Gericht beleid beperking olieverbruik nodig
Rijsnelheid
in woonwijk
moet lager
Krakers krijgen
brief van
burgemeester
Slachtoffer van anti-homowet
Oppositieleider Den Uyl wijst loonmaatregel van kabinet af
V9)
WEER TIJD
INENTING
TEGEN
GRIEP
Plannen op ministerie
Uitlatingen
NAYO-topman
leiden tot
kamervragen
Uit in de Randstad
DONDERDAG 17 JANUARI 1980
DEN HAAG - „Het allernodigste is
een gericht beleid op beperking
van het olieverbruik.
Oppositieleider Joop den Uyl ge
looft dat met een vergaande
energiebesparing van 10 procent
een deel van onze economische
problemen opgelost zou zijn.
Daarnaast moeten inkomens, hu
ren, prijzen en tarieven in 1980
sterk in de hand worden gehou
den. In zo'n beleid was een loon
maatregel, zoals vorige week
door het kabinet genomen, niet
nodig geweest.
Wel nodig is een ingrijpend plan om
de werkloosheid te verlagen. „Ik
heb uit het kabinet tot vandaag
niets anders gehoord dan beper
king van bestedingen van over
heid en particulieren, een vol
strekt defensief beleid dat de
kwaal verergert", zegt Den
Uyl.
Hij gelooft dat ook CDA-leider
Lubbers met dat probleem om
hoog zit. Op de opmerking dat
Lubbers blijkens recente uit
spraken toch voor zowel mati
ging van de overheidsuitgaven
als loonmatiging kiest, ant
woordt Den Uyl: „Ik kies ook
voor inkomensmatiging, en van
daag niet voor het eerst. Maar de
vraag is: hoe en tot welke grens.
Ga je, zoals van Agt roept, over de
hele linie, dus ook de ontvangers
van sociale uitkeringen en van
lage lonen, beneden de nullijn
brengen? Is dat de opzet?"
„En een beperking van de over
heidsuitgaven zal ten koste gaan
van de werkgelegenheid. Dat
weet Lubbers ook. Overal waar je
gaat kappen, of dat nu bij de we
genaanleg, woningbouw of wa
terstaat is: het kost werkgelegen
heid"
„Ik moet nog zien of Lubbers dat
volhoudt, dwars tegen de belofte
in van het kabinet ten aanzien
van de ontvangers van sociale
uitkeringen. Ik heb het gevoel dat
het CDA alles zal doen om zich,
althans in hun spraakgebruik, zo
min mogelijk van de Partij van de
Arbeid te onderscheiden"
Gebrek aan beleid
Den Uyl voert de recente loonmaat
regel van het kabinet aan als een
voorbeeld van hoe het niet moet
„Kijk, dit is volstrekt typerend
voor het gebrek aan beleid van
het kabinet: op 10 december een
jammerklacht dat het loonak-
koord net niet gelukt was. Wiegel
trekt het land in om trots te ver
tellen dat het toch bijna een suc
ces was geworden. Tien dagen la
ter is Leiden in last, en nog weer
veertien dagen later is de onder
gang nabij. Dat tekent het zwal
kende, onzekere, onbestemde,
verwarring zaaiende karakter
van het beleid".
„Albeda schrijft in zijn brief van
deze week dat in de huidige situa
tie 'zelfs eigenlijk' geen ruimte is
voor een prijscompensatie in
1980, een heel merkwaardige
opmerking. Dat is natuurlijk zeer
ingrijpend voor het hele inkomen
dit jaar. Dat wordt niet gewoon
gezegd, maar met de mededeling
'er is eigenlijk geen ruimte voor'
Dat kan toch niet".
Volgens Den Uyl heeft het kabinet
de ernst van de situatie („al vanaf
1977") te rooskleurig ingeschat,
vooral wat betreft de mogelijk
heden van de marktsector. In de
herfst spraken Van Agt en An-
driessen nog over de gunstige re
sultaten van Bestek '81, de groei
van export en werkgelegenheid.
