Unanimiteit is niet het
belangrijkste voor SER
Albeda vindt
loonmaatregel
gunstiger
danloonpanze
Druk en Papier roept
op tot algemene staking
Koop geen Philips-
producten in Nederland
PAGINA 22
MAANDAG 3 MAART 1980
HILVERSUM (ANP) - Als de socia
le partners (werkgevers en
werknemers) niét vóór 12 maart
tekenen vertonen dat zij het ge
sprek in de Stichting van de Ar
beid willen voortzetten, dan
moet de loonpauze niet worden
verlengd, maar moet meteen de
loonmaatregel van kracht wor
den. "Dit zei minister Albcda
van sociale zaken zaterdag voor
de TKOS-radio.
De wijziging van de loonwet, die
de loonmaatregel waarop Albe-
da doelde mogelijk maakt,
wordt morgen en overmorgen
behandeld in de Tweede Kamer.
Albcda zei grote voordelen te zien
in invoering van de loonmaat
regel omdat die niet, zoals de
huidige loonpauze, de hele so
ciaal-economische situatie be
vriest, maar ruimte laat voor
onderhandelingen in de bedirjf-
stakken. "Verlenging van de
loonpauze heeft alleen zin als
het gesprek in de Stichting van
de Arbeid wordt voortgezet.
Aandrang daartoe zie ik nog niet
bij de sociale partners", aldus
Albcda.
Hij zei verder dat de koopkracht
daling van modaal tot een half
procent beperkt moet kunnen
blijven als zaken als incidentele
loonsverhoging, arbeidstijd
verkorting en VUT worden ge
schrapt om alle ruimte te geven
aan de lonen.
Albcda zei verbaasd en teleurge
steld te zijn over de acties van de
FNV. "Een loonmaatregel zou in
deze moeilijke situatie niet no
dig moeten zijn. Het geeft een
gevoel van verbazing dat men
zich zo druk kan maken over de
lonen, terwijl het grote punt de
werkgelegenheid is. Mijn erger
nis daarover vertaal ik in vast
beslotenheid. Wij gaan door,
wat er ook aan acties wordt
georganiseerd", aldus minister
Albeda.
FNV-voorzitter Wim Kok zei za
terdag tijdens een demonstra
tieve vergadering van FNV-
bonden in de regio Rotterdam
dat een loonmaatregel "gevaar
lijk speelgoed" is voor de rege
ring. De onderhandelingsvrij
heid voor de vakbeweging voor
dit jaar staat op het spel, aldus
Kok. Als het parlement de rege
ring toestemming geeft om zelf
standig het arbeidsvoorwaar
denbeleid voor 1980 en daarna te
gaan invullen zullen de acties
van de FNV volgens Kok gericht
moeten zijn op het behoud van
de prijscompensatie en vast
houden aan de geëiste twee pro
cent loonsverhoging.
In beginsel legt de FNV zich niet
bij een parlementaire goedkeu
ring van een loonwet neer. Hoe
de actie er al uitzien wanneer
het parlement na morgen zijn
goedkeuring zou hechten aan
een loonmaatregel, kon Kok niet
zeggen. Hij riep op tot eenheid in
de strijd tegen de loonpolitiek
van dit kabinet.
Antwoord op dreigend kort geding werkgevers
AMSTERDAM (ANP) - De federatieraad
van Druk en Papier (de grafische bond
van het FNV) heeft zaterdag tijdens een
spoedvergadering besloten alle leden op
te roepen om morgen mee te doen aan de
FNV-acties.
Deze spoedvergadering was belegd naar aanleiding
van het schriftelijk dreigement van de grafische
werkgevers om Druk en Papier aansprakelijk te
stellen voor uit deze acties voortvloeiende schade. In
dezelfde brief dreigen de werkgevers ook met een
kort geding tegen de Vakbond.
