"Volgende keer hoop ik
er pot vol goud te vinden"
UW NIEUWE FIAT* RUIM
GULDEN VOORDELIGER
PLUS: PLUS: PLUS:
ROOF?
Noordwij kers groeven in Peru botten en
schedels op, waar de haren nog aanzaten
Wij Fiat-dealers pakken in december
extra feestelijk uit:
LEZERS SCHRUYEN
_J
[DERDAG 29 NOVEMBER 1979
Elke ochtend, steevast om tien uur, ga ik de stad en
regio in, op zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek. Tips en wensen voor "Publiekkunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt, tel. 071-144941, toestel 215.
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom.
„Als je daar een maand gaat grasduinen kom je stinkend rijk terug",
vertelt de 23-jarige Peter Bruggeman uit Noordwijk vol overgave.
De avontuurlijke Peter die samen met zijn evenoude verloofde
Louise vier weken naar Peru in Zuid-Amerika op vakantie is ge
weest, deed hier de ontdekking van zijn leven.
Nabij het dorpje Nazca (destijds bekend geworden om zijn
mysterieuze landingsbanen van naar het schijnt bui
tenaardse wezens en in de publiciteit gebracht door
Erich von Daniken, auteur van het boek 'Waren de Go
den Kosmonauten?') heeft Peter samen met zijn ver
loofde een dagje gegraven op het oude kerkhof van de
Nazca-indianen, dat dateert uit de zesde eeuw na Chris
tus. Peter had deze tip gekregen van één van zijn vele
vrienden uit Rotterdam.
Vla een bustocht van 15 uur
vanaf de hoofdstad Lima door
de meest grillige landschap
pen is het duizend inwoners
tellende dorpje Nazca be
reikbaar. De arme inheemse
bevolking (afstammelingen
van de eeuwenoude Nazca-
stam) heeft inmiddels een
flinke business van de opgra
vingen gemaakt, aldus Peter.
Sieraden
,Ik wist van mijn vriend, dat die
bewoners een hoop nepspul-
len verkopen", vertelt globe
trotter Peter Bruggeman ge
heimzinnig. „Hij raadde me
dan ook aan zelf te gaan gra
ven. Binnen een mum van tijd
had ik een ceintuur en twee
slingers gevonden."
De meeste gebruiksvoorwer
pen zijn ouder dan 1200 jaar.
Omdat het dorpje zo hoog bo
ven de zeespiegel ligt, zijn de
spullen door de droge en ijle
lucht goed geconserveerd
gebleven.
„Geruchten doen de ronde",
weet Peter, „dat als je daar
met een metaal-detector op
dat kerkhof zou gaan rond
dolen, je er ontzettend veel
antieke zilveren en gouden
sieraden op kunt vissen."
Schedels
Het kerkhof ligt rond een ruïne
van een oude Nazca-tempel.
In een rotsachtig gebied, dat
bedekt is met geel stoffig
zand, liggen de resten van
menselijke botten en sche
dels verspreid. Ze zijn waar
schijnlijk honderden jaren
geleden achtergelaten door
grafschenners.
„Je moet er wat voor over heb
ben", vindt Peter. „Want ten
eerste is het al een enorme
toer om er te komen met trein,
bus en ezel. En ten tweede
stinkt het er vreselijk. Drie
dagen na mijn bezoek aan het
kerkhof stonken mijn kleren
nog steeds naar de vreemde
luchtIedere archeoloog zit
in geraamtes en skeletten te
porrelen, dus waarom ik
niet?"
„Ik ben natuurlijk geen ar
cheoloog, dus heb ik waar
schijnlijk op de verkeerde
manier en op de verkeerde
plaatsen gezocht. Maar tjeetje
wat stonk de boel zeg, toen ik
het uit de grond opviste. Ik
heb bewerkte botten opge
doken, die gebruikt werden
voor een weefgetouw. En
schedels, waar de haren nog
op zaten. Ja zelfs een paar
scherven van vazen gevon
den."
