Abstracte vormen en
een kijk op de Kooi
HET PIEPEND BED
ir
DONDERDAG 1 NOVEMBER 1979
Ik schreef gisteren al dat in
Tsjechoslowakije een grote
sprong voorwaarts was ge
boekt, nu in het proces tegen
de zes Charta-leden, die allen
toegaven lid te zijn van Vons,
een groepje mensen dat zich
inzet voor herziening van on
rechtvaardige processen, de
gevangenisstraffen beperkt
bleven tot vijf jaar maxi
maal. In 1952 immers werden
Slansky cs. ter dood veroor
deeld en ook opgehangen, om
pas in 1963 van alle schuld te
worden vrijgesproken. Net
iets te laat dus om ze weer tot
leven te kunnen wekken
Niet alleen zijn de straffen die
Dienstbier, Uhl, Havel c.s.
kregen minder onherroepe
lijk, ik vind het ook veel be
schaafder dat in dit geval te
genstanders van het regime
werden berecht en veroor
deeld, in plaats van jaren
lange medestanders, kame
raden, hoge partijfunctiona
rissen. Het voordeel van broe
dermoord is weliswaar dat
het binnen de familie blijft,
maar het is toch génanter dan
boze buurmanmoord.
Ook op dit punt mag dus van
vooruitgang gesproken wor
den, al zou ik toch niet graag
Nederlander zijn als de justi
tie van Van Agt na een ra
zendsnel geheim proces Her
man Wigbold, W. L. Brugsma,
Emmy van Overeem, Gerrit
Komrij en Wouter Gortzak tot
gevangenisstraffen veroor
deelde omdat zij protest had
den aangetekend tegen het
justitiële gescharrel ten voor
dele van Pieter Menten, - ik
noem maar even een voor
beeld.
Trotski!
Een heel groot pluspunt is ook,
dat Havel c.s. de beschuldi
gingen als ongegrond van de
hand hebben gewezen. Slans
ky en zijn medebeklaagden
hebben indertijd alles bekend,
- de aanklager had het zo gek
niet bedacht of ze gaven het
toe! Niet alleen bekende
Slansky hoogverraad en con
tact met buitenlandse gehei
me diensten, maar ook dat hij
in oktober 1927 in het publiek
„Lang leve Trotski!" had ge
roepen.
Trotski werd in 1927 in de USSR
uit de communistische partij
gestoten, in Stalinistische
ogen was het dus heel ver
dacht om in dat jaar „Lang
leve Trotski!" te roepen. Het
kwalijke feit was overigens
opgediept uit de vooroorlogse
politiearchieven. Ook toen
werd het namelijk niet op
prijs gesteld als iemand
„Lang leve Trotski!" riep, zij
het. vanuit een geheel ander
politiek gezichtspunt...
As in zak
In het boek „De waarheid over
mijn man" van Josefa Slans-
ka vertelt ze dat haar in 1963
werd bericht dat as van haar
man indertijd na de voorge
schreven periode was vernie
tigd. In 1968 beschreef "Re
porter" hoe het in werkelijk
heid was gegaan:
„In de sfeer van absurditeit was
ook de laatste fase van het
proces onuitsprekelijk
dwaas: toen de elf ter dood
veroordeelden waren geëxe
cuteerd bevond de onderzoe
ker ,JtY" zich juist bij de ad
viseur Galkina. De chauffeur
en de met de liquidatie van de
as belaste mannen kwamen
rapport uitbrengen. Ze ver
klaarden dat ze het in een zak
hadden gedaan en deze had
den uitgestrooid op een glad
de weg even buiteb Praag. De
chauffeur zei lachend dat hij
nog nooit veertien personen
tegelijk had vervoerd in zijn
Familie
Dat soort grappen blijft ons met
betrekking tot Havel, Dienst
bier cs. gelukkig bespaard. In
1963 werd alweer gesproken
over „het onrecht en de mon
sterachtigheid van de op niets
berustende processen"en van
Slansky cs. werd gezegd dat
zij „hun leven hadden geof
ferd voor het communisme"
Een interessante interpreta
tie. Interessant is ook het lijst
je waarin aangegeven staat,
aan welke vervolging de fa
milieleden van Rudolf Slans
ky hebben blootgestaan, ter
wijl toch in beschaafde lan
den iemands schuld niet
wordt afgemeten aan zijn
mate van verwantschap met
een schuldige (laat staan een
onschuldige).
Slansky's echtgenote Josefa was
38 jaar bij haar arrestatie,
zat drie en een halve maand
gevangen en werd een jaar
geïnterneerd. Zijn zoon Ru-
dolf was 16 jaar toen zij an
derhalf jaar geïnterneerd
werd. Zijn broer Richard was
48 jaar toen hij zeven jaar ge
vangen werd gezet. Zijn
schoonzuster Anna was 50
jaar toen zij een jaar in de ge
vangenis belandde, gevolgd
door een half jaar interne
ring.
