„Mijn afstand heeft iets van bevrijding" Wie uit z'n geloof leeftkan tegen een stootje CBSHEHHE» "'V ^3^ 'V' ZATERDAG 29 MAART 1980 Gedenk aan inr Si liep In tal van protestantse ker ken leggen morgen, Palm zondag, nieuwe leden be lijdenis af van hun geloof. Hun aantallen waren vroe ger veel groter. In de ste den, waar men keus had, kon je er vaak de populari teit van de dominee aan afmeten. Sommigen wa ren goed voor meer dan honderd nieuwe leden per jaar. In een lange stoet lie pen zij op Palmzondag achter hun 'leraar' aan de kerk binnen. Het sprak in die tijd min of meer vanzelf dat je je "liet aannemen" als je een jaar of achttien was. Al zijn er uiteraard ook toen velen geweest die bewust hun geloof wilden belijden. Feit is echter dat de in vloed van de traditie steeds minder wordt. En dus ook het aantal. Daar om is de terugval niet al leen maar verlies. Overi gens blijkt uit een juist de ze week verschenen statis tiek over de Hervormde Kerk in 1978 en 1979 dat de aantallen gewone catechi santen en belijdeniscate chisanten niet verder te ruglopen. Dat geldt onge veer ook voor de jaarlijkse aanwas van nieuwe leden (die dus belijdenis doen). Twee mensen die al eerder hun ja-woord in de kerk gaven waren bereid de vraag te beantwoorden hoe zij indertijd hun be vestiging tot lid van de kerk hebben beleefd en hoe de invloed daarvan is geweest in hun verdere le ven. De gesprekken met hen vindt u op deze pagina weergegeven. S. J. DE GROOT Zij was nog maar 17 toen ze in de kerk neerknielde en op de belij denisvragen van de dominee ja zei. Nu is ze 32, is nog steeds be wust lid, maakt deel uit van een gespreksgroep, maar komt nog zelden in de kerk. Dat laatste geeft haar geen schuldgevoel. Integendeel. Die regelmatige kerkgang beklemde haar soms. "Mijn afstand heeft iets van bevrijding". "Ik herinner me mijn belijdenis als iets feestelijks. Je zag er extra netjes uit. Zeegroene jurk, een cognac-kleurig kapje - m'n ou ders wilden persé niet dat ik Schok blootshoofds ging -, lange hand schoenen. Echt wat je noemt op gedoft. amen. Ik was echt wel blij toen ik daar zo geknield lag. Je was nu immers lidmaat. Als dooplid voelde ik me anders. Op de cursus 'geestelijke vorming' die ik later in een ander verband volgde had je hetzelfde. Dat was ook helemaal op de leer geschoeid. Wel leuk, maar erg dogmatisch. Het ging over de christelijke ethiek, de geschiedenis en de or ganisatie van de kerk, de sekten. Maar weer géén uitwisseling van gedachten en gevoelens. Géén aandacht voor het innerlijke. Zo statisch allemaal. Zonder tinte ling van leven. Jawaarom deed ik toen belijdenis? Ik voelde mezelf voldoende on derlegd. Van huis uit en door de school en mijn medewerking aan kinderdiensten wist ik van de bijbel gewoon veel af. Vijf jaar was ik op catechisatie geweest. Nou, dan ken je de leer wel zo'n beetje. Het werd langzamerhand té bekend. Op die kénnis deed je belijdenis. Niet zozeer op je bele ving van de dingen. "Na ontvan gen onderricht"stond er met gro te sierletters op het belijdenisdo cument. Nu, dat was het precies. Bovendien had ik het gevoel, door die belijdenis volwassener te worden. Je was dan geen dooplid meer en hoorde bij de echte leden van de kerk. Het leek een soort ex Vlak voor het eindexamen van die cursus in '70 overleed plotseling een vriendin van me. Door een verkeersongeluk. Zij was in de bruidsdagen. De enorme schok die ik toen moest doorstaan vaagde alles wat ik aan geloof had weg. In die toestand van schrik en pijn ondervond ik heel scherp dat al die kennis je niet toerust voor het leven. Het