De federatieraad was van mening dat dit dreigement
"schandalige poging" is om de grafische werk-
de vakbond te intimideren. Voor dit drei
gement zal Druk en Papier dan ook niet door de
knieën gaan, aldus een verklaring van de bond. De
bond roept alle grafische werknemers op tot het
houden van 24-uurs acties.
Het hoofdbestuur van de grafische bond CNV betreurt
het dat de FNV.ernaar streeft om alle landelijke
dagbladen en zoveel mogelijk grafische bedrijven
morgen plat te leggen. "Wij wijzen dit soort acties
volstrekt af', aldus voorzitter N.F. Kruijff van de
christelijke grafische bond zaterdag op een vergade
ring in Amsterdam.
Het bestuur van deze bond heeft zijn leden opgeroepen
om morgen gewoon door te werken.
STADSKANAAL (ANP) - Het
Groninger PvdA-statenlid W.
Renken, zelf werknemer van
Philips in Stadskanaal, meent dat
er een koopstaking van Philips-
produkten moet komen. Ten-
WEERRAPPORTEN
i hedenmorgen 7 i
iti li
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
VLissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
hagelbui
licht bew.
licht bew.
sneeuwbui
licht bew.
half bewolkt
■onbewolkt
zwaar bew.
onbewolkt
onbewolkt
geheel bew.
onbewolkt
half bewolkt
regen
minste wanneer de Philips-lei-
ding de huidige saneringsplan
nen handhaaft.
"De bedoeling is niet om te zeggen
dat de mensen nooit weer Phi-
lips-produkten moeten kopen,
beslist niet, maar ik denk aan een
staking van een week of een
maand. We moeten heel Neder
land zover zien te krijgen. Geloof
maar gerust dat zo'n staking heel
wat zal bereiken. Het gaat er om
de arbeidsplaatsen bij Philips te
behouden. We hebben hier in
Stadskanaal al 800 plaatsen in
geleverd en daar zouden nog
weer eens 400 bij komen. Als
Philips nu een bedrijf was dat in
moeilijkheden verkeerde, maar
het is een gezond bedrijf," aldus
Renken tijdens een uitzending
van Radio Noord.
GROENTEVEILING LEIDEN 3-3-1980
- Appels 0,41-0.46, andijvie 3,10-3,50,
snijbonen 12,60-12,70, boerenkool
0,57-0,80, prei 1,18-1,21, rabarber
2,05-2,20, spinazie 1,60-1,90, spruiten A
0,80-0,90, spruiten B 0,90-1,00, spruiten D
1,48-1,73, uien 0,23-0,35, winterpeen
0,33-0,34, witlof 1,85, knolselderij
0,32-0,35, sla 0,24-0,38, raapstelen
0,36-0,38, selderij 0,32-0,53.
VEEMARKT LEIDEN - Aanvoer: 1703
stuks, resp. 1137 slachtrunderon, 566
schapen/lammeren.
Prijzen slachtrunderen per kg. geslacht
gewicht. Stieren le kwal. 7,25-8,05: 2e
kwal. 7,00-7,30; vaarzen le kwal.
7,25-8,00; 2e kwal. 6,00-6,60; koeien le
kwal. 6,85-8,00; 2e kwal. 5,90-6,60; 3e
kwal. 5,60-5,80; worstkoeien 4,05-5,95;
extra kwal. en dikbillen 8,75-13,00. Prij
zen gebruiksvee per stuk. Schapen
170-220; lammeren 160-220; lammeren le
kwal. 225-300.
Toelichting bij resp. aanvoer, handel en
prijzen. Slachtrunderen: redelijk, vlot,
hoger, (stieren stabiel); schapen/lamme
ren: redelijk, redelijk, stabiel (schapen
iets hoger).
Stockholm
Wei
Zürich
Casa blanca
Instanbul
Las Palmas
Tel Aviv
Tunis
haïTbewolkt
geheel bew.
T wee wieler-RAI
trok vorig jaar
meer bezoekers
AMSTERDAM (ANP) - De twee-
wieler-RAI in Amsterdam is gis
termiddag afgesloten met een to
taal aantal bezoekers van 135.314.
