Kabinet: sociale
uitkeringen
moeten omlaag
Premie van
ziekte
verzekering
mag omhoog
FNV woedend over wetsontwerp
Steun
Toeslag onregelmatig
werk wordt verlaagd
Ook Dienstenbonden
FNV vragen 2 procent
voor
Chrysler
h'
Markt
berichten
Uitvoer aardgas groter
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet is van plan de stijging
van de sociale uitkeringen volgende jaren nog verder
terug te dringen. Dit blijkt uit een wetsontwerp van
staatssecretaris L. de Graaf van sociale zaken, dat dezer
dagen zal worden gepubliceerd en aangeboden aan het
parlement.
Dit wetsontwerp komt in de plaats
van de reeds eerder via tijdelijke
wetten genomen maatregelen tot
korting op het minimumloon en
sociale uitkeringen. Deze lagere
stijging gold alleen voor dit jaar.
Het kabinet heeft tijdens de be
handeling van het zogenaamde 1 -
juli-pakket toegezegd met een
definitief wetsontwerp te zullen
komen, dat per 1 januari 1980 van
kracht moet worden. Op dit mo-
ment ligt het wetsontwerp nog
voor advies bij de Raad van Sta-
x te.
Volgens de plannen van de rege
ring wordt het wettelijk mini
mumloon geschoond, dat wil
zeggen dat elementen die tot nu
toe meetellen voor de berekening
van de halfjaarlijkse verhogin
gen, buitenspel worden gelaten.
Dit betekent dat deze mini
mumlonen jaarlijks een half tot
een heel procent minder zullen
stijgen.
"Mes"
Ook gaat het mes in de sociale uit
keringen. In 1980 komt er nog een
gedeeltelijke compensatie voor
mensen die al langer in de sociale
zekerheid lopen, maar „de rege
ring acht het onmogelijk voor een
langere periode een garantie voor
handhaving van de koopkracht te
geven". In het wetsontwerp
maakt de regering een einde aan
de koppeling van lonen en uitke
ringen.
Volgens de plannen van de rege
ring moeten de uitkeringen ach
terblijven. Voor zover er geen
systeemfouten zijn gemaakt die
tot inhoudingen kunnen leiden,
verlangt de regering een „solida
riteitsbijdrage" van de uitke
ringstrekkers. Uit de regerings
voornemens kan worden ge
concludeerd, dat de aanvankelij
ke voornemens om elk half jaar
en half procent in te houden, zijn
vervangen door een geheel ander
systeem.
Laagste uitkeringen
Ook op de laagste uitkeringen zal
scherper belasting worden gehe
ven. Dit betekent onder meer dat
op de aow voor gehuwden maan
delijks f 18 meer wordt ingehou
den. Daarvan is f 6,10 al geïncas
seerd via de halfjaarlijkse stapjes
van een half procent. Bij de wao
wordt f27,70 gekort, waarvan
f22,80 nog moet worden verre
kend. De netto-bijstandsuitke
ring voor een echtpaar wordt
f 27,30 minder, waarvan f 22,30 in
1980 nog moet worden verre
kend.
De hogere uitkeringen gaan ook
omlaag. Bij de wao'ers is het net
to inkomensverlies iets boven het
f62,
f57
gaat f 77 omlaag, waarvan f 67 in
1980 en volgende jaren. De uitke
ring komt daarmee dan op f 1599.
Een uitkering op het niveau van
anderhalf maal modaal moet
f 131 inleveren en komt op f 2186
en de hoogste uitkering wordt
f 2760 en levert in de komende ja
ren f158 in.
Bij de langdurig werklozen met een
wwv-uitkering worden offers
gevraagd van f 27 per maand iets
boven het minimum, tot f 42 bij
de maximale uitkeringen. De
uitkeringen zelf zullen gaan lo
pen van f1447 tot f2552.
Mensen die na de wettelijke invoe
ring van deze regeringsplannen
in de sociale zekerheid terecht
komen, worden onmiddellijk
„gekort". Zij krijgen dus niet de
netto-hogere bedragen die thans
gelden, maar de „geschoonde"
bedragen. Wie reeds een uitke
ring geniet, zal van een lagere
uitkering in i980 nog weinig
merken, omdat de regering de
koopkracht ook voor uitkerings
trekkers wil handhaven.
