Forse kritiek van CDA op
plannen
kabinet
Alleen koopkrachthandhaving minimum inkomens
Bijzondere commissie bespreekt
diefstal atoomgeheimen Almelo
Kamermeerderheid wil hogere grens koopkracht
5*0$* s
Onderzoek naar F-16
ongeluk duurt maanden
PROBLEMEN VOOR OPEN SCHOOL
VRIJDAG 14 MAART 1980
HMÜjMIJiM.!
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) - De loonmaatregel
waartoe het kabinet besloten heeft zal
over uiterlijk tien dagen ingaan. Uit de
gisteren bekend gemaakte tekst blijkt
dat per 1 juli iedereen er in plaats van
de normale prijscompensatie een tij
delijke toeslag van f26 per maand bij
krijgt. Daarnaast geldt voor iedereen
een belastingverlichting van f 100 op
jaarbasis. Dit komt in de plaats van de
prijscompensatie, die anders per 1 juli
zou moeten worden uitbetaald. Vol
gens de ministers van sociale zaken,
economische zaken en financiën komt
dit neer op handhaving van de koop
kracht tot en met het minimum inko-
Andere maatregelen zijn:
- er mogen geen loonsverhogingen wor
den gegeven;
verhogingen op grond van leeftijd,
dienstjaren en bijzondere prestaties,
berustende op een schriftelijk vastge
legd systeem mogen doorgang vinden.
De gemiddelde loonsom in de onder
neming mag op grond van loonwijzi-
gingen, in totaal ten hoogste met 0,75
percent ten opzichte van 1979 stijgen.
Verhogingen die reeds zijn toegekend,
waaronder de toeslag in plaats van de
prijscompensatie, dienen op de 0,75
percent in mindering te worden ge
bracht;
- bestaarde winstdelings- en spaarrege
lingen mogen worden voortgezet;
- VUT-regelingen mogen doorgaan;
- uitbreiding van het aantal vakantieda
gen zal slechts mogen plaatsvinden,
indien hierdoor in totaal een maximum
van 22 dagen per werknemer niet
wordt overschreden;
- onkostenvergoedingen, ziektekosten
vergoedingen daaronder begrepen,
mogen worden aangepast aan de echte
kostenstijgingen;
- reële promoties mogen doorgang vin
den. De beloning zal moeten zijn afge
stemd op die in overeenkomstige ar
beidsverhoudingen.
In de brief aan het parlement, waarin dit
alles wordt bekendgemaakt, zegt het
kabinet dat de loonmaatregel wordt
getroffen voor een jaar. Het kabinet
spreekt zich er nog niet over uit, of ook
voor 1981 het arbeidsvoorwaardenbe
leid vastgelegd moet worden. Gehoopt
wordt, dat in het komende najaar met
de vakbeweging en de werkgevers
overleg is te voeren over het in 1981 te
voeren arbeidsvoorwaardenbeleid.
Van dit overleg zal het afhangen, wat
het kabinet zal besluiten.
Steekproeven
Om te zorgen dat de maatregelen worden
nageleefd, zal de Loon Technische
Dienst meer dan voorheen steek
proefsgewijs controle gaan uitoefenen.
De ministers menen, dat het vervol
gingsbeleid moet worden verscherpt
en wel in die zin, dat sneller tot het
opmaken van een proces-verbaal
wordt overgegaan.
Op korte termijn zal het kabinet een
wetsontwerp indienen, waardoor het
mogelijk wordt per 1 juli op jaarbasis
de loon- en inkomstenbelasting te
verlagen met f 100 voor iedereen. Deze
maatregel kost het rijk f 535 miljoen in
1980. Om de inkomens van zelfstandi
gen vergelijkbaar te handhaven, zal
voor hen de zelfstandigenaftrek wor
den verhoogd met f 380. Dit geldt voor
zelfstandigen-inkomens tot f23.000.
Zij krijgen met deze maatregel een las
tenverlichting van f 125.
Per 1 juli zullen de minimumlonen en de
minimum sociale uitkeringen met 3
procent worden verhoogd. Dit komt
dan neer op de f26 per maand die
werknemers krijgen. De minister van
binnenlandse zaken zal voor ambtena
ren dezelfde maatregelen afkondigen.
