Economisch beleid
staat komende tijd
voor krachtproef
Algemene pensioenregeling te duur
Marktr
berichten
Topman van Economische Zaken:
Jacht op
zwart geld
geopend
Duurder maken energie bij
hoger gebruik in studie
tegen Wiegel
DEN HAAG (GPD) - De vijf amb-
tenarencentrales hebben een
kort geding tegen minister Wie
gel van binnenlandse zaken over
het niet doorberekenen van de
toeslagen van de bouwcao en
herzieningen van de cao voor uit
zendkrachten in de ambtenaren
salarissen. Het kort geding zal
woensdag 16 januari dienen voor
de president van de Haagse
rechtbank.
Volgens het trendbeleid had de
doorberekening van de bouw- en
uitzendcao in de ambtenarensa
larissen wel moeten gebeuren,
doch via een speciale wetgeving
heeft de regering gedaan weten te
krijgen, dat deze cao's buiten het
trendbeleid zijn gebleven. De re-'
den daarvan was, dat wel doorbe
rekenen in zowel de ambtena-
reninkomens als in de sociale
uitkeringen, dit het Rijk tiental
len miljoenen zou hebben gekost.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling - boerekool 41-59 p.kg, rode kool
11 ent, waspeen AI p. kist 14.50-19.50,
All 3.90-19.90, BI 12.-20.80, Bil 5.— Cl
7.20-9.70, CII 5.30-6.60, breekpeen
3.60-7.40, prei 44-95. Aanvoer waspeen
174 ton.
ITET?
r»i
te stellen, terwijl het Engelse af
schrikt. In elk geval moeten we
voorbereid zijn op het overwin
nen van ernstiger ontwikkelin
gen dan zich sedert de Tweede
Wereldoorlog hebben voorge
daan.
DEN HAAG (GPD) - In de jaren tachtig staan overheid, werkgevers en vakbeweging
voor een uitzonderlijke krachtproef, die nog verzwaard wordt door de nieuwe olie
prijsstijgingen. Matiging van kosten en loonstijgingen is noodzakelijk, evenals ver
sterking van de betalingsbalans (die de verhouding tussen uitvoer en invoer weer
geeft). Er is nauwelijks ruimte voor werkelijke loonsverhogingen, terwijl een ernstige
stijging van de werkloosheid valt te vrezen. Mogelijk moet de overheid, als er geen
andere middelen zijn, overgaan tot een tijdelijke, maar brede inkomenspolitieke
ingreep.
Vertraging
Dat zijn enkele conclusies waartoe
prof. dr. F. W. Rutten, secretaris
generaal van het ministerie van
economische zaken, komt in zijn
traditoneel nieuwjaarsartikel
voor het economenweekblad
„Economisch-Statistische Be
richten". De jaren tachtig kunnen
volgens hem veel moeilijker
worden dan de jaren zeventig.
Kwesties als de achteruitgang
van de energiebalans en de toe
nemende groei van de beroeps
bevolking vergen een krachttoer
om de doelstellingen op het stuk
van de werkgelegenheid, prijs
stabiliteit en betalingsbalans te
verwezenlijken.
Een falend beleid van de overheid
en de sociale partners zou leiden
tot een uitzichtloze impasse met
ingrijpende economische en so
ciale gevolgen, zo waarschuwt
Rutten in zijn weinig optimisti
sche visie. Volgens hem blijkt het
uitzonderlijke van de kracht
proef mede hieruit dat de gang
bare beleidsbenadering .onvol
doende waarborgen biedt om de
werkgelegenheidsdoelstelling te
verwezenlijken als zich in de ja-
Wat dit betreft signaleert de top
ambtenaar van economische za
ken dat de jaren tachtig niet gun
stig beginnen. Er zit geen stijging
meer in de wereldhandel, in be
langrijke landen moet voor da
ling of stagnatie van de produktie
worden gevreesd. In vele landen
blijven de prijsstijgingen zorg
wekkend hoog. Onvoldoende is
te voorzien hoe de hoge rente en
de nagestreefde verkrapping van
de geldcirculatie zullen uitwer
ken op de internationale con
junctuur.
