germg:
definitief
geen
ROS
-mmmnm-
Sterke daling
vliegvakanties
Ook Koninklijk Huis
zou moeten bezuinigen
Gifstof ontsnapt bij
drukkerij Doetinchem
Bestuurshervorming: lange lijdensweg
„De staat eist zwijgzaamheid
ZATERDAG 19 APRIL 1980
SCHIPHOL(ANP,GPD>- Ditjaai
zul bij Mui tinuir en ook op de ge
hele Nederlandse markt het aan
tal vliegvakanties met 20 pet da
len. De touroperators hebben
thans bij ons al 14 pet minder
vliegtuigstoelen gekocht vooi
vakantiereizen dan vorig jaar
Dat zei Martinair-directeur J. M.
Schröder bij de presentatie van
het jaarverslag.
Deze achteruitgang is het gevolg
van de hogere brandstofprijzen.
De gemiddelde prijs voor éen li
ter kerosine was begin vorig jaai
27,5 cent en nu 68.5 cent. Dit be
tekent, dat per vlieguur de
brandstofkosten voor een DC-10
zijn toegenomen van f2805 tot
f6990.
KLM, Martinair en Transavia zul
len deze zomer stijgingen van
brandstofprijzen in principe niet
doorberekenen aan de passagiei
Indien er prijsstijgingen komen.
dan zullen zij door de maat
schappijen zelf worden geabsor
beerd, tenzij de prijsstijgingen
buitensporig groot worden, aldus
directeur Schroder. De drie
maatschappijen zijn dit begin dit
jaar overeengekomen.
Martinair zal dit jaar veel minder
vliegen voor andere luchtvaart
maatschappijen. Het bedrijf
ontmoet hevige concuirentie van
vooral Amerikaanse charter
maatschappijen. Voor Martinau
zal zich volgend jaai een verbete
ring van de situatie op dit teirein
voordoen. Op het ogenblik heb
ben tiouwens alle chartermaat
schappijen problemen door de
hoge bi andtofkostenaldus de
heer Schroder.
r de v
Ma
De moeilijkheden in de brandstof
voorziening zijn zelfs zodanig,
dat Martinair in landen als India
en in Centraal-Afrika geen drup
pel benzine kan bemachtigen.
Ook op enkele vliegvelden in Ca
nada heerst dezelfde situatie.
irdere toekomst v
tinair was de heer Schroder op
timistischer, vooral door de on
langs bestelde drie airbus-toe
stellen, die in 1984-1985 worden
afgeleverd. Deze toestellen zul
len ons een voorsprong geven. Ik
had ze liever gisteren gehad dan
morgen aldus de Martinair-di-
recteur.
DEN HAAG - Ook het Koninklijk
Huis moet meedoen aan de alge
mene bezuinigingsronde. Dit
schrijft het PSP-kamerlid Van
der Spek in vragen aan ministei
Beelaerts van Blokland (volks
huisvesting). De PSP er wijst
vooral de sterke stijging van de
verbouwingskosten van de beide
Haagse paleizen voor koningin
Beatrix van de hand.
Van der Spek vindt de gemelde
kostenstijging van drie naar 24
mihoen gulden voor de verbou
wing van paleis Huis ten Bosch
veel te veel. Hij wil van de be
windsman weten of deze het ook
niet eens is met zijn standpunt,
dat een dergelijke uitgave onbil
lijk is. gezien de bezuinigingspo-
gingen van het kabinet.
De PSP ei wil voorts weten of het
waai is dat in dit paleis uitgebrei
de beveiligingsapparatuur wordt
aangebracht. Zo ja. dan treft ook
deze maatregel zijn giam: tot nu
toe is nog nooit gebleken dat der
gelijke maatregelen noodzakelijk
waren, waarom dus nu wel,
vraagt Van der Spek
Hij wil weten of de aanleg van het
beveiligingssysteem de ooi zaak
is van de forse kostenstijging, en
welke andere oorzaken daarvoor
aan te wijzen zijn. De kosten van
de verbouwing van paleis Noord
einde (f 57 miljoen), waar Beatrix
wil gaan wei ken, zijn volgens
Van der Spek eveneens te hoog.
Ook hiervoor wil de pacifistisch-
soc-ialist van de bewindsman een
verklaring hebben.
