Begin en Sadat spoedig naar
Carter voor
gesprekken
Geheim bezoek Weizman
Zuid-Afrika lekt
uit
Moskou ontkent rampen
met biologische wapens
Politici moeten netjes blijven
Studenten speelden
Russische roulette
met gegijzelde Iran
Met een minimuminkomen
valt niet te leven
DONDERDAG 20 MAART 1080
Wesel)
JERUZALEM De Israëlische mi
nister van defensie Weizman
heeft de afgelopen week een ge
heim bezoek van drie dagen aan
Zuid-Afrika gebracht. Weizman
zou er met de ZuidalVikaanse lei
ders hebben gesproken over eco
nomische, politieke en militaire
zaken van gemeenschappelijk
belang. Het bezoek werd om
schreven als „routinebesprekin
gen", waarbij onder meer onder
zoek op nucleair gebied aan de
orde is geweest.
De Israëlische radio bracht vooral
het nieuws over het nucleaire as
pect van de besprekingen uiterst
omzichtig. Van Zuidafrikaanse
zijde zijn de berichten gisteren
ontkend. Een paar weken gele
den werd een correspondent van
het Amerikaanse televisiestation
CBS zijn verblijfsvergunning in
getrokken omdat hij een bericht
had gepubliceerd over Israëli
sche atoomproeven in de Indi
sche Oceaan in samenwerking
met Zuid-Afrika, zonder dat aan
de militaire censuur voor te leg
gen. Zowel Zuid-Afrika, Israël als
Amerika hebben deze berichten
overigens ontkend.
Het heeft in Israël bevreemding
gewekt dat het bezoek van Weiz
man dat slechts in beperkte kring
bekend was, is uitgelekt. Behalve
premier Begin was slechts een
klein aarxtal ministers op de
hoogte. Israël heeft de afgelopen
jaren zijn betrekkingen met
Zuid-Afrika - die trouwens sterk
worden overgewaardeerd - niet
aan de grote klok gehangen. De
bezoeken die de verschillende
ministers in Pretoria hebben af
gelegd zijn meestal geheim ge
weest, om een aantal redenen. In
de eerste plaats valt samenwer
king tussen Zuid-Aft ika en Israel
slecht bij de wereldopinie.
Maar belangrijker nog is dat Israel
ernaar streeft om de betrekkin
gen met Zuid-Aft ika die ia het
begin van de jaren zeventig ver
broken werden, te herstellen nu
Israel vrede heeft gesloten met
Egypte. De Israëli s hopen dat
Egypte zijn invloed in Afrika zal
aanwenden om dat te bewerk
stelligen.
Met name hopen de Israëli's diplo
matieke betrekkingen aan te
gaan met het Zimbabwe van Mu
gabe. Het ligt vooi de hand dat
bezoeken als die van Weizman. en
in het bijzonder de publikatie er
van, dat proces niet in de hand
werkt.
(Van
i redactie buitenland)
Om onderhandelingen over Palestijnen weer op gang te brengen
(Van correspondent Jaap van Wesel)
JERUZALEM - Premier Begin en president Sa-
dat gaan in de eerste helft van april naar Was
hington voor besprekingen met president Car
ter over de Palestijns zelfbestuur.
autonomie. Het is niet de bedoeling
dat Begin en Sadat, die na elkaar
naar Washington gaan, elkaar
zullen ontmoeten, al wordt die
mogelijkheid niet geheel uitge
sloten. President Carter wil ge
sprekken tussen de twee landen
besprekingen proberen zelfbe
stuur-onderhandelingen, ande-
lingen, die in een impasse zijn ge-
KABINET
ITALIË
TREEDT AF
ROME (DPA) - Het christendemo
cratische minderheidskabinet
van de Italiaanse premier Fran
cesco Cossiga is gisteravond af
getreden. Cossiga had gistermid
dag de vertrouwenskwestie ge
steld. Al in het aansluitende de
bat was duidelijk geworden dat
het kabinet niet meer op een
parlementaire meerderheid be
hoefde te rekenen.
Engeland
voelt weer
iets voor
Kanaaltunnel
LONDEN - De Britse regering
heeft een voorzichtig signaal ge
geven dat zij akkoord zou gaan
met de constructie van een tun
nel onder Het Kanaal naar het
vasteland van Frankrijk. De mi
nister voor transport Norman
Fowler zei in het Lagerhuis dat er
in principe geen bezwaren be
staan, mits de aanleg en het on
derhoud van de tunnel gefinan
cierd zouden worden uit de parti
culiere sector. Aan een investe
ring door de Britse overheid kan,
aldus Fowler, niet gedacht wor
den omdat het geld er niet voor
aanwezig is.
