Buddenbrooks: de kroniek
van een koopmansfamilie
ffiil /2S09Smma\
De teloorgang van de NDR
Radio-uitzendingen voor
Nederlanders in Spanje
toegejicht
Boek van Thomas Mann voor tv bewerkt
niet vergeten; bloemen sturen
KEES SORGDRAGER NAAR
'DEN HAAG VANDAAG'
(^y\vandaaq
TV woensdag
DINSDAG 5 FEBRUARI 1980
RADIO - TV - KUNST
PAGINA 5
HILVERSUM (GPD) -
Aan de Spaanse Costa
del Sol zal de Neder
landstalige zender Ra
dio-Club Hollandes met
ingang van 1 maart el
ke dag van 10 tot 11 uur
's ochtends te beluiste
ren zijn.
Het idee voor dit commerciële
radiostation komt van de
journalist Pierre Claessens,
die in samenwerking met de
plaatselijke Spaanse toeris
tenindustrie zijn plannen tot
stand zag komen. De dage
lijkse uitzending van een uur
bevat maximaal zes minuten
reclame en zal voorts worden
gevuld met Nederlandstalige
muziek en informatie.
Voorlopig wordt het program
ma van Radio-Club Hollan
des uitgezonden via de zender
van het Zuidspaanse regio
nale radiostation van Mar-
bella. Drie maanden later
komen daar de zenders van
Gerona, Alicante en Palma de
Majorca bij. Het station is
volkomen legaal, aangezien
commerciële radiostations m
Spanje zijn toegestaan.
Radio-Club Hollandes heeft
zichzelf een proeftijd van drie
maanden gegeven om te kij
ken of men financieel rond
kan komen. De eigenaren van
het station zien de toekomst
hoopvol tegemoet, ondanks
dat in het verleden onder meer
de piratenzender Veronica en
de Belgische wafelbakker
Sylvain Tack ook pogingen in
Spanje hebben ondernomen
die mislukt zijn. Een proefuit-
zending op Eerste Kerstdag
1979 gaf volgens Radio-Club
Hollandes zoveel positieve
reacties dat men perspectief
ziet voor de toekomst.
Het station is bedoeld voor Ne
derlanders en Vlamingen die
in Spanje op vakantie zijn en
diegenen die „overwinteren"
aan de Spaanse kusten. Mocht
Radio-Club Hollandes een
succes worden, dan overweegt
men het aantal zenduren (die
gekocht worden van de regio-
1 nale Spaanse radiostations
uit te breiden.
A
HILVERSUM (GPD) -
Thomas Mann is één van
de belangrijkste Duitse
romanschrijvers van de
20ste eeuw. Van hem ook
is het boek Budden
brooks, waarvan meer dan
één miljoen exemplaren
werden verkocht. Deze
eerste roman, van de in
1955 overleden auteur,
werd al twee keer eerder
door de Duitsers verfilmd.
De KRO-televisie gaat
dinsdagavond van start
met de eerste aflevering
uit van een elfdelige serie
gebaseerd op Budden
brooks, dat Thomas Mann
in 1901 schreef en waar
voor hij in 1929 de Nobel
prijs voor de literatuur
ontving.
Buddenbrooks is gebaseerd op
Thomas Manns eigen familiege
schiedenis en het behandelt het
verhaal van de LUÜBECKSE
koopmansfamilie Buddenbrook,
waarin slapheid en decadentie
steeds meer de overhand krijgen
en rechtschapen, hardwerkende
leden van de familie het onder
spit delven. De tegenstelling tus
sen burger en kunstenaar (recht
schapenheid en decadentie) is
één van de belangrijkste motie
ven in Manns literaire werk.
Als het verhaal begint, is het 1835.
De familie Buddenbrooks komt
met vrienden en kennissen bij el
kaar om de inwijding te vieren
van het nieuwe huis. Zoon Jo-
hann Buddenbrook, zijn vrouw
Elizabeth en hun kinderen Tho
mas. Tony en Christiaan, respec
tievelijk tien, acht en zeven jaar
oud hebben dat betrokken. Jo-
hann Buddenbrooks sr. heeft
problemen met zijn oudste zoon,
Thomas' stiefbroer Gotthold, die
de voortijdig opgenomen erfenis
er snel doorheen heeft ge
jaagd.
