Eten van eieren niet zonder meer afraden DOORGEEFKASTJES TOCH WEL HANDIG Verfschrapper met hardmetalenmesje Trucendoosjes voor smalf ilrner Zuinige open haard Voorzitter Produktschap voor Pluimvee en Eieren in het geweer tegen Nederlandse Hartstichting nmsmtmn-- HOUTSNIJDEN EN VERGULDEN Voor het houtsnijwerk, dat in de „strakke meubelmodetijd" van kort na de oorlog helemaal uit de gratie scheen te raken, is de laat ste jaren een sterk oplevende be langstelling te zien. Voor veel mensen is het zelf maken van houtsnijwerk bovendien een boeiende vrijetijdsbesteding. Daarvoor hoef je geen ware kun stenaar te zijn, hoewel menigeen door oéfening en liefde voor de hobby tot heel boeiende resulta ten kan komen. Voor die mensen is het pas verschenen boek „Houtsnijden, beeldhouwen en vergulden" (door William Whee ler en Charles H. Hay ward, ver taald door K. C. M. van Berckel) een uitstekende gids. Het helpt de geïnteresseerde beginner op weg, maar zal ook de al enigszins gevorderde sterk aanspreken.s Houtsnijden en beeldhouwen lig gen vrij dicht bij elkaar. Dat ook aandacht wordt besteed aan de techniek van het verguien is een sterke pré van dit boek. Hoewel er veel direct na te maken voorbeelden worden gegeven (met ontwerpen op een ruitjes achtergrond, zodat ze gemakke lijk kunnen worden overgeno men), sporen de schrijvers toch de lezer-gebruiker van het boek aan om wat het ontwerpen betreft het initiatief te nemen. Een zelf bedacht ontwerp is immers heel wat dankbaarder dan een beeld uit een boekje. .Houtsnijden, beeldhouwen vergulden", waarin ook aandacht wordt besteed bruik en onderhoud van het spe ciale gereedschap, is uitgegeven door Kluwer Technische Boeken en kost 24,50. Omvang: 140 pagina's. Veel smalfilmers willen meer dan hun camera toelaat. Het maken van animatiefilms waarbij bv. speelgoedpoppen tot leven komen. Speciale tructitels om hun kijkers in verbazing te brengen. Of het snel openbloeien van een bloem. Laten zien hoe de zon snel in de zee zakt of het ver keer voor hun huis in een gekke warboel ontaard, om dat alles ineens veel sneller gaat. In dure filmcamera's zitten de mogelijkheden daartoe meestal al ingebouwd. Scha kelaars die omschreven wor den als b.v. intervaltimer voor enkelbeeldopnamen met zelfkozen pauze's, voor die snel openbloeiende bloem bv Animatietimer, waarmee men naar wens 1 of 4 beeldopna mes kan maken. Voor teken en poppenfilms, maar ook om het verkeer op straat razend snel te laten gaan. Seltimer: een piefje waarbij de camera automatisch na 10 sekonden gaat filmen en dat gedurende 5 of 10 sekonden blijft doen. Presettimer, de camera filmt, maar stopt automatisch af 15 Km. Sankyo heeft nu een los 1 ceidoosje gebouwd, wa al de bovenbeschreven t besloten zitten. Het kar elke moderne Smalfilms ra met een plug voor een electrische afstandsbt ning worden aangeslc Daarmee heeft die goed! camera ineens de moge heden van zijn dure g broer gekregen. De ad' prijs van het apparaatje, krijgbaar in de fotospec zaak is 215,-. Informa Transcontinenta B.V., B weg 40, 1043 AP Amsterc CONSTRUCTIETEKENING Er bestaat nu (eindelijk) ook een verfschraper met een mesje van hardmetaal. Dat maakt dit ge reedschap voor de gemiddelde doe-het-zelver aanzienlijk langer bruikbaar. Hardmetaal (wolfram) is geen staal, maar een zeer spe ciaal metaal met een hardheids graad die maar nauwelijks on derdoet voor die van diamant. De geslepen kanten blijven dan ook zeer lang scherp. Een gewone stalen schraper ver liest zijn scherpte vaak „onge merkt"; je blijft ermee doorwer ken, terwijl hij eigenlijk allang te bot is om nog goed te kunnen werken. En van naslijpen komt vaak niet zoveel. Daarom is een schraper met een hardmetalen mesje voor elke doe-het-zelver een uitkomst. Voor de vakman-schilder trou wens niet minder. De fabrikant is Sandvik, die ook hardmetaal- producent is. Een gereedschap helemaal uit eigen huis dus. Het met twee schroefjes gemon teerde mesje heeft twee geslepen kanten. Na verloop van tijd kan het dus gedraaid worden. Zijn op de lange duur beide snijkanten toch bot geworden (hetgeen in de