DEN HAAG - Minister van Aardenne (economische zaken)
en de raad van commissarissen van de Rotterdamse Off
shore en Scheepsbouwcombinatie (ROS) zijn het erover
eens dat 45 miljoen gulden, die het CDA ter beschikking
wil stellen, geen soelaas bieden om een verantwoorde
start voor deze maatschappij mogelijk te maken. De mi
nister zal daarom een begin maken met het definitief op
heffen van de ROS.
Minister Wiegel deelde dit als
plaatsvervangend minister-pre
sident vrijdag mee na afloop van
de ministerraad. Door het overleg
in het kabinet en met de raad van
commissarissen is minister van
Aardenne tegemoet gekomen
aan de verlangens van de motie-
Van Houwelingen (CDA), die de
Kamer donderdag met steun van
de PvdA heeft aangenomen.
Daarin werd de regering ge
vraagd te onderzoeken of 45 mil
joen gulden extra wellicht een
uitkomst zouden kunnen bie
den.
Volgens Wiegel is er geen sprake
van een conflict tussen het kabi
net en de Kamer, omdat het kabi
net het gevraagde onderzoek
heeft uitgevoerd. „In het kabinet
is gezegd dat al het mogelijke
voor de ROS is gedaan. Het zat er
gewoon niet in", aldus Wiegel.
Uit de gesprekken met de raad
van commissarissen was duide
lijk geworden dat zeker 80 mil
joen gulden extra nodig is voor
een goede start van de ROS.
Ook Van Houwelingen .(CDA), de
indiener van de motie, vindt dat
het kabinet de wens van de Ka
mer voldoende heeft uitgevoerd.
Het CDA is echter teleurgesteld
dat de raad van commissarissen
heeft moeten uitspreken dat 45
miljoen niet genoeg is. De enige
mogelijkheid is volgens Van
Houwelingen nu nog dat uit het
onderzoek van de Rekenkamer
(naar het beheer van de ROS-gel-
den) zou blijken dat er fouten zijn
gemaakt waardoor ROS-geld
voor andere doeleinden besteed
zou zijn. De ROS zou op dat geld
nog aanspraak kunnen ma
ken.
De woordvoerder van de PvdA in
deze zaak, Van der Hek, zal dins
dag in de Kamer meteen voorstel
komen om boven op de 45 mil
joen van het CDA nog 50 miljoen
ter beschikking te stellen. Daar
mee hoopt hij het CDA over de
streep te trekken om alsnog de
start van de ROS mogelijk te ma
ken.
Van Houwelingen ziet niet veel in
dat voorstel. „Je moet een grens
trekken", aldus het CDA-kamer-
lid. PvdA-kamerlid Van der Hek
denkt de 50 miljoen die hij extra
uit wil geven te kunnen vinden
bij sociale zaken (een bedrag dat
reserveerd is voor het verlies van
de 1600 arbeidsplaatsen bij de
ROS), in de scheepvaartpot, de
pot steunverlening individuele
bedrijven en de pot voor de her
structurering van de hoogwaar
dige industrie.
DOETINCHEM (ANP) - Bij Misset
Grafische Bedrijven B V. in Doe
tinchem is de afgelopen drie
maanden vermoedelijk via een
lekke leiding minstens 50.000 li
ter van het giftige en uiterst
brandbare totuleen in de bodem
terecht gekomen. Tolueen is een
kleurloze vloeibare koolwater
stof en wordt door de drukkerij
gebruikt voor het verdunnen van
Minister over wapenvondst in Limburg:
(Van onze correspondent)
HEYTHUYSEN - Over de enorme
vondst voorraad wapens die op
Goede Vrijdag werd ontdekt in een
Staking op
Oldendorff
opgeheven
ROTTERDAM (ANP) - De staking
op het vrachtschip 'Hans Olden
dorff in Rotterdam is voorbij. De
Duitse eigenaars van het schip
zijn gistermiddag gezwicht voor
de eis van de bemanning en zul
len met terugwerkende kracht
gages uitbetalen op het niveau,
dat geëist wordt door de interna
tionale vervoersfederatie ITF.
De ITF, zegt ITF-inspector Altena,
heeft op zijn beurt de eis laten
vallen, dat Oldendorff moet gaan
onderhandelen over ITF-con-
tracten voor zijn andere schepen,
ruim dertig. Die varen bijna alle
maal onder een goedkope vlag.
