LEIDSCH
DAGBLAD
INHULDIGING OP 30 APRIL
Carter verwekt hysterie
vandaag
Kabinet wil vaart zien in verhuizing van PTT
1001 ideeën voor goed
en gezellig wonen.
Groenoordhal Leiden
Abba
houdt
uitverkoop
Datum van koninginnedag wordt niet veranderd
Philips: Boycot
Moskou geen klap
voor verkoop tvs
r>r>
Mg®ï
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1980
OPGERICHT 1 MAART 1860
36079
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
36 PAGINA'S
Hoe komt het dat de mens
van tegenwoordig zo veel
last heeft van spanningen?
Dr. A.F. Sanders (foto) uit
Soest, in Nederland de eerste
hoogleraar in de stress, doet
er een boekje over open.
PAGINA 23
Steun voor Okto blijft als
nog uit
PAGINA 7
Spanje breekt met Guate
mala
PAGINA 9
Bettine Vriesekoop start
zelfverzekerd
PAGINA 11
De in Leiden wonende Af
ghaan Nangyalay Arsala
heeft de hoop nog niet opge
geven dat hij naar zijn ge
boorteland kan terugkeren
PAGINA 19
Voor superschaatser Eric
Heiden liggen de stromen
dollars voor het grijpen
PAGINA 21
De Utrechtse melkboer
Chiel de Groot (54) maakt
samen met zijn vrouw
werkweken van 138 uur
PAGINA 25
Auto weg of autoweg?
PAGINA 29
Gambiet: moeilijk maar
mooi
PAGINA 31
DEN HAAG (GPD/ANP) - Als de PTT-di-
rectie weigert snel van Den Haag naar
Groningen en Leeuwarden te verhuizen,
zullen er gedwongen ontslagen kunnen
vallen. Dat liet premier Van Agt gisteren
op zijn wekelijkse persconferentie door
schemeren.
Het kabinet heeft donderdagmiddag een
delegatie van de top van de PTT-directie
ontvangen en daarbij geëist dat de lei
ding van de PTT voor 1 juli een uitvoe
ringsplan over de spreiding op tafel legt.
„Er moeten nu beslissingen genomen
worden. Het zou onjuist zijn als de onze
kerheid langer duurt", aldus Van
Agt.
De verhuizing van 3400 arbeidsplaatsen
van de PTT-directie van Den Haag naar
het Noorden is altijd op veel verzet bij de
PTT'ers gestuit. Mede daarom zijn uit
voeringsplannen voor de verhuizing
daar altijd zoveel mogelijk getrai
neerd.
Dat is nu niet langer mogelijk. Van Agt zei
dat de verhuizing rond moet zijn twee
jaar nadat het gebouw voor de PTT-di
rectie in Groningen is gebouwd. Dat be
tekent dat de verhuizing in 1987 een feit
moet zijn, en daarom is nu spoed gebo
den, zo zei de premier.
Daar komt nog bij dat de werkgelegen
heidssituatie in het Noorden de laatste
jaren ernstig verslechterd is, en dat de
extra arbeidsplaatsen nu meer dan ooit
welkom zijn.
Aan de andere kant staat, dat PTT-direc-
teur Leenman enige jaren geleden heeft
toegezegd, dat er geen ontslagen zullen
vallen bij de verhuizing, en dat de amb
tenaren slechts zouden worden overge
plaatst op basis van vrijwilligheid.
Van Agt erkende die strijdigheid. „Geen
kabinet zal de kwadratuur van de cirkel
kunnen vinden", zei hij hierover, ,,'t Zal
een hele toer zijn binnen de gestelde pe
riode zovelen naar het Noorden te laten
vertrekken. De speculatie is, dat een
aantal mensen niet wil. Als het zover is,
moeten zij beslissen", aldus Van
Agt.
De premier wilde bevestigen noch ont
kennen dat staatssecretaris Smit-Kroes
(verkeer en waterstaat) het oneens zou
zijn met de druk die nu op de PTT'ers
wordt uitgeoefend. „Ik breng niet naar
buiten wat er tussen de staatslieden om
gaat. Maar ik kan in ieder geval zeggen
dat de staatssecretaris de zaak mede
heeft ondertekend", zei de premier.
De ambtenarenvakbonden ABVA en KA-
BO achten het niet uitgesloten dat zij het
overleg met de PTT-directie over de ver
plaatsing Groningen en Leeuwarden
zullen verbreken.
