Bezwaren tegen onderwijs plannen van Pais Gastkolom Woensdag openbare forumavond in Leiden over OP VO Is reclame te groot? 3 VRIJDAG 11 APRIL 1980 LEIDEN - Er is nogal wat beroering ontstaan bij de lera ren van het voortgezet onderwijs over het nieuwe ont wikkelingsplan voortgezet onderwijs (OPVO). Dit plan van minister Pais en staatssecretaris De Jong zal in de plaats moeten gaan komen voor het nu nog in het expe rimenteel stadium zijnde plan van de middenschool. Het OPVO maakt onder andere melding van de invoe ring van een twee-jarige brugperiode voor alle school types. De Leidse sektie van het Algemeen Voortgezet Onderwijs (AVO) van de Algemene Bond Onderwij zend Personeel (ABOP) is sterk gekant tegen het nieuwe plan van de minister. Een reden om vol gende week woensdag (16 april) de organisatie van een openbare forumavond onder het motto "OPVO-Middenschool keuze tussen twee kwadenof aanzet tot verbetering van het onder wijs?" op zich te nemen. Wat is er precies aan de hand? Eind november van het vorige jaar presenteerden minister Pais en staatssecretaris De Jong het OP VO als hun visie op de ontwikke ling van het voortgezet onder wijs. Een ontwikkeling, waarbij het er - naar hun zeggen - om ging op korte termijn een aantal maat regelen te treffen ter verbetering van het voortgezet onderwijs. De experimenten met de midden school bleken toch niet het suc ces te zijn wat men ervan had verwacht. Op hun twaalfde jaar bleven kinderen gedwongen een keuze te maken die voor hun ver dere leven bepalend kan zijn. En wie kent de gevallen niet van het meisje dat advies krijgt naar de mavo te gaan en dan toch athe neum haalt of van de jongen die zich helemaal niet thuis voelt op de havo en liever naar de techni sche school was gegaan. De twee jarige ongedeelde brugperiode zou dit soort problemen beter kunnen opvangen. Iedereen ont vangt gedurende die periode het zelfde onderwijs. De kinderen hoeven dan pas op 14-jarige leef tijd te kiezen voor een verdere vorm van onderwijs. Hoorzittingen In mei worden twee openbare hoorzittingen georganiseerd en als alles volgens plan verloopt zal in juni de beslissing van de Tweede Kamer moeten vallen. En daar zijn de ABOP-leden nu zo kwaad over. Het wordt er vol gens hen allemaal veel te snel doorheen gejaagd, zonder dat de voor- en tegenargumenten se rieus worden bekeken. Er is zelfs nog geen overleg geweest met de onderwijsvakorganisaties. Naast de ABOP zijn ook de Katholieke Onderwijs Vereniging, de Protes tants Christelijke Onderwijsver- eniging en het Nederlandse Ge nootschap van Leraren zeer on tevreden over de procedure die nu in werking is gezet. In onder wijskringen is men zich aan het beraden welke stappen kunnen worden ondernomen. Voor de ABOP, afdeling Leiden, is nu echter de tijd rijp om een openbare discussie voor de leden en toehoorders in de regio te or ganiseren. Onder leiding van drs. A. M. Coebergh van der Braak, rector van het Stedelijk Gymna sium zal de avond gestalte krij gen. In het forum zullen zitting hebben een vertegenwoordiger van het Nederlands Genootschap voor Leraren en Jos van Keme- nade, oud-minister van onder- Wat kwam er van inspraak terecht...? LEIDEN - De streekcommissie Leiden en omgeving vergadert 14 april in de Vredeskerk aan de Van Vollenhovekade. Op de agenda staat het rapport Inspraak in Zuid-Holland, waarin wordt na gegaan wat er van de inspraak bij het maken van de streekplannen Zuid-Holland Oost en Zuid- Holland West is terecht gekomen. Ook krijgt iedere bezoeker