Gandhi speelt Moskou in de kaart
'Die De Koot en
De Bie vind ik
verschrikkelij k'
zonder goede bril
klopte haar kas nooit,
m OER WIEL
Albert Gerritsen
heeft z'n portie
nn wel gehad
Na verkiezingsoverwinning Russische invasie begrijpelijk
een goede bril maakt ajje verschil!
DONDERDAG 17 JANUARI 1980
door
Sjak
Jansen
Er gaal geen doordeweekse dag voorbij, of ik ben in
de stad en regio wel op zoek naar mensen en dingen
voor deze rubriek. Tips en wensen voor 'Publiek' kunt
u 's middags tussen één en twee uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 215. Schrijven mag natuurlijk
ook.
Aanvragen om ergens een optreden te verzorgen bereiken Albert
Gerritsen (72) nog wekelijks maar hij wijst ze allemaal van de hand.
Net als iedere landgenoot van boven de 65 geniet de Leidse artiest van
z'n aow en bovendien begint bij dergelijke aanvragen meteen de
waarschuwende stem van z'n huisarts aan z'n geweten te knagen.
Gerritsen zegt die telefoontjes waarop hij telkens nee
moet verkopen niet wat je noemt leuk te vinden. Zolang
hij echter de samenstellers van het telefoonboek niet
van zijn pensionering verwittigt, doet hij het zichzelf
allemaal aan.
Dat is ook wel zo", geeft Ger
ritsen toe, „maar hét komt er
gewoon niet Van. En eigenlijk
valt het wel mee want bijna
iedere zaaleigenaar weet dat
ik er mee ben uitgescheden."
daar trouwens niet
m. Integendeel. Hij
geen goud terug te
ar de planken. „Dat
publiek ligt me niet meer, wat
ook begrijpelijk is. De muziek
van tegenwoordig kan me
trouwens ook niet bekoren.
Hoe harder hoe mooier, ver
staan kun je mekaar niet
meer. Maar buiten dat heb ik
mijn portie wel gehad, dacht
ik zo."
Gesjouw
Gerritsen („Ik zou niet weten
waar ik niet gespeeld heb")
overdrijft niet. Als knaap
speelde hij al een aardig
deuntje piano en op z'n ne
gentiende werd hij beroeps
„Het grootste bezwaar vroe
ger was het gesjouw", meent
hij. „Je ging met een tas vol
muziek op de fiets naar een
bruiloft."
„Alras zeulde je ook een accor
deon mee, later wee
chelattributen, toen
elektronisch orgel
zelfs dan dorst me:
vragen of je niets anders ken
de."
In die tijd waren de mensen wel
sneller tevreden, vindt Ger
ritsen. „Ik had meteen al een
eigen orkestje opgezet, 'Auf-
gepast' heetten we, en al rap
speelden louter het populaire
werk. De bekende smartlap
pen enzovoorts. Moet je nu
mee komen: trappen ze je ge
garandeerd de bühne af."
idie
je goo-
eer een
bij en
nog te
oude Turk en Flora in Hille-
gom. Het Casino in Noord-
wijk, eigenlijk in heel Neder
land. Alle kermissen in Bra
bant. Gezellig hoor, dat wel,
maar je speelde van tien uur 's
morgens tot na midder
nacht."
„En daarna moest je nog met
zo'n familie mee, want voor
het hoofd stoten kon je die
zuiderlingen niet: ze zijn zo
aangebrand. En dan bleef het
niet bij koffie hoor. We heb
ben dan ook veel vrienden,
die kanten van Goirle en
Waalwijk uit."
Op die Brabantse kermis ging
het, volgens Gerritsen, niet
kinderachtig toe. „De ene
jonge klare na de andere
moesten we aanpakken." Lo
gisch dat Gerritsen en de zij-
nen op een gegeven moment
de kastelein borrelglaasjes
water in plaats van jenever
liet brengen.
Merkten die goedgeefse Bra
banders toch niet. Totdat de
kastelein zich een keer vergis
te en het dienblad met water
borrels per abuis bij de Bra
bantse drinkeboeren aflever
de. Tja, toen had het slechts
een haar gescheeld of de hele
bliksemse boel was tot de
grond toe afgebroken.
