Belgische taaipartij uit de regering Tamelijk vaag hulpaanbod Carrington aan Pakistan Waldheim tegen sancties Iran Nederlandse parlementaire delegatie ontmoet Arafat Russen aan grens Iran DONDERDAG 17 JANUARI 1980 BUITENLAND PAGINA 9 Iraniërs volgen militaire opleiding izen vlse in Groot- 6.95 Brittannië LONDEN (AFP) - Leden van de Iraanse strijdkrachten, onder wie officieren en leerlingen van de zeevaartschool, volgen een opleiding op Britse de fensie-installaties. Dit heeft de Britse minister van defen sie gisteren bevestigd. Hij gaf voorts toe dat de oplei ding van Iraanse militairen al gebeurt vanaf het ontstaan van de Iraanse crisis. Een woordvoerder weigerde te zeggen om hoeveel militairen het gaat. Hij sprak slechts van enkele officieren en meren deels leerlingen van de zee vaartschool. Het ministerie liet verder weten dat alle militaire leveranties aan Iran waren opgeschort ofschoon er geen embargo op de verkoop van wapens is. In december jl. had de onder ministervan defensie, Barney Haygoe, meegedeeld dat Iran een van de landen was waar mee Londen een overeen komst had lopen voor het opleiden van militair perso neel. (Van onze correspondent Henk Leffelaar) LONDEN - Het bestuur van de Britse Labourpartij zal zich dins dag beraden over de te nemen stappen tegen een Trotskistische groep militante jongeren, die zich ten doel heeft gesteld de partij te infiltreren en het Labour-beleid in extreem-linkse richting om te buigen. Het bestaan van deze groep, die zich de „militante ten dens" noemt, werd al in 1977 door de toenmalige nationale coördi nator van de Labourpartij, Lord Underhill, ter discussie gesteld, maar de Labour-partijraad ge sloot toen zijn documentatie naast zich neer te leggen. Lord Underhill, die inmiddels is af getreden als coördinator heeft de kwestie nu opnieuw aan de orde gesteld nadat teleurgestelde ex- leden van de „militante tendens" hem compromitterende docu menten over de activiteiten van de beweging toespeelden. In de afgelopen dagen zijn ook docu menten in het bezit gekomen van een aantal Londense dagbladen, die er uittreksels uit hebben ge publiceerd. Daaruit blijkt dat de „militante tendens" ongeveer 2000 actieve aanhangers heeft in het Verenigd Koninkrijk die zich ten doel stel len sleutelposities te veroveren in kiesdistricten van de Labourpar tij, vakbonden, vakbondraden, en vooral in de organisatie van de jonge socialisten. Het belangrijk ste succes dat de beweging haal de, was in deze groep van jonge socialisten, waar zij tot het be stuur zijn doorgedrongen en waardoor zij nu een eigen verte genwoordiger hebben in het hoofdkwartier van de Labour partij in het Londense Transport House. De beweging is met opzet vaag over zijn leiders, maar het is vrijwel zeker dat de invloedrijkste van .hen, de 37-jarige Peter Taaffe is, afkomstig uit Liverpool en de hoofdredacteur van het orgaan van de beweging, de „Militant" geheten. Taaffe is erin geslaagd zijn verleden en afkomst ondui delijk te houden. Het weinige van hem dat bekend is, is dat hij in het begin van de jaren '60 aan ver schillende radicale bladen zijn medewerking verleende, dat hij ongeveer gelijktijdig door de „militante tendens" werd gere- cruteerd en dat hij sinds 1964 verbonden is aan het blaadje van die beweging. Van de doelstellingen van de „mili tante tendens" is alleen bekend dat zij streven naar een invloed rijke groep van lagerhuisleden, een 35-urige werkweek met be houd van volledig loon, een mi nimum inkomen van ongeveer f 300 woolr pn hpf ongedaan maken van alle regeringsbezui nigingen op de sociale uitkerin gen. De beweging heeft 63 „werkers" in volledige dienst die betaald wor den door een verplicht gestelde bijdrage van de leden, gebaseerd op hun loon. Het hoofdkwartier van de „militante tendens" is ge vestigd in een oude en vervallen fabriek op de grens