Vorig waren dat er 147.779. De
belangstelling van het publiek
ging, behalve naar motoren en
toebehoren ook uit naai de brom
fiets. Deze lijkt na een dieptepunt
weer in populariteit toe te nemen.
Zo concludeert een woordvoer
der van de RAI.
Bij de fietsen zijn vooral de trim- en
racefietsen zeer in trek.
De jeugdige bezoekers werden in
belangrijke mate aangetrokken
door de in Amerika zeer populai
re crossfiets, aldus de RAI-
woordvoerder.
HBG boekt 40
miljoen aan
nieuwe orders
Van e
r verslaggevers
LEIDEN - De Hollandse Con
structie Groep BV (HCG) een
werkmaatschappij van de
Hollandse Beton Groep
(HBG), die ook vestigingen in
Leiden heeft, heeft contrac
ten voor opdrachten verwor
ven, waarmee een totaalbe
drag van 40 miljoen gemoeid
Het gaat om standaard bou-
weenheden die zullen worden
geplaatst op het North Cor
morant olieproduktieplat-
form, gelegen in een door
Shell en Esso nieuw te ont
ginnen olieveld in het Engel
se deel van de Noordzee. Ver
der is er nog een opdracht
voor een bestaand gasplat-
form in het Nederlandse deel
van de Noordzee, deze op
dracht zal in augustus van dit
jaar moeten worden afgele
verd. Met de opdrachten is
ongeveer 350 manjaren werk
gemoeid.
Adviesorgaan regering bestaat 30 jaar
DEN HAAG (ANP) -
Midden in een periode
van acties van de FNV
tegen kabinet en
werkgevers, van mis
lukkingen om tot cen
trale afspraken te ko
men en van conflicten
binnen het kabinet
over de keuze voor kor
te dan wel lange ter-
mijnpolitiek kan men
zich afvragen wat de
betekenis is van het
sociaal-economisch
overleg op nationaal
niveau.
Eén van die organen is de so
ciaal-economische raad
(SER), die deze maand dertig
jaar bestaat. Bij tijd en wijle is
in het verleden kritiek uit
geoefend op het functioneren
van de SER. Recent zijn in dit
opzicht minder geluiden ver
nomen, hoewel het overleg
tussen werkgevers en werk
nemers er in een periode dat
er weinig meer te verdelen
valt, niet eenvoudiger op
wordt.
Algemeen secretaris mr. B.N.J.
Pompen van de SER zegt dat
je van de televisie wel eens de
indruk zou kunnen krijgen
dat men in het SER-gebouw
met zwaar geschut op elkaar
zit te schieten. De gedach-
tenwisselingen zijn echter
open en hebben inhoud.
Vooral in de commissies, die
de adviezen voorbereiden,
heerst een "constructieve
sfeer", al wil dat zeker niet
zeggen dat men het altijd of
meestal eens wordt.
Evenmin als SER-voorzitter dr.
J. W. de Pous ziet mr. Pompen
unanimiteit als het belang
rijkste doel voor de SER, het
belangrijkste adviescollege
van de regering op scoaal-
economisch terrein. Wel er
kent hij dat de regering bij
een verdeeld advies de mees
te mogelijkheden heeft om te
doen wat zij zelf wil, maar dat
doet op zich niets af van de
waarde van het advies. Ook
bij verdeelde adviezen her
ken je in veel regeringsvoor
stellen elementen, soms
hoofd-, soms bijzaken, van
wat is geadviseerd. "Als je ziet
welke topmensen van werk
gevers en werknemers en
welke onafhankelijke des
kundigen hier elke week be
zig zijn en het adviseren zou
zinloos zijn, dan zouden ze
echt niet meer komen", aldus
mr. Pompen.
Analyse
*dachtenwisselingen zijn open en hebben
zoals in het verleden de rap
porten van de commissie voor
economische deskundigen
bepaalden wat het percentage
loon in een bepaald jaar
moest zijn.
