Nederlands
altaarmissaal
nog lang geen
gemeengoed
Pffiïï
Niet de kaken op elkaar
GSB233SED
"Simpele kreten bij Het kerkgebouw
evangelisatie via tv j
ZATERDAG 23 FEBRUARI 1980
(Van onze redactie geestelijk leven)
Vaak zijn onwillige pries
ters er de oorzaak van dat
het Nederlandse altaar
missaal, dat de Nationale
Raad voor Liturgie de
rooms-katholieke paro
chies vorig jaar als ver
plicht liturgisch boek
heeft aangeboden, nog
lang niet de aandacht
krijgt die het verdient en
waarop de gelovigen
recht hebben.
Tot die conclusie komt de voorzit
ter van de Vereniging voor La
tijnse Liturgie, de heer J. E. van
der Does de Willebois. Hij vindt
dat heel jammer, "want het is een
uitstekend boek". "Het is geble
ken dat veel leken wèl maar nogal
wat geestelijken niét willen
meewerken om de Romeinse li
turgie, Latijns of Nederlands, le
vend te houden en te bevorde
ren". Hoewel er ook priesters zijn
die het missaal met enthousias
me gebruiken.
Afweerhouding
De Vereniging voor Latijnse Litur
gie zelf heeft nu een Latijns-Ne
derlands missaal voor zondagen
en feesten uitgegeven, dit "om
zowel de Latijnse als de Neder
landse liturgie in haar nieuwe ge
daante te dienen". Er is veel be
langstelling voor. De eerste opla
ge (5000) was al vóór de verschij
ning, bij voorintekening, uitver
kocht, zo deelde voorzitter Van
der Does mee. Een tweede druk is
in de maak.
Het boek werd deze week aange
boden aan de voorzitter van de
Nationale Raad voor Liturgie,
monseigneur Ph. Bar. Het voor
woord is van kardinaal Wille-
brands. De bisschoppen hebben
zonder uitzondering de verschij
ning van dit "missaal voor de
kerkganger" toegejuicht.
Bij de voorbereiding van deze uit
gave stuitte de vereniging van de
heer Van der Does vaak op een
duidelijke afweerhouding van de
priesters. "Naar de redenen daar
van kan men alleen maar gissen",
zegt hij spijtig. "In één geval
deelde een priester ronduit mee,
er geen prijs op te stellen dat de
officiële teksten in handen zou
den komen van de leken, die dan
de priesters zouden kunnen con
troleren".
Nu een Latijns-Nederlands
boek voor zon- en feestdagen
Het boek van de Vereniging voor
Latijnse Liturgie stemt geheel
overeen met de op last van het
tweede Vaticaanse concilie
vernieuwde Latijnse en Neder
landse altaarmissaais en bevat
ook de lezingen, psalmen en
evangelieverzen (alleen in het
Nederlands) en een 'Kyriale"
Men vindt er de gebeden van alle
zondagsmissen in en de teksten
van de belangrijkste kerkelijke
feestdagen en van de huwelijks-
en uitvaartmis. Het boek is ge
schikt zowel voor geheel Latijnse
en Nederlandse als voor ge
mengde eucharistievieringen.
Ver weg
De klacht van de heer Van der Does
over het geringe gebruik van het
vorig jaar ingevoerde Nederland
se altaarmissaal lijkt niet onge
grond. Een recent onderzoek van
het weekblad "De Bazuin" toont
aan dat het missaal een jaar na de
invoering maar in tien procent
van de eucharistievieringen als
het enige boek wordt gebruikt,
hoewel driekwart van de paro-
chies hét in huis hebben. In 56
van de honderd parochies is het
nog steeds een gesloten boek. Pastoor vreeburg van de Lodewijkskerk in Leiden. Hij gebruikt het
Ruim tachtig procent van de „Au rmissaal v00r de Nederlandse kerkprovincie" wel in de kerk-
Lnderf ütïï&hf SSSÜ 56 is het n"8 steeds geS'°,en
waaronder eigengemaakte. boek.
De voorzitter van de Vereniging
voor Latijnse Liturgie mag dit al
taarmissaal dan "uitstekend
vinden, tal van priesters hebben
nogal bezwaren tegen de taal. Die
staat volgens hen ver weg van de
wereld waarin wij leven.
Slechts 6 procent van alle onder
vraagden het was, wat men
noemt, een "representatieve
steekproef" was het ermee
eens dat het missaal "verplicht"
is gesteld. Conclusie van "De Ba
zuin": "Het is onmogelijk geble
ken de 'creativiteit van de Neder
landse priesters in de eredienst te
breidelen tussen twee kaften"
De tegenstanders van verplichte
invoering beroepen zich op het
eigen geweten en de eigen
verantwoordelijkheid.
