Met vogels in de stal
geen last van vliegen
Hervormd
Nederland,
het snelst-
groeiende
opinieweekblad
„Waarom laten de mensen de
apotheker niet in z'n waarde?
Varkenshouder Theo Borst: „Maar hoe
zorg je dat ze niet ontsnappen..?"
DONDERDAG 27 MAART 1980
door
Sjak
Jansen
Er gaat geen doordeweekse dag voorbij, of ik ben in
de stad en regio wel op zoek naar mensen en dingen
voor deze rubriek. Tips en wensen voor 'Publiek' kunt
u 's middags tussen één en twee uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 215.. Schrijven mag natuurlijk
ook.
Vergeten ben ik het
gek genoeg niet, die
ene keer dat ik op
een warme zomer
dag een varkens-
schuur bezocht. Ik
wist niet hoe gauw
ik weg moest we
zen. Dat had niets
met die varkens uit
te staan, hoor; die
beesten mag ik best
lijden, zolang ze
maar met hun snuf
ferd van me af blij
ven.
Nee, dat ik zo rap de be
nen nam, zat 'm in de
aanwezigheid van een
hele zwerm vliegen.
Vliegen, die in de be
nauwde stal hun bivak
hadden opgeslagen en
alsmaar om me heen
cirkelden. Gek werd ik
ervan. En geloof me, ik
zag ze op dat moment
niet vliegen, hoor.
Behalve dat vliegen varkensop hun zenuwen werken, bezorgen zij de knorrende beesten ook jeuk. Zelfs
zo dat het ene varken het noodzakelijk achtte het andere varken te vragen even op haar rug te krabben.
Theo Borst was overigens niet ter plekke, toen onze fotograaf z'n werk deed. Naar verluidt was Borst
vliegen vangen.
Later vernam ik dat elke var
kenshouder last heeft van
vliegen. Zoals wij de zon op
zoeken, zoekt zo'n vlieg een
zeug op. Liefst een'zeug, die
een biggetje bij d'r heeft en
daardoor extra veel warmte
uitstraalt. Maar zo'n zeug
wordt er niet rustiger op. Wij
hebben dan nog twee handen
om zo'n insect weg te jagen,
maar zo'n varken....
Spuitbussen
Zo'n varken krijgt het er van op
z'n zenuwen. En dat belem
mert 'm veelal in z'n groei.
Vandaar dat varkenshouders
de vliegen met dodelijke
spuitbussen proberen te be
strijden. Gemeen chemisch
spul zit daar in. Troep, die de
mens mee inademt. Een al
lesbehalve milieuvriendelij
ke oplossing dus.
Wie schetst dan ook mijn ver
rassing, toen ik in een stapel
oude kranten een verhaaltje
tegenkwam over varkens
houder Jan Borger uit het
Overijsselse Nieuwleusen,
die de vliegen op een heel ef
fectieve en gezonde manier te
lijf gaat.
Borger laat vogels in zijn schuur
rondvliegen. Om precies te
zijn grijskopspreeuwen en
spotlijsters: fladderaars die
niet vies zijn van een vliegje.
Integendeel. Ze lusten er wel
pap van!
Enthousiast
Meteen dacht ik: dat moet Theo
Borst uit Zoeterwoude weten.
Borst is immers ook varkens
houder. En wat voor één. Hij
is goed voor ruim honderd
fokzeugen. Dus ik belde op,
kreeg z'n vrouw aan de lijn en
vertelde van de vliegenvan-
gende vogels.
Razend enthousiast raakte ze.
Dat is dé oplossing, riep ze uit
en of ik maar gauw met het
bewuste verhaaltje wilde
aankomen. Zodoende stoof ik
gisterochtend het erf op en
behalve een brave hond, trof
ik daar Theo Borst, z'n zoon
en z'n schoondochter.
Ik vermoedde niet anders of
Borst zou uit pure nieuwsgie
righeid het artikeltje uit m'n
handen rukken. Maar viel dat
effetjes tegen. Hij zei enkel:
„Ik heb er over al nagedacht,
over dat met die vogels. En ik
geloof ook wel dat een hele
goede oplossing is, maar hier
gaat-ie niet op".
