Onderzoek taalboekje
met kwetsende tekst
Redder geëerd
VRIJDAG 15 FEBRUARI 1980
Burgemeester Vis feliciteert redder J. vau Polanen, rechts van hem de 16-jarige Jan Dekker.
Medaille voor Van Polanen
LEIDEN - Iets meer dan een jaar geleden zakte de toen nog 16-jarige Jan
Dekker met zijn fiets door het ijs van het Galgewater. Met gevaar voor
eigen leven bracht J. van Polanen uit de Morsweg Jan Dekker weer op
het droge. Deze heldendaad was voor het Carnegie Helden Fonds uit
Den Haag reden te over om Van Polanen een bronzen medaille toe te
kennen. Burgemeester Vis reikte de medaille gisteren - in aanwezigheid
van de Oegstgeester familie Dekker - uit aan de heer Van Polanen.
Hoewel het ongeval zowel voor geredde als redder geen lichamelijke ge
volgen had, blijkt het wel psychische gevolgen gehad te hebben. "Jan
durfde kort na het ongeluk niet eens meer op de kunstijsbaan", vertelde
mevrouw Dekker gistermiddag aan burgemeester Vis. De redder, Van
Polanen, zei soms nog last te hebben van slapeloosheid, als de gebeurte
nis weer wordt opgerakeld.
Vanwege de forste vrieskou had Van Polanen bij de reddingsactie bijna zelf
het loodje gelegd. Nadat hij Jan Dekker uit het water had gevist, moes
ten enkele studenten beiden op het droge helpen.
Burgemeester Vis roemde de heer Van Polanen voor zijn heldenmoed: "Ik
hoop dat ik in zo'n geval zou doen wat u gedaan hebt. Maar daar durf ik
mijn hand niet voor in het ijs te steken. Deze reddingsactie is de puurste
vorm van het bereid zijn iets voor een ander te doen".
De heer Smit van het Carnegie Fonds wees op het belang van de onder
scheiding die de heer Van Polanen ten deel is gevallen: "Wij reiken de
bronzen medaille gemiddeld slechts acht keer per jaar uit voor helden
daden op de Nederlandse territoriale wateren. Onze hoogste onder
scheiding, de zilveren medaille, wordt gemiddeld niet meer dan een keer
per jaar toegekend, en dan meestal postuum".
Met de uitreiking van de medaille verrichtte burgemeester Vis eeri van zijn
laatste daden als burgemeester van Leiden. Als zijn laatste daad draagt
hij morgen de sleutel van de stad Leiden over aan de carnavalsvereni
ging De Hutspotten.
Commissie is
akkoord met
bouw lokalen
LEIDEN - De gemeentelijke on
derwijscommissie is gisteravond
akkoord gegaan met de bouw van
viijf noodlokalen in de Zijlwijk.
De commissieleden waren het er
tijdens de druk bezochte verga
dering in het stadhuis aan de
Breestraat vrij snel over eens dat
er bij het scholencomplex aan het
Regenboogpad sprake is van
"een noodsituatie"
Staatssecretaris Hermes van on
derwijs heeft zoals wij woensdag
meldden inmiddels al toestem
ming verleend voor de bouw van
de lokalen. Voor augustus moe
ten de noodlokalen klaar zijn. De
openbare school "De Loop-
plank'V'De Ducdalf', de prot.
chr. Zijlwijkschool en de rk.
school "De Zonnewijzer" die in
het gebouwencomplex met kleu
ter- en lagere school zijn onder
gebracht kampen al geruime tijd
met een tekort aan ruimte.
Hoewel het complex van de com
missie mag worden uitgebreid,
"moeten er grenzen aan de groei
worden gesteld, ook aan de groei
van deze school", is de commissie
van mening. Wethouder Tesse-
laar antwoordde hierop dat er in
het complex zes kleuter- en
twaalf lagere schoolklassen zijn.