De bedoeling is dat op basis van
opvattingen van de betrok
ken partijen en deskundigen
in kaart wordt gebracht hoe
de economische situatie is en
welke beleidsmogehjkheden
er zijn om daar wat aan te
Afspraken
De waarde van het werk van de
SER ligt volgens hem in de
eerste plaats in de analyse van
de problemen en in het in
kaart brengen van de opvat
tingen hierover. De SER heeft
niet de pretentie te willen
zeggen dat het op één bepaal
de manier zou moeten. "Het
zou pok in strijd zijn met de
maatschappelijke ontwikke
ling als op dit topniveau van
de SER de zaak tot één strikte
keuze beperkt zou blijven".
Deze opvatting moet niet in de
laatste plaats van toepassing
zijn op de adviezen over de
sociaal-economische ont
wikkeling op middellange
termijn, in deze vorm een be
trekkelijk nieuw verschijnsel.
Die middellange termijn-ad
viezen hebben niet meer de
bedoeling iets op te leggen,
In zo'n middellange termijnad
vies moeten duidelijk de keu
zes worden aangegeven over
de verdeling van de ruimte en
zal op basis van een analyse
moeten worden vemeld on
der welke voorwaarden tot
bepaalde oplossingen kan
worden gekomen.
Het beeld dat daarmee ontstaat
heeft enerzijds zijn invloed op
de menigsvorming in de
maatschappij en anderzijds
heeft het een functie voor re
gering en parlement bij de
vaststelling van hun meeija-
renbeleid. In de Stichting van
de Arbeid, het overlegorgaan
van werkgevers- en werkne
merscentrales, kunnen dan
mede op grond van zo'n ana
lyse met de overheid concrete
afspraken worden gemaakt
voor de korte termijn.
Ook het tijdstip van uitbrengen
van het advies moet ertoe bij
dragen dat de opvattingen
van werkgevers, werknemers
en kroonleden een belangrij
ke rol kunnen spelen bij de
bepaling van het beleid. Het
advies moet jaarlijks in mei of
juni op tafel liggen en het ka
binet heeft dan, terwijl het
zelf ziin begroting voorbe
reidt, naast haar eigen gege
vens, de opvattingen van de
betrokken partijen. Op grond
van begroting en SER-advies
kan het parlement dan na
Prinsjesdag oordelen.
Inmiddels kan het kabinet in
dVerleg treden met de Stich
ting van de Arbeid om te ko
men tot afspraken op hoofd
punten van het beleid en over
de verdeling van de midde
len. Per bedrijfstak kan dan
onderhandeld worden over
de concrete invulling. Daar zit
volgens mr. Pompen wel een
zekere spanning aan vast,
maar hij kan zich niet voor
stellen dat er nog bedrijfstak
ken zijn die zeggen dat ze
niets met de nationale eco
nomie te maken hebben.
Op deze wijze moeten de mid
dellange termijn adviezen een
belangrijke rol gaan spelen
bij de totstandkoming van
een kabinetsbeleid voor de
wat langere termijn. Een ka
binet kan dan via de opvat
tingen van de belangrijkste
partijen uit het bedrijfsleven
tot op zekere hoogte nagaan
in hoeverre er voor haar be
leid een 'maatschappelijk
draagvlak' aanwezig is.
Naast adviesorgaan van de re
gering is de SER ook het top
orgaan van de Publiekrech
telijke Bedrijfsorganisatie
(PBO), ook dertig jaar oud,
maar over de vraag op welke
wijze zij in leven moet worden
gehouden, wordt al geruime
tijd gesproken.
Het is in de praktijk allemaal
niet geworden wat de archi
tecten van de PBO hadden
gehoopt. Slechts in een be
perkt aantal sectoren heeft zij
een rol gespeeld: vooral de
landbouw, de voedingsmid
delen en enigszins in de de
tailhandel en de sfeer van de
ambachten.