van de wijken Hackney en Bethnal Green in Londen, waar echter weinigen worden toegelaten. De beweging heeft verder pun- krock-muziek uitgeroepen als de stem van het werkende volk en het officieel goedgekeurd als "an- ti-establishment". Nationalisa ties óp grote schaal van particu liere bedrijven staan ook op het programma, en tegenstand en verweer van het establishment tegen hun beleid, of wat de bewe ging daaronder dan ook verstaat, wordt toegejuicht „omdat het de vastberadenheid van onze kame raden verhardt" De infiltratie vindt plaats door het gebruikmaken van slecht be zochte vergaderingen van lokale Labour-groeperingen waar één stem van de „militante tendens" al een onevenredig gewicht in de schaal kan leggen, bijvoorbeeld bij het kiezen van een nieuw be stuur. De beweging beweert een groeiende aanhang te hebben in Hull en Sussex, onder studenten en in talrijke vakbonden. De zich in nevelen hullende Peter Taaffe zei onlangs, dat het alleen een kwestie van tijd was voordat zijn „militante tendens"-groep kon rekenen op een aantal La- bour-lagerhuisleden. Hij zei ook dat het voorstel van de linkse vleugel van de Labourpartij, on der leiding van de voormalige Lord Anthony Benn, om de kies districten het recht te geven pe riodiek uit te maken of „hun" kandidaat in het parlement wel voldeed aan hun verwachtingen (d.w.z. „linkse" verwachtingen), door zijn beweging geïnspireerd was. Dit laatste stelt de vraag aan de or de, in hoeverre ex-minister Benn, de zegsman van de ultra-linkse vleugel van Labour, de hand bo ven het hoofd wenst te houden van de Trotskistische „militante tendens"-beweging. Het zou een verklaring kunnen zijn waarom eerdere rapporten van Lord Un derhill over deze groep niet ter discussie werden gesteld. En ook van het feit dat er, juist nu de La bourpartij zich op een dieptepunt bevindt, blijkbaar teleurgestelde leden van de „militante tendens" bereid zijn Trotskistische plan nen voor de infiltratie van de La bourpartij door te spelen aan de pers en aan Lord Underhill. TEHERAN (AFP)-Van Afghaanse rebellen in Mahad in het noord oosten van Iran is gisteren ver nomen dat zich 20.000 Russische soldaten bij de grens tussen Af- gtanistan en Iran bevinden. Een woordvoerder zei dat Iran blijkbaar geen doelwit van de Russen is. Blijkbaar willen die de vijandige Afghanen samendrin gen en over de grens jagen. WENEN (AFP) - Secretaris-gene- N raai Kurt Waldheim van de Ver enigde Naties heeft zich uitge- 0 sproken tegen sancties tegen Iran. In een vraaggesprek met de Oostenrijkse radio zei hij gisteren dat een dergelijke maatregel "ni,et werkt" Autonomie- kwestie in Spanje leidt tot aftreden minister MADRID (UPI) - Minister Manuel Clavero Arevalo van cultuur is gisteren afgetreden uit protest tegen het op de lange baan schui ven van de overdracht van be stuurlijke bevoegdheden van Madrid naar de provincies Eersts slachtoffer van dat uitstel is vermoedelijk het arme Andalusië in zuid-Spanje, waar de bevoking een sterk regionaal gevoel heeft. Clavero leidt de Andalusische af deling van de Democratische Centrum-Unie, die op nationaal niveau geleid wordt door premier Adolfo Suarez. Met het Vertrek van de minister van cultuur, die in zijn portefeuille ook de beleidsterreinen sport en communicatiemedia had, is de eerste ministerscrisis een feit sinds een klein jaar geleden pre mier Suarez een regering vorm de. De historicus Ricardo de la Cierva is inmiddels Clavero op gevolgd. Volgens hem is dat het geval met alle sancties, zoals bijvoorbeeld die welke destijds tegen Rhode- sië zijn genomen. Hij zei dat sanc ties tegen Iran, die slechts gedeel telijk zullen worden toegepast, de machthebbers in Teheran er niet toe zullen brengen dat zij de Amerikaanse gegijzelden vrijla ten. Een voortzetting van de on derhandelingen zag hij als een al ternatief voor