KUNSTBELEID FAALT
Trijfel
ÏNSDAG 30 OKTOBER 1979
De Australische serie ,JDe Rus
sen" beleefde vorige week
haar derde en laatste afleve
ring. De VPRO had de nuttige
gedachte gehad in een van
zijn Extra-afleverinkjes een
in Nederland wonende, jonge
geëmigreerde Rus te vragen
wat hij van de serie vond. Hij
vond dat die Australiërs zich
behoorlijk hadden laten in
pakken, en vertelde hóe hij
zelf had moeten wonen, samen
met andere gezinnen bijvoor
beeld de keuken delend,
waaruit voortdurend conflic
ten voortkwamen omdat ie
mand andermans pan had
gebruikt, of andermans kom
kommer had aangesneden.
Dat soort dingen zag je niet in
de Australische filmEen van
de beelden die me van een be
zoek in 1970 aan het huis van
Andrej en Gjoezel Amalrik in
de Vachtangova Straat 5 in
Moskou het meest zijn bij
gebleven, was de nieuwsgie
righeid waarmee wij bekeken
werden door al die mensen die
in de gemeenschappelijke
keuken stonden toen we door
de gang op weg naar de ka
mer van de Amalriks die keu
ken passeerden. ,J)aar gaan
weer een paar buitenlan
ders!" zag je ze denken.
Ook Wladimir Boekowski
schrijft erover, in ,J<asteel
tussen vier muren". Hij zegt
da t ook nu nog één derde van
de Moskouse woningen com
munaal is, en vervolgt:
,fJit leven veroorzaakte einde
loos communaal gekonkel, ru
zies en vechtpartijen. De men
sen konden niets, maar dan
ook niets van hun leven ver
borgen houden. Iedereen wist
wat er bij de buren in de pan
zat. Elk in de keuken onvoor
zichtig losgelaten woord kon
in de keukenoorlog gebruikt
worden om iemand aan te ge
ven. Vooral als daardoor de
mogelijkheid in het verschiet
kwam de leeggekomen kamer
te krijgen. Het was vooral
moeilijk voor ontwikkelde
mensen, de oorspronkelijke
Moskouse bewoners met een
Door
Nico
Scheepmaker
n
ouderwetse opvoeding. Zij
konden zich niet verlagen tot
het keuken gekonkel, de dage
lijkse strijd om leefruimte en
ze waren het ook niet gewend.
Hun opvoeding eiste van hen
inschikkelijkheid, mee
gaandheid en beleefdheid,
maar het leven van alledag
zelfverdediging"
„Dit probleem is veralgemeni
seerd waarschijnlijk één van
de grootste problemen van on
ze tijd. Beschaving en be
leefdheid blijken niet te kun
nen concurreren met onbe
schaamdheid, laagheid en
brute kracht. Wat moet je
daar tegenoverstellen? De
zelfde middelen gebruiken?
Maar dan treedt er zo'n in
grijpende innerlijke veran
dering op dat beide partijen
zich niet langer van elkaar
onderscheidenJezelf blijven?
Maar dat leidt tot fysieke ver
nietiging".
yfSchemert juist niet dit
probleem door in het streven
van de westerse maatschap
pij zich te verzetten tegen
communisme en binnenlands
terrorisme? Mijn grootmoe
der, die misschien de univer
saliteit van dit probleem on
derkende, schaamde zich de
keuken binnen te lopen als de
buren daar de bij haar gesto
len lakens te drogen hadden
gehangen. Precies zo ver
dween ook onvoorzichtig ach
tergelaten serviesgoed.
Gelukkig kwam het, waar
schijnlijk dankzij onze in
schikkelijkheid, niet tot
schandalen en vechtpartijen
Dat kon je niet zeggen
andere huizen in de buurt.
Dan weer zat er een dronken
kerel zijn vrouw met
over de binnenplaats achter
na, dan weer werd er in een
kamer gevochten en vloog het
glaswerk rinkelend in het
rond of dan waren een paar
vrouwen aan het bakkeleien
geslagen en liepen elkaar een
halve dag luidkeels uit te
schelden. Dit waren zo de to
neeltjes van alledag".
Telraam
Op één punt lieten de Australi
sche filmers zich toch geen ci
troen voor een knol verkopen
namelijk toen zij ergens elek
tronische rekenmachines
aantroffen in plaats van de
telramendie je nog overal in
de Sowjet-Unie in gebruik
ziet, ook naast de telmachine,
om te controleren of dat ding
wel deugt. De abacus is van
Grieks-Egyptisch-Romeinse
oorsprong, en wie ziet met
welke snelheid de Russen er
nu nog altijd mee rekenen,
kan zich afvragen waarom
wij die dingen nooit hebben
gehad, of ze al in de 16e eeuw
hebben afgeschaft.