In 1839 wordt de jongste dochter
Klara geboren. In dezelfde perio
de overlijden de ouders van Jo-
hann Buddenbrooks en neemt hij
de verantwoording voor de oude
koopmansfirma op zich. Inmid
dels groeien zijn kinderen op. De
twee zonen en twee dochters
ontwikkelen zich als heel uit
eenlopende persoonlijkheden:
Thomas, de oudste, is erg serieus
en verstandig. Op zijn zeventien
de komt hij in de zaak van zijn
vader, waar hij zich snel weet in te
werken.
Tony, de daaropvolgende dochter,
is wat makkelijker. Ze weet dat ze
er goed uitziet en toont zich heel
gevoelig voor de belangsteling
die de jongens op school voor
haar hebben. Zoon Christiaan in
teresseert zich totaal niet voor
school. Theater, muziek en zijn
losbollige vrienden hebben zijn
enige belangstelling. Klara ten
slotte is een droomster die zich
heel langzaam ontwikkelt.
Vier jaar nadat hij Buddenbrooks
schreef, trouwde Thomas Mann
met Katja Pringsheim. Van hun
zes kinderen werd Klaus Mann
auteur en dochter Erica Mann
werd bekend door haar politieke
cabaret Die Pfeffermuhle.
Thomas Mann was voor de Eerste
Wereldoorlog tamelijk conserva-
Een fragment uit de elfdelige Duitse tv-serie Buddenbrooks
tief en politiek nauwelijks geïnte
resseerd. Door de politieke ont
wikkelingen echter werd hij een
democratisch-socialist. In 1933
verhuisde hij onder druk van het
politieke klimaat in Duitsland
naar Zwitserland, om in 1938 uit
te wijken naar de Verenigde Sta
ten. In 1952 komt hij terug naar
Zwitserland, waar hij kort na zijn
80e verjaardag in 1955 over
lijdt.
Buddenbrooks wordt dinsdag
avond om 20.27 uur via Neder
land 2 uitgezonden.
ADVERTENTIE
Fleurop Interflora staat garant voor
uw bloemengroet. Koninginnegracht 135, 2514 AM Den Haag.
BONN (GPD) - Professor Walter Jens, hoogleraar in de
welsprekendheid in Tübingen en voorzitter van het PEN-
centrum in de Bondsrepubliek ziet de toekomst van de
Duitse omroepen somber in: „Neen, laten we ons niets
wijsmaken. Het gaat hier niet om geld of politieke partijen
en evenwichtigheid. Hier wordt een gecontroleerd en
controleerbaar publiekrechtelijk lichaam op den duur
door een commerciële zender verlamd. Het privé om-
roepwezen biedt het volk sex en misdaad, geweld, vuilnis
en reclame aan. Of is er misschien iemand die gelooft dat
hier kwaliteit wordt geboden?"
Jens praat over het naderend einde
van de Norddeutsche Rundfunk
(NDR). In Kiel is pas geleden een
ontwerp gelanceerd voor een
staatsverdrag tussen de Duitse
deelstaten Nedersaksen en
Sleeswijk-Holstein voor exploi
tatie van de NDR. De derde part
ner, de stadsstaat Hamburg, is
daarbuiten gehouden.
Tenminste vooralsnog, want de
onderhandelingen over een
nieuwe constructie van de NDR
gaan nog door. In hoeverre de
-NDR straks als omroep van twee
of drie staten zal voortbestaan is
niet zeker, maar het staat wel vast
dat de structuur van de oude
NDR ingrijpend wordt gewijzigd.
In elk geval wordt de deur open
gezet voor de commercie.
