John van der Wiel:
"In principe gaat
niets mij te snel"
P/Leiden: kans op 'rehabilitatie'
Bettine Vriesekoop:
1979, een jaar met
vele hoogtepunten
ESQ*
J hi H i
AZC bevindt zich
in troebel water
ZATERDAG 29 DECEMBER 1979
PAGINA
LEIDEN - De postbode
zal in 1980 ongetwijfeld
met een nog grotere
frequentie schaakinvi
taties aan huize Van der
Wiel afleveren. Betrof
het vorig jaar meestal
uitnodigingen voor na
tionale toernooien; in
1980 zal de Leidenaar
deel uit gaan maken
van het rondreizend
schaakcircus. En dat
betekent bijna het ge
hele jaar in het buiten
land toeven. John van
der Wiel zal er geen
moeite mee hebben,
"want in de loop van dit
seizoen is er een
groeiend besef geweest
dat ik profschaker
moest worden".
Dat besluit is nu definitief, want
door de onophoudelijke
stroom successen in het af
gelopenjaar is zijn Elo-rating
(een graadmeter voor de
sterkte) naar een zodanig ni
veau gestegen dat de organi
satoren van internationale
toernooien hem er graag bij
willen hebben. De basis daar
voor legde Van der Wiel al in
januari, toen hij in Groningen
met zijn Europese jeugdtitel
een meesterresultaat ver
diende. De successen volg
den elkaar in snel tempo op
"maar in principe gaat mij
niets te snel". Op het Neder
lands kampioenschap ein
digde Van der Wiel als vierde
"en dat was een grote mee
valler, want ik had van te vo
ren niet het idee ergens bo
venin te gaan eindigen".
feeste
Na in Lone Pine (Californië) in
een sterk open toernooi vier
uit negen te hebben gescoord
lag het volgende hoogtepunt
in Amsterdam. In de groot
meester B-groep van het
IBM-toernooi klasseerde het
voormalige Leidse Philidor-
lid zich als beste Nederlander
en dat betekent dat hij vol
gend jaar in de A-groep mag
uitkomen.
Het seizoen kon vanaf dat mo
ment niet meer kapot, maar
Van der Wiel leverde zijn
moeder, die de plakboeken
bijhoudt, nog handenvol
werk op door tijdens zijn
vakantie in Dieren nog 'even'
open Nederlands kampioen
te worden. "Ik beschouwde
het als een recreatietoer-
nooitje, want het is daar altijd
erg gezellig, maar naarmate
het duidelijker werd dat ik
kanshebber was, ben ik het
rustiger gaan aandoen". Ook
voor zijn eigen club, Volmac
Rotterdam, maakte hij achter
het derde bord zijn meesterti
tel wkar door in de Europa
Cupduels veel punten te ver
Plezierig spiegelen
zamelen. De benjamin ("Dat
vind ik rotwoord. Het lijkt
dan net of ik nog een kleuter
ben") van de regerende
landskampioen dwong door
die prestaties erkenning af in
het selectieve Rotterdamse
schaakgezelschap. "Ik kan
vreselijk goed met die men
sen opschieten", meldt Van
der Wiel. "Het zijn allemaal
pretentieloze jongens. Dit in
tegenstelling tot vele studen
ten die rechten studeren en
vaak denken dat ze alles zijn".
Van dat wereldje neemt de 20-
jarige student in de rechten
("Mijn kandidaats heb ik nog
net gehaald") nu voorgoed af
scheid. "Al zal ik nog wel als
een student blijven leven.
Want een profschaker maakt
het vaak ook laat en slaapt
meestal lang uit. Maar ik pro
beer me wel wat discipline op
te leggen".
Nodig
Dat zal ook wel nodig zijn wil
Van der Wiel zijn inmiddels
verworven reputatie vast
houden. Zelfverzekerd en
corrigerend: "Je kunt beter
zeggen uitbouwen, want ik
heb de leeftijd om door te sto
ten. Ik word zelfs al omschre
ven als Nederlands hoop en
de nieuwe Timman. Voorlo
pig is daar de tijd nog niet rijp
voor, maar ik bruis momen
teel wel van het zelfvertrou
wen. Het komt alleen net niet
over het randje van het
champagneglas".
Het feestdrankje zal komend
jaar ongetwijfeld nog wel en
kele keren gedronken wor
den. Al stelt Van der Wiel
voorop dat hij in 1980 niet zo
veel succes verwacht als dit
jaar. "Maar toch hoop ik een
keer uit mijn slof te schieten
met een grootmeesterresul-
taat. Ik lig er echter niet wak
ker van als ik die kandidaat-
grootmeestertitel dit jaar niet
haal. Voor Ree en .vroeger
Langeweg is dat een obsessie
geworden. Daar wil ik voor
oppassen. En mogelijk dat ik
op de komende nationale
kampioenschappen een
kansje maak, nu Sosonko en
Timman niet mee zullen
doen", blikt hij vooruit.
Tevens zal Van der Wiel een
analyseboek over de draken-
variant Siciliaans uitgeven.
"Ligterink, Enklaar en Baljon
zijn een paar jaar geleden
daarmee begonnen en vorig
jaar ben ik daar bij gekomen.