Gaas
„Ja, het is allemaal wel mooi en
aardig, maar men vergeet één
ding. En dat is: hoe houd je
die vogels in de schuur. Want
binnen de kortste keren zijn
die gevlogen natuurlijk. Dat
geef ik je op een briefje"
- Je kunt toch wat gaas aan
brengen op de plaatsen waar
ze kunnen ontsnappen?
Smullen doen deze grijskopspreeuwen van vliegen. De foto werd
gemaakt in de varkensschuur van Jan Borger in Nieuwleusen.
„Ja maar....".
-Met een horretje of zo valt daar
misschien ook wel een mouw
aan te passen.
,Da's gemakkelijk praten. Nee
hoor. Je kunt er wel allerlei
dingen op verzinnen, maar
wegvliegen doen die vogels
toch een keer".
- Jan Borger is er anders zeer
over te spreken. Hij beveelt
trouwens ook fazanten aan.
Die zijn tamelijk honkvast,
nemen niet zo gauw de benen.
- Bovendien stelt Jan Borger
vast, dat de bestrijding van
vliegen met vogels een stuk
goedkoper is. Z'n varkens zijn
er trouwens een stuk rustiger
op geworden.
„Kan wel wezen....".
- Maar voorlopig zit je deze zo
mer dat chemische verdel
gingsmiddel weer op te snui
ven.
„Nou ja...", sprak Theo Borst
ten slotte, „ik moet er nog
even over denken".
ALPHEN AAN DEN RIJN -
"Ze hebben me superspe
cialist genoemd, admiraal
op een veerpont, winkelier
en drogist. Alleen het
woord apotheker nemen
ze niet in de mond. Ik weet
niet wat voor waanvoor
stellingen de mensen over
een apotheker hebben.
Waarom laten de mensen
de apotheker niet in zijn
waarde? Ik zeg toch ook
niet tegen een huisarts dat
hij beter gynaecoloog had
kunnen worden? Een apo
theker hoort in een apo
theek"!
Voor de Alphense apotheker Ron
Tupamahu (30) ligt de zaak ei
genlijk heel simpel. Na zeven jaar
studie en drie jaar loondienst als
tweede apotheker in een Alphen
se apotheek wil hij voor zichzelf
beginnen. In Nieuwkoop, dat
door de Koninklijke Maatschap
pij ter bevordering van de Phar-
macie (KNMP), met zijn meer
dan achtduizend inwoners en
vier huisartsen, apotheeknjp is
verklaard.
Ron Tupamahu was één van de vier
apothekers die bij de KNMP van
zijn belangstelling blijk had ge
geven voor vestiging in Nieuw
koop. Op het moment dat
Nieuwkoop (met Noorden, Ze
venhoven en De Meije) apothee-
krijp werd verklaard stond Ron
Tupamahu bovenaan de lijst en
ging hij in zijn toekomstige
woon- en werkplaats zijn licht
opsteken. Nu, bijna anderhalf
jaar later, heeft zijn mogelijke
komst naar Nieuwkoop een
storm van protest veroorzaakt.
Bij de plaatselijke huisartsen,
maar ook bij patiënten die deze
week massaal in het geweer zijn
gekomen.
Verlies
De vier huisartsen hebben geen
belang bij de komst van apothe
ker Ron Tupamahu of éen van
zijn collega's. Integendeel. Zij
verliezen bij de komst van een
apotheker een stuk inkomen.
omdat zij hun huisapotheek moe
ten opdoeken.
Voor iedere ziekenfondspatiënt die
gebruik maakt van de apotheek
van een huisarts wordt jaarlijks
een vaste vergoeding van 28 ge
geven. (Op de geneesmiddelen
zelf wordt zowel door huisarts als
apotheker in principe geen winst
gemaakt, red.)
Bij ongeveer 1650 ziekenfondspa
tiënten (per huisarts gemiddeld
2000 tot 2700 patientén, van wie
ongeveer 70% fondspatiënt is) per
arts, betekent dat een jaarlijkse
inkomstenbron van zo'n 47.000.