Zijn zwager Bedrich Adler was
40 jaar toen hij een jaar ge
vangen werd gezet, en zijn
schoonzuster Misloslava Ad-
lerova was 40 jaar toen zij een
jaar geïnterneerd werd. Zijn
nichtje Anna was 3 jaar toen
zij een jaar geïnterneerd
werd, zijn zwager Antonin
Hasek was 43 jaar toen hij zes
jdar gevangen werd gezet
Zijn schoonzuster Lisa Has-
kova was 40 jaar toen zij an
derhalf jaar geïnterneerd
werd. Richard en Antonin
waren overigens tot levens
lang veroordeeld, maar
kwamen in 1963 vrij, op alle
punten gerehabiliteerd (be
halve dan op het punt dat ze
Slansky's broer en zwager
waren geweest).
Exposities in Leiden:
LEIDEN - Een kunstenaar die twee
jaar geleden veel succes heeft ge
had in galerie 'De Oude Rijn', is
nu weer terug in deze galerie met
nieuw werk.
Paul Schro-Biltgen, toendertijd
een verrassende verschijning, nu
alweer een bekende figuur wiens
abstracte vormentaal nog even
spiritueel overkomt.
Nog steeds weet hij evenwichtige
composities op te bouwen uit
simpele vormen als de cirkel, het
vierkant of de rechthoek.
Toch geeft dit recente werk een ac
centverschuiving te zien van de
vormen, die nu vollediger inte
greren in het vlak. Er is een dui
delijk structuur aanwezig waarin
de vormen zijn opgenomen, bij
voorbeeld een net of rasterstruc-
tuur.
Het kleurgebruik is in rustige,
zachte tonen gehouden, vooral
wat betreft de olieverven .op pa
pier. De olieverfdoeken geven
grotere kleurencontrasten te
zien, maar missen vaak de nauw
keurigheid in afwerking waar de
ze abstracties juist om vragen.
Dit ruime overzicht van het werk
van Paul Schro-Biltgen roept
-steeds sterke associaties op met
het suprematisme, met name in
de olieverfdoeken, al blijft
Schro-Biltgen een duidelijke
waarnemer van deze tijd.
De andere exposant in galerie 'De
Oude Rijn' is Fredy. Wolf. Haar
roestvrijstalen sculpturen zou
men kunnen relateren aan het
Werk van Paul Schro-Biltgen en Fredy Wolf in galerie 'De Oude Rijn'
contructivisme van de jaren
twintig, wellicht de belangrijke
stroming voor de beeldhouw
kunst van na 1945. Een wederke
rend motief in haar werk is het
afwisselen van opengebroken en
gesloten rechthoeken en vierkan
ten. Ook het buigen van staalpla
ten is een aspekt in haar werk, zij
het als onderdeel van eerder ge
noemd thema.
De vele variaties die er te maken
zijn weet Fredy Wolf goed uit te
buiten, al stemt de gladde polij
sting niet altijd overeen met de
gesneden, gebogen geometrische
vormgeving. De expositie aan de
Stille Mare duurt tot 18 novem-
zaïken, van 26 oktober t/m 9 december.
Galerie de Oude Rijn - Stille Mare 4, Ten
toonstelling olieverfschilderijen olieverf
op papier en sculpturen, van 20 oktober
t/ni 18 november. Geopend van do t/m za
Galerie Denise Stephan - Bakkersteeg
18. Tentoonstelling: Tweehuysen -
schilderijen, aquarellen en pastels. Ge
opend, vrij, za en zo middag van 2-6 uur.
De Waag - Aalmarkt 21, Triënnale, kun
stenaars uit Leiden en omgeving, van 19
Galerie Pulchri Studio - Passage 10,
Kempenaerstraat Oegstgeest, Gerdavan
den Bosch, Bronsplastieken/L. van der
Plas sr., olieverfschilderijen t/m 15 no
vember, Geopend van 10-16 uur.
Galerie de Poort - Herensteeg 11, Na
jaarstentoonstelling van 31 okt - 31 dec.,
olieverven, aquarellen, tekeningen.
