Laat smalle
wat breder
gang
lijken
Niets mislukt in de keuken van de toekomst
In
en
om
Keramisch aanrechtblad
ook zelf aan te brengen
AFWASSET
SCHONE
HANDEN
Wastafel om
in te bouwen
DONDERDAG 3 APRIL 1980
PAGINA 39
Philips heeft onlangs de „keuken
van de jaren '80" gelanceerd. In
concept althans, want die keuken
bestaat nog niet. Technisch ge
zien zou hij bij wijze van spreken
zó in produktie kunnen, want
voor letterlijk géén van de won
deren die erin verzameld zijn,
hoeft nog iets uitgevonden te
worden.
Of dat volslagen nieuwe keuken
concept, waarmee Philips op de
Domotechnica inhaken onbe
twist de show stal, werkelijk in
produktie komt, hangt o.m. af
van de reacties die de ontwikke
laars tijdens de (waarlijk adem
benemende) presentatie hebben
willen ontlokken.
Misschien komt die „toekomst
keuken" op velen over als een kil
en klinisch huislaboratorium,
volkomen gespeend van de ge
zelligheid die het kokkerellen
kan inhouden. Toch zit er eigen
lijk niet eens zoveel in dat wc nu
nog niet kennen. Aan het wezen
van het koken, bakken en braden
zal trouwens nauwelijks iets ver-,
anderen. Wel aan de manier
waaróp, waarbij met name werk-
gemak, snelheid en efficiency
belangrijke dingen zullen zijn. De
veranderende maatschappelijke
situatie, waarin o.a. geen ruimte
meer zal zijn voor urenlang „slo
ven" in de keuken, zal de toepas
sing van allerlei elektronische
apparatuur doen toenemen.
Philips noemt het nieuwe concept
„de integrale keuken". Daarin
heeft alles zijn vaste plaats, ook
de dingen die we nu al lang ge
bruiken maar dan in de vorm van
talrijke „losse" apparaten die
voor het gebruik uit een kastje
moeten worden gehaald, met een
stekker aangesloten en daarna
weer worden opgeruimd.
In een keuken als deze, wanneer die
over vijf of misschien zelfs tien
jaar pas realiteit wordt, zal de
voedselbereiding zeker geen fan
tasieloze instant-toestand wor
den. Integendeel, de techniek
biedt de mogelijkheid om alle re
gisters van de edele kookkunst
open te trekken. Moeilijke culi
naire hoogstandjes worden door
een computertje bereikbaar ge
maakt (wat de voorbereidingen
betreft) en eindigen dank zij de
perfecte sturing in de apparatuur
in feilloze successen. De tijd dat
we in de huishouding met een
computer gaan werken is al zeer
nabij. De in het keukenconcept
ingebouwde computer zit volge-
stampt met recepten die er met
een druk op de knop uitkomen,
helemaal aangepast aan het aan
tal personen voor wie een maal
tijd bereid moet worden.
Om een aantal van de verbazing
wekkende (maar op zich toch zo
logische en al bekende) moge
lijkheden in de toekomstkeuken
- Kleine keukenapparaten, zoals
handmixer, blikopener, elek
trisch mes enz. hebben geen
fie achter het concept komt ui
termate reëel over.
We hadden twintig jaar geleden ook
niet durven geloven dat alles wat
we nu, in 1980. heel gCWOOD vin
den ooit werkelijkheid zou wor
den. En de volgende twintig jaren
van technische ontwikkeling be
reiken we waarschijnlijk wel in
een kwart van die tijd!
- Water komt in de door de compu
ter berekende hoeveelheid en in
de juiste hoeveelheid uit do elek
tronisch gestuurde kraan. Dat be
tekent: besparing op water en
energie.
- In het aanrecht zit een groente-
wasser en -centrifuge, voorzien
van een „loopkraan", die na het
werk automatisch naar zijn
plaatsje terug gaat.
- Een elektronisch receptenboek
(de al genoemde computer)
maakt culinaire avonturen voor
iedereen haalbaar... en het kan
niet misgaan. Er komt een keurig
„boodschappenlijstje" uit de
tekstschrijver van de keuken
computer.
i als de stroomv*
i laboratorium dan op een keuken,alles u
orziening uitvalt.gewoon weer terug r
een „power pack", een oplaadba
re batterij.