Het tunnelproject werd vijf jaar
geleden stopgezet door de toen
malige Labour-minister van bui
tenlandse zaken wijlen Anthony
Crosland, niet alleen omdat de
uitvoering te veel geld zou gaan
kosten, maar ook omdat er steeds
meer protest werd aangetekend
door Britten die in het project een
bedreiging zagen in een aantas
ting van het Britse landschap.
Minister Fowler wilde zich na zijn
verklaring in het Lagerhuis niet
vastleggen op een definitieve
toezegging voor de tunnelbouw.
Een definitieve beslissing zou
bovendien pas in de zomer door
het kabinet genomen worden.
Het is dan ook niet zonder beteke
nis dat het tunnelproject weer ter
sprake komt nu Engeland de EG
probeert te chanteren met het
niet-afdragen van haar btw-in-
komsten, omdat het een verla
ging wenst van de Britse bijdrage
tot de EG-b^groting. Want in
Londen is men zich ervan bewust
dat de wens om tot een gemakke
lijker verbinding tussen de Britse
en continentale oever te komen,
altijd groter is geweest op het
continent dan in Engeland.
raakt gaande te houden, gezien
verklaringen van presidentSadat
dat de datum van 26 mei de defi
nitieve termijn is waarop de on
derhandelingen moeten worden
afgesloten.
Het is uitermate dat at gedurende
de besprekingen die in zullen
worden gevoerd worden een op
lossing kan worden gevonden die
een succesvolle afronding op 26
mei kan verzekeren. Het is waar
schijnlijker dat het doel van Car
ters uitnodiging aan Begin en
Sadat beperkter is, te weten een
procedure te vinden om de on
derhandelingen ook na 26 mei
voort te zetten, mogelijk geba
seerd op een succes van zeer be
perkte aard, of in ieder geval een
formule die als een succes ver
pakt kan worden.
Het lijkt in een verkiezingsjaar
vrijwel uitgesloten dat president
Carter in een alles of niets poging
zijn prestige op het spel kan zet
ten, gezien de risico's die eraan
verbonden zijn dat het „niets"
wordt. Premier Begin zal zeker
niet genegen zijn inzake de toe
komst van de westelijke Jor-
daanoever enige concessies van
betekenis te doen, en op zo'n kor
te termijn, en bovendien in een
jaar van presidentsverkiezingen
is het niet mogelijk Israël zodanig
onder druk te zetten dat het tot
wordt gedwongen.
wordt.
Daarom lijkt in tegenstelling tot
wat men zou verwachten genoeg
waarschijnlijker dat president
Sadat in Washington onder druk
komt te staan, om akkoord te
gaan met een formule die het mo
gelijk maakt de besprekingen tot
het volgend jaar voort te zetten,
na de Amerikaanse presidents
verkiezingen.
In het Witte Huis is al verkondigd
verondigd dat het geen zin heeft
om een zwakke premier Begin
onder zware druk te zetten, om
dat zulks een averechts resultaat
heeft. Het zou voor Carter al een
mooi resultaat zijn als hij op een
van de geschilpunten een con
cessie van Begin los krijgt, bij
voorbeeld de Israëlische eis om
controle te 1 Jij ven uitoefenen op
de waterbronnen in de bezette
gebieden, of zelfs een tijdelijke
bevriezing van de
Brandweerlieden uit Parijs hebben gisteren moeite gehad met het opruimen van grote hoeveelheden olie. die
vijf mannen gisteren voor het Elysee hadden gedumpt. De mannen protesteerden hiermee tegen de vervuiling van
de kust vanBrelagne door de tanker Tanio die daar onlangs schipbreuk leedNaar schatting drieduizend ton olie
is op de stranden terecht gekomen en het gevaar bestaat dat daar nog twaalfduizend ton bij komt die zich nog in de
tank van hel schip bevindt.
MOSKOU - Het Kremlin heeft ten
stelligste ontkend, dat de Sowjet-
Unie zou experimenteren met
biologische wapens en daarmee
het internationale verdrag van
1972 zon hebben geschonden.