Ten aanzien van de verwezenlijking
van de extra matiging die van over-
heidswerknemers wordt gevraagd
(f300 miljoen), alsmede ter compensa
tie van de tegenvaller in de salariskor
ting ingevolge Bestek '81, worden bin
nenkort voorstellen aan het Centraal
Georganiseerd Overleg in Ambtena
renzaken gedaan. De minister van de
fensie zal dit ook doen voor het militair
personeel.
Extra matiging
De inkomens van de vrije beroepsbeoe
fenaren en van met hen vergelijkbare
ambtenarengroepen, zullen gelijk
worden gesteld aan die van de ambte
naren. Van een aantal groepen zal een
extra matiging worden gevraagd. Me^
dische specialisten, die door een spe
ciaal mechanisme de afgelopen jaren te
hoge inkomens hebben gehad, zullen
onder een speciaal beleid gaan vallen.
Gedacht wordt aan een beheersing van
het aantal verrichtingen van medisch
specialisten, bijvoorbeeld door be
heersing van de aantallen functies voor
specialisten in de ziekenhuizen. Vol
gens het kabinet kunnen dergelijke
maatregelen leiden tot kostenbespa
ring in de sector volksgezondheid.
De minister van justitie ondeï-zoekt een
mogelijkheid tot uitbreiding van het
aantal standplaatsen van notarissen-
Een dergelijke uitbreiding kan niet
onbelangrijke inkomenspolitieke ef
fecten hebben.
Nog deze maand wil het kabinet concrete
beslissingen nemen over de Vermo
gens Aanwas Deling. Voor het paasre-
ces zal het parlement hierover worden
geïnformeerd De bestrijding van het
zwart-geldcircuit zal worden geïnten
siveerd. Niet alleen zal de controle
worden verscherpt, het kabinet over
weegt ook een verruiming en aan
scherping van de informatieplicht.
DEN UYL:
KABINET
SPEELT
MET VUUR
(Van
r verslaggevers)
HAZERSWOUDE RIJNDIJK -
Oppositieleider Den Uyl van
de PvdA heeft gisteravond
tijdens een spreekbeurt in
Hazerswoude (Rijndijk) ge
zegd dat de door de regering
getroffen loonmaatregel
groot verzet zal oproepen en
zeker niet zal leiden tot her
stel van de werkgelegenheid.
Volgens Den Uyl betekent de
loonmaatregel een spelen met
vuur omdat er geen einde
wordt gemaakt aan het be
staan van grote inkomensver
schillen.
De PvdA-leider merkte'op: "We
staan voor de realiteit dat er
nauwelijks ruimte is voor
groei van de particuliere in
komens. Die realiteit maakt
een radicale herverdeling van
de inkomens nodig. De con
sequenties van een vastlopen
van de economische groei
moeten tevens leiden tot
meer zeggenschap en door
zichtigheid voor de mensen.
Er moet vaart gemaakt wor
den met maatschappelijke
hervormingen zodat mensen
kunnen zien wat er met ze ge
beurt en waar hun geld voor
wordt gebruixt. Alleen dan
bestaat er bij de mensen een
bereidheid om iets te laten
staan. Blijven dergelijke her
vormingen uit dan worden de
mensen onzeker, angstig en
opstandig".
Den Uyl verweet het kabinet-
Van Agt een beleid te voeren
dat tot onbehagen en afkeer
leidt. Hij wraakte de loon
maatregel van het kabinet en
pleitte voor een forse ombui
ging van de inkomens boven
modaal en dan vooral in de
hoogste inkomenssferen.
Volgens Den Uyl, die de FNV-
acties van de afgelopen we
ken "indrukwekkend"
noemde, roept het kabinet
met haar beleid een harde
confrontatie op.