Investeringen. Het Amerikaanse
"Interkerkelijke centrum voor de
verantwoordelijkheid van grote
bedrijven" een orgaan van de
Amerikaanse Raad van Kerken
heeft een aantal kerken en hun
organisaties opgeroepen tot het
houden van aandeelhoudersver
gaderingen. Daarin zouden re
soluties moeten worden aange
nomen die grote bedrijven dwin
gen hun investeringen uit Zuid-
Afrika terug te trekken en geen
nieuwe investeringen daar te
doen. Deze resoluties zouden 29
bedrijven aangaan. Veertig ker
ken en kerkelijke organisaties,
die samen een aandelenpakket
van 39 miljoen dollar in deze be
drijven hebben, zullen eraan
meewerken.
CIA. De Amerikaanse Raad van
Kerken is bezorgd over de toe
stemming die de CIA (inlichtin
gendienst) aan de Amerikaanse
regering heeft gevraagd om ook
missionarissen en zendelingen
als "agent" in het buitenland te
mogen inschakelen. Daarvoor
geldt nu een verbod, dit "om de
integriteit van mensen die be
roepshalve in het buitenland
werkzaam zijn, ook geestelijken,
te beschermen". De Raad van
Kerken meent dat de kerk niet
meer op een goede wijze zending
kan drijven als de CIA zendings
mensen als spion mag gebruiken.
Beroepingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Middelharnis
H. A. Samsom Streefkerk. Gere
formeerde Kerken: beroepen te
Heemse J. Radstaak Barneveld;
aangenomen naar Papendrecht
C. A. Wielemaker Zwolle. Gere
formeerde Kerken Vrijgemaakt:
beroepen te Katwijk-Valken
burg kandidaat P. H. R. van
Houwelingen Kampen.
Ontmoeting. Voor de eerste
ontmoetingsdag voor gehuwde
homofielen, die het Algemeen
Diakonaal Bureau van de Gere
formeerde Kerken, de werkgroep
"Orpheus" (voor huwelijk en
homofilie) en het Radiopastoraat
in Hilversum vandaag houden,
bestond zoveel belangstelling dat
een tweede dag nodig is. Belang
stellenden kunnen zich opgeven
bij het Radiopastoraat, Oranje-
laan 8 Hilversum.
Cantatedienst. Aan de cantate
dienst morgenavond om 7 uur in
de Dorpskerk te Wassenaar wer
ken onder anderen mee het Voor-
schotense Kamerkoor en de or
ganist Wim Landsman.
Richtlijnen hervormde raad
Vooraanstaande theologen in Amerika zien met lede ogen de ontwikke- V 1/ V
ling aan van evangelisatieprogramma's op de Amerikaanse televisie. Zij J_
menen dat de "plotselinge explosie van tv-evangelisatie"
van miljoenen dollars per jaar in de komende tijd een belangrijk
vraagstuk voor protestanten en rooms-katholieken in de Verenigde Sta
ten zal moeten zijn. -
Volgens hen kenmerken deze uitzendingen zich veelal door een conserva
tief en zeer eenzijdig heilsverhaal. Ze haken in op teleurstellingen en
angsten. "Als iedereen maar bekeerd is, komt het allemaal wel in orde.
Simpele kreten!"
Een tv-evangelist reageerde daarop met de opmerking dat het zo moeilijk
is, de zaak genuanceerd uit te leggen, omdat de mensen niet het geduld
hebben langer dan vijf minuten te kijken
Jan en alleman naar de ogen zien
"Een kerkelijke vergadering zal de kerkleden in be
paalde gevallen méér dienen door zich tegen heer
sende opvattingen af te zetten dan door zich te
schikken. Ze vertegenwoordigt in haar uitspraken
wel de kerk, maar dat wil nog niet zeggen dat ze de
lakei van de gangbare mening moet zijn".
<r*
Zo reageert de Middelburgse
doopsgezinde predikant M. C.
Postema (51) in het Algemeen
Doopsgezind Weekblad op
bezwaren van een kerklid te
gen een zeer kritische brief
van de doopsgezinde broe-
derschapsraad aan de minis
ter van defensie. Het zenden
van die brief alleen al zou vol
gens dit lid in strijd zijn met
de zelfstandigheid van de af
zonderlijke gemeenten bin
nen de broederschap. Deze
zelfstandigheid brengt mee
dat elke gemeente haar eigen
visie mag bepalen.
