Akkoord Rhodesië-o verleg
LaVincaise
Begin overleeft crisis
Ongerustheid
Scandinavië
GEEN GEGIJZELDEN VRU
Zeker weten!
Breuklijnen zichtbaar tussen
Front-leiders Nkomo en Mugabe
Poolse politie pakt
critici regime op
r>r>
Bezetting Mekka
politieke kwestie
f'4
DINSDAG 18 DECEMBER 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
JERUZALEM (GPD) - Een kabi
netscrisis in Israël is afgewend
nadat het Israëlische parlement
met 58 tegen 53 stemmen een wij
ziging van de abortuswet heeft
aangenomen, die abortus om so
ciale redenen verbiedt. Een
maand geleden stemde de Knes
set al over ditzelfde wetsontwerp.
Toen werd het afgestemd door
een staken van de stemmen
(54-54). De ultra-orthodoxe
Agoedath Jisraeel Pürtij had
daarop meegedeeld dat zij de
coalitie zou verlaten als de wet
niet zou worden aangenomen; de
regering had dan niet of nauwe
lijks meer overeen parlementaire
meerderheid beschikt.
De afvalligen in de Likoed, die de
vorige keer tegen de wet stem
den, hebben in merendeel nu de
regering gered, na een zeer inten
sieve campagne van premier Be
Over wijziging in abortuswet
gin en de leiding van de coalitie.
Premier Begin had de stemming
van gisteren gekoppeld aan een
vertrouwensvotum in zijn rege
ring; zodat het afwijzen van een
abortuswet tegelijk een afwijzen
van de regering had betekend.
Deze koppeling was trouwens tot
stand gekomen op verzoek van
enige Likoed-Knessetleden die
tegen de wet waren, maar het ka
binet er niet om naar huis wilden
sturen. Zij hadden de vorige keer
zich van stemming onthouden
dan wel tegengestemd, omdat
zulks met hun geweten in over
eenstemming was. Zij vroegen
daarom premier Begin om ook
hun politieke geweten op de
proef te stellen door middel van
het vertrouwensvotum, teneinde
daarmee hun andere geweten te
neutraliseren. Een soort van aan
randing van het geweten dus, om
in de sfeer van de abortus te blij-
Voor premier Begin betekent het
echter een grote politieke over
winning, al is zijn kabinet nog
niet geheel uit de moeilijkheden.
De zaak Elon Moreh is nog steeds
niet opgelost, en Goesh Emoe-
niem blijft weigeren de nederzet
ting die het hooggerechtshof on
wettig heeft verklaard, te ont
ruimen. Dat moet, volgens een
termijn die de regering zelf be
paald heeft, voor het eind van de
volgende week gebeuren.
Ook de benoeming van een nieuwe
minister van buitenlandse zaken,
een opvolger voor Moshe Dcyan,
blijft een problematische zaak.
Bovenaan Begins lijst staat de
voorzitter van de Knesset, Jitz-
chak Shamir, afkomstig uit Be
gins Cheroet Partij, die tot de
harde vleugel behoort, en inder
tijd tegen de akkoorden van
Camp David was (hij onthield
zich van stemming). Maar binnen
de Likoed is er over deze post nog
fikse ruzie, met name omdat de
liberale partij, die deel uitmaakt
van de Likoed, buitenlandse za
ken opeist.
NA l O-kern wapen besluit
LONDEN (GPD) - Het Patriottisch Front voor
Zimbabwe-Rhodesië is akkoord gegaan met de
Britse voorstellen voor een wapenstilstand en
heeft alle documenten van de Rhodesië-confe-
rentie geparafeerd.
Deze documenten betreffen zowel
de nieuwe grondwet, de over
gangsmaatregelen, als de wapen
stilstand. Morgen, na de terug
keer van Lord Carrington uit
Washington, waar hij samen met
premier Margaret Thatcher een
officieel bezoek brengt, zal de of
ficiële ondertekening door alle
partijen plaatsvinden.
