KRUISWOORD
De helden
leken
vermoeid
Tariefswijziging: PTT komt
met nieuwe postzegelboekjes
WBJBM
OPLOSSING
VORIGE
WEEK
ZATERDAG 15 DECEMBER 1979
PAGINA 31
Het zojuist beëindigde Caransa
Philip Morris toernooi heeft
het spannendste slot gekend
uit de geschiedenis van dit
evenement. Team Tammens -
Kees Tammens, Tjerk
Sjoerds, Gerben Kingma,
Chris Niemeyer - dat lak had
aan alle aanwezige interna
tionale reputaties en de ene
partij na de andere won, leek
onbedreigd op de overwin
ning af te gaan.
Plotsing 20-0 verlies tegen con
current Berdy - Anton Maas,
René Zwaan, Andre Mulder,
Carol van Oppen - bracht de
spanning evenwel terug en de
laatste ronde moest uiteinde
lijk beslissen.
Tammens won met 17-3 en fi
nishte op 174. Berdy moest
tegen Ierland minimaal 9
punten scoren om zich win
naar te mogen noemen. Het
zag er niet naar uit; de Ieren
liepen aanvankelijk ver uit,
mede dankzij dit spel:
A V 9 8 4 N geen
C AVB53W o !0 7 6 4
O V 4 2 z O A H 9 6 3
geen A 9 7 5
"West gever, NZ kwetsbaar. De
Ieren boden deze handen vlot
tot 6 Ha, maar Anton Maas en
René Zwaan verzandden in
een Volmac-biedserie en ble
ven steken in 4 Ha, uiteraard
zes gemaakt. De volgende
spellen droegen ook al niet bij
aan het Berdy-totaal: de hel
den leken vermoeid.
Toen kwam het allerlaatste
spel:
964
10 4
O A 9 6
B 9 6 5 4
83 AV7
C>B63 O H 8 5 2
O V B 10 7 5 O 82
10 83 A H 7 2
H B 10 5 2
X A V 9 7
H43
v
West gever. OW kwetsbaar. Na
tweemaal pas opende de Ierse
west 1 SA. Datzelfde deed
Andre Mulder in de gesloten
kamer ook, rondgepast en
twee down. René Zwaan als
zuid was minder passief en
doubleerde. Oost re
doubleerde, kenbaar makend
dat hij liever naar een kleur-
contract wilde, noord pas (ik
wacht even af), oost 2 KL,
zuid pas, west 2 Ru, noord en
oost pas. René Zwaan nam nu
de geïnspireerde beslissing
die zijn team uiteindelijk de
overwinning zou bezorgen;
hij doubleerde, waarna ver
der werd rondgepast. Noord
startte met voor de 10. voor de
vrouw, waarna zuid opnieuw
erg goed KI, V terugspeelde.
Oost nam op tafel en speelde
troef, via de 10 voor het aas.
Anton Maas speelde klaveren in
deze positie:
964
C> 4
O 96
B 9 6 5
83 A V 7
9 B6 C? H 8 5
O V B 7 5 O 8
10 8 H72
H B 10 5 2
A 9 7
O H 4
geen
Zuid is twee slagen kwijt en het
talrijke publiek wist inmid
dels dat ingeval NZ er nog zes
zouden maken (drie down) de
eindzege voor Berdy zou zijn.
Zou west de schade tot twee
down weten te beperken, dan
was Tammens winnaar. De
gegeven situatie bleek beslis
send. West legde de heer en
zuid troefde. Ha A en harten
na werd door noord getroefd,
gevolgd door KI B en schop
pen.
De leider was al zes slagen
kwijt. Hij geloofde terecht
niet in het goed zitten van Sch
H en hij legde derhalve het
aas, teneinde te proberen op
Ha H zijn verliezende schop
pen te lozen. Noord had
evenwel nog een troefje over
en Ru H bracht tenslotte de zo
fel begeerde 800 op de lei.
