Steun voor
Okto blijft
alsnog uit
Aanklager: moord
doorBruins bewezen
Beatrix komt "linkskijkend" op munten
Jonge agent
heeft angst
om te falen
YYD en CDA binden in
Weekblad moet bericht
over Knoop herroepen
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1980
DEN HAAG (GPD, ANP) - Het is onzeker of
dit jaar al munten in roulatie kunnen wor
den gebracht met daarop het gezicht van
koningin Beatrix. "Er kunnen vele maan
den overheen gaan voordat de beeldenaar
van koningin Juliana is vervangen door
die van haar dochter", zegt een woord
voerder van het ministerie van financièn.
Ook bij de PTT kan men nog niet zeggen
of in 1980 al een Beatrix-postzegel^erie zal
verschijnen. De mogelijkheid bestaat dat
in ieder geval op 30 april, de datum van de
troonsafstand van koningin Juliana, een
speciale herinneringsserie wordt uitgege
ven.
Het is een gewoonte bij de Nederlandse
munten dat de vorsten de ene keer links
kijkend en dan weer naar rechtskijkend
op de munt worden afgebeeld. Koningin
Wilhelmina keek naar links, koningin
Juliana naar rechts en koningin Beatrix
zal dus weer naar links kijken op de Ne
derlandse munten. Zowel de munten als
postzegels waarop koningin Juliana
voorkomt, zullen ook na haar troonsaf
stand geldig blijven. De verwachting is
dat veel mensen de komende tijd Juliana-
munten en -postzegels gaan sparen. Spe
culanten rekenen erop dat met name de
Julianapostzegels aanmerkelijk in prijs
zullen stijgen wanneer eenmaal de Bea-
trix-serie uitkomt.
Het kabinet-Van Agt heeft gisteren in prin
cipe besloten tot het laten vervaardigen
van een eenvoudig, nationaal koningin
Wilhelminamonument.
Tijdens zijn wekelijkse persconferentie zei
premier Van Agt dat het monument een
plaats zal krijgen in Den Haag. Zo moge
lijk zal het nog dit jaar worden onthuld.
Het kabinet heeft voor de oprichting van het
monument 1,3 miljoen gulden uitgetrok
ken.
Ruzie
In de Jongeren Organisatie voor Vrijheid en
Democratie (JOVD) is ruzie ontstaan over
een verklaring van het hoofdbestuur van
die organisatie. Een aantal grote JOVD-
afdelingen is ontstemd over de uitspraak
van het bestuur dat de JOVD voor een
gekozen staatshoofd is. De afdelingen -
waaronder Leiden - zeggen dat het
hoofdbestuur die uitspraak helemaal niet
had mogen doen zonder de leden te raad
plegen. Ze vinden dat de handelwijze van
het hoofdbestuur "doet vermoeden dat
het hoofdbestuur dictatuur prefereert bo
ven democratie".
De Leidse afdeling van de JOVD schrijft in
een gisteren uitgegeven verklaring dat zij
de zaak dermate ernstig vindt, dat zij zich
in eigen kring zal beraden over haar al dan
niet verder functioneren binnen de lan
delijke organisatie. Wij hopen en ver
wachten dat ons land nog in lengte van
jaren geregeerd zal worden door het huis
van Oranje Nassau. Leve de Koningin",
aldus de verklaring van de Leidse afdeling
van de liberale jongerenorganisatie.
De jongerenorganisatie van de PvdA, de
Jonge Socialisten, vinden dat koningin
Juliana niet moet worden opgevolgd. Zij
zijn van mening dat de PvdA zich dient te
houden aan haar beginselprogramma
waar staat dat het parlementaire systeem
"met een gekozen staatshoofd moet wor
den uitgebouwd en versterkt".
Het hoofdbestuur van D'66 distantieert zich
van de wens van een aantal partijleden om
nu binnen de partij een discussie te be
ginnen over het koningschap.
