Wandplanken onzichtbaar bevestigen
Zoomlens: veel mogelijkheden en gemakkelijk
Een werkbank
zelf maken
of kopen?
Aanlegthermostaat
stuurt cv-pomp
Frisse bal in auto
!:i;: fL
GLAS VERSPANEN
Wereldontvangers
vaak zwak bereik
THERMOS
FLESSEN
ZIJN NIET
ALTIJD
ZO BEST
Boorstandaard voor
machine zonder boor
Koeler en limonadekan
VRIJDAG 16 NOVEMBER 1979
Om, ook als foto-amateur, alle bijzondere
mogelijkheden van een zoomlens te kun
nen uitbuiten, hoeft niemand tegenwoor
dig nog rond te sjouwen met een hele bat
terij aan apparatuur. Veel amateurfoto
grafen hebben de zoomlens nog altijd niet
in hun arsenaal opgenomen, omdat zo'n
ding pittig van prijs was en ook niet vol
doende aan hun eisen voldeed. Ze houden
het daarom op die koffer vol groot
hoeklenzen, telelenzen en „dichtbij
hulpmiddelen" die dan afwisselend op
hun spiegelreflexcamera gebruikt wor
den.
Intussen is echter de zoomlens aanzienlijk
verbeterd. De kwaliteit van de moderne,
met de hulp van computers gecon
strueerde zoomlens, is vergelijkbaar met
een vaste-brandpuntslens. Hij is veel lich
ter van gewicht (ook niet meer zo mon
sterachtig groot) en is bovendien betaal
baar geworden.
Het telkens verwisselen van lens is veelal
overbodig geworden en dat maakt sneller
reageren op de „fotosituatie" mogelijk.
Ook dia-makers kunnen veel plezier heb
ben van een zoomlens. Een eenmaal ge
maakte dia kan immers later niet uitver
groot worden. De zoomlens maakt het
mogelijk bij de opname precies te bepalen
hoe groot of hoe klein het onderwerp op
het plaatje wordt afgebeeld.
Maar ook voor het „gewone fotowerk", zoals
de reportage van de vakantie, hetzij in
kleur, hetzij in zwart-wit, is de zoomlens
een middel om fraaier werk te leveren. Het
negatief kan volledig gebruikt worden...
dus scherper vergrotingen en minder kor
relstructuur.
Er is een grote keuze in zoomlenzen. In het
groothoekbereik zijn er types die van 24
tot 28 mm of van 24 tot 48 brandpuntsaf
stand gaan. Daarnaast zijn er die van
„licht groothoek" tot „matig" tele gaan,
dus in het gebied van de standaardlens.
Ook van „matig tele" tot normaal tele, van
70 tot 200 mm, zelfs van 100 tot 300 mm.
Sommige zijn voorzien van een macro-in
stelling, waarmee onderwerpen van zeer
dichtbij kunnen worden gefotografeerd:
bloemen, insecten enz.
Wie met de vakantie in het vooruitzicht aan
een nieuwe camera denkt, moet de vraag
of zo'n moderne zoomlens niet iets voor
hem of haar is, zeker eens overwegen. Het
is financieel een haalbare zaak geworden
en het fotoplezier kan er aanzienlijk mee
worden vergroot.
- Thermoskannen en -flessen kun
nen handig zijn, maar een eeuwig
leven is ze niet beschoren. Tot de
ze bevinding komt Test Aankoop
van de Belgische Verbruikersu
nie na een test. Een ervaring die
menige consument ook zonder
onderzoek heeft kunnen vast
stellen.
Sommige zijn slecht tegen schok
ken bestand en andere lekken
vrij snel, vindt de Belgische or
ganisatie. Kannen met pomp
waarmee geschonken kan wor
den zonder de kan op te tillen,
lijken alleen maar handig.
Schenken zonder morsen is bij
sommige pompkannen vrijwel
onmogelijk. Ze zijn bovendien
niet waterdicht. Meegenomen in
een tas maken ze er stuk voor
stuk een natte boel van.
Aan hetzelfde euvel lijden gewone
thermoskannen met schroefdop
en schenkopening. Zelfs een aan
tal gewone thermoskannen met
schroefdop of rubberen stop zijn
niét geheel waterdicht.