"Dat is het toppunt van de groei"
Tesselaar: "Daar moet zeker over
worden gepraat. Het zou curieus
zijn als je daar maar blijft groeien
en er in de omgeving scholen
worden leeggezogen". Volgens
•berekeningen is het lokalente-
kovt bij het scholencomplex toe
genomen tot vijf a zes, terwijl dat
tot '82 zal groeien tot negen. Pas
vanaf 1983 is er een daling te ver
wachten, zo heeft het Bureau Sta
tistiek van de gemeente uitgere
kend.
De bouw van de noodlokalen gaat
ruim acht ton kosten. Het rijk
vergoedt het merendeel van de
kosten en in tegenstelling tot
eerdere berichten draagt de ge
meente Leiden geen vijftigdui
zend gulden, maar drie ton bij
voor de bouw van de noodloka-
LEIDEN - Wethouder Tesselaar van onderwijs gaat con
tact opnemen met het r.k. schoolbestuur van de St. Kris-
toforuswoonwagenschool in Leiden over vermeende
discriminerende passages in een taalboekje voor de la
gere school dat "Nieuwe Leesvormen" heet. In het boek
je worden onder andere suggestieve vragen gesteld over
het leven van zigeuners.
grip voor het anders zijn en het
leven uit een andere cultuur bij te
brengen".
Wethouder Tesselaar toonde zich
gisteravond verrast toen bleek
dat het boekje al ruim zes; jaar
geleden door de gemeente was
aangeschaft. "Wat ik niet snap is
waarom een onderwijzer bij zo'n
school niet tegen het plafond op
vliegt als hij zoiets leest. Dan
smijt je het toch gelijk in de vuil
nisbak. Waarom is men hier niet
eerder op gekomen?"
Mevr. Van Akkeren wilde verder
nog van de wethouder weten of
het inderdaad zo is dat de SAD
Leiden de leesmethode "Nieuwe
leesvormen" heeft aanbevolen
aan de St. Kristoforiswoonwa-
genschool. Zij vroeg onder ande
re een toelichting van de SAD
Leiden en informatie over even
tueel te nemen maatregelen om
leerlingen een objectieve voor
lichting te geven over de leefwij
ze van minderheidsgroepen.
Volgens een woordvoerder van de
SAD Leiden was men niet op de
hoogte van de inhoud van de
tekst, maar zo zei hij "we gaan
geen dingen aanbevelen die te
gen ons pricipe ingaan". Wet
houder Tesselaar wees hierbij op
de eigen verantwoordelijkheid
van de school. "De SAD Leiden is
een adviesdienst. Maar ik vind
wel dat de zaak boven tafel moet
komen".
Bij de SAD zei men na afloop van
de discussie dat men met dit
soort aangelegenheden heel erg
goed moet oppassen, voor cen
suur.
Het CDA-raadslid mevr. M. C. van
Akkeren-Straathof had zich
hieraan geërgerd en heeft hier
over gisteravond tijdens de ver
gadering van de gemeentelijke
onderwijscommissie vragen ge
steld. Zij wilde onder meer weten
wat de rol van de School Advies
Dienst (SAD) Leiden in deze af
faire is geweest.
Tijdens een felle discussie, die na
afloop van de vergadering tegen
het middernachtelijk uur in het
Stadhuis nog in de wandelgan
gen doorsudderde, reageerde
wethouder Tesselaar fel op de
vragen van mevr. Van Akke
ren."Ik vind de wijze waarop de
vragen door het raadslid zijn ge
steld eenzijdig. Naast de School
Advies Dienst had het rk-
schoolbestuur ook in de vraag
stelling betrokken moeten wor
den", aldus Tesselaar.
"De zigeuners leven van de hand in
de tand. Zeep is in de meeste zi
geunerkampen een onbekend ar
tikel. Kun je dat ook anders zeg
gen? Schrijf eens een aantal arti
kelen op die volgens jou in de zi
geunerkampen ook onbekend
zijn. Waarom waarschuwt men
elkaar in de dorpen dat er zigeu
ners komen?".