"Wij menen dat dergelijke discussies nim
mer behoren te worden gevoerd naar
aanleiding van de overdracht van het ko
ningschap. Zowel koningin Juliana als
prinses Beatrix verdienen dat dergelijke
discussies niet naar aanleiding van hun
troonwisseling worden gevoerd". Het
hoofdbestuur zegt de verklaring van "een
aantal willekeurige partijleden" te betreu-
Spanje
Koning Juan Carlos en koningin Sophie van
Spanje wisten dat koningin Juliana op de
veijaardag van prinses Beatrix haar aftre
den officieel zou aankondigen. De Spaan
se vorst Juan Carlos was als het enige
staatshoofd ter wereld op de hoogte van
het voornemen van koningin Juliana om
op 30 april afstand te doen van de Neder
landse troon ten behoeve van haar doch
ter. Zo hebben Spaanse hofkringen giste
ren in Madrid meegedeeld.
Koningin Juliana heeft deze belangrijke be
slissing aan de Spaanse vorsten bekend
gemaakt tijdens het intieme diner op 10
januari van dit jaar in de woning van ko
ning Juan Carlos. Op dit diner, dat gege
ven werd ter ere van het informele bezoek
van de Nederlandse vorstin aan haar
kleinkinderen te Madrid, waren prins
Bernhard, prinses Irene en haar echtge
noot Carel Hugo de Bourbon Parma aan
wezig.
De aanstaande troonsafstand van koningin
Juliana was vrijdag voorpaginanieuws
voor alle Spaanse kranten. Volgens het
monarchistische dagblad ABC bestond
de regeringsperiode van koningin Juliana
uit dertig jaar regeren onder moeilijke
omstandigheden. El Pais (liberaal) schil
dert koningin Juliana af als een vorstin die
boven de partijen staat. Daarbij meldt El
Pais ook nog dat de koningin liberaal en
democratisch is en dat zij Spanje-onder-
Franco nooit heeft willen bezoeken.
Frankrijk
In de Franse pers wordt het afscheid van
Juliana in één adem genoemd met prins
Bernhard en de Lockheed-affaire. Vol
gens de (socialistische) Le Matin is het
Lockheed-drama het enige probleem
waarmee de koningin tijdens haar rege
ringsperiode te worstelen had. Het blad
herinnert verder aan "het fortuin van 600
miljoen dollar" dat de koningin zou bezit
ten. Het partijdagblad van de Franse
communisten, l'Humanité, besteedt pre
cies vijf regels aan het gebeuren: op de
laatste pagina, helemaal rechtsonder in de
hoek.
In het koningsgezinde Engeland trok het
aanstaande aftreden van koningin Juliana
bijna evenveel belangstelling als in Ne
derland. Vrijwel alle Londense dagbladen
brachten het nieuws op hun voorpagina,
vaak vergezeld van een foto van de konin
gin terwijl zij haar aftredingstoespraak
houdt, en van een apart artikel gewijd aan
prinses Beatrix en haar gezin.
Vrijwel geen enkele Britse krant verzuimde
melding te maken van de crises waarmee
koningin Juliana gedurende haar rege
ringsperiode werd geconfronteerd, waar
bij de meeste nadruk werd gelegd op de
recente verwikkelingen rond prins Bern
hard in de Lockheed-affaire en op de des
tijds opspraak verwekkende huwelijken
van prinses Beatrix en prinses Irene.
Shell aandelen
Ook in Engeland werd het vermogen van de
koningin naar voren gehaald: volgens The
Evening Standard zou de koningin één
procent van de aandelen van de Neder
landse helft van Shell in handen hebben
en dat zou alleen al neerkomen op 2 mil
jard gulden.
In de Belgische pers werd gisteren eveneens
ruime aandacht aan het komende af
scheid van Juliana gegeven. De Vlaams-
katholieke Standaard schreef onder de
kop "Juliana, monarchie met een mense
lijk gezicht": "Voor de Nederlander was
zij, zonder overdreven respect maar met
een grote dosis genegenheid "Juliana".
Een goedlachse vrouw die alleen al
door het dragen van soms wat buitenissi
ge hoeden toonde dat zij thuishoort in de
selecte kring van gekroonde hoofden die
Europa nog over heeft".
