FILIBERKE GAAT TROUWEN
Rode zondaglaat zien
hoe de revolutie sterft
DINSDAG 4 MAART 1980
De woningnood gewon de spe
culatieen de speculatie ge
won de kraker, en de kraker
gewon de mobiele eenheid, en
de mobiele eenheid gewon .De
GrooteKeyser",en .DeGroote
Keyser" gewon het kruispunt
Vondelstraat-Constantijn
Huygensstraat
Zo gewonnen zo geronnen.
Bloed en builen. Wie heeft ge
lijk? Iedereen, vanuit zijn
standpunt gezien. De specu
lanten omdat zij zaken doen
in de ware handelsgeest, die
zo aardig geïllustreerd wordt
in die mop van Siem en Koos,
die elkaar steeds dezelfde kist-
met-blikjes sardines verkoch
ten voor een steeds hogere
prijs. Siem aan Koos, Koos
weer aan Siem, Siem weer
aan Koos. enzovoort, totdat
Siem de kist een keer opende
en ontdekte dat alle sardien
tjes bedorven waren. Toen hij
zich daarover beklaagde hief
Koos zijn handen in wanhoop
ten hemel en riep uit: „Maar
dat was toch ook geen vis, dat
was handel!".
Wonen moet
De krakers hebben gelijk omdat
zij in Amsterdam en andere
steden (maar vooral toch in
Amsterdam, waar het 't leukst
wonen is) niet onderdak kun
nen komen tegen een betaal
bare prijs. Wat zij te bieden
hebben is niet veel. maar hun
eisen zijn ook niet hoog: het
kraakpand combineert deze
beide gegevens. Wie al tijden
vergeefs naar een woning
zoekt, moet wel buitengewoon
geïrriteerd raken door pan
den die vaak jarenlang leeg
staan.
„Wonen moet, elke dag", en een
huis is bestemd om in te wo
nen. Staat zo'n huis leeg, dan
geeft dat de woningzoekende
dezelfde onaangename sensa
tie als wanneer hij in de stro
mende regen, met één kind op
zijn arm en een ander kind in
de buggy al een kwartier op
de tramhalte staat te wach ten
en dan een lege tram zonder
stoppen aan zich voorbij ziet
rijden. Bij het Gemeentever
voerbedrijf kunnen ze daar
altijd wel een reden voor ge
ven: het was een remisetram,
de tram moest verloren tijd
inhalen, er kwam een andere
tram vlak achter, de bestuur
der was aan het afrijden, al
lemaal met redenen omklede
uitvluchten als je in de regen
met je kinderen al tijdenlang
op een tram staat te wachten.
Zo ongeveer gaat het ook met
de leegstaande panden, en de
tienduizend wachtenden voor
u. Je leeft maar één keer, die
ene keer zul je er toch voor
moeten zorgen dat jou even
veel recht gedaan wordt als
een ander.
Vreemden
Het gelijk van de mobiele een
heid („maakt macht"), schuilt
in de wens van allen die wél
een dak boven hun hoofd heb
ben, dat hun rechten gerespec
teerd en ontzien worden. Het
begint (zo redeneren zij) met
het kraken van een leeg
staand pand, en het eindigt
met het kraken van een be
woond huis waarvan man en
vrouw overdag uit werken
zijn om de hypotheek te kun
nen aflossen.
Er zijn ongetwijfeld al zulke ge
vallen geweest, waarin de
bewoners bij thuiskomst tot
hun verbijstering moesten
constateren dat vreemden in
hun huis waren getrokken.
Konden we laatst niet lezen
van de man die door zijn
dochter-met-kind zijn eigen
huis uitgezet was omdat zij de
ruimte opeiste? Dat was nog
een interfamiliaire kraakac-
tie, maar de volgende keer
zijn het vreemden die je huis
opeisen...
