r/ RAPID \RfogmmM}
Pro-theater weet te overtuigen
met een tijdloze
Persperktbanaliteiten
en mimische vondsten
toegelicht
'Theater'
schrapt
Ortons
'Butler'
Kamer wil
aanvullende
maatregelen
voor toneel
BUITENLAND
rwmv"
MAANDAG 24 MAART 1980
RADIO - TV - KUNST
LEIDEN - De Technische Theater
groep Perspekt bracht zaterdag
avond in de Leidse Schouwburg
de voorstelling "Perspettacolo
Pericoloso". Perspekt biedt een
combinatie van clownerie, mi
miek, dans en parodie, afgewis
seld met bizarre dialogen en
burleske visuele grappen (para-
plui, die regen produceert; een
aap, die mensen in een automati
sche muziekmachine in bewe
ging zet en blaasinstrumenten,
die hun geluid ontlenen aan gas
sen, die op de meest onwaar
schijnlijke plaats het lichaam van
Richard Hondsraf/Ronnie Cohen
verlaten).
Juist waar het Leidse theater
publiek gewend is bij herhaling
geconfronteerd te worden met
toneel en cabaret, maakte "Per
spekt" uit Haarlem een veelkleu
rige voorstelling, gebaseerd op
een enerverende repetitie-mara
thon tussen de "Perspettacoli"
(Mamma Ida/Ide van Heiningen,
Gupo Minore/Joep Kruyver,
Mikhail/Michael Holmerhorst en
Inglese/Marc Kingsford) en "de
Hondsdrafs" (de eerder genoem
de Ronnie Cohen als "Richard
Hondsdraf', Jeannette Verschu-
re als de mooie, getalenteerde,
uitstekend ritmisch tapdansende
"Jodie Hondsdraf' en J.H. Hon-
draf jr., gestalte gegeven door
Wigbold Kruyer).
Er zitten in de voorstelling r
ten van droevige banaliteit, maar
die worden veelvuldig afgewis
seld door prachtige (mimische)
vondsten, waardoor de voorstel
ling zich in haar totaliteit niet aan
een positieve beschouwing kan
onttrekken. Juist doordat men
voor de Leidse Schouwburg
heeft gekozen (en niet voor het
LAK-theater waar deze voorstel
ling wat themastelling en clow
nerie-aspecten betreft eigenlijk
had moeten staan) kunnen zaken
als "walking on the ceiling" (lo
pend op het plafond) duidelijk
worden gemaakt.
De kritiek richt zich daarom in eer
ste instantie exclusief op de aan
vang van de voorstelling, waar
botte banaliteit en flauwe woord
grapjes om de overhand strijden.
Maar zeer spoedig (de opkomst
van "de Hondsdrafs") blijkt, dat
"Perspekt" een voorstelling
maakt, die regelrecht flirt met de
Een i
j uit Perspettacolo Pericoloso
Italiaanse commedia dell" arte
motieven. Daarnaast lijkt
"Mamma Ida" van de "Perspet
tacoli" zo weggelopen uit een
Rubensiaanse Fellini-fïlm.
Concluderend: een zeer verdien-
ARNHEM (GPD) - Toneel
groep Theater heeft "Wat de
butler zag" van Joe Orton,
geregisseerd door Andy
Daal, van het repertoire ge
nomen als gevolg van de ui
terst negatieve reacties van
publiek en pers. De voorstel
ling is, volgens Theater,
kansloos geworden. Zou het
stuk wel doorgespeeld wor
den, dan zou het publiek zich
op een onherstelbare wijze
van de toneelgroep ver
vreemden.
Theater heeft het besluit, "een van
de ingrijpendste beslissingen die
een toneelgezelschap kan ne
men", aan de schouwburgdirec
ties bekendgemaakt in een brief.
De reeds geboekte voorstellingen
zijn geannuleerd. Over een
maand komt Theater met een
vervangende voorstelling: een
eenakterprogramma geregis
seerd door Andy Daal, Ger Thijs
en Jochen Neuhaus.
De dramaturg van Theater, Karei
Muller, hierover: "We laten het
niet op ons zitten en we wilier: het
publiek en de schouwburgdirec
ties niet in de kou laten staan. We
willen ook van onze vitaliteit en
incasseringsvermogen getuigen.