De negen stakers op de Hans Ol
dendorff zijn direct nadat het
akkoord aan boord was beklon
ken weer aan het werk gegaan. Ze
maken na zes dagen staken het
schip vaarklaar. Zodra ze echter
hun achterstallige gages (in totaal
100.000 gulden) uitbetaald heb
ben gekregen, zullen ze afmon
steren. Een nieuwe bemanning
staat al klaar.
Het akkoord betekent, dat de Rot
terdamse rechter de komende
week geen uitspraak hoeft te
doen in het kort geding, dat de
rederij donderdag aanspande te
gen stakers en ITF.
bosperceel achter het rusthuis De
Bedelaar in het Limburgse Hey-
thuysen zullen nooit verdere me
dedelingen worden gedaan. Minis
ter mr. W. Scholten van defensie
acht zulke mededelingen „in stnjd
met de belangen van de staat De
minister heeft dat vrijdag door de
fensievoorlichter majoor H. Beets
bekend laten maken.
Al direct na de vondst van de on
dergrondse wapenkamer lekte uit
dat het ging om voorraden die door
militaire en civiele veiligheidsdien
sten uit binnen- en buitenland -
onder andere is de Amerikaanse
CIA er bij betrokken - zijn aange
legd en in stand worden gehouden.
De politie in Midden-Limburg pro
beerde dat hardnekkig te verdoe
zelen door te spreken over een
„rommeltje dat uit de Tweede We
reldoorlog in de Middenlimburgse
bodem is achtergebleven.
Een paar mannen uit Helmond en
Asten hebben de ondergrondse
wapenkamer op Goede Vrijdag
ontdekt bij het zoeken met detec
tors naar metalen voorwerpen in de
bosgrond rondom De Bedelaar. Zij
vonden bij het graven zoveel wa
pens dat ze er de politie bij haalden.
Het ging om bijna 20 kisten met elk
vier pistolen van Belgische makelij
en een machinegeweer en enkele
kisten met springstofmateriaal
plus een machinegeweer.
De springstofkisten waren voor
bijzondere doeleinden gereed ge
maakt. Zoals onder meer om grote
gebouwen en speciaal een elekti ici-
teitscentrale op te blazen, om sche
pen tot zinken te brengen en om
bruggen in de lucht te laten sprin
gen. Al die objecten zijn in een niet
al te grote afstand van de vindplaats
van de wapens voorhanden.
Met de in Heythuysen - en na de
vondst dooi de detectorzoekers
naar Fort Evei dingen bij Culem-
borg afgevoerde - gevonden wa
pens kan gemakkelijk een eenheid
van 120 tot 150 man bewapend
woiden. Volgens deskundigen
dienden de wapens onder andere
om bij mogelijke onlusten waarbij
niet meer op leger en politie gere
kend kan worden snel groepen te
kunnen bewapenen of om bij een
verrassingsoorlog luchtlandings
troepen in de rug te kunnen aan
vallen.
Er zijn in ons land slechts een vijftal
autoriteiten op de hoogte van zulke
ondergrondse wapenvooi raden.
Na de vondst werd de voorlichting
erover aanvankelijk aan de justitie
overgelaten. Daags daarna al werd
ook de hoofdofficier van justitie
mr. M. Bruigom van het parket in
Roermond een slot op de mond ge
legd en was het uitsluitend een de
fensieaangelegenheid gewor-
de drukinkt voor de twee diep
drukrotatiepersen.
Toen Misset twee weken geleden
bij een driemaandelijkse routi
necontrole het werkelijke ge
bruik vergeleek met de admini
stratie, bleek er volgens drukke
rijdirecteur J. R. Kooi een on
verklaarbaar hoger verbruik te
zijn. De directie waarschuwde
onmiddellijk de gemeente, die op
haar beurt deskundige instanties
inschakelde.
Onder toeziend oog van een spe
cialist van de afdeling ongeval-
lenbesti ijding gevaarlijke stoffen
van de hoofdinspectie van de
brandweer uit Den Haag is giste
ren begonnen met het blootleg
gen van de 70 cm diepliggende
stalen persleiding. De concentra
ties tolueen (ook wel methylben-
zeen genoemd) bleken in de
grond echter zo hoog, dat werd
besloten de graafwerkzaamhe
den uit veiligheidsoverwegingen
te staken.
De produktie is veilig gesteld dooi
de aanleg van een nieuwe boven
grondse leiding.