Kantoren
De enige die in de trits waarmee
ik begon géén gelijk heeft is
Vadertje Woningnood. Die is
er nu eenmaal,moncul! In een
straaljager is ook geen wo
ningnood. waardoor de cock
pit in plaats van door een of
twee man helaas door zeven
man moet worden bewoond.
Idem dito voorde tank.Zijn er
dan misschien geen bakstenen
genoeg, waardoor maar een
beperkt aantal woningen per
jaar kan worden gebouwd?
Mislukt jaar na jaar de bak
stenenoog st? Je zou het niet
zeggenals je ziet met hoeveel
gemak er steeds weer nieuwe
bankgebouwen verrijzen, of
geheel herbouwd worden,
liefst op een straathoek. Hoe
veel leegstaande kantoorge
bouwen zijn er niet7 Die leeg
stand betalen we ook, met ons
allen, alleen zitten die kosten,
net als vitaminen en calo
rieën, onzichtbaar verborgen
in de overige uitgaven die we
dagelijks doen.
Woonflats
Er moet een maatschappij vorm
denkbaar zijn, waarin niet de
bankgebouwen de hoogste
prioriteit genieten, maar de
woonflats. In die maatschap
pij heeft iedereen een behoor
lijke woning (geen kamer met
bijzetkeukentjemaar een
woning!), en pas als niemand
in de stad of in het dorp meer
als woningzoekende staat in
geschreven, mag een vergun
ning worden uitgereikt voor
het bouwen van een niet-wo-
ning zoals een bankgebouw,
een kantoorpand of een reis
bureau.
Je zou je ook voor kunnen stellen
dat er een soort 2-procentsre-
geling bestond, zoals die nu
bestaat ten aanzien van de
kunst. Als er gebouwd wordt,
moet 2 procent van het bedrag
besteed worden aan beelden
de kunst. In die maatschappij
zonder woningnood mag 2
procent van het totale bouw-
bedrag worden besteed aan
bankgebouwen en dergelijke.
Maar de mensen moeten toch
ook kunnen wérken, zult u
zeggen. Jazeker. Maar zolang
er woningnood is, moeten ze
dat maar doen in vervallen
pandjes, in noodgebouwen
e.d. Zolang er sgholen in hou
ten noodgebouwen kunnen
opereren, moet het helemaal
mogelijk zijn banken en kan-
toren in noodgebouwen te la
ten functioneren!
AMSTERDAM (GPD) - Als in fe
bruari 1917 het regiem van
Tsaar Nicolaas II valt, is de eer
ste aanzet gegeven tot de Russi
sche revolutie, die onder Lenin
in oktober van datzelfde jaar
zijn werkelijke beslag krijgt. De
Russische boeren en burgers
werden daarmee bevrijd van het
drukkend juk van het uitbui
tende tsarendom.
Of er in die periode van de revolutie
werkelijk sprake was van een be
vrijd land en een bevrijde bevol
king, was ernstig de vraag. De
economie lag op haar achterste en
het hongerende en bovenal mach
teloze Rusland leek voor buiten
landse mogendheden de plaats
om zich binnen te dringen om zo
doende het rode gevaar te beteu
gelen. Daarbij werden de ogen
niet gesloten voor de oneindige
hoeveelheden grondstoffen, die
vrijwel gratis voor het oprapen
lagen...
De Engelse toneelschrijver Trevor
Griffiths schreef zijn stuk „Oc-
cupations"dat de toneelgroep Sa
ter morgenavond als „Rode Zon
dag", op de planken van de Leid-
se Schouwburg zet, een jaar of
tien geleden op dat jonge com
munistische staatje, dat onder de
bezielende doch dictatoriale lei
ding van Lenin met de rug tegen
de muur staat. In die benarde po
sitie wordt een zeer geraffineerde
politiek ontwikkeld, flexibiliteit
in optima forma: de eerste lijn is
het beschermen van de revolutie
door middel van een bufferzone,
gevormd door de stimulatie van
een soortgelijke revolutie in de
omringende landen, zoals Italië.
