Kabinet: harde aanpal
van belastingfraude
raw?
LML
kort zakelijk
Verhoging van boetes
Zijlstra grijpt in
rente weer omhoog
Ambtenaren
hebben
recht
op staken
Belastingm oraal:
hoe bedoelt u?
Benzine 6 cent duurder
rr s00
VRIJDAG 2 MEI 1
Fokker is zeer positief' gestemd
over de afzetmogelijkheden van
de Fokker F 27 Maritieme. Dit
heeft de heer R.P.A. van Dij k van
j* Fokker meegedeeld. Op zeer kor-
te termijn zal er een definitief
contract afgesloten kunnen wor-
I den voor de levering van één van
deze vliegtuigen aan een Afri
kaans land, dat Van Dijk nog niet
met naam wilde noemen. Verder
verwachtte hij dit jaar "op zijn
minst" nog drie orders voor deze
toestellen te zullen ontvangen.
^Vlet Griekenland, Spanje en Peru
zijn momenteel onderhandelin
gen gaande over de aanschaf van
deze vliegtuigen. Daarnaast ver
wacht Fokker orders te kunnen
sluiten en/of afsluiten met landen
in Zuid-Oost-Azië en Zuid-Ame-
rika. Volgens Van Dijk gaat het in
totaal om ongeveer twintig van
deze vliegtuigen.
De F 27 Maritieme is een voor red
dingsoperaties op zee en opspo
ringstaken boven zee- en kustge
bieden uitgeruste Fokker F 27
Friendship, waarvan inmiddels
1 705 vliegtuigen zijn verkocht. De
Maritieme is uitgerust met bij-
ij zondere navigatie- en radarsys-
temen en heeft een groter vlieg-
bereik dan de civiele F 27.
Hoechst
Hoechst Holland NV heeft in 1979
de hoogste omzet in haar ge
schiedenis behaald en wel f 1,3
miljard tegen f 1,1 miljard in 1978.
De winst na belastingen steeg
i van f 5,6 min tot f 22,8 min, waar
van f20,1 min naar de aandeel
houders zal gaan. Deze uitkering
is de eerste sinds 1975, zo zei de
voorzitter van de raad van be
stuur D.J. Brand bij de presenta
tie van het jaarverslag.
|De verbetering van de resultaten
i; was in de eerste plaats te danken
aan de gestegen vraag naar de
produkten van het bedrijf, zowel
op de Nederlandse als op de bui
tenlandse markten. Dit leidde tot
een betere bezetting van het pro-
duktieapparaat. Bovendien kon
den de internationale verkoop
prijzen zich herstellen.
Beurzen
De Amsterdamse effectenbeurs
heeft in april een totale omzet ge
boekt van f4.023,5 min tegen
i f2.694,4 min in april 1979. De ge-
5 middelde dagomzet steeg met
41,4 pet tot f211,7 min. De aan-
delenomzet bleef met f 1.218,3
j min iets achter bij die in maart
(f 1.524,0 min).
Dank zij de afbrokkelende renteta-
rieven zette de sinds half maart
stijgende belangstelling voor de
I obligatiesector zich ook in april
voort, met als gevolg stijgende
koersen.
WEERRAPPORTEN
van hedenmorgen 7 uur
3
I
c
«O.
3
fjc
Z
E
al
-Amsterdam
half bew.
18
7
0
De Bilt
onbew.
19
7
0
Deelen
onbew.
19
6
0
Eelde
onbew.
17
5
0
Eindhoven
onbew.
20
8
0
Den Helder
13
8
0
Rotterdam onbbew 18
7
0
Twente
18
7
0
Vlissingen
onbew.
18
9
0
Zd. Limburg onbew.
19
8
0.3
Aberdeen
zwaar bew.
12
5
0
Athene
22
15
0.1
Barcelona
17
9
0
Berlijn
geheel bew.
18
5
0
Bordeaux
licht bew.
17
0
Brussel
onbew.
20
9
0
Frankfort
licht bew.
20
9
2
17
7
0
Helsinki
onbew.
9
0
Innsbruck
half bew.
19
0
ïtlagenfurt
14
7
2
Kopenhagen
onbew.
11
3
0
Lissabon
18
12
0.5
Locarno
geheel bew.
20
8
0
Londen
17
9
0
Luxemburg
19
9
0.2
Madrid
geheel bew.
16
0
Malaga
23
12
0
Mallorca
19
0
München
licht bew.
18
3
0
onbew.
16
12
0.3
onbew.
17
2
0
regen
21
10
27
half bew.
