Hoe serieus neemt
PSP gemeenteraad?
f
Koppelbazen-
onderzoek kan
maanden duren
Na maandenlange roddel moet
eerste discussie nog beginnen
FILIAAL
'NOORD'
GEREED
Van L. is terug
ZATERDAG 29 MAART 1980
LEIDEN
LEIDEN - Eeuwige verdeeldheid
is het noodlot van links. Abstrac
te meningsverschillen over struc
turen en strategieën worden
sinds jaar en dag op de meest
verbitterde wijze uitgevochten.
Treurige traditie daarbij is om el
kaar persoonlijk aan te vallen en
te verketteren. Binnen de PSP is
het niet anders.
Het thema waarover het dit keer
gaat - het vereist enig speurwerk
om dat te ontdekken achter alle
twist - is zeer klassiek: wat heeft
een socialistische partij te zoeken
in een parlementaire democra
tie? Zoals Annelies Ponsen
schrijft: „In ieder geval is de ge
meenteraad niet de geëigende in
stantie om revolutie mee te ma
ken". Daar staat een motie van de
laatste ledenvergadering tegen
over: „Een houding die geïnter
preteerd kan worden alsof de
PSP het parlementaire werk te
allen tijde secundair vindt moet
worden vermeden".
Straatvechter!
j Op zich is over dat thema een zeer
zinnige discussie te voeren. Maar
in de stuurloze afdeling bleek de
sfeer al te verziekt voor een in
houdelijke discussie. Het werd
straatvechten. Schreef het raads
lid Jos van der Putten over Hilda
Passchier: „Zij krijgt nu nog lof
vanuit de meest reactionaire
hoek van het CDA". Pareerde zij
dit „uiterst smerig pamflet" met:
„Zo NSB-achtig dat ik er echt
niets mee kan".
Terwijl de pacifisten vechtend over
straat rolden greep rechts zijn
kans: „De PSP is geen serieuze
partij meer". En men is natuurlijk
best bereid te vertellen hoe die
PSP-ers oude verslagen van
raadsvergaderingen doorvlooi
den op zoek naar ooit gedane uit
spraken om een ander op te pak
ken.
Hoe kreeg deze verloedering z'n
beslag?
Continuïteit
Een poging tot reconstructie kan
beginnen bij de gemeenteraads
verkiezingen in 1978. De zetel
winst was een onverwacht succes
voor de PSP. Het betekende ech
ter dat tot eigen lichte schrik en
onvoorbereid nummer drie van
de lijst, Jos van der Putten, in de
raad kwam. Een niet bijster ster
ke nieuwkomer. Als tamelijk on
verwachts de ervaren Hilda Pas
schier opstapt in september 1979,
opgevolgd door de ternauwer
nood ingewerkte Annelies Pon
sen, is de continuïteit van het
fractiewerk flink verstoord.
De actiepartij, zoals de PSP zich
noemt, was ondertussen dood
gebloed, de kwaliteit van het par
tijkader verbleekt; daardoor
kwam de onervaren fractie in een
Over de Leidse PSP is gemakkelijk een sappig roddelver
haal te schrijven. De pacifisten maken woelige tijden
door en ze schromen niet elkaar op de meest ordinaire
wijze verdacht te maken. De kiezers die de PSP twee
jaar geleden aan twee zetels in de gemeenteraad hielpen
kunnen zich afvragen wat er nu met hun mandaat ge
beurt. Het toenmalige raadslid Passchier stapte kortge
leden uit de partij. Schorsing of royering van haar op
volgster Ponsen behoort tot de mogelijkheden: vandaag
zal de partijtop een schriftelijk verzoek bespreken dat
een heel eind in die richting gaat.
Dat de meningsverschillen zo uit de hand zijn gelopen
hangt samen met het feit dat de organisatie van de par
tij-afdeling het laatste half jaar totaal uit elkaar is ge
vallen.
Bij alle malaise is er één lichtpuntje: de ledenvergade
ringen worden drukker bezocht dan ooit.
Die PSP-fractie opereert in een
raad die niet veel mogelijkheden
voor succesvol optreden biedt.
N» AA
Jos van der Putten
PvdA en WD hebben de touw
tjes aardig in handen. De PvdA
heeft de PSP niet meer r.odig om
een meerderheid in de raad te
vormen, zoals vroeger toen Hilda
Passchier haar ene zetel aardig
kon uitbuiten. De verhouding
tussen de twee partijen bekoelt.
