VOLVO'S KIJK
OP TOEKOMST
VERA: het verhaal
van een vrouw
die niet kan kiezen
"Von
Daniken
weerlegd"
U samengesteld door Koos Post
Peugeot 604 diesel turbo
Autovisie
jaarboek
'd
ZATERDAG 1 MAART 1980
EXTRA
PAGINA 29
r De wigvorm, de instelbare spoiler en de rechte achterkant zouden voor weinig luchtweerstand
Het veertiendaagse blad "Au
tovisie" is weer met een
jaarboek verschenen. Vorig
jaar gebeurde dat voor de
eerste maal. Kennelijk is dat
zo goed ontvangen dat uit
geverij Fonorama tot her
haling kon besluiten.
Autorijdend Nederland
schijnt nooit genoeg van
dergelijke boeken te krij
gen. Er zijn er al zoveel op de
markt en het lijkt wel of er
elk jaar bijkomen.
Dus nu ook een Jaarboek '80.
Met zestig uit Autovisie
overgenomen tests. En met
honderden pagina's techni
sche gegevens van nage
noeg alle auto's die er in ons
land te koop zijn. Compleet
met de nieuwe prijzen zoals
die nu gelden.
Dan zitten er nog wat algeme
ne artikelen in over het nut
van benzine sparen en over
zuinigheid van auto's. Dat
alles voor negentien gulden.
KNAC-Handboek
Het handige Handboek dat de
KNAC elk jaar uitgeeft is
alweer voor de 46ste maal
verschenen. Bijna negen
honderd pagina's informa
tie over de allerlei onder
werpen die een vakantie
ganger in binnen- of bui
tenland kunnen interesse-
Vergeleken bij vorig jaar zijn
er weer enkele nieuwe
hoofdstukken bijgekomen.
Dat kon gebeuren omdat de
opgave van clubhotels en
-restaurants (die tot nu toe
steeds een plaatsje in het
Handboek had gekregen) nu
is verwerkt tot een apart
boekje.
De daarin vermelde prijzen
zijn volgens de samenstel
lers zo goed mogelijk bijge
werkt. Toch adviseren zij
dringend de genoemde prij
zen slechts te beschouwen
als een vrij betrouwbare
aanwijzing in welke orde
van grootte men moet den
ken. Er op blind varen is ge
vaarlijk, daarvoor zijn ze te
veel en te vaak aan schom
melingen onderhevig.
Ook Volvo heeft een experi
mentele wagen gebouwd.
Achter de schermen zijn nage
noeg alle autofabrieken bezig
met de ontwikkeling van
nieuwe modellen. De vrucht
van die arbeid wordt meestal
als een compleet produkt aan
het publiek getoond. Klaar
voor de verkoop.
De wagen die Volvo met enige
nadruk in de publiciteit heeft
gebracht is niet voor produk-
tie bestemd. De Zweedse fa
briek noemt hem een "pro-
jectauto".
"Hij geeft een beeld van de
ontwikkelingslijnen volgens
welke Volvo te werk gaat",
zegt directeur Frisinger. Met
andere woorden: deze wagen
met tal van noviteiten aan
boord zullen ze zó de klanten
niet aanbieden. Hij zou veel te
duur worden.
Maar niet gehinderd door de
vraag naar economische
haalbaarheid hebben de Vol-
vo-constructeurs eens har
dop kunnen denken. Daar
door is zo'n proefmodel vaak
belangwekkender dan een
nieuw produktiemodel. Het is
een blik op de toekomst. Veel
van wat'nu nog onbetaalbaar
lijkt zullen we te zijner tijd
toch tegenkomen.
In onze tijd ligt bij de ontwik
keling van nieuwe auto's de
nadruk natuurlijk op bespa
ring van energie, vriendelijk
heid ten aanzien van het mi
lieu en grotere veiligheid.
