Ik weet echt
niet wat ik
verkeerd doe
De Bolster
is gemeente
vaak te
vlug af
8*en
Henk de Bolster:
V)
ZATERDAG 19 JANUARI 1980
LEIDEN
breekt
en
"LEIDEN IN LAST", zo heette het
boekwerkje dat tien jaar gele
den verscheen en waarin het be
stuur van deze stad haar nood
klaagde over de nijpende
problemen waarmee Leiden
heeft te maken.
Tien jaar later is "Leiden in her
stel" het motto van het Leidse
gemeentebestuur. Pogingen om
het proces van aftakeling te
stuiten lopen als een rode draad
door de stad heen. Over het weer
leefbaar maken van de Leidse
binnenstad gaat een serie arti
kelen die regelmatig in deze
krant verschijnen.
Op deze plaats langs de Vliet en aan de Molensteeg wil De Bolster een aantal nieuwe woningen bouwen.Maar
de gemeente werkt niet mee", zegt hij. "De bouwplannen zijn al drie keer afgeketst"
LEIDEN - In de wereld van c^e on
roerend goed-handelaren wordt
vaak op grove wijze omgespron
gen met geld en met de belangen
van mensen. Het is een wereld
van grote bouwers en project
ontwikkelaars maar ook van
kleine scharrelaars en louche
BV's. Een wereld waarin miljoe-
nenhandel soms pijlsnel van ei
genaar verwisselt, waarin goklus
tig met grond en huizen wordt
geschoven. Een spel waaraan
speculanten vele tonnen verdie-
Hoe het spel wordt gespeeld blijft
veelal onduidelijk. De wereld van
projectontwikkelaars zit raar in
elkaar en is meestal ondoorzich
tig. Over de werkwijze van "de
grote jongens in de bouw" ver
scheen vorige week een artikel in
deze krant: hun handelwijze
wordt ook in Leiden vaak in één
adem genoemd met speculatie,
verkrotting in de binnenstad en
intimidatie van bewoners. Ver
scheidene grote fabriekscom
plexen zijn voor de neus van de
gemeente weggekocht en maken
plaats voor kantoren of peperdu
re woningen.
Temidden van grote projectont
wikkelaars en autoriteiten
spreekt de Leidse firma De Bol-
ster een aardig woordje mee. Re
gelmatig duikt die naam op als
het gaat om spectaculaire aanko
pen in de binnenstad. Meer dan
eens is De Bolster de gemeente te
vlug afgeweest. Bekend, of liever
gezegd berucht, is de wijze waar
op hij met zijn huurders om
springt. Zijn naam wordt veelal
in verband gebracht met knok
ploegen, illegale verbouwingen
en andere dubieuze praktijken.
Hoe zit het De Bolster-'syndicaat"
precies in elkaar? In de eerste
plaats is er het slopers- en
straatmakersbedrijf van de gebr.
De Bolster. In dit bedrijf maakt
H. de Bolster deel uit van de di
rectie. Zijn broer J.,de Bolster
trok zich al geruime tijd geleden
terug. Mededirecteuren zijn de
heren Bonnet en Schuur.
H. de Bolster is verder eigenaar van
het aannemingsbedrijf LOV
(welke letters staan voor Leiden,
Oestgeest, Voorhout) en heeft hij
een belangrijk aandeel in BOPA
BV (een samenvoeging van De
Bolster en Pasman) waarin hij
samenwerkt met het schilders
bedrijf Pasman. Dan is er het ka
merverhuurbedrijf van De Bol
ster dat ongeveer 140 kamers
verhuurt. Tenslotte heeft De Bol
ster zich, kort geleden, op de ho-
recamarkt geworpen via Horeca
Leiden BV Hij kocht het hotel
De Wekker (nu een restaurant),
het café De Bierbengel en deed
onlangs nog een bod op 't Karre-
wiel.
