Chomeini
afwijzend
tegenover
debat VN
Chef-staf marine Iran
bang voor nederlaag
Carrington: "Crisis tussen
Londen en EG familieruzie
4000+2000m2
keukens, badkamers, zitkomfort
onder één dak
Nog schoten rond
moskee in Mekka
Muzorewa akkoord met
Brits organisatieplan
SÖSSS-
PERRV©
■gS' SPORT
Rechts-extremisten in
W.-Duitsland actiever
DINSDAG 27 NOVEMBER 1979
NEW YORK (Reuter/UPI) -
De Iraanse leider Chomei
ni heeft gisteren heftige
kritiek geleverd op het be
sluit van de Verenigde Na
ties de Veiligheidsraad
bijeen te roepen om "al
leen te praten over de
vrijlating van de gegijzel
den in de Amerikaanse
ambassade in Teheran".
Over de bezetting van de ambassa
de zei Chomeini dat "ons doel
niet is wraak te nemen maar om
voor de wereld de ware aard te
onthullen van diegenen die de af
gezette sjah steunden en het
Iraanse volk onderdrukten en
uitbuitten". De geestelijke leider
vindt de bijeenkomst van de Vei
ligheidsraad eenzijdig als alleen
de kwestie van de gegijzelden in
de ambassade aan de orde komt
en niet wat hij noemde de "on
geordende politiek van de sjah en
die plunderaars die hem steun
den". Iran zal een dergelijke dis
cussie niet erkennen, aldus
Chomeini.
De leden van de Veiligheidsraad
dracht andere groepen in Iran er
aan te herinneren dat het uit
moest ziin met de verdeeldheid.
"Het moet nu voorbij zijn met de
onrust", aldus Chomeini. "Alle
krachten moeten voor hetzelfde
doel gebundeld worden". Cho
meini zei het een islamitische
plicht voor iedereen te vinden te
leren autorijden en schieten. "De
jeugd van ons land zal moeten
worden uitgerust met wapens,
zodat we er 20 miljoen schutters
bij krijgen, een jeugdleger van 20
miljoen man".
NEW YORK - De Iraanse afge
zant, Saeed Sanjabi, verklaart op
een persconferentie in New York,
dat de komende dagen van het
"grootste politieke en religieuze
belang" zullen zijn voor Iran. Hij
verzocht uitstel van de bijeenkomst
van de Veiligheidsraad tot volgen
de week, opdat de Iraanse minister
van buitenlandse zaken de verga
dering kan bijwonen.
DJEDDAH (AFP/DPA) - In de om
trek van de grote moskee van
Mekka werd gisteren nog steeds
geschoten. In Djeddah wordt
vernomen dat het immense ge
bouw omsingeld blijft door Sa-
oedische veiligheidstroepen.
hebben echter vannacht nog autoriteiten van Saoedi-Arabië
In een telfoongesprek met het AFP-
kantoor in Beiroet zei een woord
voerder van die beweging dat de
deelnemers aan de bezetting "de
moskee nog steeds in handen
hebben en dat de pogingen van
de Saoedische autoriteiten hen te
verwijderen mislukt zijn".
van een speciale medewerkerk
Admiraal Achmed Madari (50) is chef-staf en daarmee opperbevel
hebber van de Iraanse marine. Hij is een van de mannen, die in
geval van een Amerikaanse aanval op Iran de kastanjes uit het vuur
moet halen. Madari acht de kans op een gewapend treffen met de
Verenigde Staten klein, maar mocht het zover komen, dan vreest
hij weinig partij te kunnen bieden. Een sombere uitspraak vooreen
opperofficier in het Iran van ajatollah Chomeini, terwijl zijn hoog
ste geestelijke leider geen kans onbenut laat de VS uit te dagen.