Volgens deskundigen bestaat in de
huidige situatie geen kans dat de
door de bedrijfsleiding op 50.000
liter geschatte hoeveelheid ont
snapt tolueen op korte termijn
kwalijke gevolgen heeft. Uit bo
demmonsters is gebleken dat de
stof niet tot het drie meter diep
liggende grondwater is doorge
drongen. Overigens wordt bij
Misset ook gesproken van een
dubbele hoeveelheid die ont
snapt zou zijn.
Alle deskundigen zijn het er over
eens dat het grootste probleem
op dit moment wordt gevormd
door het brandgevaar.
Om het tolueen te bergen, bestaan
twee mogelijkheden: afhanke-
lijksvan de ligging zal de besmet
te grond geheel moeten worden
afgegraven of kan de vloeistof
worden opgepompt.
Pernis
Op de Shell-iaffinaderij in Pernis is
gisteren een lekkage ontdekt in
een container met het giftige en
brandbare epichloorhydrine. De
bedrijfsbrandweer heeft de con
tainer gekoeld en de ontsnap
pende nevel met water geabsor
beerd. In afwachting van het on
derzoek heeft Shell de produktie
van de stof stilgelegd.
Volgens de dienst centraal milieu
beheer Rijnmond is in de buui-t
van de container twee keer de
maximaal toelaatbare waarde
gemeten. Buiten het Shell-ter-
rein bleven de metingen volgens
de dienst onder deze waarde
De politic van Achtkai spelen heeft
gisteren het dorp Boelenslaan
voor ongeveer een uur geheel af
gezet omdat een propaangastank
met 20.000 liter gas in brand was
geraakt. De gastank van de rij-
wielfabriek van der Sluis staat
midden in het dorp. De brand
weer slaagde er na een uur in, het
vuur onder controle te krijgen.
DEN HAAG - Een leraar en
leerlingen van de Chr. Tuin
bouwschool in Rijnsburg heb
ben voor het Haagse Congresge
bouw de praalwagen Konin
gin Juliana '48-80. Dank U
versierd. Het Bloemencorso
heeft de wagen tijdelijk afge
staan om het Eu rovisie Songfes
tival dat vanavond in het Con
gresgebouw wordt gehouden,
extra luister bij te zetten.
De leerlingen uit Rijnsburg
hadden 250 manuren nodig om
dit kunstwerk te voltooien. Er
zijn 50.000 hyacinthen voor ge
brui kt.
den
ben
SER: zwanger
schapsuitkering
moet blijven
DEN HAAG (ANP) - Een kleine
meerderheid heeft zich gisteren
in de sociaal-economische raad
(SER, adviesorgaan van de rege
ring) opgesteld achter het stand
punt van de vakbeweging, dat
zwangerschaps- en beval lings-
uitkei ing aan werkneemsters die
een vrijwillige ziekengelduitke
ring hebben, moet worden ge
handhaafd. Voor dit standpunt
spraken zich 21 SER-leden uit,
onder wie 9 onafhankelijke
kroonleden.
De werkgevers in de raad bleven
het regeringsstantpunt delen dat
die uitkering moet worden afge
schaft. Achter deze opvatting
schaarden zich 19 leden, van wie
4 kroonleden.
Staatssecretaris De Graaf van so
ciale zaken wil een eind maken
aan de situatie, dat vrouwen die
zwanger zijn en om die reden
vroegtijdig ontslag nemen, ge
bruik maken van de vrijwillige
ziekengeldverzekering om zo te
gen een naar verhouding lage
premie een zwangerschaps- en
bevallingsuilkcring te krijgen.
Die uitkering bedraagt ongeveer
dertien weken loon.
Overigens is niet duidelijk wat de
gevolgen voor werkneemster en
werkgever zullen zijn als de uit
kering vervalt. Niet na te gaan is
hoeveel vrouwen langer zullen
blijven werken om via de ver
plichte verzekering de uitkering
toch te krijgen. Ook kan men niet
schatten in welke mate zwangere
zich zullen ziekmelden.
School Lekkerkerk
blijft gesloten
LEKKERKERK IGPD) - De open-
bare basisschool De Aalscholver
in Lekkerkerk blijft ook volgen
de week nog voor het onderwijs
gesloten in verband met de on
langs gesignaleerde aanwezig
heid van de giftige stof benzeen.