Enkele voorbeelden van hoe de
Leidse onroerend goed-hande-
la'ar in het nieuws kwam: In 1976
kocht De Bolster het Minnehuis
aan de Kaarsemakerstraat en het
Oudeliedenhuis aan de Heren
gracht voor de neus van de ge
meente weg. PvdA-gemeente-
raadsleden stelden hierover vra
gen aan het collgge van B en W
omdat de panden zonder ver
gunning zouden zijn verbouwd.
B en W erkenden de feiten maar
bleken niet van plan stappen te
ondernemen tegen De Bolster.
In dat zelfde jaar wilde de gemeente
het voormalige Sijthoffcomplex
aan de Doezastraat kopen maar,
opnieuw werd het gras voor hun
voeten weggemaaid: De Bolster
bood meer en kocht het gebouw
voor 1 miljoen gulden. Raadslid
Driessen (CDA) pleitte voor een
onderzoek omdat een aantal be
woners van het Sijthofcomplex
zouden zijn bedreigd met fysiek
geweld. De politie wilde niets
doen als er geen aangifte werd
gedaan. Mevrouw Koning (PvdA)
merkte daarover op: "Iedereen
die de naam van de eigenaren
hoort wordt doodsbenauwd en
kt-uipt in zijn schulp. Niemand
durft aangifte te doen uit vrees
voor repressailles".
Een voorbeeld uit 1977 hoe de
Leidse aannemer de gemeente
voor schut zette: op de hoek van
de Van der Werfstraat en de Lege
Werfsteeg zou De Bolster negen
premie-koopwoningen bouwen
(dus voor mensen met een kleine
beurs). Later bood De Bolster de
woningen te koop aan in de veel
duurdere vrije sector. Het PPR-
raadslid Beijen stelden vragen in
de gemeenteraad en de kwestie
werd aangekaart bij de minister
van volkshuisvesting.
Tenslotte waren De Bolster en
Pasman enkele maanden geleden
betrokken bij de handel met
complexen huurwoningen die
door de beheerder van het Alge
meen Mijnwerkerspensioen
Fonds (AMF) van de hand wer
den gedaan. De Leidse AMF-wo-
ningen aan de Burggravenlaan en
omgeving werden door de Leidse
beleggers opgekocht en korte tijd
later met een winst van 650.000
gulden doorverkocht. De Bolster
en Pasman waren bij drie ver
schillende transacties in het land
betrokken. De huizenhandel le
verde hen, in korte tijd, een totale
winst op van 1,2 miljoen gulden.
De Bolster zelf bewaarde steeds het
stilzwijgen over zijn handel en
wandel. Tegenstanders van hem
zijn het over één ding eens: hij is
een slimme jongen. Maar hoe
denkt hij zelf over zijn praktijken,
over de manier waarop hij zijn
geld verdient? Wat vindt hij van
alle beschuldigingen die zijn
geuit? In onderstaand interview
komt De Bolster voor het eerst
zelf aan het woord.
LEIDEN - "Ik begrijp niet wat ze
tegen me hebben", zegt hij. "Het
is allemaal kwaadsprekerij of ze
zijn jaloers. Ik weet echt niet wat
ik verkeerd doe. Ik ben gewoon
een handige zakenman en ik heb""-
me altijd het lazeres gewerkt".
Henk de Bolster (42) neemt geen
blad voor zijn mond. "Wat wil je
allemaal weten", vraagt hij eerst
nog weifelend. Maar even later
steekt hij in gloedvolle bewoor
dingen van wal. "Die negen wo
ningen in de Van der Werfstraat
daar hebbefi bijna niks aan ver
diend. Ik heb er hooguit 25.000
aan overgehouden. Dat is echt
niet veel. Dat weet wethouder
Waal ook best, want die heeft
daarover een uitgebreid rapport
gekregen. Maar hij houdt gewoon
zijn kanus.
De schuld ligt bij architect Barke-
ma", verklaart De Bolster. "Die
heeft verkeerde berekeningen
gemaakt. Die mag iedereen van
me zien. Barkema heeft er zelf
40.000 gulden aan verdiend, voor
een paar tekeningetjes. Nu loopt
die overal te vertellen dat ie niet
i meer voor De Bolster wil werken.