onder het motto "signalen uit de streek de gelegenheid om zaken die hij van belang vindt onder de aan dacht van de streekcommissie te brengen. Het moet dan wel gaan om onderwerpen die het terrein van de ruimtelijke ordening be strijken en voor de Leidse regio van belang zijn. Doel van de streekcommissie is de inspraakmogelijkheden voor de - bevolking op het gebied van het provinciale ruimtelijk beleid te bevorderen. De vergadering van 14 april begint om acht uur s avonds. Nog meer problemen Naast de snelle procedure en het niet raadplegen of informeren van de onderwijsvakorganisaties zijn er nog meer zaken waar de ABOP in het OPVO zich niet ach ter kan scharen. Zij vinden dat het plan te weinig is uitgewerkt. Over het derde en vierdejaar van het voortgezet onderwijs valt nog weinig of niets te lezen. En in die 'ongedeelde' brugperiode gelo ven ze niet. Zij zijn van menig dat het allemaal weer veel te be roepsgericht gaat worden. De persoonlijke ontplooiing en maatschappelijke voorbereiding waar de middenschool juist aan dacht aan schonk wordt in dit nieuwe plan volgens hen weer helemaal vergeten. Ook zijn zij bang dat aan de opvang van 17- en 18-jarigen in het onderwijs straks te weinig wordt gedaan. De AVO-sektie Leiden vindt het niet rechtvaardig dat de experi menten met de middenschool langzaam worden stopgezet. Er is met de invoering van de Mam moetwet duidelijk voor gekozen. In 1985 zou de eerste evaluatie zijn en daarna zou verder geëxpe rimenteerd worden tot 1990. "En willen we écht naar uitstel van studiekeuze, dan moeten we juist naar die brede middenschool", aldus de secretaris J. Goossens van de AVO Leiden. "Algemeen vormend onderwijs tot het zestiende jaar, daarna een be roepsvoorbereidende opleiding tot het achttiende jaar. Hierin kunnen we dan onderscheiden meer theoretisch onderwijs voor het hoger beroeps onderwijs en universiteit, middellang onder wijs voor het middelbaar beroeps onderwijs en een korte beroeps opleiding voor het lager beroeps onderwijs. Dan pas zullen ervoor hun taak geschikte mensen wor den afgeleverd". Staatssecretaris De Jong heeft in een interview met het Katholiek Schoolblad te kennen gegeven dat het onderwijs 'met de billen bloot moet' en duidelijk moet aangeven wat het zélf wil en waarom het dat wil. Misschien dat de avond van woensdag 16 april hiertoe kan bijdragen. LEIDEN - Is de eerste lichtreclame te groot of niet? Speelgoedwinkelier M.A.de Waal - eigenaar van het nu half verscholen tweede uithangbord - betoogde gistermiddag in cle commissie voor beroepsschriften dat de gemeente er ten onrechte een vergunning voor had verleend.Het was niet uit eigenbelang, merkte hij op. dat hij bezwaar maakte; hij vond het aanzien van de Burgsteeg geschaad. Bij de onderhandelingen met de gemeente over zijn eigen reclame was het "stilzwijgende politiek" ge weest dat het bord niet verder dan een meter van de gevel zou uitsteken. Het bord van Dreef steekt 1,25 meter uit. De voorzitter van de commissie wees er fijntjes op dat de totale oppervlakte van de drie borden van Waal groter is dan van het ene bordvan Dreef. Een woordvoerder van Gemeen tewerken ontkende de "stilzwijgende politiek". Elke vergunning wordt op zich bekeken. Of de 25 centimeter méér het stadsbeeld schaden, daar over zal de commissie nu advies uitbrengen aan B en W. GESLAAGD LEIDEN - Aan de rijksuniversiteit te Leiden zijn geslaagd voor het doctoraalexamen: Engels: J.A. van Minnen-Geest, Rotterdam, J.C. Meuter, Leiden. Cqlturele antropologie: D.C. Geir- naert-Martin, Haarlem, G.C. Uh- lenbeck, Leiden (cum laude). Slavisch: L.J.M. Smit, Leiden. Rechten: C. Roels, J.F. Boon, C.J. Heijnen, A.A.M. Koning, H.A. de Monye, H.P. Nijhoff, A.P. Pie- roen (cum laude). Duits: E.A.J. van den Boom, Lei den. Frans: A.M.J;C. Mooldijk, Rotter dam, M.A.J. Witsen-Elias, Den Haag, M. van Neerbos-Bernard, Rotterdam, E.E. Milders-Rut- gers. Den Haag. Geschiedenis: W.J.M. Ruigrok, Leiden, N.J.A. Dessens, Leiden, J. Meeter, Leiderdorp. Kunstgeschiedenis: A.A. Voort- huijsen, Leiden. Godgeleerdheid: C.J.L. Kloos, Lei den (cum laude). Farmacie: C.J.R. van Barneveld, M.G.L.M. Visser, I.B. Setiawan, H.A.M. Robertz. Apothekersexamen: J.J.M. Holt huis, Leiden, J.C. Hoogvliet, Lei den, L.K. Kho, Diemen, M. Olt- hoff, Leiden, T. Schalekamp, Leiden, C.M.H. Smits, Den Haag, Soehartini, Leiden, J. van Sons- beek, Leiden. Aan de Erasmusuniversiteit in Rot terdam slaagde voor het docto raal examen in de economische wetenschappen P. Buijze uit Leiden. LEIDEN - Aan de overzijde van het Rijn-Schie-kanaal ligt al geruime tijd een niet provinciale gelden aange legd fietspad. Het geasfalteerde pad, dat de wijk Meerburg via de Meerburgerpolder en de Kleine Cronesteinse Poldtr met de Vrouwenweg verbindis op dit ogenblik slechts gedeeltelijk berijdbaar. Aan weerskanten van de spoorwegovergang in de lijn Leiden-Utrecht staan op het ogenblik nog afsluitingen. Het wachten is op de beveiligingsinstallatie van de overgang. Als alles volgens plan verloopt wordt die installatie volgende maand geplaatst en kan een nieuwe fraaie fietsver binding in gebruik worden genomen Oranjeloop De Leidse Politie Sport Vereni ging organiseert zaterdag in de Leidse Hout voor de veer tiende maal de Oranjeloop. Het startschot wordt om elj uur gelost op de atletiekbaan van het sportpark. Deelne mers kunnen kiezen uit de volgende afstanden: tweeën half, vijf of t 'ten kilometer. Het inschrijfgeld bedraagt vier gulden voor volwassenen en drie gulden voor de jeugd. Ie dere deelnemer krijgt na af loop een fraaie medaille. De baten komen ten goede aan de sport voor gehandicapten. Strandloop Zondagmorgen organiseert de Leidse atleliekvriendenkring Holland voor de 12de maal een strandloop aan de Wasse- naarse Slag. Het is tevens de laatste strandloop van het seizoen 1979-1980. Het in schrijfgeld bedraagt f3 .50 voor volwassenen en f2.50 voor kinderen tot 16 jaar. Flavium In het Leids Vrijetijdscentrum aan de Breestraat 66 treedt vanavond de blues rockfo r matie Flavium op. In het voorprogramma zit de Free Lance Band. Flavium is op het ogenblik bezig met een promotietuernee voor hun vijfde elpee "No kidding". De groep produceert een stevige portie Chicago-blues met sli- de-gituar en boogie-piano De Free Lance Band moet het publiek opwarmen met coun- try-muziekDe zaal is vanaj negen uur geopend en de toe gangsprijs bedraagt zes gul den. Monty Python Vanavond en morgenavond wordt in het Kijkhuis aan de Vrouwenkerkkoorstraal 17 een film vertoond van Monty Python. Het is hun eerste film en bestaat uit een serie van hun bekende pbsurde sket ches.Op beide avonden zijn er twee voorstellingen: één om 20 en één om 23 uur. Reiner Hauff ln het Filmhuis aan de Bree straat 66 draait in de nacht film "Die Verrohung Franz Blum" van de Duitse cineast Reiner Hauff. Hauff werd hier met name bekend door zijn film "Messer im Kopj". De film van vanavond gaat over het gevangeniswezen, in het bijzonder over de verhou dingen tussen gedetineerden. De hoofdfiguur komt in