sancties. "Wij zijn bezig een "pakket" uit te werken dat enerzijds voorziet in een commissie van onderzoek en aan de andere kant de vrijlating van de gegijzelden", aldus de Oosten rijkse secrétaris-generaal. Waldheim bevestigde dat er een komplot was geweest om hem in Iran te vermoorden. De betrok kenen, die kwamen uit kringen die elk overleg met de VS afwij zen, hadden ook het plan gehad de Iraanse minister van buiten landse zaken, Sadeq Qotbzadeh, te doden. Volgens Waldheim zit ten de schuldigen op het ogenblik gevangen. Waldheim heeft afgezien van de be zoeken die hij komend weekein de zou brengen aan India en lan den in Azië, zo hebben diploma tieke kringen in New York giste ren meegedeeld. Waldheim wil in New York blijven om zijn diplomatieke pogingen voort te zetten ter bevrijding van de Amerikaanse gegijzelden in Teheran en in verband met de si tuatie rond Afghanistan. In delen van de Verenigde Staten zijn gisteren brieven bezorgd van enkele Amerikaanse gegijzelden in de ambassade van de Verenig de Staten in Teheran. Het minis terie van buitenlandse zaken heeft meegedeeld zeker te zijn van hun echtheid. Enkele brieven droegen 19 decem ber als datum, andere hadden een later datum. Ze waren in de mees te gevallen gericht aan familiele den en in één geval aan een lid van het congres. De Britse minister van buitenlandse zaken Lord Carrington (links) ontmoette tijdens zijn bezoek aan Pakistan een aantal vluchtelingen uit Afghanistan. ISLAMABAD - Engeland heeft Pakistan uitbreiding van de be staande ontwikkelingshulp toe gezegd. Dat was de boodschap die de Britse minister van bui tenlandse zaken Lord Carrington uit Londen meebracht naar de Pakistaanse hoofdstad Islama bad. In welke sectoren uitbrei ding van die hulp zal plaatsvin den, is echter nog niet nader ge specificeerd. Deze vaagheid ka rakteriseerde ook het verdere be zoek van Carrington, die vijf lan den in dit gebied bezoekt naar aanleiding van de Russische in vasie van Afghanistan. Als afsluiting van zijn rondreis door dit gebied bezocht de Britse mi nister gisteren ook India, waar hij in de hoofdstad Nieuw Delhi een onderhoud had met de nieuwe premier Indira Gandhi. In Islamabad noemde Carrington de Sowjet-actie ronduit een 'be zetting' en meende, dat de uit komst van het debat in de Alge mene Vergadering van de Ver enigde Naties in New York zeker niet zal leiden tot terugtrekking van het Rode Leger uit Afghanis tan. Wel meende de minister, dat het voor Moskou een onplezieri ge ontdekking moet zijn om te zien dat zoveel niet-gebonden staten voor de resolutie hebben gestemd die de Sowjet-invasie veroordeelt en die terugtrekking van alle vreemde troepen uit Af ghanistan eist. Na een dag van besprekingen met de Pakistaanse autoriteiten en met president Zia Ul-Haq, be zocht Lord Carrington gisteren de grensplaats Peshawar en en kele vluchtelingenkampen daar in de buurt. Hij nam ook een kijkje bij de Kyber-pas die de grens vormt tussen Afghanistan en Pakistan. De Engelsen hebben hier indertijd een van hun meest verpletterende nederlagen gele den uit de Britse militaire ge schiedenis. De vaagheid van de Britse uitlatin gen is waarschijnlijk niet in de laatste plaats te wijten aan het feit dat de Pakistaanse gastheren zelf nog nauwelijks de balans hebben opgemaakt van de nieuwe situa tie waarmee zij worden gecon fronteerd., Islamabad heeft dan ook nog geen concrete verlang lijst, hetgeen het doen van aan biedingen er ook niet gemakke lijker op maakt. Later bracht Lord Carrington aan bezoek aan India, waar hij met premier Gandhi de kwestie-Af- ghanistan besprak. Na afloop van het drie kwartier durende ge sprek in de Indiase hoofdstad vertelde mevrouw Gandhi tij dens een persconferentie dat de interventie van de Sowjet-Unie niet gerechtvaardigd kan wor den. „De inval van de Russische troepen moet echter worden