Nou, hij mag niet eens meer voor
me werken want hij kan niet eens
rekenen".
Het gesprek met Henk de Bolster
vindt plaats in zijn kantoor aan de
Herengracht. Het is er geen defti
ge boel, er staan geen grijze kan
toormeubelen. De inrichting
wijkt duidelijk af van hoe kanto
ren er gewoonlijk uitzieh. Er
heerst een beetje huiskamerach
tige sfeer, met droogbloemen,
schilderijen in goudkleurige lij
sten en bureaubladen van hout-
fineer. "Het is hier niet zo'n sjieke
tent als bij -Noorlander Bouw",
zegt hij zelf. "Maar ik vind het ge
zellig zo".
Henk de Bolster windt er geen
doekjes om als hij zegt: 'Tedere
klootzak kan een hoop geld ver
dienen. Als je maar alles aanpakt.
Ik heb me altijd een beroerte ge
werkt". Zijn robuust taalgebruik
verraadt een onvervalst Leids ac
cent. Hij doet geen enkele poging
zijn achtergrond te verbergen.
Door zijn ongepolijste, optreden
komt hij zelfverzekerd over maar
hij heeft geen kapsones: "Ik ben
een eenvoudige jongen, een echte
Leienaar", vertelt hij. "Ik ben ge
boren in de Hakbijlenbuurt
(Transvaalbuurt), daar ben ik ook
op school gegaan. Ze waren blij
toen ik er vanaf was want toen
kregen ze het al benauwd van me.
Ik heb geen diploma's, daar word
ik nog steeds om lastig gevallen.
Dat begrijp ik nou niet.
Ik heb eerst 52 verschillende bazen
gehad. Toen ben ik voor mezelf
gaan werken in de straatmakerij,
een jaar of twintig geleden. Ik ben
begonnen met 738 gulden aan
vakantiebonnen. Later ben ik me
een beetje gaan bezighouden met
huizen en kamerverhuur. Al die
praatjes over knokploegen, daar
klopt niets van. Ik heb mensen
die al 8 jaar op kamers bij me wo
nen. Als iemand geen huur be
taalt dan moet die eruit, dat is
toch overal zo. Maar de eerste die
door een knokploeg op straat is
gezet die moet zich maar eens
melden. Dat is nog nooit ge
beurd".
Over de handel in huizen van het
mijnwerkersfonds zegt hij: "Ik
heb niks fout gedaan. Het is ge
woon eerlijk zaken doen. Wat ik
doe is een kwestie van durven,
geen kwestie van kunnen. Ik durf
gewpon het risico te nemen en
tienduizenden andere durven dat
niet. Van werken wordt geen
mens rijk. Je moet wel een beetje
rommelen, kopen en verkopen,
om het hoofd boven water te
houden. Wat ze in de krant schrij
ven dat ik er 1,2 miljoen aan heb
verdiend is een lachertje. Was hét
maar waar. Er gaat 71% naar de
belastingen, en dan heb ik het
nog niet eens over de rest wat er
nog af gaat".
Als ik vraag wat-hij er wel aan ver
diend heeft begint hij te lachen.
"Ik weet het niet precies, maar ik
ben echt niet rijk. Ik kan aardig
me handen roeren en de mensen
die bij me werken verdienen
goed", zegt hij. Even later: "Ik
ben al blij als ik een tonnetje per
jaar over hou".
Van alle kritiek trekt Henk de Bol
ster zich maar weinig aan. "Ik lig
er echt niet wakker van", vertelt
hij. "Het zijn allemaal klet
spraatjes. Of zo'n kwiebus in de
gemeenteraad stelt vragen om
aan een baantje te komen in één
of andere stichting. Dat doet me
niks. Ik doe toch wat ik wil".
Hij laat weinig los over zijn relaties,
zijn werkwijze of over hoe hij aan
informatie komt. "Als je eens
wist hoeveel rotzooi ze gewoon
komen aanbieden. Ze komen zelf
naar me toe. Ik kan alles kopen.
Voor het Karrewiel heb ik ander
half miljoen geboden, later is het
voor minder van de hand gegaan.