Dadelijk na aankoop van een ther
mosfles moet u controleren of de
fles goed isoleert. Daartoe vult u
de fles voor de helft met kokend
water. Kunt u na zes uur wachten
uw vinger nog niet in het water
houden omdat het te warm is, dan
isoleert de fles goed.
Is het water al afgekoeld, ga dan
naar de winkel terug. De inhoud
warm houden kunnen de ther
mosflessen en -kannen door
gaans wel, ontdekte Test Aan
koop. Konsumenten fcontakt gaf
deze wetenschap door in het ei
gen blad Koopkracht.
U hoeft geen „professionele doe-het-zelver" te
zijn om aan een handig werkbankje plezier te
beleven.
De hobby meesterwerkbank
Om een boormachine zonder vol
doende brede hals in een stan
daard te zetten, is een speciaal
spanraam nodig. Dat is bijvoor
beeld het geval bij Skil en Black
and Decker-machines, waarvan
er vele honderdduizenden in ge
bruik zijn.
Het werken met een spanraam is
altijd wat lastiger dan wanneer je
Er zijn diverse systemen om de wa
tertemperatuur in de cv-installa-
tie naar wens te laten regelen. Dat
kan gebeuren door de kamer
thermostaat (die dan dikwijls te
weinig rekening kan houden met
variërende temperatuureisen in
andere vertrekken) of, zoals bij
installaties met radiatorthermos
taten, via de ketelthermostaat. Er
zijn intussen al talloze cv-installa-
ties met zulke radiatorthermosta
ten (ofwel thermostatische ven
tielen) uitgerust.
Een nadeel daarvan kan zijn dat
men vergeet dat de ketelthermo
staat af en toe moet worden ver
steld om een aan het weertype
aangepaste temperatuur van het
aanvoerwater te verkrijgen. Ve
len weten niet eens dat zoiets ei
genlijk noodzakelijk is.
Er is nu een apparaatje in de handei
i dit „bijsturen" van
de aanvoerwatertemperatuur
kan automatiseren. Niet alleen
een kwestie van gemak(zucht)
maar ook van economischer sto
ken, want die zogeheten „aanleg
thermostaat" dringt de stil-
standsverliezen terug.
Het ene deel van het apparaat (Wat I
geheten) wordt met een klem
bandje op de aanvoerleiding be
vestigd en met een kabeltje ver
bonden met de buitentempera
tuurvoeler. De temperatuur van
het aanvoerwater wordt voortdu
rend vergeleken met de waarde
die de buitenvoeler meet, en op
grond daarvan schakelt de Wat I
de brander in of uit. De Wat I, die
op de markt gebracht wordt door
Itho in Schiedam (verkrijgbaar
bij cv-installateurs), kan eenvou
dig zelf worden aangebracht. Hij
kost f277,30.
de machine zonder meer op één
punt (de hals) kunt inklemmen.
Voor boorstandaards neemt de
belangstelling van de doe-het-
zelver toe, omdat het een uitste
kend hulpmiddel is om zeer pre
cies te boren, of te frezen enz.
Voor de bezitters van de halsloze
machines is er nu een speciale
standaard van Wolfcraft geko
men. Daarin kunnen de bewuste
boormachines zonder verdere
hulpmiddelen worden ingespan
nen, door middel van een in ver
ticale richting verstelbare draad
spindel met klemdop.
De standaard heeft een zware zes
kante kolom, 24 dik, met een ver-
tanding waarlangs het bewegen
de deel wordt bewogen. Dat
maakt zuiver werken mogelijk;
van „slag" op de machine is vrij
wel geen sprake. Verder is de
standaard voorzien van een diep
te-aanslag en een mm-schaal. die
vooral bij frezen de exactheid
bevordert.
De uitlading (dat is de afstand tus
sen het hart van de boorkop en de
kolom) is behoorlijk ruim: 9,5 cm.
Op de royale voetplaat kan even
tueel een speciaal voor deze stan
daard ontworpen snelspanklem
worden bevestigd die vooral ge
makkelijk is voor het inspannen
van rond materiaal.
