Arne Lier: "Tenmann
kon niet motiveren
Hans Vultink
toont zijn
ware gezicht
Opgeheven buitenspel: een uitgestorven soort
IKV'
Nieuwe Noorse schaatscoach voor zware opgave
Ook programma
van de KNVB
ZATERDAG 15 DECEMBER 1979
PAGINA 11
Als u vorige week deze ru
briek hebt gelezen waarin ik
betoogde dat Kees Kist toch
heus hinderlijk buitenspel
stond en dat Jan Keizer het
doelpunt van AZ'67 tegen FC
Twente dus beter niet had
kunnen goedkeuren, dan zult
u op een merkwaardige alinea
zijn gestuit. Gelukkig ben ik
nogal balverliefd, lees ik de
dingen die ik schrijf nog wel
eens door als ze eenmaal in de
krant staan, zodat ik de in
drukwekkendste zetfouten
zonodig achteraf kan verbete
ren. Hier is dat dringend
noodzakelijk, want wat las
,,Ik herinner me van een kwart
eeuw of daaromtrent geleden
nog, dat een spelregelkenner
(ik weet niet meer wie) in het
vakblad 'De Scheidsrechter'
de stelling verdedigde, dat het
GEEN buitenspel was als de
bal door een aanvaller in het
doel werd geschoten! Die me
despeler 'nam immers geen
deel aan het spel'.'"
Niemand heeft tegen deze
zienswijze geprotesteerd. Dat
kan betekenen dat niemand
deze rubriek leest, of dat de
genen die haar lezen geen
brieven kunnen schrijven, of
dat ze het eigenlijk wel een
aardig idee vonden van die
spelregelkenner. Nooit bui
tenspel als een aanvaller
scoort, in welke positie hij zich
ook bevond toen de bal hem
werd toegespeeld. Alleen
middenspelers en verdedigers
(want in zulke categoneen
dacht men nog. een kwart
eeuw geleden) konden even
tueel buitenspel staan. Dat
was dan ook hun eigen schuld,
hadden ze zich maar niet zo
ver van honk moeten wa
gen!
In werkelijkheid schreef
ik:
..Ik herinner me van een kwart
eeuw of daaromtrent geleden
nog, dat een spelregelkenner
(ik weet niet meer wie) in het
vakblad 'De Scheidsrechter'
de stelling verdedigde, dat het
GEEN buitenspel was als de
bal door een aanvaller door de
benen van een buitenspel
staande en stilstaande mede
speler in het doel werd ge
schoten! Die medespeler 'nam
immers geen deel aan het
spel'."
Dat verandert de zaak. Die
spelregelkenner ging dus in
feite nog verder dan Jan Kei
zer, die meende dat Kist, door
er alles aan te doen de bal te
ontwijken, NIET daadwerke
lijk deelnam aan het spel, niet
de aandacht van doelman Van
Gerven afleidde, en dus geen
buitenspel stond. Het geval
van de bal die door de benen
van een buitenspel staande
medespeler werd geschoten,
was dus een extreme variatie
op het Keizer-Kist-geval. Ik
herinner me ook nog de argu
mentatie. die er 25 jaar gele
den bij geleverd werd. Een en
ander speelde zich toch zo
bliksemsnel af. dat de keeper
geen tijd kreeg zich misleid te
voelen, zodat het toch geen
verschil maakte of de man
buitenspel stond of niet.
Als die opvatting veld zou
winnen, zou ik dat van harte
toejuichen. Ik schreef vorige
week al: hoe meer er afge
knabbeld wordt van de nade
len van de buitenspelregel
voor de aanvaller, en van de
voordelen van de buitenspel
regel voor de verdediger, hoe
liever het mij is. Het vervelen
de is alleen, dat de scheids
rechters in de loop der jaren
juist de andere kant op zijn
gegaan, de buitenspelregel
juist stringenter zijn gaan toe
passen. De buitenspelregel
luidt als volgt:
„Een speler is buitenspel,
wanneer hij op het ogenblik
dat de bal wordt gespeeid,
dichter bij de doellijn van zijn
tegenpartij is dan de bal, be
halve:
a. indien hij zich op zijn eigen
speelhelft bevindt;
b. indien ten minste twee te
genstanders zich dichter bij
hun eigen doellijn bevinden
dan hij;
c. indien de bal het laatst een
tegenstander raakte of het
laatst door een tegenstander
werd gespeeld;
d. indien hij de bal recht
streeks ontvangt uit een doel-
schop, een hoekschop, een m-
worp of indien hij de bal be
machtigt. onmiddellijk nadat
de scheidsrechter deze heeft la
ten vallen".