DEN HAAG (GPD/ANP) - Minister van Aardenne (econo
mische zaken) hoeft zijn besluit om met ingang van 1
februari 1980 (gisteren) geen financiële steun meer te
verlenen aan de kartonfabriek Okto in Winschoten, niet
op te schorten. Volgens de regeringspartij en CDA en
VVD is dat niet meer nodig.
Nu KNP, dat een meerderheidsbe
lang van 51 procent in Okto heeft,
een boedelkrediet beschikbaar
heeft gesteld, kan nog drie weken
worden bekeken welke toe
komstmogelijkheden de karton
fabriek heeft.
CDA en WD gaven met een motie
te kennen dat zij het voldoende
vinden dat de regering tijdens
sursance )uitstel) van betaling „in
overleg met alle betrokkenen"
nagaat hoe de toekomst van Okto
kan worden veilig gesteld.
De oppositiepartijen (PvdA, D'66,
PSP, PPR en CPN) dienden een
motie in, waarin zij aankondig-
den de begroting van economi
sche zaken voor 1980 te zullen
wijzigen. Zelf zouden zij zorgen
dat het bedrag voor Okto be
schikbaar zou komen ten einde
de continuïteit van de fabriek
voor één jaar te verzekeren.
Deze motie werd met 53 stemmen
voor (inclusief DS'70 en het CDA -
lid Hermsen) en 59 stemmen te
gen, verworpen. Van CD A-zijde
werd wel uitdrukkelijk gesteld
dat, als de drie weken termijn on
voldoende zou blijken te zijn. die
termijn moet worden verlengd.
In dat geval zou de overheid de
mogelijkheid daartoe moeten
bieden.
Deze stellingname houdt in dat de
regering in die situatie alsnog
met geld over de brug zal moeten
komen. De motie van de opposi
tie is volgens het CDA echter een
„blanco cheque" voor Okto. die
overigens geen garantie geeft dat
de fabriek over een jaar wel uit de
problemen is.
De commissaris der koningin in
Groningen, mr. Toxopeus zei dat
het besluit van de Tweede Kamer
Steeds minder
verzet tegen
om Okto niet meer te steunen wel
haast zeker het einde van Okto
betekent. Kort na het bekend
worden van de stemmingen in de
Tweede Kamer tijdens het Okto-
debat gaf mr. Toxopeus zijn eer
ste reactie. "Het is een buitenge
woon droevige zaak, dat dit be
sluit genomen is".
Directeur van Okto, ir. C. Kleinjan,
heeft nog niet alle hoop verloren
over het voortbestaan van de fa
briek. "We moeten er ernstig re
kening mee houden dat de fa
briek gesloten zal worden, maar
door het verlenen van surséance
van betaling zal een niepwe be
windvoerder alles op alles kun
nen zetten om het-bedrijf nog te
redden".
Directeur Kleinjan verklaarde dit
tijdens de personeelsvergadering
die gisteravond na afloop van het
kamerdebat in de fabriek in Win
schoten werd gehouden. Bijna
driekwart van het personeel was
op de vergadering aanwezig.
Bij wijze van grote uitzondering vergaderde de Tweede Kamer gisteren. Vrijdag is normaal geen vergaderdag,
maar i.v.m.het spoedeisende karakter van de Okto zaak bleven de kamerleden een dag langer in Den Haag. Hun
verrichtingen werden onder meer gadegeslagen door werknemers van de in moeilijkheden verkerende fabriek
Oorlogsmisdadiger hoort levenslang eisen
HAGEN (FPD) - Onbewogen
hoorde Siert Bruins (58) op de 24e
zittingsdag van de rechtbank in
het Westduitse Hagen de eis van
de openbare aanklager aan: le
venslange gevangenisstraf voor
hem en August Neuhauser (67)
wegens moord op de joodse ge
broeders Meier en Lazarus Sleu-
telberg op 25 april 1945 in Delfzijl.