Clos en Leembruggen, daar heb
ik ook een bod op gedaan. Er is
niemand die me tegenhoudt,
maar ik wil de gemeente niet eens
voor de voeten lopen. Als ik wil
kan ik voor een miljoen gaan
bouwen. Het is nu rustig, maar na
de vorstperiode ga ik weer draai
en. Dan komt er weer zestig man
bii.
Wethouder Waal vindt me niet aar
dig, geloof ik, want ik mag niet
eens bij hem binnenkomen. Ik
snap het niet hoor. Als er een ak-
tiegroep of buurtcomité bij hem
op de stoep staat zitten ze binnen
vijf miriuten binnen. Waal komt
alleen maar voor bepaalde belan
gengroepen op. Als ik op het
stadhuis kom zegt ie: op De Bol
ster zitten we niet te wachten. Dat
begrijp ik nou niet. Ik ben toch
een nette goser.
Als ondernemer kom je in Leiden
gewoon niet aan de beurt. Ik kan
het wel begrijpen dat de mensen
allemaal wegtrekken. Je moet
hier drie jaar op een bouwver
gunning wachten. Ze ontnemen
je gewoon de lust om nog wat te
doen. Ik heb bouwplannen laten
maken voor het Sythoffcomplex,
die zijn al drie keer afgeketst. Dat
heeft me een verlies van vijf ton
opgeleverd. Nou, wat scheelt dat
niet op één huisje. Ik ben geluk
kig makkelijk, anders zou je er
toch gestoord van worden. Laatst
wilde ik een sporthal neerzetten
achter het ZLC-terrcin, dat heb
ben ze ook al weer getorpedeerd.
Snap je dat nou?
Nog effe, dun krijgt iedereen die
hier nog wat bouwt een medail
le", zegt hij overtuigd. Weetje wat
Waal moet doen, die moet eens
met de ondernemers om de tafel
gaan zitten. Dan kunnen we er
voor zorgen dat die rotte plekken
in de stad eens uitgesneden wor
den. Dat meen ik uit de grond van
me hart. Ze moeten de onderne
mers een beetje meer de vrije
hand laten. Er wordt hier anders
niks gedaan. En er is zat te doen.
Als je nou eens met een paar
Leidse aannemers aan het werk
gaat kom je een heel end. Laat die
jongens dan maar een paar cen
ten verdienen. Als ze niks verdie
nen gebeurt er niks ook. Je moet
de mensen gewoon laten partijen
in een stad, dun krijg je tenminste
wat van de grond.
JAN RIJSDAM
Woordenboek
Deze week was er reden tot
vreugde bij het aan hel Plant
soen gevestigde Instituut voor
Nederlandse Lexicologie.
Want de T wgs klaar. Om iets
duidelijker te zijn voor de
niet-ingewijde: de samenstel
ling van het Woordenboek der
Nederlandse Taal is gevor-
derd lol en met de letter T. In
middels staan er nu 27 kloeke
delen op de boekenplank en is
er'goede hoop dat het werk
nog voor de eeuwwisseling
kan zijn voltooid.
Het Woordenboek der Neder
landse Taal, of WNT zoals het
binnen het Leidse instituut
kortweg wordt genoemd, kan
nauwelijks meer als een "le
venswerk" worden betiteld,
want al in 1851 werd daar
voor de basis gelegd tijdens
een taal- en letterkundig con
gres in de Belgische hoofdstad
Brussel. Het duurde toen nog
dertien jaar alvorens het
eerste deel het levenslicht zag..
De huidige hoofdredacteur
van het.woordenboek der boe
ken W. de Clerck vertelde me
dat er na ruim. 125 jaar in
spannend werk in het woor
denboek tot en met de T nog
slechts een kein hiaat bestaat.
De woordenschat tussen reu
en riant ontbreekt namelijk
nog. Maar ook dat verzuim
zal binnenkort worden goed
gemaakt. Bovendien is er voor
de letter V inmiddels al wat
werk verzet. Dat scheelt straks
weer wanneer de slotletters
van het alfabet aan de beurt
komen.