Het laatste beletsel voor het Pa
triottisch Front om in te stemmen
met een wapenstilstand, werd uit
de weg genomen doordat van
Britse zijde de concessie werd
gedaan één extra verzamelplaats
voor de guerrillastrijders van het
Front aan te wijzen. In totaal zijn
er nu 16 verzamelplaatsen. Met
het akkoord, dat uiteindelijk be
reikt is na veertien weken gehar
rewar in Londen, komt hopelijk
een einde aan de nu zeven jaar
durende strijd in Rhodesië,
waarbij al 20.000
leven kwamen.
riënteerde Mugabe de deur op
een kier: „Wij (ZANU) zijn het
met Nkomo (ZAPU) materieel
eens, maar op een aantal punten
zijn wij het meer oneens dan
De twee leiders van het Patriottisch
Front, Mugabe en Nkomo, zeiden
in Londen dat zij nu „een basis
voor een werkelijke democrati
sche overdracht van het gezag in
Rhodeèië" aanwezig achten. Ge
vraagd of zij in de komende ver
kiezingen als één partij, het Pa
triottisch Front, zouden optre
den, hield de marxistisch geo-
Dit kan inhouden dat het tot nu toe
eendrachtig optredende Patriot
tisch Front zich in de komende
weken zou kunnen gaan splitsen
en dat de verkiezingsperiode
conflicten kan gaan opleveren
die in Londen niet aan het licht
zijn gekomen.
Van vandaag af zal een periode van
zeven dagen gelden, waarin
voornamelijk de Rhodesische
troepen zich zullen moeten ver
zamelen op de vastgestelde ba
ses. Het Front wordt geacht zijn
troepen (geschat op 35.000) bin
nen veertien dagen over te bren
gen naar de 16 bases die door
Londen zijn voorgesteld,
het' Robert Mugabe zei dat er wel eens
zes tot acht weken mee gemoeid
zouden kunnen zijn, maar dat de
termijn „geen problemen" meer
opleverde. „Er moet nu realis
tisch worden gedacht"
De Britse regering heeft van haar
kant het Patriottisch Front de
verzekering gegeven dat Lord
Soames, de nieuw benoemde
gouverneur van Rhodesië, bereid
is het aantal verzamelbases voor
de Front-troepen in de jungle uit
STOCKHOLM (GPD) - Het NAVO-besluit tot invoering van nieuwe
kernwapens in Europa heeft in Scandinavië, en vooral in Finland, tot
ongerustheid geleid. Noorwegen en Denemarken, die aanvankelijk be
zwaren hadden geopperd, hebben uiteindelijk ingestemd met het geza
menlijke NAVO-besluit. Noorwegen had vooraf a) laten weten het in
principe met de invoering en modernisering van de kernwapenmacht
eens te zijn. maar in Denemarken sputterde men aanvankelijk nog te
gen. Het half jaar uitstel voor het nemen van een besluit, dat de Denen
hadden gevraagd, kregen ze niet, en toen toonden zy zich maar solidair.
Niettemin is het duidelijk, dat premier Anker Joergensen en zijn So
ciaal-Democratische Partij het met deze modernisering en uitbreiding
nog steeds niet geheel eens zijn.
Ook op IJsland is ongerustheid ontstaan over de kernwapenontwikkelin
gen in Europa. IJsland had daarbij vrijwel geen keus. Sedert jaren wor
den daar al pogingen ondernomen om de Amerikaanse basis Kefiavik
van het eiland te krijgen, die op 50 kilometer afstand van de hoofdstad
Reykjavik ligt. Deze basis maakt van IJsland een soort van „waakhond
voor de noordfiank van de NAVO. En de IJslanders vragen zich nu meer
dan ooit af wat er met de waakhond gaat gebeuren als hy de meester
heeft gewaarschuwd. Dat is niet zo moeilijk te raden, want de grote
Russische basis Moermansk ligt goed beschouwd niet zo heel erg ver
weg. Daarom heeft IJsland in Brussel ook zo tegengestribbeld.
