Afstandsbediening doorgedrongen
tot denkende radiocombinaties
fEQEQB
Multispray busje
voor veel klusjes
Weer een jaarboek
Consumenten ABC
Flitsen
zal
nooit
uit de
tijd
raken
Prijsdaling en technische
kennis gaan hand in hand
Zwart Duits
zout niet
natriumarm
Isolatie
Rem op
rolstoel
uitkomst
voor
wie moet
duwen
DINSDAG IB MAART 11)30
PAGINA 17
Menige amateurfotograaf begint
het gevoel te krijgen dat de rol
van het flitslicht uitgespeeld
raakt. Het aanbod in hooggevoe-
lige films wordt steeds groter en
onder zelfs uitgesproken slechte
lichtomstandigheden komt er,
zonder flits, vaak nog een heel
goed resultaat uit. Toch zal de
flitser vooralsnog niet overbodig
worden. Er zijn nog geen snelle
kleurenfilms die voor alle came
ratypes geschikt zijn. Flitslicht is
er in twee uitvoeringen: als
lampjes of in de vorm van een
elektronenflitser. Voor wie vaak
fotografeert is de in aanschaf du
re, elektronenflits er voordeli
ger.
De keus in elektronenflitsers wordt
steeds groter. Wat betreft de
energiebron kan gekozen worden
uit flitsers, die werken op batte
rijtjes of op een accu. De accu kan
in alle gevallen opgeladen wor
den, terwijl dit bij een (beperkt
aantal batterijvoedingen ook het
geval is.
Een ander belangrijk punt bij de
aanschaf van een flitsapparaat is
het richtgetal. Hoe hoger dat is,
hoe groter het lichtbereik en dat
kan van belang zijn als bijvoor
beeld in een grote ruimte wordt
geflitst.
Computer
Wie goed belichte flitsfoto's wil
hebben, kan het beste een com
puterflitser kopen. Die is over het
algemeen wat duurder dan de
gewone elektronenflitser, maar
de ingebouwde computer zorgt
voor een aangepaste dosis licht.
Hoe ingenieus zo'n apparaat
werkt, blijkt uit het feit dat er, bij
zeer korte afstanden, gewerkt
wordt met een fiitsduur van zelfs
een-vijftigduizendste seconde.
Daardoor kunnen ook de snelste
bewegingen in close-up worden
vastgelegd.
De tijd, dat een flitsapparaat als een
tamelijk vast element de onder
werpen alleen van voren kon be
lichten, is allang voorbij. Om een
betere lichtspreiding te krijgen
en de soms wat hinderlijke scha
duwen te voorkomen, wordt vaak
gewerkt met de zogenaamde
bounce-flits. Daarbij wordt de
flitser gericht op en lichte zij
wand of het plafond; het daar
door weerkaatste licht zorgt voor
een gelijkmatiger belichting. Met
de moderne flitsapparaten kan
dat richten van het licht gebeuren
door het lampgedeelte in de
hoogte te stellen. Vaak ook is het
mogelijk de kop naar de zijkant te
richten.
Speelmogelijkheden
Een erg eenvoudige manier om met
flitslicht te „spelen" is om de flit
ser via een verlengkabeltje op
enkele meters afstand van de ca
mera te plaatsen. Er kunnen crea
tieve portretten worden gemaakt,
bijvoorbeeld door het model
vanaf de grond te laten beschij
nen. Of de flitser achter iemand te
plaatsen, waardoor de contouren
als een silhouet worden belicht.
Niet alle opnamen zullen in z'n
geval meteen de goede belichting
krijgen; daarvan is het verstandig
wat meer opnamen te maken met
verschillende lensopenin
gen.
Wie verder wil gaan met de creatie
ve mogelijkheden van het flits
licht, kan gebruik maken van
speciale filters, die het flitslicht
kleur geven. Of met een tweede
flitser die draadloos en op afstand
(door de eerste flitser) kan wor
den bediend, waardoor een on
derwerp van meer kanten kan
worden belicht.