Anarchistischer
Een ander feit moet nog genoemd
worden: sinds 1976 verdubbelde
het ledental van de PSP. (De par
tij telt nu zo'n 250 leden). Het duo
Ponsen en Van der Putten maakt
deel uit van die nieuwe lichting.
Vooral Annelies Ponsen heeft
niet alleen een andere stijl dan de
vorige PSP-raadsleden, maar
kijkt ook anders tegen het raads
werk aan. Trachtten de raadsle
den vroeger stukje bij beetje iets
op te bouwen, met een zeker ge
loof in de werking van de demo
cratie, Annelies Ponsen praat
feller over „het circus" dat de
raad is, en zij hekelt „het verraad
aan het socialisme van de PvdA".
Zoals ze toelicht: „Ik ben niet be
reid ze politiek-inhoudelijk te
vriend te houden; ze knikken ij
verig van ja, maar stemmen dan
ineens weer heel anders". Om een
etiket te gebruiken: zij behoort
tot een anarchistischer stroming.
Café
Annelies Ponsen
ging op de ludieke toer, haalde
daardoor ineens weer de kranten,
en de ingedutte afdeling schrok
zich rot.
Een goed georganiseerde partij had
de klappen misschien nog wel op
kunnen vangen en de discussie in
goede banen kunnen leiden.
Maar de partij lag op z'n kont, er
was zelfs geen bestuur meer. Café
de "Ouwe Vest" was tot "hoogste
beleidsvoorbereidend orgaan"
geworden, zoals Annelies Ponsen
het uitdrukt. Daar vinden de on
georganiseerde discussies plaats,
met flink veel roddel erbij; daar
formeerde zich een groep rond de
fractie. Wie niet in het café komt,
mist een belangrijk deel van het
partijleven.
Pamflettenoorlog
Voor de drie jaarvergaderingen in
februari en maart schreven zes
verontruste leden een kritisch
stuk over het funktioneren van
de partij en de fractie. Het wordt
door de fractie opgevat als een
persoonlijke aanval, zo slecht
was de sfeer binnen de partij al.
De pacifisten beginnen een ware
pamflettenoorlog met persoon
lijke aanvallen over en weer.
Voor de discussie op de jaarver
gadering begint, zijn de kaarten
in het café al geschud. Tot echt
inhoudelijke, zakelijke .discus
sies komt het niet meer. Wel
wordt een belangrijke motie aan
genomen, die het optreden van
de fraktie aan banden legt. De
motie werd aanvankelijk dan ook
betiteld door de fractie als een
motie van wantrouwen.
In de motie gaat het er vooral om
dat veel gewicht gehecht moet
worden aan het raadswerk en het
uitdragen van het PSP-stand-
punt binnen de gemeenteraad:
het raadswerk mag niet op de
tweede plaats komen.
Het mocht voor Hilda Passchier
overigens niet meer baten. Zij
was al afgeknapt op de nieuwe
opvattingen van de fractie en
„het sfeertje" en schreef 13 maart
haar bedankbrief waarmee ze
vriend en vijand verbijsterde.
Circus
Sommigen menen dat Hilda Pas
schier te vroeg is opgestapt: door
alle beroering is de partij juist
weer springlevend geworden. Er
is een kerngroep ingesteld, een
soort voorlopig partijbestuur, en
een raadswerkgroep, die het da
gelijks beleid van de fractie onder
de loupe neemt.
In die raadswerkgroep moet nu ei
genlijk nog de echte discussie
beginnen, waaromheen tot nu toe
vooral persoonlijke vetes en ge
voeligheden zijn uitgespeeld: hoe
moet de PSP opereren in de ge
meenteraad? Er ligt genoemde
motie: raadswerk mag niet se
cundair zijn. Maar ook ligt er een
kersvers stuk van Annelies Pon
sen met een uitspraak die lijn
recht tegen de motie ingaat: „Het
parlementaire werk is secun
dair".
De voorzichtiger Jos van der Put
ten: „Voor een actiepartij komt
buitenparlementair werk op de
eerste plaats. Dat levert ook in
andere afdelingen van de partij
moeilijkheden op, er zijn ver
schillende stromingen binnen de
partij. Hilda probeerde serieus
genomen te worden, Annelies
gelooft er veel minder in".