Die revolutie ging niet door.
Gramski overreden de revolutie
te volvoeren.
Als in een notedop laat Griffiths
zien hoe een revolutie sterft, en,
dat is de essentie van het stuk, hij
toont dat zoiets niet het gevolg is
van falende systemen, maar van
gewoon menselijk opportunisme
en menselijke twijfel.
Rode Zondag wordt gedomineerd
door de hamvraag: wanneer wel,
en wanneer niet handelen en
vooral, wat zijn de beweegrede
nen voor de beslissing.
Dat is ook voor de toneelgroep Sa
ter, met haar niet onder stoelen of
banken gestoken politiek getinte
doelstellingen, in het theater een
sterk bestudeerd conflict.
Volgens Peter de Baan en Florian
Diepenbrock, respectievelijk re
gisseur en historicus in dienst
van Sater, doet het stuk puur naar
gebeurtenissen gemeten, niet
onder voor een politieke thriller,
een spionnenverhaal. De essentie
van het stuk ligt echter veel diep-
Peter de Baan: „Het stuk heeft een
waanzinnig uitgebreide drama
turgie. Griffiths zet niet alleen
een man permanent in een ka
mer, maar buit elke vorm van
dieptewerking in hem en alle an
dere uit. Neem de twee hoofdper
sonen: Kabak huist in die hotel
kamer met een revolutionaire
opdracht van Lenin, een koffer
vol goud om de Italiaanse indus
trie te lijmen, en met zijn ster
vende vrouw. Gramsci mist ui
terlijke bagage, maar worstelt
daarentegen met een gigantisch
pak twijfels".
„Het is onder invloed van beider
last. dat in die hotelkamer de be
slissingen moeten worden ge
nomen. Beide lieden streven in
eerste instantie hetzelfde doel na,
maar wagen zich op wel zeer ver
schillende manieren in de
strijd".
Florian Diepenbrock: „Wat in die
kamer gebeurt, een stuk wereld
geschiedenis, en ga je dat gede
tailleerd, op de man af bekijken,
dan blijkt dat die hele wereldge
schiedenis valt te herleiden tot
het maken van simpele keu-
Peter de Baan: „In het stuk staan
het traditioneel machtsdenken
(Kabak) en het revolutionair
denken (Gramsci) tegenover el
kaar. Kabak handelt als een ma
chine. Denkt over revolutie als
een opdracht, benadert het we
zen van revolutie traditioneel.
Gramsci daarentegen benadert
revolutie vanuit het gezichtspunt
van een mens.
Voor de hotelkamer de historie in
gaat als de plaats van de grote be
slissingen, waarschuwt Florian
voor de volledige historische
echtheid van Griffiths stuk: „Ook
al kent Griffiths zijn zaakjes erg
goed, het klopt allemaal niet echt.
Gramski en Kabak hebben be
staan, de hotelkamer is fictief. De
opeenvolging van de gebeurte
nissen in het ten tonele gevoerde
tijdsbestek kloppen ook niet he
lemaal. Vast staat wel dat gebeur
tenissen als in Griffiths' stuk ten
grondslag hebben gelegen aan
het falen van een revolutie, die
zich tot buiten Rusland uit zou
kunnen strekken".
Schepen
Grote vaart
Aldabi 1 130 zo Salvador nr Rotterdam,
Aludra 2 te Kaapstad.
Amersfoort 1 vn Bilbao nr Antigua,
Amstelstrand 1 vn New Orleans nr Free-
port,
Atlantic Star 2 vn Bremerhaven nr Li
verpool,
Baam 2 te Bremen,
Beachway 3 te Rotterdam.