Het is zelfs mogelijk om te werken
met flitslicht voor een groot
hoeklens (dus met een brede uit
straling) en voor een telelens,
waarmee u flitsfoto's kunt maken
van voorwerpen, die zich op 26
meter van de flitsers bevinden.
Maar dat vergt een complete
flitsuitrusting.
r Van de stoep af met de rolstoel is nog een hele kin
't Is allemaal begonnen met het televisietoestel. Toen dat
eenmaal volwassen was geworden, kleur had gekregen en
via kabelnetten of reusachtige antennes in staat was om
meer dan alleen de beide Nederland-netten weer te geven,
toen kwamen de drukknoptoestelletjes voor afstandsbe
diening.
Gemak dient de mens immers?
Overschakelen van België 1 naar
Nederland 2 of Duitsland 3 kon
toen vanuit de leunstoel gebeu
ren. Aanvankelijk met een nog
wat primitief systeem, dat ook
nog wel eens weigerde. Maar
door de ervaring die men opdeed
met digitale technieken (zeg
maar computer-techniek) bleek
zo'n doosje ter grootte van een
In Nederland wordt Duits zout in
de zwarte handel verkocht omdat
men ten onrechte meent dat het
natriumarm is. Dat meldt het
blad Koopkracht van Konsu-
menten Kontakt. Mensen met
een zout-arm dieet, die het „Bad
Reichenhaller Marken Salz" voor
een veel te hoge prijs hebben ge
kocht van vrachtwagenchauf
feurs, lopen ernstig gevaar.
Onderzoekingen wijzen zelfs uit
dat het produkt voor 95 procent
uit keukenzout bestaat. Toch
wordt het als natriumloos zout
verkocht op de zwarte markt. Het
is niet te koop in de Nederlandse
winkels en reformhuizen.
Volgens regelmatige gebruikers
wordt het door vrachtwagen
chauffeurs uit Duitsland meege
nomen. Deze verkopen het dan
via kennissen en familieleden
aan mensen met een zoutloos of
zout-arm dieet.
Voor een pak van een pond zou
men volgens de mededelingen
drie tot vier gulden betalen. In de
Duitse winkels ligt het zout rond
een gulden per pak te koop.
De fabriek schrijft niet op de ver
pakking dat het natriumarm zout
is. Wel geeft men een analyse van
alle mineralen, behalve van het
gewone keukeneout. Vandaar de
verwarring onder de zoutpatiën-
ten.
zakrekenmachine ook bruikbaar
voor video-, taperecorders en ra
diocombinaties. Niet alleen het
hard en zacht zetten van radio's
kan daarom nu op afstand, maar
ook laten draaien van de platen
speler en andere randappara
tuur.
Het is best wel een lange weg ge
weest voordat de afstandsbedie
ning goed kon worden toegepast.
Vroeger zaten aan alle toestellen
immers draaiknoppen waarmee
contrast, kleur, kanalen, geluids-
sterkt
dergelijke moesten worden afge
steld. Zo'n draaiknop liet alle
standen toe van nul tot maxi-
De eerste afstandsbedieningen
niet. Eigenlijk waren dat een
soort schakelaars, die bij elk
commando een flinke stap harder
of zachter schakelden. Of - als het
om het beeld ging - werd de buis
grijzer of donkerder, maar nooit
helemaal goed. De stappen die de
„schakelaars" deden waren wat
te groot.
"denkende radiocombinatii
Fijnregeling
Tegenwoordig wordt met behulp
van IC's (een heleboel transistors
op één plaatje samengebracht)
weliswaar ook trapsgewijs ge
schakeld, maar steeds met hele
kleine treetjes. Zo'n 256 stappen
zijn al gauw mogelijk en dan lijkt
het net of iedere denkbare sterk
te, grijstint of kleur mogelijk
Een test van de Consumentenbond
van jaren terug wees uit dat tele
visies met afstandsbediening
toen nog zo'n 500 gulden duurder
waren. Reden genoeg voor de
bond om de aankoop van zo'n
luxe toestel van harte te ontra
den.