Het aanslaan op de kassa zal
wel net zo snel gaan, maar het
aloude rekenen op een papier
tje, waarop de winkelier alle
bedragen met een potloodje
onder elkaar zet om ze daarna
moeizaam (,^es onthouden")
op te tellen, gaat heel wat
langzamer dan het schuiven
met de balletjes op het tel
raam, waarbij het eindbe
drag ook meteen kan worden
afgelezen, net als op een kas
sa. Al die Nederlandse win
keliers die de bedragen nog
met potlood en papier optel
len, zouden zich even achter
lijk ten opzichte van de Rus
sen met hun telraam moeten
voelen als de Russen met een
telraam zich kennelijk voelen
ten opzichte van de Russen
met elektronisch reken-
tuig.
)-din»
V. V<
Indu
nderij
lerh;
slee]
jubilerende BBK '69:
''"AMSTERDAN (GPD) -
aÜ"u' „Het gaat slecht met de
eerst beeldende kunstenaars'",
ouw! Met die boodschap heeft
ary de Beroepsvereniging van
tenl Beeldende Kunstenaars
Sikkensprijs stelt
Mondriaanlezing in
r Vi^ASSENHEIM (ANP) - De Stich-
zj ting Sikkensprijs heeft een Piet
hé Mondriaanlezing ingesteld. Dit is
e een om de twee jaar te houden
Vlaai referaat over de positie van de
;t bf beeldende kunst, al dan niet in
lelgi relatie tot andere kunsten of vak
gebieden. De eerste lezing wordt
nhé gehouden op 15 november in
val Amsterdam door prof. dr. ir. Wal-
minj ter H.G. Lewin van het Instituut
voor Technologie van de staat
D) Massachusetts in Cambridge
(Amerika). De titel van zijn refe-
raat luidt "Wetenschap is geen
kunst",
el ii
rde! Het bestuur van de Sikkensprijs
"ter heeft voorts onderscheidingen
toegekend aan de Rijksdienst
voor de IJsselmeerpolders voor
de landschappelijke inrichting
en aan Armando voor zijn beel-
lanl dend werk.
z( Ter stimulering van projecten heeft
het bestuur verder voor f20.000
steun toegezegd aan Rudy Uy-
tenhaak voor een publikatie over
Bruno Taut, het Centraal Mu-
seum in Utrecht voor een scholie-
renboekje, en aan Jannis Kos-
I toulas voor de film "Hebdame-
I ros", die over Giorgio de Chirico
J gaat.
(BBK 69) zich ter gelegen
heid van haar 10-jarig be
staan tot het kabinet en tot
gemeentelijke overheden
gewend.
De BBK 69 spreekt van een falend
kunstbeleid en vraagt kunste
naars meer te betrekken bij be
langrijke maatregelen om zo op
z'n minst enige verbetering te
krijgen.
Volgens de BBK 69 hebben Bestek
'81 en de daaruit voortvloeiende
bezuinigingen het aantal kunst
aankopen fors doen dalen. De
aankoopsubsidie op kunst is af
geschaft en de artotheken, de
kunstuitleencentra, bevorderen
de kooplust ook niet omdat de
door de overheid verworven
kunstwerken hiermee gratis op
de markt worden gebracht.
Er is, meent de BBK 69, een duide
lijke aanwijzing dat de tijden ver
anderen en dat er minder inko
pen zijn. Ondanks nevenfuncties
als leraar en opdrachten van par
ticulieren en het bedrijfsleven
zijn de kunstenaars noodge
dwongen aangewezen op de
Beeldende kunstenaarsregeling
Een aanvullende regeling is
broodnodig. De jubilerende be
roepsvereniging signaleert met
vreugde het initiatief van de mi
nister van CRM, Gardeniers, die
contact heeft opgenomen met
haar collega van sociale za
ken.
De BBK 69 ontstond tien jaar gele
den, toen 40 kunstenaars zich
verontrust voelden over de kwa
liteit binnen hun beroepsvereni
ging beeldende kunstenaars. Na
de afsplitsing heeft de BBK 69
veel nota's geschreven en talloze
gesprekken gevoerd met minis
ters en commissieleden. De BBK
69 vertegenwoordigt met 500 le
den een deel van de 14.000 kun
stenaars in ons hele land.
"Up with people" geeft morgen
avond een voorstelling in de Rot
terdamse Doelen. Dit uit jonge
ren bestaande internationale ge
zelschap brengt een muzikaal
programma van zang en dans.
De zangeres Germaine Lubin,
die gedurende 20 jaar een van de
grote sterren van de Parijse Ope
ra is geweest, is op 89-jarige leef
tijd te Parijs overleden. Zij is
vooral bekend geworden door
vertolkingen van de hoofdrollen
in opera's van Wagner en Strauss.
