Westduitse Groenen krijgen
onverwacht
zes zetels
Nieuw kabinet in
Suriname wil naar
nationale eenheid
Wegblijven Ford lijkt gunstig voor Reagan
Vaker praten
over kwestie
Palestijnen
Bij deelstaatverkiezingen in Baden-Wiirttemberg
Tweede verkiezingsronde
in Iran lijkt noodzakeli jk
MAANDAG 17 MAART 1980
BUITENLAND
PAGINA 9
(Van c
•respondent Henk Kolb)
CHICAGO - Ronald Reagan, koploper on
der de Republikeinse kandidaten voor
het presidentschap is het afgelopen
weekeinde zekerder geworden van zijn
kandidatuur voor de Republikeinse par
tij bij'de Amerikaanse presidentsverkie
zingen. Oud-president Ford kondigde
dit weekeinde namelijk aan, dat hij zich
niet als nog kandidaat zou stellen. Lange
tijd had het er naar uitgezien, dat Ford,
de enige man van wie men denkt dat hij
in staat is Reagan te verslaan, zich in de
race om het presidentschap zou werpen.
Ronald Reagan is nu, wonderen en genade
daargelaten, vrijwel niet meer van de re
publikeinse kandidatuur af te houden,
zelfs al zal hij bij de voorverkiezingen in
Illinois-die morgen worden gehouden -
vermoedelijk van John B. Anderson
verliezen. Anderson komt uit Illinois en
bracht in de Verenigde Staten een
merkwaardige coalitie van jeugd, onaf
hankelijken, ontevreden Democraten en
niet zoveel Republikeinen op de been.
Toch hebben opinie-onderzoeken aange
toond dat president Carter, gegeven de
situatie van het moment, niet alleen de
mocratisch kandidaat wordt, maar ook
dat hij alle republikeinse kandidaten de
baas zal blijven. De enige die niet al te
ver zou achterblijven, is John B. Ander
son uit Illinois.
Bush, weer op een dieptepunt aangeland
in de golfbeweging van de voorkeur van
de Amerikaanse kiezers, vroeg snerpend
aan zijn gehoor of Anderson eigenlijk
nog wel lid van de goede partij was. Want
een blik op de statistieken en handelin
gen, waarin Andersons optreden als lid
van het Huis van Afgevaardigden vast
ligt, leert dat hij helemaal niet zo liberaal
is als zijn krachtig samenwerkende zeer
conservatieve republikeinse tegenstan
ders willen doen geloven. Het is wel zo
dat hij, vergeleken bij het trio Reagan,
Bush, Crane (die nergens afgevaardig
den krijgt, maar vooral graag vice-presi
dent wil worden) minder conservatief is.
Anderson is de enige die de rechtse op
mars in zijn partij wellicht nog enigszins
kan remmen.
Illinois, dat zo trots op zijn nummerplaten
schrijft "het land van Abraham Lincoln
te zijn, is met zijn elf miljoen inwoners de
vijfde staat van de Verenigde Staten en
zowel voor Republikeinen (102) als De
mocraten (177) staan de grootste blok
ken gedelegeerden naar de nationale
partijcongressen deze zomer, op het
spel. De plaatselijke televisiestations en
radiozenders staan bol van de publici
teit, die kandidaten aanschaffen in deze
laatste dagen voordat het circus zijn ten
ten naar de staat New York verplaatst.
De uitslagen in Illinois zullen voor een
zeer belangrijk deel bepalen wie in juli
en augustus worden aangewezen om in
laatste instantie de strijd om het Witte
Huis namens hun partijen aan te binden.
Kennedy's laatste hoop is gevestigd op een
merkwaardig politiek gebruik. De om
streeks een miljoen kiezers die zullen
uitrukken, stemmen niet alleen voor de
presidentiëlé kandidaat van hun voor
keur (een politieke schoonheidswed
strijd zonder andere dan cosmetische
gevolgen), maar ook voor de gedele
geerden die de kandidaat uiteindelijk
moeten aanwijzen. Op de kieslijsten is
niet te zien welke gedelegeerde bij welke
kandidaat hoort. Maar de kandidaten
met de goede organisaties hebben uiter
aard voorbeeldlijsten bij de hand en
kunnen de stemmers nauwkeurig in
strueren.