Bussum 2 te San Juan,
Chevron The Hague 1 vn Kopenhagen nr
r Rafnes,
Coral Rubrum 1 te Vera Cruz,
Dallia 1 vn Portland nr Curacao,
Gardenia 1 vn Genua nr Tunis,
Honolulu 3 te Galveston,
Lanai 2 470 wnw Iquique nr Valparaiso,
Marinula 2 vn Brassriver nr Forcados,
Nedlloyd Delft 3 te Rotterdam.
Nedlloyd Fukuoka 2 865 nnw Pitcairn
Island nr Kaoshiung.
Nedlloyd Hplland 1 vn Manzanillo nr
San Jose,
Nedlloyd Kingston 1 vn Los Angeles nr
Balboa.
Nedlloyd Loire 1 140 nw Wellington nr
Nedlloyd Talbot 2 vn Abidjan nr San
Rotterdam 2 vn Schelde nr Amsterdam,
Schelderix 1 120 no Las Palmas nr Port
Said,
Visten 2 te Vallvik.
De avonturen van Jommeke
Jommeke, ik ga dat ver
dwenen prinsesje
rn^n L Wat
Toen ik die foto zag voel
de ik het onmiddellijk
aan. Dat prinsesje wordt
mi in vrouw!
Mijn beste gelukwensen
Fih'berke Maar daar geloof
its nil/et /zin
Maar Jommeke, ik zie
haar echtecht gaarne
Zó erg dat ik ze zou
kunnen opeten!
PERE COTTE
Agenda
Leidse bioscopen
LUXOR: "10", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uu
zo. 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Magnum Force", v
en za. 11.30 uur, 16 jr.
CAMERA: "Avalanche Express", d,
7.00 en 9.15 12 jr.
Kindermatinee: "Speedy Gonzales", z,
2.30 v
2.00 t
Duivendrecht 1 1000 no St Maarten nr
Mississippi River,
Felania 2 te Bangchak,
Flevoland 1120 no Azorennr Rotterdam,
Aardenburgh 1 vn Rotterdam nr Vent-
spils,
Adnana 2 25 nw Guernsey nr Rochester,
Anita Smits 1 1 z Piraeus nr Taranto,
Bastiaan Broere 2 vn Rotterdam nr Avei-
Breehelle 2 340 nw Aruba nr Pto Barrios.
Calafia 2 400 nw Walvisbaai nr Kaapstad.
Carebeka 3 2 20 no Cape de Gata nr Sho-
Dutch Sailor 2 te Rotterdam,
Dutch Spirit 2 te Rotterdam,
Elger 2 240 w Landsend,
Enak 2 350 zw Flores nr Alexandrie.
Engeline Broere 2 dw Majorca nr Algeci-
Fenja 2 140 o Aberdeen nr Peterhead,
Gerda Maria 2 50 z Dakar nr Lagos,
Icelandic 2 350 zo Suez nr Koper.
Imke 2 t.a. L'Orient,
Jacobus Broere 2 te Rotterdam,
Josephine 2 40 nw Kaapstad nr Kaap
stad,
Karin 1 p Noordhinder nr Shoreham,
Klazina 1 vn Rotterdam nr Dundalk,
Lauriersgracht 1 850 no Rio de Janeiro
nr Santos.
Linda 1 vn Amsterdam.
Looiersgracht 3 te Lagos,
Nachtvoorstelling: Nous
paradis", vr. en za. 11.30 uur, 16 jr.
LIDO 1: "Spetters", da. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 2: Die Blechtrommel", da. 2.30 en
8.00 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Donna Flor en haar twee man
nen", da. 7.00 en 9.15 uur, do., vr., ma. en
di ook 2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Tekenfilmcaroussel",
woe. en za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur
STUDIO: "La Luna", da. 8.00 uur, do.,
vr., ma. en di. ook 2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Jungleboek", woe. en
za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "Tess". da. 2.00 en 8.00 uur,
16 jr.
REX: "Zweedse pornonachten", da.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur. 18
jr.