De aanklager acht bewezen wat
aan beide ex-SD'ers ten laste is
gelegd: dat zij samen de beide
broers - die op hun onderduika-
Duitse soldaat gevonden waren
en naar de SD-post in Delfzijl ge
bracht - naar Farmsum hebben
gereden, ze daar hun eigen graf
hebben laten graven en ze ver
volgens hebben doodgeschoten.
In ieder geval zit daar volgens de
openbare aanklager als verzwa
rende omstandigheid het „gru
welijk karakter" van de moord in.
Of ook „rassenwaan" - ook een
verzwarende omstandigheid -
een rol heeft gespeeld, is niet met
zekerheid te bewijzen.
euthanasie
UTRECHT (ANP)- De laatste jaren
is het aantal tegenstanders in ons
land van actieve en passieve eu
thanasie aanzienlijk gedaald. Uit
een peiling van de Nederlandse
Vereniging voor Vrijwillige Eu
thanasie (NWE) is gebleken dat
eind 1979 nog 23 procent van de
Nederlandse bevolking tegen eu
thanasie was terwijl blijkens vo
rige peilingen (NIPO) in 1972 nog
rond 48 procent tegen euthanasie
was; in 1976 was dat 43 procent.
De NWE heeft eind vorig jaar ruim
1.000 Nederlanders van 18 jaar en
ouder ondervraagd.
AMSTERDAM (ANP) - Het
weekblad Nieuwsnet van deze
week mag niet verder worden
verspreid. Het blad heeft in een
artikel waarin de oud-journalist
Hans Knoop wordt beschuldigd
van meineed in het proces-Men-
ten onvoldoende waar kunnen
maken dat deze onder ede voor
de rechtbank heeft gelogen.
Dit bepaalde de president van de
Amsterdamse rechtbank, mr. W.
J. Borgerhoff Mulder gistermid
dag in zijn uitspraak in het kort
geding dat Knoop tegen de uitge
ver van Nieuwsnet had aange
spannen. De president wees zijn
vonnis enkele uren nadat het ge
ding had gediend.
Hij verbood het weekblad verdere
kwalificaties en uitlatingen te ge
ven dan wel te doen waarbij
Knoop van meineed wordt be
schuldigd. In het komende
nummer moet ook een rectifica
tie worden opgenomen met een
door de president voorgeschre
ven tekst, waarin het blad ver
klaart onrechtmatig jegens
Knoop te hebben gehandeld. Ten
slotte moet binnen vierentwinig
uur in vier dagbladen een adver
tentie worden geplaatst met een
tekst van dezelfde strekking.
dres bij boer Dijkema door een De openbare aanklager, Oberstat-
sanwalt Klaus Schacht, zei het
een moeilijke zaak te vinden na
34 jaar de gang van zaken op die
25e april te reconstrueren. De
verdachten immers zwijgen en de
getuigen hebben veel vergeten,
bewust of onbewust. Alleen een
schematische reconstructie is
nog mogelijk. Vaststaat volgens
de officier echter wel dat Bruins
en Neuhauser besloten hebben
de beide broers te doden, waarbij
het niet uitgesloten is dat de sug
gestie daartoe van Bruins zou zijn
uitgegaan. Vaststaat ook dat de
Sleutelbergs hun eigen graf heb
ben moeten graven. Vaststaat
verder dat ze gedood zijn, maar
niet wie het precies gedaan heeft.
Vaststaat tenslotte dat Bruins de
graven heeft dichtgegooid.
Zeker is volgens de officier ook dat
Bruins en Neuhauser geen bevel
hebben gekregen tot de moord.
De gegevens voor zijn zekerheid
put de officier uit de diverse ge
tuigenverklaringen - het proces
heeft inmiddels 24 dagen in be
slag genomen en de meeste tijd is
besteed aan het horen van getui
gen - die hij als een puzzel in el
kaar past.