Aan het begin van zijn toe-
spraak laakte Den Uyl, die
door alle drukte rond het be
kendmaken van de loonmaat
regel zijn ongeveer 300-kop-
pige publiek in Hazerswoude
zo'n anderhalf uur had moe
ten laten wachten, de wijze
waarop het kabinet de loon
maatregel er door had willen
drukken. Den Uyl: "Afge
sproken was dat de loonmaat
regel pas zou ingaan tien da
gen nadat de Kamer er kennis
van had genomen. Maar er
ontstond flinke opschudding
toen bleek dat het kabinet de
maatregel zonder overleg di
rect in werking wilde laten
treden met het argument dat
dat een einde zou maken aan
de sociale onrust. Na het aan
vragen door de PvdA van een
spoeddebat en na beraad tus
sen de betrokken bewinds
lieden wijzigde hel kabinet
zijn aanvankelijke voorne
men. Het is een goede zaak
dat het kabinet die provocatie
niet heeft doorgezet maar het
is wel weer een duidelijk te
ken van het zwalkende en
ontredderde beleid dat op het
ogenblik wordt gevoerd. En
zo'n beleid is wel het laatste
wat we nu nodig hebben
Bij
DEN HAAG (GPD) - De inkomensgrens waarbij de koop
kracht gehandhaafd blijft, moet hoger komen te liggen.
Tot deze conclusie komt een meerderheid van de Tweede
Kamer in eerste reacties op de loonmaatregel van het
kabinet. Minister Albeda heeft inmiddels forse wijzigin
gen in het pakket van de hand gewezen, omdat daarmee
het doel van de maatregel, namelijk het scheppen van
nieuwe banen, in gevaar zou kunnen komen.
PvdA en CDA hebben laten weten menspositie van de kleine zelf-
nïet tevreden te zijn met de voor- standigen.
gestelde handhaving van de
koopkracht uitsluitend voor de VUTHUld
minima. Volgens oppositieleider
Den Uyl had het geld om de grens
hoger te leggen, gemakkelijk ge
vonden kunnen worden door de
hogere inkomens sterker aan te
pakken. Het CDA kondigde aan
met het kabinet in de clinch te
willen juist over het punt van de
koopkracht. Overigens had deze
fractie ook op andere onderdelen
forse kritiek.
De christen-democraten aanvaar
den slechts „met pijn in het hart"
de noodzaak van de donderdag
bekend gemaakte maatregel. In
elk geval is door de nota van het
kabinet nu duidelijkheid gege
ven over het beleid ten aanzien
van de cao-onderhandelingen.
Coalitiegenoot VVD staat aan
zienlijk positiever tegenover de
kabinetsvoorstellen.
De grootste vakbond, de FNV,
heeft inmiddels opgeroepen tot
verscherping van de aangekon
digde acties tegen het regerings
beleid. Het hoogtepunt moet
vallen op de dag dat de Kamer de
maatregel bespreekt. De Bouw
bonden FNV organiseren van
daag al een tiental stakingen in
het gehele land als reactie op de
loonmaatregel. Deze zullen
plaatsvinden op bouwwerken in
Amsterdam, Rotterdam, Hoofd
dorp, Maastricht Assen en Eind
hoven.
LEEUWARDEN (ANP)
felle uitslaande brand ii
ning in Leeuwarden zijn gister
middag twee personen, onder
wie een brandweerman, om het
leven gekomen. De 46-jarige be
woonster van het pand kwam in
het vuur om terwijl zij in een bed
op de benedenverdieping van de
woning lag. De vrouw was ernstig
gehandicapt.
Normaal
In een eerste reactie op de afwij
zende geluiden stelde minister
Albeda vast dat hij veel liever een
afspraak gehad had op centraal
niveau. In een televisie-interview
weersprak hij het verwijt van
FNV-voorzitter Kok dat de bon
den door de maatregel overvallen
zijn. Hij hoopt dat in 1981 weer
normaal onderhandeld kan wor
den.
De publicatie van het regeringsbe
sluit gebeurde donderdagavond
met een forse vertraging, omdat
het kabinet op het laatste mo
ment ervan afzag de maatregel
onmiddellijk in te laten gaan.
Kennelijk onder druk van de bei
de regeringspartijen, en een aan
vraag van de PvdA om een
spoeddebat, besloot het kabinet
de maatregel eerst aan de Kamer
voor te leggen. Deze zal er vol
gende week over debatteren.
