Textiel in nood
door sluiting
van T SB-Twente
Trein vervoerde
meer reizigers
Wellicht toch gesprek
Wiegel en ambtenaren
Vrees voor sneeu wbale ffect
ENKA somber gestemd
over vezelindustrie
DONDERDAG 17 JANUARI 1980
ECONOMIE
PAGINA 23
GOOR (GPD/ANP) - De Twentse Stoom Blekerij (TSB) en Finishing en Printing in Goor is
door de rechtbank in Almelo failliet verklaard. Bij deze onderneming, die een van de
belangrijkste herstructureringsprojecten vormde van de textielindustrie, werken 337
mensen die nu op straat zijn komen te staan. Het project waarin Nijverdal-Ten Cate,
Nederlandse Bontweverij en Blydenstein-Willink ieder voor een derde deelnamen, is
niet van de grond kunnen komen ofschoon er miljoenen zijn ingestopt.
UTRECHT (ANP) - De Neder
landse Spoorwegen hebben
vorig jaar meer reizigers en
goederen vervoerd dan in
1978. De opbrengsten uit het
reizigersvervoer stegen met
zestig miljoen gulden (acht
procent) en die uit het goede
renvervoer met 47 miljoen
gulden (achttien procent).
i leiden tot een winstgevende
_„ploitatie.
kerij is opgesteld door het bureau Deze dramatische gang van zaken
Krekel, Van der Woerd en Wou-
terse, toonde aan dat geen van de
alternatieven, die het op verzoek
van de directie had opgesteld,
zal niet alleen voor Goor belang
rijke gevolgen hebben, maar ook
voor grote delen van de textielin
dustrie, omdat moet worden af-
ARNHEM (GPD) - Het ziet er somber uit voor de Europese
chemische vezelindustrie. Tot deze conclusie komt Enka-
Nederland (dochteronderneming van Akzo).
Politieke en economische onze
kerheden op wereldniveau, stij
ging van de energieprijzen en een
verwachtte minimale economi
sche groei zullen de afzet in de
vezelindustrie negatief beïnvloe
den. De noodzaak tot verdere ca
paciteitsvermindering blijft dan
ook volgens Enka onverminderd
bestaan.
Van grote invloed op de Europese
vezelindustrie is de ontwikkeling
op dit terrein in de Verenigde
Staten. Enka verwacht dat de
Amerikaanse exporten van che
mische vezels en textielproduk-
ten naar West-Europa dit jaar nog
sterker zullen toenemen als ge-
Volg van de diepe
Verenigde Staten, gecombineerd
met een sterk ondergewaardeer
de dollar.
Dit sombere toekomstperspectief
van Enka-Nederland staat haaks-
op de ontwikkeling die de vezel
industrie in het afgelopen jaar
heeft doorgemaakt. Het herstel
dat zich in de tweede helft van
1978 aftekende, heeft zich vorig
jaar voortgezet. Dat gold vooral
voor de Verenigde Staten, in iets
mindere mate voor de producen
ten in West-Europa en Japan.
WEERRAPPORTEN
i hedenmorgen 7 l
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Athene
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
half bew
licht bew.
onbew.
onbew
onbew.
half bew.
onbew
onbew.
onbew.
onbew.
onbew
licht bew.
geheel bew.
-10 -21
-6 -7
-3 -5
2 -11
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
Beiroet
Tunis
onbew.
onbew. 11 3 1
regen 5 15
zwaar bew. 5-0
onbew. -1-6 0
geheel bew. 6 17
licht bew. 11 7 58
regen 13 2 7
geheel bew. -6 -6 0.2
half bew. 11 5 0.6
mist -2 -10 0
onbew. 0-4 0
half bew. 11 10 14
zwaar bew. 11 7 5
half bew. -2 -5 0
geheel bew. -3 -5 6
geheel bew. -7 -7 0
onweer 15 10 29
zwaar bew. 8 5 15
onbew. 22 12 0
regenbui 12 6 0.3
licht bew. 14 4 3
Albert Heyn
stoeit met
fietsprijzen
DEN HAAG (ANP) - De firma
Albert Heijn heeft zich de af
keuring van de Reclame Co
decommissie op de hals ge
haald door in haar reclame
voor fietsen een volkomen ge
fantaseerde prijs te noemen.