De Middelburgse dominee twij
felt aan de waarde van dit
vrijheidsgevoel, "zowat de
heiligste koe in ons doopsge
zinde wereldje". "Hoe zit het
dan met de wèl nodige ge
bondenheid aan de bijbel?
Zonder bijbel zijn wij maar
babbelaars. Wie kan ons dan
ernstig nemen? Wij weten
maar al te goed hoezeer de
zelfstandigheid van de ge
meenten, hoe waardevol ove
rigens, kan worden misbruikt
om hei-vormingen of uitspra
ken die niet stroken met de
heersende opvattingen tegen
te gaan".
Ds. Postema vreest dat daar
door de Doopsgezinde Broe
derschap die in deze haan
tje-de-voorste had moeten
zijn met haar stem tegen de
kernbewapening achteraan
kwam sukkelen. Het doops
gezinde vrijheidsbeginsel
kan "zulk een blamerende
onmacht" niet rechtvaardi
gen.
Monddood.
"Is het werkelijk liberaal, onze
kaken op elkaar te houden als
de grote waarden, zoals de
vrije ontplooiing van het le
ven, in gevaar zijn?" Postema
gelooft van niet. "Juist het li
beralisme is van het begin af
de kampioen geweest van een
absolute vrijheid van me
ningsuiting, als stimulans ten
goede. Het druist daarom te
gen de geest van het libera
lisme in als iemand in feite
een hele kerk, vertegenwoor
digd door haar bestuursorga
nen, monddood zou willen
maken omdat wat deze in een
bepaalde situatie tracht te
zeggen hem en zijn politieke
geestverwanten zou misha
gen. Wie werkelijk liberaal is,
mag niet toestaan dat een
kerkelijke organisatie on
machtig wordt omdat zij Jan
en alleman naar de ogen moet
Het zij zo
Ds. Postema verwacht van de
kerk richtinggevende en pas
torale uitspraken, méér dan
een bevestiging van eigen
mening. "Dat die uitspraken
voor deze of gene misschien
niet altijd even prettig vallen,
het zij zo. Sinds Jezus Chris
tus zijn wij niet meer vrij om
te denken wat in de bol van
onze oude Adam opkomt.
Zeker niet als dat gaat in de
richting van een massale ver
delging van medemensen.
Kerkelijke vergaderingen
behoren ons daarop te atten
deren en ons te vermanen".
Over de betekenis en de functie van
het kerkgebouw buiten de zon
dagse eredienst moet eens se
rieus worden nagedacht. Dat op
pert de Raad voor de Eredienst
van de Hervormde Kerk in een
verslag van zijn werkzaamheden
dat volgende maand in de her
vormde synode ter sprake komt.
De bezettingen van kerkgebou
wen in de afgelopen jaren, zoals
in Amsterdam en Almelo, heb
ben de noodzaak van deze bezin
ning versterkt, zo vindt de raad.
"Een theologische visie op het we
zen en d^ functie van het kerkge
bouw is in de Hervormde Kerk
nog nauwelijks aanwezig. En dat
maakt het extra moeilijk, richt
lijnen op te stellen als een kerk
gaat dienen als "vrijplaats" in
verband met het asielrecht".
Verplicht
Over de kerk als "vrijplaats" zegt de
raad:
"Dit recht zou weer in werking tre
den als mensen wegens schen
ding van de mensenrechten, hun
vluchteling-zijn of vervolging
toevlucht in een kerk zoeken. In
deze speciale gevallen is de ker
kelijke gemeente verplicht te
helpen. Een eventuele juridische
noodzaak van een 'doorlopende
eredienst' moet dan wel worden
doordacht. De kerkeraad zal
daarbij in het beleid betrokken
moeten worden en dan wel eens
'partij' moeten kiezen".
Volgens de Raad voor de Eredienst
hoort een "actie als actie op zich
zelf' in een kerkgebouw niet
thuis. "Dan moet een beroep
worden gedaan op een normaal
functioneren van de eredienst'
Het is de bedoeling dat de raad een
aantal richtlijnen gaat opstellen
voor het gebruik van een kerk als
Lanee tijd hielden Marokkanen de rooms-katholieke kerk "De Duit"
in Amsterdam bezet. Ze vierden uitbundig feest toen bekend werd dat
aan 120 van hen een verblijfsvergunning zou worden verstrekt.
LEIDEN-Herv. Gemeente: Hooglandse
kerk 10 ds. Pannekoek, 11.45 oecumeni
sche dienst; Marekerk 10 ds. Van der
Velden. Woerden, 5 dr. Meijers; Marana-
thakerl: (L. Morsweg) 10 ds. Koolstra; De
Regenboog (Merenvvijk) 9.30 ds. v.