Half december komt er een be
zorgde brief vanwege de olie
prijsverhogingen „En op 4 janua
ri schrijft Albeda - want het zijn
grote briefschrijvers, de heren -
een brief waarin de noodklok
wordt geluid, en hel en verdoe
menis wordt afgeroepen over de
gang van zaken in onze econo-
In 1976 kwam het kabinet-Den Uyl
zelf tweemaal met een loonin-
greep. Maar dat ging gepaard met
voorstellen die voor de vakbewe
ging de pijn moesten verzachten.
Die ontbreken nu, zegt Den Uyl,
hoewel ze wel zijn beloofd. „Het
kabinet zou met maatregelen
komen tegen het zwarte geld. Om
de drie weken wordt een stand
punt over de Postbank aange
kondigd, maar iedere keer loopt
het voorbij. In september zegde
Van Agt mogelijk voor het eind
van het jaar nog een nieuw wets
ontwerp over de vermogensaan-
wasdeling toe, maar dat is in geen
velden of wegen te beken-
„Niemand weet meer waar hij aan
toe is, en als klap op de vuurpijl
komt dan een loonmaatregel, met
een inderhaast in elkaar gesme
ten toelichting die zich voor vele
interpretaties leent. Het prototy
pe van een hap-snap-beleid
De opmerking van premier Van
Agt, dat door de olieprijs sprake
is van een tegenvaller van zeven
miljard, noemt Den Uyl „nogal
demagogisch". Het meest aan
gewezen antwoord op olieprijs
stijgingen is volgens hem beper
king van het olieverbruik en be
perking van de olie-invoer. En
niet 5 procent, zoals de indus
trielanden hebben afgesproken,
maar 10 procent. Nederland be
schikt immers over het alterna
tief aardgas.
Het kabinet heeft volgens Den Uyl
nagelaten gerichte maatregelen
daartoe te nemen. „Als we 10 pro
cent besparen, dan levert dat an
derhalf a twee miljard op. Als je
dat weet, kan ik er gewoon niet
over uit dat het kabinet nu komt
met een brief waarin uitsluitend
gekeken wordt naar de lonen,
terwijl wordt gezegd dat dat al
lemaal komt door de olie
prijs"
Dat is volgens Den Uyl ongeloof
waardig tegenover het bedrijfs
leven. „En dan zegt de vakbewe
ging natuurlijk: het kabinet heeft
zelf koopkrachthandhaving tot
modaal gegarandeerd, dat ge
beurt niet, dan hebben wij dus
een looneis nodig die toereikend
moet zijn om die koopkracht te
handhaven. Het kabinet heeft die
looneisen zelf opgeroepen en
spant het paard achter de wagen
door nu met een loonpauze te
komen die natuurlijk verzet op
roept".
Veel bedrijven zijn in nood geraakt
door de vermindering van de ex-
portgroei en de particuliere be
stedingen. Een consumptieda
ling van 2 procent betekent 20
miljard minder bestedingen. „Je
eerste zorg hoort het overeind
houden van de bestedingen te
zijn. Hoe de export te stimuleren
om terrein dat verloren dreigt te
gaan te behouden? Hoe kunnen
overheidsbestedingen compen
serend werken, denk aan wo
ningbouw, stadsvernieuwing en
energiebesparing vooral"
„Ik denk dat het voor een groot deel
van het bedrijfsleven ruïneus is
als we van 2 procent stijging naar
een daling van de consumptie toe
gaan. En dat zit er volop in als het
kabinet zijn zin krijgt in wat het
nu op tafel heeft gelegd: beper
king van de koopkracht over de
hele linie. We gaan boven op een
afzetcrisis een bestedingsbeper
king zetten. Is dat nou wijs be
leid? Is dat nu een middel om on
ze economie te herstellen?"
DEN HAAG (GPD) - Het minis
terie van volksgezondheid
wijs erop dat het het weer tijd
wordt om te denken aan even-
teuele inentingen tegen griep
voor degenen die een ver
hoogd risico lopen. Hierbij
gaat het in het algemeen om
ouderen, hartpatiënten en
longpatiënten. Over
tie van zwangere
zijn de deskundigen het nog
steeds niet eens.
Eind januari, begin februari is
over het algemeen de tijd dat
de influenza de kop opsteekt.
Op het ogenblik is er nog geen
bijzondere ontwikkeling te
bespreuren.
