Rustig verloop referendum
Basken en
Catalanen
Hongaarse dreigementen
aan Nederlands adres
Spaanse demonstratie
tegen abortusproces
Britten houden
conferentie
over Ulster
Conferentie
VN over hulp
Cambodjaanse
vluchtelingen
Palestijnen ter dood
veroordeeld in Turkije
VRIJDAG 26 OKTOBER 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
Het progressieve Madnleense
dagblad Diario-16 opent vandaag
met een lijst van de namen van
duizend Spaanse mannen, die de
verklaring: „Ik heb vrijwillig
mijn medewerking verleend aan
een abortus", hebben onderte
kend. Onder deze mannen zijn 34
Tweede-Kamerleden, onder wie
de communist Santiago Carrillo,
de radicale socialist Luis Gomez
Llorente en Antonio de Senillosa,
Tweede-Kamerlid voor de con
servatieve Democratische Coali
tie, die als partij sterk gekant is
tegen abortus. Voorts bevat de
lijst bekende figuren uit de varié
té-, pers- en Spaanse filmwereld
en een groot aantal namen van
beroemde personen, die zelf
standige beroepen uitoefe-
De laatste weken zijn er over heel
Spanje door feministische groe
peringen betogingen gehouden
tegen het abortusproces in Bil
bao, die een nationale discussie
(Van onze correspondent)
MADRID - Een grotere opkomst dan verwacht, het uitblij
ven van terreurgeweld en een normaal verloop kenmerk
ten gisteren de referendums over autonomie in het Bas
kenland en in Catalonië. Zowel Basken als Catalanen
toonden zich gisteravond optimistisch over deze nieuwe
fase, die Spanje van een gecentraliseerde staat in een re
gionaal georganiseerd land verandert.
i mogen uitspreken
MADRID/BILBAO (GPD/ANP) -
De Spaanse oproerpolitie heeft
gisteravond met behulp van rub
berkogels en traangasgranaten
een eind gemaakt aan een de
monstratie van honderden vrou
wen, die amnestie eisten voor 11
Baskische vrouwen die vandaag
terecht moesten staan omdat zij
onder het bewind van wijlen ge
neraal Franco abortus hebben la
ten plegen. Het proces werd om
politieke redenen uitgesteld.
Het was de tweede maal in zes da
gen tijd dat in de Spaanse hoofd
stad met geweld een eind werd
gemaakt aan een dergelijke beto
ging waarvoor geen vergunning
was verleend. De politie reed met
autobussen in op de demonstran
ten en verrichtte 12 arrestaties.
Terwijl in Madrid de politie in ac
tie kwam publiceerden in Bas
kenland 793 vrouwen een com
muniqué waarin zij verklaarden
vrijwillig een abortus te hebben
ondergaan.
Volgens de laatste, voorlopige re
sultaten is de opkomst in het
Baskenland en in Catalonië gro
ter geweest dan bij de algemene
verkiezingen van 1 maart. Zowel
in het Baskenland als in Catalo
nië was het koude regenachtige
weer geen belemmering voor de
kiezers om te gaan stemmen. In
het Baskenland bemoeilijkte
Herri Batasuna, de politieke
vleugel van de radicale Baski
sche afscheidingsbeweging ETA-
Militar, met flauwe trucs het uit
brengen van de stemmen. De
grappen bleven beperkt tot het
gooien van rommel in de stem
bussen om vervolgens te verkla
ren dat de stemming ondemocra
tisch verliep, omdat er rotzooi in
de stembussen zat.
Aan de vooravond van het referen
dum heeft ETA-Militar verklaard
dat er geen sprake is van een poli
tieke wapenstilstand in verband
met de volksstemming over Bas
kische autonomie. „Het is een
technische wapenstilstand, ver
oorzaakt door factoren van bui
tenaf. Het is niet onmogelijk dat
in de dagen vlak na het referen
dum blijkt dat wij de gewapende
strijd voortzetten", aldus een
woordvoerder van deze terreur
beweging in Bilbao.