Over die tegenstelling schreef een
van de zes verontruste leden die
met hun stuk de hele zaak aan het
rollen brachten, Kees Walle, een
brief aan de kerngroep en de
raadswerkgroep. Hij eist van de
fractieleden de verklaring dat zij
de motie zullen uitvoeren; zo niet,
dan moeten zij worden ge
royeerd.
Het is de bedoeling van de raads
werkgroep over twee maanden
het beleid van de fractie te eva
lueren. In die tijd zal dus moeten
blijken wat voor waar de kiezers
voor hun stem krijgen: grappen
in het circus van de gemeente
raad, of het betere hogeschool-
w«rk. TOM MAAS
l hl tantsdw *Z?
Hi/xsM
Gerestaureerd
Monument
Bijzonder monu
ment in het cen
trum van Leiden,
met 6 kamers van
royale afmeting
in een totaal,
perfect gerestau
reerd voor- en
achterhuis met
fraai bestrate zon
nige binnenplaats.
Èen combinatie
van wonen en wer
ken zal zonder
meer een ideale
behuizing vinden
in dit werkelijk
uniek monument
met een uitgespro
ken eigenzinnige
indeling en bij
zonder smaakvolle
afwerking,
f. 420.000,--K.K.
Hilda Passchier
Bibliotheek
LEIDEN - Bewoners van
Noord, de Kooi en Groenoord
zijn vanaf maandag (officieus)
of vanaf 26 april (officieel) een
bibliotheek rijker. Het filiaal-
Noord van de Openbare
Bibliotheek Leiden, gelegen
aan de Bernardkade naast het
wijkcentrum, is klaar. Zo'n
26.000 boeken staan op lezers
te wachten.
Aanvankelijk was er bij de
bouw van het bijna voltooide
wijkcentrum geen rekening
gehouden met een biblio
theek. Later vond wethouder
Tesselaar alsnog een "potje"
waarmee hij de bouw van het
filiaal kon bekostigen. Voor
de wijkbewoners betekent
dat een 585 vierkante meter
groot gebouw in plaats van de
kelder aan de Corantijnstraat
waar zij tot voor kort boeken
konden lenen.
De bibliotheek, die ongeveer
900.000 gulden heeft gekost,
telt anderhalve verdieping.
Op de begane grond worden
boeken voor volwassenen en
kinderen uitgeleend. Een en
tresol (halve verdieping)
biedt studie- en naslagmoge-
lijkheden. Zo zijn er allerhan
de tijdschriften, encyclope
dieën, maar ook is er alle mo
gelijke informatie te vinden.
Met de opening van Noord is
de Openbare Bibliotheek wat
•■-A WÉ* •EfiTÜ .-1
sSliL2r^ali»aki
i de Bemhardkade in Noord
het aantal filialen betreft de
laatste jaren sterk uitgebreid.
De Openbare Bibliotheek is
niet alleen in Noord in een
stroomversnelling geraakt.
Zo werd vorig jaar een de
pendance in de Merenwijk
geopend. Over enkele maan
den wordt de nieuwe Centrale
in het voormalig Heerenlo
gement in gebruik genomen.
Over twee weken heeft de
eerste bouwvergadering voor
een filiaal in het Morskwartier
plaats. Leiden is allesbehalve
de gebrekkige bibliotheek-
stad meer waar ze jarenlang
voor doorging. Het filiaal-
Noord kan tot in lengte van
dagen blijven draaien - de
grootte is afgestemd op de
nieuwste bibliotheeknormen.
Ook het aantal boeken dat er
staat is toereikend. Zes me
dewerksters vervullen er in
totaal vier full-time banen.
Mede door de ligging kunnen
bibliotheek en wijkcentrum
(waarin o.m. het wijkcollec-
tief. bejaarden-, jongeren- en
kleuterwerk. speel-o-theek
zijn ondergebracht) nauw
gaan samenwerken. De deel-
het wijkcentrum
zullen voor wat hun informa
tie betreft voor een groot deel
op de bibliotheek zijn aange
wezen. Vanuit de wijk zelf
zijn er nu zo'n drieduizend le
zers. Voor wat de jonge lezers
uit de Kooi- die de drukke
Kooilaan moeten oversteken-
betreft moet nog naar een
oplossing worden gezocht.
Men denkt aan klassikale be
zoeken aan de bibliotheek,
oversteekplaatsen of klaar-
overs. Een eigen uitleenmo-
gelijkheid voor de Kooi zit er
volgens bibliotheek-direc
teur De Caluwé niet in.
