Goede verlichting
in huis belangrijk
Kurk: prettige vloerbedekking
Tochtstrips in v-vorm
ELECTRO
KIT
Gereedschapskist
Alleen bij daglicht
^Scotch bovendo loet tistnp
Handige veelzijdige rasp
LADDER IN DOOS
KATE JANEDOOSJE
BISON
Elektrisch geleidende lijm
WOENSDAG 12 DECEMBER 1979
va ii tnrmp
Er zijn verschillende
manieren (en materia
len) om kieren tussen
raam of deur en kozijn
af te dichten. Het anti-
tochtmateriaal van
schuimkunststof vol
doet niet in alle geval
len, omdat vele kieren
nu eenmaal de verve
lende eigenschap heb
ben niet overal even
breed te zijn.
Goed
Tochtstrip in V-vorm is
daarvoor een goede op
lossing. Het omge-
deel van de
strip voegt zich overal
feilloos naar de breed
te van de kier en kan
ook veranderingen in
de breedte, door
weersomstandighe
den, opvangen.
De strip is gemaakt van
flexibel materiaal dat
in V-vorm wordt ge
vouwen en dat met een
kleeflaag in het kozijn
wordt geplakt. De
open zijde van de V
moet daarbij vanzelf
sprekend naar buiten
worden gekeerd, zodat
de wind die van bui
tenaf in de kieren
dringt, „dood loopt".
Het oppervlak waarop
de strip wordt geplakt
moet vooraf goed
schoon worden ge
maakt, om een goede
hechting te verkrij
gen.
Smal
Een ander voordeel van
het V-systeem (door 3M
Nederland onder de
naam Scotch Isoleren
de Tochtstrip in de
handel gebracht) is dat
het ook in zeer smalle
kieren kan worden
aangebracht. Vele an
dere materialen zijn
daar niet bruikbaar.
Zo kan de nieuwe strip
ook aan de scharnier-
kant van het raam
worden aangebracht,
zonder de constructie
van het raam te force
ren.
Bruin
De strip is behalve in wit
ook verkrijgbaar in
bruin, vooral voor
donker geverfde of
hardhouten ramen van
belang. Een verpak
king van 5,5 meter
strip, voldoende voor
een deur, kost
f 14,95.
De winter staat weer voor de deur. De dagen worden korter, de avonden en
nachten langer. Die lange winteravonden worden gezellige avonden
genoemd. De verlichting wordt vaak al in de vroege middaguren aange
daan, omdat het al donker wordt in huis. Het elektrisch licht is ech ter niet
alleen een vervanging voor het daglicht,
huis. Net als de kleuren kan het licht een deel
drukken of verdoezelen. Licht kan een kamer
toonloos of boeiend doen lijken: Licht kan eei
terugdringen.
bepaalt ook de sfeer
»an de inrichting bena-
jervelend of spannend,
kleur benadrukken of
Bij het toepassen van verlichting
moeten vier grondregels in acht
worden genomen:
1. Direct licht geeft harde contou
ren (zie fig. la);
2. overwegend direct licht (ver
strooiing van het licht door bij
voorbeeld een plafonnier) ver
licht de kamer gelijkmatig (zie
fig- lb);
3. halfindirect licht ontstaat door
lampen die naar boven schijnen
(zie fig. lc);
4. indirect licht beschijnt het pla
fond (zie fig. ld).
Nu kan niet elke lamp voor ieder
doel worden gebruikt. De ver
lichtingssterkte, de lamp- en de
plaatsingskeuze spelen ook ten
belangrijke rol.
Wat de verlichtingssterkte betreft:
het is belangrijk te weten wan
neer u in huis een sterke lamp
nodig hebt, of dat u ook een
zwakkere kunt nemen.
Een sterke lamp wordt of in een ge
sloten lampekap toegepast, of is
ver van de te verlichte plek ver
wijderd. Ze wordt als halfindi
rect- of indirect licht toegepast en
beschijnt donkere wanden.
Een zwakkere lamp wordt vlak bij
de te verplichten plek, bijvoor
beeld een leeslampje, als directe
verlichting gebruikt. De lamp
behoeft niet te worden afge
schermd in de stralingsrichting.
Dit gaat op bij gewone gloeilam
pen. Zodra u een andere lamp
gaat toepassen, vergroot of ver
zwakt u de verlichtingssterkte.