Toch wel gezellig dus in die tijd,
maar desondanks hard knok
ken om de eindjes aan elkaar
te kunnen knopen. Op de fiets
naar een bruiloft in Hillegom.
Om acht uur al de deur uit
omdat om tien uur reeds de
bruid kwam en daar hoort een
muziekje bij.
Zo speelde de muzikant daar de
middag, avond en een deel
van de nacht en kwam hij 's
ochtends thuis. Was hij bijna
24 uur in touw geweest en
mocht hij in zijn handen
klappen wanneer hij vijf kna-
ken had verdiend. In die da
gen moest de artiest echter
wel.
Olga Lowina
Daarmee vergeleken was het
voor Gerritsen heel wat raad
zamer om Olga Lowina te be
geleiden op één van haar gro
te tournees. Niet dat je met
Olga kon zitten niksen. Be-
slist.niet, want zeker in die ja
ren zestig gold de jodelende
Rotterdamse als een veelge
vraagd artieste.
Vraag het de Leidenaar maar
„Het was mét Olga wel es zo,
bijvoorbeeld op een show
avond in Brugge, dat we om
half acht het openingsnum
mer hadden, daarna gauw in
de auto met een rotvaart naar
Rotterdam gingen, daar op
traden en toen weer rap terug
naar Brugge moesten voor
het slotnummer."
Dat waren heerlijke tijden vol
gens Gerritsen. Met evenveel
plezier denkt hij terug aan dc
lceren dat hij met artiesten
samenwerkte als Eddy Caso-
ni, Peter Pech, Henk Elsink
en Eddy de Lotte. Of die keer
dat hij met pianist Aad Han
selaar twee keer een kwartier
op de radio te horen was
'Blinde ogen'
En die talloze malen dat hij met
zijn cabaretprogramma's pre
sent was in 't Raedhuis aan de
Nieuwe Rijn, alwaar hij net zo
lang heeft gespeeld tot de
zaak failliet ging. Of die
volksbijeenkomsten in de
Stadsgehoorzaal, die keren
met 3 oktober in de Harmonie
en die werklozenavonden in
Concordia. „Vooreen kwartje
kon je daarvoor vele artiesten
zien optreden. Artiesten van
naam hoor. Die waren im
mers ook blij als ze een tientje
konden verdienen."
Gerritsen speelde op die
avonden piano, accordeon.
Tapte een mop („Moest ik
echter wel de deur op slot
doen, anders liep iedereen
weg"), deed een sketchje en
zong een liedje ('Blinde ogen'
en 'Scheiden doet lijden').
Zonder microfoon, want die
moest destijds nog worden
uitgevonden. „In mijn be
ginjaren gebruikten we daar
voor zo'n blikken toeter
V er schrikkelij ks
Dat waren nog eens tijden, Ger
ritsen praat er vol verve over.
„Maar tegenwoordig", zegt
hij, „zie je alles van het
nieuwste op de televisie. En
mag je blij zijn als je met een
bruiloft of partij klokslag
twaalf haalt, zo vroeg zijn ze
vandaag de dag afgelopen. In
plaats van dansmuziek zijn
het allemaal diners. Ze lusten
het wel niet, maar ja."
Albert Gerritsen: "Dat vubliek van tegenwoordig ligt me niet r
trouwens °°k niet- Hoe harder hoe
„En met onze huidige arties
ten", mijmert Gerritsen nog
even voort. „Toon Hermans
en Wim Kan zijn de enigen om
wie ik nog kan lachen. Ik zeg
niet dat die anderen niet bij
machte zijn om het te bren
gen, maar die Liesbeth List en
die Ramses Saffie of hoe die
mag heten: die liggen mij niet.
Die De Koot en De Bie vind ik
iets verschrikkelijks!"
(Van onze speciale verslaggever, Koen Korver)
NIEUW DELHI - De politieke herrijzenis van Indira Gandhi in India is een gebeurtenis
die Moskou in de kaart speelt en die ernstige belemmeringen met zich mee kan
brengen voor die politieke machten, die de gevolgen van de Russische invasie in
Afghanistan zoveel mogelijk ongedaan willen maken. In haar eerste regeringsperiode
was Gandhi fervent anti-Amerikaans en pro-Russisch. In Washington hoorde men tot
voor enkele dagen de verwachting uitspreken, dat mevrouw Gandhi zich in haar
nieuwe regeringsperiode wel wat harder zou opstellen tegenover het Kremlin, maar
tot nu toe is alleen het tegendeel gebleken.
