Portugal wil
kwestie Oost-
Timor oplossen
Gemeente voor groot deel schuldig"
HET INTERLÜBKE PROGRAMMA.
Overheid krijgt
geen vat op
hondenhandel
Pander
VRIJDAG 11 APRIL 1980
VA fel A
PAGINA 11
LEKKERKERK - De gemeente
Lekkerkerk is zelf voor een
groot deel schuldig aan de
ernstige bodemverontreini
ging in de nieuwbouwwijk
Molenwerf. Dit verwijt komt
van de heer D. Neven, die zelf
enige jaren wethouder van
openbare werken is geweest in
het plaatsje waar vorige week
in de grond onder een zestal
huizen de zeer gevaarlijke stof
benzeen werd aangetroffen.
In 1970, toen hij nog fractie
voorzitter van de AR in Lek
kerkerk was, waarschuwde
Neven tegen de vuilstortin-
gen van de container firma
Wijnstekers. Hij had gemerkt
dat dit Rotterdamse bedrijf
ook koelkasten, partijen rotte
eieren en metalen vaten in de
sloten kieperde, in plaats van
het volgens hem alleen toege
stane bouwafval. Wijnstekers
mocht de vuilnis daar gratis
storten. Op die wijze kon de
gemeente het bestemmings
plan Bakwetering goedkoop
bouwrijp maken.
Neven legde het echter af tegen
kennelijk hogere belangen.
Nu de wijkbewoners van
Molenwerf ernstig verontrust
zijn over de giftige stoffen in
de grond, spijt het de gepen
sioneerde AR-fractievoorzit-
Ex-wethouder van Lekkerkerk uit verwijten over bodemverontreiniging
ter dat hij de zaak niet meteen
bij de regering heeft aange
kaart.
Het is duidelijk dat het gemeen
tebestuur van Lekkerkerk bij
de ontwikkeling van het be
stemmingsplan Bakwetering
in het begin van de jaren '70 te
veel aandacht besteedde aan
de financiën Oorzaak was dat
er een fout was gemaakt in de
exploitatiebegroting van het
gemeentebestuur deel van de
dorpsuitbreiding. Om dat
goed te maken, vonden be-
stuurderen het verstandig de
volgende wijk bouwrijp te
maken met afval. Dat was
goedkoper dan alleen zand.
Neven werd getipt over de bui
ten de Hinderwet vallende
vuilstoringen. Hij schreef een
boze brief naar het gemeen
tebestuur en vroeg om aan
dacht voor eventuele besmet
ting van het grondwater door
de partijen afgekeurde eieren.
Hij eiste "verwijdering van de
rottende smeerboel" en een
beter toezicht.
Het gemeentebestuur ant
woordde dat Wijnstekers al
een waarschuwing had ont
vangen maar voegde daar
opmerkelijk genoeg aan toe
dat de firma niets fout deed.
Het Rotterdamse bedrijf
mocht ook fabrieksafval en
stoffen van organische oor
sprong dumpen. Tenslotte
ging het huisvuil van Lek
kerkerk zelf ook naar het be
stemmingsplan.
In een daarop volgende raads
vergadering beloofden bur
gemeester en wethouders
verbetering van de controle
op de vuilstortingen. Neven
zegt dat het toezicht weinig
voorstelde. Bijkomende
moeilijkheid was dat de wa
gens van Wijnstekers ook 's
avonds door Lekkerkerk re
den.
Het wantrouwen tegenover
Wijnstekers kon niet worden
weggenomen. Er volgde een
bespreking met de directie
van het bedrijf. Deze gaf in
dat gesprek toe zo zegt de AR-
man Neven, dat er giftige stof
fen werden gestort. De Rot
terdammers schatten de hoe
veelheid op 2 procent van de
totale vuilstortingen.
Dat viel mee, meenden de Lek-
kerkerkse bestuurders, ze
hadden veel erger verwacht.
Neven dacht er ook zo over,
maar vroeg in de raadsverga
dering van september 1970
toch om een onderzoek door
grond mechanica. Zijn voor
stel werd afgestemd met ze
ven tegen vier stemmen. De
toenmalige burgemeester
Muller had zijn motie met
klem ontraden. Muller vrees
de een enorm tijdverlies met
de bouw van de wijken.