Naast de bezwaren op het punt van
de koopkracht, is de CDA-fractie
ook teleurgesteld over het ont
breken van extra aftoppings-
maatregelen voor de hogere in
komens bij overheid en semi-
overheid. Ook moet er meer dui
delijkheid komen over de inko-
CoalitiegenootVVD is juist verguld
met de voorstellen voor de zelf
standigen. Voldoening is er bij de
liberalen over het handhaven van
de koopkracht voor de mini
muminkomens en de beperking
van de algemene loonstijging tot
ongeveer zes procent. De VVD
had liever gezien dat de voorge
stelde belastingverlaging wat
groter was geweest. De fractie
vreest voorts dat het strakke be
leid ten aanzien van het inciden
teel loon nieuwe knelpunten
kunnen oproepen voor de bedrij-
Sociaal-economisch woordvoerder
Van der Doef (PvdA) verweet het
kabinet geen werkgelegenheids
beleid te voeren. Hij noemde het
„verbijsterend" dat het kabinet
ook geen moeite meer doet aan te
tonen, dat de plannen moeten
leiden tot herstel van de werkge
legenheid. Hij vindt het voorts
„onbegrijpelijk" dat het kabinet
zich zonder meer neerlegt bij de
economische gegevens, alsof de
ze een natuurwet zouden vor
men. Een kabinet dat in zichzelf
gelooft kan sturen en bijsturen en
daarmee de economie naar zijn
hand zetten, aldus de socia
list.
Volgens FNV-voorzitter Kok bete
kent de loonmaatregel een ach
teruitgang voor de modale werk
nemer van duizend gulden per
jaar. Hij vindt het onaanvaard
baar, dat het kabinet de prijs
compensatie per 1 juli „volslagen
onderuit heeft gehaald". Kok
noemde het voorts „ronduit
schandelijk" dat het kabinet aan
vankelijk dacht de maatregel er
doorheen te kunnen jagen. Was
dat gebeurt, dan waren er vrijdag
in het gehele land stakingsacties
uitgebroken, zo zei hij.
CNV-voorzitter Van der Meulen
voorzag dat ook de Verbondsraad
van het CNV maandag bezwaren
zal maken tegen onderdelen van
de maatregel. Deze zullen vooral
betrekking hebben over de tijde
lijke afschaffing van de automa
tische prijscompensatie de on
gelijke lastenverdeling, het te la
ge niveau waarop de koopkracht
gehandhaafd blijft en de ongelij
ke behandeling van ambtenaren
en trendvolgers.
Van de werkgevers noemde NCW-
voorzitter Van Eijkelenburg de
maatregel „niet aanlokkelijk".
Het bedrijfsleven is hiermee in
een zeer strak keurslijf geperst.
Hij verwijt vooral de FNV door
haar opstelling deze maatregel
„onvermijdelijk" te hebben ge
maakt.
i onderwijs dat de uitvoering is ge
temporiseerd". Van de 80 arbeidsplaatsen zullen er
op 1 augustus 20 verdwijnen. De medewerkers in de
tien projecten, die experimenteel zullen blijven,
zullen tweemaal zoveel leerlingen moeten begelei
den.
De bestuursraad van de Stichting Proefprojecten
Open School (SPOS) heeft gisteren al bij voorbaat
laten weten dat zij geen enkele verantwoordelijkheid
meer wil dragen voor de Open School als niet binnen
twee weken zekerheid komt over het voortbestaan.
AMSTERDAM - In galerie AMOK op de Nieuwezijds
Voorburgwal in Amsterdam is tot en met morgen een
tentoonstellina inaericht rond de kraakactie in de
Vondelstraat en daarmee gepaard gaande rellen. Fo
to's, geluid en rommel op de grond laten voor de geïnte
resseerden de woelige dagen weer herleven.
Minister de Koning.
Nederlandse steun
voor Nicaragua
DEN HAAG (ANP) - Nederland zal
anderhalf miljoen gulden bijdra
gen aan de nationale alfabetise
ringscampagne in het Middena-
merikaanse land Nicaragua. De
minister voor ontwikkelingssa
menwerking, De Koning, heeft
dit bedrag aangeboden tijdens
een onderhoud dat hij had met
een officiële delegatie uit Nicara
gua, die op het ogenblik in Euro
pa verblijft. Dit heeft het ministe
rie gisteren bekendgemaakt.