Porno-televisie op zijn Italiaans en
„analfabeten-programma's" op
z'n Amerikaans, waarbij alles on
dergeschikt wordt gemaakt aan
de „terreur van de kijkcijfers",
Mi
HILVERSUM (ANP) - Het
team, dat op dinsdag 19 fe
bruari NOS-televisieru-
briek "Den Haag Vandaag"
in nieuwe bezetting gaat
presenteren is rond. Aan de
al eerder benoemde Han
MUlder en Koos Postema is
door de NOS de 43-jarige
Kees Sorgdrager, nu eindre
dacteur van "Sprekers-
hoek", toegevoegd.
Hij neemt de plaats in van
Henk van Hoorn, die naar de
iVARA gaat.
Kees Sorgdrager is al eerder,
van 1969 tot 1973, als redac
teur aan "Den Haag Van
daag" verbonden geweest.
zijn een nachtmerrie van de Duit
se sociaal-democraten en de pu
bliekrechtelijke georganiseerde
omroepen geworden.
Radio en televisie zijn jn de Bonds
republiek een zaak van de deel
staten. In het noorden bestaat de
NDR, in het westen de WDR
(Westdeutsche Rundfunk), in het
midden de Hessische- en Saar-
landse Rundfunk, in Berlijn de
Sender Freies Berlin, in het zui
den de Südwestfunk en de Beier
se Rundfunk. De verschillende
deelstaten hebben met deze re
gionale omroepen een staatsver
drag gesloten.
De omroeporganisaties maken een
eigen programma op het regio
nale derde net van de televisie en
dragen, naar grootte, bij aan het
gemeenschappelijke ARD-pro-
gramma op het eerste net. Het
tweede kanaal wordt verzorgd
door het ZDF (Zweites Deut-
sches Fernsehen) in Mainz.
De Westduitse omroepen zijn, zoals
gezegd, publiekrechtelijk geor
ganiseerd. In 1961 bepaalde het
Bundesverfassungsgericht (de
hoogste Duitse gerechtelijke in
stantie, die waakt over de grond
wet) dat het omroepwezen noch
aan een partij, noch aan een ande
re maatschappelijke organisatie
mag worden uitgeleverd. De om
roepen worden daarom gecon
troleerd door een soort raad van
toezicht, waarin vertegenwoor
digers van alle maatschappelijke
groeperingen zitten.
Partijpolitiek
Maar hoe mooi dat in theorie ook
klinkt, in de praktijk blijkt dat
het partijlidmaatschap in de om-
roeppaleizen vaak een beslissen
de rol speelt. De politieke partij
en - waarin slechts vier procent
van de bevolking is georgani
seerd - kunnen vrijwel ongege
neerd en ongestoord hun eigen
medium-soep koken. „Wie re
geert deelt opdrachten aan de
omroeporganisaties uit, wie rege
ren wil zorgt ervoor dat hij een
eigen zender krijgt. Belangrijke
posities worden volgens het par
tij boekje verdeeld. Als het hoofd
van de ene afdeling SPD'er is,
moet de chef van de andere
CDU'er zijn", aldus een bestuur
der van de radio-, televisie- en
filmvakbond RFFU.
Deze praktijk is de achtergrond van
de crisis rondom de NDR, waar
van wordt gevrees dat zij zal lei
den s767tot een totale herstructu
rering van het hele omroepwe
zen.
De eerste stap op deze weg is gezet
door de CDU-minister-president
van Sleeswijk-Holstein, Gerhard
Stoltenberg. In 1978 besloot hij
het verdrag van zijn deelstaat met
de NDR op te zeggen. Zijn klacht
de NDR (die 19 procent van het
gemeenschappelijk ARD-pro-
gramma levert) produceert voor
een deel „politiek niet uitgewo
gen programma's". Stoltenbergs
woede was ontstaan door de be
richtgeving van de NDR over de
demonstraties tegen de bouw van
een kerncentrale in Brokdorf.
Veel van de jonge, geëngageerde
reporters die de NDR op pad had
gestuurd, bedreven volgens de
minister-president politieke agi
tatie in plaats van nuchtere be
richtgeving.
Stoltenberg voelde zich aangeval
len. Zijn partij vrienden in de raad
van toezicht eisten een onder
zoek naar de bijdragen over.