De afkoopsom die een apotheker
verplicht is te betalen aan de
huisartsen die door zijn komst
hun apotheekvergunning verlie
zen (een overeenkomst tussen de
huisartsen- en apothekersver
eniging) bleek in Nieuwkoop
voor de artsen niet voldoende.
Ron Tupamahu is er althans vast
van overtuigd dat zijn vesti
gingsplannen daarop bij de huis
artsen zijn afgesprongen. Alle
andere argumenten die ten tonele
zijn gevoerd ten spijt.
Om wat voor afkoopbedragen het
voor Nieuwkoop precies gaat wil
Ron Tupamahu liever niet ver
tellen. Wel wil hij kwijt dat hij
zich bij zijn onderhandelingen
heeft gebaseerd op de landelijke
richtlijnen: 35 voor een zieken
fondspatiënt, 50 voor een parti
culiere patiënt. Een snel reken
sommetje leert dat dat per huis
arts neerkomt op een afkoopsom
tussen de 90.000 en 100.000.
Hoorzitting
Deze kant van de zaak bleef afgelo
pen maandag tijdens een door
Patiëntenbelang Nieuwkoop/'
Noorden belegde hoorzitting bui
ten beschouwing. Daar werd
vooral het accent gelegd op de te
ruglopende service: patiënten uit
het verder weg gelegen Noorden,
Zevenhoven of De Meije zijn
straks voor hun medicijnen aan
gewezen op Nieuwkoop.
Alle toezeggingen van Ron Tupa
mahu over die service ten spijt,
zijn beloften maakten weinig in
druk op de aanwezigen.
Jouw plannen met betrekking tot
die service kwamen aanvanke-
lijk ook niet zo uit de verf. Was je
nerveus?
"Ja, natuurlijk. De voorzitter (J. B.
van Vliet van Patiëntenbelangen,
red.) was zo partijdig als wat. Ik
kon zeggen wat ik wilde, de men
sen lachten me uit. Ik kon van
alles beloven, maar ik werd niet
geloofd. Alles wat ik zei werd in
twijfel getrokkenDe inspec
teur voor de volksgezondheid
heeft mij opgedragen dat ik voor
spoedgevallen 24 uur per dag
open moet zijn. Als ik zeg, dat ik
de medicijnen in Noorden, Ze
venhoven en De Meije thuisbe
zorg, dan doe ik dat. Hoe onge
loofwaardig dat kennelijk ook
klinkt. De vrees dat ik dat het eer
ste jaar doe, maar na driejaar niet
meer, omdat dan de kosten de
pan uit gaan rijzen, is ongegrond.
Afspraken daarover kunnen
worden vastgelegd in een over
eenkomst met de huisartsen voor
zolang als ik in Nieuwkoop zit.
Blijf ik dan in gebreke, dan ko
men de belangen van de patiën
ten in het geding en kan ik door
de inspectie voor de volksge
zondheid worden aangepakt.
De kosten van de volksgezondheid
worden hoger, maar merkt de pa
tiënt daar wat van?
"Nee", zegt Ron Tupamahu. De
particulier betaalt bij een apo
theek evenveel voor zijn medicij
nen als bij zijn (apotheekhou-
dende) huisarts. Ook de zieken
fondspatiënten voelen die hogere
kosten niet direct in hun porte
monnee. Er zijn gemeenschaps
gelden mee gemoeid, maar die
zijn ook in het geding als het om
uitkeringen gaat voor werkloze
huisartsen of apothekers.
Tupamahu: "Op het moment dat
zich in Nieuwkoop een verlos
kundige zou vestigen, zegt toch
ook niemand: dat mag niet, want
dan worden de kosten van de
volksgezondheid hoger"?