Tijdens diezelfde bijeenkomst
haalde de AR-fractievoorzit-
ter fors uit naar Wijnstekers.
Hij noemde de firma onbe
trouwbaar. "Mijn inlichtin
gen geven aan dat de firma
bekend staat als de gangster
onder de containervervoer
ders. Wij hebben geen ver
trouwen in het bedrijf. On
danks het pakket voorwaar
den". Wijnstekers spande
hiervoor een rechtszaak tegen
Neven aan. Later liet Wijn
stekers de zaak vallen omdat
de uitlatingen waren gedaan
tijdens een raadsvergadering,
waardoor de AR-man on
schendbaar was.
Ook burgemeester Bakker van
Berkenwoude, een dorpje in
de Krimpenerwaard waar
Wijnstekers ook vuil heeft gel-
stort voor de aanleg van we
gen, zegt dat Wijnstekers
vroeger inderdaad een slech
te naam in de buurt had. Net
als Neven kan hij niet precies
aangeven waar dat precies op
was gebaseerd. Op het pro
vinciehuis van Zuid-Holland
heeft men echter geen klach
ten over het Rotterdamse be
drijf.
Toch is het de vraag of de firma
fouten heeft gemaakt. Stoffen
als benzeen, tolueen en xy
leen behoren naar de ver
brandingsoven in de Rijn
mond te gaan. Dat is kostbaar.
Heeft de directie niet geweten
wat er werd gestort? Waar
kwam het vuil vandaan? Di
recteur A.H. van Engelen van
Wijnstekers weigert ieder
commentaar.
Anderzijds: in hoeverre is de
gemeente Lekkerkerk zelf
aansprakelijk. De heer Neven
zegt dat het gemeentebestuur
te veel heeft vertrouwd op
Wijnstekers, te laks is ge
weest met de controle en zich
te veel heeft laten leiden door
geld en tijd.
Misschien dat opgravingen
aanwijzingen opleveren over
de herkomst van de giftige
stoffen. Het was de bedoeling
dat daarmee op 14 april zou
worden begonnen. Dat werk
wordt vertraagd omdat men
niet weet welke maatregelen
moeten worden genomen ter
bescherming van de werklie
den tegen eventuele schade
lijke dampen. Burgemeester
H. Ouwerkerk laat zich niet
uit over de financiële aan
sprakelijkheid. Ook wil hij
niet ingaan op de beschuldi
gingen van Neven. "We moe
ten naar de toekomst kijken.
Het verleden is voorbij.
Trouwens, ik kan er niets over
zeggen. Ik was er niet bij".
Toch kan er nog een hele strijd
ontstaan over de gebeurtenis
sen in 1970. Vooral als huizen
moeten worden afgebroken,
of grond onder de huizen ver
verst. En wat te denken van
schadeclaims van de wijkbe-
Neven: "Ik denk dat de schuld
aan twee kanten ligt. Wijnste
kers is geen nette firma, an
ders was er alleen bouwafval
gestort. Ik heb gelijk gekre
gen toen ik zei dat het bedrijf
onbetrouwbaar was. Dat
neemt niet weg dat de ge
meente de handelswijze van
Wijnstekers oogluikend heeft
toegestaan?"
WEERT SCHENK
President Eanes: stappen
oplossing.
(Van onze correspondent Jan Hal-
kes)
LISSABON - Volgens goed
ingelichte bronnen in
Lissabon is de Portugese
regering bereid tot on
derhandelingen met In
donesië over de proble
men op Oost-Timor. Het
oostelijk deel van dit ei
land in de Indonesische
archipel is officieel nog
steeds een Portugese ko
lonie. Indonesische troe
pen bezetten het eiland
met veel geweld in de
cember 1975, kort nadat
de onafhankelijkheids
beweging Fretilin er een
zijdig de onafhankelijk
heid had uitgeroepen.
Volgens het Fretilin werd
sindsdien bijna de helft
van de 600.000 inwoners
van het eiland door het
Indonesische leger ge
dood of uitgehongerd, een
bewering die door Portu
gese geestelijken ter
plaatse is bevestigd.