Met de samenwerking van de drie
regisseurs geven we blijk van de
grote solidariteit, die de artistieke
leiding heeft met "Wat de butler
zag".
Wat dit laatste betreft: d'e Theater
leiding staat nog onverkort ach
ter de keuze van het stuk. Vanuit
het publiek zijn zijn opmerkin
gen gekomen als "smakeloos",
"wanstaltig", "platvloers" en
"vulgair"; de pers gebruikte ter
men als "onderbroekenlol" en
"Theater van de Lach". Maar Ka-
rel Muller zegt het stuk nog
steeds als een meesterwerk te
"Wat de butler zag" ging ruim een
week geleden in de kleine zaal
van de Arnhemse schouwburg in
première.
AMSTERDAM - Het Nationaal Theater uit Praag
bezoekt van 30 maart tot 8 april as. ons land om als
gast van de Nederlandse Opera Stichting een aan
tal voorstellingen te geven van de opera "Jakobin"
van Antonin Dvorak. Het gezelschap onder muzi
kale leiding vanJosefKuchinka brengt behalve een
voltallig koor en orkest en de volledige tonee
laankleding ook nog een dubbele bezetting van
vrijwel alle solistische partijen mee om op die ma
nier om aldus gevrijwaard te zijn van moeilijkhe
den als een van de solisten onverhoopt verhinderd
mocht zijn op te treden.
De "eerste" bezetting zal te horen zijn op 30 maart
Scheveningen3 april (Rotterdam) en 7 april
(Amsterdam). De "tweede" bezetting treedt aan in
L imcul op 5 april en m Amsterdam op 1 en 8 april.
Voor de rol van Graaf Harasov komen zelfs drie
zangers naar Nederland, onder wie de bas Eduard
Haken, die al vele malen als gast op de Nederlandse
podia heeft gestaan.
In Tsjechoslowakije behoort Jakobintot de meest
gespeelde nationale opera's en de populariteit van
dit werk grenst aan die van Smetana's "Verkochte
Bruid" en Dvorak's "Rusalka". De opera speelt zich
af in Bohemen ten tijde van de Franse revolutie. De
gebeurtenissen tonen echter een geheel andere ver
houding tussen de adel en het gewone volk dan in
Frankrijk, waardoor "Jakobin" geen revolutie
opera is geworden, maar een schildering vol Folklo
ristische elementen van een dorpsgemeenschap in
midden-Europa.
stelijke voorstelling. De voor
stelling, die gistermiddag voor de
kinderen zou worden gegeven
kon wegens ziekte van de hoofd
rolspeler geen doorgang vinden.
BERT KOEKEBAKKER
DEN HAAG (ANP) - De Tweede
Kamer heeft zich uitgesproken
tegen de bevriezing van de to
neelsubsidies. Het peil van de
subsidies zal moeten worden ge
handhaafd op het peil, zoals dat
in de begroting voor 1980 was
vastgesteld, aldus een motie van
de PvdA-er Kosto en van de
CDA-er Hans de Boer. Deze mo
tie werd aangenomen met alleen
de stemmen tegen van WD,
SGP en GPV.
In de motie werd uitgesproken dat
de regering die aanvullende
maatregelen moet treffen die de
instandhouding van het toneel op
het huidige peil waarborgen. Het
instandhouden van de toneel
voorziening dient een hogere
prioriteit in het beleid te hebben,
aldus de kamer.
Onderscheiding
voor Jane
Fonda en
Jack Lemmon
LONDEN (Reuter) - Jane Fonda en
Jack Lemmon zijn door de Britse
Filmacademie onderscheiden als
de beste actrice en de beste ac
teur. Dit gebeurde op grond van
hun rollen in "The China Syn
drome".
"Manhattan" van Woody Allen
werd uitgekozen als de beste
film, terwijl "Apocalypse now"
werd onderscheiden voor de re
gie van Francis Ford Coppola.
De prijzen voor de beste bijrollen
gingen naar Robert Duval en Ra
chel Roberts, terwijl de film
"Alien" werd onderscheiden
voor het geluid en de artistieke
opzet. "The deer hunter" kreeg
onderscheidingen voor de foto
grafie en de wijze waarop deze
rolprent werd geredigeerd.