Reeds geruime tijd bestaat on
der deskundigen verschil van
mening over vaccinatie van
vrouwen die in verwachting
zijn. De commissie van de
Gezondheidsraad heeft in
meerderheid nu aanbevolen
zwangeren niet meer onder
de risicogroepen te rekenen.
Een minderheid van de com
missie heeft 'echter gesteld
dat zwangeren wel in de risi
cogroepen moeten blijven.
Bij een onderzoek is onlangs
gebleken dat de overgrote
meerderheid in de leeftijds
groep van 21-25 jaar nog niet
met één van een aantal ge
vaarlijk virussen in aanraking
in geweest. Aangevoerd
wordt ook dat luchtweginfec
ties bij zwangeren ernstiger
verlopen dan bij anderen.
Ook menen deze twee com
missieleden dat het effect van
het influenzavirus op de on
geboren vrucht nog onvol
doende bekend is.
Ook artsen zijn op de hoogte
van dit principiële discussie
punt. Het komt er nu op aan
dat zij per patiënt vaststellen
of een prik moet worden ge
geven, in overleg met betrok
kenen uiteraard. Daarbij
speelt bijvoorbeeld de licha
melijk gesteldheid van die pa
tiënten een rol.
Moor (PvdA) blijft
in Tweede Kamer
DEN HAAG (GPD) - Frans Moor
blijft lid van de PvdA en van de
Tweede Kamer. Hiertoe heeft hij
dinsdagavond besloten na over
leg met het gewestelijk bestuur,
het partijbestuur en de kamer
fractie van de PvdA.
Een partijcommissie zal zo snel
mogelijk een onderzoek uitvoe
ren naar de grieven die Moor had
tegen het college van burgemees
ter en wethouders van Rotter
dam.
DEN HAAG (ANP) - Het ministerie van verkeer en water
staat wil de mogelijkheden bekijken om in woongebieden
te komen tot een lagere maximumsnelheid voor automo
bilisten dan de huidige vijftig kilometer per uur. Daartoe
zal een werkgroep van deskundigen met vertegenwoor
digers van zowel het ministerie als andere organisaties
samengesteld worden, aldus een woordvoerder van het
ministerie gisteren.
De werkgroep zal onder meer be
kijken hoe de aankleding van de
woonwijken zo kan worden aan
gepast dat het vrijwel onmogelijk
wordt er harder te rijden dan een
mogelijk nieuw vast te stellen
maximumsnelheid. De woord
voerder kon nog niet zeggen aan
welke maximumsnelheid dan
gedacht moet worden.
De nieuw uit te denken maatrege
len zijn niet zozeer bedoeld voor
woonerven, die veel verder gaan
De werkgroep zal onder meer be
kijken hoe de aankleding van de
woonwijken zo kan worden aange
past dat het vrijwel onmogelijk
wordt er harder te rijden dan een
mogelijk nieuw vast te stellen
Rijbewijzen
in toekomst
langer geldig
DEN HAAG (ANP) - Minister
Tuijnman van verkeer en water
staat wil de geldigheidsduur van
rijbewijzen verlengen. Dat blijkt
uit zijn antwoorden op vragen uit
de Tweede Kamer naar aanlei
ding van zijn begroting. Een rij
bewijs moet nu elke vijfjaar wor
den verlengd. Voor verlenging
van de geldigheidsduur is een
wijziging nodig van de wegen
verkeerswet. De werkzaamhe
den, die daarmee verband hou
den zijn in gang, aldus de minis
ter.
De invoering van een Europees rij
bewijs ziet de minister voorlopig
nog niet. In februari vorig jaar is
daarover in Europees verband
gepraat. Voornamelijk de Britse
ambtgenoot van Tuijnman maak
te er toen bezwaar tegen.
maximumsnelheid. De woord
voerder kon nog niet zeggen aan
welke rrlaximumsnelheid dan ge
dacht moet worden.
De nieuw uit te denken maatrege
len zijn niet zozeer bedoeld voor
woonerven, die veel verder gaan en
tot doel hebben auto's zoveel mo
gelijk te weren. De deskundigen
zullen er op moeten studeren in
welk juridisch kader één en ander
te passen valt.
De woordvoerder van het ministe
rie wees er overigens op dat het ook
nu al strafbaar is met een snelheid
van vijftig kilometer te rijden waar
dat gevaar kan opleveren.