In Zweden werd het NAVO-besluit ook niet direct met een schouderop
halen afgedaan. In voorzichtige commentaren van regeringswoord
voerders in Stockholm werd gesproken over een niet te verantwoorden
uitbreiding van het kernwapenarsenaal. Overbodig en verkeerd werd
het besluit genoemd.
Het meest ongerust echter tonen zich de Finnen. Door het zgn. vriend
schapsverdrag met de Sowjet-Unie neemt Finland in Scandinavië een
speciale plaats in. Men leeft in de slagschaduw van de grote buurman, de
Sowjet-Unie, en veroordeelt dientengevolge ook de modernisering van
de NAVO-kernwapenmacht. Reeds in 1963 lanceerde prëident Urho
Kekkonen het plan om het hele Noorden een kernwapenvrye zone te
laten blijven, en kortgeleden verklaarde hij nog eens in Stockholm dat
ook het luchtruim boven de Scandinavische landen kernwapenvry
diende te blijven. Die hoop werd door het NAVO-besluit de grond in
geboord, zo meent men in Finland. De laagvliegende robotten vliegen
evengoed over neutraal als niet-neutraal gebied.
Betreurd wordt, dat het gezamenlijke appèl van de Finse parlementsle
den, gericht aan alle landen die aan de Europese Veilighcidsconferentie
in Helsinki hebben deelgenomen, met het verzoek niet over te gaan tot
uitbreiding van het aantal kernwapens in Europa, zo weinig effect heeft
gehad.
Herdenking Gdansk
De leiders van het Patriottisch Front, Joshua Nkomo (links) e
stemmen met het vredesplan voor Zimbabwe-Rhodesiè
Joseph Mugabe hebben gisteren verklaard i
te breiden wanneer daartoe aan
leiding zou zijn - dat wil zeggen
wanneer zich meer guerrillastrij
ders aanmelden dan was voor-
Alle aandacht richt zich nu op Sa
lisbury, waar zich al de belang
rijkste Britse functionarissen be
vinden, inclusief de officiële
woordvoerder van Lord Carring
ton, die gedurende de Rhodesië-
conferentie in Londen steeds
namens de Britse delegatie het
woord heeft gevoerd.
In Salisbury zijn gisteren veertien
aanhangers van Mugabe veroor
deeld omdat zij een betoging
hadden gehouden waarvoor geen
toestemming was verleend. De
betogers kregen straffen opge
legd die varieerden van een boete
van 50 Rhodesische dollar tot
stokslagen voor drie minderjari
gen.
te WARSCHAU - Op het ogenblik is
in Warschau en in andere Poolse
steden politie optreden aan de
gang tegen critici van het regime.
De actie hangt vermoedelijk sa
men met voorgenomen herden
kingen voor de slachtoffers van
de betogingen die in december
1970 in Gdansk plaatshadden.
(De betogingen in Gdansk ont
stonden nadat de Poolse regering
TEHERAN (ANP) - Imam Cho- Maar de imam verklaarde gister-
meini heeft gisteravond uitgeslo- avond: "De ambassade is een
ten dat een aantal der 50 Ameri
kaanse gegijzelden in Teheran op
korte termijn wordt vrijgelaten.
In een interview op de televisie zei
Chomeini dat 'de natie' het met
de studenten in de ambassade
eens was dat wanneer de ex-sjah
niet wordt uitgeleverd om te
worden berecht, de gegijzelden
terecht moeten staan wegens
spionage.
De imarp zei dat ook de minister
van buitenlandse zaken en het
kabinet het met dit standpunt
De minister van buitenlandse za
ken, Gotbzadeh, had zondag
avond de mogelijkheid openge
houden dat enige gegijzelden
vóór kerstmis in vrijheid zouden
worden gesteld.