Dit heeft een woordvoerder van de bonden
meegedeeld, na overleg met staatssecre
taris Smit-Kroes van verkeer en water
staat, onder wie de PTT ressorteert. De
bonden zijn bang dat door de dwang van
het kabinet niets terecht komt van de
toezegging van PTT-directeur Leenman
aan de bonden dat er geen gedwongen
ontslagen zullen vallen en de ambtena
ren slechts worden overgeplaatst op ba
sis van vrijwilligheid.
DEN HAAG (GPD) - Prinses Beatrix wordt op
woensdagmiddag 30 april in de Nieuwe Kerk in
Amsterdam ingehuldigd als onze nieuwe vor
stin. Dat gebeurt enkele uren nadat koningin
Juliana officieel afstand heeft gedaan van de
troon.
Als daar vanuit de bevolking geen
zwaarwegende bezwaren tegen
opklinken, zal 30 april ook na de
troonswisseling „koninginne
dag" blijven.
Minister-president Van Agt zei gis
teren op zijn wekelijkse perscon
ferentie dat de keuze van 30 april,
de verjaardag van koningin
Juliana, voor de inhuldiging een
„dringende wens" van de kroon
prinses zelf is.
Van Agt noemde de verjaardag van
prinses Beatrix, 31 januari, een
„niet bijster geschikte dag" om
koninginnedag te vieren. „De
keuze van 30 april is een uitdruk
king van piëteit van de jonge ko
ningin jegens haar moeder", al
dus de premier.
Bovendien lag, buiten de verjaar
dag van de kroonprinses zelf,
geen andere datum zo voor de
hand als de datum van inhuldi
ging, zo zei Van Agt, die aankon-
EINDHOVEN (ANP) - Philips
verwacht dat een eventuele boy
cot van de Olympische Spelen in
Moskou niet of nauwelijks van
invloed zal zijn op de totale ver
koop van kleurentelevisies dit
jaar. Aldus een woordvoerder
van Philips.
In het verleden bleek wel dat zich in
de periode voor en tijdens Olym
pische Spelen een piek voordeed
in de verkopen van kleurentele
visies. Op het jaartotaal maakte
dat echter weinig uit omdat de af
zet na de Spelen weer lager lag
dan het gemiddelde.
Overigens worden volgens de
woordvoerder dergelijke piek-
verkopen steeds geringer naar
mate de markt verzadigder raakt.
Een boycot zou wel gevolgen heb
ben voor Philips zelf, omdat bij
de produktieplanning rekening
is gehouden met een verhoogde
afzet. Voor en tijdens de Spelen
zal de onderneming bij het door
gaan van de boycot waarschijn
lijk worden geconfronteerd met
een tijdelijk verhoogde voorraad.
Ook de advertentieafdeling van
Philips heeft in de planning een
belangrijke plaats ingeruimd
voor de Olympische Spelen en de
campagne voor dit jaar daar voor
een deel op afgestemd.
digde dat hij aanstaande woens
dag gedetailleerder inlichtingen
zal geven over de aanstaande
troonswisseling.
Onder meer zal dan bekend worden
gemaakt onder welke naam prin
ses Beatrix haar koningschap zal
vervullen: Beatrix ofWilhelmina
II. Die laatste naam - Beatrix'
tweede doopnaam, en de naam
van haar grootmoeder - wordt in
Haagse kringen veelvuldig ge
noemd.
De bekendmaking van koningin
Juliana heeft volgens Van Agt
„geen staatrechtelijke beteke
nis". De koningin heeft volgens
hem niet meer gedaan dan een
voornemen bekend maken. Dat
betekent dat, mocht prinses Bea
trix op 30 april bijvoorbeeld ziek
zijn, koningin Juliana haar werk
voortzet zolang dat nodig is.
Van Agt wilde niet antwoorden op
vragen wanneer koningin Julia
na haar besluit om af te treden
kenbaar heeft gemaakt, noch op
vragen wanneer de koningin die
beslissing voor haarzelf heeft ge
nomen. „Dat valt onder het ge
heim van Soestdijk", zei hij
slechts.
Van Agt gaf toe dat zelfs de Rijks
voorlichtingsdienst, die ook als
woordvoerder voor het konings
huis optreedt, tot donderdag
middag laat niet op de hoogte was
gebracht. De RVD sprak dus de
waarheid, toen zij donderdag
middag op vragen van journalis
ten moest zeggen van niets te we
ten.