De gevallen a .b.en d. ioorden
altijd met zorg toegepastvoor
zover er althans geen beoorde
lingsfouten aan vooraf gaan
Maar geval c. allang niet
meer. Ik heb de tijd nog mee
gemaakt dat een scheidsrech
ter liet doorspelenomdat het
buitenspel van de aanvaller
werd opgeheven doordat een
tegenstander de bal onderweg
nog even aanraakte. Dat was
een mooie, avontuurlijke tijd,
waarin dank zij regel 11c nog
wel eens onverwach te si tuaties
voor het doel ontstonden. Laat
ik een voorbeeld noemenVrije
schop enkele meters buiten het
strafschopgebied. Op de voor
geschreven zes meter afstand
vormt zich het muurtje. Drie
meter daarachter, dus nog
binnen de 9.15 meter van de
bal, gaat de schietgrage mid-
i'oor staan: buitenspel. Eigen
lijk staat hij helemaal niet
buitenspelhij staat op 9 meter
van de bal. als het goed is staat
hij dus nog met zijn rug tegen
het muurtje aan. Maar goed.
die regel van de 9 meter af
stand wordt even vaak ge
schonden als regel 11c. De
voorstopp*r neemt zijn aan
loop. schiet hdrd in het muur
tje. de bal slipt er doorheen,
zoals de bedoeling was, de
mtdvoor vangt de val op. hij
staat niet buitenspel omdat de
bal het laatst werd aange
raakt door twee spelers in het
muurtje, en alleen voorde kee
per scoort hij gemakkelijk.' De
scheidsrechter kent het doel
punt toe. want zo staat het in
de spelregels. We leven in de
jaren vijftig...
Geheid.
Hoe gaat het tegen moordt {T
Het zojuist genoemde geval
neem ik maar niet eens als
voorbeeld, dat is voor iedere
scheidsrechter nu geheid bui
tenspel. Ik maak het moeilij
ker. Schoenaker en Schoen
maker snellen a Hebei op de bal
toe. Schoenaker is een fractie
van een seconde sneller dan
Schoenmaker, schiet de bal.
die via de bijjna gelijktijdig
gearriveerde voet van
Schoenmaker bij de buitenspel
lopende Ling terecht komt. die
scoort. De scheidsrechter keu rt
het doelpunt af. Waarom'' Als
u boft is hij bereid dat na af-
loop te verklaren; 'Op het mo
ment van spelen liep Ling bui
tenspel. en dat moment van
spelen ts doorslaggevend''
Jamaar. zegt een terrier van
een sportjournalist, de bal
werd toch het laatst door een
tegenstander aangeraakt,
dan wordt buitenspel toch op-
grheren'' De referee glimlacht
fijntjes. "Voordat die speler de
bal nog even toucheerde, was
het tijdperk ran buitenspel
echter al ingetredenen daar
om heb ik gefloten'. Maar dat
tiii }n'rk s )mv' ,-rg b>rt.
zal de journalist volhouden,
misschien éen-tiende seconde'
De arbiter fronst sarcastisch
zijn uvnkbrautoen. 'U vindt
één-tiende seconde kortOp
een wedstrijd van anderhalf
uur is het kort. maar dat is ook
een mensen Uwen in het licht
van de eeuwigheid. U vindt
een mensenleven toch ook niet
kort?'
Kortom: regel Uc is allang
door de scheidsrechters afge
schaft .opgeheven buitenspel t«
een even uitgestorven dier
soort geu>orden als de dodo.
.Jndien de bal het laatst een
tegenstander raakte" kan net
zo goed uit de spelregels wor
den geschrapt, de verdedigers
hebben opnieuw een overwin
ning behaald op arbitrage en
spelregels.'
Nico Scheepmaker
GRONINGEN (GPD) - Aan de rand van het Groninger
kunstijs maakt Arne Lier (33) vandaag zijn internationaal
debuut als coach van de Noorse all-round-schaatsers. Johs
Tenmann, de markante en bejaarde meester met het rim
pelige gelaat en een man van weinig woorden, is dus van het
ijstoneel verdwenen. De veelzijdige trainer uit Hamar, die
zich pas op latere leeftijd in de schaatssport ging verdiepen,
is dit voorjaar aan de kant geschoven, nadat zijn eigen rij
ders erop hadden aangedrongen. Een manouevre die doet
denken aan het vertrek destijds van Leen Pfrommer.
i nog geen wedstrijd
DEN HAAG (ANP) - Voor dit
weekeinde is het gehele
amateurvoetbalprogramma
van de K.N.V.B. afgelast. Dit
geldt ook voor de wedstrij
den in de diverse afdelingen.