ge zien in samenhang met de daar aan voorafgaande verstoring van het evenwicht in dit gebied. Er is sprake van een gevaarlijker wor dende situatie in deze regio, maar het is niet zeker dat de invasie van de Sowjet-Unie de directe oor zaak daarvan is". Lord Carring ton heeft na het onderhoud met mevrouw Gandhi geen enkel commentaar gegeven. (Van onze correspondent Jan Gerritsen) BRUSSEL - De een week oude Belgische politieke crisis kreeg gisteren een §nelle ontknoping: de Brusselse taalpartij FDF werd uit de regering gezet. Koning Boudewijn ontsloeg de drie bewindslieden van deze kleinste partij uit de coalitieregering op verzoek van minister-president Wilfried Martens. Dit gebeurde nadat de FDF-ministers weigerden ak koord te gaan met de verklaring die Martens in het parlement zou afleg gen over de staatshervorming. De rooms-rode coalitie van Vlaamse en Waalse christen-democraten en socialisten, die onder leiding van de versterkt uit de strijd gekomen Martens blijft voortregeren, behoudt een ruime meerderheid in het par lement. Maar de tweederde-meerderheid, nodig om de Grondwet te kunnen wijzigen, is de coalitie na het wegvallen van het FDF kwijt. Juist om deze reden was het Brussels Front Démocratique des Francophones vorig jaar gevraagd aan de regering deel te nemen. Al ruim een week heerst er politieke hoogspanning in de Brusselse Wet straat, het regeringscentrum. De partijtwisten gingen over de federalise ring van België, het belangrijkste programmapunt dat het kabinet-Mar- tens wil verwezenlijken. Centrale vraag in de crisi^ was de plaats die Brussel zou krijgen in de toekomstige staatsstructuur. De FDF wil dat het Brusselse gewest gelijke bevoegdheden zal krijgen als Vlaanderen en Wallonië. De Vlaamse partijen zijn hiertegen. Verbond De Brusselse taalpolitici probeerden hun doeleinden af te dwingen door het sluiten van een verbond van solidariteit met de twee andere Fransta lige regeringspartijen, de christen-democratische PSC en de socialisti sche PS. Premier Martens en de Vlaamse partijen achten dit akkoord van de Franstaligen in strijd met het regeringsstandpunt, dat na einde loos onderhandelen was vastgesteld. Dit geschil was genoeg om het FDF gisteren uiteindelijk uit het kabinet te manoeuvreren. De FDF-ministers namen niet zelf ontslag. Ze kunnen hun Brusselse aanhang nu voorhouden dat ze er door de Vlaamse christen-democraat Martens uit zijn gegooid. De overblijvende regeringspartijen hulden zich gisteren in stilzwijgen. Ook premier Martens bleef verre van de publiciteit. De liberale oppositie in het parlement, die om een verklaring van Martens had gevraagd, kreeg evenmin enige uitleg en moest dus nog een dag geduld oefenen. Het FDF heeft zijn hand overspeeld, was gisteravond de reactie in Brus selse politieke kringen. De vorming van een voor de Vlamingen onaan vaardbaar Brussels-Waals front is stuk gelopen, omdat de andere Frans talige partijen geen ernstige regeringscrisis wilden riskeren. In de hui dige economische situatie zou de val van het kabinet verstrekkende gevolgen hebben gehad, o.a. op financieel gebied: zo zou de toch al zwakke Belgische franc onder zware druk zijn gekomen. (Van onze correspondent Rienko Wilton) BEIROET - Een Nederlandse parlemen taire delegatie, bestaande uit de heren Ploeg (WD), Bolkestein (WD), Nijhof (DS'70), Brinkhorst (D'66), en de da mes Korte (CDA) en Wuttrich (PvdA), is gisternacht in Beiroet ontvangen door PLO-chef Jasser Arafat. Vorig jaar al bezochten delegaties uit de Tweede en Eerste Kamer de PLO, maar ditmaal was het de eerste keer dat een Nederlandse parlementaire dele gatie Arafat persoonlijk sprak. Voordat de parlementariërs in Libanon arriveerden, brachten zij bezoeken aan Syrië en Jordanië. Gisteren reisden zij door naar het Nederlandse Unifil-ba- taljon in Zuid-Libanon. De PLO-chef bleek