Massagraf
De graven liggen op nog geen
halve meter diepte. „Als je
met je handen ergens begon
te graven, zat je negen van de
tien keer goed.", zegt Peter
niet zonder trots. „Het lijkt
wel of die indianen vroeger op
en naast elkaar zijn begraven.
Het leek wel een massagraf."
In Nazca is ook een archeolo
gisch museum. Daar zijn va
zen, potjes, pijpen, kannetjes,
mummies en andere ge
bruiksvoorwerpen tentoon
gesteld. „De meeste sieraden,
die uit de graven tevoorschijn
zijn gekomen, heeft de plaat
selijke bevolking zelf in hun
zakken gestoken", gaat Peter
Peter
Bruggeman met
zijn verloofde
Louise terug in
Noordwijk. Op de
tafel de ceintuur
en twee slingers.
verder. „En verpatst aan de
toeristen voor een habbe-
krats."
„Maar er moeten nog genoeg
verborgen schatten liggen,
want het kerkhof is immens
groot. Overal rond de ruïne
bevinden zich kuilen. Je kunt
precies zien waar al gezocht
is."
Per post
Het valt voor een vreemdeling
beslist niet mee om de kost
bare Peruaanse cultuurschat
ten het land uit te smokkelen.
De controle is bijzonder
scherp. Peter heeft zijn vond
sten laten opsturen. Per post.
Tot nog toe zijn slechts twee
van de vijf pakketjes aange
komen. Peter vreest het erg
ste voor de overige drie.
„Waarschijnlijk zijn deze on
derschept", zegt de Noord-
wijkse antieke klokkenspe-
cialist enigszins beteuterd.
Dat nam niet weg dat het al met
al een onvergetelijke reis was
voor Peter en Louise. „Toen
mijn vriendin op een gegeven
moment een schedel met zijn
Een aardige belevenis natuur
lijk voor Peter Bruggeman en
verloofde. Leuk dat ie daar
zoveel oude dingen heeft ge
vonden. Je kunt het echter
ook anders interpreteren:
Klinkklare roof van Peruaan
se eigendommen.
Peten „Ach, zo zwaar moet je
het niet opvatten. We hebben
daar gewoon voor de lol wat
zitten te struinen en zijn toe
vallig wat dingetjes tegenge
komen. Die hebben we mee
genomen. Net zoals een gul
den die je hier op het strand
vindt. Die neem je toch ook
mee?"
De heer Klok van de Rijks
dienst voor Oudheidkundig
Bodemonderzoek te Amers
foort: „Wij vinden het toch
ook niet leuk wanneer een
Peruaan in ons land begint te
graven en voorwerpen mee
smokkelt. Dat je daar met die
opgravingen stinkend rijk
kunt worden, prima, maar
blijf dan in dat land zodat die
oudheidkundige voorwerpen
voor het land blijven be
waard!"
haren uit de grond trok. zijn
we er maar mee opgehou
denToen zag zij het niet
meer zitten. Was te begrijpen
want ik werd eerlijk gezegd
ook een beetje onpasselijk."
Pot goud
Peter, die inmiddels alle we
relddelen heeft bezocht, is
zeker van plan om nog eens
terug te gaan naar Peru. „Wat
we nu hebben gevonden",
verklaart hij, „is natuurlijk
wel leuk voor de toeristen,
maar een volgend keer hoop
ik toch thuis te komen met
een pot vol goud. Heus, dat
méén ik."
ADVERTENTIE
300-1000
Het voordeel van een zeer
aantrekkelijke inruilprljs
voor uw huidige auto.
ongeacht welk merk.
Dat kan u nog eens
honderden guldens
opleveren.
Het voordeel van nü kopen.
Want de 1980-pnjzen
zullen o.a. door een
belastingmaatregel aan
zienlijk hoger worden dan
nu. Alweer een belangnjk
pluspunt voor u.
Het voordeel om straks
een Fiat 1980 te rijden,
waarvoor u nu een
gereduceerde pnjs betaalt.
494 Het prijsvoordeel geldt uitsluitend voor:
Fiat Ritmo: f300.-. Fiat 131 diesel en
132 diesel: f 500.-. Fiat 132 2000.