Dit zijn passages uit de gewraakte
tekst waarmee kinderen van de
St. Kristoforusschool werden ge
confronteerd. Het Tweede Ka
merlid D. van Ooijen (PvdA)
heeft hierover inmiddels al vra
gen aan minister Pais van onder
wijs gesteld. Hij vraagt zich af of
dit nu de manier is "om Neder
landse leerlingen kennis en he-
Mevr. Van Akkeren-Straathof
- geërgerd -
Scholen moeten
Koninginnedag
zelf betalen
LEIDEN - De gemeente Leiden
moet geen geld beschikbaar
stellen aan Leidse scholen voor
de viering van Koninginnedag.
Dit besloot gisteravond de ge
meentelijke onderwijscommis
sie. De commissie is van mening
dat de scholen de eventueel te
maken kosten uit eigen zak moe
ten gaan betalen. Zoals bekend
vindt op Koninginnedag tevens
de troonwisseling tussen de hui
dige vorstin en haar oudste doch
ter plaats.
De commissie ging zonder verdere
discussie akkoord met de bouw
van een club- en buurthuis agn
de Zaanstraat in de wijk Meer
burg bij de Hoge Rijndijk. Het
huidige houten gebouw voldoet,
mede door de flinke groei van de
activiteiten, niet meer aan de ei-
Leiden vraagt CRM vergoeding
bootvluchtelingen die binnen
kort aankomen.
De voorbereiding van de komst van
deze vluchtelingen heeft volgens
B en W nogal wat tijd gekost,
waardoor de huurderving is ont
staan.
Per woning is een vergoeding vast
gesteld van 540 gulden per
maand.
LEIDEN - Burgemeester en wet
houders van Leiden hebben het
ministerie van CRM om een ver
goeding van huurderving ge
vraagd voor de woningen aan ae
Beukenschans.
Sinds november zijn deze wonin
gen in het woonoord voor gastar
beiders gereserveerd voor tien
Kijkhuis
In het Kijkhuis aan de Vrou-
wenkerkkoorstraat 17 wordt
vanavond de nieuwe Russi
sche film "Siberiade" ver
toond van Andron Mikhalov -
Konóhalovsky. Deze film
wordt de Russische Novicento
genoemd en is het verhaal van
twee Siberische families tegen
de achtergrond van een zes
tigjarige ontwikkeling van de
Sowjet-maatschappijDe
film duurt drieënhalf uur.
Aanvang 20 uur en toegangs
prijs f6.-.
Swingavond
In het Leids Vrijetijdscentrum
aan de Breestraat 6*6 wordt
vandaag een ouderwetse
swingavond georganiseerd
met new wave-, reggae-,
funk- en oude rockersmuziek.
Men begint om negen uur en
de toegangsprijs bedraagt
twee gulden.
Filmhuis
In het Filmhuis aan de Bree
straat 66 wordt vanavond in
de nachtvoorstelling die om
half twaalf begint, de film
"La Chinoise" gedraaid. Het
is een rolprent van de Franse
regisseur Jean-Luc Godard
uit 1967lm de film plaatst
Godard vijf jonge mensen uit
verschillende lagen van de
bevolking in een flat waar ze
proberen de theorieën van
Mao Tse-toeng op hun eigen
leven toe te passen. De toe
gangsprijs bedraagt f5.50.
Bingo-avond
In hel clubhuis Klein Matiloaan
de Zaanstraat 126 wordt
vanavond een grote carna
valsbal go-avond. gehouden.
Het begint om acht uur den
toegang is gratis. Zaterdag
wordt vanuit de wijk Meer
burg meegedaan aan de car
navalsoptocht die door de
Hutspotten op touw is gezet.