de ge vangenis al snel in conflict met iemand die de officieuze leider is in verband met zijn lichamelijke kracht. Blum stelt daar zijn inventiviteit tegenover. De voorstelling be gint om half twaalf. Volksdansinstuif De liejhebbers van volksdansen kunnen zaterdagavond te recht in het Leids Vrijetijds centrum aan de Breeslraat55. Daar wordt een volksdansin stuif georganiseerd met vele nationale en internationale dansen. De avond die om acht uur begint staat onder leiding van Y. KnijnenburgDe toe gangsprijs bedraagt f2.50. Rommelmarkt Speeltuinvereniging Rondom de Maredijk" organiseert za terdag een rommelmarkt in liet clubhuis aan de Maredijk. Dat begint om elf uur 's och tends. 's Avonds is er dansen en een' rad van avontiiur. Aanvang 20.15 uur. De op brengst zal worden besteed aan nieuwe speelwerktuigen in de tuin. Natuurwandeling De afdeling Leiden van het In stituut voor Natuurbescher- mingseducatietlVN) organi seert zaterdag een ongeveer anderhalf uur durende na tuurwandeling in de "Pan van Persijn" in Katwijk. De wandeling staat onder lei ding van ervaren natuurgid- Om elf uur begint de wandeling aan dé Wassenaarseweg bij het marinekamp. Wandel- kaarten zijn verkrijgbaar bij de ingang. LCKV-jubileum De Leidse kampeervereniging LC.KV begint morgen met de viering van het zestigjarig be staan. Dat gebeurt met een jubileümreceptie in het Zen dingshuis aan de Leidse Straatweg 11 in Oegstgeest. De receptie begint om vijf uur 's middags. Verder zijn er fo to's te zien op een expositie en worden er oude films ge draaid. De Ratel De Leidse werkgemeenschap De Ratel organiseert zondagoch tend een bijeenkomst in de grote zaal van het Leidse Volkshuis aan de Apothe- kersdijk 33. Paid van Oerle houdt die ochtend een lezing over zijn reis door Mexico. Via een groot aantal dia's geeft hij een beeld van de natuur, de oude beschaving en het leven van de volkeren. Aanvang 10.30 uur. Instuif De afdeling Leiden-Oegstgeest van de Nederlandse Vereni ging van Huisvrouwen houdt zondagochtend een instuif in 't Want aan het Noordeinde 2a. Aanvang 10.30 uur. Bingo-dansant De Stichting Meerburg houdt vanavond een bingo-dansant in clubhuis Klein Matilo aan de Zaanstraat 126. De toe gang is gratis. De avond be gint om acht uur. Salon O Salon "O" aan de Herengracht 45 brengt dit weekeinde een video-programma met de volgende inhoud: een korte documentaire over de "blan co" demonstraties die de af gelopen koopavonden in de Haarlemmerstraat werden gehouden. Een kleine groep met witte spandoeken en bor den deelt blanco stencils uit. Verder een produktie van drie kwartier waarin de tv als grill fungeert. Ready Kilowatt ln het gebouw van Augustinus aan het Rapenburg 24 speelt zaterdag de rockgroep Rea dy Kilowatt' De groep die grotendeels eigen repertoire ten gehore brengt bestaat uit Jan Kasteelen (gitaar), Paul van Eijk (bas) en Robert Ber ger drums)Het optreden van de groep begint om half negen. Een van de begaafdste leerlin gen van Rembrandt was onze stadgenoot Gerard Dou (1613-1675). De Grote Winkler Prins zegt van hem dat hij een eigen stijl ontwikkelde, die ook vele navolgers vond, WAARONDER Frans van Mieris: de groep van de zgn. Leidse fijnschilders. "De ge polijste nachtstukken met kaarslicht munten uit door een knappe technische uit voering (De avondschool, Rijksmuseum, Amsterdam). Inderdaad een sfeervol doek, dat laatste. Bij de zeer schaar se verlichting doen de leer lingen aandoenlijk hun best de nodige kennis te vergaren. Het zal wel voornamelijk op