Leeuwen, 11.15 ds. v. Leeuwen en pastor
Van Well; Bethlehemkerk (Driftstr.) 10
ds. Wagenvoorde; Bevrijdingskerk
(Montgomerystr., Zuid-West) 9 dr. Meij
ers; Vredeskerk (Burggravenlaan) 10 dr.
Lamping; Waalse kerk (Breestraat) 10.30
ds. Ribs; Acad. Ziekenhuis 10.15 ds. Bo
venberg; Diaconessenhuis 10.30 ds. Van
't Hof; Kapel Endegeest (Oegstgeest)
9.30 ds. Friederich. Jeugdkapel Vredes
kerk 10; jeugdkapel Bevrijdingskerk
10.30 hr. Laman. Petrakerk (Surina-
mestr.): 10.30 dienst voor doven, hr. Haa
ring. Geref. Kerk: Zuiderkerk (Lam-
menschansweg) '10 ds. Rietveld, 7 hr.
Van der Land, jeugddienst; Petrakerk
(Surinamestr.) 10 ds. v. d. Horst, Kat
wijk; Oude Vest 10 ds Sijtsma, 7 ds Bo
venberg; Mannathakerk (L. Morsweg)
10 ds. Koolstra: Bevrijdingskerk (Mont
gomerystr.) 10.30 ds. Verdoorn, 5 ds.
Rietveld, zangdienst; Groenhoven (Wit
te Rozenstr.) 10 ds. Locher; Petrakerk
(Sur.straat): 10.30 dienst voor doven, hr.
Haaring; Voor ziekenhuizen en Meren-
wijk zie hervormde gemeente. Geref.
Kerk (dolerend) "Groot-Leiden" (Lok-
horslkerk): 9 en 5 hr. Veth. Geref. Kerk
Vrijg. (Herengr. 70(: 10 en 5. Chr. Geref.
Kerk (Steenschuur 9): 10 br. Bil, 5 ds. v.
Dijken. Lisse. Geref. Gemeente (Nieuwe
Rijn): 10 en 4.30., Geref. Gemeente in
Ned. (Bethl.kerk Dnftstraat): 11.30 en
5.30. Evang. Lutherse Gemeente (Hoogl.
Kerkgracht): 10.15 ds. Happee. Re-
monstr.-Doopsgezinde Gemeente (Lok-
horstkerk, Pieterskerkstraat 1): 10.30 dr.
Meijering. Baptistengemeente (Oude
Rijn 3): 10 ds. Bosveld, mmv zangkoor.
Evang. Christen-Gemeenschap (Mid
delstegracht 3): 10 hr. Dikkes. Zen
dingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw. singel 21): 5 hr. De Leeuw. Evange
liecentrum Zijlsingel 2: zond. 10 en di. 8
hr. 5,ijlstra. Pinkstergemeente (Oude
Rijn3 hr. Eikerbout. Volle Evangelie
gemeente Bethel (school tussen De
Twee Sleutels, hoek Rijnsburgersingel):
5 tot 6 nam. Leger des Heils (Hooi
gracht): 10 en 7.30. Nieuw-Apostolische
Kerk (h oge Rijndijk 24): 9.30 en 4, wo 8.
Zevendedagadventisten (Lokhorst-
kerk): elke zaterdag 9.45 bijbelstudie. 11
prediking. Christian Science (Steen-
schuur 8): 10.30. Kerk van Jezus Christus
van dt Heiligen der Laatste Dagen
(Mormi men): 10.15 (Steenschuur 6). Soe-
fiebeweging: 11 in zaal Pieterskerk,
mevr. H. J. Duyster over "Geluk". Oud-
Katholieke Kerk (Zoeterw.singel-hoek
Cronesteinkade): 10 h. mis.Vrij-Katho-
liekeKerk(Vreewijkstr. 19): geen dienst.
Rooms-Katholieke kerken: Haagweg
zat 7, zond. 9, 10.45 en 12; Herensingel
zat. 7, zond. 8 30, 9.30 en 11; Rijndijk
(Leiden-Voorschoten) zat. 7, zond. 9.30
en 11.30; Steenschuur zat. 10 en 7, zond.
8.30,10,11.306en7;Boshuizerlaan zat. 7,
zond. 9.30 en 11Lammenschansweg zat
7, zond. 9. 10.30, 12 en 6; Haarlemmer
straat zat 7, zond. 9.30, 10.45 en 12.15.
ABBENES - Herv. Gemeente: 9.30 ds.
Goverts.