Ome Willem
Morgenmiddag om twee uur is
Ome Willem samen met
"Neef en "Buurman" te ho
ren en te zien in de Stadsge
hoorzaal. Het wordt een kol
deriek en gezellig feest voor de
kinderenwaarbij jongens en
meisjes net zoals in liet pro
gramma "De film van Ome
Willem", verkleed en wel mee
mogen zingen met bekende
liedjes. De voorstelling wordt
georganiseerd door de Leidse
Volksuniversiteit K&O en de
entreeprijs bedraagt f 5.50.
Maritieme expositie
Inhakend op het grote succes
van de 'open dagvan 1 fe
bruari jl. toen er meer dan
1000 bezoekers kwamen zal
als afsluiting van de zee
vaarttentoonstelling in het
gebouw van de technische
school Don Bosco nog een open
dag worden gehouden. Die is
morgen van tien uur 's mor
gens tot vier uur 's middags.
De tentoonstelling is gratis toe
gankelijk en er zullen weer
maritieme films worden ver
toond. De school staal aan de
Boerhaavelaan 44.
Sprokkelspeldag
De Leidse werkgemeenschap
"De Ratel" houdt morgen een
sprokkelspeldag in de grote
zaal van het Leidse Volkshuis.
In de ochtenduren vanaf tien
uur kan men klaverjassen en
sjoelen. De middaguren van
af half drie zijn gereserveerd
voor het bingo-spel. De kosten
van deelneming bedragen
f3.50 per persoon.
Trio Pjama
In het kader van de zondag
middagvoorstellingen in "De
Uyl van Hooglandt" aan de
Nieuwstraat 28 treedt daar
liet Leidse trio "Pjama" op
"Pjama" werd ongeveer een
halfjaar geleden opgericht en
bestaat uit Marc van Pelt
(zan{j). Jan Middendorp gi
taar en zang) en Pepijn
Ge'urts lepelsfluiten, voor
dracht). Het is een soort folk
groep met een breed repertoi
re. Aanvang 15 uur.
Carnavalsfeest
Maandag houdt de speeltuin
vereniging Prinses Beatrix
het jaarlijkse carnavalsfeest
voor kinderen in de leeftijd tot
12 jaar. Dat feest begint om
twee uur 's middags in het
speelhuis van de vereniging
aan de SchubertlaanVoor de
kinderen die het beste ver
kleed zijn, vallen er leuke
prijsjes te verdienen.
Natuurwandeling
De afdeling Leiden van het In
stituut voor Natuurbescher-
mingseducutie(IVN) organi
seert op zondag 17 februari
een anderhalf uur durende
natuurwandeling in Oud
Poelgeest. De wandeling die
onder leiding staat van erva
ren natuurgidsen begint om
twee uur 's middags. Begin
punt is de Laan van Oud
Poelgeest in Oegstgeest.
Jazz on sunday
Het bestuur van Jazz on sunday
heeft voor zondag een "gepro
grammeerd" sessionpro-
gramma georganiseerd
waaraan wordt deelgenomen
door de volgende musici: Cees
Slinger (o.a. ex-leider van de
formatie The Diamond Five)
aan de piano, Henk van de
Berg slagwerk, Dolf Delprado
bas, Wil Simons tenorsax,
Guup Massaro alt- en tenor
sax, Nico van Battum tenor
sax en Bob Rigter tenor- en
baritonsax. De sessions be
ginnen om kwart voor drie 's
middags in het bowlingres
taurant aan de Boshuizer-
laan.
Augustinus
In het gebouw van de jongeren
vereniging Augustinus wordt
zaterdag een avond gehouden
met het optreden van de
vrouwenrockband Gerania
Dus. Na afloop van het optre
den is er een disco waarbij
alleen platen van vrouwen
worden gedraaid, zoals Nma
Hagen en Patty Smith. Het
muziekfeest begint om negen
uur aan het Rapenburg 24.