De conservatieven die sinds kort in
Portugal aan de macht zijn heb
ben de vroegere socialistische re
geringen steeds verweten het
Oosttimorese volk aan haar lot te
hebben overgelaten. Eerste-mi-
nister Sa Carneiro beloofde eer
der al op te komen voor de rech
ten van de inwoners van de vroe
gere kolonie. Na het aan de macht
komen van de conservatieven,
ondernam echter ook president
Eanes, bijgestaan door zijn ad
viescollege, de Revolutionaire
Raad, stappen om tot een oplos
sing van het probleem te komen.
Een oplossing die al te lang op
zich laat wachten, zeker nadat
eind vorig jaar steeds meer be
kend werd over de massale hon
gersnood en de moordpartijen
van het Indonesische leger in de
ze uithoek van de wereld.
Volgens welingelichte kringen
hebben president Eanes en zijn
regering overeenstemming be
reikt over de samenstelling van
een commissie onder voorzitter
schap van een militair uit de Re
volutionaire Raad, die het
probleem bij de horens moet vat
ten.' Zeer waarschijnlijk zal een
van de eerste stappen van de
commissie het openen van on
derhandelingen met Indonesië
zijn, in het bijzonder over de eva
cuatie van enkele honderden
Portugezen en vele duizenden -
zo niet alle - Timorezen, die ook
als Portugese burgers moeten
worden beschouwd.
Van de andere kant zal de Portuge
se bereidheid om nog eens enkele
honderdduizenden spijtoptanten
uit een vroegere kolonie op te
nemen niet erg groot zijn. Een
tweede weg om het probleem aan
te pakken loopt via de Verenigde
Naties die tot nog toe de Indone
sische invasie hebben veroor
deeld en aandrongen op een vrije
volksstemming in Oost-Timor
over de onafhankelijkheidskwes
tie. In diplomatieke kringen
wordt echter gezegd dat een
groot aantal westerse landen Por
tugal zou hebben laten weten niet
/langer meer bereid te zijn het
„uitzichtloze" standpunt van de
Verenigde Naties te steunen.
De dekolonisatie van Oost-Timor
liep uit de hand toen medio 1975
een van de twee grote Timorese
onafhankelijkheidspartijen, de
UDT, een staatsgreep pleegde.
Tussen deze en de andere partij,
het Fretilin, ontstond een bur
geroorlog waarbij het Portugese
leger zich afzijdig hield. Vrijwel
alle aanhangers van de UDT wer
den over de grens met het Indo
nesische West-Timor gejaagd
vanwaar zij pas in 1976 toestem
ming kregen naar Portugal te
vluchten.
Het Fretilin had daarna gedurende
enkele maanden de feitelijke
heerschappij over het land en
verwierf zich door vele progres
sieve maatregelen de steun van
de bevolking. De Portugese auto
riteiten die formeel nog steeds de
baas waren, gaven geen enkele
medewerking noch toestemming
voor het optreden van het Freti
lin.
Na een Indonesische toezegging
dat zij de souvereiniteit van de
Oosttimorezen zou respecteren,
riep het Fretilin begin december
de onafhankelijkheid uit. Een
week later vielen de Indonesi
sche troepen de hoofdstad Dili
binnen. Zoals later door Indone
sië werd toegegeven werden
daarbij duizenden burgers door
„ongedisciplineerde soldaten"
moedwillig gedood.
Het Fretilin trok zich daarop met
een groot deel van de bevolking
terug in de bergen en voerde daar
lange tijd een succesvolle guer
rilla tegen de Indonesische troe
pen. Een deel van de Fretilin-re-
gering ontkwam naar het bui
tenland en vestigde een delegatie
in Mozambique, een van de lan
den die de onafhankelijkheid van
Oost-Timor erkende.
Portugal verbrak haar diplomatie
ke betrekkingen met Jakarta kort
na de invasie, maar bleef tot op de
dag van vandaag weigeren het
Fretilin als vertegenwoordiger
van het Oosttimorese volk te er
kennen.