AARLANDERVEEN - Herv. Gemeen
te: 10 ds Westera, 7 ds. Westera in geref.
kerk. Geref. Kerk: 10 ds. v. d. Drift,
Alblasserdam, 7 mevr. ds. Westera. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 dienst. 7 ds. De Graaf's
Gravenzande. Rooms-Kath. parochie:
zat 7, zond. 7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv. Ge
meente: Adventskerk 10 ds. Bogers,
avondmaal, L ds. Blenk, Oudewater;
Kruiskerk 10 dr. Haitsma, Boskoop; Op-
standingskerk 10. ds. v. d. Heiden, 6.30
ds. Bogers; Nabij 10 jeugdkapel; G. Her
derkei k 10.30 ds. Moll, 6.30 dr. v. Santen;
De Bron 9 ds. Moll, 6.30 ds. Sirag zang-
dienst. Ashram 9.30 dr. v. Santen; On
derweg (Lijsterlaan) 10 ds. v. d. Noor--
denne. A.dam; Sionskerk 9.30 ds Droog-
ers Bodegraven, 6.30 ds. Ouwendijk. Ge
ref. Kerk: Mar. kerk 10 en 6.30 ds. Vree;
Salv. kerk 10 en 6.30 ds. Stolk; G. Her
derkerk 9 ds. Mulder; De Bron 10 ds. v. d.
Ree, 10.30 ds. Mulder. Zie verder her
vormde gemeente. Gèref. Kerk Vrijg.
(Rijnsuoom): 8.45 en 6.30 ds. Borgdorff.
Ned. Geref. Kerk (chr. nijv. school Wil-
lemstr.): 9.30 en 4.30 ds. v. d. Veen, Ede.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4.30 ds. Ham
stra. Oud-Geref. Gemeente: 9.30 en 4, di.
26 febr. 7.15 ds. Van Prooijen, Hooftstr.
240. Baptistengemcente (Molenwerfstr.
1): 10 evang. Verkerk, 6.30 ds. Koekkoek.
Baptistengemeente Alphen-Noord
(Sportlaan): 10 hr. v. d. Vlugt, 6.30 hr.
Klein Haneveld. Volle-Evangeliege
meente (school Westpreludeweg): 10 hr.
Jackson. Leger des Heils (Corn, de Vla-
minestr v 10 en 6.30. Pinkstergemeente
Bethel (Rode-Kruisgebouw): 6 nam.
Pinkstergemeente Alphen (Rode-
Kruisgebouw): 10 voorm. Rooms-Kath.
parochies: Bonifaciuskerk zat. 7, zond.
9.45 en 11.30; Piuskerk zat. 7, zond. 9,
10.30 en 11.45; De Bron zat. 7, zond. 9 en
11.30.
BENTHUIZEN - Herv. Gemeente: 9.30
en 6 ds. Exalto. Geref. Gemeente: 9.30
leesdienst, 3.30 ds. Van Gelder, Gouda.
BODEGRAVEN - Herv. Gemeente:
Dorpskerk 10 ds. De Vreugd, 6.30 ds.
Droogers; Salvatorkerk 10 ds. Kruyt, El-
burg, 6.30 ds. Richter, jeugddienst;
Bethlehemkerk 10 ds. Richter, 6.30 ds.
De Vreugd. Geref. Kerk: 10 en 6.30 ds.
Tissink, Dordrecht. Geref. Kerk Vrijg.:
9.30 leesdienst, 4 ds. Borgdorff.
BOSKOOP - Hervormde Gemeente:
Dorpskerk: 9.30 dienst, 6.30 ds. Van
Laai, Zeist; De Stek 9.30 ds. Stelwagen;
Geref. Kerk: 9.30 dr. Bakker, Oegstgeest,
5 ds. Omta. Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst,
3 ds. Quist. Geref. Gemeente: 9.30 en 6.
Opwekkingsgemeente (Concordia):
9.30. Vergadering van Gelovigen
(Nieuwstr.): 9.30 en 5. Rooms-Kath. pa
rochie: zat. 5.30 (De Stek) en 7, zond. 9.30
en 11.
HAZERSWOUDE - Herv. Gemeente:
9.30 ds. Geertsema, 6.30 dr. Haitsma,
Boskoop. Geref. Kerk: 10 ds. Welbe
dacht, 5 ds. De Raadt. Rooms-Kath. pa
rochies: Dorp zat. 7, zond. 10 en 11.30,
Rijndijk (Bernardus) zond. 10; Het An
ker zat. 7, zond. 8.45 en 11.15.
HILLEGOM - Herv. Gemeente: 10 ds.