Verzoening
De vertegenwoordiger van de ETA
zei dat het Baskische statuut van
zelfbestuur een verzoening bete
kent tussen de regeringspartij
UCD, het leger en het monarchis
tische regime, plus de partijen die
bepaalde hervormingen wilden
doorvoeren, maar dat deze auto
nomie nooit een mijlpaal kan zijn
voor de groeperingen, die voor
een echte democratie hebben ge
streden. „Ook al zou 99 procent
van de Basken met ja op het refe
rendum hebben gestemd, dan
nog zijn er redenen te over om
door te gaan met onze gewapende
acties", besloot deze woordvoer
der van de ETA.
uitslagen van de referendums in
november moeten de Spaanse
Eerste en Tweede Kamer de wet
ten op deze regionale autono-
mieën met een absolute meer
derheid (de helft plus 1 van alle
gekozen parlementariërs) goed-
(Van onze speciale verslaggever)
BOEDAPEST - „Een NAVO-be-
slissing om het kernwapenarse
naal te moderniseren, zal door de
Sowjet-Unie onmiddellijk wor
den beantwoord. Dat zal het be
gin zijn van een nieuwe wapen
wedloop, omdat de westerse lan
den de huidige evenwichtige mi
litaire balans tussen Oost en West
door invoering van nieuwe
kernwapens verstoren" Deze
zeer duidelijk gestelde waar
schuwing kreeg minister Van der
Klaauw van buitenlandse zaken
gisteren in Boedapest te horen
van zijn Hongaarse collega Fri-
gyes Puja.
Volgens Puja is er geen grond voor
stationering van nieuwe kernwa
pens door de NAVO. „Harde fei
ten voor de westerse stelling dat
de Russische SS-20-raketten een
bedreiging vormen voor West-
Europa zijn nooit aangetoond"
Puja refereerde daarbij aan het
bezoek dat een Westduitse dele
gatie onder leiding van bonds
kanselier Schmidt onlangs aan
Hongarije bracht. De Hongaarse
minister, die in zijn uitspraken
consequent de argumentatie van
Moskou volgde, zei niet welk mi
litair gewicht dan wel moet wor
den gehecht aan de nieuwe mo
biele Russische kernraketten.
Minister Van der Klaauw vroeg
niet om nadere uitleg, maar
bracht naar voren dat de dreiging
van de SS-20 in West-Europa wel
degelijk wordt gevoeld.
Terughoudend
Van der Klaauw voegde daar nog
aan toe, dat er in Nederland te
rughoudendheid bestaat over het
stationeren van nieuwe kernwa
pens (572 Pershing-2 en Cruise-
raketten). „Maar ik moet zeggen:
wij blijven in de NAVO en maken
deel uit van de beslissing", aldus
Van der Klaauw, die daarmee
onderstreepte dat Nederland zich
over dit probleem op gang heeft
gebracht. De regeringspartij
Unie van het Democratisch Cen
trum (UCD), de Baskisch-Natio-
nalistische Partij (PNV), de con
servatieve Democratische Coali
tie (CD) en de extreem-rechtse
partijen zijn felle tegenstanders
van het niet-strafbaar stellen van
abortus of de legalisatie er-
De socialistische Arbeiderspartij
PSOE, die abortus als een agres
sie tegen de vrouw beschouwt,
bewandelt een middenweg tus
sen de voor- en tegenstanders van
abortus. De partij is tegen een ju
ridische vervolging van de vrou
wen, die dit hebben laten uitvoe
ren óf van de personen die hier
aan actief hebben meegewerkt,
maar meent dat de legalisatie van
abortus het laatste middel is voor
de onderbreking van een onge
wenste zwangerschap. Alle ande
re linkse partijen zijn voor de le
galisatie van abortus.
keuren. Hierna vaardigt koning
Juan Carlos deze organieke wet
ten uit, en op het moment van
publikatie in het Spaanse staats
blad wordt het zelfbestuur in
beide regio's van kracht
bij een NAVO-besluit zal neer
leggen. Nederland neemt in de
kemwapenmodernisering een
sleutelpositie in, omdat de nieu
we raketten behalve in ons land
ook in de Bondsrepubliek en
België zouden moeten komen.
Duitsland heeft steeds verklaard
niet alleen met de modernisering
te willen beginnen. Half decem
ber zal de ministersconferentie
van de NAVO zich definitief over
de kernwapenvervanging uit
spreken.
Puja haalde ook het voorstel van de
Russische president en partijlei
der Brezjnjev naar voren om het
aantal Sowjet-kernwapens te
verminderen wanneer de moder
nisering van westerse zijde niet
door zou gaan. Hij vond de wes
terse reacties op deze voorstellen
nogal „typisch" en zei dat
Brezjnjevs ideeën onderdeel
moeten vormen van toekomstige
onderhandelingen over een
SALT-3-akkoord (dat moet stre
ven naar vermindering van het
aantal strategische kernwapens).