de kunst van het lezen en schrijven zijn neergekomen. De lessituatie doet wat primi tief aan, maar vertoont ook moderne trekjes. De cursis ten zijn op informele wijze gegroepeerd, helpen elkaar en zijn niet alleen mannen. Uit dit schilderij blijkt wel dat de 'éducation permanente' of 'lifelong learning' geen uit vinding zijn van de twintigste eeuw, waarin kennis zo snel verouderd heet (geldt dat ook voor datgene wat men in het lager en voortgezet onderwijs leert?). Onderwijs aan vol wassenen is van alle tijden. In het klassieke Griekenland bezochten leerlingen van de meest uiteenlopende leef tijdscategorieën, rangen en standen, de Academie van Plato. Pas in de laatste eeuwen echter, wordt het volwassenenon derwijs meer als systeem op gezet. Dat begon in Neder land met de stichting van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen in 1784. De periode van het Rationalisme met zijn hoogschatting en overschat ting van het gezond verstand. De Maatschappij beijverde zich op allerlei wijzen kennis en wetenschap te verbreiden en zij werkte mee aan datge ne, wat nu als vanzelfspre kend wordt beschouwd: de overheidsbemoeienis met onderwijszaken. Omstreeks 1805 ontstonden mede door haar toedoen de eerste Ne derlandse onderwijswetten. 't Nut,' bestaat nog steeds en het is zelfs in het bezit van zo'n 750 instellingen: scholen, bibliotheken, M.O.-opleidin- gen, spaarbanken, etc. In de 19de en 20ste eeuw zette het volwassenenonderwijs zich, mede door invloed van de Industriële Revolutie(s), pas goed door. Er ontstonden lagere scholen voor volwas senen (Amsterdam, Den Haag, 1871), middelbare han delsavondscholen, avond scholen voor technisch on derwijs, de eerste schriftelij ke cursus (plm. 1890). Leiden sloeg in dit geheel zeker geen slecht figuur. Slechts één jaar na de stichting van 't Nut ont stond het (later Koninklijke) Genootschap 'Mathesis Scientiarum Genitrix', dat gedurende bijna tweehon derd jaar voor ettelijke dui zenden stadgenoten in de avonduren natuurweten schappelijk en technisch on derwijs, tekencursussen, etc. verzorgde. 'MSG' was een be grip en stond voor kwaliteits- onderwijs, waaraan menig Leidenaar, vooral uit de min der bedeelde milieus, een goede opstap naar een betere loopbaan te danken had. Na de Tweede Wereldoorlog werd MSG een dagschool voor middelbaar technisch onderwijs (aanvankelijk UTS, thans MTS), waarbij de avondopleidingen tot voor zeer kort bleven bestaan. Vervolgens werd één van de eerste, zo niet werkelijk de eerste, middelbare handels avondscholen in 1875 in Lei den gesticht onder de naam 'Kennis is Macht Bijna een eeuw voorzag ook deze vorm van avondonderwijs in een duidelijke behoefte. Enkele jaren voordat dit type school voor volwassenen in 1975 door de overheid werd opge heven, werd 'Kennis is Macht' opgenomen in de nieuwe avondscholengemeenschap 'Boerhaave'. Ten dele vindt zij haar voortzetting in de af deling avond-m.e.a.o. (mid delbaar economisch en ad ministratief onderwijs). Ook op het gebied van het schriftelijk onderwijs was Leiden koploper toen in 1923 de Leidse Onderwijsinstel lingen vanuit een pand aan de Nieuwsteeg hun vooral be roepsgerichte 'onderwijs per correspondentie' begonnen aan te bieden in navolging van het Polytechnisch Bu reau Nederland Arnhem (PBNA, 1912) en van soortge lijke onderwijsvormen in En geland (Pitman, 1870, en 'uni versity extension', Cambrige, ca. 1900). Vreemd genoeg heeft de uni versiteitsstad het echter lange tijd laten afweten voor wat het algemeen voortgezet