Het gemeentebestuur van Lek
kerkerk heeft hiertoe besloten,
omdat nog niet bekend is wat de
resultaten zijn van een vergelij
kend onderzoek van nieuwe me
tingen metingen
Metingen door het Rijksinstituut
voor volksgezondheid deze week
hebben de gegevens bevestigd
die onderzoeken tijdens het af
gelopen weekeinde ook oplever
de
hoogde concentraties
eveneens gevaarlijke stoffen to
lueen en xyleen. De provincie
Zuid-Holland vindt dat de resul
taten uit een oogpunt van volks
gezondheid geen aanleiding ge
ven tot verontrusting.
Volgens de bewonersvereniging in
Lekkerkerk heeft deze gunstige
uitslag te maken met de lage
grondwaterstand van dit mo-
Als u
gevraagd
wordt uw
adres op
te geven,
noemt u er
toch ook
de postcode
bij?
Gebruik'm goed.
pttpost
DEN HAAG - De lijdensweg van de
voorstellen tot heivorming van
ons binnenlands bestuur is nog
lang niet afgelopen. Ook i
i drie jaa
i het i
dienen van de wetsvoorstellen
over de bestuurlijke reorganisa
tie voor het eerst officieel heeft
gereageerd door het voorlopig
verslag vast te stellen, blijven de
contouren van ons nieuwe be-
stuursbestel nog vaag. Uit de bij
dragen van de politieke partijen
komt de onvrede over de rege
ringsvoorstellen duidelijk naar
staat. De kans dat het er mis
schien maar 14 worden is ook
ruimschoots aanwezig getuige
opmerkingen die minister Wiegel
begin dit jaar daarover maak
te.
De vraag hoeveel provincies er
moeten komen is voor de be-
voegdhedentoedeling van groot
belang. Een van de kernpunten
van de reorganisatie is namelijk
de decentralisatie van rijkstaken
pro
ge it
Officieel gaat de discussie nu over
de taken en bevoegdheden van
rijk. provincies en gemeenten in
het nieuwe bestel. Maar tegelijk
speelt wel degbl.jk een andere Dilpmma
vraag mee: hoe zullen de grenzen UUemma
van provincies en gemeenten er- Hier zit echtei e
uit gaan zien Die vraag wordt in bestuurshei v
een ander wetsontwerp aan de mindei end
orde gesteld. Daaruit zal moeten tereprovincu
blijken hoeveel nieuwe provin- zaldereoigar
cies er gaan komen: 24, zoals de gaan oplevei
PvdA wil, of zeventien zoals in miljoenen ve
het wetsontwei p dat nog dooi het
kabinet-Den Uyl weid ingediend
De alge
deskundigen is dat deze decer
tralisatie geremd zal worden al
er te veel - en vooral te kleine
provincies geschapen kunne
worden.
pen. In de steeds ingewikkelder
wordende samenleving is de af
gelopen tientallen jaren namelijk
gebleken dat gemeenten in veel
gevallen te klein waren om alle
taken die ei van hen verlangd
werden te behartigen. Dit leidde
kings vei banden, de zogenaamde
gemeenschappelijke regelin
gen.
luist om hieraan een einde te ma
ken weid de nieuwe taakverde
ling tussen iijk, provincies en
gemeenten op poten gezet. De
bedoeling hiervan is dat de pio-
vincies het zogenaamde regio
nale niveau gaan overnemen van
de bestaande samenwerkings
verbanden. Woiden die provin
cies te gioot, dan bestaat de kans
dat ze dit regionale niveau gaan
ontstijgen. Dan zal in de praktijk
blijken da
gaan met de behandeling van het
wetsontwerp over de taakverde
ling alsof er geen kritiek is? Of
wachten op het ..plaatje" van de
provinciale indeling? Of hele
maal afzien i
i bes
■hervor
mt het rijtje in
gende wetsont-
Verdeeld
Het antwooid op deze vragen is
verre van eenvoudig. Ook poli
tiek zijn de meningen verdeeld.
De PvdA vindt het principieel
oryuist om over taken en be
voegdheden van provincies en
nieuw kade
heiziening van de W
schappeli jke Regeli
nanc iele Verhoudin
een Kadeiïvet Gemt
lijke Hei indeling E
echter nog een wet
moeten word»
Decenti alisatit
er. De Demo-
ggestiedieop
o onzinnig is:
stellen in een
de Kadei wet
ijkstaken. Dan
teie kasplantje
1 isatie eindelijk
enten
altha
n pi at
ekker
ang
tiokken belangc
en de pn
De brandende
moet gebeuri
en de
mi ten
algaanont
ROEL SCHUT
