CDA verdeeld
over kwestie
kernbewapening
Zuid-Afrika toch
naar Paralympics?
'n Kop thee zal je goed doen.
Jongeren klagen volwassenen aan
Papoea's
vragen om
steun van
Nederland
Engeland verslaat Nederland
Lubbers: geen sprake van bijdraaien
Tien doden in verkeer
MAANDAG 19 NOVEMBER 1979
BINNENLAND
PAGINA 7
„Indonesië voert
schrikbewind"
UTRECHT (ANP) - Sinds Neder
land in West-Papoea (Nieuw
Guinea) het veld heeft geruimd
voor Indonesië is het kolonialis
me daar pas goed begonnen. In
donesië regeert met de punt van
de bajonet. De Papoea's zuchten
sinds de machtsovername onder
de meest wrede vorm van kolo
nialisme, maar de wereld is de
Papoea's vergeten.
HILVERSUM (GPD) - "Op school
hebben wij niets te vertellen, er
wordt voor jongeren veel te wei
nig gebouwd, er wordt bezuinigd
op onze uitkeringen, en ga zo
maar door", aldus Liesbeth Mok,
van de Werkgroep Jongeren Tri
bunaal 1979, in haar inleiding op
een jongerenmanifestatie, die
vrijdag en zaterdag werd gehou
den in het Hilversumse jonge
rencentrum De Dagrijn. Middels
een jongerentribunaal klaagden
jongeren uit het hele land de vol
wassenen van Nederland aan
voor de slechte positie van jonge
ren in de samenleving.
Op het tribunaal, georganiseerd
door een elftal jongerenorganisa
ties, werd, aan de hand van vijf
thema's, werk, inkomen, onder
wijs, huisvesting en rechtsposi
tie, geïnventariseerd hoe jonge
ren in Nederland worden ge
dwongen te leven en wat daaraan
zou kunnen worden gedaan.
"Het jongerentribunaal moet een
stap zijn in de richting van een
bundeling van krachten, van al
die jongeren en hun organisaties
om een einde te kunnen maken
aan de situatie, waarin je zelf
nauwelijks enige invloed hebt op
je eigen leefsituatie", aldus Lies
beth Mok.
Het tribunaal was het resultaat van
allerlei regionale manifestaties,
waarin aandacht werd gevraagd
voor de specifieke problemen
van jongeren. Dit resulteerde in
een aantal klachten op het tribu
naal, die werden beoordeeld door
een jury, bijgestaan door getui-
gen-deskundigen, waarna een
uitspraak werd gedaan over de
schuldvraag. Daarnaast werd be
keken hoe het in de nabije toe
komst anders moest en hoe dat
zou kunnen worden bereikt.
Het recht op huisvesting is, volgens
het tribunaal, voor jongeren een
papieren recht. De gemeenten
nemen niet de moeite jongeren te
helpen en vaak schrijven wo
ningbouwverenigingen jongeren
niet eens in. Dit alles wordt door
de nieuwe Huurprijzenwet niet
verbeterd, omdat in deze wet
niets wordt gedaan aan de hoge
huren van, vooral, kamers, waar
op jongeren in het bijzonder zijn
aangewezen. Zodoende blijven
jongeren afhankelijk van de wil
lekeur van huisbazen.
De landelijke overheid moet, vol
gens het tribunaal, jongeren de
kans geven zelf te beslissen in
welke omstandigheden ze willen
leven. Daarom eist men voor de
nabije toekomst, dat de regering
voorlopig 50 procent van alle
nieuwbouw bestemt voor jonge
renhuisvesting.
De inkomenspositie van jongeren
wordt, zo vond men, door tal van
maatregelen aangetast. Dienst
plichtigen hebben nog steeds
niet het minimumloon, werkge
vers betalen vaak niet eens het
minimurnieugdloon en de bij
standsuitkering is per 1 septem
ber weer verlaagd. Vooral de po
sitie van van huis weggelopen
kinderen is hopeloos.