on derwijs - vroeger vhmo - be treft. Onlangs vierde de oud ste instelling op dit gebied, de gemeentelijke Knorringa- avondscholengemeenschap Door D. J. van Kootcn rector Leidse Scholengemeenschap „Boerhaave" te Amsterdam (vwo/havo/ meao/mavo), zijn vijftigjarige bestaan. Het toenmalige avondgymnasium werd in 1929 door de classicus Dr. H. Knorringa, "pleitbezorger voor de achtergeblevenen", opgericht. Hij werd daarbij geïnspireerd door een soort gelijke gebeurtenis in Berlijn (1927), waar Prof. P.A. Sil- bermann op zijn beurt op de gedachte kwam door een be zoek aan Evening High Schools in de Verenigde Sta ten (vooral in New York). Het heeft in Leiden tot 1962 moeten duren voordat de eer ste Avond-HBS, vooral op ini tiatief van de LOI, werd ge sticht. Enkele avond-mulo- scholen waren er al wel. Door een samenwerkingsvorm is tien jaar later de avondscho lengemeenschap 'Boerhaave' tot stand gekomen, waardoor tevens de volledige rijkssub sidie van de zijde van het mi nisterie van onderwijs en we tenschappen beschikbaar werd hetgeen lage cursusgel den mogelijk maakte. In de zeventiger jaren is dit tweede kans- of tweede weg- onderwijs bijzonder krachtig in betekenis toegenomen, kwantitatief en kwalitatief. Landelijk zijn in het cursus jaar 1979-1980 bijna 100.000 studerenden ingeschreven aan de omstreeks 80 dag/ avondscholen voor volwas senen (in Leiden ca. 2.000). Vele oorzaken zijn hierbij te noemen, maar niet in de laat ste plaats waren zeer belang rijk de invoering van de dag opleidingen vwo, havo en mavo^ (foutief: 'de moeder mavo') en van het zgn. curso rische onderwijs. In het laat ste kan men volstaan met de keuze van minder dan de voorgeschreven zes eindex amenvakken. Bij" een vol doende resultaat ontvangt men na het eindexamen per vak een certificaat dat door overheidsgarantie landelijke geldigheid heeft. En dan is er nog een belangrijke factor. De erkende avond scholen zijn krachtens de mammoetwet gelijkgesteld aan de overeenkomstige dag scholen voor jongeren. Daarmee kregen zij tevens het recht zelf de eindexamens te regelen en af te nemen. Niet langer behoefden de stude renden te worden verwezen naar het staatsexamen. Het eerste deel, het zgn.' school onderzoek, wordt door eigen docenten afgenomen, terwijl het tweede gedeelte, het cen traal schriftelijke eindexa men, volstrekt identiek is aan en gelijktijdig plaatsvindt met dat van het dagonderwijs en van de staatsexamens. De uitwerkingen gaan voor een deel door dezelfde computer en de rest wordt, na correctie door de eigen docent, nog eens bekeken door tweede correctoren, leraren van (meestal) het dagonderwijs. De diploma's vwo, havo, meao of mavo worden door het de partement geleverd en zij zijn eveneens precies dezelfde als die van welke dagschool in Nederland ook. En dat moet zo blijven, want het geeft de volwassen cursisten de garantie dat zij, na het vol brengen van de studie, een bewijs in handen krijgen, dat voor elke vervolgopleiding en voor iedere werkgever her kenbaar is. Voor een aantal wenselijke ver beteringen in het dag/avond onderwijs, de schakelklassen als voorbereiding op het eer ste leeijaar mavo, de interna tionale schakelklassen voor anderstaligen en de in de vo rige gastkolom toegezegde beantwoording van de vraag waardoor de toeloop naar de vele vormen van volwassene neducatie in de laatste jaren zo groot is, hoop ik in een vol gende bijdrage als 'gelegen heids-columnist' uw aan dacht te yragen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 4