Elke lamp heeft immers zijn spe
cifieke eigenschappen. Bijvoor
beeld:
- een melkglazen lamp van dezelfde
sterkte (in Watts) als een gloei
lamp straalt drie- a viermaal zo
weinig licht uit;
- een TL-lamp van bijvoorbeeld 60
Watt is ongeveer 1,5 maal zo
„sterk" als een gloeilamp van 60
Watt
Toepassing in huis
De keuze van de juiste lamp voor
een plek in huis is vaak erg moei
lijk. Een vuistregel om mee te be
ginnen is de volgende: Ga uit van
de funties van de kamer of van
een gedeelte van de kamer en
probeer deze ruimte zo functio
neel mogelijk te verlichten.
Het is belangrijk dat het licht niet
verblindt. Door een lamp met een
lampekap af te schermen, door de
lichtstraal ergens anders heen te
richten, of door een vergroting
van het verlichtingsoppervlak
kan dit worden bereikt. Het is
echter ook belangrijk om in één
kamer voor afwisseling in de
sterkte van de lampen te zorgen.
Dit maakt een kamer 's avonds
Enkele tips voor de belangrijkste
plekken in huis:
1. De keuken (zie fig. 2a)
In de keuken is goed licht voor alle
weergebieden nodig. Een lamp
die aan het plafond hangt, kan
slechts algemeen en aanvullend
licht geven. Belangrijk zijn de
p G 1
lichtpunten onder de hangkast-
jes of aan de wanden. Slechts de
ze kunnen ervoor zorgen dat de
werkplekken aan het aanrecht
goed verlicht worden, zonder dat
u in uw eigen schaduw staat. TL-
balken zijn hiervoor ideaal, om
dat ze in verschillende breedten
zijn te verkrijgen en een kleine
inbouwhoogte hebben. Wanneer
er aan de voorkant een lijstje
wordt gemonteerd, dan kunnen
ze niet verblinden en wordt het
licht op het aanrecht en de wand
gericht. Brengt u over de hele
lengte TL-balken aan, dat is het
zuiniger per lamp een aan- en uit-
schakelknop te monteren.
2. De eetafel (zie fig. 2b)
Aan de eettafel hebt u de lichtbron
direct voor u. Het is dan ook erg
belangrijk dat het licht niet ver
blindt, maar het mag ook niet te
zwak zijn. Ideaal zijn kopspie-
gellampen, zo in de lampekap
aangebracht, dat de metalen kop
net of net niet onder de lampekap
uitkomt. Het mooiste is als de
lamp net iets boven ooghoogte
hangt. Dit is 1.10-1.20 meter van
een zittend persoon. De ogen
mogen in elk geval niet door de
verlichte binnenkant van de
lampekap worden verblind. Het
hele tafeloppervlak moet worden
beschenen.
Doordat de lampekap het licht over
tafel en stoelen verspreidt, mag
deze dan ook niet te klein zijn.
Het midden van de tafel zou hier
door veel licht krijgen, maar u eet
in het halfdonker. Een lamp die
in hoogte kan verschuiven is erg
handig boven een uitschuifbare
tafel.
3. De zithoek (zie fig. 2c) In de zit
hoek moet gelezen, gepraat, ge
breid en gespeeld kunnen wor
den, maar ook televisie gekeken
enz. De zithoek moet zo worden
verlicht, dat naar keuze één acti
viteit alleen maar ook meerdere
activiteiten samen kunnen
plaatsvinden. Bij het televisie
kijken mag er door de verlichting
geen reflectie op de beeldbuis
ontstaan. Licht om te lezen,
breien enz. moet gericht licht
zijn, dat alleen op het werk valt,
waarmee u bezig bent en niet in
de ogen schijnt. Draaibare spots
en in hoogte verstelbare sche
merlampen kunnen voor meer
dere doeleinden worden gebruikt
en zijn dan ook erg handig in een
zithoek.
4. De badkamer (zie fig. 2d)
In de badkamer moet veel licht en
weinig schaduw zijn. Is uw bad
kamer klein, dan hebt. u aan de
verlichting voor de wastafel en de
douche veelal genoeg. Twee
lampjes aan de zijkanten van de
spiegel bij de watafel geven ge
richt licht bij de spiegel en ver
strooiend licht langs de wand.
Een TL-balk in een koof langs de
muur als indirecte verlichting die
het plafond.of een tegelwand be
schijnt is een erg mooie aanvul
lende verlichting, vooral boven
een bad.
Al dit voorgaande kan u misschien
op weg helpen wanneer u aan een
nieuwe verlichting ergens in huis
toe bent, of wanneer u de verlich
ting wat gezelliger wilt rnaken.