Men zegt ook dat je niet duidelijk
hebt kunnen maken, dat de kwa
liteit van de gezondheidszorg zo
veel beter wordt
"Kijk, niemand twijfelt eraan dat
de huisarts een slechte apotheker
is. Ik zeg niet dat de huisarts als
apotheker in gebreke is gebleven
maar ik denk dat bij een samen
spel tussen huisarts en apotheker
de kwaliteit beter wordt: de huis
arts stelt de diagnose en de pa
tient krijgt van de apotheker de
medicijnen die op hem van toe
passing zijn. Het is inderdaad
waar dat in de apotheek van de
huisarts 96% van de medicijnen
uit de fabriek komt, maar de apo
theker maakt 20% zelf. In de apo
theek waar in nu werk wordt zelfs
25% van de medicijnen door on
szelf gemaakt".
Wat vind je van het verwijt dat je
met je zeven jaar studie te goed
zou zijn om in een winkel ts staan,
om te worden vergeleken met een
admiraal op een veerpont?
"Hoe zou een huisarts het vinden
als ik een spoedcursus volg van
zes weken, waar ik leer bloed
druk op te meten en eenvoudige
handelingen te verrichten, om
me vervolgens als huisarts te ves
tigen"?
Ron Tupamahu heeft niet gekozen
vooreen carrière in de farmaceu
tische industrie of een zieken
huis, maar welbewust voor de
openbare apotheek. "Het contact
met de mensen en het werken in
een team, dat doet me wat'
Ironisch genoeg wilde Ron Tupa
mahu, die in Alphen de hbs door
liep aanvankelijk arts worden.
Omdat hij voor zijn medicijnen
studie geen vrijstelling van
dienst kreeg en wel voor farma
cie, is hij in het apothekersvak
gerold. Spijt heeft hij van die
keus nooit gehad. "Ik vind het
een mooi vak. En in de farmacie
kom je tenslotte ook met mensen
en artsen in aanraking".
Ben je niet geschrokken van de vij
andigheid die je wacht, als je je
nu toch, tegen de zin van huisart
sen en patiënten in, in Nieuwkoop
gaat vestigen?
Ron Tupamahu: "De sfeer heeft me
wel een beetje bang gemaakt. Als
Van Vliet (voorzitter van Patiën
tenbelang red.) niet voor een apo
theek is, moet hij dat zeggen.
Maar hij moet niet zeggen dat hij
de belangen van de patiënten be
hartigt, want wat wil hij van mij
nog méér dan? Ik voel me alsof er
een pistool ofc> mijn borst is ge
richt dat vanavond (als de ge
meenteraad van Nieuwkoop
moet besluiten of ze Tupamahu
terwille wil zijn door hem een
stuk grond te verhuren, red.) kan
afgaan
CHRISTA VAN HEES
ADVERTENTIE
Hervormd Nederland is het snelstgroeiende opinieweekblad van
Nederland. In de afgelopen twee jaar steeg de oplage met 11,5
procent.
Hoe kan dat?
Dat ontdekt u snel genoeg als u Hervormd Nederland in handen
neemt. Een verrassing voor veel mensen die door de naam van
het blad ten onrechte aan een kerkelijk blad voor hervormden
hadden gedacht.
Door bijvoorbeeld een proefabonnement te nemen komt u er achter,
dat Hervormd Nederland een breed georienteerd opinieweekblad is,
dat sterk samenhangende open informatie geeft en bovendien
duidelijk positie kiest.
Probeer HN eens. Het snelstgroeiende, maar ook laagst geprijsde
opinieweekblad. Neem een proefabonnement van twee maanden
voor slechts zes gulden.
Lees deze week:
Het laatste interview met Erich Fromm El Salvador, nog erger dan Nicaragua
De revolutie van de kri|gsmachtpredikanten Draag het he'e leger over aan de
VN De onderwijsdiscussie Geen nivellering Maria de Groot Feministische
theologie over de drempel Interview met Sam Nujoma. president van de
Swapo Naar een nieuw veiligheidsbeleid EG melkt boeren m derde wereld
uit Illegalen Buitenlandse arbeiders opnieuw slachtoffer Wim Hazeu over
Gerrit Achterberg.
O Ik neem een proefabon
O Ik weet al voldoende
Adres
Code/plaats
r maanden voor 6,-
necr me 36,50 per half jaar
naar Antwoordnr 1776, 2500 \J Den Haaf
velop, geen postzegel). Of bel. 070-512111
Overal In de losse verkoop 1,85