Volvo wil aan die eisen best
tegemoetkomen maar niet
ten koste van ruimte en com
fort. Dat zou de Zweedse fa
briek ook moeilijk kunnen
doen want mede op die pijlers
staat haar klantenbestand.
Als dus de wagen terwille van
het benzineverbruik wat lich
ter en kleiner moet worden
dan mag dat in de Zweedse
filosofie niet betekenen dat
de inzittenden minder ruimte
ter beschikking hebben. De
binnenafmetingen zullen
derhalve nauwelijks kleiner
worden. Groot genoeg in elk
geval om een bepaald aantal
personen met hun bagage
comfortabel te huisvesten.
Om dan toch wat winst in lengte
te kunnen boeken is gekozen
voor een rechte achterkant.
Volvo zegt dat men zo de
luchtweerstand ook laag kan
houden: "Het is een bekend
feit dat een rechte achterkant
ervoor zorgt dat de lucht ge
makkelijk langs de carrosse
rie stroomt".
Een ander detail dat de lucht
weerstand kan verminderen
is een spoiler die automatisch
uitklapt onder de bumper als
de snelheid boven de 70 kilo
meter per uur komt. Om te
voorkomen dat de spoiler het
wegdek raakt bij rijden op
slechte wegen wordt hij au
tomatisch opgeklapt bij snel
heden lager dan die 70 kilo
meter.
Volvo heeft door de jaren heen
vastgehouden aan een (starre)
achteras met constante
spoorbreedte: "Zo'n constan
te spoorbreedte is het belang
rijkste voor een goede weg-
ligging op een glad wegdek"
Maar de constructeurs er
kennen de nadelen van zo'n
starre achteras: minder com
fort en meer kabaal.
Volvo zegt door een nieuwe op
hanging van de achteras deze
ongemakken te hebben op
gevangen. Bovendien kon
men daardoor de benzinetank
zeer veilig opbergen, name
lijk onder de achterbank goed
beschermd door die achteras.
Natuurlijk is er gewerkt met
licht materiaal om gewicht
(en zo ook benzine) uit te spa
ren. Motorkap, voorspatbor
den en kofferklep zijn bij
voorbeeld gemaakt van alu
minium en in de achterruit is
dunner glas gebruikt.
Volvo heeft inmiddels patent
aangevraagd voof een zoge
naamde "passieve gordel" die
automatisch op zijn plaats
wordt getrokken als de be
stuurder de motor start. En
die verdwijnt (zodat hij niet
meer in de weg zit) als de deur
wordt geopend. Het is een
gordel die volgens Volvo ook
kan voldoen aan de wettelijke
Een boek, geschreven in een
tutterige stijl in de vorm van
een geforceerd vraag- en ant
woordspel tussen ene "dokter
Belaiche" en schrijver Jean-
Claude Bouvet.
Dat is de algemene indruk die
het (door Hans van Cuijlen-
burg uit het Frans vertaalde)
werk "De alternatieve dok
ter" op mij achterlaat. De
doelgroep van de schrijver is
waarschijnlijk het leger inge
dutte huisvrouwen dat hard
aan emanciperen toe is.
Niet alleen dat de uitleggerige
antwoorden de lezer een
minderwaardigheidscom
plex proberen aan te praten,
bovendien blijkt hij een Ne
derlands woordenboek niet te
kunnen ontberen bij het
doorworstelen van dit saaie
geschrift. Om de zoveel
woorden stuit je op een term
die je niet gauw zult horen
van iemand uit de oude bin-
nenstad-drie-hoog-achter.
Een dubbel superioriteitsge
voel van Belaiche dus.
Laat ik hiervan één voorbeeld
(dat tevens aangeeft dat er
heel wat wetenswaardigs in
dit boek staat) noemen. Op
Bouvets vraag hoeveel suc
ces onze alternatieve won
derdokter wel met heeft met
verplichtingen die de Ver
enigde Staten over enkele ja
ren de autofabrikanten in de
ze zullen opleggen.