Admiraal Madari is een gelovig islamiet, die wegens zijn verzet
tegen de sjah in 1970 door de marine werd ontslagen. Hij is tevens
gouverneur van Koerdistan - waar het onafhankelijkheidsstreven
van de Koerden in bloed wordt gesmoord - en de gedoodverfde
toekomstige president van Iran. Onze medewerker George Mavros
voerde een onthullend vraaggesprek met admiraal Madari.
- Admiraal Achmed Madari. hoe groot is de kans op een oorlog
tussen Iran en de Verenigde Staten
„De kans op oorlog is naar mijn mening niet groter dan 15 procent.
Ik moet u wel zeggen dat wij geen angst hebben om te sterven. Wij
zijn tot alles bereid. God staat aan onze kant".
- Hoe komt het dat „bijna alle Iraniërs" geen angst voor de dood
hebbenIs het de islam of is het de strijd tegen het imperialisme?
„Islam betekent strijd tegen imperialisme. Volgens de islam moet
je je leven geven als het leven van anderen in het geding is. Van
daar..."
Hoe is het militaire evenwicht tussen Iran en de Amerikaanse oor
logsschepen die in de buurt van Iran varen
„De Amerikanen hebben een overwicht. Zij zijn met vliegdeksche
pen, de Midway en de Kitty Hawk. De Midway is met vier andere
schepen sinds zaterdag in de Straat van Hormoez, en de Kitty Hawk
koerst op dit moment samen met zes andere schepen ook richting
Hormoez. Zodra ze elkaar ontmoeten zullen ze volgens mij naar de
Perzische Golf opstomen om ons te provoceren".
- Van welk type zijn de andere schepen?
„Jagers, fregatten en bevoorradingsschepen".
- U gelooft dat dit smaldeel sterker is dan uw vloot?
„Zij zullen ons zeker verslaan. In het mogelijke geval van een totale
confrontatie zullen zij ons op de knieën krijgen".
- Uit hoeveel schepen bestaat uw vloot?
„Ongeveer veertig".
- U heeft toch een numerieke meerderheid?
„Onze raketboten zijn danig verzwakt omdat Italië ons geen onder
delen en raketten stuurt. De Italianen staan niet vijandig tegenover
ons, maar conservatieve regeringen spelen het Amerikaanse ver-
tragingsspel mee".
- En hoe staat het met de luchtmacht?
„Onze luchtmacht is tegen de vliegtuigen op de vliegdekschepen
opgewassen, maar als de Amerikanen de vliegtuigen die enkele
dagen geleden naar Portugal zijn gevlogen, mobiliseren, dan heb
ben wij geen schijn van kans''.
- li bent niet erg optimistisch
„Het is helaas de waarheid en niet anders. Het is toch geen schande
door een supermacht die met gestolen geld zijn supervloot heeft
gebouwd, verslagen te worden".
- U creëert toch een atmosfeer van defaitisme?
„Helemaal niet, u weet weinig van islamieten af. Als de Amerika
nen ons willen overwinnen zullen ze ons allemaal moeten doden.
Goed. in een bliksemstrijd worden wij verslagen, maar op langere
termijn zijn de Amerikanen toch de verliezers, dat staat vast. De
hele islamitische wereld zal dan tegen de Amerikanen in opstand
komen. Dat wordt dan een tweede Vietnam".
- Admiraal Madari,even terug naar de actualiteit. Wat doet u als
het Amerikaanse smaldeel naar de Perzische Golf opstoomt?
„Zolang zij buiten de territoriale wateren blijven zullen wij ze op
afstand volgen. Komen ze echter binnen de territoriale wateren,
dan geven wij ze een waarschuwing, en dan..."
- En dan....?
„Wij zullen ze met man en macht proberen te stoppen".
- Zijn uw raffinaderijen en olievelden ondermijnd?
„Nee, ze zijn niet ondermijnd. Maar we kunnen direct de olievelden
opblazen zodra de leiding van de revolutie daartoe bevel geeft".
- Er gaan geruchten dat de Amerikanen de Straat van Hormoez
zullen afsluiten om op die manier Iran te boycotten.