LEIDEN - De politie is druk doen
de met de Leidse koppelbazenaf-
faire. Zoals bekend zou eigenaar
J. van L. van de Leidse bouwfir-
ma "Hans van Leeuwen" voor
tenminste tien miljoen gulden
aan belastinggelden en sociale
premies ontdoken hebben.
De politie onderzoekt op het mo
ment vuilniszakken vol admini
stratie van achtien besloten ven
nootschappen. De administratie
van de bv's werd afgelopen
maandag in beslag genomen op
23 adressen in Leiden, Warmond,
Noordwijk. Lisse, Rotterdam,
Roosendaal, Rozenburg, Schie
dam en Roosendaal.
Het verzamelen van bewijzen tegen
de koppelbazen kan nog maan
den in beslag nemen. De politie
concentreert zich hierbij op de
hoofdfiguur in de fraudezaak,
Van L.
Van L. is gisteren vanuit zijn vakan
tie-adres in Italië weer naar Lei
den teruggekeerd. In tegenstel
ling tot eerdere berichten blijkt
boekhouder F. R. van de firma
Van Leeuwen niet spoorloos. Het
werk van de firma gaat "gewoon"
door. De telefoon bij Van Leeu
wen stond de afgelopen weken
roodgoeiend vanwege de publici
teit rond deze koppelbazenaffai-
Daklozencentrum
Als er iets in Leiden niet van een
leien dakje gaat dan is het wel
de totstandkoming van een
opvangcentrum voor daklo
zen. In de loop der jaren zijn
er ellenlange discussies over
gevoerd. Daarna is er be
stuurlijk nog het nodige ge
harrewar over geweest, maar
sinds er vorig jaar een stich
ting is gevormd, die zaak
voorbereidde, leek er uitzicht
te bestaan op een spoedige
realisering.
Er werd zelfs al een plekje ge
vonden voor het centrum. De
remonstrantse kerk aan de
Middelweg zou worden ge
sloopt en op die plaats kan het
daklozencentrum worden
gebouwd. Deze week wilde
de stichting de plannen door
praten met de omwonenden
van de wijk Pancras. De in
formatiebijeenkomst in het
Waaggebouw liep echter uit
op een fiasco.
Nog voor het allemaal begon
nen was, waren de bewoners
al verdwenen. Boos en ver
ontwaardigd. Die veront
waardiging gold - blijkens de
verklaring die werd uitgege
ven - voor het feit dat men
niet in een vroeg stadium was
ingeschakeld bij de plan
nenmakerij. Nu is het in een
gemeente, die zegt inspraak
hoog in het vaandel te hebben
geschreven, niet onredelijk
enige stampij te maken wan
neer dat niet gebeurt.
Wie de argumenten van de om
wonenden goed beluisterde,
kan echter duidelijk merken
dat het daar in feite helemaal
niet om ging. Of men nu tijdig
was ingeschakeld of niet, dat
was niet van belang. De be
woners bleken namelijk fi
naal tegen een daklozencen
trum in hun buurt te zijn. De
vrees, dat men overlast zal
ondervinden van een derge
lijk opvangcentrum staat
voorop en al het andere dat op
tafel werd gebracht was be
doeld om dat standpunt te
hullen in een rookgordijn.
Het had de Pancras-bewoners
gesierd om in alle openheid
voor hun mening uit te ko-
Bewonerscomité
Sinds Jan Dutman van het FNV
zijn protestpet op heeft en in
een stakingsspeech zelfs ver
gelijkingen trok met de Hit-
ler-tijd is het kennelijk mode
geworden om de verfoeilijk-
heden van nazi-Duitsland
overal bij te betrekken.
Deze week bijvoorbeeld, kwam
het bewonerscomité Da Cos-
tastraat rnet een communi
qué, waarin fel werd gepro
testeerd tegen uitvoering van
het sierbestratingsplan. Ik ga
nu gemakshalve maar even
voorbij aan de eenzijdige in
terpretatie van wat zich bij de
voorbereiding van het plan
heeft afgespeeld, maar be
perk me tot het taalgebruik.