Rothfusz, 5 kand. Hortensius. Geref
Kerk: 10 ds. v. d. Wall. Chr. Geref. Kerk:
10 en 5 ds. Biesma. Rooms-Kath. paro
chies: Martinuskerk zat. 7, zond. 8.30,10
11.30 en 12.45; Jozefkerk zat. 7, zond.
8.30, 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv. Gemeente: 19 ds
Heidema, Hoogvliet. Rooms-Kath. pa
rochie: zat. 7, zond. 10.
DE KAAG - Herv. Gemeente: 10 ds.
Kolkman. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv. Ge
meente: Dorpskerk 10 ds. Gebraad, 6 ds.
Boer; Ontmoetingskerk 10 ds. v. d.
Bank, Ede, 6.30 ds. Gebraad. Geref.
Kerk: 9.30 ds. v. d. Horst. 5 hr. v. d. Land,
Wassenaar, jeugddienst. Rooms-Kath.
parochie: zat 7, zond. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gemeente:
Nieuwe Kerk 10 ds. Boer, 6 ds. Arke-
raats; Oude Kerk 10 ds. Visser, 6 ds. Van
Roon; Ichtuskerk 10 ds. Vroegindewey,
5 ds. Vink; Pniëlkerk 9.30 ds. Van Roon,
6 ds. Visser; Groen van Pr. school 10 ds.
De Jong; ziekenhuis Overduin 2 ds.
Baas. Triumfatorkerk 9 en 10.30 ds. Vro
lijk, 5 ds. v. d. Horst. Geref. Kerk Vrijg.:
10.15 en 3.30. Ned. Geref. Kerk: 8.45 en 7
ds. Roukema. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5
ds. Slagboom. Vrije Chr. Geref. Ge
meente (Uni-zaal): 10 en 5 ds. v. d. Belt,
Geref. Gemeente (Remisestraat): 10 en 5
ds. Boogaard, avondmaal. Volle Evan
geliegemeente (Voorstraat 100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gemeente: 10 ds. v. d. Linden, 7 ds. Ha-
nemaayer. Geref. Kerk: 10 en 7 hr. Stam,
Sassenheim.
LEIDERDORP - Hervormde Gemeente
en Geref. Kerk: Dorpskerk 10 mevr. Ja-
cobi, 6.30 mr, Reugebrink; Kerk Hoofd
straat 10 ds. Doesburg; Scheppings-
kerk: 9 en 10.30 ds. Geursen; Verpleeg
huis Leythenrode: 10 ds. Lutmers,
avondmaal; St. Elis. ziekenhuis: 9.30rec
tor Vijftigschild. Baptistengemeente
(ditmaal v. d. Valk Boumanweg 236): 10
evang. Schouten. Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7, zond. 9, 10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gemeente: 9.30 ds.
Sirag, R.dam, in Oostenkerk, 7 ds. Rang,
Nieuw-Vennep. Geref. Kerk: 9.30 ds. Si
rag, R.dam, 7 ds. Koffrie. Rooms-Kath.
parochie: zat. 7, zond. 7.30,9.30 en 11.15.
LISSE-Herv. Gemeente: Dorpskerk 10
en 7 ds 't Hooft; Pauluskerk 10 ds. De
Gelder. Geref. Kerk: 10 ds. Omta, Bos
koop, 7 ds. v. d. Kamp, Wassenaar. Geref.
Kerk Vrijg.: 10 dienst. 3 ds. Zomer. Ned.
Geref. Kerk (Salvatori): 10.45 en 5 ds.
Schuurman. Chr. Geref. Kerk: 10 en 7 ds.
v. Dijken. Geref. Gemeente: 10 en 4 ds.
Hakkenberg. Rooms-Kath. parochies:
Agathakerk zat. 7, zond. 10 en 11.30;
Poelpolder: zat. 7, zond. 9 en 11.30; Ma-
riakerk zat. 7, zond. 8.30,10 en 11.45; En
gelbewaarders zat. 7, zond. 8, 9.30, 11 en
5.45.
NIEUWKOOP - Herv. Gemeente: 9.30
en 6.30 ds. Bronsgeest. Geref. Kerk: 9.30
ds. Boer, Zoetermeer, 6.30 ds. Griffioen
Woerden. Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst,
2.15 ds. Hamstra. Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7, zond. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN-Herv. Gemeente: 9.30 ds
Van 't Kruis, Oosternijkerk, 6.30 ds. Mo
lenaar. Geref. Kerk: 9.30 ds. Wijngaar
den, 7 ds. v. d. Ree, Alphen. Rooms-
Kath. parochie: zat. 7, zond. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP - Herv. Gemeente:
9.30 ds. Kramer, Aalsmeer, 7 ds. Goverts,
Geref. Kerk: 9.30 ds. Rang, 4.30 ds. Wijn
gaarden. Geref. Kerk: 9.30 en 3 ds. Vis
ser, avondmaal. Rooms-Kath. parochie:
zat. 7, zond. 9.30 en 11.