Maar via veel goedkope IC's (een
zakje elektronica „chips" ver
schilt in prijs tegenwoordig nau
welijks meer van een dito „pata-
to-chips") is die zaak heel anders
komen te liggen. Het prijsver
schil zal nu nog maar de helft - en
soms nog minder - van toen be
dragen.
Reden genoeg om afstandsbedie
ning ook in radio's te gaan toe
passen, maar dan alleen op de wat
duurdere type combinaties. Een
pocket-radiootje kost namelijk
nog steeds aanzienlijk minder
dan zo'n knoppendoos, zodat 'iet
alleen zin heeft om er geavan
ceerde audio-apparatuur mee uit
te rusten. Eén van de fabrikanten
die dat het eerste deed was Dual.
Later volgde Schneider, maar het
neusje van de zalm is de nu pas
verschenen Bang en Olufsen B
7000. Dit apparaat heeft voor al
die afstandsbesturingskunstjes
een micro-computertje inge
bouwd. Hij bestuurt een cassette
recorder, platenspeler, AM- en
FM-tuner en een stereo-verster
ker.
De bijgeleverde knoppendoos kan
die cassetterecorder, platenspe
ler starten of zes voorkeurssta
tions op FM, lange- of middengolf
inschakelen.
Vooruit denken
Secundaire toetsen geven uitge
breide mogelijkheden voor hard
en zacht, toon, opname en weer
gave enz. De radiocombinatie
kan ook een etmaal „vooruit
denken" en daarmee radiopro
gramma's automatisch op casset
te vastleggen.
Weer een technische doorbraak
dus, mogelijk geworden door de
„single-chip-computertjes", een
geheugentje, besturing en klok
Onder de naam Multispray heeft
Alabastine een in spuitbus on
dergebrachte organische vloei
stof gelanceerd die een groot aan
tal eigenschappen in zich ver
enigt. Het is niet alleen een
smeermiddel, maar verdrijft ook
vocht, beschermt tegen roest en
reinigt.
Scharnieren, moeilijk werkende
kranen enz. functioneren na een
„spuitje" uit de bus weer feilloos,
dank zij de capillaire eigen
schappen van de vloeistof (krui-
poliewerking). Gereedschappen,
sloten, elektrische apparaten
worden tegen roet beschermd,
gordijnrails en runners lopen
weer soepel, stroomverdeler,
bougies, bobine en kabels in de
auto die met vochtaanslag te
kampen hebben, worden droog
(en vochtwerend), kortom, alles
wat vochtgevoelig is en gemak
kelijk gaat roesten kan ermee
worden beschermd.
Voor al die doeleinden bestaan ui
teraard reeds allerlei preparaten,
maar in Multispray zijn diverse
toepassingsmogelijkhede n ver
enigd. Zelfs spiegels, koper- en
chroomwerk e.d. kunnen ermee
worden bevrijd van hardnekkige
aanslag, waarna tevens een anti-
condenslaagje achterblijft. Om
dat het op basis van organische
stoffen is samengesteld, worden
omringende materialen als hout,
rubber e.d. niet aangetast. Multi
spray zou dus zelfs als meubelolie
kunnen worden gebruikt.
Overigens moet wel in het oog wor
den gehouden dat het drijfgas
brandgevaarlijk is; voorzichtig
dus met open vuur en hoge tem
peraturen. De handleiding geeft
in dit opzicht trouwens een eer
lijke waarschuwing.
Multispray (in talrijke winkels ver
krijgbaar. na de introductie op de
beurs Karwei) kost per kwartli-
terbusje f 7,95.