Ook de jeugd-competitie-
wedstrijden van het betaal
de voetbal op zaterdag gaan
niet door.
De beslissing over het al dan
niet doorgaan van de wed
strijden in het betaalde
voetbal wordt overgelaten
aan consuls en scheidsrech
ters.
TERNEUZEN - De beste biljarters
zijn amateur. Van die stelling is
niet alleen driebandenspecialist
Raymond Ceulemans, maar ook
kadrist Hans Vultink al jaren het
levende bewijs. Want waar de -
zogenaamde - professionals op
het groene laken nog nooit in zijn
geslaagd, lukte de 42-jarige
Groenloër gisteren in Temeuzen
voor de derde maal'in zijn carriè
re. De wijze waarop Vultink te
gen de op dat moment nog lei
dende Dielis de 300 caramboles
in een ruim één uur durende rush
bij elkaar tikte, was onnavolg
baar. Het betekende voor de Ach
terhoeker niet alleen een evena
ring van alle, in die spelsoort be
staande serierecords, maar bo
venal een persoonlijke rehabilita
tie.
Het lijkt echter te laat voor de Ne
derlandse kampioen om nog mee
te kunnen dingen naar de Euro
pese titel, al weet je het maar
nooit. Want het toernooi in Ter-
neuzen zal nog wel eens vreemd
kunnen aflopen. Er zijn tekenen
die daarop wijzen. De favorieten
Dielis en Connesson hebben tot
nu toe nog niet echt kunnen im
poneren, in tegenstelling tot de
beide jongelingen in het gezel
schap. de Westduitser Thomas
Wildfoerster en - vooral - interna
tionaal debutant bij de senioren,
Jan Arnouts uit Etten-Leur.
Nadat hij tegen de zwakste deel
nemer, de Spanjaard Javier Are-
naza, de partij in slechts vijf beur
ten had beëindigd, kon Jan Ar
nouts zelf vergenoegzaam vast
stellen de eerste plaats in het
klassement van Dielis te hebben
overgenomen en met zijn alge
meen gemiddelde dicht tegen het
vorstelijke totaal van 40 aan te zit
ten: 39.13 om precies te zijn.
Zowel voor Vultink als voor Ar
nouts geldt, dat zij zich ten koste
van alles willen kwalificeren voor
het wereldkampioenschap in het
47-1, dat eind maart in het West-
ADVERTENTIE
A.s. zondag 14.00 uur
L.F.C. -
Texas D.H.B.
Terrein: Boshuizerkade.
duitse Bottrop wordt gehouden.
Een plaats bij de eerste vier in
Terneuzen, garandeert deelna
me. Inmiddels moet Jan Arnouts
voor zichzelf de grenzen hebben
verlegd. Een goed gemiddelde
lijkt hem niet meer te kunnen
ontgaan. Maar het is duidelijk dat
de Ettense debutant meer ruikt
Arnouts is zelfzuchtig en ambi
tieus genoeg om het onderste uit
de kan te willen halen. Waar voor
hem het doek precies valt, is in dit
stadium nog moeilijk te zeggen.
Tegen Arenaza zat „de kat vooraf
al in het bakkie". Winst voor de
jonge Nederlander stond immers
al bij voorbaat vast, maar de ma
nier waarop Arnouts de partij af
werkte, was verrassend impone
rend. En dan moet hier vooral
diens sprankelende serie van 183
in de vierde beurt worden ge
noemd, een reeks die overigens
pas strandde op een springbal,
ofwel in biljartkringen „butage"
genoemd.
Francis Connesson toonde geen
enkel spoor van bewondering bij
het aanschouwen van het zeld
zaam verfijnde kaderspel. De
broodmagere speler uit het Parij-
se voorstadje Villejuive, zo lang
zamerhand in Terneuzen de
voornaamste kanshebber,
schudde slechts af en toe veel
zeggend het hoofd tijdens het
stuntelend arbitraal optreden. En
misschien had Connesson voor
deze ene keer wel het gelijk aan
zijn kant. want de acht carambo
les voor het einde, bij een serie
stand van 92. had Vultink eigen
lijk afgeteld moeten worden.