Openbare bibliotheek Wassenaar - ten
toonstelling Piet Middelhoek, aquarel-
Rijksmuseum van Oudheden - "Ont
moeting met het oude Egypte", werk
Schepen
(GROTE VAART)
Alhena 30 te Santos,
Amstelhof 30 vn Mombasa nr Australië,
Atlantic Crown 30 vn New York nr Hali
fax,
Atlantic Star 30 vn Portsmouth nr Go
thenburg,
Chevron The Hague 30 te Rotterdam,
Docklift-2 2 te Londen verw.,
Eemsborg 30 te Zaandam,
Fulgur 31 t.a. Port Gentil,
Fusus 30 vn Dakar nr Lagos,
Gooiland 30 vn Forteleza nr Hamburg,
Incotransspeed 31 te Liverpool,
Meerdrecht 30167 no Nassau nr US Gulf,
Meta 31 te Singapore,
Nedlloyd Delft 30 vn Fos nr Port Said,
Nedlloyd Franklin 30 vn Kelung nr Ka-
J oshiung,
Nedlloyd Honshu 30 vn Kaapstad nr
Durban.
Nedlloyd Home 30 vn Malaga nr Bilbao,
Nedlloyd Rochester 31 te New York,
Nedlloyd Rockanje 31 te Charleston,
Nedlloyd Schelde 30 690 z Colombo nr
Kaapstad,
Nedlloyd Schie 30 vn Hongkong nr Pe-
nang,
Sliedrecht 31 te Barbados,
Viana 31 te Pto Miranda,
Waterland 31 vn Antwerpen nr Parana-
gua,
Winsum 31 vn Tampa nr Toyama,
Zwijndrecht 31 vn Amazone nr Pto Al
fred,
Kwintebank 31 te Rotterdam.
(KLEINE VAART)
Alida Smits 31 30 zw Las Palmas nr Rot
terdam,
Altair p 30 Ameland nr Velsen,
Andrea Smigs 30 200 zw Reunion nr Port
Harcourt,
Anita Smits 30 95 w Brunei nr Port
Louis,
Arbon 31 te Schiehaven,
Arrow 30 vn Rotterdam nr Londen,
Atlantic Sun p 30 Kp Villano nr Tunis,
Barendsz31t
Carla 30 10 w Dominica nr Lucia,
Corrie Broere 31 30 w lie de Bas nr Ant
werpen,
Els Teekman 30 vn Amsterdam nr Delf
zijl.
Fenja 30 vn IJmuiden nr Ronskar,
Jacobus Broere 31 100 n Villano nr Le
Havre,
Jupiter p 30 Crassand nr Londen,
Leidsegracht 31 vertr. Archangel,
Linda 30 vn Botlek nr Goole,
Looiersgracht 30 150 w Freetown nr
- Abidjan,
Maashaven 30 120 nw Kp Vincent nr
Port Harcourt,
Mirabella 30 in de Rode Zee nr Djibouti,
Pergo 30 60 w Firesland nr Kampen,
Realengracht 30 100 nnw Texel nr Mol-
fetta,
Rochab 30 60 nno Lanzarotte nr Pireaus,
Rozengracht 30 te Rotterdam,
Saturnus 30 50 o New Castle nr Peter-
Schildmeer 30 vn Algiers nr La Nouvel
le.
AfAlODO, AJ
Z/WCJ&\) vooe.
pe Poec
b"K iA"VyiOC
De avonturen van Joinmeke
Ha nee! Steinchen
betaalde alleen het bed.
De briljanten behoren
aan de MiekesDat
staat in het testament
Zij erfden het bed met
alles eraan en ERIN
Ha, de Miekes zullen hun ogen
nogal opentrekken als ze deze
zak open doen
Als we straks maar
voorbij de douanen
geraken, flip
RAMEQUIN
8 sneetjes brood
zonder korst, 200 gr
belegen kaas, 100 gr
ham in dikke plak
ken. 3 eieren, Va liter
melk, zout, paprika
poeder, paneermeel,
40 gr boter.
Snijd het brood de
kaas en de ham in
kleine dobbelsteen
tjes en leg ze laag om
laag in een beboter-
■uurvaste scho
tel. Klop de eieren
de melk, snufje
zout en wat paprika
poeder los en giet dit
mengsel over de
wat stukjes boter op.
Bak de ramequin in
op 175°C voor
gaar en
Agenda
Wil Tweehuysen
Tot dezelfde datum exposeert Wil
Tweehuysen tekening en pastels,
in galerie Denise Stephan. Het
hoofdbestanddeel van zijn
pastels met aquarcltechniek
gemengd, bestaat uit een serie
impressies van zijn geboorte
grond, 'De Kooi' in Leiden.
Tweehuysen ging daar weer eens
kijken en ontdekte dat er bijna
niets veranderd was in al die ja
ren. Het Kooipark, de Java-
straat, stoomwasserij 'De
Arend' en nog andere plekjes
heeft Tweehuysen op gevoelige
wijze weergegeven waarbij hij
met de pastelkleuren een bij
zondere sfeertekening weet te
creeëren.