De Federatie Nederlandse Vak-
bweging (FNV) is woedend over
dit wetsontwerp. „De bewering
dat dit kabinet de zwaksten wil
ontzien, is nu wel volledig ont
maskerd", zo reageert loondes-
kundige Herman Bode. „De rege
ring capituleert voor de harde
VNO-lijn. Als het kabinet dan
toch moet vallen, zoals de ge
ruchten in Den Haag willen, dan
toch zeker over deze a-sociale
plannen". Bode hoopt er op dat
de linkervleugel in de CDA-frac-
tie in verzet zal komen tegen de
regeringsvoornemens.
Dutman tegen ambtenaren:
"Particuliere ziektekostenver
zekeraars zouden zich eens af
moeten vragen of de tijd niet
rijp is om de vormen van ei
gen risico, die deze verzeke
ring reeds kent, uit te breiden
of er nieuwe elementen aan
toe te voegen, in plaats van
jaar in jaar uit de premies
niet onbelangrijk te verho
gen".
Deze suggestie deed staatssecre
taris Veder-Smit van volksge
zondheid en milieuhygiëne
gisteren bij de opening van
het nieuwe kantoorgebouw
van de onderlinge waar
borgmaatschappij OHRA-
ziektekostenverzekering NV
in Arnhem.
Het zou echter geen aanbeveling
verdienen dat iedere verzeke
raar wat dit betreft op eigen
houtje zou gaan opereren,
vond de staatssecretaris. Zij
pleitte er daarom voor dat
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1979
WASHINGTON (ANP) - Het Ame
rikaanse ministerie van financiën
heeft bij het Congres een wets
voorstel ingediend om voor 1,5
miljard dollar kredietgaranties te
verstrekken aan het automobiel-
concern Chrysler. Chrysler moet
dan wel voldoen aan een aantal
voorwaarden, zo heeft minister
William Miller van financiën aan
het Congres geschreven in een
brief die tevens aan president
Carter is gericht.
William Moorhead, lid van het Huis
van Afgevaardigden, heeft mee
gedeeld dat Chrysler voor elke
dollar waarvoor kredietgaranties
wordt verstrekt een dollar niet-
gegarandeerde leningen zal moe
ten opnemen. Minister Miller
deelde mee dat de crediteuren
van Chrysler hun uitstaande vor
deringen niet mogen opvragen
terwijl Chrysler de 1,5 miljard
dollar aan leningen die wordt
gewaarborgd zal moeten verkrij
gen door het verkopen van bezit
tingen, door extra bijdragen in de
financiering en door andere bij
dragen van instanties die een be
lang hebben in het automobile-
concern.
Chrysler moet ook een bedrijfsplan
indienen dat volgens de federale
overheid waarborgen schept
voor een exploitatie die met in
gang van 1984 zonder overheids
steun winst oplevert.
UTRECHT (GPD) Door minister
Wiegel, afgedrukt op een groot
vel papier, vol op de kin te raken,
heeft ambtenarenleider Jan
Dutman gistermiddag het opge
knapte afdelingskantoor van
ABVA-KABO in Utrecht ge
opend. Een tekening van de mi
nister was in de deuropening op
gehangen en Dutman die voor
deze gelegenheid bokshand-
schoenen had aangetrokken, had
aan één slag genoeg om de minis
ter neer te halen.
Aanzienlijk
lagere winst
voor de KLM
AMSTELVEEN (ANP) - De KLM
heeft in het tweede kwartaal (juli
tot en met september) van het
boekjaar 1979-'80 een winst be
haald van f 61,9 min tegen f 102,7
min in dezelfde periode van het
voorgaande boekjaar.
De winst over de eerste zes maan
den van het lopende boekjaar
kwam hiermede op f 92,0 min te
gen f 153,0 min in de eerste zes
maanden van 1978-'79, zo blijkt
uit de kwartaalcijfers.
De bedrijfsinkomen namen in het
tweede kwartaal met 9,1 pet toe
van f820,0 min tot f894,6 min en
de bedrijfskosten (incl. afschrij
vingen) met 17,4 pet van f711,0
min tot f 834,7 min.