De experimentele wagen laat
twee motorvarianten zien,
beide met turbo. Een geheel
elektronisch geregelde ben
zinemotor (derhalve een
nauwkeurige regeling van de
verbranding onder alle rijom-
standigheden) of een zesci
linder dieselmotor. Volgens
de wagenbouwers zorgt de
turbo in beide gevallen voor
meer prestatie bij minder toe
ren en minder gewicht, dus
minder verbruik.
Natuurlijk heeft de elektronica
een bijzonder belangrijke
plaats gekregen in deze wa
gen. Een computertje regelt
de hele elektrische centrale.
Dus blijft de binnenverlich-
Een attente lezer, M.R.Ouwer-
ling uit Katwijk, heeft mij
gewezen op enkele onvol
maaktheden in mijn verhaal
tje na het rijden met de Peu
geot 604 diesel turbo.
In de eerste plaats heb ik mij in
het gewicht van de wagen
vergist. Die wegkolos weegt
maar liefst 1465 kilo en niet
zo'n 1100, zoals ik schreef.
Mijn fout.
Verder nog wat aanvullende
gegevens.
een bepaalde geneeswijze bij
asthenie (vermoeidheid),
antwoordt deze:
'De resultaten zijn spectacu
lair, want voor 100 procent
positief. Ik heb deze methode
toegepast op 35 gevallen van
idiopatische asthenie zonder
aanwijsbare oorzaak en ik
heb niet één keer gefaald: de
asthenie verdwijnt in acht
dagenl Dat bewijst dat wij in
ons microbenkolonies mee
dragen in een onvoldoende
ting nog 15 seconden branden
nadat de deur is gesloten. Dus
gaat de elektrische verwar
ming van de achterruit na tien
minuten automatisch uit. Dus
kan de bestuurdersstoel elek
trisch worden ingesteld. Met
een geheugen voor vier stan
den: ieder gezinslid zijn eigen
knopje.
De wagen heet officiéél "Volvo
Concept Car" (VCC). Het is
geen prototype. Slechts een
inspelen op de naaste toe
komst. "Wij waren van me
ning dat het waardevol zou
zijn om onze technici te laten
werken aan een compleet
project. Veel zaken - zoals aë
rodynamica - zijn nu eenmaal
niet louter theoretisch op te
lossen. Dat gaat in de praktijk
veel gemakkelijker en beter.
Vandaar...".
De van de 504 in de 604 overge
plante dieselmotor (2300 cc) is
nu uit de 504 sedan verdwe
nen. Wel zit hij nog in de 504
GRD break en familiale. De
overige 504 diesels hebben
namelijk een 2100 cc motor.
In het model 1980 van de 604
diesel turbo is voorts een in-
tervalschakelaar gestopt en
zit de richtingaanwijzer op de
juiste plek. namelijks links
van de stuurkolom. Maar ja,
onze testwagen dateerde uit
1979...
aantal om een echte ziekte te
doen ontketenen: een bron
chitis, een sinisitus, een vagi
nitis, een colitus, maar vol
doende om het organisme uit
te putten en asthenie te ver
oorzaken".
Een boek voor een puzzelaar,
zou je kunnen zeggen.
JOS VAN DER MEER
"De alternatieve dokter", door
Jean Claude Bouvet. Uiig.
Holland bv Baarn. Prijs
f24,90.
LEIDEN - Talrijke archeologi
sche vondsten en vele aanwij
zingen in de oudste geschrif
ten brachten de Zwitserse
amateur-archeoloog Erich
von Daniken tot het inzicht
dat onze aarde, al duizenden
jaren geleden door onbeken
de astronauten werd bezocht.
Sterker nog. de buitenaardse
wezens zouden een deel van
de destijds bestaande mens
heid hebben vernietigd en
wellicht de eerste Homo Sa
piens hebben verwekt.
De theorie van Von Daniken
baarde rond het eind van de
jaren zestig veel opzien en
bleek niet alleen aan deskun
digen maar ook aan het grote
publiek uitstekend te verko
pen. "Waren de goden kos
monauten" en "Terug naar de
sterren" werden bestsellers.