De BOVAG had een klacht in
gediend over de reclame,
waarin de fiets werd aange
boden voor 199 gulden met
daarbij de vermelding, dat dit
een Albert Heijn-prijs was. De
„normale" prijs zou, aldus de
reclame, 350 gulden bedra
gen. Het publiek werd dus
voorgeschoteld, dat de fietsen
met een korting van zo'n 150
gulden te krijgen zouden zijn.
Dit is volgens de BOVAG mis
leiding, omdat een dergelijke
fiets bij inkoop slechts onge
veer 135 gulden kost en door
de bonafide rijwielhandela
ren in ons land voor ongeveer
205 gulden wordt verkocht.
Bij de behandeling van de
klacht bleek, dat de fiets spe
ciaal voor Albert Heijn is ge
maakt en nergens anders te
koop is. Het college van be
roep in klachtzaken over
reclame-uitzendingen vond
het eveneens misleiding om
het te doen voorkomen alsof
dezelfde fiets elders voor 350
gulden zou worden af zijn
aangeboden.
president-directeur van
de spoorwegen, drs. L.F. Ploeger,
concludeerde gistermiddag op
een persbijeenkomst in Utrecht
dan ook, dat 1979 voor de spoor
wegen een goed jaar is geweest.
Voor de komende jaren verwacht
Ploeger een voortgaande groei.
Dat zou problemen kunnen ople
veren, omdat het materieel dat nu
in bestelling is, moet voorzien in
de tekorten waar NS op dit mo
ment al te kampen heeft. Een ge
leidelijke groei zal kunnen wor
den opgevangen door de geleide
lijk „instromen" van extra mate
rieel. Maar op een acute stijging
van de vraag naar openbaar ver
voer tengevolge van een acute
verstoring van de energietoevoer
zijn de spoorwegen niet voorbe
reid.
In die omstandigheden aldus Ploe
ger, zal het moeilijk zijn om be
stellingen geplaatst te krijgen en
afleveringen te versnellen. Er zal
dan zelfs rekening moeten wor
den gehouden met het vertragen
of stokken van de leveranties die
Meer kilometers
De ontvangsten uit het reizigers-
vervoer stegen met acht procent
tot 765 miljoen gulden, terwijl
alle reizigers samen acht en een
half miljard kilometer in de trein
aflegden. Ten opzichte van 1978
betekent dat een stijging met 350
miljoen reizigerskilometers of
wel vier procent.
De omvang van het vervoer op en
kele reizen en retours groeide
met drie procent en dat van het
vervoer op abonnementen met
dertien procent. De nieuwe
kaartsoorten - de jaarkaarten, de
kortingkaart en en de gezinskaart
- doen het goed.
De Spoorwegen hebben vorig jaar
inclusief de rijksbijdragen van
2.065 miljoen gulden (1978: 1.987
miljoen) aan ontvangsten ge
boekt. Daar stond 2.030 miljoen
gulden (1.971 miljoen) aan uitga
ven tegenover. Het voordelig ver
schil van 35 miljoen gulden zal
waarschijnlijk worden verrekend
in de rijksbijdragen, die het af
gelopen jaar 895 miljoen gulden
bedroegen.
Het aantal personeelsleden van de
NS is in 1979 met ruim tweehon
derd gestegen tot 26.600. Reke
ningen houdend met verlofuit-
breiding en compensatie in tijd
voor onregelmatig werk zullen de
Spoorwegen zeker 200 niwuwe
medewerkers nodig hebben.
Vooral in de Randstad zijn de
moeilijk te vinden, met name als
het gaat om machinisten, con
ducteurs en wegonderhouds- en
werkplaatspersoneel.