De internationale vertraging van de
economische ontwikkeling zal
voor ons land sterk voelbaar
worden, gepaard gaand met een
opwaartse druk op kosten en
prijzen. Op dit gebied was de
gang van zaken in 1978 en 1979
gematigd, maar nu dreigt een
versnelling op te treden. De be
drijfswinsten komen meer onder
druk te staan. Dit moet ons waak
zaam maken tegen het gevaar dat
we zouden afglijden naar een im
passe met de kenmerken van de
„Engelse ziekte" (hoge loonstij
gingen, die steeds hogere inflatie
opleveren), zegt Rutten.
In dit verband verwijst de secreta
ris-generaal naar de verschillen
tussen de economieën van West-
Duitsland en Engeland, landen
waar Nederland tussen in zit. Het
Duitse voorbeeld leert dat het
mogelijk is ook onder moeilijke
omstandigheden orde op zaken
Kort geding
ambtenaren
Moed gevend
Sen van de moedgevende punten AMSTERDAM - Een winkelier in elektrische apparaten in Amsterdam heeft zijn zaak moeten sluiten in verband met gebrek c
in onze economische situatie, al- deskundig personeel. Om dat aan de buitenwereld duidelijk te maken heeft hij zijn etalage volgeplakt met noodkreten.
thans vergeleken met die
deren, is volgens prof. Rutten
voorlopig nog gelegen in onze
aardgaspositie en met name de
uitvoer, mits de prijzen daarvan
worden aangepast. Verbetering
van winstmarges en verlaging
van kosten moeten de betalings
balans verbeteren. Export kan
door gericht beleid worden
bevorderd en er kan energie wor
den bespaard, waardoor de in-
voerstijging wordt afgeremd en
de werkgelegenheid stijgt.
Afremming van de invoer door be
schermende maatregelen vindt
Rutten geen aanvaardbare weg.
Er kan wel een beleid van beper
kingen op geldhoeveelheid en
overheidsuitgaven geboden zijn,
waardoor de goedereninvoer
wordt afgeremd en de kapitaal-
invoer wordt aangewakkerd.
Maar dergelijke maatregelen
moeten niet zozeer via beperkin
gen van bestedingen en invoer
geschieden als wel via verster
king van onze concurrentieposi
tie en verlaging van ons kosten-
peil.
Maar loonkostenstijgingen beper
ken is niet eenvoudig. Verdere
verslechtering in de verhoudin
gen tussen de waarde van onze
export en die van Aan het over
heidsbeleid kan men volgens
prof. Rutten ook de eis stellen dat
de gemeenschapsuitgaven zoda
nig worden beheerst dat de lasten
daarvan niet overmatig op het
kostenpeil van de bedrijven
drukken.
De manoeuvreerruimte is zo be
perkt geworden dat loonmati
ging overeengekomen door
werkgevers en vakbeweging on
voldoende kan zijn om een
werkloosheidsstijging binnen
redelijke termijn weg te werken.
Het tot dusver gevoerde mati-
gingsbeleid geeft geen onmid
dellijke resultaten; die kunnen
pas binnen drie tot vijf jaar wor
den verwacht.
Deze ontwikkeling maakt het
moeilijk matiging van zowel lo
nen als gemeenschapsuitgaven
voort te zetten, meent Rutten, te
vens verwijzend naar de gang van
zaken tot dusver in het arbeids
voorwaardenoverleg. Mogelijk is
een meer omvattende inkomens
politiek nuttig, waarbij dan ook
de arbeidstijdverkorting kan
worden betrokken.
Rutten wijst nog op de extra
problemen door de duurdere olie,
waar tegenover het eigen aardgas
maar beperkte verlichting biedt.
Het gegeven dat het nationaal in
komen (het inkomen dat we met
DEN HAAG (ANP) - In de aan
giftebiljetten voor de in
komstenbelasting 1979 en
premieheffing volksverze
keringen 1979 zal de fiscus
vragen stellen over spaar-
bewijzen, zo heeft het minis
terie van financiën gisteren
meegedeeld. Gevraagd zal
worden naar het aankoop
bedrag van deze spaarbewij-
zen, zoals kasbiljetten,
spaarbiljetten, rentespaar-
brieven enz. Er is een ver
moeden dat hier nogal wat
zwart geld zit.
De fiscus zal in de aangiftebil
jetten voorts informeren
naar het bezit van onroerend
goed. Ook wil hij weten, of
men giro- en bankrekenin
gen, spaartegoeden of andere
vorderingen heeft en wat de
totaalbedragen hiervan zijn.