18
11
0.6
Split
zwaar bew.
18
Stockholm
onbew.
11
-1
0
Wenen
onbew.
20
9
0
17
5
0
,Casa Blanca
10
■,Las Palmas
onbew.
22
14
0
DEN HAAG (GPD) - De regering komt spoedig met een
pakket maatregelen, die erop gericht zijn belastingfrau
deurs sneller in de kraag te grijpen. Tevens zullen de
boetes, die opgelegd worden na fraude, worden verhoogd.
Niet alle aanbevelingen uit het gisteren openbaar ge
maakte rapport-Van Bijsterveld krijgen echter de in
stemming van het kabinet.
Verbetering van de controle, aan
scherping van de administratieve
verplichtingen en hogere boetes
en langere gevangenisstraffen,
zijn volgens minister Van der
Stee en staatssecretaris Van
AMSTERDAM - De Nederlandsche Bank heeft besloten al haar renteta
rieven met een half procent te verhogen. Met ingang van morgen
moeten de banken voor hun leningen bij de Nederlandsche bank ta
rieven betalen, variërend van 10 tot 11,5%.
President-directeur Zijlstra heeft het besluit genomen in verband met
de verhoging van de rentetarieven in het buitenland en om de kre
dietverlening in de hand te houden.
Het is de negende verhoging sinds 26 juli 1978. Toen golden nog tarieven
van 4,4 tot 5,5 procent. De huidige verhoging brengt het disconto op
een nieuw record. Een verhoging van de rentetarieven van de gewone
banken zal nu niet meer kunnen uitblijven.
In geldmarktkringen toonden handelaren zich verrast over de verho
ging, vooral omdat de rente de laatste tijd weer wat daalde. De verho
ging is vermoedelijk afgedwongen door de houding van de centrale
bank in West-Duitsland die gisteren met een discontoverhoging
kwam.
Amelsvoort (financiën) „op korte
termijn van klemmend be
lang".
Volgens de betrokken bewindslie
den is het echter ook niet uitge
sloten dat een verlaging van de
tarieven van de inkomstenbelas
ting ook al een vermindering van
de fraude tot gevolg zou hebben.
Vooral op goedwillenden en de
nieuwe belastingplichtigen zou
een dergelijke stap een psycho
logisch effect kunnen hebben.
Nu moet de aandacht er vooral op
gericht worden te voorkomen dat
de collectieve lasten verder stij
gen, aldus de reactie van het ka
binet op het rapport-Van Bijster
veld.
Op dit moment zijn op het depar
tement al groepen ambtenaren
bezig met de ontwikkeling van
betere controle-methodes, vooral
door verbetering van de stroom
gegevens, waar de belasting
dienst de beschikking over krijgt.
Daarnaast willen de bewindslie
den het aantal ambtenaren, dat
aanslagen oplegt, uitbreiden. Nu
gebeurt het nog te vaak dat amb
tenaren, die speciaal belast met
de controle van aangiften, door
gebrek aan mankracht werden
ingeschakeld in de aanslag
sfeer.
De regering wil verder in de alge
mene belastingwetgeving vast la
ten leggen op welke wijze onder
nemers hun administratie moe
ten voeren. Momenteel geldt
DEN HAAG (ANP) - Ambtenaren
mogen, onder bepaalde voor
waarden, deelnemen aan werk
onderbrekingen, stiptheidsacties
en stakingen. Het moet dan wel
gaan om acties, die de arbeids
voorwaarden van de ambtenaar
aangaan, en niet om solidariteits-
stakingen of stakingen met een
politiek doel. Ook mag niet wor
den gestaakt zolang er nog over
leg is tussen de ambtenarenbon
den en de minister van binnen
landse zaken, de "baas" van het
overheidspersoneel.
Dit staat in het voorontwerp van de
wet "collectieve acties ambtena
ren", dat is opgenomen in het
rapport van een commissie onder
voorzitterschap van mr E.H.
Toxopeus, commissaris van de
koningin in Groningen. De
commissie is door minister Wie
gel (binnenlandse zaken) inge
steld om een regeling te ontwer
pen voor collectieve arbeidsge
schillen in de overheidsdienst.
Zo'n regeling is nodig, omdat ons
land mede-ondertekenaar is van
het Europees Sociaal Handvest,
waarin het stakingsrecht is ver
ankerd. Bij de goedkeuring van
dit handvest door het parlement
in 1978, stelde de regering als
voorwaarde, dat het daarin opge-
stakingsrecht voorlopig
niet zou gelden voor overheids
personeel. Eerst moest er een re
geling komen die de samenleving
beschermt voor onaanvaardbare
gevolgen van het stakingsrecht
voor ambtenaren, vond de rege
ring.