Bij haar studie zal de groep onder
meer gebruik maken van gegevens
van onderzoeken in Rijswijk en
Eindhoven die al enige tijd gaande
zijn. Daar wordt in verblijfsgebie-
den van ongeveer honderd hectare
groot, die zoveel mogelijk functies
als woonwijken, winkelstraten,
openbaar vervoer enzovoort bevat
ten, nagegaan hoe het verkeer zich
gedraagt en wat daarbij de knel
punten zijn.
Er is al meerdere malen op aange
drongen, onder meer door de eerste
Nederlandse fietsersbond en de ac
tiegroep stop de kindermoord, de
maximum snelheid in woongebie
den te verlagen. In het blad TNO-
project deed drs. G. A. Westerterp,
wetenschappelijk medewerkers
aan de universiteit van Leiden, on
langs de suggestie de maximum
snelheid in woongebieden te veria
gen tot twintig km.
Hij vindt dat snelverkeer en lang
zaam verkeer ofwel gescheiden
moeten worden (fietspaden) ofwel
een ongeveer gelijke snelheid moe
ten hebben. "De woongebieden
zijn geleidelijk helemaal aangepast
aan het snelverkeer", aldus Wester
terp. "Geen wonder dus dat er nu
ook te hard wordt gereden".
Behalve voor het invoeren van een
maximumsnelheid pleit hij daarom
ook voor het aanpassen van de
woonwijken, zodat het niet meer
mogelijk is om hard te rijden.
HOEK VAN HOLLAND-Hilariteit bij de leden van de Tweede Kamercommissie van verkeer en waterstaat als
Erica Terpstra (WD) in de stuurhut van een marineschip voor kapitein 'speelt De kamerleden brachten gisteren
een werkbezoek aan de gemeente Rotterdam. Links achter Erica Terpstra Van Thijn (PvdA), rechts op de
voorgrond Schakel (CDA) en Van der Doef (PvdA)
DEN HAAG (GPD) - De PvdA-
Tweede-Kamerleden Van den
Bergh en Stemerdink hebben de
regering opheldering gevraagd
over enkele uitlatingen van de
opperbevelhebber van de NAVO,
de Amerikaanse generaal Ber
nard Rogers. Deze zei gisteren in
Den Haag, op een lunchbijeen-
komst van de Amerikaanse ka
mer van koophandel in Neder
land, „dat het besluit om nieuwe
kernwapens te produceren en in
Europa te stationeren, in decem
ber is genomen onder de ge
meenschappelijke paraplu van
de NAVO".
De twee socialisten vragen of Ro
gers* uitlatingen „geen logen
straffing zijn van de opvatting
van de regering dat het besluit tot
produktie een uitsluitende ver
antwoordelijkheid is van de Ver
enigde Staten en dat Nederland
alleen ten aanzien van de statio
nering een voorbehoud heeft
gemaakt"
AMSTERDAM (GPD) - In een
open brief aan de krakers van zes
panden aan de Keizersgracht
heeft burgemeester Polak van
Amsterdam gisteren gezegd dat
hij niet blijvend kan berusten in
het feit dat een rechterlijke uit
spraak onuitgevoerd blijft. Vol
gens een vonnis van het Amster
damse gerechtshof van 26 okto
ber 1979, moeten de krakers de
panden, die eigendom zijn van de
Ogem, verlaten.
Oorlogsslachtoffers
DEN HAAG (GPD) - De regering
trekt 4 miljoen gulden per jaar ex
tra uit voor de opvang en begelei
ding van oorlogsslachtoffers.
Staatssecretaris Wallis de Vries
(CRM) heeft dat gisteren in Den
Haag bekendgemaakt.
Het geld is bedoeld om een aantal
maatregelen ten behoeve van
vervolgir.gs- en verzetsslachtof-
fers mogelijk te maken.
AMSTERDAM (ANP) - Op het Amerikaanse
consulaat in Amsterdam is Pear Capron uit
Amsterdam het eerste slachtoffer geworden
van de Amerikaanse wet die toelating van
homoseksuele mannen en vrouwen tot de
Verenigde Staten verbiedt. Dit is gisteren
door de buitenland werkgroep van de Ne
derlandse vereniging tot integratie van ho-
mosexualiteit (COC) bekendgemaakt.