was geen antwoord op je diepste vra gen en emoties. Niet gericht op het beleven van de dingen, op je men selijke ervaringen. Toen zag ik duidelijk, dat in veel van wat men dan 'geloofsopvoeding' pleegt te noemen het gevóél ei genlijk was afgesneden. En als gevolg daarvan ging ik, niet eens koel berekenend, een zekere ongeïnteresseerdheid opbouwen tegenover het officieel-kerkelijke. Zelf heb ik ook teleurstellingen met kerkmensen moeten incasseren, waardoor de gevoelsband met de kerk losser is geworden. Als je voor jezelf tot de ontdekking komt dat mensen een stukje 'Je zus' voor elkaar kunnen zijn, dat je ogen, or en en handen,naar zijn voorbeeld, open moeten zijn naar elkaar toe, dan is het een ontgoo cheling te moeten ervaren dat ie mand die notabene priester is geweest je in een crisis laat val len. Dat heb ik op m'n werk meege maakt. Het was een buitenkerke lijke die zei: 'Ik moet naast haar gaan zitten in die put; waar kun nen we samen een lichtstraaltje ontdekken?' En hij heeft dat ook waargemaakt. Ik heb soms het gevoel dat juist kerkmensen - en natuurlijk niet allemaal - zo heel gemakkelijk langs anderen heen lopen. Net zo als de priester in het verhaal van de barmhartige Samaritaan. Ze weten het wel precies, maar ze ho ren het gewoontegetrouw. Het is zo verstandelijk. Het leven, de warme beleving is eruit.- Wordt er in de kerk echt ruimte ge geven aan elkaar? Worden homo fielen, lesbische vrouwen, ge trouwde mensen die weieens 'vreemd' zijn gegaan, ja, allerlei mensen die anders zijn of denken of doen dan de gangbare moraal en leer voorschrijven niet gestem peld en in hokjes gezet? Waar de naastenliefde wordt gepredikt, is open hand zijn voor elkaar zoiets toch niet te rijmen? Naas tenliefde is niet in de eerste plaats geld geven voor negerkindertjes of zo, maar attent zijn op mensen die het moeilijk hebben. En dan ook de dieren en de natuur daar bij. 'Jij ziet een vrouw, niet tot liefde bereid. Dat zijn dingen die ik in die formele verbanden heel erg mis. Vrienden Vroeger dacht ik veel meer in sche ma's. God regelde al het goede, de duivel het kwade. Als je God nou maar gunstig stemde, dan liep het allemaal wel. Op bed zong ik het halve psalmboek uit, zodat m'n vader weieens naar boven kwam om me tot slapen te commande ren. Mijn godsbeeld lag vast en was onveranderlijk. Heel een voudig: gaat er iets in je leven misweldan is dat van de duivel. Mijn ervaringen hebben nu veel meer ruimte gemaakt voor het ge- voél. Ik raakte door bemiddeling van de dominee betrokken bij een ge spreksgroep. Je zou kunnen zeg-, gen: een soort crisisgroep. Die kring heb ik hard nodig. Weer of geen weer, ik ga er beslist heen. Het is vooral wat ik zou willen noemen de 'van-mens-tot-mens- relatie' die je doet loskomen van de oude dingen. Dat gaat soms met veel strijd gepaard. Ik ben nu aan het leren, God te ont dekken in mijzelf en zelf verant woordelijk te zijn voor mijn eigen leven. Veel kerkmensen durven die verantwoordelijkheid en die vernieuwing - met een kerkelijk woord: 'wedergeboorte' - niet aan. Als iemand binnen de ge- sprekskring in een bijbelgedeelte zichzelf herkent, probeert hij daar problemen bespreekbaar te maken die hij nog nooit heeft willen of kunnen uitspreken. Zo leer je, ermee om te gaan. Ze te hanteren. Ze zijn dan niet meer zo'n bedreiging voor je, omdat je ze kunt delen met anderen. Mensen worden dan méér je vrien den. En daardoor ook Jezus. Want hij komt door mensen naar je toe. Maar dan moet je dat natuurlijk zélf ook willen zijn. Het is net als je adem. In en uit, in en uit Echte