"VARA is echt een heel leuk bedrijf
T erlouw
Leger meer
onderdeel
samenleving
NIEUWE VOORZITTER VAN DEN HEUVEL:
LEZERS SCHRIJVEN
Ashram
Man in Ft ies plaatsje vermoord
MAANDAG 31 MAART 1
BINNENLAND
HILVERSUM (GPD) - „Ik
ontleen mijn moed om
voorzitter van de VARA
te willen worden aan het
feit dat ik het een boeiend
bedrijf vind. Echt, de
VARA is een heel leuk be
drijf, ik ben de rode fami
lie overigens zeer toege
daan. Ik zal wel mijn ei
gen moeilijkheden krij
gen, maar die zal ik ook op
mijn eigen manier oplos
sen".
Dr. Albert van den Heuvel (48) is
vrijdagavond met overweldigen
de meerderheid (121 stemmen
vóór, 6 tegen en 5 onthoudingen)
benoemd tot voorzitter van de
omroep die zich de laatste drie
jaar ruzies en rollende koppen tot
handelsmerk heeft gemaakt. Op 1
mei treedt de scheidende secreta
ris-generaal van de Nederlandse
Hervormde Kerk officieel in
VARA-dienst, en betrekt hij het
kamertje dat André Kloos tegen
die tijd zal hebben ontruimd.
Zaterdagmorgen ontving de nieu
we voorzitter de pers. 's Middags
maakte hij zijn opwachting voor
de radio in een interview van een
uur in het programma „Wegens
vakantie gesloten", en 's avonds
kreeg het televisiepubliek hem
acht minuten te zien in „Sonja's
Goed Nieuwsshow". De dominee
verruilde de kerk voor zo onge
veer het laagste bastion van de
voormalige „rode burcht". Het
zijn gestadige stapjes terug, die
hij heeft gedaan: van een leiding
gevende positie binnen de We
reldraad van Kerken naar het
Nederlandse hervormde kerk
volk, en van de nog altijd 3 mil
joen volgelingen tellende kerk
naar de amper 500.000 leden ster
ke, door interne twisten ge
schonden VARA.
„Ik denk dat ik wel ongeveer gezien
heb welke moeilijkheden de
VARA heeft. Ik moet zeggen, ik
val er niet van om. Het is tenslotte
een creatief bedrijf met 400 men
sen, die wekelijks zoveel zendtijd
moeten vullen. We zullen het wel
rooien. Bovendien, de interne
moeilijkheden hebben het pro
gramma niet in de weg gestaan.
De zorg voor het produkt heeft in
alle conflicten zwaarder gewogen
dan de spanningen. Dat is toch
een goed teken".
Niet op straat
Opmerkingen van een aanstaand
voorzitter, die niet van plan is al
bij voorbaat weerstanden op te
roepen. Zijn benoeming - een
kerkleider als verdediger van het
beleid van een socialistische om
roep - heeft al voldoende wenk
brauwen doen fronsen. Daar
naast heeft hij nog het nodige
huiswerk te verstouwen.
„Ik wil niet binnenkomen als de
man die in een conflictueus be
drijf de moeilijkheden eventjes
komt oplossen. Ik verwacht een
fris begin als bestuurder. Wat
conflicten in het algemeen be
treft, zolang zij in de creatieve
sfeer liggen is het prima en be
vorderen ze de kwaliteit van het
produkt. Het wordt alleen ver
velend als de persoonlijke
conflicten op straat worden uit
gevochten".
In 1972 werd Van den Heuvel be
noemd tot secretaris-generaal
van de Nederlandse Hervormde
Kerk. Hij had daar meer weer
stand te overwinnen dan afgelo
pen vrijdag in de niet geheel van
godsdienstvrees vrij te pleiten
VARA. Dat slechts elf leden zich
tegen zijn benoeming verzetten,
is hem dan ook het meest beval
len. Indertijd stelde hij bij zijn
benoeming in de hervormde kerk
vast, dat hij na vijf, hoogstens ze
venjaar zou vertrekken. Een der
gelijk voorbehoud heeft hij nu
niet gemaakt.