Brokdorf. CDU-politici beweer
den dat de NDR-microfoons uit
sluitend in handen waren van
mensen die op voorhand „de
werkgever tot een principiële
uitbuiter, de huisvrouw tot in
principe niet geëmancipeerd, de
terrorist tot iemand die te lijden
had van een repressieve omge
ving", uitriepen. De gemoederen
liepen hoog op.
Binnen de NDR werd gesproken
over „voogdijschap" en „massale
hersenspoeling". Een gevecht
over een voorgenomen televisie
serie met de titel „De onderne
mingsraad - een cursus voor
werknemers" stookte het vuur
verder op. Met de meerderheid
van CDU-stemmen (de voorzit-
tersstem was beslissend) ver
langde de raad van toezicht dat de
serie niet zou verschijnen. Tege
lijkertijd keurde de raad de NDR-
berichtgeving over Brokdorf
af.
Omdat Sleeswijk-Holstein het ver
drag met de NDR, dat eind van
dit jaar afloopt, had opgezegd,
moest er noodgedwongen op
nieuw onderhandeld worden.
Hamburg, waar de SPD met ab
solute meerderheid regeert, wil
de en wil niets liever dan de NDR
als omroep van drie deelstaten
behouden. Voor een eigen „Ra
dio Hamburg" zijn te weing fi
nanciële mogelijkheden.
Aanvankelijk leek het erop dat ook
de derde partner, Nedersaksen,
dit doel nastreefde. Minister-pre
sident Ernst Albrecht (CDU) was
het weliswaar eens met de analy
se van zijn collega en partijgenoot
Stoltenberg, maar, zo zei hij: „Er
zijn problemen. Dat is echter niet
voldoende reden om de NDR te
doen verdwijnen". Hij dacht aan
een soort „Radio Nedersaksen"
maar binnen de structuur van de
NDR.
De omroepbazen vreesden echter
meer. Zij waarschuwden ervoor
dat met een gedeeltelijke com
mercialisering in het noorden
van de Bondsrepubliek de hele
structuur van het Westduitse om
roepwezen op de helling zou ko
men te staan. Terecht naar alras
bleek. Want Ernst Albrecht, die
overigens de strijd met Franz Jo
sef Strauss om het kandidaat-
kanselierschap van de CDU-CSU
verloor,
was tijdens een onderhandelings
ronde ineens duidelijk gewor
den: „Ik wil dat er weer een veel
zijdigheid aan programma's
komt. En... Ik ben ook vast beslo
ten dat in Noord-Duitsland door
te drukken. Wij
zullen het hele omroepwezen in
Duitsland een nieuwe vorm ge
ven". Albrechts motto: „Als de
burgers liever voetbal willen zien
dan uitweidingen over de
problemen van de homosexuali-
teit, moet men hen die keuzemo
gelijkheid ook geven".
HANS AMESZ
NEDERLAND I
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.30 - Sesamstraat (NOS)
18.45 - Paspoort voor Joegoslaven en Italianen (NOS)
18.55 - Journaal fNOS)
18.59 - Ronduit-tv (EO)
19.30 - Het ontstaan van de wereld (EO)
20.10 - Van U wil ik zingen (EO)
20.30 - Het land van de watervogels, natuurfilm (EO)
20.55 - Tijdsein (EO)
21.24 - Tenslotte (EO)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55 - NOS-Cultuur: Thailand: De weg door het midden (NOS)
22.45 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.25 - Microprocessors II, le cyclus, les 13 (TELEAC)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Sinbad de zeeman, tekenfilmserie (KRO)
19.25 - De Muppetshow (KRO)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Buddenbrooks, tv-serie (KRO)
21.30 - Brandpunt (KRO)
22.05 - Drie hoog achter, tv-serie (KRO)
22.30 - Nicaragua, vijf maanden na Somoza, filmreportage
(KRO)
23.25 - Journaal (NOS)
NEDERLAND I
10.00-10.10 Schooltelevisie (NOS-NOT)
11.00-12.00 Schooltelevisie (NOS-NOT)
13.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
15.30 - Berebios (AVRO)
DUITSE TV
DUITSLAND I
(Region, progr.: NDR: 18.00 Mike
Andros - Reporter der Grosstadt, tv-
serie. 19.25 Region, magaz. 19.59
Progr.overz. WDR: 18.00 Inform,
progr. 18.30 Licht progr. 18.40 Zim-
mer fei - UNO-Naehe, tv-serie. 19.15
Aktual. 19.45 Report.). 20.00 Journ.