LEIDEN - Het is een grote verdienste van het Pro-theater
dat het met eenvoudige middelen de Griekse tragedie
"Hippolytos", geschreven door Euripides tot een voor de
hedendaagse toeschouwer begrijpelijk stuk heeft weten
te maken. Dat er hier en daar wat schoonheidsfoutjes aan
de voorstelling kleven, kan een gezelschap dat zonder
subsidie moet werken niet kwalijk worden genomen.
In "Hippolytos" is het niets dan el
lende wat de klok slaat. Afgunst,
misverstanden, onbegrip en niet
beantwoorde liefde zorgden er
voor dat het LAK-theater zater
dagavond anderhalf uur lang
vuld
gej
geweeklaag. In Euripides drama
vechten de goden hun menings
verschillen uit over de ruggen
van de nietsvermoedende ster
velingen.
Aphrodite, godin van de liefde is
vertoornd omdat Hippolytos,
bastaardzoon van de Griekse
held Theseus, niets van haar wil
weten. Hij is een trouw dienaar
van Artemis, de kuise godin van
de jacht. Om zich te wreken voor
de afwijzing van haar gunsten
door Hippolytos, voorspelt ze dat
deze de zon niet meer zal zien on
dergaan. Listen en intriges leiden
ertoe, dat Phaedra, vrouw van
Theseus, zich van het leven be
rooft vanwege haar liefde voor
Hippolytos, haar onechte zoon.
Theseus, terugkerend van een pel
grimstocht, vind in haar ontziel
de handen een briefje, waarin zij
Hippolytos valselijk van overspel
met haar beschuldigt. Theseus is
woedend. De vloeg, die hij over
zijn zoon uitspreekt heeft tot ge
volg dat deze bloedig aan zijn
eind komt. Dan komt Artemis
haar beschermeling te hulp en
vertelt de ware toedracht aan
Theseus, wiens verdriet nu wordt
verdubbeld. Het drama eindigt
met de aankondiging van Arte-
mis dat zij zich zal wreken op de
andere zoon van Theseus, die een
trouw aanhanger van Aphrodite
Pro-theater heeft dit verhaal van
goddelijke willekeur in een tijd
loos kader geplaatst. De spelers
zijn gekleed in eenvoudige boe
renkleding, het sobere maar doel
treffende decor is een pleintje
voor de deur van het huis van
Theseus in een klein dorpje op
Kreta. Het gezwollen Grieks is
vertaald in alledaags Nederlands.
Al deze factoren dragen ertoe bij
dat het thema van het verhaal, de
strijd tussen sensualiteit en kuis
heid, Aphrodite en Artemis, hel
der en duidelijk overkomt.
r Een fragment uit "Hippolytos" van Euripides
Schuldig
Toch maken sommige spelers zich
nog te veel schuldig aan al te
theatraal spel. Phaedra is over
tuigend in haar wroeging over de
liefde die zij voelt voor Hippoly
tos, maar Theseus smart om de
zelfmoord van zijn vrouw ligt er
wat al te dik bovenop. Ook Hip
polytos komt eerder over als een
wat onnozele heilige boon dan als
een verheven dienaar der goden,
De vondst om de acfrt vrouwen
die het koor vormen, ieder een ei
gen karakter te geven, komt de
verlevendiging van het toneel
beeld zeer ten goede.
Aan de toeschouwers werd een en
quête uitgereikt, waarop onder
meer de vraag voorkwam of Pro
theater in aanmerking zou moe
ten komen voor subsidiëring
door de overheid Als de groep op
NEDERLAND 1
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.30 - Sesamstraat (NOS)
18.45 - Kortweg (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Voor een briefkaart op de eerste rang (KRO)
19.55 - Sword of Justice, tv-sërie (KRO)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55 - Wat heet beter (KRO)
22.30 - Rondje theater (KRO)
23.30 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.25 - Italiaans: Avanti avanti, les 5 (TELEAC)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Doctor Snuggles (AVRO)
19.05 - AVRO's Toppop (AVRO)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Een ruiter rijdt voorbij, tv-serie (AVRO)
21.20 - Frans op z'n Brusse (AVRO)
21.25 - Televizier magazine (AVRO)
22.05 - De terugkeer van de Saint, tv-serie (AVRO)
23-.00 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
(Regionaal programma- NDR: 18.00
Sport. 18.30 Actual. 18.45 Kleuter-
progr. 18.55 Pariser Geschichten, tv-
serie. 19.25 Reg. magaz. 19.59 Progr.
overz. WDR: 18.00 Amus. progr.'