Een collectieve actie moet, zo
schrijft de regeling van de com
missie voor, minstens zeven da
gen voor aanvang per aangete
kende brief worden aangekon
digd bij de minister van binnen
landse zaken en de leiding van
het dienstonderdeel. In die brief
moet staan bij welke onderdelen
van de overheidsdienst de actie
wordt gehouden, de dag waarop
zij begint en de reden ervan.
De minister van binnenlandse za
ken kan een ambtenarenactie on
toelaatbaar verklaren, wanneer
hij vindt dat de rechten en vrijhe
den van anderen, de openbare
orde, de staatsveiligheid of de
volksgezondheid in het gedrang
komen.
hiervoor alleen een artikel van
het Wetboek van Koophandel,
waarin staat dat dit dient te ge
beuren „naar de eisen van zijn
bedrijf'. Hierbij wordt gedacht
aan een formulering, zoals die nu
al geldt met betrekking tot de
omzetbelasting.
Een tweede werkgroep bestudeert
op het departement momenteel
de mogelijkheden de strafsanc
ties, die opgelegd kunnen wor
den in geval van fraude, aan te
passen aan de gewijzigde om
standigheden. Een probleem
hierbij is echter, dat over het al
gemeen de boete die kan worden
opgelegd afhankelijk is van de
hoogte van de extra aanslag.
Aanslagen
Ook de aanslagregeling zelf zal on
der de loep genomen worden.
Met name wordt ernaar gestreefd
de grote hoeveelheid aanslagen
te verminderen, zodat met het
zelfde aantal ambtenaren meer
„belangrijke" aanslagen behan
deld kan worden.
Hierbij denken zij erover opnieuw
voorstellen in te dienen om de
grens voor teruggave van reeds
betaalde belastingen hoger te
leggen. Ook wil hij komen tot een
verhoging van de aanslaggrens
van de inkomstenbelasting. Als
nieuw voorstel lanceert de minis
ter het plan om „eenvoudige"
aanslagen min of meer automa
tisch op te leggen, waarbij geen
sprake meer zou moeten zijn van
een ambtenaar die het biljet con
troleert.
Op de aanbevelingen van de heer
Van Bijsterveld reageert het ka
binet niet in alle gevallen positief.
Zo kleven er nogal wat prakti
sche bezwaren aan het plan om
een administratieve boete op te
leggen in geval van fraude. Niet
in alle districten worden gelijk
soortige correcties toegepast, al
dus de brief van de minister en de
staatssecretaris. Ook zou een
dergelijke systeem de huidige
aanslagregeling ontwrichten.
Wel heeft er momenteel een on
derzoek plaats naar de invoering
van dergelijke sancties, speciaal
gericht op forse gevallen van
fraude.
Het kabinet heeft ook grote moeite
met het voorstel om de namen
van fraudeurs in de Staatscou
rant te publiceren. Ten eerste valt
te betwijfelen of een dergelijke
maatregel wel het verwachte ef
fect zal hebben, maar daarnaast
gelden zowel principiële als prak
tische bezwaren.
Het kabinet is het wel eens met het
voorstel van Van Bijsterveld om
het boetebeleid bij het ontduiken
van motorrijtuigenbelasting te
verfijnen. Zij ziet echter niets in
een algemene verlaging van de
mogelijke boete van 100 naar 50
procent van de wegenbelasting
maar willen liever mensen, die
„per vergissing" eenmalig hun
belasting niet of te laat betalen,
tegemoet komen door een min
der hoge boete op te leggen.
Leiden - Groenteveiling 2-05-'80: An
dijvie 1.10-1.55, Peulen 19.20-21.10,
Snijbonen 6.10-7.00, Spits kool
1.25-1.45, Postelein 1.00-1.45, Prei
0.55-0.78, Rabarber 0.39-0.59. Spinazie
0.55-0.80, Witlof 2.00-2.50, Bloemkool
1x6 3.80-4.70, Bloemkool 8 st. 3.45-355,
Sla 0.15-0.40, Peterselie 0.51-0.69, Radijs
0.63-0.93, Selderij 0.11-0.21. Paprika kg
1.40, st 0.30-0.50.