Het college van B en W krijgt
het eerst te verduren: lafheid,
onzorgvuldigheid, onbe
schoftheid zijn kwalificaties
die de wethouders onbevan
gen naar het hoofd gesmeten
krijgen. De informatiefolder
van de gemeente, die vrij
dagmiddag bij de bewoners
in de bus glijdt en waarin
wordt aangekondigd dat
maandag met de werkzaam
heden wordt begonnen,
schiet de bewoners nog ver
der in het verkeerde keelgat.
"Een soort overval gelijk
Hitler in de jaren 40-50"
wordt het genoemd.
Even verderop verwijt het co
mité het college de democra
tie met voeten te treden. Nu is
een van de verworvenheden
van een democratie dat je on
bevangen je mening kunt ge
ven over veronderstelde mis
standen. Maar dat ontslaat
niemand van de verplichting
om zaken in verhouding te
blijven zien. Die verhouding
was bij het combineren van
sierbestrating en Hitiers
praktijken ver te zoeken. Een
stukje ontsierend redeneren,
zou ik het wilier
Volgens Dekker waren er wel
andere fietsroutes van de
ANWB en de Stichting Fiets,
maar die startten niet vanuit
Leiden. En er was ooit wel iets
geweest van een of andere
milieuclub, met beschrijvin
gen van planten en zo, maar
dat waren korte stukjes van
acht kilometer.
Dat zette mij aan het denken.
Hebben er in deze krant niet
ooit fietsroutes gestaan en is
daar toen niet een boekje van
gemaakt? Even de ENFB ge
beld. En ja hoon de Echte
Fietsers brachten samen met
het Instituut voor Natuurbe
schermingseducatie een
bundeltje met elf routes uit.
In 1977. Zeer snel uitverkocht
en aan herdruk kwam men
niet toe. Maar, meldt men en
thousiast, er wordt aan een
nieuwe uitgave gewerkt voor
1981. Daarin wordt niet alleen
informatie gegeven over de
natuur langs de route maar
ook over de cultuur, de ge
bouwen, de geschiedenis.
Hoe lang waren die routes
ook al weer? Vijfentwintig tot
vijfendertig kilometer.
Nog even Dekker vragen. Had u
niet kunnen samenwerken
met die al ervaren routebe
schrijvers? Dan komen er wat
wereldvreemde smoesjes: 1.
ik dacht dat het heel kleine
routes waren die in Voorscho
ten begonnen, 2. wij hebben
de beschrijvingen eruit gela
ten, we wilden niet het risico
nemen dat mensen links en.
rechts zouden gaan kijken en
niet meer geconcentreerd
fietsen: daar komen ongeluk
ken van; dit is voor het spor
tieve fietsen, 3. dit is een pro
beersel; als er veel vraag naar
die beschrijvingen is kunnen
we die altijd nog toevoegen.
Probeersel? Dan wel een met,
naar eigen zeggen, een ruime
winstmarge, om vertalingen
te kunnen realiseren. Tenslot
te komt toch de aap uit de
mouw: "We hebben er verder
niet aan gedacht". De VW
bleek weer wat wereld
vreemd.
Fietsroutes
Soms lijkt de Leidse VW een
wat wereldvreemde instel
ling. Zoals deze week. Met
een kleine speech - op gedra
gen toon - bood directeur
Dekker het boekje "7x fiet
sen" aan wethouder Fase aan.
Leuk. denk je fietsroutes
rond Leiden. Vindt Dekker
ook: "Er is enorm veel vraag
naar. Met drommen tegelijk
gaan ze met de auto naar het
begin van zo'n route Met
de auto?
Oefenen
De publicatie van minister Pais
wetsontwerp voor de twee-
fasenstructuur in het univer
sitair onderwijs heeft deze
week tot hevige protesten en
zelfs bezettingen geleid. Ook
in Leiden bestond de vrees
dat tegenstanders van de wet
het universitaire hoofdkwar
tier aan het Stationsplein wel
eens zouden kunnen bezet
ten. Daarom werd uit voor
zorg een verscherpte controle
bij de ingang ingesteld.
Gisteren kreeg ik van een foto
graaf, die onbekend wenst te
blijven, bovenstaande foto.
Het plaatje van de voorzitter
van het college van bestuur
van de universiteit, mr. K.J.
Cath werd met een verborgen
camera gemaakt in diens ach
tertuin. Naar verluidt gOU hij
zich daar met een megafoon
oefenen in het onderhouden
van contacten met proteste
rende studenten, wanneer
zijn werkkamer overhoopt
zou worden bezet.
L. GLIBBER