Geen dominee
Sinds vrijdagavond is Albert van
den Heuvel overigens ook geen
dominee meer. „Het was niet
makkelijk om daar afstand van te
doen. Maar de VARA moet niet
denken dat ze een dominee in
huis krijgt, en de kerk moet niet
het gevoel krijgen dat zij een do
minee bij de VARA gestationeerd
heeft. Bovendien, kerkelijke
functies zijn niet eeuwig".
„De doorbraak bij de VARA ver
keert nog in het beginstadium. Ik
bedoel dat bij een doorbraak in
politieke zin de VARA in zijn
programmering daar ook aan
dacht aan zal moeten schenken.
Als de kerk zich bezighoudt met
maatschappelijke problemen,
zou de VARA vooraan moeten
zitten".
De vermenging van politieke en
godsdienstige opvattingen is nog
niet helemaal ongedaan gemaakt
in het denken van de nieuwe
voorzitter. Ook al is hij een ver
klaard tegenstander van op
godsdienstige basis opererende
politieke partijen en is hij van
plan zich verre te houden van de
inhoud van de VARA-program-
mering.
„Bestuurders zijn niet geroepen om
zich rechtstreeks met de pro
gramma's bezig te houden. Zeker
de eerste tijd zal ik me wat dat
betreft zeer formeel opstellen.
Naarmate een bestuurder zich
formeler opstelt, zal het voor hem
gemakkelijker zijn in het per
soonlijke vlak met programma
makers te praten. Mijn taak ligt
vooral op het vlak van het ar
beidsklimaat, en op het over
brengen van de verlangens van
de vereniging naar het bedrijf en
de verlangens van het bedrijf te
bepleiten bij de vereniging"
PvdA-werkstuk
Op het omroeppolitieke vlak wenst
Van den Heuvel zich voorlopig
nog zeer voorzichtig te bewegen.
Het vraagstuk van de VARA die
in zaken moet, en van de opstel
ling van de omroep tegenover de
invloed van de commercie in het
algemeen vermijdt hij: „Dat is
een discussie die nog wel even zal
woeden, maar het zijn vraag
stukken waarover je niet alleen
aan de top kunt beslissen. De no
ta van de Partij van de Arbeid op
dit gebied lijkt mij geen onver
standig werkstuk. Ik juich het toe
dat de vercommercialisering
wordt afgewezen, en wat ik erg
Dr. Albert v'.d. Heuvel
...niet omgevallen van moeilijkhe
den bij de VARA...
interessant vind is dat niet alleen
het ledental als criterium voor de
toewijzing van zendtijd wordt
genomen. Jammer alleen dat de
omroepverkiezingen uit de
ideeèn van de Partij van de Ar
beid zijn verdwenen. Ik vind dat
juist een verrukkelijke gedachte
om od door te werken".
Wat de commerciële en als zodanig
ook vervlakkende tendens bin
nen de VARA-programmering
betreft vindt Van den Heuvel
„Het gaat om de kwaliteit, en dat
betekent dat je niet moet ver
vlakken terwille van de volks
gunst. VARA-programma's moe
ten zich onderscheiden als kwali
teitsprogramma's. Maar niet ie
der VARA-programma hoeft ook
weer als programma een typische
boodschap te presenteren"
EVERT VAN TIJN
"Snelle'
tunnel
te kijf
ROTTERDAM - De
gemeente
Rotterdam
hield
zaterdagmiddag
'open dag'
in de bijna
gereed zijnde
Botlektunnel.
Honderden
belangstellenden
bezichtigden
lopend de
tunnel die
een nieuwe
cn vooral
snellere
verbinding
vormt tussen
Rotterdam,
Hoogvliet en
Spijkenisse.
