mem
Spelen
waren
lonter anti-reclame
Ook het record van Eric Heiden zal er aangaan
r>r>
fS3£2338"
Fejenoord
wil Spark
gaan helpen
KATER VOOR LAKE PLACID
Eric Heiden tegen
boycot Zomerspelen
DINSDAG 26 FEBRUARI 1980
Met wat al te dramatische stem
riep NOS-verslaggever Mart
Smeets het zaterdagmiddag
uit tijdens Eric Heidens re
cordrace op de 10.000 meter:
"Het kan helemaal niet wat
deze man hier doet. Die tijd
van hem zal altijd in de boe
ken blijven, daar komt nie
mand meer aan".
Met woorden als "altijd" en
nooit" moet je zeer voorzichtig
zijn. Als ze worden gebruikt is
er meestal sprake van over
drijving en dat geldt ook voor
Smeets' uitlatingen.
Wie slecht thuis is in de sporthis-
torie heeft gauw de neiging
een door eigen ogen waarge
nomen, met groot machtsver
toon gevestigd wereldrecord
voor onovertrefbaar te hou
den. Het kan toch moeilijk nóg
sneller, wordt er dan gedacht.
Maar zo is het in de geschie
denis steeds gegaan,
In mijn bezit is een artikel dat
M. van den Berge, oud-atleet
(lid van de Nederlandse 4 X
100 m ploeg die brons won tij
dens de Olympische Spelen
van 1924 in Parijsen jour
nalist, in de zomer van 1950
schreef voor het weekblad
Sportief. De Tsjechische lo-
komotief Emil Zatopek had
toen juist met grote overmacht
de Europese titels op de 5000
en 10.000 m hardlopen be
haald en het wereldrecord op
de 10.000 m op 29.02.6 ge
bracht.
Van den Berge schreef bij die
gelegenheid: "Wij geloven
stellig dat Zatopek op het
ogenblik bezig is de grens van
het menselijk kunnen defini
tief vast te leggen. Wellicht zal
hij nog eenmaal beneden de 29
minuten komen; wellicht zeg
gen we, neen, bijna zeker.
Maar dan zal de grens toch
bereikt zijn. En wanneer er
dan later lopers komen die 29
min. 30 sec. lopen en Zatopeks
record steeds in het verre ver
schiet blijveii zien dan zullen
ook zij geëerd worden om een
grootse prestatie. Maar men
zal er steeds bij zeggen dat
"Zatopek 1950" een superlo
per was, een man die de atle-
tiekwereld verbaasd deed
staan".
Zatopek was een groot kam
pioen, een man die naast
Nurmi een vaste plaats in de
sporthistorie heeft gekregen.
Maar de grens van het mense
lijk kunnen bepalen? Ach,
kom nou toch. Met zijn tijd
van 29.02.6 word je tegen
woordig niet eens meer naar
de Olympische Spelen uitge
zonden. Vorig jaar alleen al
liepen vijftien atleten de
10.000 m binnen de 28 minu
ten
Nu is atletiek een sport waar
mee de wetenschap zich nog
wèl aardig heeft beziggehou
den. Maar de schaatsenrijde-
rij....daar moet het eigenlijk
nog van de grond komen. Al-
leen al het feit dat iemand zo
wel de 500 als de 10.0001n kan
winnen, bewijst dat die tak
van sport nog onderontwik
keld is.
Neem nu eens de tijd van Eric
Heiden op de 10.000 m: 1428
en nog wat. Dat zijn twee 5000
meters in 7.14. Aangezien men
op de 5000 m al beneden de
zeven minuten heeft gereden,
is het helemaal niet onmoge
lijk dat twee 5000 meters van
7.10 per stuk op een mooie dag
en op prachtig ijs uit de
schaatsen van één of ander
fenomeen (Oxholm?) komen
rollen. Kortom: een tijd van
1420 moet nu al tot de moge
lijkheden worden gerekend.