20.15 Amus.progr. 21.00 Report.
21.45 Delvecchio, misdaadserie.
22.30 Aktual. 23.00 Amus.progr.
24.00 Journ.
DUITSLAND II
18.20 Tekenfilmserie. 19.00 Journ.
19.30 Young Billy Young, speelfilm.
21.00 Aktual. 21.20 Inform, progr.
22.00 Filmportret. 22.45 Muzikaal
filmportret. 23.40 Journ.
DUITSLAND ID WDR
18.00 Kleuterprogr. 18.30 Tvdcursus.
19.00 Showprogr. 19.45 Journal 3.
20.00 Journ. 20.15 Aktueel magaz.
21.00 Aktueel magaz. 21.15 Inform,
progr. 21.45 Aktueel progr. 22.30 In
form. serie. 23.00 Journ.
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.00 Tekenfilmserie. 18.05 Kleuter
progr. 18.30 Open School. 19.00 Te
kenfilm. 19.05 Gastprogr. 19.35 Me-
ded. en Morgen. 19.45 Journ. 20.10
Licht muz.progr. 21.05 Wetensch.
progr. 21.55 Kwis. 22.25-22.40
NET II
18.00 Tekenfilmserie. 18.05 Kleuter
progr. 18.30 Open School. 19.00 Te
kenfilm. 19.05 Gastprogr. 19.35 Me-
ded. en Morgen. 19.45 Journ. 20.10
Natuurserie. 20.40 Paradijsvogels,
tv-serie. 21.25-23.35 De dood op de
hielen (North by Northwest), speel
film.
De televisie-actualiteitenrubriek van de KRO, Brandpunt, zal
vanavond om 2130 uur op Nederland 2 geheel gewijd zijn aan de
afloop van de bijzondere bisschoppensynode die vorige maand in
Rome is gehouden.
Aan het woord komen Italiaanse journalisten, die zich speciaal met
het Vaticaan bezig houden. Nederlandse woordvoerders zijn me
vrouw Marga Klompé, lid van de pauselijke commissie Justitia et
Paar, en professor Alting von Geusau, die de initiatiefnemer is van
de brief die begin november vorig jaar is gestuurd aan de paus en
de Nederlandse bisschoppen. Daarin werd gesproken over het ver
val van het rooms-katholieke geloof in Nederland.
Een KRO-ploeg reisde drie weken door Nicaragua, om er een
documentaire te maken die laat zien hoe in dit land, vijfmaanden
na de Sandinistische revolutie, met vereende krachten aan de we
deropbouw wordt gewerkt.
Men kreeg alle medewerking om te praten met vertegenwoordigers
van het volk en van de nieuwe regering. Van regeringszijde zijn
o.m. gesprekken opgenomen met commandant Thomas Borge (mi
nister van binnenlandse zaken), die ook zitting had in de vroegere
regering en met minister van onderwijs Fernando Cardenal. De
documentaire wordt vanavond uitgezonden op Nederland 2,22 30 -
23.15 uur.
RADIO
Spektakel - KRO. Vanavond om 21.15 uur via Hilversum 2. Dit
culturele programma gaat over de Beatniks. De generatie schrij
vers en dichters die net na de Tweede Wereldoorlog opzien baarde
met haar werk. De literaire wereld stond op z'n kop. Het kon de
Beatniks weinig schelen of ze serieus werden genomen of niet. De
bekehdsten van hen zijn Jack Kerouac, Ellen Kinsberg, William
Burroughs en Gregory Corso. Zij droegen hun verzen voor met sim
pele muzikale begeleiding, waarmee een basis was gelegd voor een
vorm van rockmuziek.
DINSDAG 5 FEBRUARI
HILVERSUM I
AVRO: 18.11 Radiojourn. 18.25 Top
pers van toen. 19.02 (S) Natafelen.