DALFSEN (ANP, GPD) - D'66-leider Jan Terlouw heeft
zaterdag op een bijeenkomst van de liberale jongerenor
ganisatie JOVD in Dalfsen uitdrukkelijk afstand geno
men van de suggestie van vice-premier Wiegel als zou
D'66 het kabinetsbeleid structureel steunen.
'"r A' v v V vr f
Naar aanleiding van het artikel in
deze krant over het vrijwillige
ontslag van rector Wim Chamu-
leau op het Ashram college in Al
phen wil ik graag het volgende
kwijt. Waar gaat het eigenlijk
om? De middenschool, het on
derwijs of het katholieke accent
van het onderwijs?
De bezwaren tegen de midden
school zijn ineens weggevallen.
De aanvraag wordt door het
schoolbestuur nu wél onderte
kend. Het ging dus toch om per
sonen. Geen ideële discussie,
maar kennelijk een ordinaire ru
zie. Het klinkt ook wel heel kin
derachtig: als jullie verdwijnen
zullen wij de aanvraag onderte
kenen. In volwassen termen heet
dat chantage. U (schoolbestuur)
bent wel in staat geweest tegen de
zin van de overgrote meerderheid
van de docenten, leerlingen, ou
ders, schoolhoofden, oud-leer
lingen, zelfs oud-bestuursleden
in, het onderwijs op deze school
kapot te maken.
Waar ooit gevochten werd voor be
ter onderwijs, waar veel tijd in
werd gestoken, waar visies op ta
fel kwamen die nieuwe moge
lijkheden bevatten voor het on
derwijs, is nu een plaats voor ge-
desillusioneerden. Geen enkele
middenschool "in aantocht" was
zover met de vernieuwingen als
het Ashram college. Men zou er
de experimenteerplannen van de
diverse scholen eens op na moe
ten lezen. En de school "mag"
(dank U wel), God zij dank, nü
doorgaan met de middenschool?
Alleen moesten er even wat vetes
worden uitgevochten. Er moest
een sanering plaatsvinden, er
moesten wat koppen rollen en
dan mag de school weer door
gaan. Eerst de poten onder de
stoel wegzagen, de school in een
totale wanorde herscheppen. En
nu mag de middenschool ineens
weer? Een lachertje.
De democratische opzet van de
school heeft geen enkele kans
gekregen. Enkelen beslissen over
de toekomst van velen. En met
welk doel?
Om al deze redenen is het bestuur
volledig verantwoordelijk voor
de situatie waarin de school nu
verkeert. Het schoolbestuur
heeft volledig gefaald en ik zou
het bestuur dringend in overwe
ging geven consequenties te
trekken uit zijn daden,
En dat is er naar mijn idee maar
één: zich terugtrekken en de be
stuursfuncties overlaten aan
mensen met meer verantwoor
delijkheidsgevoel
Han van Hagen
Zuideinde 45a
Nieuwkoop
Weer ooievaar
gearri veerd
in Oudewater
OUDEWATER (ANP) - Op het
stadhuis van Oudewater is deze
week weer een ooievaar gearri
veerd, die - hopend op de komst
van een vrouwelijke partner -
begonnen is het nest in gereed
heid te brengen.
De ooievaar is nogal vroeg aange
komen, want meestal gebeurt dit
pas rond half april. Het bekende
"wiel" op het stadhuis van Ou
dewater is de laatste twintig zo
mers steeds bewoond geweest en
het samenzijn van de ooievaars
heeft bijna elk jaar jongen tot ge
volg gehad. Slechts één jaar
moest de nestelende mannetjes
ooievaar zijn zomer in eenzaam
heid slijten. De ooievaars blijven
tot ongeveer eind augustus in ons
land om daarna naar Afrika te
vertrekken voor de overwinte
ring.