Voor we tien jaar verder zijn
zal de 14 minuten grens waar
schijnlijk wel bereikt zijn.
Heiden heeft een fenomenale
prestatie verricht - die vijf
gouden medailles zullen niet
gemakkelijk meer te evenaren
zijn (u hoort mij niet zeggen:
nooit). Maar zijn records
gaan er stuk voor stuk aan.
Als het om de grens van het
menselijk kunnen gaat, kun
nen we voorlopig beter de
schouders ophalen.
Ter herinnering: dezer dagen is
het 85 jaar geleden dat Jaap
Eden in Hamar de 10.000 m
reed in 17.56.0, daarmee het
oude wereldrecord met maar
even 54 seconden verbeterend.
En ook toen al riep men: zal het
ooit sneller kunnen?
Voorsprong
Winnen is leuk, maar als je het
moet doen met de voorsprong
die de Zweedse skiër Thomas
Wassberg in Lake Placid op
de Fin Juha Mieto had, wordt
de vreugde wat twijfelachtig.
Wassberg bleek na de 15 km
langlauf precies éénhonderd
ste van een seconde sneller
dan de Fin, die acht jaar ge
leden al eens op een paar hon
derdsten van een seconde
naast een bronzen medaille
had gegrepen.
Eénhonderdste seconde.
Een knipoog neemt, geloof ik,
meer tijd in beslag.
De ongelukkige Fin dreigt als
een soort martelaar een grote
re "naam" aan zijn tweede
plaats over te houden dan
Wassberg aan zijn eerste.
Maar het zal stellig niet om
die reden zijn dat Wassberg er
voor gepleit heeft ook Mieto in
het bezit van een gouden me
daille te stellen. Hij wordt on
getwijfeld geleid door spor
tieve gevoelens.
In de atletiek meet men de tijden
tot en met de 800 meter in hon
derdsten van een seconde,
omdat men daar nu eenmaal
met zeer kleine verschillen te
maken heeft, en daarboven
met tienden. Bij het langlau
fen, waar geen kortere af
stand dan 15 km bestaat, zou
men uitsluitend in tienden
moeten meten.
Overigens is er nog een krasser
staaltje van gering verschil
geweest dan de kwestie Wass
berg - Mieto. Tijdens het
Olympisch zwemtoernooi van
München in 1972 tikten de
Zweed Gunnar Larsson en de
Amerikaan Tim McKee tot in
honderdsten van een seconde
gelijk aan oj> het nummer 400
m wisselslag. Men heeft het
toen in zijn hoofd gehaald de
duizendsten te raadplegen en
vervolgens Larsson het goud
en McKee het zilver te over
handigen.
Een jaar later mat men de ba
nen waarin Larsson en
McKee hadden gezwommen
nog eens op. Daarbij bleek dat
die van "verliezer" McKee een
paar millimeter langer was
dan die van de Zweed. Dat
maakte dat ge-urm in dui
zendsten alleen nog maar be
lachelijker
Goud?
In het Franse sportblad l'Equi-
pe trof ik onlangs een afschrift
aan van een brief die oud
wielrenner Louison Bobet (in
1953, '54, '55 winnaar van de
Tour de France) aan de presi
dent van de Internationale
Wielren Unie (UCI) heeft ge
schreven.
Bobet zegt daarin dat hij on
langs een nieuw huis in Biar
ritz betrok en bij die feestelij
ke gelegenheid een aai)tal
vrienden had uitgenodigd.
Men bekeek die avond o.a. Bo
bets prijzenkast, waarin zijn
mooiste trofeeën uitgestald
stonden. Eén van de triomfen
die Bobet zeer veel voldoening
heeft geschonkenwas het be
halen van de wereldtitel op de
weg in 1954 in Solingen. Zoals
alle wereldkampioenen kreeg
Bobet toen een regenboogtrui
en een gouden medaille. Maar
één van zijn vrienden die de
bewuste medaille die avond
eens nauwkeurig inspecteer
de, kwam tot de conclusie dat
hij zich destijds niet het goud,
maar het zilver in handen had
laten stoppen. Eén van de an
dere prijsivinnaars in 1954,
de Zwitser Fritz Schaer
tweedeof de Luxemburger
Charly Gaul (derde) heeft dus
thuis het goud in de vitrine
liggen.
