Dwaling ontmaskeren toerusten tegen racisme Picasso-collectie: een trekpleister in Parijs 891012131415 Verdeeldheid belemmert getuigenis Gesprek tussen confessioneel-gereformeerden en synodebestuur invia/79 DINSDAG 6 NOVEMBER 1979 Er komt binnenkort een gesprek tussen het synodebe stuur (moderamen) van de Gereformeerde Kerken in Nederland en het bestuur van het Confessioneel Gere formeerd Beraad (CGB). Dit beraad had het bestuur van de synode om een samenspreking gevraagd, en wel naar aanleiding van indringende vragen over allerlei kerke lijke kwesties die het CGB van vele kanten bereikten. Volgens het Confessioneel Gereformeerd Beraad blijkt uit tal van reacties op kerkelijke ontwikkelingen en toestanden dat vele gereformeerden zich in een "ernsti ge crisissituatie" bevinden. Het gesprek met het synodebe stuur is bepaald op vrijdag 16 no vember. Op een appeldag van het beraad in Zwolle (2500 aanwezi gen) zei de predikant R. van den Berg uit Ermelo dat in vele gere formeerde kerken een groeiende bezorgdheid en geestelijke nood is waar te nemen. Dr. B. van Oe- veren uit Rijnsburg sprak van een "diepe kloof tussen de nieu we theologische ontwikkelingen en de traditionele geloofsbele ving van velen". "Die kloof is overal zichtbaar". In dit verband noemde Van Oeve- ren de overweging in sommige gereformeerde kerken om de openbare geloofsbelijdenis af te schaffen. "Als dat zou gebeuren, zouden het beleid en het karakter van de gereformeerde kerken worden aangetast", zei Van Oe- veren. De confessioneel-gere formeerden hebben ook moeite met de deelneming van kinderen aan het avondmaal. Een ander negatief symptoom zag de Rijns- burgse predikant in de weigering van sommige theologiestudenten om de belijdenisgeschriften van de kerk te ondertekenen. Dr. van Oeveren De Haarlemse dominee C.van de Velde achtte leeruitspraken niet voldoende. "Er moeten ook tuchtmaatreglen komen, want de dwaling moet worden ontmas kerd. Wij willen geen modalitei- tenkerk waar de ene predikant zus en de andere zo spreekt". Tijdens een forumdiscussie bleek de rector van de theologische ho geschool (Kampen), prof. dr. K. Runia, het niet eens te zijn met de gift van f. 25.000 uit de algemene middelen van het gereformeerde Werelddiakonaat aan het Patriot tisch Front van Zimbabwe-Rho- desië dat op het ogenblik deel neemt aan de besprekingen in Londen over de toekomst van dit land. Dat bedrag had, volgens Runia, uit het speciale fonds moeten komen. Hij zou hetechter onjuist vinden als kerkleden nu hun bijdrage aan het Werelddia konaat introkken. Overigens was hij wel "blij" met de onderhan delingen in Londen. Een voor Runia "moeilijk en ge voelig" punt was de vraag of een plaatselijke kerk die een predi kant wil beroepen naar de poli tieke kleur van deze kandidaat mag vragen. Hij meende dat men niet alleen het recht maar ook de plicht heeft dit met de beroeps predikant te bespreken. Op wel ke manier dat gebeurt moet dan wel eerst worden doorgepraat. De Indonesische domi nee Lukito Handojo heeft de indruk dat men in de Nederlandse kerken niet beseft dat ook de Nederlandse christen in een min derheidspositie zit. Op uitnodiging van de Hervormde Kerk werkt ds. Handojo in ons land als missionair predikant vanwege de Indonesische kerken. Een werkgroep onder steunt hem hierbij. Hij heeft de werkgroep een brief geschreven en deze stuurde die door naar kerke raden en zendingscommis- sies met de bedoeling er reacties op te krijgen. In de brief zet ds. Handojo uiteen dat zending, evangelisatie en diakonaat (praktische dienst) in wezen één zijn en dat de hele christelijke ge meente daarbij betrokken is. Als christen in Indonesië is hij wel gewend aan een minder heidspositie. De Nederland se christenen zijn zich nog onvoldoende bewust van hun eigen positie. Het is hard nodig dat de kerken zich vooral ten opzichte van el kaar anders gaan opstellen. "Laten we met de verschei denheid die er is proberen elkaar beter te leren kennen, elkaar aan te vullen, te steu nen, te bemoedigen. De kerk Nationaal beraad in Hierden Ds. van der Veen. Hoe staat het met het racis me in Nederland? Zijn de kerken toegerust