Deze verklaring kwam als ant
woord op de Amerikaanse be
kendmaking, dat Washington
Moskou om „opheldering" ge
vraagd zou hebben naar aanlei
ding van berichten over onge
lukken met dergelijke wapens
waarvan een onbekend aantal
Sowjet-burgers het slachtoffer
geworden zou zijn. Dergelijke be
richten zijn „Amerikaanse pro
paganda" om het feit te verdoe
zelen, dat de Verenigde Staten
zelf waarschijnlijk van plan zijn
om de produktie van biologische
en chemische wapens op te voe
ren, aldus een woordvoerder van
het ministerie van buitenlandse
zaken in de Sowjet-hoofd-
stad.
De verhalen verschenen vorig jaar,
eerst in een Engels weekblad en
later in een Westduits dagblad.
Volgens de Britse versie zou de
stad Nowosibirsk door de ramp
getroffen zijn. Nowosibirsk is een
Siberische stad die door veel bui
tenlanders wordt bezocht en
waar ook regelmatig weten
schapsmensen uit het buitenland
langere studieperiodes door
brengen. Van die zijde is echter
nooit iets vernomen over een on
geluk met biologische wapens
dat honderden levens zou heb
ben gekost. Volgens de Westduit-
se versie had het ongeluk plaats-
gevönden in Swerdlowsk, een
stad die voor buitenlanders ge
sloten is omdat zij het middel
punt vormt van een aantal mili
taire industrieën.
Volgens dissidente kringen in
Moskou heeft niemand de laatste
tijd van bekenden uit Swerd
lowsk iets vernomen over een
ongeluk, een epidemie of over
een mysterieus gezondheids
probleem waarvan grotere groe
pen van de bevolking het slacht
offer geworden zouden zijn. De
Russische staatspers bericht zel
den of nooit over ongelukken of
rampen in het land. In kringen
van buitenlandse waarnemers in
Moskou is echter ook geen con
creet nieuws bekend dat de ver
halen over de „biologische on
gelukken" zou kunnen onder
steunen. De Amerikaanse be
kendmaking die grotendeels ge
baseerd schijnt te zijn op deze
eerdere publikaties, werd door de
woordvoerder van het Sowjet-
ministerie betiteld als „schaam
teloze laster".
Het is niet bekend of er tussen
Moskou en Washington behalve
het uitwisselen van dergelijke
propaganda-verklaringen ook se
rieus overleg heeft plaatsgevon
den om eventuele misverstanden
over het wel of niet experimente
ren met verboden biologische
wapens op te helderen.
DEN HAAG - De Amerikaanse ver
tegenwoordiger bij het Interna
tionaal Hof van Justitie, Roberts
B. Owen, heeft gisteren details
gegeven over de behandeling van
de gegijzelden in de ambassade
in Teheran. Owen vertelde ook
dat de Verenigde Staten enkele
dagen vóór de inname van de
ambassade in Teheran contact
hebben gehad met Iraanse auto
riteiten en daarbij de verzekering
hebben gekregen dat de ambas
sade ongeschonden zou blij-
Volgens Owen hebben de studen
ten in de ambassade Russisch
roulette" gespeeld met een ge
vangene. Een student liet een
vrouwelijke gegijzelde tijdens
een verhoor zien dat in de kamers
van zijn pistool slechts ëën kogel
zat. Vervolgens plaatste hij die
revolver tegen het hoofd van de
gegijzelde en haalde verschillen
de keren de trekker over. „Ge
lukkig stopte de student op tijd,
maar de ervaring moet ver
schrikkelijk zijn geweest", aldus
Owen.
De gegijzelden is het herhaalde
malen onmogelijk gemaakt om te
slapen, onder andere door hen in
een voortdurend verlichte kamer
te houden en door hun hand
boeien niet af te doen. De studen
ten hebben hun gevangenen ge
dwongen om zonder dekens met
geboeide handen op de koude
kale vloer te slapen.
Het Internationaal Hof van Justitie
hoort deze week de vertegen
woordigers van Amerika en Iran
om tot een definitieve uitspraak
in het geschil te komen. De uit
spraak van 15 december, waarbij
Amerika volledig in het gelijk
werd gesteld, was slechts voorlo
pig. Net als bij de eerste procedu
re heeft Iran geen vertegenwoor
diger gestuurd. De Iraanse rege
ring heeft slechts in een telegram
laten weten dat zij het Hof niet
bevoegd acht omdat het in wezen
om een diepgaand politiek
conflict tussen Iran en de Ver
enigde Staten zou gaan.