Simpeler kan het niet mi
zo'n handgreep van een fiets
ondergebracht in één groot Inte
grated Circuit (IC) en verder de
infrarood-techniek. Terwijl de
„chip" namelijk zorgt voor het
„denkwerk" worden de bestu-
ringssignalen met infrarood licht
overgebracht. Daarbij moet het
bedieningspaneel tje het televi
sie- of radiotoestel „zien".
De allereerste afstandsbesturings-
kastjes werkten met ultra-sonor
(onhoorbaar) geluid, boven de
waarnemingsgrens van het men
selijk oor. Maar die apparaten ga
ven soms aanleiding tot komi
sche situaties. Sommige honden
of katten sprongen als door een
adder gebeten op als je kleur van
de televisie wilde bijregelen. En
's zomers, met de ramen open,
gebeurde het maar al te vaak dat
midden in een spannende thriller
het splinternieuwe tv-toestel
plotsklaps uit zichzelf het andere
net verkoos. Toestel kapot? Nee,
buurman X heeft zich ook een
knoppendoos aangeschaft...
Bij isolatie van wanden, plafonds,
dakbeschot enz. moeten veelal
twee klussen achter elkaar ge
daan worden: eerst het isolaties
pul aanbrengen en daarna een
afwerklaag.
Er is nu een nieuw materiaal ont
wikkeld waarmee die twee din
gen in één arbeidsgang kunnen
worden gedaan. Het heet PS
Gipskartonplaat. Het bestaat uit
een 35 mm dikke laag polysty
reenschuim, gelijmd op gipskar
tonplaat van ongeveer 1 cm dik.
Gipskartonplaat is een zeer po
pulair geworden materiaal ge
worden, omdat het erg gemakke
lijk te verwerken is, een prachtig
strak oppervlak bezit en redelijk
goedkoop is.
Ook de PS-platen bezitten al die
goede eigenschappen. Ze passen
aan de lange kanten iret een
sponning in elkaar, zodat ze per
fect sluitennzonder „koudebrug
gen" die de isolerende werking
afbreuk zouden doen. De platen
kunnen worden gespijkerd of ge
schroefd. bijvoorbeeld op pla-
fondbalken of een houten regel
werk, maar ook worden gelijmd,
indien ze op een (vlakke) muur
worden aangebracht.
Voor een plafondisolatie en -afwer
king kan het plaattype met ronde
kant worden gebruikt, waarbij de
naden dus zichtbaar blijven, het
geen vaak wordt geprefereerd om
de decoratieve werking daarvan.
Het kartonoppervlak kan ten
slotte direct worden geverfd, be
hangen, gepleisterd, getegeld
'n Hele hijs is het. als je loopt
achter een duwrolstoel. Over
trottoirs die hellen naar de
kant van de rijweg. Je stuurt
je achter zo'n ding daardoor
wel constant 'n ongeluk. Het
trekt voortdurend naar één
kant.
Stoep op en stoep af. Dat is ook
een hele kunst met zo'n ge
handicaptenvoertuig. 't Is
ook een hele verantwoorde
lijkheid. Want het moet safe
gebeuren. Zodat degene die
gereden wordt zich veilig
voelt, 't Wordt op den duur
een slag. Maar eer je die te
pakken hebt, is er al heel wat
gestuntel aan voorafge
gaan.
Van nu af aan hoeft het echter
allemaal niet meer. dat ge
stuntel, dat boven de krach
ten gaan, dat gestoei, dat
doodvermoeiende gedoe met
een duwrolstoel. Dank zij
Henk van Geijtenbeek uit
Amerongen. Hij zowel als zijn
vrouw weten wat het is om
achter een duwrolstoel te lo
pen, want hun zoon Gert-Jan
heeft zo'n vervoermiddel.
Vader Henk heeft nu, dank zjj
zijn eigen ergernis, de oplos
sing voor veel van die duw-
moeilijkheden gevonden. Dat
is: een rem. Of eigenlijk twee.
Die door degene die duwt zijn
te bedienen. Precies zoals op
een fiets. Gewoon twee hand
remmen waar je in knijpt als
het nodig is.