Een oplage van 1500 exempla
ren lijkt op zich niet erg impo
sant voor een zo omvangrijk,
tijdrovend en zeker ook kost
baar werk, maar hoofdredac
teur De Clerck vindt dat zo'n
aantal niets zegt. "Elke uni
versiteitsbibliotheek krijgt
o bijvoorbeeld een exemplaar.
En daar bladeren in de loop
der tijd honderden studenten
in om iets op te zoeken".
Dat het bezit van het complete
WNT een kostbaar bezit is
mag blijken uit het feit, dat
elke aflevering die verschijnt
f 12.50 kost. Tot en met de let
ter T zijn er nu in totaal 468
uitgegeven, zodat een simpel
rekensommetje leert dat het
totaal op f 5850.- komt. Daar
bij is dan nog geen rekening
gehouden met de
bindkosten en de banden, die
ook een aardig bedragje kos
ten. Een verjaardagsca
deautje is het dus niet direct.
Blijft de vraag wat er gebeurt
met de woorden die tijdens de
samenstelling van het woor
denboek zijn ontstaan? Taal
is immers een levend iets.
Knipperbol, inspraak, kabel
televisie, om maar eens een
paar woorden te noemen. Ook
daar heeft men bij hei Leidse
instituut aan gedacht. In het
verleden werd met de gedach
te gespeeld om steeds supple
menten te laten verschijnen.
Zo was het aan dr. Kruys-
kamp te danken dat in 1956
het eerste supplementdeel
op de letter A verscheen.
Het was en bleef tot nu toe de
enige aanvulling, want er
waren, aldus hoofdredacteur
De Clerck, duidelijke aanwij
zingen dat het ten koste ging
van het oorspronkelijke werk.
Daarom laat men de nieuwe
woorden voorlopig rusten.
Als het gigantische karwei te
gen het jaar 2000 is geklaard
zal men bij het instituut op
nieuw bekijken hoe het verder
moet. Overigens is er binnen
het instituut een speciale af
deling genaamd thesaurus
die bezig is met het opzetten
van een data-bank. Met be
hulp van een computer wordt
de volledige woordenschat
vanaf het allervroegste Ne
derlands opgeslagen en sys
tematisch gerangschikt. Voor
het woordenboek zijn voorlo
pig de uvwxijz van het groot
ste belang. Het zijn de laatste
loodjes voor de komende twin
tig jaar.
College
Het stuivertje wisselen binnen
het Leids college is deze week
afgerond. Na het nodige
voorkookwerkwas afgelo
pen woensdag een besloten
vergadering van de PvdA-
fractie voldoende om de porte
feuilles te "reshuffelcn"zoals
we dat tegenwoordig met een
goed Nederlands woord noe
men. De plaats die binnenkort
vrijkomt door het vertrek van
Ar ie Verboom zal worden in
genomen door Dick Tesselaar.
Van Tesselaar is bekend dat
hij niet stond te trappelen om
onderwijs en sport in te ruilen
roor volkshuisvestingVooral
de sportzaken wa ren hem na
aan het hart gebakken. Frac
tievoorzitter Jit Peters noem
de Tesselaar zowel een "te
genwicht" als een "welkome
aanvulling" op wethouder
Cees Waal.
Voorlopig houd ik het maar op
tegenwicht. Waarin Tesselaar
overeenstemt met Verboom is
de recht-toe-recht-an-stijl.
Geen gezeur, geen omtrek
kende bewegingen, gewoon
zeggen wat je wilt. Waarin hij
duidelijk met Ar ie Verboom
verschilt is dat hij zich minder
gemakkelijk laat inpakken.
Dick Tesselaar zal er geen ge
noegen mee nemen dat de wo
ningbouw in Leiden op zo'n
laag pitje blijft staan als nu
het geval is.
En dat laatste zou hem wel eens
een keertje tegenover in
plaats van collega Cees Waal
kunnen plaatsenNu kan voor
Waal een beetje meer
tegenwind dan tot dusver
geen kwaad. Hij kent z'n
zaakjes maar is daarvan
soms ook wel wat al te veel
overtuigd. Bovendien is hij
niet zo'n strijder met open
vizier als Tesselaar.