Van 1913 tot 1927 is Germaine
Lubin gehuwd geweest met de
dichter Paul Geraldy.
Alexander Jacobs,
schrijver van "French Connec
tion II" en vele andere films (Heil
in the Pacific), is in Los Angeles
op 52-jarige leeftijd overleden.
Jacobs, die van geboorte En
gelsman was en in 1967 naar
Hollywood verhuisde, is gestor
ven aan kanker.
Het Residentie-Orkest maakt
van 5 tot 16 november een tour
nee door Engeland. De pro
gramma's vermelden een ouver
ture van Beethoven, symfonieën
van Bruckner en Brahms en de
Nederlandse componist Fodor,
plus een hoornconcert en een
vioolconcert van Mozart. Solisten
zijn hoornist Vincent Zarzo en
concertmeester Jaring Walta.
Schepen
Adara 28 z Montserrat nr Philadelphia,
Arctic 27 18 zo Kp del Gata nr Stralsund,
Atlantic Horizon 28 30 zo Malaga nr Mar- Ploce,
Frisian 29 dw Dublin nr Dundark,
Gerda Smits 28 100 z Las Palmas nr IJ-
muiden.
Happy Runner 29 z Novascotia nr New
York,
Herman Bodewes 28 t.a. Port Harcourt,
Imke 28 te Rijnhaven,
Ketelmeer 29 in Golf vn Biscaye,
Limousine Express 29 70 0 Sicilië nr
Bastiaan Broere 28 te Dordrecht,
id.j Bernisse 28 vn Rotterdam nr Londen,
Breehoek 28 w Havana nr Douala.
Breeveertien 27 100 zzw Kp Blanc nr
o Tees,
Combi Trader 28 600 no Cayenne,
'lg Cornelis Broere 27 te Botlek,
ite Dien Danielsen 28 1200 w Nouadhibou
ie nr Rotterdam,
or Dutch Engineer 29 vn Dordrecht nr Im-
et mingham,
Dutch Sailor 28 te Pernis.
Dutch Spirit 29 25 no Haisborough nr
er Rozenburg,
Eerbeek 27 in Witte Zee nr Antwerpen,
Electron 27 te Vlaardingen,
j Elisabeth Broere 28 vn Rotterdam nr
Tees,
g Esbeek 29 300 z Las Palmas nr Las Pal-
Fairiift 28 300 z Bermudas nr Casablan-
Mare Magnum 28 50 zo Cartagena nr AJ-
giceros,
Margaretha Smits 28 thv Monrovia nr
Maijan 27 te IJmuiden,
Normand Express p 28 Kp del Gata r
Kenitra.
Amstelland 28 te Amsterdam.
Amstelsluis 29 vn Guam nr Yokkaichi,
Antilla Cape 27 vn Lasalina nr Buenos
Artes,
Atlantic Crown 29 vn New York,
Atlantic Star 27 vn New York nr Ports
mouth,
Breda 28 te Paramaribo.
Chevron The Hague 29 vn Kopenhagen
nr Rotterdam,
Coral Isis 28 te Rotterdam,
Dockexpress 12 vn Suez nr Ruwais.
Eemhaven 27 360 nno Fernandonoronha
nr Rio de Janeiro.
Felania 29 t.a. Dubai,
Incotransspeed 27 vn Amsterdam nr
Antwerpen,
Inco Transspirit 28 vn Acajutla nr Long-
KKylix 28 vn Dublin nr Stanl.
Macoma 28 te Port Said,
Nedlloyd Agulhas 28 te Douala.
Nedlloyd Holland 30 te Manzanillo,
Nedlloyd Katwijk 28 vn Dakar nr Doua
la,
Nedlloyd Nagasaki 29 te Hongkong,
Nedlloyd Rochester 28 te New Orleans,
Nedlloyd Rockanje 29 te New York,
Nedlloyd Rosario 28 te Marseille,
Nedlloyd Rouan 29 te Bahrein.
Nedlloyd Westerkerk 29 te Elfergol.
Obelix 29 350 w Kp Comoria nr Singapo-
Ondina 29 100 zo Brisbane nr Geelong,
Prinsendam 29 te Singapore.
Salland 29 te Rotterdam,
Scheldeborg 28 te Villagarcia,
Seatrain Amszerdam 29 te Kuwait,
Scheepsberichten (Sleepvaart)
Leidse bioscopen
CAMERA: "Chinatown", da. 7.00 en 9.30
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Kuifje en de blauwe
sinaasappel", za. en woe. 2.30 uur, zo.
2.00 uur
Nachtvoorstelling: "Midnight Express"
vr. en za. 12.00 uur, 16 jr.
LUXOR: "Gejaagd door de wind", da.