Eenvoudig
De heer Van Geijtenbeek legt
uit: „Op, zeg maar alle duw-
rolstoelen zitten op de ach
terwielen twee parkeerrem-
men. Die door de inzittende
via hefboompjes zijn te be
dienen. Om het ding, als het
ergens staat op zijn plek te
houden. De arm van de ei
genlijke rem kan echter onaf
hankelijk van de handbedie
ning bewegen. Daar heb ik nu
gebruik van gemaakt. Door
een gat in beide remarmen of
-hoeven te boren, en in die ga
ten een remkabel vast te ma
ken. Via een buitenkabel en
een remgeleiding langs de
stoelbuizen aan de zijkant,
heb ik de remkabels naar bo
ven gebracht en verbonden
met twee fietsremhandles.
Die beide handles zitten aar
voor gemonteerd aan de twee
duwers van de stoel. Dus di
rect binnen handbereik. Nou,
mooier en eenvoudiger kan
het niet, want met zo'n remin-
stallatie kun je bijna al
les".
Een bijkomend maar groot
voordeel van de vinding van
de Ameronger is dat iedere
fietsenvakman de nieuwe
reminstallatie op een duwrol
stoel kan aanbrengen. Daar
door is inschakelen van de
gespecialiseerde en vaak niet
al te goedkope bedrijven
overbodig. Bovendien kan op
die wijze zo goed als zeker
worden voorkomen dat ie
mand voor een dergelijke in
greep zijn onmisbare rolstoel
voor meerdere dagen kwijt
Nauwelijks is het jaar begonnen of er is al weer een nieuw
jaarboek "Consumenten ABC". De consumentenorganisatie Konsu-
menten Kontact zet daarmee een goede traditie voort Zij noemt zelf
haar uitgave "een koopwijzer voor kritische klanten". Met l t boekje,
dat een handzaam formaat heeft, wordt getracht een objectief antwoord
te geven op belangrijke vragen die consumenten zich stellen voordat zik
iets gaan aanschaffen.
steeds móeiliikei
Vragen rijzen als: is de informaiU
betalen we niet voor loze beloften
produktcn en vergaart veel infor
maal per jaar in het Consumenter
ABC gebundeld.
vde produkten op de markt wordt het i
antwoorde koop i
van de fabrikant betrouwbaar? Em
Konsumenten Kontakt onderzoekt
natie. Deze voorlichting wordt een
vat 17 uitgebreide tests en onderzoeken van kleuren
stellen en wasautomaten tot cv-ketels en cirkelzaagmachi-
nes. Wat voedingsonderzoeken betreft staan tests van koffiemelk, roze-
bottelsiroop en fabrieksnasi beschreven. Aansprakelijkheidsverzeke
ringen en rechtsbijstandsverzckenngen komen aan bod en ook de
nieuwe huurbescherming wordt onder de loep genomen.
Alle onderzoeken in het boek gaan vergezeld van koopadviezen en tips
over punten waarop men bij aanschaf moet letten. Naast tests bevat het
Consumenten-ABC een keur van ervaringen van mede-consumenten,
die bedoeld zijn ter lering en waarschuwing. Ook is aangegeven waards
klant naar toe kan met klachten of problemen. De rubriek 'Consumen
tenadressen" bevat tientallen namen en adressen van instanties die voor
i belang kunnen zijn.
Consumenten-ABC is een nuttig boek voor iedereen die wil weten v.
hij-zij in feite koopt. Aan de hand van dit boek kan men dure miskopi
voorkomen. In tijden van matiging is dat voor veel mensen een aantrc
kelijk aanbod. Het boek kost in boekhandels en kiosken J 8.90 Abc
nees op Koopkl acht het maandblad van KK - of wie dat wil woide
betalen .1 4,75. Voor hen iscen briefkaart naar postbus 18830, Den Has
voldoende om het boekwerk thuis te krijgen.