- de kookeenheden worden geheel
elektronisch bestuurd, zodat
overkoken of aanbranden uitge
sloten is; daarbij wordt ook ener
gie bespaard. Na de juiste pro
grammering schakelt, start en
stopt de (op een vaste plaats aan
gebrachte) pan geheel automa
tisch.
Er zal in de kringen van huishoud-
deskundigen, voedselexperts,
keukenontwerpers en? ook van
handel nog wel het ncMige afge
praat worden alvorens de toe
komstkeuken realiteit wordt.
Wat ons tijdens de presentatie in
Keulen overigens wel sterk op
viel. is dat de ontwikkelaars zeker
geen futuristisch spelletje heb
ben willen spelen. De hele filoso
- Bakken, koken, grillen, verwar
men, warm houden enz. gaat in
een elektrisch gestuurde oven
met grill, heteluchtverwarming,
stoom- en hoogfrequentkook-
techniek. Een fornuis is dan ook
niet in de toekomstkeuken opge
nomen.
Naast het roestvrijstalen en het kunststof aanrechtblad
heeft een "Keramisch" blad de laatste tijd duidelijk aan
populariteit gewonnen. Keramisch wil zeggen: voorzien
van een oppervlak van tegels of mozaïek, een materiaal
dat vaak veel beter bij een niet zo moderne keuken past
dan eerder genoemde materialen. Vooral met hout (te
genwoordig veel gebruikt voor de keuken) zijn tegels op
het aanrecht uitstekend te combineren.
Kant en klare keramische aan-
rechtbladen zijn te koop, maar
ook best zelf te maken. In de
meeste gevallen zal daarvoor het
bestaande blad moeten worden
verwijderd. Daarvoor in de plaats
komt een stuk op maat gemaakt
plaatmateriaal. De beste keuze is
wel watervast verlijmd multiplex
van bijvoorbeeld 20 mm dik. In
dat blad moet een uitsparing
worden gemaakt pm de goot-
steenbak te monteren. Dat kan
een roestvrijstalen (enkele of
dubbele) bak zijn, maar in com
binatie met tegels of mozaiek zal
bijvoorbeeld een in kleur geë
mailleerde plaatstalen bak een
fraaier geheel opleveren. Veelal
wordt bij zo'n bak een mal voor
het zagen van het inlaatgat gele
verd; de nodige inbouwinstruc-
ties treft u er ook bij aan.
Wanneer tegels (altijd geglazuurde
ïen!) worden gebruikt, moet
aantal daarvan rond het gat
r de gootsteenbak worden ge
sneden. Niet zo gemakkelijk,
vooral niet als die bak rond is. Dat
snijwerk kunt u dan ook beter la
ten doen, als u daar geen ervaring
in hebt.
Met kleinere tegeltjes of' mozaiek
ligt dat wat gemakkelijker. Ook
het „afstemmen" van het aantal
tegeltjes op de breedte en de
lengte van het aanrechtblad is in
dat geval gemakkelijker. Bekijk
dat tevoren even secuur; ge
bruikt u vrij grote tegels, bijvoor
beeld 10x10 of' 15x15, pas dan de
breedte van het blad aan: een
veelvoud aan (hele) tegels plus de
voegbreedten. Houd die voegen
smal, ongeveer een halve centi
meter.
Breng de tegels aan met lijvig aan
gemaakte bouwlijm (op cement-
kunstharsbasis, te mengen met
water) en gebruik daarbij een
grof getande kitstrijker zodat
lijmribbels van ongeveer 5 mm
fiellat (zie schets) die over de rand
van de tegels valt en de zijkant
van aanrechtblad plus tegeldikte
afwerkt. Die profiellat moet met
tweecomponcntenlijm worden
bevestigd. Als de lijm droog is,
lakt u het profiel met kunsthars-
lak enkele malen af.
Wanneer u ook de aansluitende
wanden betegelt, doe dan eerst
het aanrechtblad en daarna de
wanden. Breng in de aansluiting
tussen de tegels op blad en wan
den siliconenkit aan. Die is in di
verse kleuren, dus ook passend
bij uw tegels, verkrijgbaar.
dikte ontstaan. Druk de tegels
daarin met een enigszins wrij
vende beweging. Gebruik
strookjes hardboard als afstand
houders tussen de tegels, om
mooi gelijke voegen te krijgen.
