CDA: opvolger Verboom
erft failliete boedel
Apes houdt
Meer dan 1100 huizen leeg
markt voor
gevluchte
scholieren
uit Soweto
Fase: verlies op punten
Begroting
Leiden
voor 1980
Discriminatie
buitenlanders
bij woningbouw
verenigingen
met panklare plannen
weigert
eerder op
te stappen
Waal: Geen overval
Verboom
VRIJDAG 21 DECEMBER 1979
LEIDEN
LEIDEN - Wethouder Tesse-
laar heeft gisteren in de Leid-
se raad in bedekte termen er
kend dat er woningbouwver
enigingen bestaan die weige
ren om huizen toe te wijzen
aan buitenlandse werkne
mers. "De geruchten op dit
punt", aldus Tesselaar, "zijn
niet altijd van enige zin ont
bloot". Volgens de wethouder
- die zijn zieke collega Ver
boom vervangt - wordt er
wanneer zo'n geval bekend is
direct ingegrepen door het
bureau Huisvesting van de
gemeente.
Tesselaar merkte op dat bui
tenlandse werknemers zich al
in een ongunstige positie be
vinden ten opzichte van de
andere woningzoekenden. Zo
kunnen ze pas na een jaar bij
huisvesting worden inge
schreven. Bovendien wacht
men in verband met het -
meestal - grote kindertal op
een grotere woning, waarvan
er in Leiden erg weinig zijn.
Om aan eventuele discriminatie
van buitenlanders een einde
te maken zal de raad zich in
grote meerderheid achter een
motie van de WD-er Lange-
rak scharen waarin wordt uit
gesproken dat gastarbeiders
een gelijkwaardige behande
ling moeten' krijgen bij de
toewijzing van woningen.
LEIDEN - Wethouder Waal ont
kende gisteren in de Leidse raad
dat de gemeente buurten en wij
ken overvalt met "panklare plan
nen", zodat er voor bewoners en
belanghebbenden nauwelijks
meer inspraak mogelijk is. Die
kritiek was door het CDA-raads-
lid Van Zijp geuit naar aanleiding
van de gang van zaken in Pan-
cras-Oost (het gebied tussen He
rengracht en Hooigracht).
Wethouder Waal benadrukte dat al
sinds 1976 met de buurt over de
plannen wordt gesproken. "Elke
stap die wordt gezet gaat boven
dien gepaard met de nodige
publiciteit. De inspraak die we
geven is zeker niet bedoeld om
iedereen plat te lullen", aldus de
wethouder, die opmerkte, dat in
spraak ook niet betekent dat
daarmee alle conflicten uit de we
reld worden geholpen.
De nogal felle reacties van met na
me de bedrijven in het Pancras-
Oostgébied op de plannen om
schreef Waal als "ventielgedrag".
Naar zijn oordeel begrijpelijke
emotionele reacties wanneer iets
op papier wordt gezet. De wet
houder zei dat bedrijven in het
gebied zeker niet als de 'rotte ap
pel in de mand worden gezien'.
Dat stadsvernieuwing een be
dreiging voor de bedrijven zou
zijn weersprak hij. "Het kan voor
bedrijven juist een perspectief
betekenen, al was het alleen maar
door de financiële regelingen die
verplaatsingen mogelijk maken."
Over de problemen met het Leids
City Centrum (overkoepelend
orgaan L,eidse middenstand)
merkte hij op dat het geen privi
lege is van dit college om moei
lijkheden met het LCC te hebben.
Ook ten tijde van CDA-wethou-
der Kret waren er wel problemen,
aldus Waal die zei berekend te
hebben dat elke anderhalf jaar
een golf van kritiek komt op de
gemeente van de kant van het
LCC. Hij vond overigens de kwa
liteit van de advertentie die het
LCC onlangs heeft laten plaatsen
niet erg hoog. Een mening waar
bij hij de steun kreeg van CDA-
raadslid Van Zijp, die ook meen
de dat er betere teksten te maken
waren geweest.