Anders kan ik tenminste niet
verklaren waarom je als wet
houder een paar ambtenaren
verbiedt om een journalist te
woord te staan, louter en al
leen omdat je vindt dat je be
leid niet altijd even positief
wordt benaderd.
College (2)
De komende man is Paul Bor-
dewijk. Als nieuwbakken
wethouder mag hij het voor
lopig proberen op de minst
publiekgerichte stoel, name
lijk die van financiën. Mis
schien erft hij het telraampje
van Hans van Dam wel. Al
ben ik daar niet zo zeker van,
want ook bij onderwijs en
sport moet je op je tellen pas
sen. Bijvoorbeeld of de ver
enigingen wel op tijd de
huurpenningen voor de
sportlokaliteiten betalen.
Paul Bordewijk kan - als het
nodig is - binnen het college de
taak van vredesapostel
vervullen. Op dat punt heb ik
hem eens hoog zien scoren tij
dens een fractievergadering
die door hem werd voorgeze
ten. Op een gegeven ogenblik
was de discussie zo verward
dat de fractie-assistente er het
potloodje bij neergooide en
kwaad wegliep.
Paul Bordewijk snelde direct
achter haar aan en probeerde
haar te overreden de notule
ring weer ter hand te nemen.
Zijn missie werd niet met suc
ces afgeslotenmaar hij was
wel de enige die het probeerde.
De Waarheid
De waarheid mag gehoord wor
den. Maar hoe zit het met de
waarheid in de verkoop?
Daarover is in poli tiek Leiden
nogal wat onenigheid ont
staan. Aanleiding waren ge
beurtenissen tijdens de fak
keloptocht tegen nieuwe
kernwapens die een paar we
ken geleden in Leiden werd.
gehouden.
Volgens de bestuursmededelin
gen in het PPR-blad PPRAK
was afgesproken dat de CPN
tijdens de manifestatie niet
het partijblad De Waarheid
zou verkopen. Maar het ge
beurde toch. Een afkeurings-
waardige zaak, volgens het
PPR-bestuur. "Doet het ver
kopen van De Waarheid bij de
toeschouwers denken dat het
weer zo'n communistische ac
tie is (met geld uit Moskou
enz.) en moeten we het daar
om niet achterwege laten? Een
moeilijk punt", aldus het
PPR-bestuur. De ledenverga
dering van de radikalen heeft
er zich inmiddels over uitge
sproken. Partijpolitieke pro
paganda bij dit soort gele
genheden mag best. De CPN
mag zoveel Waarheden ver
kopen als ze wil. Onder één
uitdrukkelijke voorwaarde:
dat men geen gemaakte af
spraken schendt.
Kerstpakket
Gebruikt u ook al weer gewone
slasaus nu de "dressing" uit
het kerstpakket op is? En heeft
u dat kruikje rosé al weken
geleden soldaat gemaakt? De
Goudakaarsen opgestookt?
Mooi, dan is het een pracht
gelegenheid om even aan
dacht te vragen voor een ini
tiatie/ onder het personeel
van de Sociale Dienst.
Medio december vond een twin-
\tigtaldathetnu maar eens uit
moest wezen met die verras
sing spaketten. "In tijden van
geringe welvaart en lage sa
larissen is het wellicht een
aardige aanvulling op het ge
zinsbudget. Op dit monient
echter hebben de meesten van
ons het financieel zo goed dat
het kerstpakket zijn functie
verloren lijkt te hebben," zo
schreef men in brieven aan
raad, college en personeels
vereniging.
De ondertekenaars zijn van
mening dat de waardering
van de werkgevers uit andere
dingen blijkt of kan blijken.
Ik heb nu horen verluiden dat
wethouder Piet Hein Schoute
in de donkere dagen voor
Kerstmis naar de Sociale
Dienst zal stappen om daar
alleen maar schouderklopjes
uit te delen GLIBBER