Indira Gandhi veroordeelde de
Russische invasie van Afghanis
tan kort nadat die had plaatsge
vonden. Maar toen was de verkie
zingsstrijd nog in volle gang en uit
tactische overwegingen was het
voor haar verstandiger om haar
potentiële mohammedaanse kie
zers te paaien met een veroorde
ling van de invasie van het Rode
Leger in het mohammedaanse
Afghanistan. De verkiezingsuit
slag was echter nauwelijks be
kend, of Gandhi was haar eerdere
veroordeling vergeten en ver
klaarde, dat de Russische
„begrijpelijk" was in het licht van
Amerikaanse en Chinese politie
ke en militaire manoeuvres van
de laatste tijd.
Nog voordat Gandhi tot nieuwe
premier was benoemd, verkon
digde de Indiase vertegenwoor
diger in het Afghanistan-debat in
de Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties datzelfde
standpunt en hij ondersteunde
de regimes in Moskou en Kabul
met de mededeling dat het ei
genlijk overbodig was om het
ADVERTENTIE-
Nieuwe Rijn 62, Leiden. Tel.: 071 - 124108
hele debat te houden, aangezien
men zich tóch niet kon uitspre
ken over de „interne aangelegen
heden" van een van de lidsta
ten.
Dat was een duidelijke ommezwaai
ten aanzien van het standpunt
van de interim-regering Charan
Singh, die zowel de Russische
agressie als het Amerikaanse
antwoord daarop had veroor
deeld. De oppositie heeft de
nieuwe regering er dan ook al van
beschuldigd de principes van"
niet-gebondenheid te verlooche-
Het Amerikaanse antwoord houdt
onder andere hervatting in van
wapenleveranties veranties aan
Pakistan, de aartsvijand van In
dia. Nieuw Delhi vreest, dat uit
gebreide wapenleveranties van
de Verenigde Staten en China
aan Pakistan ook hun weerslag
zullen hebben op de betrekkin
gen tussen Pakistan en India.
Niettegenstaande overigens het
feit dat dergelijke leveranties al
leen maar bedoeld zouden zijn
om de Pakistaanse defensie te
versterken in het licht van de
massale Russische ^militaire
aanwezigheid in het naburige Af
ghanistan. In Nieuw Delhi vreest
men, dat de wapens ook weieens
voor andere doeleinden gebruikt
zouden kunnen worden, en met
narrje tegen India, waar men de
oorlog van 1965 nog niet is verge
ten.
In het licht van dit wantrouwen lij
ken de filosofieën van sommige
commentaren over een mogelijk
Indiaas-Pakistaanse entente als
barrière tegen een verdere Russi
sche avonturendrang voorlopig
nog erg utopistisch. Dc Pakis
taanse leider, Mohammed Zia Ul-
Haq, heeft weliswaar naar aan
leiding van de regeringswisseling
in Nieuw Delhi aangedrongen op
het onderhouden van vriend
schappelijke relaties tussen bei
de landen, maar westerse politie-
Gandhi: mohammedanen paaien tijdens verkiezingsstrijd.
de Indiase
hoofdstad menen dat mevrouw
Gandhi de eerstkomende tijd ze
ker niet zal aandringen op een of
andere vorm van een verbond,
dat een machtig blok zou kunnen
vormen tegenover verdere Sow-
jet-aspiraties.
Uitspelen
In de eerste plaats
Gandhi pro-Russisch, verder is ze
op zijn zachtst gezegd uiterst ge
reserveerd tegenover Pakistan en
stelt zij zich ronduit negatief op
tegenover Pakistans bondgeno
ten Amerika en China. Boven
dien kan ze door voorlopig nog
wat verder met Moskou te fiirten
misschien economisch meer
munt slaan uit het Amerikaanse
verlangen om ook met haar goede
maatjes te worden. Het tegen el
kaar uitspelen van beide super-
mogendheden kan India econo
misch best gebruiken.