Alle betrokkeneii zijn nog in le
ven en Bobet vraagt nu, ruim
een kwart eeuw later, aan
UCI-president Rodoni of er
nog wat aan gedaan kan
worden.
Voor l'Equipe was dit voorval
aanleiding alle Franse kam
pioenen te vragen de in de
loop der tijden vergaarde
gouden prijzen nog eens zorg
vuldig te bekijkeni...
Niet slechter
Vorige week heb ik wat ironisch
geschreven over geestelijken
die zich in toenemende mate
met de sport bemoeien. De
voorzitter van het organisa
tie-comité in Lake Placid was
een predikant en de coach van
het Canadese ijshockeyteam
een pater.
J.J.B. van Zwieten uit Alphen
aan den Rijn schrijft mij
daarover: "Het spijt mij erg
en ik vind het ook wel onbe
grijpelijk dat je altijd zo ver
ontwaardigd en (kwasi?)-ge-
schrokken doet wanneer
priesters en/of dominees, in
het algemeen de christelijke
PAGINA 9
Door
Ruud Paauw
godsdienst, jouw sportpad
kruisen. Aangezien ik voor de
oorlog al op de gymnastiek
was, weet ik ook wel dat vroe
ger ihr rol van geestelijken
zeer betuttelend was, maar ik
dacht dat er de laatste jaren
toch wel iets ten goede in is
veranderd. Jij ziet de geeste
lijken, dunkt me, nog echt te
veel als een soort bovenaard
se, geestelijk zwevende we
zens, die zich alleen met het
godsdienstig leven en het
hiernamaals zouden mogen
bemoeien. Waarom ben je niet
juist bhj dat ook zij zich te
genwoordig zonder al te veel
pretenties met allerlei wereld
se zaken, zoals sport e.d. inla
ten?".
Ja, waarom ben ik daar nou
niet blij mee?
Ik word al onrustig van die
mensen als ze alleen maar met
hun eigen vak bezig zijn. Als
ze dan ook nog eens het terrein
betreden waarop ik arbeid,
vult mijn gehele lijf zich met
vrees. Ik kan dat ook niet hel
pen.
Misschien heeft Van Zwieten
wel gelijk. Het voordeel van
de twijfel behoren ze zeker te
hebben. Het kan best zijn dat
we er niet slechter van wor
den.
ROTTERDAM (GPD) - Feyenoord
gaat stadsgenoot Sparta de eerst
komende tijd de helpende hand
bieden. De precaire situatie
waarin Rotterdams tweede club
zich momenteel bevindt, heeft tot
het unieke feit geleid, dat de
aartsrivaal van Zuid in principe
bereid is om voor de verdere duur
van het seizoen twee gerenom
meerde spelers af te staan aan het
in degradatiegevaar verkerende
Sparta. Om welke spelers het
gaat, dient nog te worden vastge
steld.
Tijdens een gesprek tussen Sparta-
penningmeestor Floor Bouwer
en Feyenoord-directeur Peter
Stephan, zijn de namen gevallen
van middenvelder André Stafleu
en de rechtervleugelspits Gerard
van der Lem. In de loop van van
daag beslist Feyenoords techni
sche staf hierover.
Peter Stephan: "De Rotterdamse
derby's tussen Sparta en Feye
noord zijn financiële opstekers.
Beide partijen hebben er dus alle
belang bij dat Sparta blijft be
houden. Niettemin dient eerst
bekeken te worden of een en an
der verantwoord is".