Een beroep van Bruins op een soort
noodweersituatie Als ik het niet
gedaan had, was ik misschien zelf
De beschuldiging van meineed be
trof de verklaring die Knoop op
14 oktober 1977 als getuige in de
zaak-Menten voor de Amster
damse rechtbank aflegde. Er
werd hem toen gevraagd de naam
te noemen van de man die hem
had verteld, dat Mensen'aan zijn
advocaat, de toenmalige kamer
voorzitter Kortenhorst twee ton
zou hebben geschonken. Knoop
zei toen dut hij de bron van die
wetenschap aan de commissie
Schöffer had verteld en dat niet
op de rechtzitting wilde zeggen.
Maar in het rapport van de com
missie Schöffer, dat twee jaar la
ter werd gepubliceerd, werd ge
meld, dat Knoop in gebreke was
gebleven zijn bron te noemen. Op
grond daarvan constateert
Nieuwsnet, dat Knoops bewering
verzonnen is.
Volgens Borgerhoff Mulder is de
verklaring van Knoop tegenover
de rechtbank "onjuist en op zijn
minst verwarringwekkend en
onvolledig.' te noemen. Maar dit
rechtvaardigt zeker niet zonder
meer de conclusie, dat Knoop op
zettelijk een valse verklaring on
der ede tegenover de rechtbank
heeft afgelegd, aldus mr. Borger
hoff Mulder.
gepleegd. Hij eiste dat ze allebei
tot levenslang zullen worden
veroordeeld. Hij vroeg de recht
bank Bruins en Neuhauser ge
vangen te doen nemen, omdat ze
anders zouden kunnen vluchten.
Aan het eind van de zitting zei hij
echter akkoord te gaan met een
beslissing daarover op het mo
ment dat het oordeel van de
rechtbank wordt uitgesproken.
En dat gebeurt pas op 22 februari.
De verdediger van Bruins, Wolf
gang Ritzenhoff: zei dat op grond
van wat er in dit proces naar vo
ren is gebracht, niet te bewijzen is
dat Bruins betrokken is geweest
bij de moord". Gebeurtenissen
die meer dan 25 jaar geleden zijn,
onttrekken zich trouwens aan
ons recht, omdat niet meer pre
cies is vast te stellen wat er zich
heeft afgespeeld", aldus de ver
dediger. De hele toedracht van de
moord, die volgens hem ook niet
als een moord kan worden aan
geduid, maar hooguit als dood
slag - en die is in Duitsland in
middels verjaard - is duister
gebleven. Hij vroeg daarorri vrij
spraak en opheffing van de
voorlopige hechtenis (die overi
gens al vrij gauw na de arrestatie
van Bruins is opgeschort).
Op 11 februari komt de verdediger
van Neuhauser nog aan het
woord en krijgen de beide ver
dachten gelegenheid een laatste
woord te spreken. Op 22 februari
doet de rechtbank dan uitspraak.
Rechercheurs
veroordeeld
doodgeschoten") wees de aan- AMSTERDAM (ANP) - De recht-
klager van de hand. Tenslotte had
Bruins al eerder aan executies
deelgenomen en kon hij ver
wachten dat dat vaker zou gebeu
ren. Hij had - net als zijn dienst-
kameraad Erwin Risch - kunnen
weigeren.
Schacht kwam op grond van alle
verklaringen tot de conclusie dat
Neuhauser en Bruins samen de
moord op de beide broers hebben
bank in Amsterdam heeft gis
termorgen twee rechercheurs
veroordeeld tot respectievelijk
twee jaar, en een half jaar gevan
genisstraf, wegens hulp aan de
onderwereld. De één werd ver
oordeeld, omdat hij inbrekers
tipte over waar wat te stelen viel.
De ander kreeg zes maanden we
gens het opmaken van een vals
proces-verbaal.
Scriptie opleiding politieacademie
ARNHEM (GPD) - Als een jon
ge politieagent voor het eerst
de straat op wordt gestuurd,
doet hij het bijna in zijn broek
van angst. Angst om te falen
en angst om door het grote
publiek niet voor „vol" te
worden aangezien. De zenu
wen gieren hem letterlijk
door zijn keel. Als hij voor het
eerst van zijn leven het bon
nenboekje trekt, beven zijn
handen en kan hij het formu
liertje nauwelijks invullen.