Somber
Voor 1980 zijn de cijfers volgens het
CDA-raadslid even somber. In
dat jaar zullen volgens haar maar
132 premiehuurwoningen gereed
komen en 74 woningwetwonin
gen. Omdat die laatste allemaal
nodig zijn voor de opvang van de
stadsvernieuwing bieden ze naar
het oordeel van mevrouw Kokx-
hoorn geen oplossing voor de
inmiddels ruim 5000 Leidse wo
ningzoekenden. Vandaar de mo
tie van afkeuring over het ge
voerde beleid.
In een reactie merkte wethouder
Waal op dat het probleem niet zo
simpel is als het naast elkaar zet
ten van een paar cijfertjes. "De
woningbouw in de hele Randstad
vertoont een weinig rooskleurig
beeld", aldus Waal, die onder
meer wees op de afwachtende
LEIDEN - "Ik pieker er niet over.
Bovendien heb ik geen enkele
behoefte aan schijnheilige op
merkingen over mijn gezond
heid". Zo reageerde wethouder
Verboom op de CDA-motie die
eerder deze week werd ingediend
en waarin zijn aftreden per 1 ja
nuari 1980 wordt geëist. De reac
tie werd gisteravond aan de Leid
se raad meegedeeld door collega
wethouder Tesselaar.
Tesselaar zag in die verklaring het
beeld bevestigd wat D'66-raads-
lid Hoekema van wethouder
Verboom had gegeven. "Een man
die recht door zee ging, en voor de
gemeente Leiden in Den Haag
veel voor de poorten van de hel
heeft weggesleept. Maar ook ie
mand die soms zeer ruw en onge-
nunaceerd kon optreden", aldus
Hoekema.
Oud-wethouder Ham (CDA) toon
de zich geschokt door de mede
deling van wethouder Tesselaar.
"Mijn wensen voor een spoedig
herstel van Verboom waren op
recht gemeend", aldus Ham.
Leiden tegen speculatie
met opgeknapte monumenten
LEIDEN - De gemeente Leiden gaat iets doen aan de spe
culatie met monumentale woningen die met subsidies
van rijk, provincie en gemeente zijn opgeknapt. Dat deel
de wethouder Waal gisteren mee in de Leidse raad. Op een
dergelijk anti-speculatiebeding was vanuit de raad aan
gedrongen.
Het komt nu nogal eens voor dat monumentale panden die
in vervallen staat verkeren worden opgekocht. De eigena
ren laten dan mede met subsidies van de overheid de
panden opknappen om ze vervolgens weer met een dikke
winst te verkopen.
Mooi stukje toneel in Leidse gemeenteraad
Conrector De Wit naast de heer Njobe, hoofd van de Solomo Mahlangu school voor gttluchtte Zuid-
afnkaanse studenten. Het schoolhoofd bracht gisterochtend ook een bezoek aan onderwijswethouder
Tesselaar.
LEIDEN - Op 1 oktober van dit jaar
stonden er in Leiden 1172 wonin
gen leeg. Ruim éénvijfde deel
daarvan staat al een jaar of langer
leeg. Dit blijkt uit gegevens van
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek.
Meer dan de helft van het aantal
leegstaande woningen is al wel
eerder bewoond geweest. Bijna
13 procent bestaat uit nieuwe
woningen die niet eerder waren
bewoond. Ruim een kwart be
staat uit woningen die onge
schikt zijn voor bewoning. Een
klein aantal was in gebruik als
bedrijfs- en dienstwoning.
De stijging van het totaal aantal
leegstaande woningen heeft zich
vooral ingezet in de periode 1970
tot en met 1974. In 1970 bedroeg
het aantal leegstaande woningen
nog 290. Vier jaar later was dit
aantal toegenomen tot 1146. Van
af 1974 is het aantal leeg 1.1.iti-1
woningen rond de 1100 blijven-
schommelen. De cijfers over de
stijging van de leegstand na 1974
zijn enig/ins fjfltttagfd Otndl
die toeneming grotendeels is te
wijten aan de renovatiewerk
zaamheden waardoor een be
hoorlijk aantal woningen tijdens
de werkzaamheden ongeschikt
zijn voor bewoning. Per 1 oktober
1979 werden er. volgens een op
gave van de afdeling Volkshuis
vesting van de gemeente, 129
woningen van woningbouwver
enigingen gerenoveerd.