Speelt west in plaats van KI H
klein, dan gaat het contract
slechts twee down en incasse
ren Tammens c.s. de niet ge
ringe hoofdprijs.
TON SCHIPPERHEIJN
Beide Interzonale toernooien zijn voorbij. Men kan de
partijen rustig naspelen en bestuderen. Men kan
zich ook verbazen, vele vragen stellen en ten opzich
te van onze landgenoot Jan Timman krokodilletra-
nen vergieten.
Wanneer ik bijvoorbeeld be
denk dat grootheden als Lju-
bojevic (Joegoslavië), Bent
Larsen (Denemarken), Tony
Miles (Engeland) en Romani-
schin (USSR) - thans fraaie
tweede, na wereldkampioen
Karpov in het Interpolistoer-
nooi te Tilburg - in Riga wer
den uitgeschakeld en oude
"nestors", zoals Tal, Poluga-
jewski en Petrosjan o.a. wél
tot de Kandidatenmatches
zijn doorgedrongen, dan
vraag ik mij af (en u wellicht)
of de élite-schakers in het
westen nog een relatieve ach
terstand hebben op de gere
nommeerde (ondoorgronde
lijke) Russen!
De suprematie van de Sowjet-
schakers begon in feite na
1945. Het winnen van interna
tionale toernooien aan de lo
pende band en Botwinnik,
Spasski, Tal, Smyslow en Pe
trosjan als wereldkampioe
nend), tot Robert Fischer
(USA) roet in het schaak-eten
gooide.
Het was een kleine terugslag,
maar tot op heden is het "op
pergezag" van de Russische
schaakgrootmeesters weder
om volledig aanwezig. Zo
opmerkelijk is het in feite
niet, want volgens welinge
lichte bronnen schaakt bijna
iedereen in Rusland, van
bouwvakker tot minister etc
Wat bij ons voetbal en tennis is
zijn in de Sowjet-Unie het
schaakspel, turnen en
zwemmen (in mindere mate
dammen, wielrennen en atle
tiek) de meest geliefkoosde
evenementen.
Na deze inleiding ga ik over tot
partijen uit het Interzonaal-
toernooi uit Riga.
1. Pgl-f3 Pg8-f6 2. c2-c4 c7-c6 3.
d2-d4 d7-d5 4. Pbl-c3 d5xc4 5.
a2-a4 Pb8-a6
Zo speelt Larspn'
6. e2-e4 Lc8-g4 7. Lflxc4 e7-e6 8.
Lcl-e3 Lf8-b4 9. Ddl-d3
Lg4xf3 10. g2xf3 Pa6-c7 11.
Thl-gl PP6-h5 12. Kel-e2.
Een verrassende zet. Wit kan
zich de tekstzet permitteren,
omdat de zwarte strategie wat
gekunsteld is.
In aanmerking kwam 15. e5
16. Tgl-dl Ld6xh2 17. Dd4xd8
Tf8xd8 18. Tdlxd8+ Ta8xd8
19. Le3xa7 Lh2-e5 20. a4-a5
Ph5-f4+ 21. Ke2-fl Td8-d2 22.
Pc3-dl!.
Zwart staat niet best. Poluga-
jewski heeft met het loper-
paar en een gevaarlijke a-pion
uitstekende kansen. Het is
echter nog niet eenvoudig.
22.
Pc7-a8 23. La7-e3 Td2-
24. a6 Kf8 25. Pc3 g5 26. Pa4 Ld4
27. Tdl e5 28. Pc5Td8 29. Pb3
Lb6 30. Td8: 31. a7 Lb6 32.
Lb6: Pb6: 33. Pa5 Ke7 34.
Bent Larsen.
Pc6:+ Kd6 35. Pb4! Pe6 36.
Pd5 Pa8 37. Pf6 h6 38. Ld5
Pec7 39. Pe8 en zwart gaf op.
Adorjan die met zijn landge
noot Ribli als derde eindigde,
moest een beslisisngsmatch
spelen om één plaats voor het
Kandidatentoernooi.