zeer op de hoogte van de Neder landse politieke verhoudingen. Hij memoreerde aan een door de Tweede Kamer aangenomen motie van mr. Brinkhorst, oud-staatssecretaris voor Europese zaken. Daarin werd de rege ring uitgenodigd niet langer zgn. feite lijke contacten met de PLO uit de weg te gaan. De PLO beschouwt de Neder landse motie als een stap op de goede weg, maar de Palestijnen zeggen nog niets gemerkt te hebben van een begin van een dialoog met de Nederlandse regering, waartoe de motie-Brinkhorst in feite oproept. De PLO moest het dus weer met parle mentariërs doen, en zelfs binnen de Nederlandse delegatie waren de me ningen nogal verdeeld over de politie ke wenselijkheid van een ontmoeting met Arafat. Uitdrukkingen als „ik wil de hand van die terrorist niet drukken" zouden vooraf gebezigd zijn. Toch ging de delegatie in zijn geheel bij Arafat op bezoek, die gelijk gevat opende met naar zich zelf te wijzen en te stellen: „Kijk, hier zit nu die terrorist". Arafat haalde een klein rood blokje te voor schijn met een rode indiaan erop: „Wij Palestijnen zijn niet van plan ooit het lot van de indianen in Amerika te on dergaan. Ik kijk elke dag naar dit beeldje en dan weet ik het weer". Het Nederlands-Palestijnse gesprek duurde totaal drie uur, soms klonken harde woorden uit de kamer, dan weer schaterlachen. Tussendoor werd ein deloos thee en koffie geserveerd, snoepjes en zelfs een taart. Het gesprek kwam zeer moeilijk op gang als gevolg van scherpe en provocerende vragen van de kant van de liberalen Van der Ploeg en Bolkestein, wier uitgespro ken pro-Israëlische ideeën in het hoofdkwartier van Arafat overkwa men als een verkapte anti-Palestijnse stellingname. Een van Arafats adviseurs, dr. Dajani, trok - als reactie hierop - meteen alle anti-Nederlandse registers open: „We weten best dat jullie toch altijd tegen ons geweest zijn, eigenlijk al 30 jaar. We begrijpen dat helemaal niet van de Ne derlanders, die altijd overal in de we reld in de bres springen voor 'zelfbe schikkingsrecht' voor alle volkeren, en als het over de Palestijnen gaat niet thuis zijn. Jullie remmen sterk binnen de EG. In september '79 heeft Neder land weer een Europese uitspraak over Jeruzalem getorpedeerd. Zodra de Amerikanen en de Israëli's maar een kik geven, gaan jullie door de knieën. Terwijl jullie best een eigen gezicht, een eigen perspectief hebben en kun nen uitdragen in je buitenlandse poli tiek. Maar Nederland is laf en dat is niet in jullie eigen belang". Arafat doorbrak de gespannen sfeer met: „Als we hier zitten voor een verhoor, dan zal ik antwoorden zoals ik journa listen antwoord. Ik dacht dat we hier voor een dialoog waren, voor een ge sprek". Hierna klaarde de atmosfeer op. Arafat gaf uitvoerig commentaar over allerlei aspecten van de Palestijn se kwestie: over een democratisch se culier Palestina: „Van wie hebben we die begrippen democratie en seculari satie geleerd? Het zijn slogans die we van jullie hebben overgenomen. Maar wat we nooit zullen accepteren, is dat jullie met twee maten - moreel en poli tiek - meten, een voor de PLO en een voor de anderen". Over het vermeend communist zijn van de Palestijnen: „Mekka en Jeruzalem zijn de centrale steden voor de Arabie ren, niet Moskou". Over Israël als Amerikaans bruggehoofd in het Mid den-Oosten: „Dat is op den duur nut teloos, kijk maar naar Iran, je kunt nog zoveel wapens, machtige legers heb ben, maar toch zal Israël een Palestijns thuisland niet lang meer kunnen te genhouden. De Palestijnen hebben geen fragmentatiebommen, F-15 en F- 16-jag;ers". Over Chomeini: „Het is in het kader van de strijd tussen Amerika en Iran, dat wij Chomeini aanvaarden, maar dat be tekent nog niet dat wij alle elementen van de Iraanse revolutie overnemen". Arafats politieke adviseur Shafiq Al Houd vulde aan: „Ik ben voor een se culiere