Zo kan het in theorie gebeuren dat Carter
de "schoonheidswedstrijd" wint, maar
toch minder gedelegeerden krijgt dan
Kennedy. Maar het is niet waarschijn
lijk.
"Greenpeace"
neemt groene
verf ter hand
TERRE NEUVE (UPI) - Een
lid van de milieugroepering j
Greenpeace" is er in geslaagd
door te dringen in het gebied,
waar de jaarlijkse jacht op zee-
hondenbabies wordt gehouden.
Hij heeft verschillende zeehond
jes gered van de dood door hun
pels te bewerken met groene
verf, zodat het bont voor de ja
gers waardeloos is geworden.
Prawda stelt
Russen gerust
over soldaten
in Afghanistan
MOSKOU (UPI, Reuter) - Het le
ven van de Sowjetmilitair in Af
ghanistan verschilt niet erg van
oefeningen in het eigen land, zo
heeft gisteren het Russische
communistische partijblad
Prawda zijn lezers geruststellend
meegedeeld.
De afgelopen week verschenen jn
de Russische pers voor het eerst
berichten over de naar schatting
80.000 Russische militairen in
Afghanistan. Dit gebeurde ken
nelijk om een tegenwicht te ge
ven voor de berichten van bui
tenlandse radiostations over ver
liezen onder de Sowjettroepen en
anti-Russische gevoelens van de
Afghanen. Tot dusver heeft de
Sowjetpers echter geen melding
gemaakt van gevechten waarbij
Russische militairen waren be
trokken.
Westelijke diplomaten en leiders
van de Afghaanse opstandelin
gen in de Pakistaanse hoofdstad
Islamabad berichtten intussen
gisteren dat Russische vliegtui
gen en helikopters in de aan Pa
kistan grenzende provincie Pak-
tia aanvallen uitvoeren, maar dat
er op de grond weinig wordt ge
vochten. In de omgeving van de
Afghaanse hoofdstad Kabul zou
den de Afghaanse opstandelin
gen hun aanvallen verhevigen.
ialiteit. Samen met de 71-jarige Marjorie Styles (links)
Londen en Alice Matthews (71) rechts) uit Leeds doet zij mee aan de wed
strijd "Wie is de oma met de meeste glamour in Engeland?".
De drie dames zijn in de finale gekomen van deze wedstrijd evenals zeven
tien andere Britse oma's. Morgen zullen de twintig f inalisten strijden om
de titel en de winnaar zal duizend pondeen zilveren trofee en een vakantie
voor twee personen in Rio de Janeiro ontvangen.
Voorstel Israël aan Egypte
TEL AVIV, BEIROET (UPI, AFP)-
De voornaamste Israëlische on
derhandelaar over de kwestie van
de de verlening van zelfstandig
heid aan de palestijnen heeft de
Egyptische en de Amerikaanse
onderhandelaars telegrafisch ge
vraagd vaker bijeen te komen.
Volgens Israëlische functionaris
sen verzocht minister van bui
tenlandse zaken Josef Burg we
kelijks gedurende twee of drie
dagen van gedachten te wisselen,
met uitzondering van de periode
van 1 tot 7 april wanneer het joods
paasfeest wordt gevierd.
Het voorstel van Burg betreft de
tijd tot 26 mei, de streefdatum
voor het eind van de besprekin
gen over de zelfstandigheids
kwestie: Van Israëlische kant zijn
verklaringen van Egyptische lei
ders, onder wie president Anwar
Sadat, dat de zaak op 26 mei be
slist moet zijn geregeld, afgewe
zen. Tot du'sver liggen de stand
punten bij het vorig jaar mei be
gonnen overleg nog ver uiteen.
Volgens Israëlische functionaris
sen dient er wel naar te worden
gestreeft dat de kwestie op 26 mei
is afgehandeld. Egypte wil dat er
ih het bezette deel van Jordanië
en de strook van Gaza een Pale
stijnse raad komt met wetgeven
de en uitvoerende bevoegdhe
den, terwijl Israel de macht van
de raad wil beperken om te voor
komen dat er een Palestijnse
staat uit groeit.
Het vorige overleg over de zelfbe
stuurkwestie vond bijna drie we
ken geleden in Den Haag plaats.
Sol Linowitz, de vertegenwoor
diger van president Carter bij de
besprekingen, wordt op 25 maart
in Cairo verwacht voor de tiende
gespreksronde die twee dagen zal
duren. De Israëlische minister
van buitenlandse zaken, Jitzjak
Sjamir, zal met minister Burg
meekomen. De Egyptische dele
gatie wordt weer geleid door
premier Moestafa Chalil.