De academische wereld heeft in
het algemeen het standpunt
ingenomen dat de theorie van
de astronauten uit de grijze
oudheid beneden de waar
digheid is van serieuze onder
zoekers en de kwestie dood
gezwegen of als onzin be
schouwd.
In "Von Daniken weerlegd"
(Uitg. Spectrum, prijs 17,50)
komt Ronald Story, een
beetje laat, voor het eerst met
een flinke hoeveelheid kritiek
op de proppen. Story's weer
legging komt er op neer dat de
bestsellers van Von Daniken
bol staan van onzorgvuldig
heden en dienen te worden
verwezen naar de categorie
baarlijke nonsens.
In het voorwoord worden Von
Danikens geschriften geasso
cieerd met de vroegere Su
perman-strips en worden zijn
stellingen gekwalificeerd als
een pop-refigie die precies op
het niveau ligt van de super
man-strip.
Het is een duidelijke zaak dat
pseudo-wetenschappelijke
boeken als van Von Daniken
de laatste jaren welig tieren.
Dat geldt ook voor het "te
gengif' dat Ron Story tracht
te verschaffen.
In een tijd waarin beweringen
die nog fantastischer zijn dan
die van Von Daniken aan de
orde van de dag zijn moeten
beide bijdragen met een be
hoorlijk stuk scepsis worden
bekeken. De lezer kan zelf wel
uitmaken aan welke theorie
hij het meeste geloof hecht.
JAN RIJSDAM
Door één simpele druk op de knop stelt de stoel zich automatisch
Vier knoppen, derhalve vier geprogrammeerde standen. Voor
Van de schrijfster Laurie Langenbach verscheen nu
alweer een paar jaar geleden de roman Geheime
Liefde, een wat traag verlopend, maar wel origineel
en persoonlijk liefdesverslag. Het diepe graven in
de eigen gevoelens ten aanzien van een met opzet
vaag en naamloos gehouden geliefde boeide, niet in
het minst door de volstrekt anti-feministische in
slag. Laurie Langenbach leek een belofte, een talent
- volstrekt in tegenstelling tot het oppervlakkige
"debuut" van Hester Albach.
In 1978 volgde de publicatie van
haar briefwisseling met Hee-
re Heeresma, Hier mijn hand
en daar je wang, waarin haar
persoonlijkheid nog nadruk
kelijker vorm kreeg; hoogst
inventief, speels en intelli
gent, met een wederzijdse
slagvaardigheid die me het
boekje zelfs heeft doen
herlezen. Een klein, maar
bemoedigend hoogtepunt in
de moderne Nederlandse let
teren.
En dan nu het romannetje (125
bladzijden) Vera (uitg. Bert
Bakker, Amsterdam 1980,
17,50). De titel in grote rode
letters op de voorpagina ge
stampt. VERA. Het verhaal
"van een vrouw die maar niet
kan kiezen tussen het verlan
gen naar vrijheid en de be
hoefte aan liefde, tussen de
opstand en de overgave."
VERA. Is dat geen mooie titel
voor een Hollandse filmpro-
duktie van, ik noem maar,
Pim de La Parra, met in de
begeerde hoofdrol, ik neem er
maar een, Pleuni Touw? Bij
rolletjes voor Jeroen Krabbé
(mooie jongen), Adèle Bloe-
mendaal (rondborstige
vriendin), Leen Jongewaard
(haatdragende impressario)
en zo wat kermisacteurs.
Simpelheid
Het scenario is van grote sim
pelheid en een gemiddelde
chimpansee leert de dialogen
binnen het uur uit zijn hoofd.
Alles draait om Vera, een
voormalige actrice, die haar
Grote Talent heeft vergooid
voor de Liefde; een tweede
hands camera, voor een appel
en een ei gehuurd van Lou
Lap, kan het karwei makke
lijk aan en blijft op de Heldin
inzoomen. Wat is er zoal aan
de hand?
