Herman
Krebbers
weet zelf
nog niet
of hij
ooit nog
viool zal
kunnen
spelen
„Ik kom
er nu
eindelijk
eens toe
me met
vrienden
bezig te
houden"
ZATERDAG 19 APRIL 1980
BLARICUM - Praten doet Herman Kreb
bers liever niet na het ongeluk, waarbij hij
zich zodanig blesseerde, dat het twijfelach
tig is of hij ooit nog viool zal kunnen spelen.
Maar het moet nu maar eens uit zijn met alle
veronderstellingen, alle geruchten en alle
publikaties vol halve en hele onwaarheden.
Krebbers praat nuchter over het voor hem zo
fatale ongeluk. Hij wil er geen onnodig
drama van maken. Zijn viool is sinds 2 au
gustus van het vorige jaar nauwelijks uit de
kist geweest. Die gedenkwaardige datum
staat zwart omrand in zijn geheugen ge
grift. Want toen voltrok zich het noodlot dat
iedere musicus vreest.
„Op die dag kwamen wij - mijn vrouw, dochter,
schoonzoonkleinkinderen en ik - met ons zeiljacht
de haven van Durgerdam binnenvaren na een week
je zwerven op het IJsselmeer. Gewoonlijk raakte ik
zelf aan boord nooit iets aan, omdat ik toch een
beetje voorzichtig moest zijn met mijn handen. Maar
omdat het zo stormdevroegen ze of ik de boot even
wilde afhouden. Het was'de bedoeling naast een an
dere boot aan te leggen. Ik maakte een overstapje op
die andere boot en st07id dus met op elke boot een
been, ongeveer een halve meter van elkaar
„Plotseling glij ik uit. Het
moet door de storm gekomen
zijn. Ik val tussen beide bo
ten in, ga kopje onder en kan
niet meer boven komen. Wat
er op zo'n moment door je
heen gaat, is niet te beschrij
ven. Ik dacht werkelijk: dit
is het afscheid van het leven.
Door de storm schommelden
de boten erg en ik zag ze op
me af komen. Ik raakte vol
komen in paniek en stond
echt op het punt te verdrin
ken. Toen kwam ik nog een
keer boven en in een flits
steek ik mijn rechterarm
omhoog, zodat ze me konden
pakken."
"Dat gebeurde ook. Ze grepen
mijn arm en trokken me er
uit. Mijn hele gewicht hing
aan die ene arm, maar ik
kwam eruit, totaal over
stuur. Mijn arm was hele
maal uit de kom, de botten
staken eruit. Het schouder
kapsel, waar de arm in rust,
had een enorme opduvel ge
had. Het deed verschrikke
lijk veel pijn. Ik heb de hele
haven van Durgerdam bij
elkaar geschreeuwd en ik
kon geen stap meer zetten. Ik
zat vol drab, maar ik leefde
nog".
;en ambulance ben ik
het Onze Lieve Vrouwe
ziekenhuis in Amsterdam
vervoerd. Daar kwam ik te
recht bij een van de beste
chirurgen, dokter Croes. die
meteen wist wie ik was en er
rekening mee hield wat die
arm voor mijn beroep bete
kende. Daarom is die arm
niet op de gewone manier ge
zet. Ik werd op de operatieta
fel gelegd en onder narcose
hebben ze met behulp van
gewichten mijn arm weer in
de kom teruggebracht. Na
dat er allerlei foto's waren
gemaakt, kreeg ik van dok
ter Croes te horen dat het,
gezien mijn beroep, zeer ern
stig was. Toen zei hij al dat
het ettelijke maanden zou
gaan duren."