„Dat zullen ze nooit doen omdat dat in ons voordeel is. Er kan dan
namelijk geen olie meer verscheept worden".
- Maar als ze alleen schepen met bestemming Iran tegenhouden
zoals indertijd met Cuba?
„Dan zullen alle landen die Iraanse olie kopen protesteren. Nee, dat
zal nooit gebeuren. Maar in elk geval zullen wij niet aanvallen. Wij
zullen ze hoogstens van repliek dienen".
- Waarom heeft u een maand geleden uw ontslag aangeboden?
„Omdat ik het niet eens was met de gang van zaken. Er zitten te veel
onverantwoordelijke mensen in de regerende macht die zich met
het land bemoeien".
- U heeft ook metdr. Chamran meningsverschillen gehad en hij is nu
uw opperbevelhebber als minister van defensie?
„Ik heb garanties gekregen met betrekking tot het commando van
de marine. Datzelfde geldt voor de opperbevelhebbers van land- en
luchtmacht".
- Volgt Chomeini de gang van zaken bij de strijdkrachten?
„Ja, maar hij is meer geïnteresseerd in de moraal van de jongens,
die natuurlijk zeer hoog is. Niet fanatiek, wel anti-imperialistisch
fanatiek, dat wel".
- Is de marine intact gebleven na de revolutie?
„De marine is intact gebleven. Met het leger was dat anders gesteld.
Maar als wij niet indirect door Frankrijk en Italië geboycot waren
geweest, waren we nu drie keer zo sterk".
geen overeenstemming kunnen
bereiken over de procedure van
een bijeenkomst over het geschil
tussen Iran en de Verenigde Sta
ten.
De beraadslagingen zullen om
17.00 uur Nederlandse tijd wor
den hervat en moeten in principe
uitlopen op een openbare bijeen
komst om ongeveer 21.00 uur
Nederlandse tijd.
Uitstel
Iran heeft gevraagd elke discussie
in de raad uit te stellen tot vol
gende week wanneer de Iraanse
minister van buitenlandse zaken
Bani-Sadr aanwezig kan zijn om
"het standpunt en de eisen van
ons volk uiteen te zetten".
Uit welingelichte bronnen is ver
nomen dat de niet-gebonden le
den van de raad de Amerikaanse
delegatie ervan af trachten te
houden een diepgaande discus
sie te beginnen voordat de Iraan
se minister van buitenlandse za
ken is gearriveerd. Zij en ook een
aantal andere leden van de raad
geloven dat het beter is een ope
ningsbijeenkomst te beperken
tot verklaringen van secretaris
generaal Waldheim en van de
voorzitter van de raad, de Boli
viaan Palacios de Vizzio, en daar
na de vergadering voor ongeveer
een week te schorsen, aldus de
bronnen.
Tijdens een interview voor de tele
visie gisteravond zei Waldheim
dat Washington voorlopig heeft
ingestemd met zijn idee voor een
internationale commissie die de
beschuldigingen van Iran moet
onderzoeken dat de sjah de men
senrechten heeft geschonden en
zich gelden heeft toegeëigend.
In reactie op de bezetting van de
Amerikaanse ambassade in Te
heran heeft Vietnam steun be
tuigd aan de Iraanse leider Cho
meini.
De organisatie van Amerikaanse
Staten (OAS) dringt er bij Iran op
aan de 49 gegijzelden in de am
bassade vrij te laten. Ook China
heeft zich uitgesproken tegen de
gijzeling.