5 versn.: f 500.-. Fiat 132 2000 auto
maat: f 1000.-. Alle vernielde bedra
gen zijn incl. BTW. Deze Fiat-dealer
aktie loopt t/m 27 december 1979, en
geldt zolang de voorraad strekt
Honderden guldens voordeellaat het u voorrekenen bij:
Leiden:
KOREVAARGARAGE B.V.
Korevaarstraat 19. Tel. 071-142146
Leiden:
AUTOMOBIELBEDRIJF H. HUISMAN B.V.
Levendaal 80. Tel. 071-144345/122962
Katwijk aan Zee:
AUTOMOBIEL- EN GARAGEBEDRIJF
SEINPOST B.V.
Showroom: Nassaudreef 38. Tel 01718-71135
Noordwijk:
AUTOBEDRIJF BEUK B.V.
Golfweg 19. Tel. 01719-19213
Voorhout/Sassenheim:
AUTOBEDRIJF BEUK B.V.
Loosterweg. Tel. 02522-12488
Alphen a.d. Rijn:
RODENBURG'S AUTOBEDRIJF B.V.
Zaagmolenweg 2 t/m 8. Tel 01720-29325*
Het plaatsen van brieven van
lezers betekent niet dat de
redactie de daarin weergege
ven mening onderschrijft.
Brieven kunnen van redac-
tiewege worden ingekort.
Jan Wolkers (1)
Dc toelichting bij de bijzonder ge
slaagde foto van Jan Wolkers in
boekhandel Kooyker in uw krant
van maandag 26 november, geeft
mij reden tot het volgende com
mentaar.
Wanneer gedurende meer dan drie
uren steeds lange rijen mensen
geduldig in afwachting zijn van
een handtekening van een schrij
ver, wil dat toch wel iets zeggen.
Bovendien telt dat aardig op.
Welnu, zaterdagmiddag 24 no
vember schreef Jan Wolkers en
kele honderden malen zijn naam
in zijn nieuwe boek de Doods
hoofdvlinders. Daarnaast gingen
nog enige tientallen exemplaren
van eerder verschenen boeken
van deze schrijver over de toon
bank.
Getuige de zeer grote belangstel
ling van de vele bezoekers was
het noch voor de auteur noch
voor de uitgever en boekhandel
een "genante vertoning" en al
lerminst "een leeg gebaar"!
Paul Bielke
adj.-dir. Boekhandel Kooyker
Splinterlaan 124
Leiderdorp
Jan Wolkers (2)
In deze krant trof ik maandag een
berichtje over Jan Wolkers die za
terdagmiddag bij boekhandel
Kooyker zijn laatst verschenen
boek heeft gesigneerd.
Enigszins wrevelig heb ik mij zitten
afvragen', waarom deze krant, die
ik doorgaans zeer objectief en re
delijk uit de bus vind komen, het
nodig heeft gevonden om, in de
eerste plaats een negatieve kri
tiek van René de Bok uit Else-
viers Magazine aan te halen en, in
de tweede plaats, zelf daar nog
een schepje bovenop te doen
door in het tweede gedeelte van
het berichtje de schrijver aan te
duiden als "de uit Oegstgeest af
komstige grutterszoon", het
nogmaals aanhalen van de zins
nede 'Teeg gebaar" uit de kritiek
van De Bok, terwijl, lest best, er
nog een "toeschouwer" bij wordt
gesleept die het "een eigenlijk
toch wel genante vertoning" had
gevonden.
Waarom plots zo negatief over Jan
Wolkers?
Op 17 november kon er zelfs nog
een hele pagina af voor een inter
view met hem naar aanleiding
van zijn nieuwe boek. Iets, watje
als krant toch niet voor de eerste
de beste zult doen.
Vergelijkenderwijs wil ik nog even
de Leidse auteurs Maarten Bies
heuvel en Maarten 't Hart er bij
halen. Deze twee literaire cory
feeën, die vergeleken bij Wolkers
pas veel later hun sporen hebben
verdiend, signeerden enige tijd
terug ook hun nieuw verschenen
boeken.
Waren dit nu ook lege gebaren"?
Waren bij hen ook toeschouwers
aanwezig die het gênant vonden?