Blijvende schade
Van het begin af aan zijn de
doktoren bang gewéest dat er
een blijvende beschadiging in
het schouderkapsel was ont
staan. Maandenlang heb ik
een mitella gedragen en elke
dag moest ik naar het zieken
huis voor een fysiotherapeu-
tische behandeling. Ik moet
zeggen, dat ze me fantastisch
hebben behandeld. Maar toen
begon de ellende pas, want ik
vmoest alle concerten die
stonden gepland gaan afzeg
gen. Dat is heel erg. Dat heb ik
heel moeilijk kunnen ver
werken. Mijn verantwoorde
lijkheidsgevoel verzet zich
daartegen. Eerst zegde ik de
concerten voor één maand af,
maar dat werden er steeds
meer. Ik zit er verschrikkelijk
„In juli had ik voor het eerst van
mijn leven op tournee naar
Australië zullen gaan voor 26
concerten. Ik had me er ge
weldig op verheugd. Maar de
dokter raadde me aan die ook
maar af te zeggen. Ik moest er
maar niet op rekenen, dat ik
dan mijn optimale vorm al te
rug zou hebben, zei hij. Eerst
hoop je dat het toch nog lukt.
maar op den duur voel je zelf
wel dat het niet gaat".
hebben i
verkeerd begrip van het
spierstelsel van een violist.
Die spieren zijn zo goed ont
wikkeld dat ze wel een stootje
kunnen hebben. Volgens
dokter Croes is dat juist een
nadeel, want dat bemoeilijkt
het genezingsproces alleen
maar. Bovendien heb ik mijn
leeftijd tegen. Ik"ben 57. Dan
gaat het niet meer zo gemak
kelijk".
.Gelukkig begrijp ik nu al dat
de kans gering is dat ik ooit op
mijn oude niveau terug zal
kunnen komen. Ik besef heel
goed, dat de mensen er geen
boodschap aan hebben, dat
Krebbers minder speelt om-
dat hij een ongeluk gehad
heeft. Ik kan geen risico ne
men, nóch als concertmees
ter, nóch als violist. Van mij
wordt topniveau verlangd en
dat is volkomen terecht'
Ei-
al vele malen geschreven,
dat ik nooit meer viool zal
kunnen spelen, maar arge-
keurd ben ik nog niet. Men
selijkerwijs gesproken is het
mogelijk dat ik mijn oude
vorm weer terugkrijg. Maar
op het ogenblik kan ik het
vioolspelen nog maar een
paar minuten achter elkaar
volhouden. De dokter vindt
het beter dat ik alleen maar
oefen als ik merk dat het bc-ter
gaat. Ik mag die arm niet for
ceren of overbelasten
,Vast staat dat binnen afzienba
re tijd het besluit zal vallen
over mijn al of niet terugke
ren als concertmeester bij het
Concertgebouworkest. Je
leest en hoort allerlei specula
ties. Men maakt er nu van, dat
ik me helemaal op het peda
gogisch werk ga werpen. Na
tuurlijk heeft de opleiding
van violisten ih mijn leven
een grote rol gespeeld. Maar
men onderschat de psychi
sche en fysieke factoren in dat
werk. Ik kan bijvoorbeeld
niet langer voorspelen dan
een paar minuten. Natuurlijk
kun je lesgeven zonder dat je
zelf speelt. Ik heb zelfs met
een mitella om lesgegeven.
Herman Krebbers in beter tijden: als concertmeester bij het Concertgebouw
orkest i't Amsterdam.
Maar het is erg voorbarig om
nu al een voorspelling te doen
over mijn toekomstige les
praktijk. Dat hangt van vele
factoren af, die ik nu nog niet
kan overzien.