dhz-praktijk wel een paar jaar kan duren), dan wordt eenvoudig een nieuw mesje (los verkrijg baar) aangebracht. De nieuwe Sandvik-schraper kan zowel trekkend als duwend wor den gebruikt. In bepaalde situa ties is het dan handig om het mesje aan de voorzijde van de houder te monteren. Het ding ligt lekker in de hand en werkt - we hebben het duchtig uitgeprobeerd - feilloos. Een Een aantal jaren geleden waren doorgeefkastjes tussen de keu ken en de woonkamer heel po pulair. Je kon er het servies en dergelijke inzetten, zodat je er zowel vanuit de keuken als van uit de woonkamer bij kon. Dit was natuurlijk vooral handig als er geen verbindingsdeur was en je altijd moest omlopen via de hal. Toen steeds meer mensen de keuken gingen openbreken, was het met de doorgeefkastjes vrij wel afgelopen. De open keuken is echter inmiddels ook al weer op „oog" in het handvat maakt het mogelijk de schraper op te han gen. Hij kost f 18,95, een los mesje f7,50 (adviesprijzen). zijn retour, dus is het wel zinnig om weer eens over de doorgeef kastjes te gaan denken. Behalve de mogelijkheid van het doorgeven, hebben de doorgeef kastjes nog een bijkomend voor deel. Zij besparen namelijk ruim te, doordat de kastjes voor de dik te van de muur - pakweg 11 cm - zitten ingebouwd. Dit is natuur lijk altijd mooi meegenomen, maar soms is het zelfs precies de ruimtewinst, die u nodig hebt. Bijvoorbeeld in de volgende situa tie, die in veel Nederlandse wo ningen voorkomt: een vrij lange, maar smalle keuken met aan een van de lange zijden het aanrecht, het fornuis en de koelkast. Door al die apparaten is het aantal bergkastjes klein. De keuken is te smal om tegen de andere wand een tafel te zetten, terwijl men toch wel graag in de keuken zou willen kunnen eten, of in elk ge val ontbijten. Kortom: te weinig bergruimte en geen plaats voor een tafel. Doorsnede Voor deze problemen laat de door snede een oplossing zien. Tegen de muur hangt een 70 cm brede plank met daarboven, als extra ruimte ter compensatie van het smalle tafelblad, een afzetplank van 30 cm. Deze planken hangt u het makkelijkst op met behulp van de standaardsystemen, die in de handel zijn voor boekenplan ken en werkbladen. Boven de planken zijn kastjes van 30 cm diep in de muur ingebouwd. Kastjes van deze diepte zijn ide aal voor het opbergen van bor den, schalen, glazen e.d. De kastjes steken nog geen 20 cm de keuken in. Het verschil lijkt ge ring, maar zorgt er wel voor dat de- keuken ook visueel niet nog smaller wordt dan hij al is. Al naar u wilt, kunt u de kastjes als echte doorgeefkastjes uitvoeren of de achterzijde gewoon dicht la ten en de muur aan die kant netjes afwerken. Om en om kan natuurlijk ook. Spijker dan voor een dicht kastje aan de keuken zijde een plaat zachtboard of kurk om allerlei dingen op te kunnen prikken. Zo'n plaat is in elke keuken erg handig, bijvoor beeld voor boodschappenlijst jes. Constructie Het inbouwen van de kastjes is geen moeilijk karwei, mits het een halfsteens muur betreft. Is het een dragende steensmuur, dan doet u er beter aan om de hulp van een vakman in te roe pen, die uit ervaring weet hoe hij dit varkentje moet wassen. Maai bij een niet dragende muur kunt u het rustig zelf doen. Begin met op de muur af te tekenen waar de kastjes moeten komen. Voor bij voorbeeld twee kastjes van 60 cm breed en 60 cm hoog wordt dat dan dus een rechthoek van 60 bij 120 cm. De kastjes komen binnen een houten raamwerk van balk jes van 7 cm in het vierkant. Te ken daarom een rand van 7 cm rond de oorspronkelijke drie hoek. Zet nu eerst dit raamwerk in elkaar, waarbij u er voor moet zorgen dat de kastjes er precies binnen passen. De vorm van het raamwerk is op de constructiete kening te zien. De horizontale balkjes steken 10 cm uit en de verticale steken ongeveer 2,5 cm in de horizontale balkjes door. Wie kent niet de duivelachtige „binnenvetter" uit de voor lichtingscampagnes van de Nederlandse Hartstichting? Dat was de uitbeelding van het cholesterol in het bloed, dè grote boosdoener bij het ontstaan van hart- en vaat ziekten. En het cholesterol in