NOORDEN - Herv. Gemeente: 9.30 ds.
Dekker, Loenen aan de Vecht, 7 ds. Zou
tendijk. Geref. Kerk (Woerdense Ver
laat): 10 en 7 ds. Den Braber, Medemblik.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond.
10.30.
NOORDWIJK - Herv. Gemeente: kerk
Voorstraat 7 nam. ds. Keuning; Vinken-
laan 9.30 ds. Warnink; kerk Hoofdstraat
10 ds. Hoogendijk, Alphen, 5 ds. War
nink; De Rank (Golfbaan) 10 kand. Lam,
3.30 ds. Baan, Putten; Sole Mio 9 ds.
Keuning, avondmaal. Geref. Kerk: kerk
Hoofdstraat (Buurtkerk) 10 ds. Elgers-
ma, 5 zie herv.; Vinkelaankerk 9.30 ds.
Warnink, 5 ds. Elgersma; stichtingskerk
11 ds. Kersten. Rooms-Kath. parochies:
Zee zat. 7, zond. 9.30 en 11; Binnen zat. 7,
zond. 8. 10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Ge
meente: Dorpskerk 10 ds. Kalkman.
Rooms-Kath. parochies: Viktorkerk zat.
7, zond. 9.30 en 11; Jozefkerk zat 7, zond.
10 een 11.30.
OEGSTGEEST - Herv. Gemeente:
Groene of Will, kerk 10 ds. Sasse,
avondmaal; Pauluskerk 10 dr. Verdonk;
Gemeentecentrum 10.30 ds. Stenfert
Kroest, Bilthoven, 7 ds. Vegter. Geref.
kerk (Mauritslaan): 10 ds. Ter Linden,
jeugddienst. Geref. Kerk Vrijg.: 11 ds.
Mulders, 4.30 kand. v. Houwelingen.
Ned. Geref. Kerk (Gemeentecentrum):
8.45 br. Moleveld, 4 ds. De Lange,
avondmaal. Van Wyckerslooth: 4.30 dr.
Jansen Schoonhoven; Kapel Endegeest:
9.30. Volle Evangeliegemeente (Ge
meentecentrum): 4 nam. Rooms-Kath.
parochies: Will, kerk zat. 7, zond. 9.10.30
en 12; Bonaventurakapel zat 6.30, zond.
9 en 11.
OUD-ADE- Rooms-Kath. parochie: zat.
7, zond. 8.30 en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gemeente: 9.30 ds. Lalleman. Ge
ref. Kerk: 9.30 ds. Jaspers Focks. 5 ds.
Bezemer. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN - Rooms-
Kath. parochies: Maria Presentatie zat. 7,
zond. 9 en 11; Petrus-Banden zat 7, zond.
9.30, 11 en 12.15.
RIJNSATERWOUDE - Herv. Gemeen
te: 9.30 ds. De Kruif, jeugddienst, 7 kand.
Vos. Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst, 2.15
ds. Bouw.
iRIJNSBURG - Herv. Gemeente: Grote
Kerk Voorhof 10 hr. Goedhart; Bethel-
kerk 9 en 10.15 ds. Romein, 5 ds. Bate
laan. Geref. Kerk: Petrakerk 9.30 hr.
Brouwer, Katwijk, 5 ds. Damsma; Im-
manuelkerk 9 en 10.30 ds. Damsma, 5 dr.
v. Oeveren; Maranathakerk 9.30 dr. v.
Oeveren, 5 ds. Rand, Nieuw-Vennep.
Geref. Kerk Vrijg: 10 en 5.15 ds. Zomer.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. De Joode,
avondmaal. Evang. Christengemeente
(aula mavo): 10 dienst. Rooms-Kath. pa
rochie: zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7, zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gemeente: 9 en
10.30 ds. A. Baas, Katwijk, 7 ds. W. Baas,
geref. gemeenschappelijke dienst. Ge
ref. Kerk: 10 ds. Den Tonkelaar, War
mond, 7 ds. Baas, gemeensch. dienst in
herv. kerk. Chr. geref. Kerk: 10 en 5 ds
De Boer, Emmeloord. Ned. Prot. Bond
(Jul.laan 17): 10.30 mevr. ds. Siccama,
Aalsmeer. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 9.30 en 11.