Volgens een mededeling van Gotb
zadeh, geciteerd door radio Tehe
ran, zullen de Amerikaanse gij
zelaars die al zes weken in de
Amerikaanse ambassade in Te
heran gevangen worden gehou
den, op kerstavond bezoek krij
gen van een internationale groep
waarnemers.
Gotbzadeh had in verband met dit
bezoek gezegd dat het maar 'be
ter op de avond van Christus' ge
boorte kan plaatsvinden'. Dit is
hun onbetwistbaar recht dat hun
door geen islamitisch land kan
worden ontnomen'. De minister
sprak in dit verband van een 'dis
pensatie van de Islam', (ook de
Islam beschouwt Jezus als een
profeet).
De V.S. zullen Iran onder nog meer
druk zetten om tot vrijlating van
de Amerikaanse gegijzelden te
komen en de aard en de omvang
van deze druk zullen worden
vastgesteld op basis van een
analyse 'van dag tot dag' van de
met elkaar vaak in strijd zijnde
berichten uit Teheran. Een
woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buiten
landse zaken die dit gisteren
meedeelde, zei dat Washington
nog steeds internationale eco
nomische sancties tegen Iran
overweegt, maar dat ook andere
maatregelen tot de mogelijkhe
den behoren.
De gouverneurs van de Amen
de prijs van levensmiddelen had
verhoogd. De arbeiders in de
scheepsbouwindustrie in
Gdansk, Gdyni en Szczecin na
men het niet en gingen op 19 de
cember 1970 de straat op. De re
gering haalde bakzeil en partij
leider Gomoelka verdween van
het toneel).
Naar uit dissidentenkringen in
Warschau werd vernomen, zijh in
de laatste paar dagen ongeveer
100 critici van de regering gear
resteerd. Gisteren bevonden on
geveer 65 zich nog in handen van
de politie. Tegen tenminste tien
dissidenten heeft het openbaar
ministerie voorarrest van tussen
de 1 en 3 maanden gevorderd.
In Warschau stond gisteravond een
requiemmis op het programma.
Daarvan kwam echter niets te-
l de Iraanse studenten in de recht.
V.S. In diverse staten van het De kerkelijke autoriteiten stonden
kaanse staten maken zich steeds
zorgen over de veiligheid
midden-westen zouden voor
zorgsmaatregelen voor hun vei
ligheid zijn getroffen voor het ge
val het conflict rond Iran scher
pere vormen mocht aannemen.
klein kerkgebouw
paters-capucijnen het voorlezen
van een in memoriam door een
student toe. maar zij weigerden
op het allerlaatste ogenblik het
opdragen van een dodenmis.
Er werd wel een mis opgedragen,
maar tot opperste verbijstering
van de ongeveer 1.200 aanwezige
Polen deelde de celebrant mee
dat het er een was in het kader
van de adventstijd en "voor de
wereldvrede".
President Carter heeft de Ameri- memonam stond dat de
kanen opgeroepen ter gelegen
Zo wil de gouverneur van Kansas
de studenten eventueel in kazer
nes onderbrengen en kent de
staat Colorado een plan, dat
"operatie veiligheid" heet. Ook in
Indiana en Kentucky zyn voor
zorgsmaatregelen getroffen.
heid van de 'dag van de nationale
eenheid' de vlag uit te steken om
hun solidariteit met de gegijzel
den in Teheran te tonen.
ADVERTENTIE
EILAND CONTADORAPanama - Een opname van het landhuis waar
de ex-sjah van Iran op het ogenblik verblijft.
Overigens heeft een woordvoerder van de verjaagde Iraanse vorst ver
klaard dat Contadora in Panama slechts een "vakantie-oord" voor de sjah
is en dat hij nog uitziet naar een permanent verblijf.