Vul de voegen pas na minimaal 24
uur. Ook daarvoor kunt u bouw
lijm gebruiken, of een speciaal
waterbestendig voegmiddel.
Strijk de voegjes mooi glad.
Als kantafwerking kan weliswaar
ook tegelmateriaal worden ge
bruikt, maar eenvoudiger aan te
brengen is een hardhouten pro-
De „Dish-Co" is een driedelige
afwasset van kunststof die
duidelijk helemaal op de da
gelijkse praktijk is afge
stemd. Een afdruiprek bijv.
bestaat allang, maar wordt
niet vaak gebruikt omdat
het „lekwater" op het aan
rechtblad een plensboel ver
oorzaakt. Deze set is voor
zien van een lekblad, dat sa
men met het afdruiprek in de
afwasbak past. De afmetin
gen (36x36x15 cm) maken de
set ook bruikbaar in de „mi-
nikeukens" van caravan,
boot, enz.
De Dish-Co (fabrikaat van
Curver) is in warenhuizen,
huishoudwinkels enz. ver
krijgbaar voor f 15,95.
Bij veel doe-het-zelf-karweitjes is
het onvermijdelijk om vuile han
den te krijgen. Vaak is het nau
welijks mogelijk om het vuil er
met water en zeep af te krijgen.
Verf, beits, olie-achtige produk-
ten enz. laten zich niet zo maar
verwijderen. Oplosmiddelen als
terpentine werken wel, maar zijn
nu niet bepaald aangenaam voor
de huid; sommige mensen kun
nen er zelfs helemaal niet tegen:
ze krijgen er huidirritaties van die
zelfs vrij chronisch kunnen
zijn.
Een van de manieren om zeer vuile
handen snel en zonder agressieve
middelen radicaal schoon te ma
ken is de nieuwe „karwei-gelei",
die sinds kort in doe-het-zelf- en
verfwinkel te koop is. Er hoeft
zelfs geen water aan te pas te ko
men. De handen worden met een
scheutje karwei-gelei stevig in
gewreven en daarna met een
schone doek afgeveegd.
Die eigenschappen stempelen het
produkt ook tot een ideaal on
derdeel van de auto-gereed-
schappenset. Wie onderweg een
wiel heeft moeten verwisselen,
hoeft niet meer met pikzwarte
handen door te rijden. Een fla
con, goed voor een groot aantal
„handwassingen", kost
f3,95.
voorzijde van de ombouw af
te schermen met een leuk
gordijntje, of klapdeurtjes.
Dat kan allemaal in een heel
simpele constructie worden
uitgevoerd.
Voor zo'n wasmeubel kan ui
teraard de normale wastafel,
van keramiek of van kunst
stof, worden gebruikt. Een
nadeel daarbij is dat er tus
sen de „bak" en het op
pervlak van de ombouw on
vermijdelijk een kiertje
blijft, dat met siliconenkit
moet worden afgedicht.
Voor een dergelijke voorzie
ning is tegenwoordig echter
ook een speciale inbouw-
wastafel te koop. Gemaakt
van staal, maar keurig in
kleur geëmailleerd (keus uit
de bekende „sanitairkleu-
ren") en op het oog niet van
keramiek te onderscheiden.
De bak heeft een overste
kende rand, die het inbouw-
probleem oplost: geen kier
tussen bak en blad.
Die nieuwe Scylla-inbouw-
wastafel wordt helemaal als
dhz-produkt aangebracht:
de verpakking is „zaagmal"
om het gat in het blad te ma
ken. De bevestigingsmate
rialen zitten erbij, en een
duidelijke handleiding zorgt
ervoor dat er niets mis kan
gaan.
Dezelfde Scyl la-inbouw wasta
fel kan trouwens ook heel
goed als gootsteenbak wor
den gebruikt. Handig voor
degenen die zelf een aan-
rechtblok willen bouwen. In
bouwmarkten, dhz-zaken
enz. is deze bak voor onge
veer 70 a 80 gulden te
koop.
In een slaapkamer, maar ook
in een badruimte, kan van de
wastafel een heel wat
„vriendelijker" attribuut
gemaakt worden door hem
in te bouwen. Zo'n wastafel
domweg tegen de wand ge
schroefd, óf als deel van een
„wasmeubel"... dat is wel
een heel verschil.