Palestijnse staat, ik wil niet in een islamitische staat leven, het gaat er niet om dat wij Chomeini kopiëren". Over Camp David: „Zelfs Camp David ontkracht VN-resolutie 242. Er is geen zelfbestuur voor ons, maar een soort lokale regeling, nog lager dan provin ciaal niveau. Wij noemen het 'self-se- wing', dat betekent dat je je beter zelf kunt doortrekken". Over Sadat: „Sadat heeft al zijn bruggen achter zich verbrand omdat hij Jeru zalem vergeten heeft. Dat is een we zenlijk element, dat is volstrekt onder schat. Daardoor hebben de Saoedi's zich aangesloten bij de algemene anti- Egyptische lijn in de Arabische we reld". Over de Israëlische houding in het algemeen: „De Israëli's realiseren zich niet dat de enige manier voor hen om in het Midden-Oosten geaccep teerd te worden, via de Palestijnen loopt. Maar de Israëlische militaire junta zal net zo lang doorgaan tot een nieuw Masada". Over erkenning door de PLO van Israël binnen de grenzen van '67: „Dat is mijn troefkaart. De Israëli's hebben alle an dere kaarten in handen waarvan ik be weer dat ze vals zijn. Ik zal geen ant woord geven op de vraag of ik Israël erkennen zal, noch ja noch nee, voor dat ik mijn Palestijnse vlag gehesen heb op mijn geboortegrond. Dan pas zal ik mijn laatste kaart spelen". Brinkhorst - die verreweg het best geïn formeerd bleek en die door Arafat na derhand bedankt werd voor zijn PLO- motie in de Tweede Kamer - stelde dat je in Nederland best pro-Israël kon zijn zonder automatisch anti-Palestijns te zijn. Dit laatste konden de Palestijnen nauwelijks begrijpen. De Nederlandse delegatie onderstreepte dat de publie ke opinie in ons land steeds meer be grip krijgt voor het idee van Palestijns zelfbeschikkingsrecht, maar dat de gemiddelde Nederlander vasthoudt aan het bestaansrecht van Israël. Op de tegenwerping van PLO-zijde dat Nederlands laat ontdekte sympathie voor de Palestijnen wellicht iets met Arabische olie te maken zou kunnen hebben, wezen de parlementariërs op de principieel-moralistische uitgangs punten in de Nederlandse publieke opinie ten aanzien van het buitenland se beleid. Arafat legde een verband tussen de Mid den-Oostencrisis en Afghanistan: „Jullie streven ernaar de islamitische wereld te verenigen met het Westen te gen de Russen in Afghanistan. Dat zal niet lukken. Je kunt geen identiteit van belangen krijgen van het Westen en de islam, zolang Israël Arabisch Oost-Je- ruzalem bezet houdt. Camp David ne geert de kwestie-Jeruzalem. Zolang dit voortduurt, zullen de Saoedi's geen vrede willen en is mobilisatie door het Westen van de islamitische wereld te gen de Russen uitgesloten". Jasser Arafat besloot de bijeenkomst met de Nederlanders met een geëmo tioneerd: „Op ons Palestijnen kan niet worden afgewenteld wat jullie Euro peanen de joden hebben aangedaan. Wij zullen doorgaan. We kunnen niet meer terug. Geen macht op aarde kan ons meer tegenhouden. Wij zijn niet meer bang voor onze vijand. Het aller belangrijkste is onze vastberadenheid. Wij hebben allen onze persoonlijke tragedie, we zijn allemaal vluchteling. We hebben besloten: een leven door strijd is beter dan de woestijn in ge jaagd te worden. Het is beter te sterven dan als slaven te moeten leven". Ondanks de van tevoren ingebouwde re serves bij de Nederlanders voor het nodige theater-element van Palestijnse zijde, moesten bijna alle Nederlandse parlementariërs toegeven bijzonder onder de indruk gekomen tc zijn van de mens, politicus en guerrilla-leider Jasser Arafat. De PLO-leider was zichtbaar verheugd dat er zich een ech te dialoog ontwikkeld had en dat het geheel niet beperkt was gebleven t<>t het afdraaien van wederzijdse slogans of bitse vraag-en-antwoord-spelletjes „Het was een constructief gesprek met onze Nederlandse vrienden", aldus Jasser Arafat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 9