om het ef fectief te bestrijden9 Deze vragen stonden ter discussie op een besloten beraad dat de Raad van Kerken in Nederland te Hierden (bij Harderwijk) heeft gehouden. De dertig aanwezigen - van wie zes uit minderheids groepen in ons land - kwamen tot verscheidene aanbevelingen voor de Raad van Kerken en voor het Europese beraad in maart volgend jaar te Stockholm over dit onderwerp. Begin dit jaar besloot het centrale comité van de Wereldraad van Kerken tot het houden van natio nale. continentale en mondiale raadplegingen over het antwoord van de kerken op het racisme in de jaren 80. Het beraad op we reldniveau zal midden juni vol gend jaar in ons land (Drieber gen) plaats hebben. Dat moet op zijn beurt voorstellen doen voor de volgende vergadering van het centrale comité van de Wereld raad in augustus volgend jaar in Genève. Verstrooiden Ds. R. J. van der Veen. algemeen secretaris van de Nederlandse Zendingsraad, die aan het over leg in Hierden deelnam, beant woordt zelf de vraag of de kerken zijn toegerust om het racisme te bestrijden met nee. Over de min derheidsgroepen zei hij dat deze onder ons als "verstrooiden" ie- ven. "Zij moeten in staat worden gesteld, hun eigen bijdrage aan de Nederlandse samenleving te geven" Een van de aanbevebngen is dat de kerken zich concreet in dienst van de minderheidsgroepen stellen. Dat wil zeggen: kerkge bouwen beschikbaar stellen, woordvoerder zijn van hen die de ambtelijke weg niet kennen, erop aandringen dat buitenlandse werknemers die langdurig in ons land verblijven politiek stem recht krijgen, en medewerking verlenen aan de oprichting van een interreligieus beraad op na tionaal niveau. De Raad van Kerken moet voor rang geven aan de plannen van zijn sectie "Dienst" tot vorming van een "multiraciale taak groep", met een vrijgestelde functionaris voor de minder heidsproblemen. Zo mogelijk vóór december volgend jaar zou de raad. luisterend naar de min derheidsgroepen, een eigen be leidsvisie voor de lange termijn moeten formuleren. De probleembuurten in de grote ste den mogen niet het slachtoffer van de minderheidsgroepen worden. Beide vraagstukken moeten tegelijk worden aange pakt. "Anders krijgen we eerder rassenrellen dan een multiraciale samenleving", aldus Van der Veen. Beter gesprek Er zijn ook aanbevelingen gedaan met betrekking tot het r andere landen. Toegespitst op Zuid-Afrika luidt een van de voorstellen dat de kerken geen delegaties naar dit land moeten sturen zonder vertegenwoordi gers uit de raciale gemeenschap pen wier lot ter discussie staat. Omgekeerd moeten de Neder landse kerken, ter bespreking van het rassenvraagstuk, geen Zuidafrikaatise delegaties ont vangen waarin de eigen verte genwoordigers van andere ra ciale groepen ontbreken. Ds. Van der Veen: "Wij zien af van het recht, over anderen te praten zonder dat zij aanwezig zijn" "Dan ontstaat er een beter ge sprek". De kerken zullen ook "tegen-in formatie" moeten gaan geven ter correctie van de "vertekende" in formatie die kan rekenen op steun van regeringen en anonie me fondsen. De Wereldraad van Kerken wordt aanbevolen, ge meenschappen die deze "tegen- informatie" verspreiden finan cieel te helpen. Indonesische predikant over Nederland moet haar geloof ten opzich te van de wereld verweg en dichtbij geloofwaardig ma ken. Niet-christenen worden afgeschrikt als blijkt dat bij christenen de daden niet met de woorden kloppen". Handojo noemt de verdeeld heid van de kerken een "be lemmering om in onze sa- menleving te kunnen getui gen". "Wij leven in een over gangstijd, waarin het erop aan komt elkaar te vinden in de formulering en beleving van ons geloof". De Indone sische predikant signaleert in zijn brief aan de werk groep ook een gebrek aan onderlinge gemeenschap onder Nederlandse christe nen. "Christenen zijn in hun omgeving niet herkenbaar. Er is een gemis aan warmte en gemeenschap in de kerk, ook aan levend geloof'. "De kerk kan alleen iets beteke nen in het leven van elke dag als zij weet wat er in de sa menleving aan de hand is". Olie-embargo. Een aantal theologen (onder wie de hoogleraren Rothui zen, Kampen, en