Zo'n wasmeubel, of noem het
een ombouw, kan vrij ge
makkelijk zelf worden ge
maakt, bijvoorbeeld van ge
plastificeerd spaanderplaat.
Het heeft twee onmiskenba
re voordelen: het oppervlak
rond de wastafel kan een
stuk vergroot worden, zodat
allerlei toiletspullen ge
makkelijk een plaatsje dicht
onder handbereik kunnen
krijgen, en tevens ontstaat
onder de wastafel bergruim
te voor pedaalemmer, weeg
schaal en andere spullen. Die
kunnen aan het gezicht gor
den onttrokken door de
Waar is de tijd gebleven... van hui
zen met royale „entrees", een ves
tibule, een brede gang, ruimte
volop. Nu waren die ruimten
meestal niet zo bar gezellig. Maar
het veelal wat benepen gangetje
dat het moderne huis kenmerkt,
heeft toch ook zo zijn bezwaren.
In honderdduizenden woningen
is de gang eigenlijk al bomvol
met de kapstok en een paraplu-
bak.
Kan zo'n smalle gang breder wor
den gemaakt? Door verbou-
wingsingrepen niet; dat zal in de
praktijk nagenoeg altijd een on
mogelijke zaak zijn. Dus moet u
het met visuele effecten proberen
te bereiken.
In de eerste plaats kan er wat met
kleur gedaan worden. Lichte,
„wijkende" kleuren laten de
wanden van de gang niet zo hevig
in het oog springen, en dat lijkt al
wat rpimte te scheppen. Pas op
met houten wandbekleding in
een smalle gang! Die versterkt
vaak het idee van „benauwenis",
hoe mooi zo'n schrootjes- of pa-
nelenwand op zich ook mag zijn.
Aan beide tegenovergestelde
wanden hout is zéker uit den bo
ze; de gang lijkt dan meteen een
akelig nauwe koker, waarin je de
neiging hebt er dwars doorheen
te schuifelen...
Vaak werkt in zo'n smalle gang een
geheel gepleisterde wand in een
lichte kleur (of gewoon wit) het
best. De structuur in de sierpleis-
ter mag best flink wat relief heb
ben; geeft visueel wat ruimte
werking.
Is de gang behalve smal ook hoog
(zoals in bepaalde types huizen
wel voorkomt), laat dan het pla
fond, hetzij in werkelijkheid, het
zij „voor het oog", naar beneden
komen. Dus een verlaagd plafond
(eventueel gedeeltelijk) of in een
donkere kleur afwerken. In het
laatste geval kan een strook van
ongeveer 30 cm bovenaan de
wanden, aansluitend aan het pla
fond, in diezelfde kleur worden
afgewerkt.
Zet in een smalle gang zo weinig
mogelijk dingen neer. Bekijk de
mogelijkheid om een kast te ont
ruimen en die als garderobe in te
richten: de deur eruit, de binnen
zijde bekleden, licht erin, een
roede of kapstokhaken aanbren
gen, een legplank, enz. Is die mo
gelijkheid er niet, probeer dan de
plaats waar nu eenmaal de jassen
moeten hangen, zo goed mogelijk
weg te werken.
De tekening is een voorbeeld van
zo'n oplossing: een „schot" van
plaatmateriaal, op enige afstand
van de wand, en daarachter de
garderobespullen. Zet op de
voorzijde van dat schot een grote
spiegel, of bekleed deze met een
aantal spiegeltegels. Ook dit geeft
ruimtewerking, die de door de
garderobe ingenomen plaats vi
sueel compenseert. Ook elders
kunnen spiegels het ruimtebeeld
versterken.
Ten slotte is de vloer van de gang
een hulpje bij het ruimtespel:
door vloerbedekking in twee
harmoniërende (zeker niet con
trasterende) kleuren in dwarse
stroken aan te brengen, lijkt de
gang ook ineens een stukje min
der smal.
Denk ook aan de mogelijkheid om
èèn van de deuren, bijv. die naar
de kamer, te vervangen door een
glazen deur; het licht dat daar
doorheen schijnt helpt het wat
sombere beeld van een smalle
Door een paneel met spiegel op emge a/stand van de gangmuur te
plaatsen is een nisje voor de jassen ontstaan. Links een dubbelblad met
lade dat ook handig is voor de telej'oon.