Hot House
In de jazz-zolder Hot House aan
de Breestraat 66 treedt zater
dagavond de groep "Nieuw
Leven" op met onder andere
Dick Borstlap en Gilius van
Bergeyck. Het concert begint
om 21 uur.
mr. J. Peter
fractieleider
PvdA Leidse
gemeenteraad
Deze week neemt Vis als burge
meester afscheid van Leiden.
Onmiddellijk rijst dan de
vraag: Wie zal de volgende
burgemeester van Leiden
wordenDeze vraag zal ons
ongetwijfeld de komende
maanden nog bezighouden.
Wanneer nu de Koningin haar
aftreden aankond.igt staat
onmiddellijk vast wie haar
zal opvolgen. Daar heeft ver
der niemand invloed op en in
spraak bestaat daar verder
niet bij. Dit is dan ook de re
den dat mijn partij princi
pieel voor een republiek is al
wordt er nu geen heibel ge
maakt over de troonopvol
ging. Dat lijkt me ook niet ver
standig omdat gezien de zeer
geringe invloed van de Ko
ningin op het staatsbestuur
het beter lijkt politieke me
ningsverschillen uit te vech
ten over belangrijkere zaken
zoals de werkgelegenheid of
de solidariteit met de niet-ac-
tieven die van sociale uitke
ringen afhankelijk zijn.
Bovendien blijkt de Nederland
se bevolking de troonopvol
ging niet als een probleem te
ervaren. Waarom zou je dat er
dan van maken wanneer we
toch genoeg andere, meer we
zenlijke, problemen kennen?
Geheel anders ligt het met de
opvolging van een burge
meester. De invloed van de
bevolking van Leiden op de
opvolging is ook zeer gering.
Dit vormt wel een probleem
onidat anders dan de Konin
gin de burgemeester zeker in
vloed kan uitoefenen op het
stadsbestuur. De vergelijking
tussen beiden eindigt met de
representatieve taak zoals het
doorknippen van linten en het
uitreiken van onderscheidin
gen.
De burgemeester maakt in de
eerste plaats deel uit van het
College van B. en W. en heeft
daarin ook stemrecht. Naast
het voorzitterschap van de
gemeenteraad kent de wet
hem nog een aantal bevoegd
heden toe zoals bijvoorbeeld
het handhaven van de open
bare orde en het toezicht op de
cafés.
Omdat nu de burgemeester poli
tiek gezien niet onbelangrijk
is lijkt het dan ook beter hem
door de bevolking te laten kie
zen of door de gemeenteraad
aan te wijzen. Wanneer hij
zijn taken slecht vervult zou
de raad hem dan ook naar
huis kunnen sturen zoals we
dat ook gewend zijn te doen
met andere bestuurders die
politieke verantwoordelijk
heid dragen. Een democrati
sche gewoonte waaraan ech
ter vreemd genoeg een burge
meester onttrokken is. Ne
derland is dan ook een van de
weinige landen die een be
noemde burgemeester kent.
De PvdA in Leiden meent nu
dat zolang de burgemeester
benoemd blijft hij geen ande
re taken moet uitoefenen dan
die welke de wet hem uitdruk
kelijk toekent. Die kun je hem
nu eenmaal niet ontnemen.
Het collegeprogram dat het
uitgangspunt vormt voor het
huidige PvdAlVVD-college
herhaalt dit standpunt nog
eens. Dit uitgangspunt lijkt in
de Leidse Gemeente-politiek
nauwelijks meer omstreden,
aangezien het vorige linkse
college ook dit standpunt in
nam en het college daarvoor
Vis alleen voorlichting als ex
traatje had toebedacht.
In kleinere gemeenten komt het
nogal eens voor dat de burge
meester bij de portefeuille-
toewijzing de zwaarste porte
feuille krijgt naast zijn ei
genlijke taken als burgemees
ter. De voorganger van v. d.