Schiphollijn
Door het uitblijven van toestem-
gewacht of de Nederlandse
Bontweverij voldoende capaci
teit elders zal kunnen vinden om
haar pakket drukgoederen te fi
nishen. Terwijl do afdeling coa
ting de divisie technisch doek
van Nijverdal-Ten Cate zal tref
fen.
De vakbondsbestuurders Doeve
(CNV) en Jansma (FNV) vrezen
dat een deel van de finishing-ca-
paciteit naar het buitenland zal
verhuizen. Zij noemen de gang
van zaken desastreus.
In de beleidscommissie herstruc
turering textielindustrie, waar dit
ingrijpende besluit gisteren be
kend werd, heerste ontsteltenis
en teleurstelling. Men trad ijlings
in overleg met het ministerie van
economische zaken om een boe
delkrediet te verkrijgen waar
door het bedrijf op kleinere
schaal zou kunnen doordraaien
en de klanten zouden kunnen
omkijken naar vervangende ca
paciteit, maar dit krediet is door
Economische Zaken geweigerd.
Het geraamde verlies over dit jaar
bedraagt 5 miljoen gulden.
Op initiatief van de FNV worden de
toegangspoorten van TSB be
waakt. Op die manier wil men
voorkomen dat de leveranciers
van dit textielveredelingsbednjf
voorraden weghalen. Aanleiding
voor de permanente bewaking
zijn pogingen die gistermiddag
zijn ondernomen om vaten met
chemicaliën van het bedrijfster
rein te smokkelen.
De PvdA-fractie in de Tweede Ka
mer wil op zo kort mogelijke ter
mijn een mondeling overleg met
minister Van Aardenne (Econo
mische Zaken) over de proble
men in de Twentse textiel. Direct
na het kerstreces, dat officieel
volgende week dinsdag wordt
beëindigd, zal op zo'n gesprek
worden aangedrongen.
De recent bekend geworden
problemen bij TSB en het moge
lijke sneeuwbaleffect daarvan,
maken het, aldus het Twentse
PvdA-Tweede-Kamerlid Buur-
meijer nodig dat minister Van
Aardenne zich uitspreekt over
het zogenaamde strategische mi
nimum voor de textiel. Hij ver
wacht dat het verzoek om zo'n
mondeling overleg met de be
windsman ook gesteund zal wor
den door het CDA.
SPOORWEGSTAKING - Woord
voerders van de drie grote vak
bonden in Italië hebben voor de
laatste week van januari werkon
derbrekingen bij het spoorweg
verkeer aangekondigd. Daarmee
willen zij eisen inzake een nieuw
structuurplan en loonsverhogin
gen kracht bijzetten.
KOLENNOTA - Het bouwen van
een flink aantal elektriciteitscen
trales die op steenkool werken,
zal in de komende tijd noodzake
lijk zijn. Hoewel de in te voeren
brandstof betrekkelijk goedkoop
is, zullen deze centrales zeer veel
geld kosten vanwege extra, mi-
lieubeschermende, voorzienin
gen. Deze kwestie zal worden uit
eengezet in de, nu spoedig te
verwachten "kolennota" van mi
nister Van Aardenne van econo
mische zaken.
x de ambtena-
Rechtbankpresident doet verzoeningspoging
DEN HAAG (GPD) - Verzoenend ingrijpen van de Haagse
rechtbankpresident rar. J. H. Blaauw heeft gisteren
voor een verrassende wending gezorgd in het kort ge
ding van de vijf ambtenarenvakbonden tegen minister
Wiegel (binnenlandse zaken).
Na een vier uur durende zitting
werd het kort geding aangehou
den om beide partijen de kans te
geven een datum vast te stellen
voor een gesprek. Binnen tien
dagen moeten ze de rechtbank
president laten weten of ze op
korte termijn toch weer willen
praten over de doorwerking van
de bouw- en uitzend-cao's in de
ambtenarensalarissen.
Minister Wiegel kondigde eind vo
rig jaar aan dat de effecten van die
twee cao's niet in de ambtenaren
salarissen mogen worden door
berekend. Als reactie hierop
spanden de ambtenarenbonden
een kort geding aan.