Met een steeds nauwere omsinge
ling probeerden de Indonesische
bezetters de guerrillastrijders uit
te hongeren. Geholpen door het
verraad van enkele Fretilin-lei-
ders zou tenslotte het verzet in
het westelijk deel van het land
gebroken zijn en de bevolking uit
de bergen massaal opgevangen
worden in de Indonesische con
centratiekampen waar zij alsnog
door honger en ondervoeding
massaal het leven lieten.
Pas in juli vorig jaar liet Indonesië
het internationale Rode Kruis
toe, dat samen met kerkelijke in
stanties voedselhulp verstrekt.
De enkele waarnemers van het
Rode Kruis blijken echter niet in
staat te voorkomen dat een groot
deel van de hulp in de zakken van
de militairen verdwijnt. Corrup
tie is ook de manier waarop bijna
700 Chinese middenstanders uit
Dili haar Portugal wisten te
vluchten. De laatst aangekomen
vluchtelingen maakten melding
van een nieuw opleven van het
verzet op het oostelijk deel van
Oost-Timor, in december vorig
jaar.
De houding van de wereldopinie
tegenover het onrecht dat het
kleihe Timorese volk wordt aan
gedaan, staat in schril contrast
met de verontwaardiging over de
toestanden in Cambodja en Af
ghanistan. De Indonesische ma
ritieme blokkade, met onder
meer fregatten van Nederlandse
makelij, ;naken een werkelijk
vrije nieuwsgaring onmoge
lijk.
Indonesië laat pas sinds kort bui
tenlandse journalisten toe die
echter geen contact krijgen met
de guerrillastrijders, die op hun
beurt van buitenlandse steun
verstoken zijn. Ook de Fretilin-
vertegenwoordigers in het bui
tenland lijken niet over recht
streekse informatie te beschik
ken.
De verschillende woordvoerders in
Mozambique, Lissabon en New
York lijken zelfs onderling wei
nig contact te hebben en zijn niet
altijdgeloofwaardig. In Lissabon
zijn nieuwe groepen verrezen die
elkaar de vertegenwoordiging
van hun geteisterde volk betwis
ten.
De Portugese regering zou zich
kunnen inspannen de partijen te
verenigen om het recht van zelf
beschikking in haar laatste kolo
nie weer op de voorgrond te
plaatsen. Maar in kringen van de
Oosttimorese vluchtelingen in
Lissabon is men bevreesd dat het
openen van onderhandelingen
mer de Indonesische bezetter
slechts het begin van het einde
betekent.
ROOSENDAAL (GPD) - „Er ge
beuren rare dingen op de Bra
bantse hondenmarkt en niet al
leen in Til burg, waar een incident
deze week de publiciteit haalde.
In West-Brabant gebeuren even
goed zaken die niet door de beu
gel kunnen. Ik durf daarbij gerust
te stellen dat Roosendaal hier het
centrum van de handel is. De
overheid kan er echter zeer
moeilijk vat op krijgen. De
hoofdpersonen van kwalijke
praktijken zijn bij gevolg moei
lijk te grijpen. Je kunt iemand
namelijk alleen maar bestraffen
als hij of zij zich zonder vergun
ning of op kwalijke wijze bezig
houdt met het bedrijfsmatig ver
kopen van honden. Maar wat is in
de praktijk privé en wat is be
drijfsmatig? Bewijs dat laatste
maar eens. Om de praktijken van
de malafide hondenhandelaren
goed aan te pakken, zit er volgens
mij maar één ding op, en dat is het
vervoer aan banden leggen".
De heer B. Plaisier uit Krabbendij-
ke, inspecteur van de Dierenbe
scherming in West-Brabant,
spuwt zijn gal over de malafide
hondenhandel. Dat beperken van
het vervoer van honden kan vol
gens hem alleen maar als wette
lijk wordt bepaald dat bijvoor
beeld voor het vervoeren van
meer dan vijf honden een ver
gunning op het politiebureau zou
moeten worden afgehaald. Op die
manier krijgt de overheid con
trole op registratie en inentings
papieren van de honden en
daarmee op de praktijken van de
handelaar.