Iedere tegenspraak voelt hij
als een aanval op zijn per
soonlijkheid Slechts aan de
hand van zijn mentor kan hij
de beginnersangst onder
drukken.
Opmerkingen van deze strek
king staan te lezen in het werk
„De jonge politieman in con
frontatie met het publiek".
Het is een scriptie van de
hand van de 23-jarige Arn
hemmer Max Daniel. Hij
heeft het geschreven in het
kader van zijn eindexamen
voor het diploma inspecteur
van de gemeentepolitie of of
ficier bij het korps rijkspoli
tie.
Met zijn scriptie wil Max Daniel
aantonen dat volgens hem de
vier jaar durende opleiding
aan de academie te Apel
doorn veel te kort is en vooral
te theoretisch van opzet. Hij
zegt „Als we in de praktijk
komen, zijn we nog zo groen
als gras. Daar moet verande
ring in komen. Het is hele
maal niet zo gemakkelijk om
je medemens te corrigeren.
Het gebrek aan zelfvertrou
wen is vooral de eerste jaren
van je carrière duidelijk voel
baar".
Zelf noemt Max Daniel zijn
werk uniek, omdat er in het
verleden nog niemand per
soonlijke belevenissen als
examenondcrwerp heeft ge
kozen. Tijdens zijn stagepe
riode in Ede en Haarlem pen
de hij alle ervaringen nauw
keurig op in een dagboek.
Zijn scriptie is dan ook een
uittreksel hiervan.
De inspccteur-in-spe spuit in
zijn scriptie ongezouten kri
tiek aan het adres van de Ne
derlandse politieacademie in
Apeldoorn. Naar zijn mening
staat bij de opleiding de theo
rie te zeer voorop, waardoor
de jonge politieman in het
veld zich amper kan handha
ven. Daniel: „In mijn scriptie
probeer ik de problemen
waar een jong agent mee te
maken krijgt, naar voren te
halen. Het zijn niet alleen er
varingen van mijzelf, maar
ook die van collega's op de
academie. Zij kampen met
dezelfde problemen".
Gebrek
„Een van de knelpunten die ik
heb ontdekt", zo gaat de ad-
spirant inspecteur verder, „is
de gebrekkige opvang van
jonge agenten in de korpsen.
Van 18-jarigen kun je nu
eenmaal niet verwachten dat
zij overal van op de hoogte
zijn. We hebben een constan
te begeleiding nodig. Het is
vooral het gebrek aan training
in zelfstandigheid, sociale
vaardigheden en hoe te han
delen in conflictsitua
ties".
Zoals iedere politieman weet
ook Daniel zich nog te herin
neren onder welke omstan
digheden hij zijn eerste be
keuring uitschreef. „Dat was
op mijn tweede dag dat ik
Haarlem werkzaam was. Sa
men met mijn mentor - ik zou
niet weten wat ik zonder die
man zou moeten beginnen -
ging ik op surveillance. Wij
hadden een man laten stop
pen die door rood licht was
gereden".
„Nadat ik de man op zijn over
treding had gewezen, vertel
de ik hem dat hij hiervoor een
bekeuring zou krijgen. Hier
op haalde ik mijn splinter
nieuwe bonnen boekje te
voorschijn, maar besefte te
gelijkertijd dat ik hiermee
niet overweg kon. Het angst
zweet brak mij aan alle kan
ten uit. De man die ik wilde
bekeuren, begreep drommels
goed dat ik een beginneling
was. Een groentje. Ik
schaamde mij en het liefst
was ik weer in de veilige sur
veillancewagen gestapt. Met
een geroutineerdheid waar ik
heilig respect voor had loste
mijn mentor het probleem
op".
Redden
Uit het relaas van Daniel blijkt
dat het publick de jonge poli
tieman door zijn prille leeftijd
niet of nauwelijks accepteert.
„Dit heb ik een paar keer op
een harde, akelige manier
moeten ervaren", zegt hij.
„De eerste keer was dat toen
we een paar bromfietsers van
17 jaar lieten stoppen. Ik
dacht dat door het geringe
leeftijdsverschil best met die
jongelui te kunnen opschie
ten".