Pear Capron wil nu gaan procederen tegen het
Amerikaanse state departement. Het inreis
visum van Capron was geldig sinds oktober
1978. Tot april 1978 was Capron Amerikaans
staatsburger, waarna hij de Nederlandse na
tionaliteit verwierf. Op 8 januari heeft Ca
pron op het Amerikaanse consulaat in Am
sterdam een beëdigde verklaring afgelegd
waarin hij stelde homosexueel te zijn. Ook
verklaarde hij dat toen hij het visum aan
vroeg niet op de hoogte was van bovenge
noemde wet.
Het COC., lid van de international gay associa
tion, is door het intrekken van het visum van
Capron zeer geschokt, aldus een woordvoer
der. Sinds de verscherping van de wet, zoals
neergelegd in een memorandum door minis
ter Cyrus Vance op 15 oktober 1979, is Ca
pron het eerste slachtoffer van deze wet, al
dus het COC.
Het COC doet een beroep op alle politieke par
tijen in de Tweede Kamer om druk uit te
oefenen op de Amerikaanse regering om de
ze schending van het recht van vrij verkeer
ongedaan te maken. Ook is aan minister Van
der Klaauw van buitenlandse zaken opnieuw
gevraagd de Amerikaanse regering te ver
zoeken deze homo discriminatie onmogelijk
te maken, aldus het COC.
Zaterdagmiddag 26 januari zullen het COC en
de homogroepen in verschillende politieke
partijen een demonstratie houden bij de
Amerikaanse ambassade in Den Haag. Vol
gens de woordvoerder zal er ook internatio
naal actie worden gevoerd door de interna
tional gay association in 20 landen.
De burgemeester waarschuwt dat
alles in gereedheid is gebracht
om eventueel tot ontruiming van
de panden over te gaan. „De poli
tie is daartoe voldoende uitge
rust". Volgens Polak zijn pogin
gen van de gemeente om tot
overleg te komen door een weige
ring van de zijde van de krakers
zonder resultaat gebleven. In
plaats daarvan hebben de kra
kers op 19 december de raadszaal
korte tijd bezet en enige rook
bommen achtergelaten.
Op 9 januari van dit jaar heeft de
politie schriftelijk een dringend
beroep op de krakers gedaan om
de panden vrijwillig te verlaten,
en de politie heeft hen uitgeno
digd voor een gesprek. Hierop
hebben de krakers volgens de
burgemeester teruggeschreven
dat de politie met alle mogelijke
middelen zal worden tegenge
houden. Naar de aard van die
middelen meent de burgemees
ter alleeh te kunnen gissen. Hij
heeft de politie gevraagd om al
leen in uiterste noodzaak geweld
te gebruiken. De politiemacht die
bij de ontruiming kan worden in
gezet is omvangrijk, en dat gaat
met risico's gepaard voor beide
groepen, aldus de burgemeester.
De burgemeester spreekt de hoop
uit dat de kiakers tot bezinning
komen en het niet tot een treffen
laten komen. „Wij zijn tot overleg
op korte termijn bereid. Wij zul
len geen middel onbeproefd laten
om tot een redelijke oplossing te
komen", aldus de open brief.
De woordvoerder van de krakers
heeft een oproep gedaan aan alle
Amsterdammers om de Keizers
gracht te helpen vei (ledigen en
hij kondigt aan dat er sympathi
santen uit Breda. Den Bosch,
Friesland en Groningen hulp
hebben aangeboden. ..Wij gaan
door. De burgemeester laat ons
geen andere keus".
AMSTERDAM
Concertgebouw - do 17, 20.15 uur grote Zaal: Amsterdams Phil-
harmonisch orkest, olv Frans Bleekemolen/Willy van Dijk, so
praan. vrij 18, 20.15 uur, grote zaal: Het Brabants Orkest olv
André Vandernoot. Vrij 18. kleine zaal: 20.15 uur, Theo Olof,
viool. Za 19, kleine zaal: 15 uur. Matinee op de vrije zaterdag. Za
19, kleine zaal: 20 uur, Oostenrijks bal. Zo 20. spiegelzaal: 11 uur.
NOS, rechtstreekse radiouitzending "Fur Elise. Zo 20, grote zaal
14.15 uur, Concertgebouworkest, olv Lucas Vis. Zo 20. grote zaal.