De bonden vinden dat het besluit
van minister Wiegel aantasting
betekent van verkregen rechten.
„Op de (waarin staat dat bepaalde
cao's doorwerken in de ambtena
rensalarissen, red.) trendaf
spraak niet kan worden terugge
komen en zeker niet voor een
reeds achter ons liggende perio
de. Behoorlijk bestuur eist ook
dat het overleg dat de minister
met de centrales moet plegen,
ppn zinvol en dus pen nnpn over
leg moet zijn waarvan de uit
komst niet bij voorbaat vast
staat", aldus de advocaat van de
ambtenarencentrales, mr. Y. H.
M. Nijgh. Het overleg dat er ge
weest is, kan volgens de raads
man geen aanspraak maken op
die kwalificatie.
Volgens landsadvocaat jhr. mr. F
van der Does die namens minis
ter optrad kent het overleg dat de
wetgever voorschrijft aan de mi
nister van binnenlandse zaken
een wezenlijke beperking. „De
overheid heeft nu eenmaal niet
altijd ruimte om de personeels-
vertegenwoordigers tegemoet te
komen"
De centrales hebben, aldus mr. Van
der Does, geen recht om de
Kroon te dwingen bij de vaststel
ling van de ambtenarensalaris
sen geheel rekening te houden
met de trend. Dit percentage
waarmee de lonen van over
heidspersoneel worden ver
hoogd, wordt vastgesteld aan de
hand van veertig collectieve con
tracten die zijn afgesloten in be
paalde bedrijfstakken.
Het grote bezwaar van de centrales
tegen Wiegels besluit om de ef
fecten van de bouw- en uitzend-
cao's uit de ambtenarensalaris
sen te halen, is dat hij daarmee
eigenlijk het hele trendmecha
nisme aantast. De bonden eisen
dan ook dat het besluit van minis
ter Wiegel onrechtmatig wordt
verklaard.
De bonden vonden tot gistermid
dag dat Wiegels besluit alle ver
dere mogelijkheden tot overleg
afgesneden had. Zij zijn best be
reid te praten over, Joals presi
dent mr. Blaauw voorstelde, de
vraag in hoeverre de effecten van
de bouw- en uitzend-cao's in de
salarissen van de ambtenaren
doorberekend moeten worden.
„Wij zijn ons ervan bewust dat er
maar smalle marges zijn voor de
regering, maar dat iets heel an
ders dan dat er gezegd wordt dat
de effecten van die twee cao's
helemaal uit de trendberekening
gehaald moeten worden", aldus
voorzitter Wabe Wieringa van de
christelijke ambtenarenvakbond
CFO.
De Haagse rechtbankpresident
doet mogelijk over veertien da
gen uitspraak in het kort geding.
Dat zal afhangen van de vraag of
er een nieuw overleg tot stand
komt tussen de centrales en mi
nister Wiegel.
ming om te beginnen met de aan
sluiting van de Schiphollijn naar
Amsterdam CS via de westelijke
ringbaan is het gereedkomen van
deze verbinding in 1985 onmoge
lijk geworden. Het is zelfs onze
ker of dat in 1986 wel zal lukken.
De tijdige indienststelling van
het gedeelte tussen Amsterdam
zuid en de RAI loopt ook gevaar
door het nog steeds ontbreken
van toestemming. Ploeger zei,
dat het hier om een betrekkelijk
klein werk gaat, dat de waarde
van de in 1981 klaarkomende
verbinding Schiphol- Den Haag
sterk zou verhogen.
Intercity-Plus
Het reizigersvervoer per Intercity-
Plus, de trein met verhoogd com
fort tussen Amsterdam en Maas
tricht en Den Haag-Heerlen,
heeft zich in 1979 gunstig ont
wikkeld. Uit een enquête onder
de reizigers per Intercity-Plus is
gebleken dat ongeveer 25 procent
van die reizigers vóór de komst
van de Intercity-Plus in 1978 per
auto reisde.