Het aantal nieuwe woningen dat
leeg staat is het grootst in het Sta
tionsdistrict (flatwoningen aan
de Morssingel), het Kooidistrict
(de woningen op het Waardei-
landien faldC M- r. n\'. Uk(dtCV1
flats aan de Papiermolen). Uit de
i Uiten I 'inkt -i.it >1. Im| itand an
nieuwe woningen duidelijk is
toegenomen.
Solomon Mahlangu was een
jonge zwarte Zuid-Afrikaan
die zijn leven heeft geofferd
voor de strijd tegen apartheid
in Zuid-Afrika. Naar hem is
de school genoemd die het
Afrikaans Nationaal Congres
(ANC), de al bijna zeventig
jaar oude bevrijdingsbewe
ging, in Tanzania voor de
gevluchtte studenten uit So-
weto heeft gesticht. Die naam
is ook symbolisch voor het doel
van de school: onderwijs ge
ven aan de jeugd van Zuid-
Afrika zodat ze in staat zullen
zijn een actieve rol te spelen in
de bevrijding van hun land.
De heer Njobe, het hoofd van de
Solomon Mahlangu vrijheids-
school, was gisteravond in
Leiden om dit aan de leerlin
gen van de Agnes Scholenge
meenschap te vertellen. Hij is
in Nederland op uitnodiging
van de Anti Apartheids Be
weging die een actie op
touww heeft gezet om de
school in Tanzania van leer
middelen te kunnen voorzien
De Agnes scholengemeen
schap zet zich daarvoor ook
Gisteravond werd in de school
aan de Eijmerspoelstraat een
grote markt geopend die door
leerlingen van 4 Havo is opge
zet en waarvan de opbrengst
bestemd zal zijn voor de vrij-
heidsschool in Tanzania. Er
was vanalles te doen en te
koop, van kerststukjes tot
plakjes koek, van pijltjes
werpen tot kussengevechten.
Behalve de leerlingen zelf wa
ren er veel leerlingen van de
avondschool en ook een aan
tal ouders.
Conrector De Wit vertelt dat er
naast de onderwijskundige
projekten elk jaar in één leer
jaareen sociaal projekt wordt
gedaan. Dit jaar was dat 4
Havo. De markt is de afslui
ting van het projekt dat van
uit de vakken godsdienst,
maatschappijleer en geschie
denis is gegeven vanaf de
Vredesweek in september. De
Wit: "Ze hebben vaak geen
greep op de politiek in die leef
tijd en denken daardoor al
gauw: wat een gezwam... We
willen ze op deze manier de
structuren laten zien, om ze
toch wat mondiger te maken
Het is voor de derde keer dat
aan zo'n projekt een geldin-
zamelactie gekoppeld wordt.
Twee jaar terug was dat voor
water-putten in de Sahellan-
den, vorig jaar voor kinderen
in Chili en dit jaar dus voor de
Solomon Mahlungu school. In
antwoord op een brief van het
Agnes stuurde een leraar van
die school een telegram waar
in hij de wensen kenbaar
maakte: atlassen, pennen,
leerboeken, mathematische
sets, audio-visueel materiaal
als bandrecorders en projec
tors, overalls en laarzen voor
het werk op het land en nog
veel en veel meer.
Ook sportkleding en -schoenen.
Er werd binnen het Agnes
voorgesteld om juist daarvoor
te zorgen. Van de kant van de
leerlingen kwam daarop
nogal wat kritiek. Sportkle
ding is geen noodzaak maar
liLxezeiden ze en wilden toen
hun geld liever geven voor
hulp aan Cambodjaanse
vluchtelingen. Besloten werd
om toch maar geld in te za
melen voor de school in Tan
zania, waarvan dan een ge
varieerd pakket aan artike
len zal worden samengesteld.
De hele school doet daaraan
mee en er is al ongeveer f 500,-
binnen. Gemikt ivordt op het
dubbele.
Conrector De Wit vroeg de heer
Njobe, het hoofd van de vrij-
heidsschool, gisteren bij de
opening van de markt de
leerlingen eens uit te leggen
waarom sportkleding nodig
is. Njobe vertelde: "Kinderen
hebben ontspanning nodig,
alle kinderen, maar speciaal
die kinderen die gevlucht zijn
in angst. Die zoveel emotio
nele problemen hebben dat
velen psychiatrische hulp no
dig hadden. Die kinderen
moet je leren zich te ontspan
nen zodat ze afstand kunnen
nemen van de verschrikkelij
ke herinneringen die hen ach
tervolgen. En sport kan hun
geestelijk evenwicht weer her
stellen".