Dat blijkt wel wanneer men dc lijst
Naar uit liet verslag van het bezoek van
Lord Carrington aan Pakistan en India
op pagina 9 blijkt, heeft Indira Gandhi
haar uitlatingen over de Russische in
vasie in Afghanistan inmiddels enigs
zins afgezwakt. Tijdens een persconfe
rentie vertelde zij namelijk dat de in
terventie niet kan worden ge
rechtvaardigd. "De inval van de Russi
sche troepen moet echter worden ge-
i dit gebied", voegde zij
problemen bestudeert,
regering in
Nieuw Delhi wordt geconfron
teerd. De economie wordt ge
plaagd door een galopperende
inflatie, terwijl een belangrijk
deel van het bedrijfsleven is ont
wricht door het wanbeleid van
vorige regeringen. Verder heeft
dat bedrijfsleven ook veel last
van dc georganiseerde misdaad
m India, die zo'n omvang heeft
aangenomen dat de leuze „luw
and order" een van de belangrijk
ste in de verkiezingsstrijd
tan betrett. concreet uitvallen. De
rol van de lachende derde lijkt in
dit trieste drama door China te
worden gespeeld.
Peking heeft tot nu toe erg terug
houdend gereageerd, maar er
heerst een duidelijke „zie-je-nu-
wel"-stemming in de Chinese
hoofdstad, waar men allang heeft
gewaarschuwd voor de „sociaal-
imperialisten" die de westerse
wereld volgens de Chinezen al
leen maar trachten te verlakken
met hun ontspunningspolitiek.
De Russische actie veroorzaakt
in de mohum'medaanse wereld
gemengde gevoelens, waar de
populariteit van de Sowjets heeft
ingeboet ten gunste van de wes
terse wereld. Dat betekent ook
een doorbreking van het isole
ment van de Chinezen.
Dit isolement werd voor een deel
veroorzaakt door de uiterst felle
opstelling van Peking tegenover
Moskou, dat tegenover het Wes
ten juist détente predikte. Op
verzoek van Peking begonnen de
Chinezen en Russen in de herfst
van vorig jaar besprekingen om
een nieuwe basis uit te werken
voor de wederzijdse betrekkin
gen, nadat China het vriend-
schaps- en samenwerkingsver
drag met de Sowjet-Unie eerder
dat jaar had opgezegd.
De Amerikanen leveren al geruime
tijd geen hulp aan Pakistan meer
vanwege de sterke verdenking
d*it het land bezig is aan de ont
wikkeling van een eigen kernwa
pen. De Amerikanen waren ook
nogal kritisch ten opzichte van de
mensenrechtenpolitiek van Zia
Ul-Haq. Twee maanden geleden
werd de Amerikaanse ambassade
in Islamabad door woedende
moslims bestormd, die daarmee
reageerden op de beschuldiging
van de Iraanse leider Chomeini
dat de Amerikanen iets te maken
zouden hebben met de bezetting
van de grote moskee in Mekka in
Saoedi-Arabie.
Koers
De Russische invasie in Afghanis
tan heeft Islamabad en Washing
ton echter weer op dezelfde koers
gezet, waarbij men in de Pakis
taanse hoofdstad voorlopig
enigszins de kat uit de boom kijkt
en wil afwachten hoe de Ameri
kaanse plannen, voor wat Pakis
Na dit laats*e Russische militaire
avontuur, zullen die besprekin
gen voorlopig niet veel resultaat
meer hebben.
Dc Sowjet-gienzen lijken na de in
vasie in Afghanistan opgescho
ven te zijn tot Pakistan, dat een
vijandig India in de rug heeft. De
landverbindingen met het be
vriende China zijn smal en lang.
terwijl de machtige bondgenoot
Amerika ver weg is en nog niet
precies weet hoe men de beloofde
steun aan Pakistan gaat concreti
seren. Pakistan is de spil gewor
den in een nieuw rad van avon
tuur, dat door het Kremlin in be
weging i. ge/et
Niet alleen voor Islamabad, maar
voor de hele Aziatische regio, is
het van groot belang om te weten
hoe en door wie dit rad weer kan
worden stopgezet, voordat de
Sowjets de neiging kr^génomdit
rad-draaien ook elders te gaan
proberen.