Ton van Brussel
Het nieuws uit de hoofdstad heeft het wellicht wat naar de achtergrond
gedrongen, maar gisteren was het dan eindelijk zo ver: minister Van der
Stee van financiën maakte het rapport Van Bijsterveld over belasting
fraude in Nederland openbaar. Eindelijk, want het was vorig jaar mei al
klaar en ter beschikking van Van der Stee's voorganger Frans Andries-
sen. De nieuwsgierigheid was bovendien al geruime tijd geprikkeld,
omdat het kabinet al een paar keer, verwijzend naar het rapport, met
maatregelen is gekomen om die fraude tegen te gaan.
Van Bijsterveld heeft er drie jaar aan gewerkt. Hij was in het verleden
directeur-generaal belastingen op het ministerie van financiën. Geen
nietszeggend figuur, maar integendeel, bekend als één van de grootste
specialisten op het gebied van de belastingwetgeving en ook behoorlijk
ingewijd in de mazen van die wetten. Toen hij in 1976 voortijdig uit die
functie terugtrad, vroeg de toenmalige minister van financiën, Duisen-
berg hem het onderzoek te doen, dat tot het nu openbaar gemaakte
rapport heeft geleid.
Tweederde
Tweederde van de Nederlanders fraudeert bij het invullen van het aangif
tebiljet inkomstenbelasting; dat kost de staat 1,5 miljard gulden (gege
vens over 1975). Kort samengevat is dat de belangrijkste boodschap.
Betekent het onderzoek van Van Bijsterveld nu dat het ei van Columbus
binnen handbereik is gekomen, dat Van der Stee eigenlijk alleen nog
maar een paar maatregelen moet nemen en dat binnen afzienbare tijd
belastingfraude tot achterhaald vocabulaire gaat behoren?
Hoewel niet het complete rapport openbaar is gemaakt (naar verluidt
omdat de regering de kat niet op het spek wil binden) lijkt er voorlopig
weinig reden voor al te groot enthousiasme. Wat Van Bijsterveld heeft
gedaan is een overzicht maken van de manieren waarop in Nederland de
hand wordt gelicht met de geldende belastingplicht. Wat er wordt ge
rommeld met aftrekposten; geeft iedereen de rente van zijn giroreke
ning wel op? Om kort te gaan: alle mogelijke vormen van zwendel rond
btw en inkomstenbelasting zijn door hem in kaart gebracht.
Veel groot nieuws heeft dat niet opgeleverd, dat zat er van te voren ook niet
in; om tot een goede aanpak te komen is het nu eenmaal handig om alle
nuchtere feiten eerst eens op een rij te hebben.
Maar nu naar zijn conclusies: de staat derft 1,5 miljard. Een bedrag dat te
denken geeft, zou je op het eerste oog zeggen, maar het staat wel in schril
contrast met ramingen die over de omvang van het zwarte circuit in
Nederland hardnekkig de ronde doen. Prof. Heertje bijvoorbeeld werkt
aan een boek over dat onderwerp en heeft in het verleden de omvang
geschat op tien procent van het nationale inkomen. Zo'n dertig miljard
dus. Veel bewijzen heeft Heertje daarvoor niet aangedragen, die zullen
wel in dat boek komen, maar zijn meest voorzichtige collega's houden
het toch ook altijd nog op tenminste vijf miljard. Ruim drie keer zoveel
als het bedrag van Van Bijsterveld. Het verschil kan niet alleen ver
klaard worden uit de wetenschap dat Van Bijsterveld niet alle fraude
heeft onderzocht.
Een andere conclusie die tot nadenken stemt is dat maar liefst tweederde
van de Nederlanders aan die fraude mee doet. Het hangt natuurlijk in
sterke mate van de toegepaste visie op de mensheid af hoe zo'n gegeven
beoordeeld moet worden. Ik geef de voorkeur aan de optimistische
invalshoek dat de gelegenheid de dief maakt en dat als zoveel mensen
lak blijken te hebben aan bepaalde voorschriften, er met die voorschrif
ten wel iets niet in de haak zal zijn.
Niet uniek
Die opvatting is, hoewel niet tot het parlement door gedrongen, niet uniek.
Fiscaal-jurist Flip de Kam vindt dat bijvoorbeeld ook. Hij heeft in één
van zijn boeken het door het Engelse weekblad "The Economist" gelan
ceerde idee voor een herziening van de belastingwetgeving, naar in
Nederland toegepaste visies op inkomensverdeling vertaald en de sug
gestie gedaan om de franje rond de inkomstenbelasting af te schaffen.