TER AAR - Herv. Gemeente: 10 ds. v.
Doom, Alphen, 6.30 ds. Lefeber, Alphen.
Geref. Kerk: 10 ds. Bezemer, 6.30 ds.
Jaspers Focks. Rooms-Kath. parochies:
Aardam zond. 9 en 12; Langeraar zat. 7,
zond. 8.30, 10 en 11.30.
VALKENBURG - Herv. Gemeente: 10
ds. Juckema, Scheveningen, 6.30 ds.
Vermeulen, jeugddienst. Geref. Kerk:
9.30 ds. De Raadt, jeugddienst, 6.30 ds.
Welbedacht. Geref. Kerk Vrijg.: 9.30 en
5.
VOORHOUT - Herv. Gemeente: 10 ds.
Brokerhof. Rooms-Kath. parochie: zat.
7, zond. 9, 10.30 en 11.45.
VOORSCHOTEN - Herv. Gemeente:
Dorpskerk 10 ds. v. d. Schoot, 7 jeugd
dienst in geref. kerk, dr. Vlijm; aula
Noord-Hofland 9.30 ds. Meijering; Kerk
Hulp en Heil 10 ds. Verheule. Geref.
Kerk: 10 ds. De Zeeuw, 7 dr. Vlijm,
jeugddienst. Geref. Kerk Vrijg.: 10.15 en
4.30 ds. Boxman. Kooms-Kath. kerken:
Laurentiuskerk zat. 7, zond. 10 en 11.30;
aula Noord-Hofland zond. 11; Moeder-
Godskerk zat. 7, zond. 8.30 en 10.30.
Church of England: 10.30 Engelse dienst
in British School, Jan van Hooflaan 3.
WADDINXVEEN - Herv. Gemeente:
Burgkerk 9.30 ds. Verwelius, 5 ds. Koo
ien, IJsselstein; De Hoeksteen 9.30 ds.
Roetman, 3 ds. Verwelius, aangepaste
dienst met geestel. gehandicapten, 6.30
ds. Roetman; Bethelkerk 9.30 ds. Zou
tendijk, Noorden, 5 ds. Roetman; Im-
manuelkerk 10 en 5 ds. Hulst. Geref.
Kerk: Kruiskerk 9 ds. v. d. Berg, 5 ds.
Verdoom; Ontmoetingskerk 10.15 ds. v.
d. Berg. Chr. Afgescheiden Gemeente:
9.30 en 5. Volle-Evangeliegemeente
"Sion" (Lindegaarde 17a): 9.30. Rooms-
Kath. parochie: Victorkerk 10; Ontmoe
tingskerk 8.30 en 11.45.
WARMOND - Herv. Gemeente: 10 ds.
Baas, Sassenheim, 5 ds. Den Tonkelaar.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 8.30,
10 en 11.30.
WASSENAAR - Herv. Gemeente:
Dorpskerk 10 ds. Steenstra, 4.30 ds. Van
Tngt, Aalst 7, cantatedienst, ds. De
Bruine; Kievietkerk 10 ds. Hemgreen,
Den Haag; Messiaskerk 10 ds. v. Heer
den, Den Haag; Dorpscentrum 9.30 ds.
Ouwendijk, Alphen. Geref. Kerk: Zijl
laan 10 en 5 ds. v. d. Meulen; Wassenaar-
Zuid 10 ds. v. d. Kamp. Ned. Prot. Bond
(L. Kerkdam): 10.30 ds. Wemer.
WOUBRUGGE - Herv. Gemeente: 9.30
ds. Lefeber, 6.30 ds. Pannekoek. Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 dr. v. d. Zwaan.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gemeente: 9.30
ds. v. Hoegee, 7 ds. De Kruif, in geref.
kerk. Geref. Kerk: 9.30 hr. Tazelaar. Al
phen, 7 ds. De Kruif, Rijnsaterwoude.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9 en
10.45.
ZOETERWOUDE-Herv. Gemeente: 10
ds. Wolthaus. Rooms-Kath. parochies:
St. Jan zat. 7, zond. 9.30 en 11; Chr. Die-
naarkerk zat. 7, zond. 10; Meerburgh-
kerk (Hoge Rijndijk) zat. 7, zond. 10
hoogmis, 11.30: met orgel en Ned. liede
ren.
ZWAMMERDAM - Herv. Gemeente: 10
ds. Haakman, 6.15 zang, 6.30 ds. Barends
te Nieuw-Vennep. jeugddienst. Geref.
Kerk: 10 hr. v. d. Kraan, 6.30 zie herv
gemeente.