De ontwikkeling in de vcrlich-
tingsarmaturen is groot. Wilt u
meer weten, dan kunt u bij een
speciaalzaak terecht. Deze heb
ben uitgebreide folders over alle
typen lampen en hun toepas
sing.
z.
O
-7
Voor de kleine "doe-het-zelver" is er van Fisher-Price een heuse
gereedschap te koop. In die kist zitten: een boor. aangedreven
door een springveer, schroevendraaier, bouten, moeren en een
werkbankje. Prijs 54,95.
Voor de doe-het-zelver is er een nieuw type lijm op de markt, die de
ultraviolette stralen van daglicht nodig heeft om te verharden en
zodoende in een paar sekonden glas op glas of glas op metaal te
lijmen. Hoe meer violette stralen, hoe sneller de verbinding tot
stand komt. Op een mooie zonnige dag is de verlijming in 10
sekonden handvast, op een bewolkte donkere dag moet men wel
eén tot twee minuten wachten.
Als de lijm na ongeveer 24 uur volledig uitgehard is, zal hij, volgens
de fabrikant, water en detergenten kunnen weerstaan, maar geen
hoge oventemperaturen. Hij kan gebruikt worden in de huishou
ding, voor het repareren van glazen voorwerpen die vaak worden
gewassen (met uitzondering van vuurvaste schalen), in de auto.
bijvoorbeeld, voor het lijmen van een achteruitkijkspiegel op een
windscherm, in de tuin, het atelier enz. Loctite Glass Bond zo
heet de lijm - heeft de aanwezigheid van lucht nodig om vloeibaar
te blijven. Dat is ook de reden waarom de verpakking niet geheel
is gevuld.
Er zijn van die doodgewone artikelen die al sinds mensenheugenis
gebruikt worden en nooit veranderen. Tot ineens een fabrikant
het lumineuze idee krijgt ze te moderniseren. Zo bijvoorbeeld de
gewone huishoudtrap. Al eeuwenlang hebben huismoeders hun
vingers of nagels kapot gesneden als ze een laatste restje wilden
opraspen.
De nieuwe, veelzijdige rasp bestaat uit vier verwisselbare metalen
roosters die passen in een plastic frame. Daarbij hoort een getan
de schuifkop, in de vorm van een bolhoedje, om het te raspen
produkt vast te houden. De zijkanten van het hoedje glijden heen
en weer in daartoe aangebrachte gleuven. Bovendien zijn er aan
de onderkant van het frame inkepingen aangebracht die het
schuiven op de rand van een schaal voorkomen. Fabrikant is
Leifheit.
Het gaat om een ladder van gehard aluminium die zig-zag in elkaar
gedrukt niet meer plaats inneemt dan 58 x 40 x 35 cm. Hg kan zo
opgeborgen worden in doos of kast of opgehangen in de garage.
Uitgetrokken, zorgen twee stevige haken voor blokkering in de
gewenste stand. Ideaal voor kleinbehuisden of doe-het-zei vers
die hem eventueel mee kunnen nemen in de bagageruimte van de
auto. Gebaseerd op hetzelfde principe, bestaan er ook uittrekba-
re zoldertrappen die gemonteerd worden in een houten kader. Zij
zijn verkrijgbaar in lengten van 10 tot 15 treden
Importeur voor Nederland is Husslage Honsdrecht B V Van
Nijenrodeweg 887, Amsterdam, tel. 020-46 14 02 Aanbevolen
Prijs vanaf 625,-
Katy Jane is een leuk beschilderd trommeltje. Op de afbeelding een
leuk meisje (Katy Jane) en veel bloemmetjes De prijzen van de
trommels en blikjes varieeren van 3,95 tot 12,50.
Elektrisch geleidende lijm.
Colte cor:dt»Kant f'étectricité.
Ten opzichte van kurk als vloerbe
dekkingsmateriaal staan veel
mensen nog erg huiverig. Kurk
lijkt zo'n zwak materiaal. Aan de
slijtvastheid wordt dan ook vaak
getwijfeld. Hoewel het een van de
allergoedkoopste vloerbedek
kingsmaterialen is (vergelijkbaar
met de prijs van linoleum), wordt
het daarom nog niet zo erg druk
toegepast. Een kwestie van wan
trouwen.
Behalve dat kurk goedkoop is, weet
bijna iedereen ook wel dat het
andere aantrekkelijke hoedanig
heden heeft. Het is plezierig
'voetwarm', geluidsabsorberend,
warmte-isolerend, het is hygië
nisch.
Het lijkt wellicht wat 'sterk' uitge
drukt, maar kurk is een van de
sterkste vloerbedekkingsmate
rialen die we kennen! Zand-
straalproeven hebben dat uitge
wezen. Kurk gaf minder volume-
afname te zien dan welK ander
materiaal ook.