Misschien nog wel verfijnder zijn
de pastels van Normandië en
Frankrijk, en vooral in de lucht-
partijen toegepast. Tweehuysen
bewijst met deze tentoonstel
ling een kundig vakman te zijn
waarbij artistieke kwaliteiten
niet ontbreken.
JURRIAAN VAN KRANENDONK
Leidse bioscopen
CAMERA: "Bridge on the rivei
da. 8.00 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Het masker
LUXOR: "Gejaagd door de wind" da.
2,0. 7.00 en 9,5
uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 2: "Grijpstra De Gier", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 12 jr.
LIDO 3: "I never promised you a rose-
garden", da. 7.00 en 9.15 uur, do., vr., ma.
en di. 2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Woody Woodpecker"
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuiS en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis)
Kraamafdcling: dag. van 11.15-12.00 uur
echtgenoot) van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond
bezoek.
2.30 u
2.30 e
4.45 u
STUDIO: "Die Ehe der Maria Braun"
da. 7.00 en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook
2.30 uur, 16 jr.
Middagvoorstelling: "Kiss in attack of
TRIANON: "Kort Amerikaans", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
REX: "Josephine Mutzenbacher 2", da.
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
Jint Elisabeth-ziekenhuis.
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dag.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur
Bezoek aan ernstige pati&jiten:\
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000.
2.30, 7.00 en 9.15 u
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Kort Amerikaans", do., Ti
ma. en di. 1.30 uur, 6.30 en 9.00 uur,
4.00, 6.30 en 9.00 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling EURO 1 en 2: "De
pornoboerderij", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "Escape to Athena", da. 1.45,
7.00 en 9.30 uur, zo. 4.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Welcome to blood-
city", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 4: "The main event", da. 2.00,6.45
en 9.45 uur, zo. ook 4.30 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Dracula de ver
schrikkelijke", za. 12.15 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "'The big boss", vr. 7.00,
za. 4.00 en 7.00, zo. 4.00 cn 6.15, woe 8.15
uur, 16 jr.
"Kentucky Fried Movie", vr. en za. 9.15
uur.zo.cn ma. 8.45 uur,di. 8.15 uur. 16 jr.
Kindermatinee: "Mickey Mouse 50 jaar
jong", za. 2.15, zo. 2.00, woe 2.15 en 4.00
c@udCYlieuiu&
1 november 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De schooltuinen, hier te lande
nog geheel onbekend, worden in
het buitenland meer en meer
gewaardeerd. Niet slechts
wordt in die inrichtingen de
schooljeugd practisch in den
tuinbouw onderwezen, maar ze
dienen ook om goede moes
groenten en uitnemende ooft-
soorten bij de landbouwers be
kend te maken. In België zijn ze
reeds aan vele plattelandsscho-
len verbonden: in Frankrijk be
zaten in 1876 van 59.021 open
bare lagere scholen er 27£58
schooltuinen en in hel nieuwe
wetsontwerp wordt de school
tuin krachtig aanbevolen. In
1871 vond men bij 7258 scholen
in Zweden 2000 goed ingerichte
schooltuinen
- De verlichting der Niagara-
watervallen met electrisch licht
blijft een groot aantal bezoekers
lokken. De verscheidenheid van
kleuren en tintendaarmee ver
kregen, moet alle voorstelling te
boren gaan. Nu eens ziet men
het water rood als een stroom
van purper gloeiende lava. een
oogwenk later veranderd in
flonkerend zilver, of alle scha
keeringen van den regenboog
vertoonendeDe wolken schuim
roepen daarbij hel bekende
phosphorisch lichten der zee
voor den geest.
Vijftig jaar geleden:
- Een Newyorkse politieagent
heeft de prettige tijding ont
vangen. dal hij van een oom in
Duitschlandeenfortuin van een
millioen dollaren verder lande-
rijen in het Rijndal heeft geerfd.
- De directie van de bank te
Manilla, de hoofdstad van de
Philippijnen, welke het recht
heeft van hel uitgeven van
bankpapier, is tot de ontdek
king gekomen, dat een bepaalde
mierensoort, die dol is op pa-
pie/-vezelstof, tot de bewaar
plaats der nieuwe nog on tuf pe
geren bankbiljetten heeft welen
door te dringen en daar vooreen
waarde ran twee millioen dol
lars finaal heeft opgegeten. De
minister van Financiën heeft
den directeur verlof gegeven
nieuwe biljetten te laten druk
ken.
- Te Esch in Luxemburg vierde
een groep llaliaansche arbei
ders den verjaardag van Mus
solini's opmarsch naar Rome.
Bij het uiteengaan der bijeen
komst werden zij beschoten door
anti-fascistische lati dgenoten
Eén persoon werd gedood.