Roberts Owen vertelde het Hof dat
in de twee weken vóór de bezet
ting van de ambassade contacten
zijn geweest tussen Amerikaanse
diplomaten en ministers uit de
Iraanse regering. Het contact
kwam tot stand omdat de Ver
enigde Staten onlusten vreesden
vanwege hun besluit om de sjah
in hun land te laten behandelen
voor kanker. Tot drie keer toe
hebben de Iraanse autoriteiten de
Amerikanen verzekerd dat zij
konden rekenen op bescherming
van hun ambassade. Op 4 no
vember werden de garanties ver
broken en Werd de ambassade
bezet.
De Verenigde Staten werpen de
Iraanse beschuldiging van zich af
dat vanuit de ambassade spiona
ge zou zijn bedreven. „Het ver
zamelen en overbrengen van in
formatie uit het gastland is een
van de fundamenteelste taken
die diplomatieke ambtenaren
moeten uitvoeren", aldus Owen,
die zich daarvoor beroept op de
tekst van verdragen. Zelfs als
spionage zou hebben plaatsge'-
vonden, dan heeft een staat nog
steeds niet het recht om zulke
personen te arresteren. Een staat
kan zo iemand wel het land uit
zetten, maar van die mogelijk
heid heeft Iran geen gebruik ge
maakt, aldus Owen.
De Russische rechter in het Inter
nationaal Hof. Morozov, wil van
de Verenigde Staten opheldering
over het naleven van internatio
nale verplichtingen door de Ver
enigde Staten. Hij wil onder meer
weten hoe het investeringsver
bod dat de Amerikaanse regering
heeft afgekondigd te rijmen is
met de uitspraak van het Hof van
15 december dat geen van beide
partijen iets mocht ondernemen
waardoor de onderlinge verhou
dingen zouden kunnen verslech
ter
de
Morozov vraagt ook
Amerikanen een maand lang uit
stel van het nu lopende proces
hebben gevraagd vanwege de in
stelling van een onderzoeks
commissie dooi de Verenigde
Naties, hoewel die commissie
zich niet met het lot van de gegij
zelden. maar uitsluitend met de
misdaden van de sjah zou bezig
houden. De Amerikaanse verte
genwoordiger zal vandaag de
vragen beantwoorden.
Zestig Iraanse
gevangenen vrij
TEHERAN (DPA) - Ongeveer
zestig gevangenen zijn giste
ren in Iran vrijgelaten. Zij
profiteerden van een door aja-
tollah Chomeini ter gelegen
heid van nieuwjaar afgekon
digd amnestie.
Onderhandelingen over bezette
ambassade Bogota weer hervat
Cambodjaans
kamp loopt leeg
BANGKOK (Reuter)-Tienduizen
den ontheemde Cambodjanen
zijn gisteren uit hun kamp 204
aan de grens naar Thailand
gevlucht het oerwoud in als ge
volg van hevige gevechten on
derling tussen guerrillastrijders
van de 'Vrije Khmer', die de baas
zijn in het kamp. Dit werd giste
ren in diplomatieke kringen in
Bangkok vernomen.
De strijd zou zijn begonnen na wat
een poging scheen van een groep
strijders om de huidige leider van
het kamp, Van Saren, af te zetten.
Er zouden volgens schattingen
enige tientallen doden zijn ge
vallen. Het kamp was na het af
gelopen weekeinde niet meer be
voorraad met voedsel en medi
cijnen.
BOGOTA (UPI) - Linkse guerrilla
strijders in Bogota hebben aan
geboden de onderhandelingen
met de regering over vrijlating
van 32 gegijzelden op de ambas
sade van de Dominicaanse re
publiek te hervatten. Dit is in re
geringskringen meegedeeld.
Gezegd werd dat een van de gegij
zelden, de Mexicaanse ambassa
deur Ricardo Galan, in een tele
fonische mededeling aan de mi
nister van buitenlandse zaken,
Diego Uribe, had gezegd dat de
leden van de guerrilla-organisa
tie m-19 bereid waren terug te ke
ren naar de onderhandelingstafel
in een bij de ambassade gepar
keerde vrachtauto. De regering
aanvaardde het aanbod en be
paalde de zesde onderhande-
lingsbijeenkomst op morgen. De
bezetters van de ambassade had
den geen voorwaarden voor her
vatting van het overleg gesteld.
Vorige week donderdag waren de
besprekingen afgebroken toen
de bezetters bleven vasthouden
aan hun eis inzake vrijlating van
gevangen collega's in ruil voor
het laten gaan van hun gegijzel
den. onder wie zich de Ameri
kaanse ambassadeur, Diego
Asencio. en 18 andere diploma
ten bevinden.