"Weglopers zijn overgeleverd aan
de willekeur van de gemeentelij
ke sociale diensten. Ze wijzen
vaak zonder opgave van redenen
een aanvrage voor een uitkering
af. Beroepsprocedures duren
veel te lang, waardoor je in de
tussentijd door gebrek vaak met
je opleiding moet stoppen. Daar
naast hebben de ambtenaren
veelal geen begrip voor de moei
lijkheden van van huis weggelo
pen kinderen", aldus Jeanine
Dieleman, een van de schrijfsters
van het zwartboek van weglo
pers.
Veel van de klachten die werden
geuit op het tribunaal, waren te
rug te voeren tot de slechte
rechtspositie van jongeren. Er
kende rechten als de vrijheid van
meningsuiting en de vrijheid van
vereniging en vergadering wor
den aan jongeren onthouden. Op
scholen worden leerlingenraden
verboden, dienstplichtigen mo
gen bepaalde affiches niet op
hangen en de Belangenvereni
ging Minderjarigen wordt niet
toegelaten in tehuizen.
Tijdens het tribunaal over rechts
positie werd vooral diep inge
gaan op de situatie in de kinder
tehuizen. De Alkmaarse kinder
rechter Doek achtte het noodza
kelijk wettelijke regelingen te
treffen, waarin de rechten van te-
huisbewoners worden geregeld.
Ook de Belangenvereniging
Mindeijarigen zou hierin moeten
worden gehoord. Verder stelde
hij voor dat de tehuizen per 1 ja
nuari gaan praten met de Belan
genvereniging en dat ze wordt
opgenomen in de Werkgroep In
tegraal Jeugdwelzijnswerk Ne
derland.
Men bleef echter somber over de
toekomst. Volgens Kees Waal
dijk van de werkgroep stuit men
bij de directies van de tehuizen
op een harde muur van onwil.
"Het ergste van alles is dat er over
je beslist wordt, terwijl je niet
weet wat er gaande is. Je wordt
geleefd via rapporten", aldus
Waaldijk.
Het tribunaal vroeg zich in de slot
verklaring af wat je aan een ver
laging van de meerderjarigheids-
grens tot 18 jaar hebt als de finan
ciële afhankelijkheid van oude
ren blijft. Ook bij deze maatregel
heeft men nagelaten jongeren te
horen. Men eiste dat jongeren nu
eens zelf aan het woord komen.
Daartoe moeten jongerenorgani
saties volgens het tribunaal ko
men tot een blijvende samen
werking. Het jongerentribunaal
was daartoe eerste aanzet. In de
slotverklaring klaagde het tribu
naal de maatschappij aan, omdat
die verhindert dat er een eerlijke
verdeling komt, waarbij leeftijd
niet langer belangrijk is.
Dat betoogde Papoea-leider Zacha-
rias Sawor zaterdag in Utrecht op
een nationale manifestatie van de
stichting "hulp aan Papoea's in
nood". Onder het motto "Pa
poea's, het afgeschreven volk"
was de bijeenkomst bedoeld als
protest tegen het feit dat met na
me de Nederlandse regering in de
Verenigde Naties zijn mond
houdt, terwijl Indonesië in West-
Papoea een schrikbewind voert
en de overdrachtsafspraken van
1961 met voeten worden getre
den.
Volgens Sawor zijn onder het In
donesisch bewind al 150.000 Pa
poea's spoorloos verdwenen. Van
vrijheid van meningsuiting is
geen sprake. Alles wat zweemt
naar democratie wordt door het
bewind van Soeharto onder
drukt.
Premier Van Agt kreeg vandaag op
het Binnenhof van de Papoea's
een manifest waarin er voor de
zoveelste keer bij de regering op
wordt aangdrongen in de V.N.
eindelijk op te komen voor de
belangen van de Papoea's. De
Nederlandse regering moet met
name bereiken dat er een echte
volksstemming wordt gehouden
over de vraag of West-Papoea
zelfstandig moet worden of niet.
In 1969 was er ook zo'n volks
stemming waaruit bleek dat
West-Papoea bij Indonesië wilde
blijven. Volgens de Papoea's was
die volksraadpleging een "volks-
verraadpleging" waarvan het re
sultaat onder druk van wapen
geweld bij voorbaat al vaststond.