Jeugdleger
Chomeini heeft de Iraanse jeugd
gisteren opgeroepen zich te ver
enigen om de Amerikaanse drei
ging het hoofd te bieden. Een
groep islamitische revolutionaire
gardes die naar Chomeini's resi
dentie in de heilige stad Qom wa
ren getogen om Chomeini op
nieuw hun onvoorwaardelijke
steun te geven, kregen de op
gaven gisteren desgevraagd te
kennen dat de nationale garde
nog verscheidene bezetters heeft
opgepakt die zich hadden ver
borgen in de ontelbare uithoeken
van het enorme moskee-com
plex. Opmerkelijk hierbij is dat
dezelfde autoriteiten zondag
morgen met een identieke ver
klaring waren gekomen, maar dat
zij in de loop van zondagmiddag
hadden aangekondigd dat de
laatste opstandelingen nu waren
gevangen genomen. Feit is wel
dat de onderaardse gewelven, de
vertrekken en de uithoeken van
de moskee uiterst talrijk zijn en
dat geïsoleerde mensen zich ge
makkelijk kunnen verspreiden of
verplaatsen. Het is echter vooral
het stilzwijgen van het Saoedi
sche ministerie van binnenland
se zaken en het steeds weer uit
stellen van de publikatie van een
officieel communiqué, dat waar
nemers in Djeddah intrigeert en
dat de Saoedische bevolking
steeds ongeruster lijkt te maken.
De waarnemers vragen zich af of
het officiële communiqué niet
nog verscheidene dagen, ja zelfs
weken, op zich zal laten wachten.
Dat wil zeggen de tijd die men
nodig heeft om alle bezetters te
ondervragen en hun motieven uit
te zoeken.
Een organisatie die zich noemt "de
beweging van de mohamma-
daanse revolutionairen op het
Arabisch schiereiland", had gis
teren de verantwoordelijkheid
opgeëist voor de aanval op de
grote moskee in Mekka.
ADVERTENTIE
TIPVANHETREISBURO
(Van onze correspondent Jan Ger
ritsen)
BRUSSEL - Drie dagen voor de
Dublin-top van de regeringslei
ders van de Europese Negen
heeft de Britse minister van bui
tenlandse zaken, Lord Carring-
ton, zich opmerkelijk gematigd
uitgelaten over het probleem van
de te hoge Britse bijdrage aan de
EG-begroting, dat bij het beraad
^ntn'
per bungalow excl. toer.bel.)
BEL020-966866 -
Rook stijgt omhoog uit de Grote Moskee, nadat Saoedische troepen een bestorming op het heiligdom uitvoerden.
De foto is een reproduktie van een krantefoto in het Al Nawda uit Mekka. De krant werd later uit roulatie
genomen, hetgeen tekenend is voor de geheimzinnigheid waarmee de Saoedi-Arabische autoriteiten de gebeurte
nissen rond de moskee omgeven.
m
staan.
„Het gaat om familieruzietjes, die
door eerlijk spel kunnen worden
opgelost", zei de Britse be
windsman in een rede die hij gis
teravond uitsprak voor de Paul
Henry Spaak Stichting in Brus
sel. De toon van de toespraak van
de chef van de Britse diplomatie
was in duidelijke tegenspraak
met het krijgsgehuil dat de laat
ste weken en dagen uit Londen
was te horen.
Groot-Brittannië heeft een reële en
legitieme klacht over haar uit
zonderlijk hoge bijdrage aan de
begroting van de Europese Ge
meenschap en over de ernstige
tekortkomingen van de gemeen
schappelijke landbouwpolitiek
in zijn huidige vorm. Maar deze
moet ons niet afleiden van de
bredere en uiteindelijk veel be
langrijker vraag waar de gemeen
schap naar toe gaat, aldus de
Britse bewindsman.
de Ierse hoofdstad centraal zal De2e uitlatlngen staan in scherp
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN-SALISBURY - De rege
ring van Zimbabwe-Rhodesië
onder leiding van premier Muzo
rewa heeft gisteren de Britse
plannen voor de organisatie van
een wapenstilstand aanvaard.
Muzorewa's tegenstanders, de
leiders van het Patriottisch
Front, Robert Mugabe en Joshua
Nkomo, weigerden de wapens
neer te leggen onder wat zij noe
men „Britse dreigementen".