1.45 en 7.45 uur, 12 jr.
LIDO 1: "Alien", da. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 2: "Grijpstra De Gier", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.45 uur, 12 jr.
LI DO 3: "I never promised you a rose-
garden", da. 7.00 en 9.15 uur, do., vr., ma.
en di. ook 2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Woody Woodpecker"
za. en woe. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
STUDIO: "Die Ehe der Maria Braun",
da. 7.00 en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook
2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Peter Pan", za. en woe
2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "Kort Amerikaans",da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.45 uur. 16 jr.
REX: "Josephine Mutzenbacher 2", da
2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16
jr.
de
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
ungevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Ehsabeth-ziekenhuis)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenooO van 15 00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond-
Kinderafdeling: dag.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderenj
zijn de bezoekuren als volat
Elke dag-
14 15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdelmg gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patienten:\
ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek
Dageliiks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14.15-15 00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18 30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18 30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld by het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-17500Q.
Bioscopen Alphen
EURO 2: "Histoire d O", da 1 45, 6.45
9.15 uur, zo. 4.15, 6.45 en 9.15 uur. za. en
woe. 6.45 en 9.15 uur. 16 jr
Kindermatinee Euro 2: "De slagruom-
taartengooiers", za., zo. en woe. 1.45 uur.
Nachtvoorstelling EURO 1 en 2: "Pussy
talk", za. 12.15 uur. 16 jr
EURO 3: "Grijpstra De Gier", da. 2.00,
7.00 en 9.30 uur. zo. ook 4.30 uur. 12 jr.
Nachtvoorstelling: "The Enforcer", za.
12.15 uur, 16 jr.
EURO4: "The Warriors",da. 2.00,7.15en
9.45 uur, zo. ook 4.30 uur, 16 jr
Nachtvoorstelling: "Het monster", za.
12.15 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREEN WAY Passage ",vr.7.00en9 15
uur, za. 4.00, 7.00 en 9.15 uur, zo. 4.00 en
6.15 uur, woe. 8.15 uur, 16 jr
"Bonnie and Clyde", zo. en ma. 8.45 uur,
di. 8.15 uur, Ui ji
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie en de
rilla", z.
4.00 u
>15. zo 2.00 u
c(Ou(ic:)/Lieuuis
30 oktober 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De "Grenzboten" maakt een
brief openbaar over de jongste
gebeurtenissen aan het Berlijn-
sche hof, van de hand van den
bekenden schrijver over Bis
marck, Moritz Busch. Volgens
hem zou het toenemend zenuw
lijden van Bismarck, den Rijks
kanselier, en ook het overlijden
van den minister van Buiten-
landsche ZakenVon Bulow, op
20 october j.L, minder het gevolg
zijn van overwerking dan van
de spanning waarin zij ge
bracht werden door den tegen
stand, dien de beide staatslie
den bij hunne plannen onder
vonden. De heer Busch bewijst
met cijfers, dat Rusland in de
laatste maanden een groot aan
tal troepen aan zijne westelijke
grenzen bijeengebracht heeft,
zonder een enkelen voldoenden
grond. Keizer Alexander zou
zich in 1877 niet tegen den
drang zijner omgeving hebben
kunnen verzetten, hoewel hij
zeer goed de nadeelen van den
oorlog in Turkije inzag, en
evenzo zou het ook in de toe
komst wel kunnen gebeurendat
de vrienschappelijke verhou
ding tusschen den czaar en kei-
zrr VVilhelm niet in staat kan
zijn een oorlogsverklaring van
Russische zijde te voorkomen.
Vijftig jaar geleden:
- In Brussel us de verloving be
kendgemaakt van den Ita-
liaanschen kroonprins Umberto
en de Belgische prinses Marie
José. Hoewel de datum van het
huwelijk hierbij niet genoemd
werd. wordt toch algemeen
aangenomen, dat dit binnen
veertien dagen zal plaats vin
den, aangezien in het Huis Sa-
voye de traditie bestaat .dat een
verloving nooit langer duurt
dan veertig dagen. Hedenmor
gen zou de Italiaansche kroon
prins een krans leggen op het
graf van den Onbekenden Sol
daat te BrusselToen hij met ge
volg daar aankwam, loste ie
mand een revolverschot. De
prins bleef ongedeerdde dader
werd gegrepen. Zijn nationali
teit bleek de Italiaansche le zijn.
Hij verklaarde het schot ten tee-
ken van protest in de lucht te
hebben gelost.
- De nieuuie koning van Afgha
nistan, Nadir Chan, heeft de
ministers van zijn voorganger,
Aman Oellah, in hun waardig
heden hersteld en met de groote
kooplieden van de hoofdstad
Kaboel onderhandeld over een
leening om de regeering te kun
nen voortzetten.