vrienden heb ik eigenlijk nooit gehad. Behalve dan die ene vriendin die toen is verongelukt. Sinds mijn gevoel meer open is, is dat anders geworden. Ik heb nu heel goeie vrienden. Die de slin gers voor je ophangen als je blij bent. Die je ondersteunen als je in de knoei zit. Dan zie je ook hoe Jezus deed. Ik heb nooit gedacht dat de bijbel zó'n therapieboek was. We zouden in de kerk veel meer aan pasto rale psychologie moeten doen. Trouw Misschien zal er nog eens een weg terug zijn van de groep naar de kerk, maar dat weet ik nog niet.Toen ik op vakantie ergens nog eens een kerkdienst bijwoon de, had ik helemaal niet het gevoel van de verloren dochter die 's va ders huis weer had gevonden. Toch heb ik me bewust als kerklid niet laten schrappen. Omdat ik gelóóf en omdat het 'ja' van toén toch tot een stukje verantwoorde lijkheid verplicht, ook financieel. Maar m'n 'ja' van nü is rijker. Het is veel meer van mezelf. De ruimte waarin ik nu leef is ge vuld met bezinning. En die wordt gevoed door te communiceren met anderen. Dat wil ik vasthouden en met anderen beleven. Als ik daartoe in staat zou zijn, is het misschien denkbaar dat ik zelf nog eens zo'n kring zou gaan vormen. Het geloof zal niet uitsterven. Ook - en misschien wel juist - in deze tijd van techniek en overvloed blijven mensen verlangen en uit zien naar het paradijs. Op mijn belijdenispapier staat een tekst. Deze: 'Wees getrouw tot de dood. Zo zal ik u de kroon des le vens geven. Ik heb u bij uw naam geroepen. Gij zijt de mijne'. Ik laat die woorden graag staan. Ik zal ze bewaren. Maar ik geef er wel een persoonlijke betekenis Wees trouw aan jezelf. Verloochen jezelf niet. Probeer het goede uit te dragen. Accepteer het minder goede. Want zó mag je er ook zijn. Mozes: 'Ik ben die ik ben'? Zeven-en-vijftig jaar is hij. Vier kinderen, in de leeftijd van 12 tot 22 jaar. Het is 34 jaar geleden-in 1946 - dat hij als "volwaardig" lid tot de kerk toetrad. Hij was toen 23. Zonder zich op de borst te kloppen - "dat zij verre van mij" - kan hij zeggen dat zijn belijdenis geen formaliteit was. Met alle vragen en twijfels die je op die jonge leef tijd hebt ervoer hij dat ogenblik als de bevestiging van oen keuze. Of liever: als een schuchter maar eerlijk antwoord op de - voor hem - belangrijkste levensvraag. "Na zoveel jaren is de beteken is van de kerk voor mij persoonlijk nog precies dezelfde". Een rots in de brandingzo'n man. "Hoe ik de kerk zie? Wel, als een gemeenschap van mensen die le ven uit de verzoening en de op standing van Jezus Christus. En omdat ik tot die gemeenschap wil behoren, ga ik zondags naar de kerk. Als christen leven veron derstelt óók: leven in gemeen schap met anderen die Jezus Christus ook aanvaarden als hun verlosser en hun grote levens- Ik geloof niet dat je het christen zijn zomaar in je eentje kan bele ven. Samen kan dat wel. Je zult toch samen met anderen vorm moeten geven aan de gemeente van Christus. En die komt elke zondag bijeen om te luisteren naar zijn boodschap, te bidden en te zingen tot eer van God. Hém mogen wij onze Vader noemen. Ja, daar wil ik toch wel heel graag bij zijn. In de regel ga ik elke zon dag naar de kerk. Nog steeds voel ik me daar thuis. Voeding Nu weet ik wel dat de gedachte dat je ook wel buiten de kerk óm kunt geloven steeds meer terrein wint. Maar kan dat nou écht? Een vreemde vraag is dat eigenlijk. Net zo vreemd als de vraag of je het als kind wel zonder je vader of moeder kunt stellen. Dat kan wel, maar ieder zal toch moeten toe geven dat het erg ongewenst is. Nu, zo is het ook met de kerk. O