Egypte heeft in principe zijn in
stemming betuigd met een op
roep vanf Israel de onderhande
lingen over Palestijnse autono
mie te versnellen. Cairo vindt
echter wel dat goede bedoelingen
veel belangrijker zijn dan het
aantal en de lengte van onder
handelingsrondes.
Regeringsfunctionarissen in Cairo
maakten gisteravond bekend dat
het Egyptische standpunt ten
aanzien van de oproep van Israel
door premier Moestafa Chalil is
uiteengezet in twee identieke te
legrammen aan de Israëlische
minister van binnenlandse zaken
Josef Burg en aan de Amerikaan
se gezant Sol Linowitz.
Intussen heeft koning Hoessein
yan Jordanië uitgesproken dat
een Europees initiatief zal leiden
tot een oplossing van het Israë
lisch - Arabische conflict. Een
dergelijk initiatief zou kunnen
worden uitgewerkt door de Ver
enigde Naties, met medewerking
van de Verenigde Staten en de
Sowjet-Unie en alle betrokken
partijen, waaronder de Palestijn
se bevrijdingsorganisatie (PLO).
In een vraaggesprek met het Liba
nese weekblad .Monday Mor
ning' bracht Hoessein hulde aan
het Franse staatshoofd, Valery
Giscard d'Estaing, wegens zijn
recente uitlatingen over het zelf
beschikkingsrecht van de Pale
stijnen.
Argentinië
weigert
onderzoek
vermisten
BUENOS AIRES (AFP/ANP) -
Argentinië zal geen enkele
commissie toelaten die belast
is met een onderzoek naar
„verdwenen" personen. Dit
heeft de Argentijnse minister
van buitenlandse zaken,
Carlos Pastor, gisteren in
Buenos Aires verklaard.
Tijdens de jongste zitting van
de VN-commissie voor de
rechten van de mens, die vrij
dag in Genève werd beëin
digd, werd een Nederlandse
resolutie aanvaard waarin de
oprichting is vastgelegd van
een bijzondere commissie die
zich zal gaan bezighouden
met het onderzoek naar ver
miste personen.
De resolutie is aangenomen on
danks felle tegenstand van de
Latijnsamerikaanse landen
en de Sowjet-Unie. De voor
zitter van de Nederlandse
delegatie, oud-minister van
buitenlandse zaken Van dei-
Stoel, acht dit een van de
voornaamste uitkomsten van
deze, 36e zitting. Hij heeft dit
zaterdagmorgen op Schiphol
verklaard na zijn aankomst
uit Genève.
Bij deze commissie kan recht
streeks aangifte worden ge
daan door familieleden van
een vermiste. De commissie
zal dan direct bij de regering
van het betrokken land om
tekst en uitleg gaan vragen.
Van der Stoel achtte de aan-
groot belang.
Indiase politie slaat in op
menigte blinde demonstranten
Van onze correspondent Hans Amesz)
BONN - De „Groenen" komen tot veler verrassing in het
parlement van de Zuidduitse deelstaat Baden-YVürtem-
berg De vrij jonge Westduitse milieupartij slaagde er
net in de kiesdrempel van 5 procent te halen. Dat bete
kent zes zetels in de Landdag.
NIEUW DELHI - De Indiase politie
heeft gisteren met bamboestok
ken een einde gemaakt aan een
demonstratie van blinden. De
blinden hadden een verbod tot
demonstraties naast zich neer
gelegd om te proberen premiei
Indira Gandhi van India een peti
tie te overhandigen waarin werd
geëist dat bepaalde betrekkingen
gereserveerd zouden worden
voor invaliden. Het Indiase pers
bureau PIT meldde dat de politie
insloeg op de betogers en onge
veer 100 blinden arresteerde.
Volgens een woordvoerder van
de blinden werden 100 betogers
gewond, onder wie 25 ernstig.
De „Groenen" zijn al vertegen-
woordigd in het parlement van de
stadstaat Bremen. Volgens hun
lijsttrekker in Baden-Würtem-
berg. Wolf-Dieter Hasenclever,
zal het verkiezingssucces van gis
teren zeker positieve gevolgen
hebben voor de resultaten van de
„Groenen" bij de komende deel
staatverkiezingen in Saarland eta
Noordrijn-Westfalen alsmede de
landelijke parlements-verkiezin-
gen in oktober.