Uit de berichtjes hierover in deze
krant blijkt het in elk geval niet.
Als lezer zou ik het toch op prijs
stellen eens te vernemen welke
maatstaven deze krant hanteert,
waardoor de verrichtingen van
Wolkers in het openbaar t.o.v. die
van "onze Leidse auteurs" zo ne
gatief worden beoordeeld.
J. Haasbeek
Bartokstraat 72
Leiden
(Naschrift redactie): Het lege ge
baar is niet voorbehouden aan
Jan Wolkers alleen. Dat en vele
honderden nieuwsgierigen op de
schrijver afkomen is een feit om te
signaleren, maar het gebaar van
het handtekening zetten blijft au
tomatisch en leeg, zelfs al ge
schiedt het met een volle vulpen.
Peuter
speelzalen (3)
Ellen van Dee, Leids raadslid van
de CDA tractie, reageerde maan
dag in deze rubriek op een ver
slag in deze krant. Dit verslag
ging o.a. over een standpunt van
de CD A-fractie t.a.v. een bepa
ling in de ontwerp subsidie-ver
ordening peuterspeelzalen. Deze
bepaling stelde een democratise-
rings-tendens in de peuterspeel
zaalwereld zeker.
Het is een goede en wenselijke
zaak, als gebruikers van wel-
zijnsinstellingen. zoals een peu
terspeelzaal. zeggenschap krij
gen in het beleid dat door een be
stuur wordt vastgesteld. Het gaat
in dit geval immers over de wijze
van opvoeden van je eigen kind!!
Het opnemen van ouders in het
bestuur van een peuterspeelzaal,
dat verplichten, is de bedoeling
van het gewraakte artikel, kan de
zeggenschap zeker stellen.
Ja, zegt de CDA-fractie, dat is een
goede zaak. Nee, zegt de CDA-
fractie als het gaat om besturen
van levensbeschouwelijke peu
terspeelzalen. Dan mogen niet-
gelovigt-n niet het beleid mee-
bepalen over de opvoeding van
hun kind.
Ik hoor u denken, dan moeten ze
hun kinderen maar op een alge
mene peuterspeelzaal plaatsen.
Helaas, de schaarste op dit gebied
is zo groot dat dit niet mogelijk is.
Bovendien verschilt de dagelijk
se praktijk in een christelijke en
openbare zaal niet veel.
Welnu, als de identiteit van de le
vensbeschouwelijke instellingen
wordt gebaseerd op de identiteii
van elkaar opvolgende be
stuursleden, dan is er iets vrese
lijks mis. In de eerste plaats met
de democratisering.
Bovendien mag de gemeenschap
wel instellingen subsidiëren die
zichzelf als een mytge in stand
houden? Niet in het minst ge
steund door allerlei bescher
mende maatregelen, zoals Ellen
van Dee nu wil gaan voorstellen
t.a.v. peuterspeelzalen.
Of moeten we niet gaan erkennen
dat in sommige situaties de rol
van het christelijk particulier ini
tiatief is uitgespeeld. In elk geval
voor een groot aantal gebruikers
van deze voorzieningen wel!
En is de overheid niet juist ver
plicht om een eind te maken aan
de langzamerhand karikaturale
bevoogding van deze christelijke
instel lings besturen9 Met name
wanneer deze instellingen een
beroep doen op de algemene
middelen. Dit kan door te eisen
dat alle gebruikers van deze
voorzieningen zeggenschap krij
gen over deze voorziening.
Deze overheids-ondersteuning van
een rechtvaardige democratise
ringstendens is volgens my een
goede zaak.
Willen de besturen van christelijke
instellingen niet hun gebruikers
mee laten praten, dan zal zij terug
moeten gaan naar de moeder
schoot, oftewel subsidies van de
verschillende kerkgenootschap
pen vragen.
De overheid zal dan echter haar ei
gen subsidie-conclusies moeten
trekken. De vraag zal dan zijn
hoeveel levensbeschouwelijke
instellingen er dan nog overblij
ven!
Bert de Jong
Hooigracht 52A,
Leiden