De adviesprijs van de standaard is
f78,95. De snelspanklem kost
f 38,60. Een dergelijke uitrusting
maakt van uw „boortol" een (bij
na) professionele kolomboorma
chine. annex freestafel.
De „echte" werkbank, zo'n ding
van bijv. dik beukehout, zware
poten, gereedschapslade, mis
schien zelfs een kastje onder het
blad, voorzien van „voor- en zij
tang" (klemmen aan de voorkant
en rechts opzij) lokt u misschien
verleidelijk toe. Aanschaf heeft
echter alleen zin wanneer u over
een permanente ruime werk
plaats beschikt.
In de meeste gevallen is een wat
eenvoudiger werkbank een aan
trekkelijker oplossing. Niet al
leen omdat u daarmee veel goed
koper uit bent, maar ook omdat
hij veel „flexibeler" is. U kunt
hem neerzetten waar u wilt; u
hoeft dus niet altijd het werkstuk
naar de werkbank te brengen.
Stevigheid vereist
Voor veel doe-het-zelvers is het
zelf-maken van een werkbank
een uitdaging. Het is echter niet
zo eenvoudig om een goede (ste
vige!) werkbank te maken: het
vergt althans enige ervaring in
houtbewerking.
Het maken van een wegklapbare
werktafel vereist het monteren
van een scharnierend pootstel. Er
zijn, afhankelijk van de indivi
duele situatie, vele verschillende
oplossingen voor te bedenken.
De fout die bij het zelf-fabriceren
van een werkbankje of werktafel
vaak wordt gemaakt, is dat het
werkbankblad te licht wordt uit
gevoerd. Een stuk spaanderplaat
is beslist onvoldoende; dat gaat
„veren", doorbuigen. Twee van
die stukken spaanderplaat op el
kaar lijkt heel wat beter, maar
dan blij kt het blad al snel krom te
trekken. Het is daarom zeker niet
overdreven om een blad van een
zelfgemaakte werkbank, wan
neer dat van spaanderplaat wordt
vervaardigd, uit drie op elkaar
gelijmde stukken spaanderplaat
te construeren.
Het struikelblok bij het maken van
een werkbank is verder veelal de
constructie van het onderstel.
Aan de „stijfheid" van een werk
bank moeten heel wat zwaarder
eisen worden gesteld dan bij een
tafel; zomaar een stel poten eron
der is niet voldoende. Wordt het
een aan de muur gemonteerde,
wegklapbare werkbank, dan is
een uitermate stevige, scharnie
rende constructie nodig.
Hobby-meester
De kant-en-klaar verkrijgbare
inklapbare werkbank heeft dan
ook veel opgang gemaakt. In het
algemeen kan men echter nau
welijks van een „werkbank"
spreken; wie redelijke eisen aan
zo'n ding stelt, verlangt toch een
normale werkhoogte. en dat
mankeert nu juist aan de populai
re inklapbare werkbanken.
Onlangs zagen we in Duitsland een
nieuwe inklapbare werkbank,
waarvan een der bekendste dhz-
experts in dat land vertelde: „Dat
is nu een echte werkbank, maar
met alle gemakken van het
inklapbare type. Wunder-
bar".
Wat we nog wel het meest „wun-
derbar" vonden, was dat het een
Nederlands produkt bleek te zijn.
In Duitsland al heel populair, hier
in Nederland in slechts enkele
dhz-zaken verkrijgbaar.
We hebben de uitvinder en fabri
kant van die bank, de heer Sege-
rink, gevraagd hoe dat nu zit. Zijn
verhaal kwam erop neer dat de
detaillist in het algemeen geneigd
is om „probleemloze" dingen te
verkopen: produkten waarvoor
hij niet hoeft te praten, die ge
woon verkocht worden omdat er
immers zo'n enorme reclame
voor wordt gemaakt.
Als constructeur van die werkbank
(Hobby-Meester geheten) is hij
natuurlijk niet onbevooroor
deeld. Daarom hebben we die
Hobby-Meester zelf eens aan de
tand gevoeld. Conclusie: inder
daad een „echte" werkbank,
hoogte 83 cm, heel gemakkelijk
in- en uitklapbaar, stevig op de
poten, werkbankblad 120x45 cm
(3 cm dik gestoomd beuken mul
tiplex). zware klem. voorzien van
gereedschapsvak, geleverd met
twee „ouderwetse", maar prima
werkende klemhaken, waarmee
elk werkstuk snel kan worden
ingeklemd op het werkbankvlak.