De plannen om de school te
stichten op de grond die door
Tanzania aan de ANC-ge-
meenschap is gegeven bestond
al langer. Het idee is meteen
uitgevoerd na de studenten
rellen in Soweto in '76 waar
bij honderden schoolkinderen
door de apartheidspolitie
werden doodgeschoten en vele
anderen vluchtten. De school
wordt nu al bezocht door
tweehonderd leerlingen, in
januari zullen dat er naar
verwachting al vierhonderd
zijn en men is er bij de bouw
van de school van uitgegaan
dat hij in 1985 door tussen de
twee- en drieduizend leerlin
gen wordt bezocht.
VERHITTE GEMOEDEREN BH WONINGBOUWDEBAT
LEIDEN - Politiek Leiden vindt in
meerderheid de liberale wethou
der mevrouw Fase blijkbaar
slecht, maar zij mag desondanks
blijven zitten. Niemand vindt de
portefeuille van de wethouder
(economische zaken) kennelijk
belangrijk genoeg om van Fase te
eisen dat zij opstapt, óf, andere
mogelijkheid, er is op dit moment
politiek geen behoefte aan het
opstappen van de wethouder.
De vertoning in de raadszaal die
woensdagavond werd opgevoerd
was anders duidelijk genoeg. Op
hoofdpunten viel PvdA-woord-
voerder Ranner mevrouw Fase
duidelijk af, op hoofdpunten viel
PvdA-woordvoerder Ranner
mevrouw Fase duidelijk af, op
hoofdpunten constateerde hij dat
zij de kritiek onbeantwoord liet,
en daarnaast maakte hij nog dui
delijk dat voor de PvdA bijvoor
beeld het - ook al falende - werk
gelegenheidsbeleid een bijzon
der belangrijk punt is.
Andere partijen kwamen niet tot
veel positievere conclusies, hoe
wel de kritiek op detailpunten
verschilde. .Met name woord
voerder Oosterman van D'66
stelde duidelijk dat de wethouder
"alle kansen" moet krijgen om
haar economisch beleid uit te
bouwen.
Steun voor mevrouw Fase was er -
zoals te verwachten viel - van de
zijde van haar eigen partij, de
VVD. Dezelfde aanzetten die
voor andere partijen onvoldoen
de zijn, werden door de liberalen
als positief betiteld, en daarmee
was de kous af.
De vraag blijft, waarom een vrijwel
eensgezind negatief oordelende
raad niet tot de conclusie komt
dat de wethouder beter weg kan
gaan. Waarschijnlijk heeft de
PvdA haar woordvoerder Ranner
maar laten uitrazen tegen wet
houder Fase. Intern had deze par
tij immers nog het een en ander
goed te maken tegenover Ranner,
die eerdaags uit de Leidse raad
vertrekt. Een nota met economi
sche beleidsvoornemens van de
hand van Ranner belandde im
mers tegen de zin van de opsteller
niet als initiatief-voorstel op de
agenda van de Leidse raad. Er
zijn tekenen, dat de PvdA het in
meerderheid te gevaarlijk vond
om een dergelijke nota van Ran
ner teveel gewicht te geven. Im
mers, economische zaken is Fa-
se's portefeuille. De keus is dan:
of een voorstel in de raad brengen
datje als partij zelf goed vindt en
ruzie met de WD riskeren, óf het
liever aan Fase zelf overlaten wat
zij met Ranner's plannen wil
doen, zoals gebeurde.
In elk geval werd woensdag een
mooi stukje toneel weggegeven.
De wethouder op punten onder
uit, Ranner tevreden omdat hij
alsnog zijn zware kritiek op Fase
vorm heeft kunnen geven en de
coalitie WD-PvdA een zware
knauw bespaard.
HENK VEGTER
Wethouder Fase (WD)
Kokxhoorn (CDA).