Na h
optrecl
tr^en Mimi
Politieofficier
overgeplaatst
NIEUW DELHI - De onder-
commissaris van politie, on
der wiens leiding onlangs
hard is opgetreden tegen
blinde betogers in Nieuw
Delhi, is vervangen, zo is offi
cieel meegedeeld. Het ge
beurde heeft veel kritiek ge
wekt in India en daarbuiten.
ADVERTENTIE
Deze week in Hervormd Nederland:
Portret van mensen die van een minimum moeten rondkomen
Het openbaar vervoer verliest de geldslag met de auto: Het
defaitisme van minister Tuijnman en de ommezwaai van de
PvdA Gesprek met Roger GaraudyHet groeigeloof wankelt'
Kraakbeweging geen geïsoleerde groep Interview met
schrijver A. Alberts Herman Verbeek: Voor een veronqelukte
F-16 piloot Maria Pintasilgo gaf Portugal nieuwe hoop Arjos
stelt CDA scherpe vraqen Uittreden uit Navo wellicht beste
bijdrage aan wereldvrede Indonesische schrijver Tur vrij
Onderwijskundige Roest en de verzakelijking van het
onderwijs.
En: De uitval van Steenkamp Olieboycot Zuid-Afrika
O Ik weel al
ment van Iwee maanden voor 6.
i HN'. Ik abonneer me 36,50 pei
laar Anuvoordnr I776. 25(H) \J Den Haag
elop. geen poMzegel). Of bel 070-512111.
Overal i
i de losse verkoop 1,85 i
BONN - Vanaf 1 juli tot aan de
Bondsdagverkiezingen op 5 ok
tober mogen Westduitse politici
elkaar niet meer voor „rotte vis"
uitmaken. De secretaris-generaal
van de vier grote partijen CDU,
SPD. CSU en FDP hebben na
melijk gisteren een verkiezings
overeenkomst ondertekend.
Daarin staat dat de partijen zich
verplichten om een „eeilijke en
zakelijke verkiezingscampagne
de SPD niet meer dan 40 miljoen
mark aan de verkiezingen mag
uitgeven, de CDU niet meer dan
36 miljoen, de CSU 9 miljoen en
de FDP 8 miljoen mark Bijvooi-
beeld ook da'
i buiten-
landsc radio
en televisies
tations
reclame mag
worden ge
maakt.
Ovei dit soort
zaken, zo ve
rwach-
ten de partijer
1, zullen geei
i moei-
lijkheden on
tstaan. Dat
geldt
echter niet v
oor het hoe
ifdstuk
belediging i
en kwaad:
>preke-
rij
pagnes is het bijna
traditie ge-
Persoonlijke belediginge
worden dat veelvuldig op de man
kwaadspiekei ij moeten
achtei
wordt gespeeld. F
anz Josef
wege blijven. Er moge
geen
Strauss weid tijden
de verkie-
„stoortroepen" naar de
verkie-
zingen van 1976 en ti
ouwens ook
zings bijeenkomsten van
andere
daarna uitgemaakt v
sol een „on-
partijen worden gestuui
d. Bo
betrouwbare, gevaar
ijke en bru
vendien zullen de partijen zich
tale man die er het b
distantiëren van uitlating
en van
doen „onmiddellijk
iaar de psy-
zogenoemde sympathi
santen.
chiatei tc gm
die beledigend voor de
andere
Willy Bi andt weid ee
„rode pa-
partijen zijn.
tiiuich genoemd, d
e „met zijn
In de overeenkomst staan
xik an-
hoofd in de wolker
vei keert
dere afsDraken. Biivooi l»e
eld dat
Bondskanselier Hein
ut Schmidt
was iemand met „de lach vaneei
roofdier en een glans van staal
helm in zijn haar". De voorbeel
den laten zich naar believen uil
breiden en wie vandaag de da
parlement.szittingen in Bonn lx
zoek! kan moeiteloos een boelg<
samenstellen met dergelijke cita
Jat alles mag vanaf 1 juli niet mei
De partijen zullen ei althans n,i
stieven dit te vei mijden. Er
zelfs een scheidsrechterscoi
missie benoemd, die eventui
moet uitmaken of bepaalde uit
tingen beledigend zijn of r
De SPD er Eg
bestaa
vijf
sen. Viei van hen behoi
respectievelijke partijen,
zittei is de onafhankelijke
gelische bisschop H
Kunst. In twijfelgevallen h«
de beslissende stem
dat een bepaalde p<
urlijk
strijd