Terlouw zei over de WD dat deze
partij "er onvoldoende in slaagt
om nieuwe oplossingen voor
nieuwe problemen aan te dra
gen". Terlouw verweet het kabi
net onvoldoende sociale bewo
genheid, wat volgens hem blijkt
uit "het gemorrel aan de sociale
voorzieningen". Ook het vreem
delingenbeleid werd door de
fractieleider van D'66 in de
Tweede Kamer op de korrel ge
nomen.
Terlouw noemde het samengaan
van alle liberalen in één partij
"onrealistisch". Een WD-com-
missie kwam onlangs met dit
idee. Volgens Terlouw zou "het
conservatieve deel in de VVD
dan dakloos worden".
Terlouw lonkte in zijn toespraak
wel naar de liberale jongeren. Hij
signaleerde dat het JOVD-stuk
"Blijft liberalisme in beweging"
niet met conservatisme te ver
enigen valt en dat veel punten -
Terlouw noemde economie en
milieu - "stroken met de gedach
ten van D'66. JOVD en D'66 kun
nen nog veel aan elkaar hebben",
aldus Terlouw.
De Adviesraad van D'66 heeft za
terdag in Hilversum met 19 tegen
14 stemmen het beleid van de
kamerfractie goedgekeurd met
betrekking tot de loonmaatregel.
De kamerfractie heeft vóór de
maatregel gestemd nadat een
voorstel was aangenomen waar
door de duur van de maatregel
beperkt blijft tot 31 december
van dit jaar.
genomen. Op de eerste plaats
staat de huidige vice-voorzitter
van de CDA-fractie in de Kamer,
drs. G. van Leijenhorst. Hij wordt
gevolgd door minister Beelaerts
van Blokland, kamerlid Evers-
dijk en staatssecretaris Van der
Meij. Alle zittende kamerleden
van de CHU, behalve Wisselink,
die niet beschikbaar is, staan op
verkiesbare plaatsen öp de kan
didatenlijst. Niet beschikbaar
zijn verder minister Scholten,
staatssecretaris Haars en oud
staatssecretaris Nooteboom.
DS'70
Op de zaterdag in Zwolle gehouden
partijraad van DS'70 heeft het
Tweede-Kamerlid Nijhof aange
drongen op invoering van een al
gehele immigratiestop. Ook
meent hij, dat de remigratie moet
worden gestimuleerd. Nijhof be
rekende, dat ons land binnen een
afzienbaar aantal jaren ongeveer
één miljoen aan minderheden
binnen haar grenzen heeft. Het
beleid van achtereenvolgende
kabinetten tegenover deze min
derheden vergeleek h(j met
blindgangers, waardoor het
vraagstuk en de problemen op
het terrein van werk. huisvesting
en onderwijs worden afgewen
teld op de onderkant van de
maatschappij.
BREDA - Het is jammer dat bij
de voorgezette behandeling
van de defensiebegroting on
langs in de Eerste Kamer de
discussie zich voor wat betreft
de organisatorische aspecten
van het defensiebeleid toe
spitste op het aantal militaire
topfunctionarissen. Mijns in
ziens zijn er, als het gaat om
de omvang en kwaliteit van
het bestuursapparaat, be
langrijker onderwerpen die
de aandacht verdienen. Ik
denk in dit verband onder
andere aan de veranderingen
die zich in de afgelopen jaren
hebben voltrokken binnen de
topstructuur van de defensie
huishouding; veranderingen
die werden aangekondigd in
de memorie van toelichting op
de defensiebegroting van het
jaar 1974.
In dat jaar spraken de verant
woordelijke bewindslieden
zich uit voor een topstructuur
die zou zijn afgestemd op on
derdelen van het beleid zoals
personeelma terieeloperatie
en financiën. Het werk moest
ook met minder mensen wor
den gedaan. In 10 jaren (1972
.tot 1983) zou het aantal bur
gerpersoneelsleden op topni
veau worden teruggebracht
van 2170 tot 1736.