Volgens premier Van Agt valt de
troonsafstand wel degelijk onder
de ministeriële verantwoorde
lijkheid van het kabinet voor de
gedragingen van de leden van het
Een bos bloemen voor de koningin, even te voren aan de
wachtlopende marechaussee afgegeven, wordt door hem
aan zijn collega overhandigd: de poort van het paleis mag
nimmer onbewaakt blijven. Er werden gisteren herhaalde
lijk bloemen voor de koningin gebracht.
Leidsch Dagblad
Qt*n krant bezorgd? Bal dan
Maandag t/m vrijdag van
18.00-19 30 uur
Zaterdags van 16.00-18.00 uur.
Uitsluitend tel. 071-211515
'210221 Of 144941.
De mening van Van Agt kan bete
kenen dat er problemen ontstaan
wanneer het kabinet zou vallen.
De premier kon gisteravond niet
zeggen of de troonsafstand ook
door demissionaire bewindslie
den kan worden mede-onderte
kend. „Dat probleem zullen we
moeten uitzoeken", zo zei hij.
Koninklijk Huis. Dat betekent Het kabinet zal vermoedelijk de
dat het besluit tot troonsafstand
moet worden mede-ondertekend
door de daarvoor verantwoorde
lijke bewindslieden.
De staatsrechtgeleerden zijn het
over dit punt niet eens. Er is een
stroming die stelt dat de troon
safstand niet door een kabinet
hoeft te worden goedge
keurd.
portefeuilles niet ter beschikking
stellen op de dag van de troonsaf
stand. Daar zou reden voor kun
nen zijn, omdat de koningin
hoofd van de regering is. Van Agt
zei dat zijn kabinet dat niet zal
doen, als blijkt dat het kabinet-
Drees dat in 1948, toen koningin
Wilhelmina afstand van de troon
deed, dat ook niet deed.
KENNEDY TIJDENS VERKIEZINGSTOERNEE:
WASHINGTON (Reuter/DPA)-De
Amerikaanse senator Edward
Kennedy heeft gisteren de rege
ring-Carter verweten een oor-
logshysterie op te wekken over
het Russische optreden in het
gebied van de Perzische Golf.
Hij reageerde daarmee op een uitla
ting van de presidentiële afgezant
Clifford, die tijdens een bezoek
aan India verklaarde dat de
Sowjet-Unie moeten weten dat
er oorlog komt als zij van plan zijn
op te rukken vaan de Perzische
Golf.
In een televisie-interview zei Ken
nedy dat hij sterk gekant is tegen
eenzijdig optreden van de Ver
enigde Staten in dat deel van de
wereld. "We hebben vitale belan
gen en die moeten gewaarborgd
Wind en regen
Verwachting tot vanavond: Veel be
wolking met van het westen uit regen,
in het noorden mogelijk ook vooraf ge
gaan door sneeuw. Temperaturen van 2
graden in Groningen tot 8 graden in het
zuiden. Tot vrij krachtig, aan de kust
tot hard toenemende wind uit zuid tot
zuidoost.
3 FEBRUARI
Zon op: 8.18 uur; onder: 17.27 uur.
Maan op: 20.11 uur; onder: 9.18 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.38 en 16.44
uur, laagwater te 0.36 en 13.00 uur.
worden, maar dergelijke uitlatin
gen brengen ons dicht bij een
soort oorlogshysterie". Volgens
hem heerst er in de Verenigde
Staten al een oorlogshysterie.
Kennedy vroeg zich af waarom de
Verenigde Staten er niet in slagen
steun te krijgen van de NAVO-
bondgenoten, Japan, Saoedi-
Arabië en andere Golf-staten. Hij
sprak van een zeer ernstige ver
slechtering van de Amerikaanse
invloed en prestige in de wereld.
Kennedy voert verkiezingscam
pagne in New England, waar hij
in de opiniepeilingen een flinke
achterstand op Carter heeft.
Na Cliffords verklaring in India
heeft minister van defensie Ha
rold Brown in een commissie van
het Amerikaanse congres gezegd
dut een Sowjet-aanval op Pakis
tan of Iran niet automatisch een
oorlogsverklaring van de Ver
enigde Staten zal uitlokken. In
elk geval zal de regering tevoren
eerst met het congres overleggen.
Zit- en bergmeubelen, keukens,
slaapkamers, tapijten,
gordijnen, rotan meubels,
decoraties, verlichting,
isolatie, energiebesparing
Gratis adviezen van
binnenhuis-
en tuinarchitecten,
woensdag 30 januari
t/m zondag 3 februari
wo,: 19-22.30 uur
do.,vr. enza.: 14-17
en 19-22.30 uur
zo.: 12-17 uur
STOCKHOLM (UPI) - De
Zweedse popgroep Abba
heeft haar maatschappij
.llarlekin' voor 60 miljoen
kronen (ongeveer 28 mil
joen) verkocht aan het rij-
wielconccrn Monark.