Met die franje wordt dan vooral de mogelijkheid bedoeld om via allerlei
ingewikkelde constructies misbruik te maken van het principe van af
trekposten. Als een basistarief van vijftien procent en een top van zestig
procent wo.dt gehanteerd, blijft bij het afschaffen van de franje een
gelijke belastingopbrengst over, blijft het progressieve element ge
handhaafd (wie meer verdient, betaalt meer) en blijft de belastingdruk
onveranderd.
Terug naar Van Bijsterveld: hij signaleert dat de belastingdienst de zaak
niet meer aan kan. Tot een aanbeveling komt hij echter niet. Meer men
sen bij die dienst? Huidige wetgeving op de helling? Het rapport geeft er
geen duidelijkheid over. De conclusies over de fraude laten het uitblij
ven echter van die duidelijkheid nauwelijks toe. De dupe zijn, die men
sen wier inkomen op geen enkele manier een mogelijkheid tot fraude
oplevert (lage inkomens) en dat handjevol eerlijke landgenoten. Die
betalen voor wat anderen in hun zak houden.
Moraal
Moeten we op het doorhakken van knopen ook nog eens driejaar wachten,
dan zal het water wel tot ver boven de lippen gestegen zijn en belasting
moraal, wie heeft daar dan nog van gehoord?
DEN HAAG (GPD) - De norma
le en superbenzine wordt
morgen 6 cent per liter duur
der. Petroleum gaat 7 cent,
dieselolie 6,9 cent en LPG 2.9
cent per liter omhoog.
Nor
male benzine gaat vanaf
morgen maximaal 148,2 cent
en superbenzine 151,6 cent
kosten. Ook huisbrandolie
wordt morgen duurder (5,9
cent).
De minister zei gisteren op
nieuw te verwachten dat
voor de rest van dit jaar de
olieprijs nauwelijks meer
zal stijgen, vooral omdat de
olieprijs in Nederland nu de
"marktwaarde" heeft be
reikt, die geen verdere stij
ging meer mogelijk maakt.
VRIJDAG 2 MEI 1980
Pakhoed Holding
Pakhoed H eert.
Philips
Philips (div. 80)
BINNENLANDSE
AANDELEN
AMAS
Atnfas
Asd. Rul
318,00
5,55
108,00
3,85
200,00
107,00
61,90
181,00
105,80
279,00
39,20
92,00
300.00
107,30
61,30
180,30
160.00a
212^00
2'TI.OO
Gel. Delft c
Ged. Tram
110,50
57,00
78.50
39,50e
44,00
375,00
50,30
86.50
705,00
263,00
135,00
20,90
39,20
89,20
29.00
69,50
10,30
70,00
10^30
180.00 181.00
37,20 37.20
2040,00 2040 00
30.00e 30.50
306.00 308.30
800,00 800.00
716.00 716,00
15,10 14.80
95,00 93,00
40.80 40,50
300.00e
106,00
ichev. Espl.
ichokbeton
1050,00 1075,00
246,00 248,00
124,00e 125,00
145,00 145,00
97,00 93,00
207.00 207,00
38,80
33,00
76,50
BELEGGINGS-
INSTITUTKN
96,20
160,00
117,50
123,20
95,00
95.80
159.00
117,00
348,00 344,00
13.00 13,00
Gül'D EN ZILVER
Goud onbew. 31870-32570
Vorige 32670-33370
Zilver onbew. 718-821
Vorige 829-932.
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP) - Op de Am
sterdamse effectenbeurs zijn
vandaag veel koersen wat ge
daald. De onverwachte verho
ging van het disconto had op de
obligatiemarkt lagere koersen tot
gevolg waarbij verliezen werden
geleden uiteenlopend tot om
streeks 40 cent. In de aandelen-
sector gingen de noteringen
eveneens omlaag. De belangstel
ling om zaken te doen was. mede
gezien het lange weekeinde, niet
groot.
Tegen de koers van 100 pet stond
vandaag de inschrijving open op
f 150 min 10,5 pet obligaties ten
laste van de Nederlandse Inves
teringsbank voor Ontwikke
lingslanden. De looptijd van deze
lening is 15 jaar. De belangstel
ling voor de lening werd behoor
lijk genoemd.
Van de internationale aandelen
boekten Unilever en Hoogovens
het grootste verlies. Beide fond
sen lagen f 0.70 lager in de mai kt.
Aandelen Kon. Olie openden
f 0,50 lager op f 152,10, een reactie
die beperkt bleef doordat de prijs
van de Amerikaanse dollar met
ongeveer een cent naar boven
ging tot circa 2 gulden.