Schillebeeckx, Nijmegen, en oud-hoogleraar Verkuyl) heeft de kamerleden van het CDA met klem gevraagd, bij de regering aan te dringen op steun aan een internationaal olie-embargo tegen Zuid- Afrika. Dat is, volgens hen. een van de laatste geweldloze middelen om het apartheidssysteem te laten verdwijnen. Beroepingswerk. Hervormde Kerk: beroepen te Moerkapelle J. den Hoed Sliedrecht, te Papendrecht W. Verboom, Waddinxveen; aange nomen naar Heukelum (ZH) kandidaat R. J. de Vries Driebergen (die hiermee bedankte voor o.a. Leimuiden); bedankt voor VlaardingenC. D. Kousemaker Zwijndrechl. Gereformeerde Kerken: beroepen te Brussel (Verenigde Protestantse Kerk) H. van Tilburg Zwartsluis. Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt: aangenomen naar Assen R. Tim merman Heemse, naar Bussum J. J. Burger Dokkum; bedankt voor Vlaardingen H. Veldman Wetsinge-Sauerd, voor Kampen A. N. Hen driks Amersfoort. Gereformeerde Gemeenten: beroepen te Boskoop A. Vergunst Veen, te Katwijk aan Zee C. Wisse Kootwijkerbroek. Liedboek. De hervorifide kerkeraad in Rijnsaterwoude heeft, hoewel niet met algemene stemmen, besloten in januari het nieuwe liedboek voor de kerken officieel in de diensten te gaan gebruiken. PARIJS (GPD) - Vijfduizend men sen staan per dag op de stoep van het Parijse Grand Palais om Picasso te zien. Tot 7 januari is een gedeelte geëxposeerd van de collectie die de Franse staat verwierf uit de nalatenschap van de Catalaanse meester die zijn leven in Frankrijk sleet. Het gaat om de betaling van de suc cessierechten in goederen tot een waarde van ongeveer 290 miljoen francs. De door drie ex perts voor de gemeenschap uit gezochte collectie omvat 228 schilderijen, 149 beeldhouw werken, 1495 tekeningen, 1622 gravures, 85 keramicken plus nog eens 32 schetsboeken en een grote verzameling privé-docu- menten. De Franse staat is niet al te vlug over de brug gekomen in zijn be wondering voor Picasso. Pas in 1950 kocht men een eerste doek aan. Toch trok de overzichtsten toonstelling ter gelegenheid van de 85e verjaardag van de meester in 1966 ruim 800.000 bezoekers n collectie zal een permanente bestemming vinden in het 17e eeuwse 'Hotel Salé' in de Parijse buurt 'Marais'. De res tauratiewerkzaamheden en de inrichting moeten in '81 tot de opening van het Picasso-mu- seum leiden. Het zal de grootste Picasso-verzameling van de we reld zijn. Toch kan het Hotel Salé niet meer dan 1500 bezoekers per dag verwerken. Gigantische op stoppingen laten zich dan ook al gemakkelijk voorspellen. Het was tijdens de overzichtsten toonstelling van '66 dat Picasso zo woedend wen, op de toenma lige minister van cultuur André Malraux dat hij niet alleen het Legioen van Eer van de hand wees maar ook zijn plannen wij- ADVERTENTIE Gratis boekenkrant met verrassende aanbiedingen. De gratis boekenkrant van De Slegtc is weer uit Vol nieuwe boeken voor verrassend lage prijzen Even wat voorbeelden noemen..? ABC voor de Ski-sport. Van 19.90 voor 9.95. Het Grote Basis Kookhoek. Van 29.50 voor 16.90. Gloednieuwe Science Fiction romans. Van 17.90 voor 6.95. Dc Slcgte is een goeie voor voordelige boeken. Snel halen dus die krant bij BoekhandelJ.de Slegte b.v. Breestraat 73,2311 CJ Leiden. Tel.071-122007. zigde om zijn ling aan de Franse staat na te la ten. De woede van Picasso was gewekt toen Malraux niets on dernam om zijn geliefde atelier in de rue des Grands-Augustins van slopershanden te redden. De mogelijkheid om successie rechten niet in geld maar in goe deren te betalen was een idee van de toenmalige minister van fi nanciën Valéry Giscard d'Es- taing. die nu als president van de republiek heeft verklaard dat de verwerving van de Picassover- zameling door de staat de belang rijkste verrijking van Franse mu sea betekent sinds de 18e eeuw Men mag daaruit concluderen dat de president duidde op de Franse revolutie waarin kunst in privé-bezit onteigend werd om later in het Louvre te worden op gehangen en in de provincie te worden verspreid. Jacqueline Picasso werd van Pi casso's vele vrouwen tenslotte zijn weduwe en zij schonk na de dood van de meester op 8 april 1973 de privé-collectie van