Aansl.: Parole Chicago, tv-serie.
18.30 Was sich neckt, das liebt sich,
tv-serie. 18.40 Natuurfilmserie. 19.15
Actual. 19.45 Poppentheater.) 20.00
Journ. 20.15 Rot und Schmerz, tv-
filmserie. Aansl.: Bekendmaking
van de weekwinnaars. 21.15 Docum.
22.00 Amus. progr. 22.30 Actual.
DUITSLAND II
DUITSLAND III WDR
18.00 Kleuterprogr. 18.30 Cursus
Duits. 19.00 Cultuur-wetenschap
pelijk progr. 19.45 Journal 3. 20.00
Joum. 20.15 Fjlmdocum. en discus
sie. 22.00 Quebracho, speelfilm.
23.35 Joum.
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.uu Tekefilmserie. 18.05 Jeugdse
rie. 18.30 Open School. 19.00 Inform,
progr. 19.30 Verkeerstips. 19.37 Me-
ded. en Morgen. 19.45 Joum. 20.10
Weerber. 20.15 Spelprogr. 21.00 Se
cret Army, tv-serie. 21.50 Consu-
mentenmagaz. 22.30 Joum.
In "Voor 'n briefkaart op de eerste rang" van de KRO vanavond
onder meer fragmenten uit: 1. "Doornroosje" ("Sleeping Beauty
van Walt Disney,2. "1941" van Steven Spielberg, 3. "Promises in the
dark" van Jerome Hellman, met onder meer Marsha Mason, 4.
"Kramer versus Kramer" van Robert Benton met Meryl Streep en
Dustin Hoffman, 5. "Le Jouet" van Francis Feber, met onder meer
Pierre Richard, 6. "Startin over" van Alan Pakula, met Burt Rey
nolds, Jill Clayburgh en Candice Bergen, 7. "The Rose" van Mark
Rydell, met Bette Midler en Alan Bates, 8. "Laat de dokter maar
schuiven" van Nicolai van der Heyde, met onder meerJo De Meyere,
Piet van Bambergen en Joop Doderer, 9. "Funny girl" uit 1968 van
William Wyler, met Barbra Streisand en Omar Sharif.
(Nederland 1,1859 uur).
'Wat heet beter', de KRO-rubriek over alternatieve geneeswijzen,
stelt vanavond het probleem van de fobieën, zoals straatvrees, aan
de orde.
(Nederland 1,2155 uur).
In AVRO's Televisier Magazine zijn vanavond reportages te zien
over de gevolgen van de huidige hoge rentestand voor hypotheken
op woningenover de kansen op de handhaving van de democratie
in Suriname en over 300 nazi-misdadigers die na de oorlog uitwe
ken naar de Verenigde Staten en daar nu betrokken zouden zijn bij
Cl A-activiteiten.
(Nederland 2, 21.25 uur).
RADIO
LITERAMA - NCRV - Vanavond om 2130 uur op Hilversum 2 In
deze uitzending o.m. het hoorspel "De Beloning"Geschreven door
Basar Sabuncu en vertaald door Ab van Eyk. Een arm Turks gezin
krijgt hoog bezoek: de directeur van de fabriek waarde man werkt.
Hij komt hem persoonlijk een nog onbekende beloning uitreiken
voor het feit dat hij een diefstal verijdeld heeft. Het wordt een
vernederende ervaring.
HET PRAATPROGRAMMA - KRO - Dinsdagmiddag om 1630
uur op Hilversum 2. Het programma is een vervolg op de tv-uitzen-
ding "Wat heet beter" vanavond dat over fobieen gaat In het
praatprogramma wordt over deze angsten - bijvoorbeeld om de
straat op te gaan of om in een afgesloten ruimte te zijn - gesproken
met de psychiater, de gedragstherapeutde patiënten en de Vereni
ging voor Fobiepatiënten. Daarbij wordt ingegaan op de telefoon
gesprekken die binnenkwamen naar aanleiding van het tv-pro
gram ma.