Van de overige partijen in Baden-
Würtemberg heeft alleen de libe
rale FDP gewonnen. De liberalen
kregen 10 in plaats van 9 zetels in
het 120 afgevaardigden tellende
nieuwe parlement. De CDU, de
christen-democratische partij
verloor weliswaar circa 3,5 pro
cent, maar behoudt een comfor
tabele meerderheid van zo'n 53
procent. In zetels ging de partij
van minister-president Lothar
Spath van Baden-Würtemberg
terug van 71 naar 64. Ook de so
ciaal-democraten hebben verlies
geleden. Zij verloren een zetel en
beschikken nu over 40 afgevaar
digden.
Bijna alle politici zijn het er over
eens dat de uitslag in Baden-Wür
temberg niet mag worden be
schouwd als test voor de lande
lijke parlement SPD-voorzitter
Willy Brandt wees met name op
de geringe opkomst, die met 72
procent ruim 3,5 procent onder
die van 1976 lag.
De meeste commentatoren zijn van
mening dat de „Groenen" er niet
op kunnen rekenen in oktober
ook in de Bondsdag komen. Ba
den-Würtemberg zou immers een
„typisch milieuland" zijn, waar
betrekkelijk veel universiteiten
en hogescholen zijn gevestigd.
Groene-lijsttrekker Hasenclever
zei echter dat de omstandigheden
voor zijn partij niet optimaal wa
ren geweest. De Afghanistan-cri
sis heeft de milieubeweging ze
ker geen goed gedaan. En het feit
dat de „Groenen" er na een roerig
partijcongres nog altijd niet in
zijn geslaagd een bondspro-
gramma te formuleren, kan
evenmin positief hebben ge
werkt.
Veranderen
CDU-voorzitter Helmut Kohl sloot
het niet uit dat de „Groenen" het
politieke landschap in de Bonds
republiek kunnen veranderen.
Hij zei het niet, maar het ligt voor
de hand dat hij bedoelde dat de
milieubeschermers Franz Josef
Strauss, de leider van de CDU. in
de kaart kunnen spelen. Bij alle
deelstaat- en gemeenteverkie
zingen waar de „Groenen" tot nu
toe aan hebben meegedaan,
bleek dat namelijk vooral ten
koste van de SPD te gaan.
Willy Brandt zei dat zijn partij moet
proberen „het gelijk van de
„Groenen" om te zetten in solide
politiek". De lijstaanvoerder van
de SPD in Baden-Würtemberg,
Erhart Eppler, sprak van een
„grote teleurstellingHij had er
op gehoopt dat het zijn partij zou
lukken een veel groter aantal
..Groenen" aan zich te binden.
Vooral ook omdat Eppler binnen
de SPD de meest uitgesproken
milieu-ideoloog is en er geheel
andere standpunten op nahoudt
dan bondskanselier Helmut
Schmidt. Eppler is tegen verdere
uitbouw van kernenergie. Voor
hemzelf betekent het slechte
verkiezingsresultaat waarschijn
lijk dat hij als oppositieleider in
Baden-Wurtemberg zal vertrek-
De voorzitters van CDU en FDP
Helmut Kohl en Hans Dietrich
Genscher, toonden zich tevreden
met de verkiezingsuitslag. Kohl
zei dat niemand had kunnen
verwachten dat de CDU het
„droomresultaat" van 1976 (56,7
procent) zou kunnen evenaren.
FDP-voorzitter en minister van
buitenlandse zaken Genscher
leidde uit het resultaat af dat zijn
partij weer in de lift zit en erin is
geslaagd een geheel eigen profiel
te tonen. SPD-voorzitter Willy
Brandt was net als Eppler teleur-
gestled.
PARAMARIBO - Precies
een week nadat de eerste
geruchten de ronde deden
over het slagen van de
formatie van mr. E. Bruma
en mr. F. Leeflang en bijna
drie weken na de staats
greep van de sergeants
heeft Suriname weer een
regering. Zaterdag is het
kabinet onder leiding van
de arts Henk Chin a Sen
(43) door president J. H.
Ferrier in zijn paleis aan
het Onafhankelijkheids
plein beëdigd. Daarmee
kwam een eind van ge
ruchten en speculaties
over de samenstelling van
de kabinetsploeg.