Dutman zei met plezier Wiegel te
hebben willen raken omdat hij
juist die ochtend kwaad was
weggelopen uit het ambtenaren-
overleg vanwege een conflict in
de kinderbijslagbetaling voor
ambtenaren. „We willen eerst on
ze woede een beetje laten bekoe
len voordat we weer verder kun
nen praten", zo zei Dutman.
Hij maakte bekend dat de regering
plannen zou hebben om de toe
slagen voor ambtenaren die on
regelmatig werk hebben, te ver
lagen. Het gaat hier om PTT'ers,
buschauffeurs en elektriciteits
mensen die in avond- en nacht
ploegen werken. Hun onregelma
tigheidstoeslag zou 10 procent
naar beneden moeten, „en dat
kan oplopen tot 40 gulden per
maand", aldus Dutman.
„Een onbegrijpelijke zaak, omdat
juist in deze weken zoveel stem
men opgaan, waaronder die van
minister Albeda van sociale za
ken, om vuil en werk op onaan
gename uren beter te belonen".
Hij zei dat zijn organisatie zoiets
niet zonder verzet over zich heen
kan laten gaan. „Nu al bereiken
ons berichten uit het land dat de
mensen zich daartegen verzetten
en ervoor in actie willen ko
men".
Over de cao-verlangens voor 1980
zei Dutman ten slotte dat boven
op de prijscompensatie ten min
ste een looneis van 2 a 2,5 procent
nodig zal zijn om de koopkracht
van de ambtenaren en de trend
volgers op peil te kunnen hou
den. Vandaag zou de ABVA op
een daarvoor bijeen te roepen
congres een definitief standpunt
hieromtrent innemen.
DEN HAAG - ARNHEM (ANP)
- De particuliere ziektekos
tenverzekeraars mogen hun
premies van individuele con
tracten (met een eigen risico
van minder dan duizend gul
den) met ten hoogste 105 pro
cent verhogen per eerste ver
valdatum na 31 december
aanstaande. Dit heeft het mi
nisterie van economische za
ken gisteren meegedeeld.
Met in geld uitgedrukt dezelfde
bedragen mogen de premies
omhoog van de overige parti
culiere ziektekostenverzeke
ringen de collectieve contrac
ten en de individuele verzeke
ringen met een eigen risico
van duizend gulden en meer).
De toestemming tot deze pre
mieverhoging is gegeven we
gens de stijging van de kosten
van de gezondheidszorg en de
toeneming van het gebruik
van de medische voorzienin
gen. die in 1980 worden ver
wacht. Ook is er rekening mee
gehouden, dat de voor het jaar
1978 toegestane premieverho
ging onvoldoende is gebleken
om de kostenstijging in dat
jaar te dekken, aldus het mi
nisterie van economische za
ken.
ALMELO - De gekritiseerde
uitbreiding van het Urenco-
complex in Almelo heeft giste
ren, precies tien jaar na het
begin van dit nucleaire pro
ject, het hoogste punt bereikt.
Op de foto loopt de directeur
van Ultra Centrifuge Neder
land, M. Boogaardt rechts
met enkele journalisten over
het terrein.
Gisteren betoogde prof. Mostert,
hoofd reactorfysica van KE
MA, dat kernenergie ten on
rechte het imago van de enige
gevaarlijke energievorm
heeft.
Het winnen van energie uit fos
siele brandstoffen, zoals gas
en olie, gaat met evenveel, zo
niet meer, risico's gepaard als
kernenergie, zo betoogde prof.
Mostert. Hij noemde in dit
verband een niet ondenkbeel
dige brand door de botsing
van olietankers, waarbij gas
sen ontstaan die duizenden
mensen het leven kunnen kos
ten.
Ook bij de aanlanding van
vloeibaar gas is zoiets niet
uitgesloten. Bij het gebruik
van kolen kan dit soort ram
pen zich weliswaar niet voor
doen, maar hier geleden wel
ernstige bezwaren uit oog
punt van milieu. Overigens,
bij een kolencentrale komt
evenveel radio-activiteit vrij
als bij een kerncentrale, aldus
prof. Mostert.
Dat kernenergie niettemin als
de gevaarlijkste energievorm
geldt, komt volgens Mostert
door de verhalen over wat er
kan gebeuren bij een ramp die
eens in de miljoen jaar kan
voorkomen. Hij pleitte ervoor
dat (mede met het oog op de
brede maatschappelijke dis
cussie) ook risicoberekenin
gen voor met fossiele brand
stoffen gestookte centrales
worden gemaakt.