„Het Patriottisch Front zwicht
niet voor dreigementen en aan
termijnen hebben we geen bood
schap", aldus PF-woordvoerder
Eddison Zvobgo. Muzorewa
noemde de plannen deels onaan
genaam, maar acht ze niettemin
„de best mogelijke basis voor het
tot stand brengen van een doel
matig bestand".
Nkomo en Mugabe waren gisteren
niet op de vergadering versche
nen omdat zij het oneens waren
met de door Lord Carrington, de
leider van de conferentie op Lan
caster House, gestelde uiterste
termijn van 12 uur 's middags. Op
dit tijdstip zouden de guerrilla
leiders ja of nee moeten zeggen
tegen de Britse voorstellen. Zij
spraken wel privé met de Britse
minister van buitenlandse zaken.
Later werd bekend dat zij van
daag weer op de conferentie
aanwezig zouden zijn.
Volgens woordvoerder Zvobgo
zullen de nu al 12 weken durende
Londense besprekingen „net zo
lang als noodzakelijk is" worden
voortgezet voordat ook Nkomo
en Mugabe akkoord gaan. „De
Britse voorstellen zullen meer in
detail moeten worden uitge
werkt", aldus Zvobgo.
Ian Smith, de vroegere premier van
(Van onze correspondent)
BONN - Over de Bondsrepubliek
ligt nog steeds de schaduw van
een heroplevend neo-fascisme.
Hoewel de aanhang van neo-na-
zigroepen is verminderd, zijn
haar militante extremisten actie
ver dan ooit. De op een hoorzit
ting van de Bondsdagfractie van
de sociaal-democratische rege
ringspartij SPD gisteren in Bonn
als gevaarlijk geklassifïceerde
„harde kern" van de neo-fascis-
ten blijkt 1300 man sterk. Deze
groep deinst niet terug voor ter
reurdaden, bomaanslagen, ban
kovervallen en mishandelingen
van politieke tegenstanders.
Het aantal georganiseerde rechts-
extremisten wordt - zoals uit de
rapporten van de Westduitse
binnenlandse veiligheidsdienst
en de centrale recherche blijkt -
op ongeveer 17.000 geschat. Dit is
weliswaar een vermindering van
1000 geregistreerden in vergel ij-
king met twee jaar geleden, maar
dat betekent volgens de experts
die in de hoorzitting aan het
woord waren geenszins een ver
mindering van hun activiteit.
Behalve van een steeds militanter
optreden van de verschillende
groeperingen wordt ook een ver
sterking van de samenwerking
met neo-fascistische groepen in
het buitenland gesignaleerd, met
name in Nederland, België,
Frankrijk en Amerika. Ook deze
ontwikkeling werd tijdens de
hoorzitting met cijfers gestaafd.
Voor 1977 werden 616 rechts-ex-
tremistische rellen vermeld. In
1978 waren het er 929 en in de
eerste zes maanden van dit jaar
reeds 890. Op het ogenblik vindt
in 837 gevallen een strafrechtelijk
onderzoek plaats. Sinds begin
1978 zijn 287 rechts-extremisten
veroordeeld. De hoogste straf (in
het neo-fascitische proces in Bü-
chenburg jl.) was 11 jaar gevan
genis.
Ten aanzien van deze getallen rees
op de SPD-hoorzitting de vraag,
of de ter beschikking staande
wetgeving voldoende is om het
neo-nazistische gevaar te keren.
Nieuwe wetten worden op het
ogenblik niet nodig geacht. Wel
wil de SPD de noodzakelijkheid
van „nieuwe en actieve initiatie
ven" onder ogen zien en enkele
passages in bestaande wetten
meer waterdicht maken. Tevens
streeft de partij voor de bestrij
ding van het neo-fascisme in
West-Duitsland naar een hechte
re samenwerking met jeugdor
ganisaties en politieke oplei
dingsinstanties.