In de periode tot de zomervakantie
1979 werden gemiddeld per
maand 6.000 kaartjes voor de In-
tercity-Plus-treinen verkocht. In
de maanden september tot en
met november ligt dit gemiddel
de op ruim 9.000 per maand.
Ongeveer tweederde van de reizi
gers maakt om zakelijke redenen
gebruik van de Intercity-Plus.
Chaotisch
debat over
werkloosheid
in Europees
Parlement
STRAATSBURG (ANP) - De leden
van het Europees Parlement
hebben gisteren tijdens de zitting
in het Franse Straatsburg twee
resoluties, één van de Christen-
Democraten en één van de Britse
Conservatieven, over de werk
gelegenheidssituatie in de negen
lidstaten aangenomen die elkaar
tegenspreken.
De Christen-Democratische reso
lutie, mede ingediend door de
Nederlanders Van der Gun en
Vergeer, dringt aan op verkorting
van de werktijd terwijl de Con
servatieve resolutie zegt dat, de
bestaande voorstellen tot her
verdeling van de arbeid slechts
een geringe invloed zullen heb
ben op de huidige werkgelegen
heidssituatie, terwijl ze waar
schijnlijk de kosten zullen doen
stijgen en het concurrentiever
mogen internationaal geringer
zullen maken.
Het aannemen van de tegenstrijdi
ge moties en ook de inhoud van
het speciale debat ontlokte Eu
ropees commissaris, de Neder
lander Henk Vredeling, de kwali
ficatie „een beschamende verto
ning". Hij vond dat de parlemen
tariërs gedurende het debat vele
kansen hadden laten liggen en
niet waren ingegaan op de ver
ontrustende cijfers over de ver
wachte stijging van de werkloos
heid in de gemeenschap.
De Nederlandse bijdrage aan het
debat was overigens beperkt
Drie Nederlanders: Van der Gun
(CDA), Dekker (D'66) en Van
Minnen (PvdA) deden een duit in
het zakje. Er stonden 56 sprekers
op de lijst waarvan 17 socialisten
die ieder een andere mening ver
tolkten.
Recordwinst
Levi Strauss
AMSTERDAM (ANP) - De Ameri
kaanse jeans fabrikant Levi
Strauss en Co. heeft over het op
25 november* 1979 geeindigde
boekjaar een recordwinst ge
boekt van 191,5 miljoen dollar,
32,1 procent meer dan in 1977-78
(145 miljoen dollar).
De totale omzet steeg met 25 pro
centvan 1,7 miljard tot2,l miljard
dollar.
Het doorbreken van de twee mil
jard dollargrens betekende voor
Levi Strauss een verdubbeling
van de omzet in vier jaar, aldus
Levi Nederland.
Land re Gl.
Mijnb. V
Naarden
Nagrnn
BELEGGINGS
INSTITUTEN
166.00 167.00
GOUD EN ZILVER
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP) - Een lagere
dollar, een wat gedaald Wall
Street, gevoegd bij de noodsei
nen uit het bedrijfsleven, dat alles
was met bepaald een gunstige
achtergrond voor de handel en
koersvorming op de Amsterdam
se effectenbeurs.
Beleggers zaten duidelijk aan te
kijken tegen berichten over mo
gelijk grote sluitingen bij Philips,
over een mogelijke nieuwe sane
ring in de Europese vezehndus-
trie, over de sluiting van TSB en
over de situatie bij Van Gelderen
aan het sociale front. Bij hervat
ting van de handel konden van
daag dan ook nauwelijks koers
stijgingen van enig belang wor
den genoteerd.
Van de internationals verloor Akzo
0,60 op 22,80. Hoogovens
moest I* 0,60 terug naar 22.40 en
Philips 0,20 naar f 20. Unilever
daalde 1,80 tot 115,20 en Kon.
Olie 1,60 tot 144,50. KLM. die
opnieuw een lagere beladings-
raad heeft gemeld, kon deson
danks 0,40 bij boeken op 69,50.
De staatsfondsen moesten tot zo'n
veertig cent prijsgeven.