„Het tegendeel bleek waar te
zijn. Ze spraken me tegen. Ze
vertelden dat ze geen over
treding hadden gemaakt.
Toen ik hen daarop kort en
zakelijk vertelde dat dat wel
degelijk het geval was, viel er
een lange, pijnlijke stilte. Ik
stond werkelijk met mijn
mond vol tanden. Ook hierbij
moest mijn steun en toever
laat - mijn mentor - mij uit de
situatie redden".
„Zo'n zelfde situatie deed zich
regelmatig voor als we bij
huwelijksproblemen de zaak
moesten sussen. Als we bij
een echtpaar binnenkwa
men", zegt Daniel, „werd
mijn mentor altijd het eerst
aangesproken. Alleen als er
koffie werd uitgedeeld, werd
mijn aanwezigheid opge
merkt. In dergelijke situaties-
voelde ik de grond onder mijn
voeten wegzakken. Ik was
gewoon een nul".
Wat in de scriptie van Daniel
opvalt, is de eerste confronta
tie met geweld. Meestal door
dat deel van het publiek ver
oorzaakt, dat in iedere po
litieagent een dienstklopper
ziet en het liefst met de man
nen van Hermandad op de
vuist wil. Daniel: „Het was
niet zozeer de angst voor het
geweld, maar vooral de haat
gevoelens die bepaalde men
sen jegens ons koesterden.
Hierdoor raakte ik gespan
nen. Voor ik aan mijn studie
aan de politieacademie be
gon, had ik nog niets anders
dan als scholier in de maat
schappij gefungeerd. Ik had
altijd in een beschermde om
geving geleefd en voelde me
in de praktijk aan de leeuwen
overgeleverd".
„De eerste ervaring met haat
gevoelens heeft een enorme
indruk op me gemaakt. Ik
herihner mij dat we een keer
ter assistentie werden ge
stuurd naar een wijk die als
zeer lastig te boek stond. In
die volksbuurt werden we
ontvangen met een menigte
van zo'n 50 bewoners, die bij
het zien van de politicwagen
ons de huid volschold. Het
leek wel massahysterie. Hun
haatgevoelens richtten zich
tegen het politieapparaat in
het algemeen. Niet tegen mij
als mens, maar als geünifor
meerd lid van dit apparaat. Er
hing zelfs een vrouw uit het
raam die constant schreeuw
de dat we moesten „opflikke
ren". En om haar woorden
kracht bij te zetten, spuwde
zij op de grond. De kinderen
uit de buurt - aangemoedigd
door hun ouders - klommen
op en in onze wagen. Uit angst
dat de zaak zou escaleren,
durfden we er niets tegen te
ondernemen. Toen we later
de wijk uitreden, werden de
verschrikkelijkste verwen
singen naar onze hoofden ge
slingerd".
De dood
Wat Max Daniel tijdens zijn sta
geperioden eveneens zeer
diep heeft geraakt, was do
confrontatie met de dood.
„De dood geeft je als politie
man een gevoel van onmacht,
brengt je in paniek, waardoor
je niet meer weet hoe je pre
cies moet handelen".
„De eerste keer dat ik met de
dood in aanraking kwam, was
na een auto-ongeluk. Toen wij
ter plaatse kwamen, zag ik
twee zwaar beschadigde au
to's. In een hiervan zaten twee
mensen. Een man en een
vrouw. Ik zag dat de man ern
stig gewond was. Hij zat klem
tussen zijn stoel en het dash
board waarbij hij in een onna
tuurlijke houding over zijn
stuur hing. Hij was spierwit
en had zijn ogen wijd openge
sperd. Hij rochelde. Het bloed
liep uit zijn mond. Zijn vrouw
veegde het met een zeemlap
weg. Toen ik dit tafereel zag,
raakte ik in paniek. Ik rukte
aan het portier van de auto,
terwijl ik gezien had dat ande
ren deze al geprobeerd had
den los te krijgen. Ik wilde
iets ondernemen, maar wist
niet wat. De man stierf voor
dat de ziekenauto arriveer
de".