Rhodesië, heeft gisteren in Salis
bury verklaard bereid te zijn sa
men te werken met een regering
met het Patriottisch Front wan
neer dit samenwerkingsverband
de verkiezingen zou winnen.
„Komen zij aan de macht, dan
zullen we met hen samenwerken.
Het heeft geen zin in het verleden
te leven", aldus Smith. Hij voeg
de eraan toe: „Of we het nu leuk
vinden of niet. we krijgen te ma
ken met het Patriottisch Front als
legale partij. Daar moeten we
mee leren leven".
Met de besprekingen over de toe
komst van Zimbabwe-Rhodesië
nog in volle gang, reist de Zuid-
afrikaanse minister van buiten
landse zaken, R. F. Botha, voor de
tweede keer naar Europa. Vol
gens welingelichte bronnen in
Pretoria zal hij in Londen met de
Britse minister van buitenlandse
zaken Lord Carrington en in
Bonn met diens ambtgenoot
Genscher besprekingen voeren
over de toestand in Zimbabwe-
Rhodesië en Namibië. Aange
nomen wordt dat Botha in Enge
land zal voorstellen zo spoedig
mogelijk een Britse gouverneur
naar Salisbury te sturen en de
sancties op te heffen. In Bonn zal
waarschijnlijk Namibië, de vroe
gere Duitse kolonie Zuidwest-
Afrika, het belangrijkste punt
van de agenda zijn.
Weer arrestant
in zaak-Moro
ROME (UPI) - De politie heeft gis
teren een man gearresteerd die
ervan wordt verdacht betrokken
te zijn geweest bij de ontvoering
van en de moord op oud-premier
Moro vorig jaar. Hij werd aange
houden bij een inval in zyn wo
ning in een buitenwijk van Rome.
De politie verdenkt de man, de 27-
jarige Giancarlo Davoli. ervan
een medeplichtige te zijn van
Valerio Morucci en Adnana Fa-
randa, die op 29 mei in Rome zijn
gearresteerd. Zij waren in het be
zit van een vuurwapen dat vol
gens experts was gebruikt bij de
moord op Moro.
contrast met de houding van de
Britse premier mevrouw Marga-
reth Thatcher. Een week geleden
zei ze nog, dat Londen niet bereid
is 4,5 miljard gulden „of zoiets" te
betalen om bij de EG te behoren.
Dit bedrag, of zelfs nog meer -
ook 6,6 miljard gulden is ge
noemd - betaalt Londen in 1980
meer dan het uit de Brusselse
EG-kas aan inkomsten ontvangt,
zo is berekend.
Mevrouw Thatcher heeft verklaard
dat de Dublin-top een oplossing
moet vinden voor het Engelse
probleem, omdat de Britse EG-
bijdrage „politiek onverdedig
baar" is. Vorige week bleek dat
de Benelux-landen en de Euro
pese Commissie Londen maar
een klein eindje tegemoet wilden
komen: 1.4 miljard gulden is de
limiet waarover Den Haag en
Brussel willen praten. Parys
heeft zich tot nu toe volledig af
wijzend tegenover de Britse eisen
opgesteld.
De Britse dagbladen herhalen al
wekenlang dag in, dag uit dat
mevrouw Thatcher zich diep
heeft ingegraven voor de beslis
sende slag in Dublin. In de zorg
vuldig georkestreerde campagne
paste zondag de onthulling in
twee Britse zondagsbladen dat
twee Britse ministeries zich al
hadden bezonnen op de vraag
welke houding Londen in de EG
zou kunnen aannemen als de
Dublin-top op een nederlaag voor
mevrouw Thatcher zou uitdraai-
Opvolger Boulin
in ziekenhuis
PARIJS (DPA1- De nieuwe Franse
minister van arbeid. Jean Mat-
teoli, is nauwelijks twee weken
na zijn ambtsaanvaarding, met
een acute hartaandoening in een
ziekenhuis opgenomen.
De 56-jange minister volgde op 3
november Robert Boulin op. die
zich van het leven heeft beroofd.