20.15 uur. N.D.R.Orchester Hannover, olv Corneliu. Ma 21. kleine
zaal: Wiener Blockflotenensemble. Di 22. grote zaal: 20.15 uur,
Nederlands Studenten Orkest. Kleine zaal: 20.15 uur. pianoreci
tal door Theo Bruins. Woe 23, grote zaal: 12.30 uur, lunchconcert.
Grote zaal: 20.15 uur. Concertgebouworkest olv Ed Spanjaard
Kleine zaal: 20.15 uur. Het Allegri Strijkkwartet
Stadsschouwburg do 17,20.15 uur. Het Nationale Ballet, "Agon"
Vrij 18, za 19, 20.15 uur en zo 20, 14 uur, Publiekstheater, "Luci
fer", Vondel. Di 22,20 uur, De Nederlandse Operastichting, "Lu-
di Lammermoor". Woe 23, 20.15 uur. Toneelgroep Theater,
do), 20.15 uur. Toon
i 8 maart (beh 2
"Woyzeck
Carré - vrij 18 t/m
Hermans.
Theater de Balie ma 14 t/m za 19. 20.30 uur, "Karl Veletin
satirisch cabaret door Int. Nieuwe Scene Mannen van de Dam.
Ma 21 t/m za 26,20,30 uur, "Een mandvol water", door de Nieuwe
Komedie.
Centrum Bellevue - do 17 t/m za 19, 20.30 uur, "De verwaaide
Agaath", door Ineke Cohen.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg - do 17 en vrij 18. 20.15 uur. "Volpone
door de Haagse Komedie. Zo 20, 14 uur, "De kleine Eyolf door
de Haagse Komedie
Circustheater - do 17, "Lucia di Lammermoor", Nederlandse Ope
rastichting, 20 uur
Diligentia - do 17, vrij 18enza 19,"Funhouse Funhouse", (Rob van
Houten e.a 20.15 uur. Zo 20. 11.30 uu, pianorecital van Martin
van de Hoek. Woe 23, 12.45 uur, lunchconcert door het Phemios
Trio.
HOT-theater - do 17 en vrij 18. 20.30 uur. "Nekrassov". van toneel
groep Baal. Za 19,14 uur, kindermanifestatie Zo 20, 14. Comedia
del Smart, kindertheater Pssstt Ma 21. 20.30 uur. Zeitgeist",
Zuidelijk Toneel Globe. Woe 23, 14 uur, De Droomsoezei kin
dertheater Pssttt
Theater aan de Haven - 17, 18. 19, 21 en 23. 20 30 uur. Betalen9
Nee!, de Nieuwe Komedie. 17, 18 en 19 jan, 'Tegenvoeters de
Nieuwe Komedie, 20.30 uur.
Appeltheater - 17. 18, 19, 22 en 23, 20.15 uur, "Op de bodem de
Appel.
Theater de Tobbe (Voorburg) - vrij 18. De Peter Faber Show, "Maat
45", 20.30 uur. Za 19, 21 uur. Jazzprogramma. Di 22. 20.30 uur,
"Die Ehe der Maria Braun", Rainer Werner Fassbinder.
LEIDEN
Schouwburg do 17. 20.15 uur. Feerie Africaine het nationale
ballet van Senegal. Vrij 18, 20.15 uur, "Paso Doble". Ramses
Shaffy en Liesbeth List. Za 19. 20.15 uur, "Peter Faber Solo Zo
20, 14.30 en 20.15 uur, 'De Prins van Taai Taai", sprookje door
poppentheater Kosice
LAK-theater vrij 18.20 30 uur. try-out Bakub.! Tamara Za 19,
20.30, première van Bakuba, Tamara". Zo 20, 15 uur, kinder-
voostelling. The.it. i Sn kei Ik kan ei zo niet i.ii
K O - kapel/aal Kamermuziek. 20 15 UUI Zo 20. 14 uuiGlW ne
Kerkje. Ensemble "Intermezzo Woe 23. 20.15 uur. kapelzaal
pianoduo Selma Coolwijk en Hans Bruin. Di 22. 20 uur. Hoog
landse Kerk, Con Amore, "Elias".