Geen drama
,.Ik heb in mijn leven wel eens
meer een paar minuten niet
kunnen spelen. Dat kwam
toen door mijn ogen. Toen ik
eenmaal weer begon met
vioolspelen kwam de vaar
digheid na even oefenen al
weer volledig terug. Dat raak
je niet kwijt. Kijk, als de fy
sieke voorwaarden goed zijn
lukt het me wel weer. maar als
het waar is dat er een blijven
de beschadiging zit, zal ik me
ermee moeten verzoenen dat
het afgelopen is. Maar ik ben
gelukkig realist genoeg om
'jL'
t|
1 V
„Ik draag de overtuiging met
mij mee, dat ik het er nooit oij
heb laten zitten. Ik sta 47 jaar
op het podium, en geef al
weer 25 jaar les. Sinds mijn
zeventiende - met een onder
breking van de oorlog - ben ik
concertmeester: drie jaar
Arnhem, 12 jaar Den Haag en
19 jaar Amsterdam. Er zijn
inderdaad momenten dat het
allemaal op een nachtmerrie
lijkt. Maar dan komt mijn
realisme me te hulp. Ik moet
het verwerken. Bij de pakken
neerzitten helpt niks. Als ik
niet was gered, had ik hier
niet gezeten om het na te ver
tellen. Het belangrijkste is
toch dat ik het leven heb mo
gen behouden?"
„En dan klamp ik me erg vast
aan een opmerking die dokter
Croes eens gemaakt heeft:
jouw reputatie is nooit aan te
tasten. Dat heeft me onge
looflijk getroffen. Er is inder
daad zoVeel kostbaars om
over na te denken. Mijn hele
leven is in zonneschijn verlo
pen. Ik heb nooit last gehad
van een minderwaardig
heidscomplex, maar ook
nooit van een meerderwaar-
digheidscomplex Ik heb me
zelf nooit de illusie gemaakt
van een wereldcarrière. Ik
heb er hard voor gewerkt. Al
tijd! Als dit je dan gebeurt,
moet je het aanvaarden.
Brieven
„Als ik alleen maar kijk naar
alle reacties van medeleven.
Ik word werkelijk overstelpt
door brieven en telefoontjes,
die ongelooflijk ontroerend
zijn. Echt, ik heb nooit beseft
dat ik zo n plaats innam bij
het Nederlandse volk. Er ko
men duizenden aanbiedingen
van mensen die beweren be
tere dokters te weten of die
mij wijzen op andere ge
neesmethodes".
„Het wonderlijke is ook dat de
telefoon bij het orkest niet
stilstaat. Ze zeggen daar dat
hebben we nog nooit meege
maakt, iemand die zo'n
goodwill heeft als jij. Dat
geeft je een enorme kick. Ik
besef heel goed, dat dit niet zo
blijft. Langzamerhand ebben
de afspraken die moeten
worden geannuleerd weg en
als er geen meer is, zal ook de
belangstelling wel verdwij-
akt deze hele ge
in het vergeet-
s geloof ik de pe-
i ik zelf een beetje
schiedenis
boek. Dat i
riode waan
rust krijg".
De wereldberoemde Nederlandse violist Herman Krebbers vraagt zich na zijn recente ongeluk geregeld af: "Zal ik ooit mijn instrument
weer kunnen opnemen?..."
Kleinkinderen
„Je hele leven verandert. Ik ben
door mijn drukke bestaan
nooit aan zo'n intense be
moeienis met mijn gezin toe
gekomen als nu. Mijn kinde
ren hebben dat natuurlijk on
dervonden. Ik projecteer dat
nu op mijn kleinkinderen en
dat geeft mij peisoonlijk heel
veel voldoening. Ik kom er nu
eindelijk eens toe me met
vrienden bezig te houden.
Verder word ik in binnen- en
buitenland gevraagd door or
kesten om te jureren bij audi
ties van strijkers. En ik zit
straks in de jury van het Efi-
sabeth Concours m Belgie.
Bovendien wordt het drama
erg verkleind als je m aan
merking neemt dat ik nooit
heb beweerd dat ik tot mijn
65e op dat podium wilde blij
ven staan. Ik heb er nooit voor
gevoeld om er van afgeschre
ven te worden".
„De jongere generatic violisten
presteert zo ongelooflijk veel.
Die kan ik van dienst zijn met
het doorgeven van mijn erva
ring. want die kan iemand me
afnemen. Als ik naar de pia
nist Leon Fleisher kijk, die
reuma in zijn handen heeft,
dan mag ik helemaal niet kla
gen Ik heb alleen maar pech
gehad, dat ik violist was