Lusteloos kijkt Vera uit het
raam. Dan komt Alex, haar
vroegere minnaar om wie zij
het toneelvak verlaten heeft,
aanbellen. "Eerst zag ze de
bovenkant van een hoofd met
woelig zwart haar, toen zag ze
een paar schouders in een
zandkleurig colbert. Hij keek
omhoog en toonde haar de
schokkende heldere blauwe
ogen." (p. 11).
Het komt dus weer goed. De le
zer vindt dat, in tegenstelling
tot de in het boek wel een
voorkomende toneelkliek die
ongaarne ziet dat Vera ver
liefd is, prettig. Blijft het goed
gaan? Toch wel. Vera wil zelfs
weer op de planken, maar
stuit op de ontwijkende
praatjes van impressario Ar
thur.
Komaan, Doorzetten, Vera!
"Het leven was ingewikkeld
en ondoorzichtig maar één
ding was duidelijk: als het er
op aan kwam ging het er altijd
weer om hoe veel moed je
had. Moed! Het woord alleen
al!" (p. 47). De affaire met
Alex, gaat die ook goed? Ja-
hoor, hij doet wel eens lelijk
tegen Vera, maar die tobt daar
niet langer dan een halve
bladzijde over; Alex is, wat de
achterflap ook beweert, V-e
ra's eigendom die het hele
boekje door de lezer doet ho
pen dat hij er eindelijk van
door gaat. Maar altijd komt hij
soms een heel klein beetje
verkreukeld (een borreltje te
veel? Een sexueel uitspat
tinkje?) terug bij zijn eigena-
Onduidelijk
Wat vriendin Anna aangaat: zij
komt vaak om werkelijk vol
maakt onduidelijke redenen
in het boek voor. Zij vult de
bladzijden, meer niet. Een
fragment om Anna recht te
doen: "Anna sidderde lichtjes
van de ingehouden hartstocht
terwijl ze wachtte tot het vlees
was afgekoeld. Onderzoe
kend stak ze steeds haar wijs
vinger uit om die, zodra ze een
bal had aangeraakt, terug te
trekken. En steeds weer likte
zij die vinger af, met haar
ogen halfgesloten als een
kat." (p. 56). Exit Anna wat
mij betreft.
Pauze. De lichten in de zaal
floepen aan. Niemand klapt.
De meeste toeschouwers, al
len familieleden van schrijf
ster en hoofdrolspeelster zijn
de theaterbar ingevlucht om
het échec niet te hoeven aan
schouwen.
Met de moed der wanhoop zit
ten zeer enkelen de voorstel
ling uit. Blijft Vera van Alex
houden? Ja. Wordt Vera nog
steeds in haar toneelcarrière
dwarsgezeten door de bozige
impressario? Ook ja. Krijgt
Vera uiteindelijk toch een
kans? Sorry: Ja!'Een buikige
toneelmeneer, Talesman, be
zorgt haar die. Blijft Alex aan
Vera's zijde? Nog steeds!
Welnu - dan de laatste vraag:
als Vera weer het theater bin
nengedrongen is, bibbert ze
dan niet van de zenuwen? Het
antwoord? Laat ik u nu niet
alles verklappen, ook niet hoe
dit stukje kunstnijverheid
afloopt.
Koop het werkje maar. Of beter
nog, wacht tot het is verfilmd,
of in een tv-bewerking met
Rutger Hauer en Monique
v.d.V. op de buis verschijnt.
Zelf zou ik de laatstgenoemde
mogelijkheid verkiezen. Je
hoeft je niet om te kleden, je
sigaar niet te doven en je kan
er ongestoord bij in slaap
vallen. Je zit loge en, in deze
tijd van schaarste: het kostje
niks. Voor het zo uitgespaar
de geld kan je zelfs een goed
boek kopen.
ROB VOOREN
Lauri Langenbach.