niet- Picasso's van Picasso aan de staat. Vorig jaar was deze boeien de verzameling te zien in het Louvre. Er zijn doeken bij de Ce zanne, Matisse en de douanier Rousseau, die vanaf'81 ook in het Hotel Salé te zien zullen zijn. Deze schenking ontsloeg de erfge namen echter niet van de plicht ook nog successierechten te be talen. Ingevolge de Wet-Giscard mocht de,4taat een derde uitkie zen uit ie gigantische verzame ling van 1885 schilderijen, 7089 tekeningen, alle 1228 beelhouw- werken, de 3333 stuks aardewerk, de 30.000 prenten, de geïllu streerde boeken en een honderd tal schetsboeken. Picasso be waarde alles. Wanneer een atelier vol was en hij er zelf niet meer bij kon, zocht hij een nieuw atelier en deed hij de deur van het vorige achter zich op slot. De waarde van wat Picasso naliet wordt op één miljard 154 miljoen francs geschat. Iedereen was het er over eens dat zulke bedragen relatieve begrip pen zijn. Het mag waar zijn dat een stilleven van Picasso afgelo pen juli bij Sotheby's in Londen ruim twee miljoen gulden op bracht. Een verkoop op grote schaal zou de waarde echter on vermijdelijk doen dalen eenvou dig omdat niemand een hogere prijs zou kunnen betalen. Door de nu gevonden oplossing is het waardepeil gered. De aan de staat vervallen kunstwerken komen nooit meer op de markt. Zowel de gemeenschap als de familie kun nen tevreden zijn. Picasso staat weer in het middelpunt van de belangstelling, nadat er enige twijfels waren ontstaan na de laatste wat rommelige en te over dadige overzichtstentoonstelling in Avignon in '73. Men kreeg toen toch wel sterk de indruk dat de schilder er de latere jaren maar wat zorgeloos op los had gepro duceerd. Erfgenamen De onderlinge strijd tussen de erf genamen van Picasso vormde lange jaren een dankbaar thema voor de roddelrubrieken. Aan vankelijk zag de zaak er nog sim pel uit na Picasso's dood waren (Door Rudolph Bakker) alleen Jacqueline en de zoon Pa olo uit het huwelijk met Olga Khoklova officieel erfgenaam. In '75 beroofde Paolo zich van het leven en liet op zijn beurt twee erfgenamen na: zijn kinderen Marina en Bernard. En dan was er de lange reeks processen van de kinderen die Picasso verwekt had bij geliefden met wie hij niet voor het altaar verschenen was Onder hen waren Claude en Pa loma uit Picasso's relatie met Frangoise Gilot, die over haar samenleven met de meester een boek schreef dat een wereldsuc ces werd. Toen de Franse rechter al deze kinderen ook tot de nala tenschap had toegelaten, stegen de successierechten aanzienlijk omdat het nu niet meer om twee maar om zes erfgenamen ging. Een staatscommissie legde geduld en diplomatie aan de dag en met veel schriften en schipperen kon de lieve vrede worden bewaard. Er blijft trouwens nog zoveel voor de familie Picasso over dat ze niet van de honger zal omko- Een verklaring voor de ook nu weer fenomenale toeloop van het publiek in het Parijse Grand Pa lais is nog niet gegeven. Als be zoeker tussen de bezoekers stelt men vast dat de aandacht toch allereerst blijft uitgaan naar het werk dat steunpunten biedt met de herkenbare omgeving. En er is de irritatie als Picasso het be grijpbare moois moedwillig be gint te vernielen. „Bij mij" - zo sprak de meester eens - „is een Een olieverfschilderij dat Picasso in 1924 maakte t ge zoon Paolo in harlekijnspak. schilderij een som van vernielin gen". En daarin volgt het Franse publiek de maker maar aarze lend, hoort men nog steeds kre ten van protest of afgrijzen. Het publiek is tegelijkertijd niet he lemaal in staat de momenten van werkelijke spanning in het leven van de kunstenaar te doorzien, zoals in zijn eerste kubistische periode van 1906 tot 1914, welke periode wellicht van doorslagge vende betekenis is geweest in de ontwikkeling van de moderne kunst. Een zekere massahysterie is aan de happening in het Grand Palais niet vreemd meer. Naarmate kunst onbetaalbaarder en daar door onbereikbaarder wordt, stijgt de geheimzinnigheids- waarde, en neemt het aantal wachtenden voor u in de massa musea met de dag toe. ADVERTENTIE OONDcRDAu VRIJDAG ZATERDAG MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 18