Van Beveren
Als de voorwaarden acceptabel
zijn, verdedigt PSV-doelman Jan
van Beveren volgend seizoen het
doel van de New York Cosmos,
waarvoor ook Johan Neeskens en
Wim Rijsbergen spelen. Dit twee
tal heeft de clubleiding van de
Cosmos erop geattendeerd dat
Van Beveren, die tien jaar voor
PSV heeft gespeeld en volgende
maand 32 wordt, voor slechts één
ton uit Eindhoven mag vertrek
ken.
Eind vorige Week nam een verte
genwoordiger van do New York
Cosmos telefonisch contact op
met Vari Beveren. Uiterlijk vol
gende week vindt in Nederland
een gesprek plaats over een even
tuele overgang van de, PSV-
doelman naar New York.
Een aanbod om zijn contract met
PSV met vier jaar te verlengen,
heeft Van Beveren resoluut van
de hand gewezen. Een van de re
denen is dat het contract bijna de
helft minder biedt dan het bedrag
dat een middelmatige Neder
landse club hem in het vooruit
zicht heeft gesteld. Van Beveren
heeft verder aanbiedingen ge
kregen van een Westduitse en
van drie Franse verenigingen,
waarvan hij de namen niet wil
noemen.
Aztecs verkocht
De Los Angeles Aztecs, de Ameri
kaanse voetbalclub van trainer
Rinus Michel.s en Johan Cruijff,
wordt verkocht, aan een Mexi
caanse televisiemaatschappij. De
onderhandelingen zijn gisteren
afgesloten. De Aztecs blijven
echter in Los Angeles spelen en
volgens een woord voerder van de
club zal noch Cruijff, noch Mi-
chels vertrekken.
De Aztecs zeggen dat er geen on
derhandelingen gaande zijn met
bijvoorbeeld de Washington Di
plomats en dat Cruijff nog aan de
tweede helft van zijn tweejarig
contract moet beginnen, maar
woordvoerders van de club in
Washington suggereren dat er
toch aan een aankoop wordt ge
dacht.
Johan Cruijff verdient bij de Aztecs
zo n anderhalf miljoen gulden
per jaar. Zijn contract bevat een
optie tot verlenging en de bepa
ling dat onderhandelingen daar
over eerst na afloop van het sei
zoen 1980 beginnen.
LAKE PLACID (GPD) - Enkele uren voordat zondagavond de Olympische vlam doofde
troffen zes demonstranten elkaar voor het postkantoor van Lake Placid. Ze gingen
verloren in de menigte in de hoofdstraat waar het ijshockey-goud van de Verenigde
Staten langdurig werd gevierd. Niemand sloeg nog acht op de borden die de zes dappere
volhouders met zich meedroegen. „IOC hou de Spelen uit Moskou" en „Oekraine moet
meedoen" trachtten ze de feestvierders duidelijk te maken.
Op het plein tegenover het post
kantoor stond een lange rij wach
tenden. Ze vormden een gedisci
plineerde keu van enkele hon
derden meters lengte. Vertwij
feld keken ze uit naar de bus die
weer eens verstek liet gaan. De
politiek en de bussen, ze zullen
voor altijd vastgenageld blijven
in de herinnering aan de Olympi
sche Winterspelen in Lake Pla
cid, waar de walvis onmogelijk in
het sardineblikje kon worden ge
perst.
Tot het laatst toe werd Lake Placid
gewezen op het imago dat het via
de Winterspelen, die het zo graag
wilde, had verworven. Politieke
kwesties, een organisatorische
chaos, de woekerprijzen in de
winkels en restaurants haalden
nadrukkelijker de publiciteit dan
de inwoners van een afgelegen
plaatsje, niet ver van de Canadese
grens, lief was.
Hierdoor kwam Lake Placid in een
kwaad daglicht te staan en dat
weerhield velen op het laatste
moment van een bezoekje aan de
Spelen. De onsympathieke klank
die van Lake Placid is uitgegaan
kan ook voor de nabije toekomst
zaken schaden.