Dat de bewindslieden hun greep
op de ontwikkelingen in de
krijgsmacht wilden verstevi
gen, is begrijpelijk en juist.
Een eerste reden houdt ver
band met de noodzaak om ge
zien de vernietigingskracht
waarover wij vandaag de
dag beschikken, het defensie
beleid onder meer door het
ontwikkelen van verant
woorde alternatieven op tak-
tisch en strategisch gebied, aj
te stemmen op het nationale
beleid gericht op wapenbe
heersing, wapenverminde
ring en ontwapening
In de tweede plaats valt te den
ken aan de verantwoorde
lijkheid van de bewindslieden
voor het proces van vermaat
schappelijking. Een goede in
tegratie van de krijgsmacht
in de samenleving bevordert
niet alleen het doelmatig
functioneren van de krijgs
macht, maar draagt ook bij
aan de betrokkenheid van de
bevolking bij het defensiege-
beuren en aan de motivatie
van bijvoorbeeld het dienst
plichtig personeel. De gang
van zaken binnen de krijgs
macht, bijvoorbeeld op het ge
bied van de arbeidsvoor
waarden en de discipline,
mag een goede voortgang van
het proces niet in de weg
staan.
Een derde reden is dat veel mili
taire beslissingen (zoals bij
voorbeeld de aanschaf van
111 F-16straaljagers) belang
rijke gevolgen hebben op so
ciaal en economisch gebied.
Zij dienen daarom onder
worpen te zijn aan het oordeel
van het hoogste politieke or
gaan. Tenslotte, wij verzor
gen onze veiligheid samen met
anderen in de NAVO. Dat
vraagt enerzijds toezicht op
het nakomen van aangegane
verplichtingen, anderzijds
een verantwoorde weging op
regeringsniveau van bond
genootschappelijke verlan
gens en nationale mogelijk
heden.
De vraag is echter of de veran
deringen in de topstructuur
van de defensieorganisatie
het beoogde doel hebben ge
had. Ik heb daar mijn twijfels
over. Het resultaat van de
veranderingen is dat er een
nieuw beleidsniveau is ge
creëerd en dat heeft de com
municatie in en de slagvaar
digheid van de organisatie
geen goed gedaan. De „af
slanking" van het centrale
orgaan is ook niet gereali
seerd. In de defensiebegroting
1980 is de sterkte van het bur
ger personeel op topniveau
vastgesteld op 4510.
Ik kan mij dan ook niet voor
stellen dat de huidige be
windslieden met de door hun
ambtsvoorgangers verzonnen
veranderingen erg gelukkig
zijn. Wellicht is hun greep op
de beleidsvoorbereiding ver
sterkt,maar de gekozen struc
tuur garandeert door de
Door
generaal-majoor
M.H. von Meyenfeldt
handhaving van de beleids
organen bij de krijgsmacht
delen en de lange weg tussen
beleid en uitvoeringin geen
enkel opzicht dat zij de nood
zakelijke beleidsinformatie
(tijdig) krijgen om onder
meer beleid en uitvoering op
elkaar af te stemmen. De in
druk wordt bovendien gewekt
dat de verschillende beleids
niveaus het zo druk met el
kaar hebbendat er praktisch
geen tijd meer overblijft voor
de eenheden die aan de basis
van de organisatie het werk
doen.
Twee veranderingen zijn mijns
inziens nodig om de in 1974
geformuleerde wensen te be
reiken. De eerste is het direct
onder politieke leiding plaat
sen van de operationele com
mando's van zee-, land- en
luchtmacht. Dat geeft de be
windslieden een dircctr reten
tie met de .jioofduitvoerders"
in de organ isatie. De tiveede is
de integratie van de beleids
organen van de krijgsmacht
delen in het centrale beleids
orgaan van defensie. Het re
sultaat van deze veranderin
gen zal zijn dat de duidelijke
scheiding die er nu is tussen
de krijgsmachtdelen, wordt
vervangen door een scheiding
tussen twee elementen in de
organisatie die elk eigen doel
stellingen. taken, werkwijzen
en belangen hebben. Te weten:
het operationele element en
het element belast met de toe
levering van materiële en per
sonele middelen.