Er wordt soms verondersteld dat
Voor elektronika-knutselaars, maar ook voor mensen met lijmproblemen
in allerlei andere situaties, zal de nieuwe lijm die Bison heeft ontwikkeld
een handige oplossing vormen. Die nieuwe lijm heet Electro-kil; het is een
acrylaatlijm die 'gevuld' is met minuscule zilverdeeltjes.
Daardoor is de lijm elektrisch geleidend. Bij het in elkaar zetten van
elektronische circuits, waar de contacten vaak heel dicht bij elkaar liggen
en waar sterk hittegevoelige componenten als transistors, dioden, trioden,
thyristors enz. de soldeertechniek (ook met het 'snelle' pistool) riskant
maakt, is lijmen een veel zekerder methode. Althans, om de functie van die
gevoelige elektronische componenten niet te schaden. Lijmen met gewo
ne cyano-acrylaat- of epoxylijmprodukten van elektronische contacten
kan echter verkeerd aflopen; wanneer de twee componenten niet zeer
direct op elkaar gansluiten (bijv. een draadje aan een thyristor) dan werkt
de lijmverbinding niet.
De nieuwe elektrisch-geleidende lijm vormt echter een elektrische ver
binding op zich; de lijmverbinding kan als een vorm van 'koud solderen'
worden beschouwd. Modelbouwers (radiografisch bestuurde vliegtuigjes,
schepen enz.), bouwers van hifi-apparatuur enz. zullen er veel plezier van
hebben.
kurk op de vloer zijn sterkte al
leen kan ontlenen aan de speciale
lak die erop wordt aangebracht.
Dat is niet juist; die lakafwerking
is nodig om het materiaal tegen
(langdurige) inwerking van vocht
te beschermen. Bovendien kan
kurk, als het niet zou zijn afge
lakt, vlekken en andere ontsie
ringen oplopen die lastig of he
lemaal niet te verwijderen zijn.
Ook vooreen fraai uiterlijk is lak
afwerking vereist.
Overigens verhoogt een deugdelij
ke laklaag de slijtvastheid na
tuurlijk nog wel; met name tegen
krassen van meubelpoten
e.d.
Kurktegels voor vloerafwerking
zijn zowel in gelakte als ongelak-
te uitvoering te koop; in het laat
ste geval moet u de lak zelf (een
aantal lagen) opbrengen.
De tegels zijn vervaardigd van ge
malen kurk, dat onder hoge druk
en bij hoge temperatuur wordt
geperst. De natuurlijke harsen in
het materiaal smelten daarbij en
binden de fijne korrels tot een
homogene plaat. Die kurk
plaatjes zijn veerkrachtig genoeg
om indrukken van meubelpoten
enz. na enige tijd vanzelf weer on
zichtbaar te maken; het materiaal
'veert' vanzelf weer terug, behal
ve uiteraard wanneer de 'indruk'
van een zwaar voorwerp zeer lan
ge tijd heeft geduurd.
Kurk heeft voor de doe-het-zelver
nog een aantrekkelijk aspect het
is erg gemakkelijk te leggen. In
de eerste plaats door de tegel-
vorm. en ten tweede omdat het zo
gemakkelijk te snijden is.
Ook het lijmen vormt geen
i kurkvloertje plezierig
problèem; met een getande kit-
strijker wordt de kurkkit (per m2
is ongeveer een halve kilo nodig)
op de ondervloer uitgestreken en
daarin worden de kurktegels
aangebracht.
Eén ding is echter van groot belang
bij het leggen van een kurkvloen
de ondervloer moet absoluut vlak
zijn. Lijm de tegels dus niet direct
op de vloerplanken. Hoe egaal
zo'n plankenvloer er ook uit mag
zien, de naden tekenen zich later
onherroepelijk in het kurkmate-
naal af. Een egalisatielaag van
bijv. hardboard (ruwe kant bo
ven) of dun spaandcrplaat is dan
ook oelal vereist Vul de nadi n
tussen de stukken plaatmateriaal
met bijv. porion en schuur deze.
na uitharding. glad. Dan knjgt u
een ideale onderlaag Het maakt
uw kurkvloer wel wat duurder,
mfear sites bty élksar bli)A hst
toch nog een heel economische
vloerbedekking Aan kurk plus
lijm en lak bent u zo'n 30 gulden
per m2 kwnt. dus dat axtrq 11km
een egalisatie jaagt de kosten niet
over de kop.