Vultink mocht zich achteraf geluk
kig prijzen er levend vanaf ge
komen te zijn. Wesenbeek was
heel dichtbij de overwinning,
werd zelfs een keer per abuis af
geteld. en vormde voortdurend
een bedreiging voor de Achter-
hoeker, die pas in de slotbeurt het
pleit kon beslechten: 300-242 na
11 beurten.
Ondanks zijn slechte optreden
klom Vultink gisteravond op
nieuw op de ranglijst. Ditmaal
ten koste van Thomas Wildför-
ster, die in een pure carotteslag
tegen e .Dielis ten onder ging.
De Belg toonde zich de beste in
de grote stootbeelden en dat was
doorslaggevend: 300-211, nadat
beiden liefst twaalfmaal aan de
tafel waren verschenen.
De - nu al - veel geroemde wed-
strijdmentalitcit van Jan Arnouts
werd gisteravond laat door hem
zelf nog eens extra onderstreept.
Want in een zenuwslopende par
tij tegen Stenzei, leek de Ettenaar
in de aanvangsfase op een on
overbrugbare achterstand gezet
(202-20). Op karakter vocht Ar
nouts terug, perste op het juiste
moment een serie van 196 uit zijn
pommerans en kwam ten slotte
ook glorieus uit de carotte in de
slotfase. Het leverde Arnouts na
de vierde ronde de koppositie op
Met zijn illustere voorganger heeft
Arne Lier één ding gemeen, ook hij
zoekt langdurig naar de juiste zin
nen. maar over het gedwongen af
scheid van Johs Tenmann is hij
niettemin duidelijk: „Twee jaar
heeft Tenmann alles geprobeerd
om Eric Heiden te verslaan, maar
de Noren zagen het verschil steeds
groter worden. Daardoor nam het
vertrouwen in Tenmann af en aan
het eind van het vorig seizoen v.in
den de schaatsers dat hij hen niet
meer kon motiveren"
De superioriteit van het Ameri
kaanse schaatsfenomeen was in
derdaad een obsessie van Ten
mann. Bij het zoeken naar de juiste
wapens voor een Noors tegenoffen
sief heeft hij zich suf gepiekerd. Hij
had weliswaar een geweldige be
wondering voor de spijkerharde
trainingsijver en de capaciteiten
van Heiden, maar diens naam
kwam hoogstzelden over zijn lip
pen. Meestal had Tenmann het cy
nisch en met toegeknepen ogen
over „onze Amerikaanse
vriend"
Kruit
Diens geweldige overmacht, waar
tegen ook geen Noors kruid gewas
sen bleek, heeft Tenmann dus de
das om gedaan. Het geloof in zijn
aanpak verdween, omdat hij zijn
rijders telkens voorhield dat Hei
den heus wel te verslaan was, ter
wijl het tegendeel steeds frustre-
render aan het licht kwam.
Met name Jan Egil Storholt, Euro
pa's sterkste schaatser in de afgelo
penjaren, had het daar erg moeilijk
mee. Arne Lier „Storholt had deze
zomer grote problemen met zijn
motivatie. Hij verhuisde weer naar
Trondheim, waar hij twee winkels
heeft, een sportzaak en een groot
handel in elektrische apparaten.
Het schaatsen zag hij op een be
paald moment niet meer zitten.
Storholt was de beste van ons en
kon toch niet winnen wat hij wilde.
want steeds dook Heiden voor hem
op. Dat trok hij zich erg aan. Twee
maanden trainde hij niet. Ik heb
wel met hem gepraat, maar uitein
delijk was het zijn eigen beslissing
om in september weer te beginnen.
Niemand kan hem motiveren, dat
kan hij alleen zelf'
Jan Egil Storholt heeft zich nooit
bij de selectietraining van Arne
Lier laten zien, hij gaf de voorkeur
aan een solistische voorbereiding.
Arne Lier. „Ik geef hem wel wat
adviezen, maar het meeste doet hij
toch alleen. Natuurlijk heeft hij wel
een achterstand opgelopen, maar ik
verwacht wd dat Storholt straks
weer volledig mee zal tellen. Hij
heeft nog de tijd, want het seizoen
begint pas eind januari echt se-
Hinder
Tot dusver heeft de Noorse topman
nog geen enkele wedstrijd gereden.