Begin volgend jaar zal het
klaar zijn". Tot die tijd werkt
de Europees jeugdkampioen
ook aan de voorbereiding
voor zijn eerste confrontatie
met grootmeesters in 1980,
het Hoogoventoernooi. "Ik
ben nu al bezig met mogelijke
openingen en zodra ik de
deelnemers weet (zal ver
moedelijk een groot aantal
gevestigde namen ontbreken,
omdat er in die periode in
Zweden een landenwedstrijd
wordt afgewerkt) ga ik hun
partijen en openingen na
speuren", meldt de als aan
vallend ingestelde schaker,
die de tendens naar voorzich
tigheid, waarmee Karpov zo
veel succes heeft veraf
schuwt. "Ik houd meer van
tactische en gecompliceerde
stellingen". Een opvatting die
niet door iedereen wordt ge
deeld, maar waarmee hij
voorlopig wel het gelijk aan
zijn bord heeft.
Ten slotte hield John van der
Wiel ook privé aan het afgelo
penjaar goede herinneringen
over. Door zijn 'hobby' leerde,
hij zijn vriendin, Yvette Na
gel, kennen. Ze is de dochter
van het PvdA-senaatslid en
de snelschaakkampioene van
Nederland tot 16 jaar. "Yvette
is een verrijking voor de da
messchaakwereld", merkt
Van der Wiel over zijn tweede
liefde op. Want ook komend
jaar zal de dame van het
schaakbord hem blijven fas
cineren.
ALPHEN AAN DEN RIJN - De
positie van AZC. die driejaar
lang onaantastbaar is ge
weest binnen de Nederlands
waterpolowereld, is aan het
wankelen. De naweeen van
het in februari van dit jaar
tijdens een bijeenkomst in
Bunnik ontstane conflict tus
sen de KNZB en de Alpheuse
ploeghebben hun sporen ach
tergelaten.
Oorspronkelijk werd de oor
zaak van de verwijdering
tussen AZC-spelers en de
bond gezocht in hun weige
ring om met de nationale se
lectie een trainingsstage te
doorlopen op de Canarische
Eilanden.
Dat is ook juist. Maar beter is
het te zeggen dat door wrij
vingen over en weer - waarbij
ook een hele duidelijke con
troverse tussen bondscoach
Ivo Trumbic en AZC-baas
George Geurtsen aan het licht
trad - de situatie rond het na
tionale zevental volledig uit
de hand is gelopen. De harde
kern van AZC -die spelers die
in het Nederlands team uit
kwamen - werd daar de dupe
Internationals als Buunk, Stro-
boer en Van Es konden de uit
stoting, die in de media een
steeds grimmiger nasleep
kreeg, mentaal moeilijk ver
werken.
Zeker ook omdat spelers uit het
resterende nationale zeven
tal jnet aanvoerder Jan Evert
Veer voorop,zich bleven afzet
ten tegen het illustere AZC-
gezelschap. Eric Noorde-
graaf.eéh van de talentvolste
spelers in AZC en Nederland,
onttrok zich aan het door de
Alphense spelers ingenomen
standpunt en voegde zich
door middel van een "privé-
actie" weer bij de selectie. Die
daad vond in AZC-kringen
geen algemene bijval en
maakte de situatie nog troe
beler.
De voorbereiding op de in okto
ber van start gegane nieuwe
competitie, waarin AZC z'n
drievoudige titel moet verde
digen, viel door alle verwik
kelingen voor een flink deel in
het water. Met een bovenma-
Coach Geurtsen is op deze archieffoto nog aan het werk bij AZC. Hij diende zijn ontslag i
tige krachtsinspanning wist
AZC de averij in het beker
toernooi nog te verdoezelen.
In een crematoriumsfeer"
(uitspraak Geurtsen) eiste
AZC in september de natio
nale beker voor zich op,
waardoor het zich in ieder ge
val verzekerde van deelname
aan de Europa Cup 2 van vol
gend jaar.
Oe competitiestrijd verloopt
moeizamer. De vorig jaar
nog ongeslagen titelhouder
verloor al vele punten. Bo
vendien verdween AZC in het
Joegoslavische Belgrado
vroegtijdig uit de Europa
Cup. De uitschakeling legde
ook interne verhoudingen tus
sen spelers en coach George
Geurtsen bloot, waardoor
laatstgenoemde na zes jaar
z'n ontslag indiende bij de
Aphense club, die ook niet van
blessures (Noordegraaf,
Buunk, Stroboer) gevrij
waard bleef. Hans 't Hart
fungeerde korte tijd als inte
rim-coach (AZC richtte zich
fel op door o.a. winst op kop
loper Zian en zes punten in
vier dagen tijd) en maakt het
seizoen met Nico van Dam af.
Er is al veel verloren en de
vraag rijst of AZC aan de
wankele basis van 1979 ge
noeg heeft om zich overeind te
houden.