De adviesprijs van de Hobby-
Meester is f 270.
Nu loopt u de kans dat uw dhz-win-
kelier er nog nooit van heeft ge
hoord. Vraag dan, als u er wat
meer van wilt weten, maar infor
matie aan de fabrikant, Segerink,
Denekamp, 05413-1436.
Algemeen in gebruik zijn de be
kende wandplaten, op dragers
gelegd. Die dragers zijn dan weer
bevestigd in wandrails met
gaatjes of sleuven. De waardering
voor dergelijke systemen is niet
bij iedereen even groot. De rails
en de dragers vormen in een strak
en modieus interieur toch een ze
kere verstoring. Sommige fabri
kanten van dergelijke systemen
hebben gepoogd dit zo goed mo
gelijk te ondervangen door de
rails wat minder opvallend te
maken, dus zonder gaatjes maar
met een lange doorlopende heel
smalle gleuf. De rails en de dra
gers blijven niettemin zicht
baar.
Er is een uitstekende doe-het-zelf-
methode om wandplanken voor
boeken e.d., weliswaar tot een
maximum breedte van ca 30 cm,
te bevestigen zonder dat er iets
anders zichtbaar is dan die plan
ken zelf. Die methode heeft nog
andere voordelen: in plaats van
de normaal gebruikelijke ca 18
mm dikke panelen, die vooral bij
wat langere lengten nogal „iel"
aandoen, kunnen schappen van
forse diktematen worden toege
past.
Het hele kunstje komt hierop neer:
voor elke schap neemt u twee
stroken spaanderplaat van 18
mm dik, dat is samen 36 mm. Die
lijmt (schroeft, spijkert) u met
een tussenlaagje van bijvoor
beeld 4 mm dik triplex op elkaar.
Langs beide lange zijden komt
zo'n strookje; ofwel u neemt een
strook triplex van dezelfde
breedte als de schappen zelf. Dat
levert een totale dikte van 4 cm
op.
Zet op de wand een zuiver horizon
tale lijn uit, op de plaats waar de
boekenplank moet komen. Kruis
op onderlinge afstanden van ca
50 cm de plaatsen voor boorgaten
af. Boor daar gaten tot ca 9 cm
diep (in een halfsteensmuur: tot
ca 7 cm diep) en zorg ervoor dat
deze in beide richtingen haaks
geboord worden. Een geschikte
boordiameter is 8 mm. Zuig de
gaten stofvrij. Zet in die gaten op
maat gezaagd betonijzer met een
diameter van 8 mmr. De lengte
van de stukjes betonijzer hangt af
van twee factoren: de diepte van
de boorgaten en de breedte van
de planken.-Stel dat de gatdiepte
8 cm is en u wilt planken van 25
cm breed bevestigen. Dan is een
geschikte lengte 8 plus 15 is 23
Sla de stukjes betonijzer in de ga
ten. Kijk of ze inderdaad goed
recht uit de muur steken; vooral
hun horizontale stand in de leng
terichting is van belang. Het is
daarom verstandig om tijdens het
boren van de gaten een helper
met een „zuiver oog" te laten kij
ken of u de boormachine in de
juiste stand hebt.
Leg nu de inmiddels geconstrueer
de plank (de twee stroken plaat
materiaal met een tusselaag van
triplex) op de uit de muur ste
kende stukken betonijzer. Schrijf
nauwkeurig de positie van de be
tonijzers af op de plank. Neem die
over op de zijkant (achter) van de
plank en boor precies in het mid
den van de dikte gaten in de
plank. Het is wel handig om de
diameter van die gaten 1 mm gro
ter te nemen, dus bij betonijzer
van 8 mm, gaten van 9 mm in de
planken. Maak de gaten in de
planken ca 1 cm dieper dan de uit
de muur stekende lengte van de
betonijzers. Zuig de gaten stof
vrij.
U kunt nu de planken eenvoudig op
de stukken betonijzer steken.