zeker, je kunt er buiten, maar of je geloof zónder de kerk een blij vende zaak is, betwijfel ik. Wat niet gevoed wordt sterft af. Dat geldt voor alles. Waarom dan niet voor het geestelijke? In de kerk wordt je geestelijke leven ge voed. Want daar hoor je Gods boodschap, die spreekt van ge nade en vergeving. Wie steeds minder naar de kerk gaat, wie niet of weinig bidt, wie niet of zelden in de bijbel leest, z'n ge loofsleven verschraalt. Het komt steeds verder van Jezus af te staan en je hoort op den duur zijn stem helemaal niet meer. Dat velen tegenwoordig de kerk de rug toekeren komt omdat de mens denkt. God niet meer nodig te hebben. De auto of de boot en andere vruchten van de welvaart plus de gemakzucht hebben God verdrongen en daarmee ook de kerk. Maar welvaart gaat voorbij. Je kunt het geloof natuurlijk zien als een soort levensverzekering. Velen doen dat. Zij weten dat God ergens wel bestaat. Dat is dan hun geloof. Wie hem niet no dig heeft in het leven van alledag, wie niet leeft of wil leven uit de verzoening die Christus ons aan biedt, hem zegt de kerk niets. Dat is een logische zaak. Zo'n mens zal het in dit leven misschien uit stekend hebben en alles bezitten waarmee hij zich gelukkig voelt,, maar hij zal uiteindelijk in zijn zonden sterven. Zonder Jezus. Anders Sinds ik belijdenis van mijn geloof aflegde is er in de kerk wel het een en ander veranderd. Maar als je nou vraagt of het er in wézen erg anders is geworden, dan moet ik zeggen: nee. De verkondiging van Gods Woord staat nog altijd centraal. Dat de kerk vandaag aan de dag ook aandacht schenkt aan de problemen van deze tijd, ligt nogal voor de hand. Je kunt daar blij mee zijn. Er wordt dan ook in de meeste kerken anders ge preekt dan vroeger. En dat is no dig. Onze ouders en grootouders hadden in hun leven niet die problemen te verwerken waar wij mee zitten. Ik denk maar aan de atoombom, de bewapening, het milieu, de drugs, het sex-vraag- stuk. Bij alle pogingen om hierin een weg te vinden moet je Gods bood schap niet op dood spoor zetten. Niet dat we in de kerk een kant en klaar antwoord krijgen op al onze vragen. Maar wel moet de kerk het licht van die boodschap laten vallen op wat de mens in zijn ei gen tijd verontrust. Elke genera tie heeft dat nodig. Daarom mag de kerk niet onverschillig staan tegenover de veranderingen in de samenleving. Niet traditioneel blijven denken. Ze moet zich met die samenleving mee ontwikk- kelen. Ik zal de laatste zijn om te ontken nen dat er in de kerk aan de on derlinge band nog wel wat ont breekt. Er kan in die richting ze ker nog iets positiefs uit de bus komen. We zouden als kerkmen sen wat losser moeten worden. We zijn nog zo stijf en zo verlegen. Waarom geef je bijvoorbeeld je buurman of buurvrouw geen hand als je naast hem of haar gaat zitten? Afgelopen zondag hoorde ik na het uitspreken van de zegen iemand in de bank vóór mij tegen z'n buurvrouw zeggen: 'Een prettige zondag verder mevrouw'. Toen dacht ik: dat moesten we nou al lemaal doen. Waaróm doen we dat eigenlijk niet? Zijn we dan zo wildvreemd voor elkaar? Zo vind ik het koffiedrinken na de dienst ook een pluspunt. Dat moesten steeds meer kerken gaan doen. We kunnen dan meteen kennis maken metnieuw-ingekomenen. En zij kunnen zo contacten leg gen. Het is geweldig dat er over het hele land weer honderden jonge men sen belijdenis van hun geloof af leggen. Ouderen kunnen dan weer zien dat God zijn kerk in stand houdt. En tot de jongeren zou ik, met permissie, willen zeg gen: 'Fijn dat je Jezus wilt aan vaarden als je zaligmaker en