Omdat het volgens de heer Plaisier
moeilijk te zeggen is hoeveel lie
den zich in het Westbrabantse
schuldig maken aan kwalijke
Pander heeft veel in huis
van het befaamde lnterlübke
programma. Van losse
meubelen en accessoires tot
complete slaapkamers en
kastenwanden. Mooi,
functioneel en uitnemend
van kwaliteit. Komt u eens
kijken. Pander adviseurs
werken graag samen met u
aan een toepassing in üw
huis.
Wie wat meer om wonen
geeft voelt zich thuis bij
Pander.
Leiden: Breestraat 146
Botermarkt 21-22
hondenpraktijken, wil de inspec
teur liever een voorbeeld geven
van een praktijkgeval waarover
hij onlangs 'witheet van woede*
werd.
„Ik wil de naam van de man niet
noemen, omdat ik hem nog een
kans wil geven. Hij hield officieel
een hondenkennel, maar was
daarnaast fokker en handelaar.
Over de kennel had hij een ver
zorger aangesteld. Zelf was hij
gewoon elders in loondienst. In
de tijd dat zijn verzorger echter
ziek werd, werd hij, naar zijn zeg
gen. bezocht door een Frans
sprekend persoon die zonder
meer ettelijke duizenden guldens
voor alle aanwezige honden
bood. De kennelhouder kon, naar
zijn zeggen, het aanbod niet
weerstaan omdat hij door de ziek
te van zijn verzorger in moeilijk
heden was gekomen. Je reinste
onzin natuurlijk. Maar waar moet
je als inspecteur in een geval als
dit gaan staan. Het gebeuren gaf
me echter wel het bewijs dat er
een aantal figuren, zoals die
Fransman, hier op een rare ma
nier op de hondenmarkt bezig
De handel in Brabant oriënteert
zich voornamelijk op de buiten
landse markt; met name België
en Frankrijk. De landsgrenzen
leveren weinig exportproblemen
op; inenting van de dieren is na
melijk niet overal verplicht. Als
gevolg van de grote particuliere
vraag naar honden gaat het in de
ze handel om gigantische bedra
gen, veelal circulerend in het
zwarte circuit. In een zojuist ver
schenen rapport van de Brabant
se dierenbeschermingsinspec-
teur W van den Heuvel gaat het
om miljoenen en er zijn honderd
duizenden hondjes bij betrok
ken. Inspecteur Van den Heuvel:
„Uit betrouwbare bron weet ik
dat een handelaar van het bui
tenland nog f 400.000 te goed had
voor geleverde honden. Aangc^
nomen dat een hondje zo rond de
f 200 op moet bréngen, kun je uit
rekenen om hoeveel dieren het
hier gaat. En dat betreft slechts
een geval van één hande
laar".
De heer Van den Heuvel contro
leert met nog twee parttime-col-
lega's ui een gebied zo groot als
Brabant de praktijken van de
hondenhandelaren en de ken
nelhouders. Daarvan zijn er in
Brabant respectievelijk 239 en
137 geregistreerd. In zijn rapport
stelt hij dat volgens deskundigen
daarbij een zelfde aantal niet-of-
ficiële handelaren dient te wor
den opgeteld. „Het is duidelijk
dat we met de huidige mankracht
de problemen met betrekking tot
de malafide handel niet voldoen
de kunnen bestrijden. Daarnaast
is het zo dat de wet op bierenbe
scherming niet ver genoeg gaat.
Vandaar dat in het rapport een
lans wordt gebroken om deze uit
te i 'i eiden. Tevens dient het ver-
volgings- en strafbeleid te wor
den verbeterd, omdat opspo
ringsresultaten van de politie en
van de inspecteurs van de die
renbescherming effect sorteren.
Zolang gepakte malafide hande
laren boetes van slechts enkele
honderden guldens aan hun
broek krijgen, terwijl zij aan hun
handel duizenden blijven ver
dienen. is het moeilijk aan hun
praktijken een einde te maken"
aldus de heer Van den Heu
vel.
ADVERTENTIE
DEN HAAG - AMSTERDAM - ROTTERDAM - EINDHOVEN - LEIDEN - GRONINGEN - ENSCHEDE