Aan deze pagina
werkten mee:
Ad van Kaam
Wim van Wanrooy
Herman Poos
HAZERSWOUDE - Het jaar
1979 was voor Bettine Vriese
koop een jaar met vele hoog
tepunten. De sterkste Neder
landse tafeltennisster aller
tijden veroverde in juli voor
de tweede maal het Europees
jeugdkampioenschap. In het
Palazzo dello Sport herhaalde
de nu 18-jarige Hazerswoud-
se het kunststukje van twee
jaar geleden, toen zij in het
Franse Vichy voor de eerste
keer tot Europa's sterkste
jeugdspeelster bekroond
werd.
Rome vormde opnieuw een be
kroning voor de intensieve
training waaraan de pupil van
trainer Gerard Bakker zich nu
al zo'n ruime vijf jaar onder
werpt.
Gemeten naar de Oost-europe-
se maatstaven kan Vriese
koop met haar gemiddelde
25-uurs training per week de
vergelijkingstoets met het
daar gehanteerde staatsama-
teurisme gémakkelijk door
staan. Zij het, dat ze zich er in
het Hollandse klimaat veel
meer opofferingen voor moét
getroosten. Vlak voor haar
gouden trip naar Rome
boekte de Hazerswoud-
se ook op maatschappelijk
gebied een goede overwin
ning door voor haar eindex
amen Havo te slagen. Vriese
koop bewees daarmee dat
topsport en school, wanneer
er een goede samenwerking
gevonden wordt, hand in
hand kunnen gaan.
Mede door haar studie moest zij
bij een aantal grote interna
tionale toernooien verstek la
ten gaan. Het weerhield het
parade-paardje van de NTTB
er niet van om onvoorbereid
de jaarlijkse krachtmeting
met de Europese top-twaalf -
Tienduizend betalende bezoekers zorgden in maart
1979 voor een unicum toen Parker Leiden en EBBC
Den Bosch zich in de Groenoordhal opmaakten
voor de beslissende wedstrijd om de nationale bas
ketbal titel.
Onder 'een muur van geluid' liep de heersende kam
pioen zich tijdens de ongemeen spannende finale
stuk op het betere collectief van EBBC maar er was
eigenlijk niemand die daar toen om treurde.
De toeschouwers die zelf voor zo'n schitterende entourage hadden
gezorgd waren ondanks de nederlaag van hun favoriet toch de
grote winnaars. Ze hadden meer gekregen dan ze ooit konden
vermoeden.
Sportief gezien was het de tweede dreun die de Leidse basketbal
lers moesten i
Dramatisch
Een maand daarvoor had Juvcntud de Badelona in een dramatisch
verlopen wedstrijd de ploeg afgehouden van kwalificatie voor de
linale-poule van de strijd om de Europa Cup 1. Uitgerekend de
sterspeleis Mitchell Plaat en Arthur Collins liepen elkaar kort
voor het einde - en op weg naar de beslissing - voor de voeten en
vergaten de bal mee te nemen.
Waardoor Badelona won en verder ging.
Gunstig
Leiden krijgt evenwel een kans op rehabilitatie. In de competitie
verlopen de zaken tot nu toe zeer gunstig en de kans op een
revanche tegen EBBC Den Bosch - in de Groenoordhal - zit er in.
Voor de Europa Cup 2 lootte Leiden bijzonder goed. Met de
versterkingen - het was overigens het jaar van de vele wissels -
lijkt de finale een haalbare zaak.
Leiden-EBBC: tienduizend betalende kijkers in de Groenoordhal.
Bettine Vriesekoop.
dit keer in het Zweedse Kris-
tianstad- aan te gaan. Door
wat pech reikte de daar als
laatste geplaatste niet verder
dan een achtste plaats, maar
haar zege op de Europese ve
dette Jill Hammerslev uit En
geland mocht zeker een top
prestatie genoemd worden.
Met de maandwisseling van
april en mei stonden de we
reldkampioenschappen in
Noord Korea op het pro
gramma. In Pyong Yang
weerde Bettine Vriesekoop
zich opnieuw voortreffelijk,
hetgeen uiteindelijk vertaald
werd in een plaats bij de
sterkste zestien. De Russi
sche Valentine Popova ver
sperde haar doorgang naar
een prestatie van groter for
maat.
De vraag blijft of het seizoen
van Vrieskoop nog succes
voller had kunnen zijn. Het is
oneerlijk om die vraag te
beantwoorden, de lijst - met
nog niet eens de ook nog be
haalde derde nationale titel
en de vijfde winst in succes
sie van de Limburg-coupe en
alle andere "restjes" - is uniek
genoeg.
Nederland heeft een ster van
wereld-allure. Na haar Euro
pese jeugdtitel in Rome
nam de Hazerswoudse af
scheid van de jeugd doorvoor
het eerst in vijfjaar eens echt
met vakantie te gaan. Maar in
tussen werkt zij keihard om
ook bij de senioren tot de bes
ten te gaan behoren. De Eu
ropese kampioenschappen in
Bern (Zwitserland) staan voor
de deur. Het duo Bakker/
Vriesekoop is twee jaar gele
den al helemaal naar deze ti
telstrijd gaan toewerken. Als
de voortekenen niet bedrie
gen kan ook 1980 een groots
jaar voor de getalenteerde
Vriesekoop gaan worden.