MAANDAG 24 MAART 1980
HILVERSUM I
NOS: Ieder heel uur nws. TROS:
18.11 (S) Aktua. 18.25 (S) De verhalen
van Virgilius van Tuil. 18.30 De Kin-
derplatenbak. 18.45 (S) De Plancte-
neter, hoorspelserie. 19.02 (S) Tross-
Country. 20.02 (S) Zomaar 's avonds.
22.02 (S) TROS Dans Party. NOS:
23.02 (S) Met het oog op morgen.
AVRO: 0.02 (S) Pim Jacobs' Pla-
tenscala. 1.02 (S) One o'clock jump.
2.02 (S) AVRO's Service Station. 6.02
(S) Muz. en verkeersinform.
HILVERSUM II
18.00 (S) Muz. in vrije tijd. 18.50 P.P.:
Uitz. van het GPV. 19.00 Rondom
het woord. 20.00 (S) Muz. in NCRV
Studio 2 21.30 (S) Literama-maan-
dag. 22.25 Bond zonder naam. 22.30
Nws. 22.40 Open School 23.25 (S)
Muz. van eigen tud. 23.55 Nws.
HILVERSUM III
NOS: Ieder heel uur nws. 18.03 (S)
De Avondspits met de Nationale
Hitparade AVRO: 19.02 (S) Fransi
Dreammachine. 22.02 (S) Blues,
ballads and beat 23.02 (S) AVRO's
Swinctime.
DINSDAG 25 MAART
HILVERSUM I
AVRO: 7.03 en 8 03 AVRO's Radio-
joum. 9.03 (S) Tekst en uitleg 9.08
(S) Concertant 10.02 De Zandbak
show. 10.10 (S en M) Arbeidsvitami
nen. 11.02 Lord Zeepsop, hoorspel-
serie. 11.30 (S) Rondom twaalf. 12.30
(S) Mon vieux, ma vieille. 13.03
AVRO's Radioioum. 13.20 (S) De
AVRO diligence. 13.55 Beursplein 5.
14.02 (S) 'n Middagje AVRO. 16 02
Hersengymn. 16 30 De Zandbak
show. 16.38 Kat in de zak. 17.02 (S)
Gas terug.
7 20 Het levende woord. 7.30 Nws.
7.36 Echo. (8.00 Nws.) 8.30 Nws 8 36
Amus.muziek. 8.50 Postbus 900. 9 00
Gym voorde vrouw. 9.10 Waterstar
den. 9.15 Scheepspraat. 9.20 De lei
ter M. 10.30 Ouder worden we ull<
maai. 11 00 Ik sta hier niet voor d
banken te pralen. 11.30 Ratel. 12 16
OVKRHVüORL UlU voor
:«TAibCfW. 12.26 voor lar
en tuinbouw. 12.30 Nws. 12 36 Ec i
13.00 Nws. 13.11 Goal. 13.30 Lange
vingers. 14.30 Open School. 15 15
Opvoeden in geloven. 15.30 Geen
verboden toegang. 16.30 Het pra.
programma. 17.24 Meded. 17 30
Nw
17.36 Echo
HILVERSUM III
VARA 7.02 (S) Gesodemeurders.
8.30 (S) Holland ze zeggen 10.30 (S)
Typisch Jansen. 11 30 (S) VARA s
zoekplaatje. 13.30 (S) Spitsbeeld.
15.30 (S) Popkrant 16.30 (S) Be-
HILVERSUM IV
7 00 Nws. 7 02 (S) Capriccio 9.00
Nws 9 02 (S) Er staat een orgel m
Wassenaar. 9 30 (S) Van heinde en
verre. 10 00 (S) Opus tien tot twaalf.
12.00 Nws. 12 02 (S) Specialiteiten
la carte. 13.00 (S) De meest verkoch
te klassieke tien. 13.30 Kuren - Kc.rp-
sen. 14.00 Nws. 14 02 (S) Belcanto-