LEIDEN - Het Leidse woningbouwbeleid heeft gisteren -
op de vierde dag van de begrotingsbehandeling - de ge
moederen zo verhit, dat in de raad een zeer grimmige
stemming ontstond tussen CDA-raadslid mevrouw
Kokxhoorn en wethouder Waal. De climax werd bereikt
nadat mevrouw Kokxhoorn aan de hand van cijfers uit
ambtelijke rapporten had aangegeven dat het gemeente
lijke nieuwbouwbeleid het afgelopen jaar heeft gefaald.
„De opvolger van Verboom erft een failliete boedel", al
dus mevrouw Kokxhoorn.
Wethouder Waal was het met die
bewijsvoering niet eens. Hij vond
dat de cyfers verkeerd werden
geinterpreteerd en dat bovendien
geen rekening was gehouden met
besluiten die door de raad eerder
in het jaar waren genomen. Toen
het CDA-raadslid daarop meer
cijfers vroeg ontstak wethouder
Waal in grote woede en zei daar
toe niet bereid te zijn, omdat alle
stukken op dit punt al in het bezit
van de raadsleden waren.
CD A-fractieleider Driessen nam
daarmee geen genoegen en wilde
via burgemeester Vis wethouder
Waal alsnog dwingen een ant
woord te geven. Toen dat niet
lukte deed hij het voorstel de ver
gadering een half uur te schorsen.
In de stemming die daarover
volgde werd het verzoek met 8
tegen 20 stemmen verworpen.
Driessen kreeg alleen zeven
CDA-ers mee. Twee partijgeno
ten van hem - Van Zijp en Walen
kamp - onthielden zich van
stemming.
Mevrouw Kokxhoorn was begon
nen met een citaat uit de gemeen
telijke volkshuisvestingsnota
waarin melding wordt gemaakt
van de bouw van zo'n 1200 wo
ningen per jaar vanaf 1979. Ze zet
te dat af tegen de 273 woningen
die de eerste tien maanden van
dit jaar werden opgeleverd vol
gens statistische gegevens van de
gemeente. Daarbij waren 45 wo
ningwetwoningen, en geen enkel
huis voor alleenstaanden, wer
kende jongeren of bejaarden.
houding van beleggers in ver
band met de hoge rente. Hij wees
daarbij op de vertraging bij de
bouw door Nationale Nederlan
den in het Warmondse deel van
de Merenwijk. "Het is bovendien
een illusie om te denken dat we
ambtenaren straffeloos hadden
kunnen zetten op de voorberei
ding van de bouw in de Stevens-
hofjespolder. Dat zou betekend
hebben dat we weinig of niets aan
de stadsvernieuwing in de oude
re wijken hadden kunnen doen.
Was dat gebeurd dan was ons te
recht verweten dat we de binnen
stad aan zijn lot hadden overgela
ten".
Volgens Waal was mevrouw Kokx
hoorn bovendien voorbijgegaan
aan de discussie die eerder in het
jaar in de raad is gevoerd over de
volkshuisvestingsnota en waar
de bouwproblemen al aan de or
de zijn gesteld.
„Geen behoefte aan
schijnheiligheid"
Ook mevrouw Kessen (PvdA) be
treurde de lage woningproduk-
tie, maar vond dat het college
daarvoor niet alleen de verant
woordelijkheid draagt. Ze wees
op het besluit van de meerder
heid van de raad om eerst de re
novatie en het bouwen in open
gaten in de binnenstad aan te
pakken. Haar partijgenoot Peters
vulde later aan dat de behoefte
aan nieuwe woningen veel groter
is gebleken dan de afgelopen ja
ren werd gedacht.
Overigens maakt de motie van af
keuring in de Leidse raad geen
kans om te worden aangenomen.
D'66-woordvoerder Hoekema zei
dat de prognoses voor het vol
gend jaar weinig bemoedigend
zijn, maar dat alleen voor Leidse
woningzoekenden gebouwd
moet worden. De PSP verklaarde
zich omomwonden tegen de mo
tie. Beijen (PPR) meende dat het
college al het mogelijke heeft ge
probeerd en daarom geen verwijt
treft.
PvdA-coalitiepartner WD wees
via Langerak de motie eveneens
af, al sprak ook hij over teleur
stellende resultaten. Hij hield een
pleidooi om de aandacht nu in de
eerste plaats te richten op de
bouw in de Stevenshofjespolder.