Volgens Papoea-leider Messet zou
Nederland aan de oplossing van
het probleem kunnen bijdragen
door Papoea's die uit West-Irian,
het vroegere Nieuw-Guinea, zijn
gevlucht naar het buurland Pa-
poea-Nieuw-Guinea, als politiek
vluchteling op te nemen. Veel
van deze vluchtelingen bevinden
zich in het kamp Wabo, en lopen
gevaar door Papoea-Nieuw-Gui-
nea te worden uitgewezen.
Oud PvdA-Tweede-Kamerlid J.H.
Scheps betoogde in Utrecht dat
hij "helaas" gelijk heeft gekregen
toen hij in 1962 als enige PvdA'er
in de Kamer de "deal" tussen Ne
derland en Indonesië afwees. "De
Papoea's zijn gewoon door de
Nederlandse regering in de steek
gelaten", zei hij.
Scheps vond het schandalig dat
Nederland in de V.N. wel kritiek
levert over onrecht in bijvoor
beeld Zuid-Afrika of Zuid-Ame-
rika maar dat men hardnekkig
zwijgt over het onrecht dat Indo
nesië begaat in West-Papoea. Hij
vroeg zich af of de regering pas
oog zou krijgen voor de verlan
gens van de Papoea's onder druk
van terroristische acties. Volgens
Scheps heeft het daar wel alle
schijn van. Hij wees erop dat de
Zuidmolukkers pas werkelijk se
rieus werden genomen door de
regering na de gijzelingsacties.
KAAPSTAD (GPD) - Zuid-Afrika
zal volgend jaar toch een ploeg
uitvaardigen naar de Olympi
sche Spelen voor Gehandicapten
in Arnhem. Dit ondanks het be
sluit van de Tweede Kamer en de
regering om Zuid-Afrika vanwe
ge de rassendiscriminatie in dat
land uit te sluiten voor de Spelen.
In een vraaggesprek met de na
tionale president van de Zuid-
afrikaanse associatie voor ge
handicapte sportmensen, Menzo
Barrish, verklaarde deze echter
nog eens dat zijn land recht heeft
aan de Paralympics deel te ne
men en zeker van dit recht ge
bruik zal maken. Zijn organisa
tie zal op 8 december in Johan
nesburg de definitieve beslissing
nemen welke Zuidafrikaanse ge
handicapten naar Nederland
zullen worden gestuurd.
In Nederland zelf vindt dit onder
nemen van Barrish overigens
veel bijval. Radio-omroeper Hans
van Zijl is bijvoorbeeld al een ac
tie begonnen om Zuid-Afrika
toch te laten deelnemen aan de
Spelen, terwijl de Haagse advo
caat mr. L. van Heijningen in
middels twee requesten bij de
Raad van State heeft ingediend
met hetzelfde doel.
In een brief aan het uitvoerend co
mité van de Paralympics zegt
Menzo Barrish dat de beslissing
van de Tweede Kamer en de Ne
derlandse regering onwettig en
moreel niet te verantwoorden is.
Barrish verwijst naar de brief
wisseling en de besluiten van het
Nederlandse uitvoerende comité
en zegt dat deze feitelijk werden
genomen door een sub-comité
van de beide sportorganisaties
voor de gehandicapten (ISMGF,
International Stoke Mandeville
Games Federation) en de ISOD
oftewel de internationale organi
satie voor gehandicapten, en ze
ker niet door het volledige comi-
té.
Volgens Barrish is het besluit om
Zuid-Afrika dus voor de Spelen
uit te sluiten niet bindend voor
het gehele uitvoerende comité.
Hij herinnert daarbij aan een
persverklaring van 23 juli, waarin
de deelname van Zuid-Afrika aan
de OS wordt gesteund en dat dit
besluit door het gehele uitvoe
rende comité werd genomen.
Volgens Barrish zijn de verkla-
DEN BOSCH (GPD) - CDA-
leider Lubbers heeft za
terdag stelling genomen
tegen die CDA'ers die
zeggen dat de Tweede-
Kamerfractie in decem
ber wel zal „bijdraaien"
met haar standpunt over
de modernisering van de
kernbewapening. Lub
bers zei dat van „gedraai"
wat hem betreft geen
sprake kan zijn.
Na een speciale, aan de kernbewa
pening gewijde, vergadering van
het algemeen bestuur van het
CDA in Den Bosch, verzette
Lubbers zich ook tegen hen die
het CDA-standpunt na de afwij
zing door de bondgenoten nu al
onhaalbaar noemen.