DEN HAAG - Het onderzoek naar
de oorzaak van het ongeluk met
de F-16 die afgelopen maandag in
het IJsselmeer terechtkwamkan
wel drie tot zes maanden in be
slag nemen. Zelfs met het opha
len van de wrakstukken zal, zo
schat de luchtmacht, enkele we
ken zijn gemoeid. Het Tweede
Kamerlid drs. Harry van den
Bergh heeft in eerder deze week
ingediende schriftelijke vragen al
om een startverbod voor de F-16
gevraagd. Hij baseerde zich hier
bij op de problemen die zich heb
ben voorgedaan met de motor
van de F-15. Van dit type toestel
zijn begin deze maand in Duits
land twee toestellen neergestort.
Volgens de luchtmacht zijn de
problemen rond de F-15 motor
inmiddels opgelost. Bovendien is
de motor van de F-16 niet geheel
hetzelfde. Er wordt bij de lucht
macht dan ook rekening gehou
den met een andere oorzaak van
het ongeluk. Zo waren de weers
omstandigheden maandag bij
zonder slecht. Op de plaats van
het ongeluk was het grondzicht
50 tot 250 meter, terwijl het daar
boven niet veel beter was.
Een andere verklaring wordt ge
zocht in de mogelijkheid dat de
vlieger 'zwart' voor zijn ogen is
gaan zien, of dat hij bewusteloos
is geraakt. Vliegtuigen als de F-15
en de F-16 hebben een zo grote
wendbaarheid dat de druk die
hierbij ontstaat de piloot fataal
kan worden. Dit zou een verkla
ring kunnen zijn voor het feit dat
de vlieger geen gebruik heeft
gemaakt van zijn schietstoel.
Politieagent
van zeventien
branden
verdacht
WOUDRICHEM (ANP) - Bij
het onderzoek naar de serie
brandstichtingen waarvan de
dinsdag aangehouden 24-ja-
rige rijkspolitieagent Fred F.
van de groep Woudrichem
wordt verdacht, zijn nu ook
een aantal branden in Sprang-
Capelle betrokken. Daar deed
F. dienst bij de rijkspolitie
voordat hij in 1976 in Woudri
chem werd gedetacheerd. Dit
werd gisteren bekendge
maakt op een persconferentie
van de politie in Woudrichem.
Fred F. wordt nu verdacht van
in totaal zeventien brand
stichtingen. Hij heeft er drie
bekend, twee in Giessen en
één in zijn woonplaats Andel.
Over het mogelijke daderschap
van de rijkspolitieagent (in
1977 woedden circa tien
branden in hooischuren en
-bergen) deden al geruime tijd
geruchten de ronde. Die ge
ruchten werden vorige
maand zo sterk dat de rijks
politie, tot dan belast met het
onderzoek, deze werkzaam
heden overdroeg aan de rijks
recherche. Niet duidelijk
werd gisteren waar die ge
ruchten vandaan kwamen.
Wel werd duidelijk dat ze niet
afkomstig waren van colle
ga's van F.
De enquête die twee jaar gele
den onder de bevolking van
de gemeente Woudrichem
werd gehouden leverde niet
de naam op van de rijkspo
litieagent. Hij was overigens
uit hoofde van zijn functie bij
dit onderzoek betrokken.
Volgens de officier van justitie
mr. J. Wessel die de perscon
ferentie leidde, is nog niet be
kend of er uit de serie van ze
ventien brandstichtingen,
waarvan F. wordt verdacht,
een bepaalde werkwijze valt
op te maken. Wel is bekend,
dat het merendeel van de
branden tegen de avond
woedde. Er zijn geen slachtof
fers gevallen by deze bran
den.
VN-commissie
DEN HAAG (GPD) - Nederland
kan, als eerste Westers land, lid
worden van de NV-commissie tot
Bestrijding van de Apartheid.
Voorzitter van deze commissie,
de Nigeriaanse VN-ambassa-
deur, dr. Akporode Clark, vertel
de gistermiddag m Den Haag de
Tweede-Kamercommissie voor
buitenlandse zaken dat hij juist
vorige week de Nederlandse VN-
ambassadeur mr. Scheltema had
gevraagd of Nederland tot deze
politiek belangrijke commissie
zou willen toetreden. Het is nog
niet duidelijk of de Nederlandse
regering de uitnodiging zal aan
vaarden.