.Harlekin' was door de vier le
den van de groep opgezet
voor het onderbrengen van
de .royalties'. Op het
ogenblik wordt de waarde
van de onderneming op 40
miljoen kronen geschat. Men
verwacht dat daar in de ko
mende drie jaar nog eens 50
miljoen bruto of 20 miljoen
kronen netto na aftrek van
de belastingen, bijkomt.
De verkoop geldt niet de op
brengst van toekomstige
grammofoonplaten van de
popgroep. Deze gaat naar een
nieuwe maatschappij.
De platen cn andere produkten
van Abba behoren tot de bes
te exportartikelen van Zwe
den. In 1978 beliep de totale
vekoop 86 miljoen kronen
(ruim 40 min), waarvan na
aftrek van de belasting circa
24 miljoen overbleef.
Bomaanslagen
in Brussel
BRUSSEL (AP) In Brussel zijn
vanmorgen bommen ontploft bij
de kantoren van de Russische en
Turkse luchtvaartmaatschappij
en "Aeroflot" en "Turkish Airli
nes". De twee kantoren zitten in
hetzelfde gebouw. De eerste bom
ging af bij Aeroflot, de tweede vijf
minuten later bij de Turkse maat
schappij.
Er vielen geen gewonden. De mate
riële schade is echter aanzienlijk.
De politie houdt rekening met de
mogelijkheid dat de aanslagen
het werk zijn van Armeense of
Koerdische nationalisten.
Bejaarde roofovervaller
(72) ter dood veroordeeld
PRICE (AFP) - De rechtbank in Price in de Amerikaanse staat Utah heeft
gisteren een man van 72 jaar ter dood veroordeeld wegens moord op
twee vrouwen tijdens een overval op een bank in februari van het vorig
jaar. De executiedatum is vastgesteld op 24 maart.
De gerechtelijke jury heeft geen rekening gehouden met het pleidooi van
de advocaat van James Norton dat deze, als hartpatiënt, op geen vier jaar
leven meer mocht rekenen.
James Norton, die al een verleden van twintig jaar in de gevangenis heeft,
heeft voor het vuurpeloton als middel van terechtstelling gekozen, in
plaats van ophanging. De mormonenstaat Utah kent dit alternatief, dat
ook gekozen werd door Gary Gilmore, een tweevoudige moordenaar die
driejaar geleden werd terechtgesteld nadat allerlei instanties zich had
den verzet tegen zijn uitdrukkelijke wil om gedood te worden.
HOOGEVEEN (ANP) - De poli
tie in Hoogeveen heeft de 37-
jarige colporteur G. J. B. uit
Amsterdam aangehouden en
ingesloten. De man leurde bij
bedrijven met participatie-
bewijzen van de Stichting
Gehandicapten uit Den
Haag.
Bij drie bedrijven in
Hoogeveen had hij zo n bewijs
voor 385 gulden verkocht. Het
vierde bedrijf dat hij bena
derde vertrouwde hem niet en
schakelde de politie in. Uit het
onderzoek is gebleken dat de
stichting nooit geld voor ge-
handicaptenwerk heeft afge
dragen.
Eén van de projecten waarmee
B. reclame maakte was een
bootreis voor gehandicapten
vanuit Den Helder. B. heeft op
deze wijze minstens 80 bedrij
ven bewerkt in heel Neder
land onder meer Amsterdam,
Rotterdam. Den Haag.
Utrecht, Leiden, Gouda. Al
phen, Roosendaal, Breda,
Tilburg en Hengelo. Voor
zover nu bekend was Hooge
veen de meest noordelijk
plaats waar hij zijn activitei
ten ontplooide.
Ook actief in
Leiden/Alplien
Colporteur
sloeg slaatje
uit actie
gehandicapten
Het geld dat hij ontving droeg
hij volgens znn zeggen af aan
de voorzitter van de slichting.
Deze voorzitter, het brein ach
ter de hele affaire, wordt door
de politie nog gezocht.
De politie acht het niet uitgeslo
ten dat nog veel meer bedrij
ven door de stichting zijn be
naderd. Voor bedrijven die
niet zo happig waren op een
heel certificaat had b. ook
halve deelnemersbewijzen
voor een bedrag van 192£0 in
voorraad.