Bij de Nieuwjaarswedstrijden, die
dit jaar een nationaal karakter heb
ben, verschijnt hij voor de eerste
maal aan de start, evenals Kay Arne
Stenshjemmet. Deze heeft veel
hinder ondervonden van een virus
ziekte. maar er is momenteel dui
delijk sprake van een verbetering.
Lier „Ook met Stenshjemmet ga ik
ervan uit dat hij zijn niveau van het
vorig jaar weer zal bereiken"
De nieuwe Noorse bondscoach had
zich een betere start kunnen wen
sen. want zonder deze twee uitblin
kers heeft zijn ploeg veel allure
verloren „Oxholm is momenteel
mijn beste rijder", zegt Lier, „hu is
sterk vooruitgegaan Maar of er
voldoende talent is om straks de
plaatsen van de „s-en" over te ne
men"' Ik vrees van niet. Jonge
schaatsers met veel aanleg zun er
op dit moment in Noorwegen maar
heel weinig. Ik reken in de eerste
plaats op Oxholm en let ook eens op
Bjom Nvi.md. dienof meer ISjaei
is. Het is voor mij dit seizoen-ook
vooral de vraag hoe de jongeren in
de selectie naar de ouderen toe
groeien"
Belangrijker lijkt echter voor Arne
Lier of hij er wel in slaagt Storholt,
Stenshjemmet en Sjóbrend in een
kansrijker positie op het ijs te bren
gen zodra Eric Heiden weer het pad
van de Noren kruist. Want daarom
moest Johs Tenmann immers voor
hem het veld ruimen.
Methode
Een ingrupende verandering in de
trainingswijze is onder Arne Lier in
ieder geval uitgebleven. Lier. „Ik
heb natuurlijk wel mijn eigen me
thode. maar het voornaamste van
de trainerswisseling was dat de
schaatsers met een andere figuur te
maken zouden krijgen. Zo n wijzi
ging kan een stimulerend effect
hebben en daaraan is juist in een
Olympisch seizoen behoefte"
Zo erg ver zullen de opvattingen
van Tenmann en Lier trouwens niet
van elkaar liggen, want de eerste
trainer van de nieuwe bondscoach
heette Johs Tenmann. In het be
gin van de jaren '60. toen de
gymnastiekleraar uit Hamar ook
het schaatsen tot een van zun spe
cialiteiten koos, behoorde Arne
Lier tot zun eerste pupillen. Lier
bleef in Noorwegen onder de echte
top steken. Hu bracht het tot dne
int« 1 land t wit maal tegen d.-
Sowjet-Uniecn in 1968 kwam hu in
Deventer tegen de Nederlanders
uit
Arne Lier studeerde aan de sport-
academie van Oslo en had als eerste
student, schaatsen als specialisatie.
Hij werd in de Noorse hoofdstad
trainer van de vereniging OSK,
maar trad nooit op de voorgrond.
Hij vergezelde Tenmann toen deze
in de Sowjet-Unie en Oost-Duits-
land trainerscongressen bezocht,
een reis die de ex-bondscoach veel
informatie opleverde voor zun late
re denkbeelden.
Sinds zijn aanstelling heeft Arne
Lier het contact met zijn vroegere
leermeester verloren ..In mei heb
ben we voor het laatst met elkaar
gesproken. Er is nameluk geen en
kele reden om Tenmann naar ad
vies te vragen, want in hem hadden
de schaatsers immers geen geloof
meer Ik zal het nu zelf moeten
doen"
WIELRENNEN - De wielerzes-
daagse van Maastricht is gisteren
begonne n Voor 2500 toeschou
wers startten tien koppels Na de
eerste koersen moeten de kop
pels Clark Allan uit Australië en
Pijnen Raas de eerste plaats de
len met elk elf punten
VOETBAL Voor de bundesliga »s
gisteravond gespeeld de wed-
strijd SV Werder Bremen-VFL
Boe hum Werder Bremen won
met 2-0 Daardoor heeft Werder
Bremen zich wat verder uit de
degradatiezone gewerkt. De club
heeft nu 15 punten uit zeventien
#ed lan éi - m dan VFL
Bochum.
rMo£. K&M
IK Zo
DIE ZiT ri
IM M'M
PO&TE-
reuiLLE
&J DE
vcaz
OW2E 2BBR
(5ERE/r)E V/ERS j
MEE6.T eezoci-rrE.
VERDt/J&M&Kl j£X
E>/<TTA7&/?S
OE SCHURK NU 1
óeHEEL-nseVALLie.
PRECIES» OP OM ZE
S/e/OAj S. SE7AR£iOOS