Voorlopig zijn naast de premier
Chin a Sen twaalf ministers be
noemd en vier onderministers. In
een later stadium zal de beëdi
ging plaatsvinden van luitenant
Van Rey als minister van defen
sie en van sergeant Neede als on
der-minister van justitie, belast
met politiezaken.
Premier Chin a Sen en president
Ferrier laten zich vooralsnog
weinig gelegen liggen aan het
ontbreken van een regeerpro-
gram. „Het programma van de
nieuwe regering kan niet anders
zijn dan een van nationale ver
zoening", w zo verklaarde Ferrier
zaterdag. De regering zal er een
zijn van nationale eenheid, die
bruggen zal moeten slaan om
mensen weer bij elkaar te bren
gen".
Bewustwording
Chin a Sen zei dat „de mens een
centrale positie zal innemen en
de Surinaamse regering alles zal
doen om de bewustwording,
vooral bij de jeugd, te stimuleren.
Een ieder zal zich optimaal moe
ten inzetten bij de grootse taak
om te bouwen aan het nieuwe Su
riname".
De problemen hebben zich toege
spitst op meningsverschillen tus
sen enerzijds de president en de
formateurs over de grondwette
lijke status van een nieuwe rege-
TEHERAN (AP) - Uit de laatste resultaten van de vrijdag gehouden par
lementsverkiezingen in Iran blijkt dat het merendeel van de kandidaten
geen absolute meerderheid heelt behaald, zodat men moet overgaan tot
een tweede verkiezingsronde.
Genoeg stemmen zijn, naar gisteren werd vernomen, behaald door 54
kandidaten. Van hen behoren er 29 tot de Islamitische Republikeinse
Partij.
De Koerdische Demokratische Partij en het Nationale Front hebben tot nu
toe ieder twee zetels bemachtigd, en de vrijheidsbeweging van oud-
premier Mechdi Bazargan pas geen
President Bani-Sadr heelt de commissie te Teheran die toezicht houdt op
de verkiezingen gisteren verzocht het aantal uitgebrachte steftmu n di i
kiesdistricten afzonderlijk bekend te maken, aan het eind m elke dar:,
en ook al/onderlijk de klachten te willen behandelen die zijn binnenge
komen uit de diverse districten en wier aantal aanzienlijk is.
ring en anderzijds tussen de pre
sident en de Nationale Militaire
Raad (NMR) over de invloed van
de militairen op het kabinetsbe
leid. Daarenboven stelde de vak
beweging eisen, die Bruma en
Leeflang te ver gingen.
Dc positie van Bruma zelf is zeker
tweemaal in het geding geweest,
toen hij .te veel dreigde af te wij
ken van zijn opdracht een kabi
net van technocraten te forme
ren, zonder duidelijke banden
met de partijen waaruit de ver
dreven regering-Arron was sa
mengesteld.
Buiten spel
Toen de vakbonden vorige week
zaterdag in de gaten kregen dat
zij min of meer buiten spel dreig
den te raken, nu Bruma steeds
meer in de richting ging van een
kabinet, bestaande uit gere-
nommmeerde intellectuelen,
waarbij de links-politieke figuren
naar de achtergrond dreigden te
geraken, besloten zij bij de NMR
een nieuw plan in te dienen. Dit
plan werd afgelopen maandag
schriftelijk bij de NMR inge
diend.
Officieel werd dit voorstel van de
vakbonden door de NMR als re
den voor de vertraging van de
formatie opgegeven, maar later
werd duidelijk, dat de positie van
Bruma dermate sterk was, dat hij
ongestoord verder kon Werken
aan zijn plannen. De grootste
problemen voor Bruma waren
niet zozeer het vinden van ge
schikte kandidaten, als wel de
garanties die hij aan de kandi
daat-ministers kon geven over
hun positie bij een eventuele
aanvaarding van een minister
spost. Veel van de kandidaat-mi
nisters bekleedden een dermate
aantrekkelijke maatschappelijke
positie, dat zij er behoorlijk op
zouden achteruitgaan.
Daarnaast moest Bruma aan de
kandidaten kunnen garanderen
dat zij zelfstandig en met eigen
verantwoordelijkheid en gezag
aan de gang konden gaan. Rege
ren met een mitrailleur in de rug
is nu eenmaal niet prettig, zo re
deneerde men.