20.03 (S) Ridder Pasman, operette
van Strauss. 20.30 (S) Van Broadway
tot Carre. 21.02 Met voorbedachte
rade, hoorspelserie. 22.02 AVRO's
Sportpanorama. NOS: 23.02-24.00
(S) Met het oog op morgen. VARA
0.02 (S) Elpee tuin. 1.02 (S) Groot
licht. 5.02 (S) Truck.
HILVERSUM II
KRO: 18.10 Verkenning. HU-
MAN.VERBOND: 18.20 Na vijven
en zessen. P.P.: 18.50 Uitz. van de
BP. KRO: 19.00 Kerk in meervoud.
20.Q0 (S) Klass. liederen voor so
praan. 21.15 Spektakel. 22.20 Over-,
weging. 22.30 Nws. 22.40 (S) Zin in
muz. 23.30 (S) Muz. op het spel (63).
23.55 Nws
HILVERSUM IH
NOS: 18.03 (S) De avondspits. VA
RA: 19.02 (S) Popdonder. 21.02 (S)l
Nashville. 22.02 (S)And all that HILVERSUM IV
jazz. 23.02-24.00 (S) Elpee tuin.
HILVERSUM II
VARA 7.00 Nws. 7.10 Ochtend-
gymn. 7.20 De Wekkerradio. (7.30,
8.00 en 8.30 Nws.). 9.00 Gymn. voor
de vrouw. 9.10 Waterst. NOS: 9.15
Werkbank. VARA 9.25 Keuren en
kiezen. 9.50 Hoor Haar! 11.10
Schoolradio. 11.30 Geldrop-Cen-
traal. OVERHEIDSVOORL.: 12.16
Franco Huis. VARA 12.26 Meded.
t.b.v. land- en tuinb. 12.30 Nws. 12.36
Dingen van de dag. 13.00 Nws. 13.11
Geldrop-Centraal. 13.30 Oude
Schoolliedjes. 13.50 Kinderen een
kwartje? 14.30 Leef-tijd-genoeg.
15.30 Operette. 16.00 Muzikant met.
bevroren vingers, hoorspelserie (4).
16.50 Lichte grammofoonmuz. 17.00
Een blokje Nederlands. 17.24 Me
ded., SOS- en politieber. 17.30 Nws.
17.36 Dingen van de dag.
HILVERSUM IH
KRO: 7.02 (S) Des Engels. 9.03 (S)
Van negen tot twaalf. 12.03 (S) De
.Noen Show. 14.03 (S) De Theo Stok
kink Show. 17.03 (S) Stampij.
WOENSDAG 6 FEBRUARI
HILVERSUM I
VOO: 7.03 (S) Ook goeie morgen.
9.03 (S) Muziek terwijl u werkt 10.02
Kletskop. VPRO: 10.45 (S) Villa
VPRO. 13.03 (S) Welingelichte krin
gen. 13.30 (S) Spannende Splookjes.
14.02 (S) Achterwerk. EO: 14.20 (S)
Radio-kleuterkrant. 14.45 (S) Open
Huis. 16.02 (S) EO-Metterdaad. 16.15
(S) Licht en uitzicht. 16.55 (S) EO-
Aktief. 17.02 (S) Tijdsein. NCRV:
17.46 (S) Theaterorgelbespeling.
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 (S) Het leven
de woord. 7.10 (S) Preludium. 9.00
Nws. 9.02 (S) Uit de kunst. (11). 9.15
(S) Onder de hoogtezon. 10.00 (S)
Orkestpalet. 12.00 Nws. 12.02 (S)Ta-
felmuziek (12.02 Pianowerken uit
de Romantiek; 12.30 Omroeporkest
amus.muz.; 13.10 Platennieuws.)
13.55 (S) Zojuist verschenen. 14.00
Nws. 14.02 (S) Meesterwerken uit de
Kwartethteratuur. 14.30 (S) Kerkor-
gelmuz. 15.00 (S) In kleine bezetting:
klass. muz. 16.00 (S) Het grote werk:
komposities van Benevoli.
16.55-17.00 (S) Kunst en vlieg-