Tijdens het samenstellen van
deze rubriek stond Ribli in de
bewuste match met 2Va-lV*
voor. In de volgende partij
weet Adorjan (Hongarije) de
Britse grootmeester Tony
Miles overtuigend te ver
slaan!
Engels
1. Pf3 Pf6 2. c4 c5 (Larsen speel
de in de voorgaande partij c7-
c6) 3. g3 b6 4. Lg2 Lb7 5.0-0 e6
6. Pc3 Le7 7. d4 cd4: 8. Dd4: d6
9. b3 0-0 10. La3 PKA6 11Tfd 1
Pc5 12 Tacl a6 13. b4 Pcd7 14.
FRANKRIJK - In Frankrijk
gaat men full speed door met
het uitgeven van postzegels.
Voordat we er dan ook op
verdacht zijn zitten we op
achterstand. Zo ook nu. Vier
emissies. Om te beginnen
werd op 19 november het 150-
jarig bestaan van de Centrale
School voor kunst en nijver
heid herdacht met de uitgifte
van een zegel van 1,80 franc
(oplage 7 miljoen), waarop
twee in elkaar grijpende
tandwielen.
In de zgn. serie "Création phila-
télique" had Frankrijk voor
het nu bijna verstreken jaar
twee zegels op het program
ma gezet, een zegel gewijd
aan een origineel werk van
Salvador Dali en een van
Chapelain Midy. De Dali-ze-
gel verscheep op 19 novem
ber en toont Marianne zoals
deze beroemde schilder haar
ziet (1978). Waarde van de ze
gel: 3,00 fr. (oplage 6 miljoen).
De driejaar geleden overleden,
over de gehele wereld beken
de schrijver André Malraux
(1901-1976) wordt verbeeld op
een zegel die op 26 november
uitkwam en die thuishoort in
de serie "beroemde perso
nen" De portretzegel die
Malraux eert heeft een waar
de van 1,30 0,30 fr. (oplage 3
miljoen).
Eveneens op 26 november
kwam een zegel uit ter gele
genheid van de WK-judo, die
deze maand in Parijs zullen
worden gehouden: 1,60 fr.
(oplage 7 miljoen); afbeel
ding: twee judoka's.
GROOT-BRITTANNIË - De
geboorte van Jezus en de ge
beurtenissen daaromheen
vormen het thema van de
Britse kerstzegels van dit
jaar, die op 21 november ver
schenen. Een zegel van 8 pen
ce toont de drie koningen die
de ster volgen. Op een 1 Op-ze
gel de engel die aan de her
ders verschijnt en op een
ll'/2p-zegel Jezus in de
Kribbe. Op een zegel van 13
pence zijn Jozef en Maria op
weg naar Bethlehem en op de
vijfde en laatste zegel (15 pen
ce) de Verkondiging.
NEDERLAND - Op 14 januari
a.s. wordt het assortiment
Nederlandse postwaarden in
verband met de tariefswijzi
ging die dan zal worden door
gevoerd aangepast. Men is nu
al volop bezig met het aan
maken van twee nieuwe post
zegelboekjes. Het ene boekje
(PB 24a) gaat vijf zegels
Juliana Regina van 60 cent
bevatten. De «kleur van het
kaft wordt blauw De tekst in
dat boekje gaat luiden: '60 c
brieven tot en met 20 g, 45 c
briefkaarten en drukwerken
in kaartvorm, 50 c overige
drukwerken tot en met 20 g"
Het andere boekje (PB 25a)
zal cijferzegels (type Crou wel)
bevatten: 4 x 50,2 x 45 en 2 x 5
cent. Kleur van het kaft:
bruin. Tekst: 60 c brieven tot
en met 20 g, 45 c briefkaarten
en drukwerken in kaartvorm,
50 c overige drukwerken tot
en met 20 g". Verder komt in
beide boekjes voor: Postcode
gebruik 'm goed.