Controleer eerst of alles past (met
name: of de achterkant van de
planken strak tegen de wand
aansluit) en dan haalt u ze er weer
af om ze af te werken. Schilderen,
bekleden met hardplastic of vi
nyl, fineren, alles is mogelijk.
Dan brengt u ze aan. De betonij
zers dragen elke plank volstrekt
onzichtbaar. Ze zijn zo nodig ook
weer te verwijderen.
In de auto hangt altijd een geurtje (meestal een weinig appetijtelij
ke mix van diverse luchtjes, waaronder die van uitlaatgassen van
het overige verkeer) en dat kan hinderlijk zijn.
Om een frisse atmosfeer in de auto te bewerkstelligen, is er sinds
kort een „freshball" te koop, een miniatuurvoetballetje dat vol zit
met een extract van appelgeur. De ventilatieluchtstroom ver
spreidt die geur door het hele compartiment. Het werkt zo'n
maand of drie en zowel de uitlaatgas- als de eigen sigaretten-
luchtjes worden erdoor verdreven, althans onderdrukt.
In Engeland gebruiken automobilisten de „frisse bal" al een tijdje,
maar daar is hij uiteraard uitgevoerd als golfbal. In de autoshops
is de Freshball te koop voor f 4,95.
Wat niemand ooit voor mogelijk had gehouden: glas k;in net als
hout, metaal enz. op een draaibank worden gedraaid! In het Phi
lips Natuurkundig Laboratorium in Eindhoven is dat onlangs
bewezen. Het glas moet daarvoor op een verhoogde temperatuur
worden gebracht. Net als bij mctaaldraaien komt er dan een
keurige, lang-gekrulde „spaan" af.
Deze nieuwe techniek ligt helaas niet binnen he't bereik van de
amateur-draaier. Maar wie weet komt ook dat nog een keer. Vol
komen nieuwe hobbymogelijkheden zouden dan in het verschiet
liggen!
Een van de nieuwtjes van de Najaarsbeurs in Utrecht was de Cool-
can van Curver, een dubbele ring van kunststof, waarin twee
flessen passen. Het is echter tegelijkertijd een reservoir, met een
inhoud van een liter. Thuis doe je er. daags voor een picnic of een
dagje naar het strand, een lekker drankje (niet koolzuurhoudend)
in en dan leg je hem in de diepvries.
De volgende dag twee flessen limonade in de nngen.en die blijven
dan een hele tijd lekker koel. Tegen dat de inhoud geconsumeerd
is, is de limonade in de Cool-can ontdooid en dan heb je dus nog
een liter frisse frisdrank. De Cool-can, die f 6,95 kost. is intussen
verkrijgbaar op de campingafdeling van V en D-filialen.
Lang niet alle korte-golfradio's brengen de wereld binnen bereik.
Van negentien onderzochte wereldontvangers kregen er maar
vier het predikaat „goed" mee. Slechts zeven radio's gaven op de
korte golf ook zwakke zenders onder ongunstige omstandighe
den weer. De slechtere radio's ontvangen alleen sterke zenders,
maar ook dan met ruis en bijgeluiden.
Tot deze conclusie komt de Stichting Vergelijkend Warenonder
zoek na een test van wereldontvangers. Deze radio's, vanerend in
prijs van f150 tot f1600, /'in speciaal bedoeld voor nieuws uit
verre landen en bijvoorbeeld ontvangst van Radio Nederland
Wereldomroep in het buitenland.
Uit het onderzoek is gebleken dat de verstaanbaarheid geen
problemen gaf. Wel werd muziek op de FM-golf door een aantal
radio's niet zo best weergegeven. Een van de onderzochte toe
stellen bleek elektrisch onveilig. Alle radio's spelen zowel op
lichtnet als op batterij.
Batterijen verslinden echter aanmerkelijk meer energie. Bij som
mige korte-golfradio's was het gebruik van batterijen honderd
keer duurder dan gebruik via het lichtnet. Aan de gebruiksaan
wijzingen schort nog veel, terwijl dat bij dergelijke ingewikkelde
radio's van essentieel belang is. Bij drie van de onderzochte we
reldontvangers ontbrak zelfs een gebruiksaanwijzing in het Ne
derlands.