Nachtvoorstelling: "Super Vixen",.vr.
enza. 11.30 uur. 18 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1 en 2: "Spetters", da. 1.45.6.30 en
9.15 uur, zo. 1.15,4.00,6.30 en 9.15 uur. 16
jr.
Nachtvoorstelling EURO 1: "Spetters"
za. 12.15 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling EURO 2: "A star is
born", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "Het geheim van Bear Island",
da. 2.00. 6.45 en 9.30 uur, zo 1.45. 4.15,
6.45 en 9.30 uur. 12 jr
Nachtvoorstelling: "The Heretic (Ex-
corcist 2)", za. 12.15 uur, 16 jrr
EURO 4: "Als adelaars vielen zij aan",
da. 1.30 en 8.15 uur, za. en woe. alléén 8.15
uur. zo. 3.45 en 8.15 uur. 12 jr
Kindermatinee: "Lucky Luke, de balla-
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patient).
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12 00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond-
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18 30-19 30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan emstipe patiënten wanneer
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinder kliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag.
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18.30-1930 uur 3e klas
13 30-14.15 en 18 30-19.30 uur. Kraamal
deling 13.30-14 15 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
i de Daltons",
1.30
Bioscoop Voorschoten
"From hell to victory",
zo. 6.15 en 8.45, v.
Kindermatinee:
boel op stelten", z
c([)udcl tieuius
4 maart 1980
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Zondagmorgen is de boring
van de St.-Gothard-tunnel
voltooid en des namiddags is
de eerste spoortrein uit Gó-
schenen er doorheen ge
stoomd. Deze trein was alleen
bestemd voor directeuren, in
genieurs enz. en werd bij de
aankomst in Airolo met mu
ziek en kanonschoten ontvan
gen. De tunnel heeft eene leng
te van 14.92 kilometer. Met
uitzondering eener kromming
ter lengte van 240 meters loopt
zij in eene rechte lijn. De tun
nel. ter wijdte van ongeveer 8
meter, moest in tien jaar ge
reed zijn. De voorbereidende
werkzaamheden begonnen in
1870; met de boring werd van
den kant van Goschenen den
4den Juni 1872 en van den
kant van Airoio den IstenJuli
daaraanvolgende een begin
gemaakt. Gemiddeld hebben
per dag 3412 arbeiders aan de
tunnel gewerkt. Het is bekend
hoe de financieele bezwaren
bij onderling overleg van
Zwitserland. Duitschland en
Italië, door middel van nieu
we subsidien uit den weg
konden worden geruimd.
Vijftig jaar geleden:
- In Praag zijn achttien com
munisten gearresteerd. Bij
huiszoekingen in hun wonin
gen vond men uitgebreid ma
teriaal omtrent een tegen 6
maart op touw gezette actie.
Voorts deed de jwlitie huis
zoeking in de bureaux van
nistische organisaties.
Zij heeft nu een verbod uit
gevaardigd ten aanzien ran
de voor 6 maart aangekon
digde communistische volks
vergaderingen en optochten.
Tererrs us /iet verder verschij
nen der beide communistische
bladen "Die Internationale"
en "Der Kampfer" verboden.
- Door de verminderde vraag
naar krokodillenhuiden is in
en nabij Bandjermasm op het
eiland Borneo een ware ter
reur van die dieren uitgebro
ken. In de ribter Alalek jn m
korten tijd vier menschen
door deze monsters aange
vallen, terwijl in kampong
Kwalapoepak. meer naar het
binnenland, tn een maand
tijd niet minder dan zes per
sonen door krokodillen zijn
aangevallen. Van deze laat-
sten worden er drie vermist.
STA PAL'. HpTSRAUW
eel-ewe"'' u e\)pue> HËT
A0MIW5&MUI&'. fOOM U
FWiMë.
FRED BASSET
waar die twee zyn
Ja, en als ik haar gevonden
WabHeft