Tevens worden aangemaakt:
briefkaarten a 45 cent (Julia
na Regina) voor binnenlands
gebruik; briefkaarten a 55
cent (Juliana Regina) voor het
postverkeer met het buiten
land; een formulier voor
adreswijziging a 45 cent
(postcodezegel) en een lucht
postblad a 80 cent (Juliana
Regina). Het tarief voor een
internationale antwoordcou
pon wordt 140 cent.
Britse kerstzegel.
Buiten gebruik zullen worden
gesteld: de huidige binnen
landse briefkaarten en
adreswijzigingskaarten a 40
cent; de postzegelboekjes PB
22 (5 x 55, 1 x 5 en 2 x 10 cent)
en PB 23 (7 x 40 en 4 x 5 cent);
de luchtpostbladen a 75 cent
en de internationale ant
woordcoupons a 135 cent.
Juliana Regina-zegels van 50
cent zullen worden uitver
kocht. Op de postkantoren
zullen de voorraden worden
aangevuld met cijferzegels
(type Crouwel) van 50 cent;
deze worden aangemaakt in
vellen van 200 stuks.
ZWITSERLAND - Evenals het
vorige jaar tonen nu ook de
Zwitserse Pro-Juventuteze-
gels, die op 28 november uit
kwamen, gemeentewapens:
20+ 10 rappen. Cadro (kanton
Tessin); 40 20 rp., Rute (kan
ton Appenzell Innerrhoden);
70 30 rp., Schwamendingen
(kanton Zurich)en 80 40 rp.,
Perroy kanton Waadt). Ook is
een postzegel boekje samen
gesteld waarin acht zegels
van 20 10 rappen en acht
zegels van 40 20 rappen.
Prijs per boekje: 7,80 frank.
HERO WIT
Een tijd geleden alweer is de
damwereld verblijd met een
nieuw damboek. Het derde
Mondiledertoernooi om het
kampioenschap van Neder
land 1979. Het was te ver
wachten dat de KNDB weer
een partijenboekje. met
slechts notaties, zou uitgeven.
Echter, door de vele span
nende partijen én het feit dat
Wiersma die keer geen Ne
derlands kampioen werd,
werd besloten om in samen
werking met DB een toer
nooiboek te verzorgen.
Er werd naar ee
mule gezocht en deze werd
gevonden: het nieuwe bock
bevat uiterst diepe en uitvoe
rig onderzochte partijen,
naast summier commentaar
op de zetten en ook verschei
dene naakte notaties.
Elke ronde wordt opgesmuikt
met een levendig verslagje
van niemand minder dat Ton
Sijbrands, die overigens de
meeste analyses voor zijn re
kening heeft genomen.
Naast Sijbrands levert Jannes
van der Wal weer erg duide
lijk studiemateriaal, terwijl
Hooyberg en Bastiaannet het
damspel ook voor de minder
begaafde dammer aanneme
lijk maken.
De nieuwe formule draagt zeker
bij tot de nieuwsgierigheid
van de lezer, die vooral de par
tijen, die niet zo uitgebreid
zijn geanalyseerd, aantrek
kelijk zal vinden om zijn of
haar analytische gaven op
los te laten.
Mocht u bovenstaande belang
wekkend genoeg gevonden
hebben dan staat niets meer
in de weg: Koop dat boek!
Indien dat niet het geval is. dan
volgt hieronder een voor
beeld van de wijze van analy
seren zoals die in het "grote
blauwe boek" op het papier
staat gedrukt.
9
9
9 9
9
9 9 9 9
9 9
9 9
9
9 9 O
O O
O
o
O
O
I
Zie diagram.
Stand na de 26e zet in de partij
Boom-Van der Wal. We pik
ken het commentaar van de
zwartspeler direct op bij de
27e zet van wit. (Soms inge
kort) 27.36-31(7)
Dit is definitief verliezend. Heel
wat ingewikkelder was de si
tuatie geworden na 27.37-31!