Louw in Rotterdam beheerde
zelfs een tijdlang de belang
rijke "havenportefeuille
Voor de grote steden lijkt dit
evenwel verleden tijd en moe
ten de burgemeesters zich te
vreden stellen met hun wette
lijke takenpakket. In kleine
gemeenten waar de burge
meester vaak de enige full
time bestuurder is fungeert
hij nog vaak als voortrekker
van het gehele gemeentelijks-
beleid.
Is de burgemeester in de grotere
steden daarmee niet onbe
langrijker geworden en loont
het daarom nog wel je druk te
maken over zijn benoeming?
De Leidse raad zou zich dan
een hoop moeite kunnen be
sparen door zich niet gewich
tig te zetten aan de taak van
de profielbeschrijving, de
enige mogelijkheid tot in
spraak die de raad krijgt.
Over namen kan de raad niet
spreken doch slechts over het
profiel, d.wz. aan welke eisen
de burgemeester moet vol
doen. Met zijn allen verzin je
dan een schaap met vijf poten,
kortom een krachtdadig fi
guur met managerscapacitei
ten bestuurlijke ervaringeen
goed coördinator en een echte
burgervader etc. etc. Stel dat
je dan een buitengewoon be
kwaam iemand krijgt, dan
zeg je hem vervolgens dat hij
zich nergens mee mag be
moeien en zich uitsluitend bij
zijn wettelijke taken moet
houden. Dit lijkt nogal onzin
nig en beter ware het dan om
iedere drukte om de benoe
ming achterwege te laten.
Toch, wanneer je naar de ei
genlijke taken van de burge
meester kijkt blijkt dat deze
niet onbelangrijk zijn. Een
goede vergadervoorzitter is
zeker voor de Leidse gemeen
teraad een groot goed. Daar
willen ze nog wel eens verga
deren, daar zijn ze niet zuinig
mee en bovendien als we Vis
geloven barst het er van de
polarisatie en het onderling
wantrouwen. (Een goed voor
zitter was Vis zonder meer).
Daarnaast vervult de burge
meester als hoofd van de poli
tie een zeer belangrijke rol.
Men hoeft hier slechts te deh-
ken aan de rol die v.d. LouW
heeft gespeeld bij de haven
stakingen en de rol die Polak
in Amsterdam nu moet spelen
bij het ontruimen van kraak
panden. De rol van bemidde
laar spruit voort uit het
handhaven van de openbare
orde. Kortom geen geringe
taak, zeker niet bij het ont
staan van ernstige conflicten
binnen een gemeente die het
politieoptreden raken. Daar
naast kan de burgemeester
het gemeentelijk beleid op al
lerlei mogelijke wijzen beïn
vloeden, bijvoorbeeld door be
sluiten van de raad ter ver
nietiging voor te dragen.
Dus toch wel belangrijk wie er
komt ondanks een beperkt
aantal taken. Daarom hoop ik
dat de Leidse raad van de
enige inspraakmogelijkheid,
namelijk de profielschets, ge
bruik zal maken door met een
unaniem advies te komen.
Wanneer het advies ernstig
verdeeld is ontneemt men zich
de enige inspraakmogelijk
heid.
De waarde ervan vermindert
door interne verdeeldheid oj
het stellen van irreële eisen
het schaap met de vijf poten).
Bovendien moet het profiel
worden toegesneden op de
specifieke Leidse situatie.
Over de politieke klextr zal
men het wel niet eens worden
Hopelijk overschaduwt de
discussie daarover niet de za
ken waarover we het eens
kunnen worden.
Overigens hoeft het geen ver
wondering te wekken na dit
verhaal dat ik gezien het be
lang van de functie hoop dat
het een PvdA'er Wordt. Een
met onredelijk verlangen ge
zien het feit dat de PvdA al
zolang de grootste fractie in
de Leidse raad vormt en Lei
den het steeds heeft moeten
stellen zonder een PvdA-bur-
gemeester. Bovendien in de
hele Leidse regioBollenstreek
en zelfs in de Haagse regio
missen we een PvdA-burge-
meester. Misschien komt hier
spoedig een eind aan.