le vensvernieuwer. Goed be schouwd zijn we toch schatrijk. Er is een toekomst die bij de grens van dit aardse leven niet ophoudt. Wees je bewust van die rijkdom. En leef eruit'. Ach, natuurlijk zijn er dingen in de kerk die teleurstellen, die niet deugen, die anders moeten. Dat hebben wij ook zélf wel in de hand. Er is genoeg om actief te zijn, ieder op zijn wijze en naar zijn eigen mogelijkheden. Ik zeg maar zo: probeer er iets moois van te maken. Blijf trouw. Geef er je krachten aan. Ik ben ervan overtuigd datje dan des te sterker de band met Jezus voelt. Verklaring afkorting: ob betekent open bare belijdenis. LEIDEN - Hervormde Gemeente: Hooglandse kerk 10 dr Lamping, mmv cantorij, 11.45 oecumenische dienst; Ma- rekerk 10 ds De Jong ob, 5 ds Teygeler, Scheveningen; Maranathakerk (L. Morsweg) 10 ds v. Achterberg en ds Koolstra ob; De Regenboog(Merenwijk) 9.30 ds Hortensius, 11.15 ds Hortensius en pastor Van Well; Bethlehemkerk (Driftstr.) 10 ds Pannekoek ob; Bevrij dingskerk (Montgomerystr. Zuid-West) 9 dr Lochter; Vredeskerk (Burggraven- laan) 10 ds De Mey ob; Waalse kerk (Breestraat) 10.30 ds Ribs; Acad. Zie-, kenhuis 10.15 ds Bovenberg; Diacones- senhuis 10.30 ds Van 't Hof; Kapel Ende geest (Oegstgeest) 9.30 pater Boshou wers en ds Friedench; Jeugdkapel Vre deskerk 10; Geref. Kerk: Zuiderkerk (Lammenschansweg) 10 ds Sijtsma ha; Petrakerk (Surinamestr.) 10 ds Korte- weg; Oude Vest 10 ds Hartkamp, ha, 7 ds Sijtsma; Maranathakerk (L. Morsweg) 10 ds v. Achterberg en ds Koolstra ob; Be vrijdingskerk (Montgomerystr.) 10.30 ds Rietveld, 5 ds Hortensius; Groenhoven (Witte Rozenstr.) 10 ds Verdoorn, ha; Voor ziekenhuizen en Merenwijk zie hervormde gemeente. Geref. Kerk (dole rend) "Groot Leiden" (Lokhorstkerk): 9 en 5 ds v.d. Sluys, Oudwoude. Geref. Kerk Vrijg. (Herengr. 70): 10 en 5 ds v. Gurp. Chr. Geref. Kerk (Steenschuur 9): 9 ds Toorman, 7 ds Witzier. beiden Den Haag. Geref. Gemeente (Nieuwe Rijn): 10 en 4.30 ds Boogaard. Geref. Gemeente in Ned. (Bethl. kerk Driftstraat): 11.30 en 5.30. Evang.-Lutherse Gemeente (Hoogl. Kerkgracht): 10.15 ds Happee. Re- monstr. Doopsgezinde Gemeente (Lok horstkerk, Pieterskerkstraat 1): 10.30 ds Kuipers, aanneming, mmv koor. Baptis tengemeente (Oude Rijn 3): 10 ds Bos veld. Evang. Christen-Gemeenschap (Middelstegracht 3): 10 hr Dikkes. Zen dingswerk Middernachtsroep (Zoeterw. Singel 21): 5 nam. Evangeliecentrum Zijlsingel 2: 10 en 7.30 rev. Green, di. 8 hr Zijlstra. Pinkstergemeente (Rapenburg 10): 10 evang. v.d. Worm. Leger des Heils (Hooigracht): 10 en 7.30. Nieuw-Aposto- lische Kerk (Hoge Rijndijk 24Y. 9.30 en 4, wo. 8. Zevendagadventisten (Lokhorst- kerk): elke zaterdag 9.45 bijbelstudie, 11 prediking. Christian Science (Steen- schuur 6): 10.30. Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (Mormonen): 10.15 (Steenschuur 6). Soe- fiebeweging: 11 mei in Zaal Pieterskerk, mevr. A.J. Maurer over "Levenshou ding". Oud-Katholieke Kerk (Zoeterw. Singel-hoek Cronesteinkade): 10. Vrij- Katholieke Kerk (Vreewijkstr. 19): geen dienst. Rooms-Katholieke Kerken: Haagweg zat. 7, zond. 9, 10.45 en 12; He rensingel zat. 7. zond. 8.30, 9.30 en 11; Rijndijk (Leiden-Voorschoten) zat. 7, zond. 9.30 en 11.30; Steenschuur zat. 10 en 7, zond. 8.30,10. 11.30, 6 en 7; Boshui- zerlaan zat. 7. zond. 9.30 en 11; Lammen schansweg zat. 7, zond. 9, 10.30, 12 en 6; Haarlemmerstraat zat. 7, zond. 9.30,10.45 en 12.15. ABBENES - Herv. Gem.: 9.30 ds Wijn gaarden, 7 ds Biemond, West-Graftdijk, jeugddienst. AARLANDERVEEN - Herv. Gemeen te: 10 mevr. ds Westera ob, 7 mevr ds De Mey, Leiden. Geref. Kerk: 10 en 6.30 ds Modderaar, ha. Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst, 2.30 ds v.d. Weerd, Zeist. Rooms- Kath. Parochie: zat. 7,zond. 7.30en 10.30. ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv. Ge meente: Adventskerk 10 ds De Jonge, 17.00 ds Bogers; Kruiskerk 10 hr Bor; Opst. Kerk 10 ds v.d. Heiden, ob en h.a., 6.30dsv. Doorn; Nabij lOjeugdkapel; G. Herderkerk 9 ds Uosthoek, 6.30 zang- dienst; De Bron 10.30 ds Oosthoek, 6.30 ds Moll; Ashram 10.30 ds Mulder; Drie- hoorne 7 ds Koers; Onderweg (Lijster laan) 10 ds Oort; Sionskerk 9.30 en 6.30 ds Ouwendijk. Geref. Kerk: Mar. kerk 10 ds Vree, 6.30 ds Stolk; Salv. kerk 10 ds v.d. Ree, 6.30 ds Vree; G. Herderkerk 10.30 hr Taselaar, 6.30 zangdienst, ds Veenhuizen; De Bron 9 hr Taselaar, 10 dr Vlijm, Leiden. Zie ook herv. gem. Geref. Kerk Vrijg. (Rijnstroom): 8.45 dienst, 6 30 ds Borgdorff. Ned. Geref. Kerk (Chr. Nijv.school Willemstr.): 9.30 en 4.30 stad. Smit. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4.30 ds Hamstra, ha. Oud-Geref. Gemeente: 9.30 en 4. wo. 2 april 7.15 hr v.d. Meer, Hooftstr. 240. Baptistengemeente (Mo- lenwerfstr. 1): 10 en 6.30 ds Koekkoek. Baptistengemeente Alphen-Noord (Sportlaan): .10 hr v. Barneveld. Volle- Evangeliegemeente (school Westprelu- deweg) 10 hr v.d. Brink. Leger des Heils (Corn, de Vlamingstr.): 10 en 6.30. Pink stergemeente Bethel (Rode-Kruisge- bouw): 4 nam. Pinkstergemeente Al phen (Rode-Kruisgebouw): 10 voorm. Remonstrantse Kring (Van Mandersloo- straat 36): 10 dr Cramer, gezinsdienst. Rooms-Kath. parochies: Bonifaciuskerk zat. 7, zond. 9.45 en 11.30; Piuskerk zat. 7, zond. 9, 10.30 en 11.45; De Bron zat 7, zond. 9 en 11.30. BENTHUIZEN - Herv. Gemeente: 9.30 en 6 ds Exalto. Geref. Gemeente: 9.30 en 6 stud. Sonnevelt. BODEGRAVEN - Herv. Gemeente: Dorpskerk 10 ds v.d. Heuvel, Ede, 6.30 ds v. Harten, Ermelo; Salvatorkerk 10 ds Richter, 6.30 ds v.d. Berg, Aalburg; Bethlehemkerk 10 ds De Vreugd, 6.30 ds Post, Ermelo. Geref. Kerk: 10 ds Boon stra, Amstelveen, 6.30 ds v. Steenis, Vleuten. Geref. Kerk Vrijg.: 9.30 en 4 ds Borgdorff. BOSKOOP - Hervormde Gemeente: Dorpskerk 9.30 ds Heymans en ds Stel wagen. ob, 6.30 dr Haitsma; De Stek 9.30 ds Omta. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds Dijk stra. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds v. Langevelde. Geref. Gemeente: 9.30 en 6; Opwekkingsgemeente (Concordia): 9.30. Vergadering van Gelovigen (Nieuwstr.): 9.30 en 5; Rooms-Kath. Pa rochie: zat. 5.30 (De Stek) en 7, zond. 9.30 en 11. HAZERSWOUDE - Herv. Gemeente: 9.30 en 6.30 ds Geertsema. Geref. Kerk: 10 hr Brouwer, 5 ds Verdoorn. Rooms- Kath. parochies: Dorp zat. 7, zond. 10 en 11.30; Rijndijk (Bernardus) zond. 10; Het Anker zat. 7, zond. 8.45 en 11.15. dienst in geref. kerk. Geref. Kerk: 10 en 5 ds v.d. Wal. Chr. Geref Kerk: 10 lees- dienst, 5 zie herv. gemeente. HOOGMADE - Herv. Gemeente: 10 ds Lefeber. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 10. DE KAAG - Herv. Gemeente: 10 ds Kolkman. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv. Ge meente: Dorpskerk 10 ds Aarents, ob, 6 drMeijers, Leiden; Ontmoetingskerk 10 ds Gebraad, ob, 6.30 hr Hoffenaar. Geref. Kerk: 9.30 ds Vrolijk, 5 ds Kersten. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9.30 en 11.15. KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gemeente: Nieuwe Kerk 10 ds Arkeraats, ha, 6 ds Schuurman; Oude Kerk 10 ds Boer, ha, 6 ds Visse, ha; Ichthuskerk 10 ds Van Roon, ob, 5 ds Vroegindewey; Pniëlkerk 9.30 ds Visser, ha, 6 ds Vink, ha; Groen van Pr. school 10 ds Vink; ziekenhuis Overduin 2 ds Baas. Geref. Kerk: Trium- fatorkerk 9 ds Kersten, 10.30 ds Snoey, 5 ds Vrolijk. Geref. Kerk Vrijg.: 10.15 lees- dienst, 2.30 ds Wilschut. Ned. Geref. Kerk: 8.45 ds Veldhuizen, 7 ds Roukema. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 ds Slagboom. Vrije Chr. Geref. Gemeente (Uni-zaal): 10 en 5 ds v.d. Belt. Geref. Gemeente (Remisestr.): 10 en 5. Volle-Evangelie gemeente (Voorstraat 100): 9.45. KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv. Gemeente:. 10 ds v.d. Linden, ob, 7 hr Stam, Sassenheim, gez. dienst. Geref. Kerk: 10 ds Leene, 7 zie herv. gem. LEIDERDORP - Hervormde Gemeente en Geref. Kerk: Dorpskerk 10 ds Knoth, 6.30 ds v. Loenen; kerk Hoofdstraat 10 ds Doesburg; Scheppingskerk 9 ds v. Loe nen, 10.30 ds Geursen en ds Van Loenen. In alle morgendiensten (behalve 9 uur) ob met avondmaal. St. Eliz. Ziekenhuis: 11 ds Mak. Baptistengemeente (wijkgeb. Zijlkwartier): 10 br. De Vries. Rooms- Kath. oarochie: zat. 7, zond. 9, 10.30 en 12. LEIMUIDEN - Herv. Gemeente: 9.30 Schalk te Delft. Geref. Kerk: 9.30 en 7 ds Fernhout. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 7.30, 9.30 en 11.15. LISSE-Herv. Gemeente: Dorpskerk 10 ds 't Hooft, ob; Pauluskerk 10 ds De Gel der. ob, 7 ds 't Hooft. Geref. Kerk: 10 dienst, 7 ds De Zwart. Geref. Kerk Vrijg.: 10 en 2.45 kand. De Kimpe. Ned. Geref. Kerk (Salvatori): 9 en 5 ds Verleur. Chr. Geref. Kerk: 10 en 7 ds v. Dijken. Geref. Gemeente: 10 en 4 ds Hakkenberg. zond. 9 en 11.30; Mariakerk zat. 7, zond. 8.30,10 en 11.45; Engelbewaarders zat. 7, zond. 8, 9.30, 11 en 5.45. NIEUWKOOP - Herv. Gemeente: 9.30 ds Bronsgeest, ob. 6.30 hr Stam. Geref. Kerk: 9.30 hr v.d. Mei, A.dam, 6.30 ds De Boer, Hoofddorp. Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst, 2.15 ds Hamstra. Rooms-Kath. Parochie: zat. 7, zond. 9 en 10.45. NIEUWVEEN - Herv. Gemeente: 9.30 en 6.30 ds Molenaar. Geref. Kerk: 9.30 kand. v.d. Meulen, 7 ds Verspuy, Die- men. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9 en 11. NIEUW-VENNEP - Herv. Gem.: 9.30 ds Goverts, ha, 7 ds Den Harder. Geref. Kerk; 9.30 ds Den Harder, 4.30 ds Wijn gaarden. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 3 ds Visser. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9.30 en 11. NOORDEN - Herv. Gemeente: 9.30 ds Zoutendijk, 7 ds Klein. Geref. Kerk (Woerdense Verlaat): 10 en 7 ds Noote- boom. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 10.30. NOORDWIJK - Herv. Gemeente: kerk Voorstraat 10 en 7 dr Jansen; Sole Mio 9 dr Jansen; kerk Hoofdstraat 10 en 5 ds Keuning. ob en h.a.; De Rank (Golf baan): 10 hr Visser, Gouda, 5 ds v.d. Plas. Geref. Kerk: Kerk Hoofdstraat (Buurt kerk): 10 ds Baas, Sassenheim. Vinken- laan 9.30 ds Elgersma, 5 ds Vrolijk; Stichtingskerk 11 ds Elgersma. Rooms- Kath. parochies: Zee zat. 7, zond. 9.30 en 11; Binnen zat. 7, zond. 8, 10 en 11.30. NOORDWIJKERHOUT - He™ Gem.: Dorpskerk 10 ds Kalkman; DeZilk 10 ds Streefland. Nijkerk. Rooms-Kath. paro- OEGSTGEEST - Herv. Gemeente: Groene of Will, kerk 10 ds Sasse en ds Ter Linden, ob; Pauluskerk 10 ds Mac- kaay; Gemeentecentrum 10.30 mevr ds Visser, L'dorp, 7 ds Heemskerk; 10.30 mevr Lagerwerf, jeugdkerk. Geref. Kerk (Mauritslaan): 10 ds Vegter. Geref. Kerk Vrijg.: 9.30 en 3.30 ds Zemel. Ned. Geref. Kerk (Gemeentecentrum): 8.45 ds De Lange, 4 ds Muller. Van Wyckerslooth: 4.30 mevr. ds Van Everdingen. Kapel Endegeest 9.30 pastor Boshouwers" en ds Friederich. Volle-Evangeliegemeente (Gemeentecentrum): 4 nam. Rooms- Kath. Parochies: Will.kerk zat. 7, zond. 9, 10.30 en 12; Bonaventurakapel zat. 6.30, zond. 9 en 11. OUD-ADE - Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 8.30 en 10.30. OUDE EN NIEUWE WETERING - Herv. Gemeente: 9.30 ds Lalleman, ob. Geref. Kerk: 9.30 ds Jaspers Focks, 5 ds De Raadt. Rooms-Kath. Parochie: zat. 7, zond. 9.30 en 11.30. ROELOFARENDSVEEN - Rooms- Kath. parochies: Maria Presentatie zat. 7, zond. 9 en 11; Petrus-Banden zat. 7, zond. 9.30, 11 en 12.15. RIJNSATERWOUDE - Herv Gemeen te: 9.30 ds De Kruijf, ob, 7 ds Van Waar de, Rijsenhout. Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst, 2.15 ds Bouw. RIJNSBURG - Herv. Gemeente: Voor hof 10 hr Goedhart; Bethelkerk 9 ds Ro mein, 10.15 ds v Niel, ob, 5 ds Van Niel, ha. Geref. Kerk: Petrakerk 9.30 dr Van Oeveren, ob, 5 ds Baayen; Immanuel- kerk 9 ds Baayen, 10.30 ds Baayen, ob, 5 ds Damsma; Maranathakerk 9.30 ds Damsma, ob, 5 dr v. Oeveren. Geref. Kerk Vrijg.: 10 en 5.15. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5. Evang. Christengemeente (aula Mavo): 10 br. De Raaf, 7.30 film. Rooms- Kath. parochie: zat. 7, zond. 10.30. RIJPWETERING -.Rooms-Kath. paro chie: zat. 7, zond. 7.30, 9 en 10.30. SASSENHEIM - Herv. Gemeente: 9 en 10.30 ds v.d. Meer, 7 ds Baas. Katwijk. Geref. Kerk: 10 ds v. Santen, 5 ds Baas. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 stud. Hofman. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9.30 en 11. TER AAR - Herv. Gemeente: 9.30 ds Klein Kranenburg. 6.30 ds Zoutendijk. Geref. Kerk: 10 ds Bezemer, 6 30 ds Jas pers Focks. Rooms-Kath. parochies: Aardam zond. 9 en 12; Langeraar zat. Y, zond. 8.30, 10 en 11.30. VALKENBURG - Herv. Gemeente: 10 ds Vermeulen, ob, 6.30 ds Den Tonke- laar, Warmond, jeugddienst, onderwerp: Heeft het lijden een betekenis? Geref. Kerk: 9.30 ds De Raadt, jeugddienst, 6.30 ds Bezemer. Geref. Kerk Vrijg.: 9.30 en 5 stud. Gunnink. VOORHOUT - Herv. Gemeente: 10 ds Brokerhof. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9, 10.30 en 1-1.45. VOORSCHOTEN - Herv. Gemeente: Dorpskerk 10 ds Meijering en ds v.d. Schoot, 7 ds v. Stam, jeugddienst. Aula Noord-Hofland 9.30 ds De Zwart; kerk Hulp en Heil 10 ds Lentz. Geref. Kerk: 10 ds De Zeeuw, 7 zie herv. gem. Geref. Kerk Vrijg.: 10 en 5 ds De Jong. Jan van Hooflaan 3: 10.30 Engelse dienst. Rooms-Kath. kerken: Laurentiuskerk zat. 7, zond. 10 en 11.30; Aula Noord- Hofland 11. WARMOND - Herv. Gemeente: 10 ds Den Tonkelaar, ob. Rooms-Kath. paro chie: zat. 7, zond. 8.30, 10 en 11.30. WASSENAAR - Herv. Gemeente: Dorpskerk 10 ds Steenstra, 4.30 ds Hoek, Veenendaal, 7 ds Steenstra. Kievietkerk 10 dr De Bruine, Bloemendaal; Messias- kerk 10 ds v. Zanten; Dorpscentrum 9.30 ds v.d. Kraan, Woudenberg. Geref. Kerk: Zijllaan 10 ds v.d. Horst, 5 ds Haver kamp; Wassenaar Zuid 10 ds v.d. Kamp. Ned. Prot Bond (L. Kerkdam): 10.30 ds Werner. WOUBRUGGE - Herv. Gemeente: 9.30 dr Haitsma, Boskoop, 6.30 ds Bogers, Alphen, jeugddienst. Geref. Kerk: 9.30 ds Hemmes, 6.30 ds Booij. Ned. Prot. Bond (gebouw De Wijk): 7 nam. ds Ca- dee. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 10. ZEVENHOVEN - Herv. Geméente: 9.30 ds Hanemaaijer. Geref. Kerk: 9.30 ds De Ruig, 7 ds Bijleveld, Woerden. Rooms- Kath. parochie: zat. 7, zond. 9 en 10.45. ZOETERWOUDE-Herv. Gemeente: 10 ds Wolthaus. Rooms-Kath. parochies: St. Jan zat. 7, zond. 9.30 en 11; Chr. Die- naarkerk zat. 7, zond. 10; Meerburgkerk (Hoge Rijndijk) zat. 7, zond. 10 en 11.30. ZWAMMERDAM - Herv. Gem.: 10 ds Haakman, ob, 6.30 ds Hoogendijk, jeugddienst in geref. kerk. Geref. kerk: 10 ds Stolk, 6.30 ds Hoogendijk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 4