DEN HAAG (GPD, ANP) - Het onderwijs aan volwas
senen via de zogenaamde Open School, dat op het
ogenblik nog in een experimenteerfase verkeert,
dreigt in moeilijkheden te raken. Minister Pais van
onderwijs heeft besloten dat slechts vier van de veer
tien proefprojecten op de huidige voet door kunnen
gaan. De overige kunnen wel doorwerken maar
slechts onder bepaalde voorwaarden en (met ingang
van 1 augustus) met minder personeel. Dc Open
School is bedoeld voor mensen die nauwelijks meer
onderwijs hebben genoten dan de lagere school.
De minister schrijft in een brief aan de vaste kamér-
DEN HAAG (GPD) - Een bijzonde
re Tweede-Kamercommissie
gaat zich bezighouden met een
onlangs door de regering uitge
bracht rapport over de diefstal
van UCN-geheimen. Bij de ver
schillende fracties bleek grote
belangstelling voor uitvoerige
parlementaire behandeling. In
het rapport wordt onthuld hoe de
Pakistaanse metallurg dr. Kahn
erin slaagde de (Duitse) gehei
men bij het ultracentrifuge-be
drijf in Almelo te ontvreem
den.
De commissie zal bestaan uit 24 le
den van verschillende fracties.
Daarnaast zal er een zelfde aantal
plaatsvervangende leden worden
aangewezen. Het rapport over de
diefstal van UCN-geheimen werd
uitgebracht door de ministers
van economische zaken, bin
nenlandse zaken, buitenlandse
zaken en justitie. Het zou voor de
hand gelegen hebben dat de vier
kamercommissies zich daarom
met het rapport zouden gaan be
zighouden. Voor deze belang
wekkende zaak werd besloten tot
de vorming van een bijzondere
kamercommissie. Wie daarvan
voorzitter wordt, moet nog wor
den overlegd.
In Den Haag, waar geruchten gaan
dat inmiddels ook een enkele
maanden geleden bij het labora
torium in Amsterdam vertrokken
Indiër gemakkelijk aan UCN-ge-
heimen kon komen, wordt ver
wacht dat de kamercommissie
zich zeer intensief met de kwestie
zal gaan bezighouden. De com
missie zal twee verschillende
taakopdrachten kunnen krijgen.
Gedacht wordt aan de normale
afhandeling van de nota, die na
veel schriftelijke voorbereiding
en mondeling (dus besloten)
overleg uitmondt in een kamer
debat. De kans wordt echter niet
uitgesloten geacht dat er een
soort enqu tecommissie komt
die - constaterend dat de rege
lingsnota veel vragen openlaat -
zelf met het onderzoek en het ho
ren van betrokkenen begint In
kringen van de PvdA zou aan zori
taakopvatting dc voorkeur wor
den gegeven.
3e commissie moet. is de algemene
visie, met spoed aan het werk en
zo snel mogelijk met resultaten
op de proppen komen. Er zyn zo
veel onduidelijkheden, onzeker
heden en vragen, dot die haast ge
rechtvaardigd is. vindt men bij de
PvdA. Gevreesd wordt dat de
aangekondigde maatregelen, op
dringend verlangen van UCN-
partners West-Duitsland en
Groot-Brittannië voorgesteld.
„Het is ongelooflijk wat er allemaal
kon gebeuren, vooral bij de UCN
in Almelo. Waarom de PvdA
hecht aan zo'n commissie, is om
dat we woedend zijn", zei PvdA-
buitenlanddeskundige Relus ter
Beek, die zich al jaren intens met
deze zaak heeft beziggehouden.
Woedend is de PvdA. vervolgt
het feit dat
et voldoende zyn
i dat
et alleen technisch
Kamer geen uren of dagen, maar
maanden hebben s'
ovai da lavarantia
van verrukt
uranium uit Almelc
naar Brazi-
Tat werd zc iremtT
r Beek. inge-
geven door de zorg
dat Brazilië
een nucleaire capuc
feit ZOU k i ij
gen. „Intussen is e
t een ander
land, Pakistan, waar
van iedereen
wist dat hel nuclea
had. dat dooi licht ui
-migheid.om
achtzaamheid. slot
digheid en
misverstanden door
Nede. lands
toedoen aan rik k aii
•e macht kon