Lubbers reageerde hiermee in een
radiogesprek op opmerkingen
van onder andere CHU-voorzitter
Van Leeuwen, KVP-voorzitter
Van Zijl en oud-AR-kamerlid
Hannie van Leeuwen. Die spra
ken zaterdag de verwachting uit,
dan wel hielden de mogelijkheid
open, dat de CDA-fractie in de
cember wel zal bijdraaien. Vol
gens Hannie van Leeuwen, ex-
defensiespecialist van het CDA,
zal dat bijdraaien „zonder
schaamte" mogelijk moeten zijn.
KVP-voorzitter Van Zijl bena
drukte dat het tot nog toe gefor
muleerde CDA-standpunt niet
meer dan „vertrekpunten" be
vat.
Niet ondermijnen
Lubbers zei dat het onjuist is om nu
al te zeggen dat dit standpunt on
haalbaar en dat we dus al moeten
gaan kijken wat te doen als het
definitief door de NAVO-part-
ners wordt afgewezen. „We zul
len voor dit standpunt moeten
blijven opkomen en dat niet on
dermijnen".
Lubbers roemde het optreden bin
nen het NAVO-overleg van de
(evenals premier Van Agt) ook
aanwezige minister Scholten van
defensie. „Scholten bleef rechtop
voor iets dat de moeite van het
verdedigen waard is". De frac
tieleider zwaaide ook de socialist
Van der Stoel, die zich als enige in
zijn fractie niet tegen modernise
ring heeft uitgesproken, alle lof
toe.
De CDA-leider wees er voorts op
dat zijn fractie nog geen enkel de
finitief besluit heeft genomen. Er
zijn vertrekpunten geformu
leerd, die door de regering zijn
overgenomen. Maar alle fractie
leden behouden zich het recht
voor om in december in het uiter
ste geval anders te stemmen.
Algemeen bestuur
Het algemeen bestuur van het CDA
bleek zaterdag overigens over de
kernwapenmodernisering net zo
verdeeld als de CDA-fractie in de
Tweede Kamer. Vleugels die
vinden dat de modernisering
dringend gewenst is en andere
die dat krachtig van de hand wij
zen, stonden ook binnen het
CD A-bestuur lijnrecht tegenover
elkaar. Besluiten werden zater
dag niet genomen, zodat de frac
tie de handen vrij hield. Gezien
de verdeeldheid zou een uit
spraak, met vrijwel zeker een
krappe meerderheid, ook weinig
zin hebben gehad.
Inleiders op de bijeenkomst waren
directeur H. J. Neuman van het
Nederlands Institutuut voor
Vredesvraagstukken en gene-
raal-majoor M. H. von Meyen-
feldt, gouverneur van de KMA.
Beide vertegenwoordigers van
volstrekt anders over deze kwes
tie denkende vleugels binnen het
CDA.
Neuman zei dat een afwijzing door
Nederland van de modernisering
ons land in een isolement binnen
de NAVO zou plaatsen. Hij ver
zette zich tegen het „vertrek
punt" van de CDA-fractie, dat
wel over produktie, maar niet
over plaatsing van de kernwa
pens mag worden besloten.
Daarmee gaat volgens hem kost
bare tijd verloren. Bovendien
moet met de Russen worden on
derhandeld met een hard besluit
achter de hand. „Zonder geloof
waardige optie valt met de Rus
sen wel te praten, maar niet te
onderhandelen", aldus Neu
man.
Von Meyenfeldt bestreed deze vi
sie. Volgens hem wordt met mo
dernisering een weg ingeslagen
waarvan geen terug meer moge
lijk is en waarvan de militaire
noodzaak onvoldoende is aange
toond. De generaal vond dat eerst
maar eens een werkelijke vredes-
strategie, waarbij de rol van de
kernwapens echt wordt terugge
drongen, moet worden ontwik
keld. Hij wees erop dat de Russen
niet alleen met de Amerikaanse,
maar ook met de Franse en Chi
nese atoommacht rekening heb
ben te houden, terwijl buurlan
den India en Pakistan ook al
atoommachten-in-wording
zijn.