De overkoepeling van beide
elementen door een beleidsor
gaan kan leiden tot een betere
weging van belangen en, me
de omdat de communica
tiekanalen kort zijn, tot een
goede afstemming van beleid
en uitvoering.
De identiteit van de krijgs
machtdelen - een zaak van
groot belang voor de motiva
tie van het personeel - kan ge
handhaafd blijven bij de ope
rationele commando's. Het
centrale beleidsorgaan en
waar mogelijk het toeleve
ringsbedrijf kunnen samen-
werkings-verbanden worden
van bu rgers en militairen van
verschillende krijgsmacht
delen.
Tenslotte, op de achtergrond
van de hiervoor ontwikkelde
gedachten staat de zorg over
de toenemende bureaucrati
sering binnen de defensieor
ganisatie. De mogelijkheid is
niet uilgesloten dat zij de
slagvaardigheid en beweeg
lijkheid verliest om passend te
reageren op ontwikkelingen
die zich op alleriei gebied vol
trekken. En daarmee verliest
de krijgsmacht ook haar ge
loofwaardigheid en vermo
gen om eventuele crises het
hoofd te bieden. Dat is na
tuurlijk niet alleen een orga-
niatorisch probleem. Maar de
structuur moet het mogelijk
blijven maken de betrokken
heid van het personeel bij de
zorg voor de veiligheid, om te
zetten in doelmatig handelen.
En dat is een vraagstuk dat
blijvend aandacht ver
dient.
CHU
Tijdens de vergadering van de
Unieraad van de CHU is er zater
dag op aangedrongen dat het par
tijbestuur een kandidaat zal stel
len voor de nog steeds vacante
post van staatssecretaris van fi
nancien. De laatste tijd hebben
geruchten de ronde gedaan dat
dit staatssecretariaat voor belas
tingzaken zou verd wijnen, omdat
minister Van der Stee (financiën)
deze portefeuille zelf wil beheren
De Unieraad heeft zaterdag de
voordracht voor de kandidaten
lijst voor de kamerverkiezingen
van het dagelijks bestuur over-
RIED (ANP) - De politie in het
Friese plaatsje Ried heeft gister
middag het stoffelijk overschot
van de 60-jarige P. van den Berg
in diens woning aangetroffen. De
man, die uit Rotterdam afkom
stig was en nog maar enkele
maanden in Friesland woonde, is
met een schot door het hart om
het leven gebracht. De politie be
schikt over geen enkele aanwij
zing waarom de man om het le
ven gebracht is en door wie.
Omwonenden schakelden gisteren
de politie in, omdat zij de man al
Een 39-jarige man is zaterdag in
zijn woonplaats Amsterdam
overleden aan de gevolgen van
een steekpartij. Als vermoedelijk
dader heeft de politie de 32-jange
broer van het slachtoffer aange
houden. Aanleiding tot de steek
partij was volgens de politie een
familievete over een erfenis.
Bij het spelen in een leegstaande
woning in een bos in Nieuwe
Schoot bij Heerenveen is de 15-
jarige Bauke Jonker uit Heeren
veen gisteren om het leven ge
komen.
De jongen haalde met nog drie
vriendjes in het oude huis stenen
uit de muren. Op een gegeven
moment kwam de gehele boven
verdieping naar beneden. Bauke
raakte bekneld onder het puin.
De anderen slaagden er niet in
hun vriendje te bevrijden. Toen
de brandweer kwam was de jon
gen al overleden. De jongens wa
ren de woning binnengegaan om
uit te rusten na een paar uur eie
ren zoeken.