Als zwart dan hetzelfde doei
als in de partij (en dat was ik
eigenlijk wel van plan) komt
hij bedrogen uit: 27..15-20?
28.44-40 10-15 29.49-14 5-10
30.34-29! 23x45 31.44-40
45x34 32 28-23 19x37 33.30x19
21x32 34.38x27 14x23 35.25x5
en de zwarte schijven staan zo
ongelukkig opgesteld dat zijn
nederlaag zo goed als vast
staat. Daarom moet zwart
daadkrachtiger optreden.
27.37-31 23-29! 28.34x23
18x29 29.44-40 12-18 (te on
derzoeken valt ook 13-18
waarna wit gedwongen is*met
25-20 en 35-30 af ts wikkelen)
en nu de volgende varianten.
1) 30.27-22 18x27 31.31x22 8-12!
32.39-34 of? 19-23! 33.30x8
12x3 34.33x24 21-27 35 32x12
23x32 36.38x27 14-20 37.25x14
10x48! X (variant Sijbrands)
2) 30.39-34 18 23 31 43-39 15-20
32 27-22! 10-15 33 45-43 8-12
34.32-27 gedw 21x32
35 28x37 17x2836.33x22 12-17
37 31 37 17\28 38.37-31 28 32
39 2 22 11 17' en z\\ ,irt u int
een schijf en de partij (variant
li 30.39-34 16-23 31.43-39
13 18!' (variant Van <k r Wal)
32.27-22 18x27 33 31x22 8-12!
34.49-43 15-20 en nu
3.1)35 22-18 17-22 36. 26x8 23x3
34x23 10-15 38 28x17 19x37
39.30x10 15x4 40 25x14 11x22
en wint het eindspel.
3.2) 3532-27 23x32 36.34x23
19x28 37 30x19 14x23
38.25x14 10x19 en nu is het
wei nodig om even aan Kei
stellingsbeeld te wennen;
maar daarna wordt het snel
duidelijk dat wit onvoldoen
de compensatie heeft voor
zijn schijfverlies, bijvoor
beeld 39.36-31 5-10 40 40-34
10-15! 41.34-30 19-24 42.30x19
23x14 en wit verliest.
Hiermee lijkt me aangetoond
dat zwart ook na 27.37-31 in
alle varianten gewonnen
slaat, en een echte fout is
Booms zevenentwintigste zet
dus niet.
rot zover Jannes van der Wal
En nu uw damredacteur De
oplossing van het praktische
miniatuur van Henk Brunt
Wit aan zet wint door 25-20
(14x25) 34-29 en altgd rolt het
slagje 35x2 eruit.
RONALD VAN EG MOND
Lb2 Db8 15. Pd2 Lg2: 16. Kg2:
Tc8 17. 13 b5 18. cb5: ab5: 19.
Dd3 Pe5! 20 Db5: Da7! (Zwart
speelt zeer slim) 21. e4 De3 22.
Dfl g5! 23. Tc2 Ta2! (Zeer
fraai!) 24. Pd5 Tc2: 25. Pe3:
Tcb2: 26. De2 g4 27. f4 Pe4:
28 PeH Pd2: 29 Td2: Td2: 30.
Pd2: P13: 31. Dc4 Td2. 32.
Kfl Lf6! en Miles gaf op. Een
prachtige prestatie van de
Hongaar.
Na deze zege stond Adorjan
verheugd op en spoedde zich
naar de telefoon. Hij zei o.m.
tegen de wedstrijdleider
'Ik moet voor alles mijn vrouw
zeggen hoe gelukkig ik
ben(Schach-Echo,
november 1979).
Bij het afsluiten van deze ru
briek vernam ik dat Adorjan
tóch nog de beslissingsmatch
tegen Ribli heeft gewonnen
en mag deelnemen aan het
Kandidatentoernooi. Hier
volgt zijn snelle zege op Bent
Larsen. De Deen eindigde op
de zevende plaats en was met
zijn score niet tevreden. Hij
verloor in Riga vier partijen!