lever, eieren, vis, etc., dat was al minstens even slecht en gevaarlijk. Dus verdwenen in veel gezinnen de eieren van tafel, werd de boter vervangen door dieetmargarine met linolzuur en werd ook opa in het bejaardentehuis drastisch geconfronteerd met het choleste- rolspook. Natuurlijk is er wat te zeggen voor één bepaald symbool als het om preventie-voorlichting gaat. De Hartstichting had daar het cho lesterol voor uitgekozen, een vet- achtige stof die overigens heel wat nuttige functies in ons li chaam vervult. Maar cholesterol blééf de kwaaie pier en de eieren werden steeds weer aangevallen, op me- z.g. Hak nu een gat in de muur ter grootte' van de grootste recht hoek. Begin voorzichtig met een beitel een gat te hakken en haal dan steen voor steen weg. Valt er een steen teveel uit de muur, dan kunt u die er later met wat specie wel weer inzetten. Voor de uit stekende horizontale balkjes moet u in de hoeken een halve steen extra weghakken (zie teke ning). Plaats vervolgens het raamwerk voorzichtig in het uit gehakte gat en zet dit vast met vier 20 cm lange spijkers, door deze in de horizontale voegen te slaan. Nu kunt u de kastjes plaatsen; met écn kant gelijk met de muur zoals op de tekening aangegeven, maar eventueel ook naar beide kanten evenveel uitstekend. Schroef de kastjes van binnen uit onder en boven vast aan het raamwerk. Als ondanks het feit dat tal van zeer serieuze en uitermate gefundeer de wetenschappelijke studies aantoonden dat cholesterol in de voeding nauwelijks invloed heeft op het cholesterolgehalte in het bloed. Dat nu schoot ing. J. T. Mellema, voorzitter van het Produktschap voor Pluimvee en Eieren, op den duur in het verkeerde keelgat. Toen ook in de meest recente uit gave van de Hartstichting allerlei vrij ongenuanceerde informatie over cholesterol en eieren werd gepubliceerd, werd dit de heer Mellema iets te veel. En schreef hij een brief op poten naar het be stuur van de vrij machtige en rij ke Hartstichting. In het „Hart Magazine", dat in een oplage van 4,8 miljoen exempla ren door heel het land werd ver spreid gedurende de afgelopen weken, staan - zo stelt de Pro- duktschapsvoorzitter - enkele dingen die echt niet meer kun nen. Zo wordt in één zinsnede ge steld dat een teveel aan choleste rol in het bloed mede ontstaat door het consumeren van choles- terolrijke voedingsmiddelen. Volgens ing. Mellema is dit een tè eenzijdige uitspraak, omdat het cholesterol in de voeding inmid dels een van de geringste facto ren hierbij is en de invloeden van verzadigd vet veel en veel sterker zijn. Maar, zo suggereert hij in zijn brief, cholesterol doet het nu eenmaal beter als zondebok. Mellema valt ook de passage aan waarin wordt gesteld dat men zich beter maar verre kan houden van dierlijke vetten en van eieren. Naar zijn overtuiging is er nu al zoveel bekend over de betrekke lijke onschadelijkheid van het ei in de voeding, dat men niet zon der meer elke consumptie van dit produkt mag afraden. Er zijn met name in de Verenigde Staten (maar ook in Nederland) verschillende onderzoeken ge daan naar het effect op het bloed- cholesterolgehalte van een ver hoogde of verlaagde eiercon- sumptie. Aan de Wageningse Landbouwho geschool - waaraan onze enige studierichting Humane Voeding is ondergebracht - heeft men eens gekeken naar groepen men sen die eerst tien eieren per week aten en daarna een periode hele maal geen. Het cholesterolgehal te in het bloed van deze proefper sonen bleek nauwelijks te zijn gedaald. laatste volgt het netjes afwerken van de muur met specie en .het opnieuw schilderen of behangen van de muur. In het artikel over zuinige open haarden hebben wij niet vermeld om welk type open haard het ging en waar u meer informatie kunt krijgen. De haard met het draai baar glazen vonkenscherm komt uit de Supra-collectie. De goed koopste van deze haarden kost f 2825.-. de duurste 3395,- Inlich tingen over deze haarden kunt u krijgen bij de importeur BV Handels mij Hafak. Ambachtweg 3. 