Mr. Pompen geeft een aantal
redenen voor het feit dat de
PBO onvoldoende van de
grond is gekomen. Een be
langrijke reden waren de ver
schillen van inzicht over de
vraag of in die PBO ook be
slist moest worden over de di
recte arbeidsvoorwaarden.
Ook toen al claimde de vak
beweging haar onderhande-
lingsvrijheid welke zij het
beste tot haar recht zag ko
men buiten de publiekrech
telijke sfeer van de bedrijfs
organisaties. Een meerder
heidsbesluit van een PBO-
bestuur zou hen immers on
gewild kunnen binden. Daar-
komt bij dat de via de PBO
bereikte resultaten te weinig
herkenbaar zouden kunnen
zijn als belangenbehartiging
door de vakorganisaties.
Werkgevers
Een andere reden ligt aan de
kant van de werkgevers. Zij
zijn nooit bereid geweest za
ken als investingeren en
werkgelegenheid uit handen
te geven en in een bedrijfsor
ganisatie ter discussie te laten
staan.
Of de PBO in zijn huidige vorm,
nu een zachte dood zal ster
ven of na een stevige kuur
alsnog tot wasdom kan ko
men, voor mr. Pompen staat
het vast dat er behoefte is aan
een of andere vorm van so
ciaal-economische sturing en
samenwerking op het niveau
van de bedrijfstak. "Ik merk
dat dit bij werkgevers en
werknemers op dat bedrijfs
takniveau logisch wordt ge
vonden". Het zoeken is nu
naar de vorm waarin dat het
beste zou kunnen en vooral
om welke bevoegdheden het
dan gaat.
Een oud punt, die bevoegdhe
den. Moeten investeringen
daarvan deel uitmaken? En
hoe zit het met arbeidsplaat
senovereenkomsten, de
loonvorming en andere ar
beidsvoorwaarden? Wat moet
gebeuren met de steun aan
bedrijven en de controle op
die middelen? Werkgevers en
werknemers zullen op derge
lijke vragen zelf een antwoord
moeten geven. Gebeurt dat
niet dan ziet mr. Pompen
weinig heil in het bedenken
van nieuwe structuren.
Sectornota
De SER-secretaris wijst er ove
rigens op dat de vraag wat er
met de PBO moet gebeuren
inmiddels alweer een te enge
is. Minister Van Aardenne
van Economische Zaken
heeft zijn "sectornota" uitge
bracht, waarin aan de orde
komt hoe het sectorstruc-
tuurbeleid en sectorbeleid
moet worden geregeld.
"Iedereen is het er over eens dat
er selectief groeibeleid moet
zijn. Dat wil zeggen dat je
vindt dat bepaalde sectoren -
op welke gronden dan ook -
zich meer zouden moeten
ontwikklen en andere min
der". Daar moet een bewust
beleid worden gevoerd en de
vraag is dan ook hoe het
overleg vanuit de overheid
met de sectoren moet verlo
pen. Ook daarover zal de SER
in de nabije toekomst advise-
BELEGGINGS
INSTITUTEN
COl'D EN ZILVER
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM - De aandelen
markt werd vandaag in sommige
sectoren enigszins omhoog ge
trokken doordat de dollar een
vaste stemming te zien gaf. Dit
kwam vooral tot uiting bij Kon.
Olie, KLM en kon. Boot. Op de
obligatiemarkt was het leed nog
steeds niet voorbij. Hoewel het er
tamelijk rustig aan toe ging
moesten veel staatsfondsen weer
genoegen nemen met verliezen
die van 0,2 tot 0,5 punt opliepen.
Deze verhezen traden vooral op
bij -leningen met rentetypes be
neden de 9 pet. De hoger-renten-
de waarden bleven merendeels
prijshoudend, wat ook gold voor
de 9,5 pet staatslening waarop
vandaag moest worden gestort.
De koers van deze lening ligt pre
cies 10 punten onder de emissie-
prijs.
Kon. Olie kon bijna twee gulden
oplopen tot 169,20 en ook KLM
was op 70 vast gestemd met
1,50 vooruitgang.