Reclamebord
Door de Winterspelen in huis te
halen beoogde Lake Placid te
kunnen uitgroeien tot een aan
lokkelijk wiritersportoord. De
Spelen moesten hoe dan ook een
wereldwijd reclamebord zijn.
Niet voor niets was er jarenlang
extra belasting, betaald om de
geldverslindende organisatie van
de Spelen een handje te helpen.
Tijdens en na de Winterolympia-
de zouden de investeringen er
onherroepelijk weer uit komen,
was iedereen voorgehouden.
Er is ook berekend dat er door het
dorp "een paar honderd miljoen
dollar" is verdiend, maar de
twaalf dagen die Lake Placid uit
de anonimiteit haalden voor
spellen verder weinig opwek
kends. Afgeschrikt door de ver-
voerswanorde en de hoge prijzen
kwam lang niet het verwachte
bezoekersaantal (er kwamen
542.800 kijkers in totaal) en voor
de vertrokken sportmensen
dreigt een kater in de plaats te
komen.
Een hoteleigenares, die veronder
stelde dat de Winterspelen aan
trekkelijke perspectieven bood,
ziet de toekomst erg somber in.
Haar relaas: „Lake Placid is een
ideaal centrum voor de winter
sport. We hebben nu alles. Prach
tige 'springscuansen, een bob
baan, rodelbaan en uitstekende
skipistes. Wat we straks zullen
missen zijn de toeristen om alles
rendabel te maken. De Spelen
hebben uitsluitend antireclame
opgeleverd. Ik overweeg nu mijn
hotel te verkopen, maar ik vrees
dat er geen koper voor zal
zijn".
Kenmerkend
Het is kenmerkend voor de stem
ming die in Lake Placid is ach
tergebleven. De gele schoolbus
sen, die puffend de hellinkjes van
het Adirondack-gebied beklom
men, om de vervoersellende op te
lossen hebben hun normale taak
weer opgenomen.Evenals de
Greyhounds, die een grommende
kolonne vormden, zijn verdwe
nen. Er komt vanaf vandaag weer
één bus per dag in het dorp voor
de dagelijkse dienstregeling.
De reusachtige karavaan bussen
die in alle paniek naar de on-
heilsplèk was gezonden, heeft het
transport van bezoekers slechts
ten dele, in betere banen geleid.
De wachttijden konden worden
beperkt tot gemiddeld drie kwar
tier, maar een geolied schema
ontbrak, terwijl de chauffeurs
volledig onbekend waren in de
streek waar ze naar toe geroepen
waren.
Niet alleen de bussen, maar ook het
vergaderende IOC en Robert Ka
ne, de voorzitter van het Ameri
kaans Olympisch Comité be
paalden het aanzien van de Win
terspelen. Moskou werd min
stens zo vaak genoemd als Lake
Placid. De politiek verschafte
zich tot grote ergernis van de offi
cials op onstuitbare wijze toe
gang tot het evenement.
Maar er gebeurde ook veel sportiefs
om de aanuacht hiervan en van
de slechte organisatorische repu
tatie af te leiden. De Amerikanen
ontdekten dat een landgenoot
zich pijlsnel op schaatsen kan
voortbewegen. Ze liepen warm
voor hun Olympische held Eric
Heiden zonder precies te besef
fen wat het betekent om de tien
kilometer binnen 14,5 minuut af
te leggen. Maar Heiden won vijf
gouden medailles. Alleen dat tel
de.
Ondersteboven
En wat te zeggen van het Olympi
sche goud van de ijshockeyers
waarvan de hele natie onderste
boven raakte. Eric Heiden ver
dween er zelfs een beetje door op
de achtergrond. Vooral omdat
het onoverwinnelijk geachte
Rusland was geklopt. Die over-
winning betekende eigenlijk nog
meer dan het uiteindelijke goud,
omdat Rusland niet zomaar een
land is met een fantastisch ijs-
hockeyteam, maar emoties en fa
natisme heeft aangewakkerd
door gebeurtenissen ver buiten
de olympische arena.