2220 AB Katwijk. Tel. 01718-29312.toestel 21. De Amerikaanse voedingsdesku- nidge Margaret Flynn liet men sen twee eieren per dag eten en constateerde geen échte stijgin gen van het bloedcholesterol. Aangenomen mag worden dat cholesterol in voedingsmiddelen - zoals eieren, orgaanvlees, melk en zuivelprodukten - alleen een echt slechte invloed heeft in combinatie met veel verzadigd vet. Maar dan nog is verzadigd vet in feite de grootste boosdoener. Wanneer mensen betrekkelijk veel meervoudig onverzadigde vetzuren naar binnen krijgen is de invloed van het voedingscho- lesterol uitermate gering. Het protest van ing. Mellema tegen de geringe nuances van de Ne derlandse Hartstichting komt wél in een tijd waarin de discus sie over verbanden tussen verza digd vet-voedingscholesterol, verhoogd bloedcholesterol en het optreden van hart- en vaatziekten steeds feller wordt. Al jaren worden er door niet zelden zeer gerespecteerde voedingswe tenschappers aanvallen uitge voerd op het vrij hechte bolwerk van de aanhangers van de z.g. ,,li- pide theorie In deze theorie wordt een duidelijk verband ge zien tussen de voedingsvetten en het bloedcholesterolgehalte dat voor een belangrijk deel verant woordelijk wordt gesteld voor de afzetting van vetachtige stoffen in de bloedvaten. Toch is er - dat maakte de Utrecht se cardioloog prof. dr. Meijler en kele jaren geleden op vrij opzien barende wijze duidelijk - nog maar bitter weinig bekend over de feitelijke oorzaken van veel hartaandoeningen. In zijn eigen praktijk had Meijler mensen ge had die zonder stress leefden, weinig cholesterol in hun bloed hadden en niet rookten, maar toch een infarct kregen. Nu is in ons land de „leer van de lipiden" tot nog toe vrijwel on aantastbaar gebleken. Met ijver gingen de eerste echte voedings deskundigen die ooit in ons land waren afgestudeerd de Neder landers vertellen hoe vreselijk ongezond ze eigenlijk wel aten. Zonder veel relativering werden ae traditionele denkbeelden van de oude garde voedingsdeskundi gen overgenomen. Zeer gede tailleerd worden ook nu overal de voedingsveranderingen aange geven, zonder eigenlijk al te veel rekening te houden met andere (zoals psychologische) factoren die met het eten samenhan gen. In dit licht moet men ook net in de westerse wereld vrij unieke ad vies zien dat Voedingsraad en Voorlichtingsbureau voor de Voeding aan alle Nederlanders verstrekten, om niet meer dan 2 a 3 eieren per week te eten. In feite min of meer een overbodig advies want veel méér eieren hebben de Nederlanders per hoofd van de bevolking nooit gegeten. Maar in het buitenland kijkt men toch enigszins vreemd tegen deze aanbeveling aan en wordt ze „belachelijk" genoemd, zelfs door wetenschappers die overi gens geen tegenstanders van de lipide-theorie zijn. Het is in ieder geval wel een feit dat sinds het advies van de Voe dingsraad de afzet van eieren aanzienlijk is teruggelopen, wat natuurlijk de eierproducenten steeds een doorn in het oog is ge weest. Vanuit deze optiek is de reactie van Produktschapvoor- zitter Mellema volkomen begrij pelijk. Al valt te verwachten dat de voe dingsdeskundigen steeds verder gaan in hun aanbevelingen voor een gezonde voeding, sommige deskundigen vinden hot eigen lijk voldoende het publiek er eerst van te overtuigen dat ze over de hele lijn minder moeten eten. En daarnaast te benadruk ken welke voedingsmiddelen er zoal gegeten kunnen en moeten worden om een voeding veelzij dig en volwaardig te maken. Een nog wat aarzelende voorstan der van dit standpunt is de Wage ningse hoogleraar Hautvast. Toen hij zijn ambt aanvaardde verklaarde hij onder meer. „De reclame voor boter met meer voudig onverzadigde vetzuren is echt een goede zaak. Maar wat mij tegenstaat is dat dit vrijwel als het alleenzaligmakende wordt aangeprezen. Dat is na tuurlijk nonsens. Het hele eetpa troon moet veranderen wil het ef fect sorteren. In de thans heer sende cholcsterolpaniek is er een heksenjacht op het ei ontketend. Het ei is gewoon wat het altijd is geweest: goed en goedkoop. Maar je moet er niet elke dag drie eten. want ook dan zeg ik weer te veel van iets is nooit goed

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 11