Verder zal gevraagd worden,
hoeveel geld men in kas heeft
als het bedrag meer dan vijf
duizend gulden is en hoe
groot het bedrag is van de
hypothecaire en andere
schulden, waarvoor men af
trek wegens rente en kosten
van geldleningen toepast.
DEN HAAG (ANP) - De Algemene Energieraad, die de
regering adviseert voor haar energiebeleid, meent, dat
een hogere prijs voor het gebruik van energie boven een
bepaalde norm een extra aansporing zou kunnen zijn voor
energiebesparing door huishoudingen.
Een dergelijk progressief tarief zou
tevens tot gevolg hebben, dat een
prijsstijging als gevolg van toe
nemende schaarste in mindere
mate wordt afgewenteld op
spaarzame verbruikers.
De Energieraad zegt dit in een ad
vies, uitgebracht naar aanleiding
van de nota over het energiebe
leid, die de regering enige weken
geleden naar de Tweede Kamer
heeft gezonden.
De raad heett zich verdiept in de
vraag, of het wenselijk is ver
bruikers van relatief veel energie
in de huishoudelijke sector tot
een meer dan evenredige bespa
ring aan te zetten. De raad is nog
niet tot een definitief advies over
het al of niet wenselijk zijn van
progressieve
energietarieven gekomen, onder
meer omdat hij eerst nog een pas
uitgebracht rapport over deze
materie van het Nederlands Eco
nomisch Instituut te Rotterdam
wil bestuderen.
Twee leden van de raad zien nu
reeds dusdanige complicaties op
treden bij het verwezenlijken van
progressieve tarieven, dat zij ern
stig twijfelen aan de uitvoerbaar
heid ervan. Andere leden menen
dat eventuele onrechtvaardighe
den van een progressief tarief op
de een of andere manier kunnen
worden gecompenseerd.
De Nederlandse afhankelijkheid
van olie moet volgens de Ener
gieraad onverwijld worden te
ruggedrongen. De huidige aard
gasbaten moeten daarbij een be
langrijke rol spelen
nu toe moet geld va
baten worden bes
versterken en ombuigen van de
structuur van onze energievoor
ziening en ons energieverbruik.
Het geld moet meer dan tot nu toe
worden gebruikt
die leiden tot t
De raad vindt ook, dat de c
te zuinig is als zij, zoals zij i
nota energiebeleid heeft aange
kondigd, met een bedrag, oplo
pend tot zeshonderd
gulden per jaar, wil bijdrag
de investeringen v
sparing en spreiding
soorten energie. Er kar
geld beschikbaar word
als men in aanmerkii
dat de aardgasbaten va
heid gaan oplopen van
geveer elf miljard guld>
tot ongeveer veertie:
gulden per jaar in
1982/83, alvorens zij
ginnen af te nemen dc
ruglopende export var
Directeur ABP noemt plan onuitvoerbaar
DEN HAAG (ANP) - Het plan voor een pensioenregeling
voor alle werknemers volgens het zogenaamde levens-
jarenbeginsel, waaraan de staatssecretaris van sociale
zaken samen met de stichting van de arbeid werkt, is
waarschijnlijk onuitvoerbaar.
Deze mening valt op te maken uit de nieuwjaarsrede, die de hoofddirec
teur van het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds, N.H. Wiarda, gisteren
heeft uitgesproken. Hij gelooft, dat er eenvoudig geen geld is om dit plan
uit te
w De Pensi{>enregeling, die men voorbereidt, gaat uit van het beginsel, dat
n ie ?nroo n om a o iedere werknemer ongeacht het aantal veranderingen van werkkring
aan het einde van zijn loopbaan zeventig procent van het eindloon als
pensioen zal ontvangen ten laste van de instelling, die ten aanzien van
zijn laatste betrekking verantwoordelijk was voor de regeling van zijn
pensioen. Dit laatste pensioenfonds komt bij een dergelijke opzet met
tekorten te zitten en de bedoeling is die tekorten op te vangen via een
verenigingsfonds.
niet stijgt is zorgelijk, omdat tot
dusver het beleid op verdere eco
nomische groei was ingesteld.
Daarom stelt hij dat inwilliging
van wensen als toeslagen voor
onaangenaam werk, koopkrach-
thandhaving, incidentele verho
gingen (promoties e.d.) en ar
beidstijdverkorting de situatie
alleen maar moeilijker ma
ken.