Daarmee is de cirkel van de politie
ke Winterspelen rond. De Spelen
die beter zonder publiek en uit
sluitend voor de tv-camera's
plaats hadden kunnen vinden.
Vanaf vandaag is Lake Placid
weer een uitgestorven dorp,
dommelend tussen Olympische
bergen. Gedurende twaalf dagen
werd het overweldigd door een
monster dat het niet onder con
trole had.
In de restaurants kunnen de oude
prijskaarten weer te voorschijn
komen, de rommel kan worden
opgeruimd en het Olympische
dorp kan worden herschapen in
een gevangenis. Maar het is toch
zeer denkbeeldig dat Lake Placid
in de Olympische .historie blijft
voortleven als het eindstation. In
Moskou zal de vlam ook wel weer
worden ontstoken, het is alleen
de vraag voor wie. En daarna?
Kees Kerdel, de Nederlandse
IOC'er, zei vrijdagavond veelbe
tekenend tegen Herman van
Laer, de voorzitter van de
schaatsbond: „Herman, kijk
goed om je heen, want dit zijn de
laatste Winterspelen".
Ondanks de opmerking van Kerdel
maakte een groep vrolijke Joego-
slaven zondagavond bij de slot
manifestatie in Lake Placid niet
temin haar opwachting, want Se-
rajewo verwacht de Winterspelen
in 1984. De Olympische droom
blijft in ieder geval wel voortdu-
President Carter omhelst Eric Heide
WASHINGTON (ANP) - Eric Heiden heeft zich gisteren in Washington
onomwonden tegen een boycot van de Olympische Spelen van Moskou
uitgesproken. Tijdens de ontvangst van de Amerikaanse Olympische
ploeg van Lake Placid in het Witte Huis kondigde de winnaar van vijf
gouden medailles een petitie aan, waarin de Amerikaanse deelneming
aan "Moskou" wordt bepleit. De petitie zal worden aangeboden aan
president Carter.
Tijdens de huldiging van de medaille-winnaars sprak Carter gisteren; "Dit
is een van de mooiste momenten in mijn loopbaan als president". Hij
noemde de Amerikaanse medaillewinnaars "helden" en omhelsde de
vijfvoudige winnaar vari Olympisch goud, Eric Heiden.
In drie door Carter beschikbaar gestelde vliegtuigen waren de Olympische
deelnemers op de luchtmachtbasis Andrews aangekomen. Duizend
mensen waren ter plaatse om de ploeg te verwelkomen. In het Witte Huis
werden de Amerikaanse Olympiërs toegejuichd door enige honderden
personeelsleden en parlementariërs.
Nadat Carter Heiden had omhelsd, schudde de president de handen van
de twintig leden van de ijshockeyploeg, die zo verrassend goud had
gewonnen.
"Ik bedank niet alleen de medaillewinnaars, maar allen die hard hebben
gewerkt om de Verenigde Stalen tijdens deze Winterspelen te verte
genwoordigen", aldus Carter, die de Amerikaanse zege bij het ijshockey
"één van de meest adembenemende gebeurtenissen in de geschiedenis
van de sport" noemde.
Melbourne wil
gastheer zijn
CANBERRA - Melbourne wil
als gastheer voor de Olympi
sche atleten optreden als er
een massale boycot komt van
de Zomerspelert van Moskou.
Dit heeft Dick Hamer, eerste
minister van de staat Victoria,
gisteren verklaa-d.
Melbourne, waar in 1956 de
Olympische Spelen werden
gehouden, kan nu al zonder
problemen met accommoda
ties wedstrijden in dertien
van de 21 Olympische takken
van sport verwerken.