UTRECHT (ANP) - Een aanvul
lende looneis van twee procent
om de koopkracht op peil te hou
den en daarnaast het eisen van
extra loonruimte voor de finan
ciering van werkgelegenheids-
maatregelen in sterke bedrijven
en bedrijfstakken.
Dat zijn de hoofdpunten van het
cao-eisenpakket dat de Dien
stenbonden FNV gisteren heb
ben geformuleerd nadat op on
geveer 20 ledenvergaderingen de
wensen van de leden waren ge
peild. Naast de Dienstenbonden
hebben onlangs ook al de Voe
dingsbonden, de Vervoersbon-
den en de Bouwbonden FNV la
ten weten dat een looneis van
minstens twee procent nodig is
om de koopkracht op peil te hou
den.
De federatieraad van de FNV hakt
over de hoogte van de extra loon
eis maandag over een week de
knoop definitief door maar FNV
voorzitter Kok liet onlangs al
doorschemeren aan een looneis
van een tot twee procent te den
ken.
De dienstenbonden (75.000 leden)
benadrukken dat de extra loon
ruimte die ze bij sterke bedrijven
als banken, verzekeringswezen,
grootwinkelbedrijven en uitge
verijen gaan claimen, niet moet
worden gezien als een eis voor
"extra poen". De loonruimte
moet worden gestopt in de finan
ciering van extra arbeidstijdver
korting, extra arbeidsplaatsen,
scholing en vorming voor men
sen die door de automatisering
buiten de wal en het schip zijn
gevallen.
Voorzitter Jan Brouwer liet on
langs al weten dat pas in allerlaat
ste instantie de opgeeiste extra
loonruimte in de vorm van een
extra looneis in de loonzakjes te
recht zou mogen komen. "De
werkgevers moeten niet denken
dat ze ons wat de werkgelegen-
heidsverlangens betreft kunnen
afschepen met meer loon. Daar
trappen we niet in".
alle verzekeraars zich zouden
aansluiten bij een der sa
menwerkende organisaties,
die samen de Kontaktcom-
missie Landelijke Organisa
ties van Ziektekostenierzeke-
raars vormen.
'Het verzekerd zijn tegen ziek
terisico's houdt, als er geen
voelbaar eigen risico bij een
vorm van hulp aanwezig ts,
dan wel indien van de zijde
van de verzekeraar niet ivol
doende controle wordt uit-
geoefend op de noodzaak van
de gewenste hulp. het gevaar
in dat onnodig gebruik wordt
gemaakt van de schaarse en
vaak dure middelen en dien
sten". Aldus de staatssecreta
ris. Pas op het moment dat het
hemzelf geld gaat kosten zal
de patient zich afvragen of
verdere hulp wel nodig is, zo
meende mevrouw Veder-Smit.
Binnen de wettelijke ziekte
kostenverzekeringen wordt
van overheidswege getracht
het verantwoordelijkheidsge
voel van de verzekerde te sti
muleren, al te sterke premie
verhogingen werken daaraan
niet mee, ook daarom is een
herbezinning op het verzeker
de pakket noodzakelijk geble
ken, aldus staatssecretaris
Veder-Smit.
UTRECHT (ANP) - Op oudejaars
dag zal geen post worden be
zorgd. De briefpost die dit jaar op
29,30 en 31 december aan de PTT
wordt aangeboden, komt pas op 2
januari van het nieuwe jaar in de
bus. Uitzondering hierop vormen
expressestukken en overlijdens
berichten waarvoor op de 31ste
wel een postbestelling plaats
heeft. aldus de vakbonden.
Met dit besluit is de PTT tegemoet
gekomen aan de wensen van de
overheidsbonden ABVA en KA-
BO om tijdens de feestdagen ook
de PTT-ambtenaren te ontzien.
In plaats van de gebruikelijke
22.500 postambtenaren zullen er
op oudejaarsdag slechts 1.850 in
touw zijn. De dienstregeling van
de posttreinen is dan ook uitge-
dund.