Adorjan-Larsen
1. c4 Pf6 2. Pc3 e6 3. e4 c5 4. e5
Pg8 5. Pf3 d6 6 ed6: Pc6 7 d4
cd4: 8. Pd4: Dd6: 9 Le3 Pf6 10
Le2 Ld7 11.0-0Db8 12. c5 Le7
13. b4 Pb4: 14. Tbl a5 15. a3
Pc6 16. Lf3 Dc7 17. Pcb5 De5
18. Pc6: bc6: 19. Ld4 Db8 20.
Pd6+ Ld6: 21. Tb8 Lb8: 22.
Lf6: gf6: 23. Da4 Ta6 24 Tbl
0-0 25. Dg4+ Kh8 26 Dd4 Ta7
27 Df6: Kg8 28. Dg5- Kh8
29. Tb8: en zwart gaf op.
In de Kandidatenmatches strij
den nu - zoals u reeds weet -
M. Tal L. Polugojvwski. A.
Adorjan. dr. Robert Hubner,
T. Petrosjan en L. Portisch.
Vraag: welke speler zal uit
eindelijk tegen wereldkam
pioen Anatoly Karpov strij
den om de hoogste eer?
Mijn prognose: Michail Tal!!
BISHOP
HORIZONTAAL
1.' raadgever
7. bloedgever
11gereed
12. noorse godheid
14. hert
16. knaagdier
18. muzieknoot
20. stilstaand water
gevolg
vruchtennat
verbinding
groente
jongensnaam
jongensnaam
geestelijke
symbool voor Tantalium
groet
klein eilandje
stupide
voegwoord
0 L l. A li I> E P
.ja] j"C 'o/ A 'js
NrO>'E.'N'''R'F"t'E N'»'A P'i'
jT 'CVoNSIpI I ïb' 'fT
S*T1 A*L L E Tij"E" I 5_Vl
1* V.V ;v A
K, l T S i_,C E T OONZE T
Vvw I i~\f E 't
M'TS'LVi PVR' .'O'GVN
t v 'lu* 'o' s; -.e
f'lVn'k' Vo'uVl"Vp"e*R
iftv ptAloi m! il V
U^EJN;
3 T R'A,K T 5
De prijs van 25,- werd toegekend
aan B G. Kooreman. Rijn- en
Schiekade 60. 2311 AM Leiden
De prijs wordt de winnaar toege
zonden.
Oplossingen met vermelding
"kruiswoordraadsel" op brief
kaart of enveloppe voor donder
dag zenden naar redactie Leidsch
Dagblad Witte Singel 1, 2311 BG
Leiden.
49
eergarig dier
52.
watervogel
54. jong schaap
56.
opening
57.
atmosfeer
59
plaaggeest
60.
ton
62.
schat
64.
onmeetbaar getal
66.
zuiver
68
keur
H9.
oude lengtemaat
71
heem
73
eikeschors
75.
bouwland
77
jongensnaam
79.
zuil
80.
treuzelen*
VERTIKAAL
1.
zangstem
2
kindergeluid
3.
jonge koe
4.
lllrl
5.
boom
1.
lidwoord
9
grondsoort
in
kier
13. schadelijke daad
15.
kweek
17
stap
19.
floretzijde
21
boom
22
papegaai
24.
drinkery
M
vochtig
II
kern
31.
33.
dop
34
paardje
36
zoogdier
38
lofzang
39
droog
10
Noach
43
smal
44
hoofddeksel
46.
sngwerktuig
48.
naar aanleiding v,
50.
voelen
51
halsbont
53
houten kom
55.
kerel
57
dorpje in Overijss
58.
maand
61
jongensnaam
63
stengel
65
67
walvis
70
pausennaam
snelle loop
74
inhoudsmaat
75
rustend
76
titel
per expresse
78
in