AMSTERDAM (ANP) - De eerste
bridgewedstrijd tussen Nederland
se en Engelse parlementariërs, in
het Amstelhotel in Amsterdam is
met groot verschil door de Britten
gewonnen: 1.900-5.040 punten.
Na 32 van de 36 spellen werd de
wedstrijd na onderling overleg
beëindigd. Het Nederlandse team
bestond uit Jan Terlouw, Rienks
Frouwenfelder en de inspecteur
van onderwijs, C. Kaiser.
Het ligt in de bedoeling de return
wedstrijd in het voorjaar van 1980
in Londen te spelen.
ROTTERDAM (ANP) - Bij de
meidkring Rijnmond zijn giste
ren 160 klachten binnengekomen
over oliestank. De klachten wa
ren voornamelijk afkomstig uit
Maassluis en Rozenburg. De mi
lieudienst van Rijnmond denkt
dat de stank afkomstig van de
naftatanker "Maria Gazet", die
ligt afgemeerd in de Zevende Pe
troleumhaven. Over de precieze
oorzaak van de stank tast men
nog in het duister.
DEN HAAG (ANP) - Het verkeer
heeft dit weekeinde tien slachtof
fers geëist. Drie inwoners van
Rijssen kwamen zaterdagmiddag
bij een auto-ongeluk om het le
ven. Vier mensen raakten bij de
aanrijding zwaar gewond.
De 23-jarige A. Nannuletta uit
Drachten kwam vrijdagavond
om het leven bij een verkeerson
geval in het Groningse Niebert.
De personenauto waarin hij mee
reed, botste bovenop een gepar
keerde bestelwagen.
Bij een frontale botsing met een
tankwagen op de provinciale weg
Drachten-Smilde is vrijdag
avond M. Faber (46) uit Boorn-
bergum om het leven gekomen.
De 19-jarige A. Ekadioin uit Lo-
pik is zaterdagmorgen bij een on
geval in zijn woonplaats om het
leven gekomen. De man reed
door onbekende oorzaak met zijn
auto tegen een boom.
In Wieringerwerf is zaterdag de 15-
jarige R. Hoogland om het leven
gekomen. De jongen fietste links
op de weg. Toen hij een achter
opkomende auto hoorde, week
hij plotseling uit naar rechts en
werd geschept.
De 16-jarige P. P. Raateland uit 't
Zand is zaterdag in een sloot in
Anna Paulowna verdronken. De
tractor waarop hij zat, kantelde
door nog onbekende oorzaak en
kwam in de sloot terecht.
In de Noord-Brabantse gemeente
Diessen is in de nacht van zater
dag op zondag de 38-jarige A. van
Dorst om het leven gekomen toen
zijn auto slipte en tegen een boom
reed. Drie andere inzittenden
raakten zwaar gewond.
In een ziekenhuis in Weert is gis
termorgen de 17-jarige C. van
Laarhoven uit Leende overleden
aan de gevolgen van een ver
keersongeluk in Budel. Het
meisje reed mee als passagier in
een personenauto, die in een
bocht naar links rechtdoor reed.
lingen van het door hem ge
noemde sub-comité dus zonder
kracht en uitwerking.
„De Olympische Spelen voor Ge
handicapten in Arnhem worden
onder bescherming van de beide
organisaties gehouden en aange-
zjei} Zuid-Afrika een volwaardig
lid is, heeft het land dus het recht
daaraan deel te nemen. Mijn or
ganisatie zal dus ook van dit recht
gebruik maken", volgens Bar
rish.
Het Nederlandse organisatie-comi
té heeft als reactie op de brief van
Barrish de ISOD telegrafisch ge
vraagd om Zuid-Afrika nogmaals
„krachtig uit te leggen" hoe de
zaken er in Nederland voorstaan
en bij de Zuidafrikaanse invali-
densportbond aan te dringen op
stopzetting van haar pogingen
om toch naar Arnhem te kunnen
komen. „De actie van Barrish is
volkomen onbegrijpelijk", vol
gens een woordvoerder van het
comité. Hij wees er nadrukkelijk
op dat sinds de uitspraken van
parlement en regering organisa
torisch totaal geen rekening meer
met Zuid-Afrika is gehou
den.