Alleen al ten behoeve van de deelgerechtigden van het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds met voorrechten uit eerdere particuliere betrekkin
gen zou dit verenigingsfonds in staat moeten zijn rechten tot een bedrag
112,5 miljard gulden af te dekken. Hoe groot aat bedrag ten behoeve
van de deelnemers aan andere pensioenregelingen moet zijn is met
bekend, maar het zal ongetwijfeld vele malen hoger zijn dan deze 12,5
miljard gulden, zo meende Wiarda.
Men moet zich namelijk realiseren dat om voor alle particuliere werkne
mers samen met de zelfstandigen een pensioen van zeventig procent van
het laatste jaarinkomen te garanderen, vandaag reeds een besparingste
kort aanwezig is van ruim 150 miljard gulden. Doorvoering van deze
plannen, aldus de heer Wiarda, lijkt mij daaron
met het streven de collectieve belasting van t
terug te dringen. Voor het overheidspersoneel
pensioenregeling aan deze nieuwe regeling een
Toch, aldus de heer Wiarda, zal er wel een nationale pensioenregeling
moeten komen, die orde schept in de warwinkel van duizenden afzon
derlijke regelingen. De directie van het Algemeen Burgerlijk Pensioen
fonds staat een nationale regeling voor ogen, krachtens welke een waar
devast pensioeninkomen wordt verzekerd, dat inclusief het aow-pen-
sioen ten minste het minimuminkomen bedraagt en maximaal uit kan
komen op twee derde van het eindloon. De opzet van een dergelijke
regeling is bescheidener en voorzichtiger en zou gefinancierd kunnen
worden wanneer er bereidheid zou zijn aan het loonfront voorlopig de
nullijn te handhaven en als er een geringer beroep zou worden gedaan op
bepaalde sociale regelingen, aldus Wiarda.
Prof. Rutten
ren tachtig een ongelukkige
combinatie van factoren op de
arbeidsmarkt voordoet.
Hoewel de economische ontwik
keling van het afgelopen jaar in
ons land in vele opzichten gun
stig afsteekt bij die in de meeste
andere landen zou het een illusie
zijn te menen dat de nationale
economie nu voorgoed een draai
in de goede richting heeft geno
men. Het zal integendeel de
grootste moeite kosten om onze
economie in de komende jaren
binnen goede banen te brengen
en te houden.
WIELRENNEN - De- Zwitser Al-
bert Zweifel heeft gisteren in
Muntelier (Zwi) een internatio
nale veldrit over 22 kilometer
gewonnen in 49 minuten en 59
seconden. Op de eindstreep had
de wereldkampioen een voor
sprong van 22 seconden op zijn
landgenoot Carlo Lafranchi, die
hem zondag nog een verrassende
nederlaag had toegebracht.
VOLLEYBAL - Op de eerste dag
van een vijflanden volleybaltoer
nooi in Bremen hebben de dames
van de Sowjet-Unie hun kracht
getoond. In 53 minuten werd Mi-
dopa uit Zuid-Korea vorige week
tweede in het toernooi van Apel
doorn, met de cijfers 15-2,15-8 en
15-8 weggespeeld.
IJSHOCKEY - In de eerste divisie
van de nationale ijshockeycom-
petitie heeft Groningen gister
avond in eigen hal met 8-2 (1-0,
4-1, 3-1) gewonnen van Utrecht.
GOUD EN ZILVER Per
Goud 33750/34450. Zilver 2145/2497,50.
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP) - Een flauw
Wall Street en een weer zwakke
dollar drukten vandaag bij her
vatting van de handel een duide
lijk negatief stempel op het Dam
rak. Bij de opening bleken
slechts twee van de actieve waar
den meer waard te zijn. Bij Hoog
ovens bleef de Britse staalstaking
een gunstige invloed uitoefenen.
Het staalfonds was een dubbeltje
Olie verloor 2,50 op 145,60
KLM zelfs 3,30 op 69. AK-
0,30 terug naar 23,
1,20 naar 113,50 en
0,50 naar 20,20. Heine-
ƒ2,20 naar 70.10. Inde
rtsector bleven de ver-
i beperkt.
aatstondsenmarkt gaf op-
w stijgingen te zien tot onge-
0,40.