BEIROET-NEW YORK - In een
aantal tijdschriften in de Ver
enigde Staten en Libanon is gis
teren het vermoeden geuit dat de
bezetting van de grote moskee in
Mekka niet het werk was van re
ligieuze fanatici, maar dat de ac
tie, waarbij zeker 163 mensen het
leven lieten, politiek was geïnspi
reerd. Het doel van de bestor
ming van de heiligste plaats van
de Islam zou zijn het Saoedische
vorstenhuis te verjagen.
Het in Beiroet verschijnende
weekblad "An-Nahar" beriep
zich op kroonprins Fahd, de rege
ringsleider van Saoedi-Arabië.
Fahd zou tegen bezoekers gezegd
hebben dat de Sowjet-Unie ach
ter de bezetting zat. Een aanwij
zing daarvoor was dat de over
vallers wapens van Sowjet-ma-
kelij droegen. Maar liefst 30.000
wapens zouden kortelings uit de.
Sowjet-Unie en westerse landen
Saoedi-Arabië binnen zijn ge
smokkeld. Tot dusver heeft de
regering in Jeddah zich officieel
op het standpunt gesteld dat de
overrompeling van de moskee,»
waar zich de Ka'aba met daarin
de zwarte steen die Abraham ge
kregen zou hebben van de aart
sengel Gabriël bevindt, het werk
was van religieuze fanatiekelin
gen zonder politieke oogmerken.
De Amerikaanse krant "New York
Times" meldde dat 500 zwaarbe
wapende strijders, die het heilig
dom bestormden, opgeleid wa
ren in het socialistische Zuid-
Jemen. Zij zouden de politieke
stabiliteit van Saoedi-Arabië
hebben moeten ondergraven.
Het weekblad "Newsweek" hield
het op een staatsgreep tegen de
monarchie
Als goede wijn altijd duur was,
zouden de Fransen nu straatarm zijn.
De Fransen hebben een aangeboren gevoel voor wijn.
Dus hebben ze makkelijk praten. Feilloos kiezen ze 'n goede wijn voor
'n betaalbare prijs. Omdat ze élke dag wijn drinken. Wij Nederlanders
hebben die feeling nu eenmaal niet. Ofschoon wc zo langzamerhand
leren een goede w ijn te waarderen. Daarbij zoeken we zekerheid:
'Apellation Controleé zeggen we geleerd. .-v
Maar ook daarin kunnen we makkelijk verdwalen.
La Vinfaise lost dat opdoor uit het W N
beste wijnaanbod 'n keuze te maken, de
apellation te laten kontroleren en de prijs frans
te houden. La Vinpiisc is dus van de kwaliteit
die de Fransen graag drinker
LaVincaise
Gebotteld
frankrijk voor
lo B.V.- Schiedam
slachtoffers van de gebeurtenis
sen in december 1970. symbool
waren en bleven van de stryd
voor de vryheid, gelijkheid en
broederschap.
De autoriteiten werd de schuld ge
geven voor de slechte economi
sche toestand en verklaard werd
dat zij geen beslissingen mocht
nemen zonder inspraak van de
natie.
De student vroeg de aanwezigen
rustig weg te gaan om "mogelijk
bruut ingrijpen" te voorkomen.
Tydens de herdenking hadden
rondom het kerkgebouw recher
cheurs gestaan.
Het di&sidentencomité voor maat
schappelijk zelfverweer heeft
verklaard dat de arrestaties van
dissidenten in eerste instantie ge
richt waren op het voorkomen
van herdenkingen van de op
stand.
Iraniërs naar
Zuid-Libanon
DAMASCUS - Ruim 40 Iraanse
vrijwilligers, die in zuid-Libanon
tegen Israël willen vechten, zyn
vandaag in Damascus aangeko
men. Een woordvoerder van de
groep verklaarde te verwachten
dat nog 650 vrijwilligers zich by
hen zullen voegen.
Israel heeft, na berichten uit Tehe
ran dat meer dan duizend Ira
niërs klaar staan zich aan te slui
ten bij de Palestynen die tegen
Israel stryden. zijn verken
ningsvluchten boven zuid-Liba-
non opgevoerd.