De PTT sluit daarmee aan bij de
overige overheidsinstellingen
waarvan vrijwel alle ambtenaren
op 24 december (maandag voor
kerstmis) en 31 december vrij
zijn. De postambtenaren kunnen
volgens een woordvoerder van de
bonden op de 24ste slechts een
vrije dag nemen als ze op hun
werk niet strikt nodig zijn.
Om een achterstand in het postver
keer te voorkomen is aan de post
ambtenaren gevraagd zich op 29
december extra in te zetten. Het
is volgens de bonden voor het
eerst in de geschiedenis van de
posterijen dat op een werkdag
geen post wordt bezorgd. Over de
openstelling van de loketten in de
postkantoren voeren de bonden
later deze maand nog overleg.
LEIDEN - Groenteveiling: aardappelen
50-62. snijbonen 705-745, stambonen
650-680. boerenkool 64-67, rode kool
31. spitskool 47-57. prei 90-118, spina
zie 78-141, spruiten A 90-96, spruiten B
93-97, spruiten C 73-76 D 116, uien
38-47, waspeen 29, witlof 330-360, me
loenen 145-180, bloemkool 1x6
144-149, bloemkool 8 st 97-108, bloem
kool 10 st 88, knolselderij 63-74. sla
20-40, bleekselderij 52-75, peterselie
46-49, radijs 43-50, seldene 20-23.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling: andijvie 30-35, boerekool 25-45,
sperziebonen 1,70, rode kool 17, groene
kool 16-50 per kg, waspeen AI 4 70-7.80,
All 3.50-7,-, BI 3,70-10,90, Bil 3,40-5,-. Cl
5,90-6,90, per kist. Aanvoer 124 ton, ra
dijs 9-15 per bos. schorseneren A 1,75 per
kg, selderij 25-48 per bos, knolselderij
35-47 per stuk, kervel 18 per bos. specifi
catie bloemkool sortering 6 p. bak I
1.35-1.82. 6 II 69-1,05, 8 I 95-1,59, 8 II
53-56, 10 II 48. Aanvoer 4872 stuks.
DEN HAAG (ANP) - In de eerste negen maanden van dit jaar heeft de
Gasunie twaalf procent meer aardgas uitgevoerd dan in dezelfde periode
van het vorige jaar. De export beliep in totaal 35 miljard kubieke meter.
De binnenlandse afzet van de Gasunie steeg met slechts één procent, tot
31,7 miljard kubieke meter. De centrales namen ruim dertig procent
minder af dan verleden jaar.
De industriële voorziening bleef gelijk en aan de gezinnen en andere
kleine verbruikers werd vijftien procent meer geleverd dan verleden
jaar.
In totaal steeg de gasafzet van de Gasunie met zes procent tot 66,7 miljard
kubieke meter.
VRIJDAG
2 NOVEMBER 1979
78,00
71.80
26,00
82,50
5.8ü
96.8C
214,00
82.20
5,80
96,70
117,70
276.80
168,00
386,50
96.60
72,50
32L20
21,90
247,00e
202,00
575,00
87,40
58,50
1160,00
130,00
385.00
75,00
174,00
23,90f
98,00
23,60
298,00
85.20
635.00
82,50
360.00e
140,70
189,50
112.50 113.00
17,30
12!B0
GOUD EN ZILVER Pc
Zilver 969/1071,50; i
0 24460, vorige 24110 24810
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs kabbel
de vandaag rustig voort richting
weekend. Het aantal affaires was
gering. Over een breed front gin
gen de aandelenpnjzen omlaag,
omdat het aanbod iets groter was
dan de vraag. Wall Street was gis
teren wat hoger, maar dit ver
mocht Amsterdam niet te inspi
reren. KLM sprong m-t h.w.r
koersval het meest in het oog. Het
fonds zakte door de fors lagere
kwartaalwinst van ƒ81,10 naar
79,30. Kon. Olie deed het wat
kalmer aan met een verlies van
1,40 op 149,30. Philips deed
het van de internationals het best
met een minime a hteruitgang
van een dubbeltje op 22,20.
Ook Hemeken moest behoorlijk
terrein prijsgeven namelgk 2,30
op 78.
Bij de scheepvaart zaten enige
winnaars van Ommeren I
3.50duurdcrop 210.50. KNSM
daalde 2,50 op 92.