Van der Klaauw stelde dat
Brezjnjevs voorstellen nog door
de NAVO worden bestudeerd en
dat voor een beoordeling van de
westerse houding niet mag wor
den afgegaan op afzonderlijke
reacties uit de NAVO-lidstaten,
zoals die in „de vrije pers" zijn
verschenen.
(Van onze correspondent)
LONDEN - Over twee weken zal de
Britse regering met plannen ko
men om Noord-Ierland meer
zeggenschap te geven in eigen
zaken. De Britse minister voor
Ierse zaken Humphrey Atkins
wil daarna een conferentie beleg
gen met de vier belangrijkste par
tijen in de „provincie", zoals
Noord-Ierland in Londen wordt
genoemd.
Atkins maakte echter meteen dui
delijk dat het niet in de bedoeling
lag om de Noordieren zeggen
schap te geven in het handhaven
van de orde en veiligheid - dat
zou de bevoegdheid blijven van
het Britse parlement.
De voorstellen van Atkins, die hij in
een toespraak in het Lagerhuis
onthulde, werden door de
Noordierse parlementariërs koel
ontvangen. Ian Paisley, de mili
tante leider van de Democratic
Unionists, zag er alleen heü in
wanneer een conferentie belegd
zou kunnen worden met gekozen
afgevaardigden, die een duidelijk
mandaat van de kiezers zouden
hebben.
James Molyneaux, Lagerhuislid
voor de Ulster Unionists, was van
mening dat Atkins' voorstel niet
meer was dan „etalageveriering"
Volgens hem kan de kwestie al
leen in het parlement worden be
handeld. Gerald Fitt, van de So
cial Democratie en Labourpartij,
zei dat iedereen in Noord-Ierland
de conferentie met de grootste
In San Salvador
Junta noemt
bezetting
vreedzaam
SAN SALVADOR (UPI) - De door
de recente staatsgreep aan de
macht gekomen junta in het
Middenamerikaanse El Salvador
heeft verklaard dat zij de bezet
ting (sinds woensdag) van twee
ministeries door leden van een
uiterst linkse organisatie als een
vreedzame actie ziet.
Leden van het uiterst linkse „Re
volutionaire Volksblok - BPR"
houden in de ministeries in het
hart van de hoofdstad El Salva
dor sinds dinsdag de pas door de
junta benoemde ministers van
arbeid en economie plus tiental
len ambtenaren in gijzeling.
argwaan zou bejegenen en hij
voorspelde dat er geen enkele
overeenkomst bereikt zou wor
den.
Atkins toonde zich echter optimis
tisch. „Alle Ieren in het Lager
huis", zei hij, „hebben zich tij
dens de verkiezingen op het
standpunt gesteld dat Noord-
Ierland meer zeggenschap moet
krijgen. Die kans is er nu, maar zij
moeten niet verwachten dat het
parlement daarvoor speciale or
ganisaties in het leven zal roe
pen". Atkins gaf toe dat de perio
de van onderhandelingen „vol
gevaren" was en zei dat het ver
boden katholieke Noordierse le
ger (IRA) geen belangstelling zou
hebben voor de gesprekken. „De
IRA is alleen geïnteresseerd in
terreur en vernieling", aldus At
kins.
NEW YORK (AFP Reuter) - Vol
gens VN-kringen is een conferen
tie voor hulp aan Cambodjaanse
vluchtelingen in de maak, naar
het voorbeeld van de Geneefse
VN-conferentie van juli over
boot- en andere vluchtelingen uit
Indochina. Die conferentie
bracht 190 miljoen dollar aan
hulp voor 260.000 Indochinese
vluchtelingen op.
Verwacht wordt volgens de krin
gen, dat VN-secretaris-generaal
Waldheim een conferentie in
New York zal bijeenroepen ter
bespreking van de hulpverlening
voor vluchtelingen uit Cambod
ja.
De conferentie zal volgens dezelfde
kringen uitsluitend gewijd zijn
aan de humanitaire en niet de po
litieke aspecten van de Cambod
jaanse situatie en zal waarschijn
lijk op 5 november beginnen en
niet langer dan twee dagen du-
Op zijn vroegst zullen de statuten
van zelfbestuur in het Basken
land en in Catalonië pas half de
cember in werking treden. Na de
bekendmaking van de officiële
ADVERTENTIE
NViine heten.
Betreft: DAGJE nsbekende
Mii"ehe,en' 0 even Uten
ï0°, groep als
30 u. Gelegenhe" dammen,
tot 12.3 sjoelen. ™aa'[ankje drinken- feestellike
,oeki|ken- f( etatel w op,reden
Uitgebreide ko1 n dansie. p
12.30 uur. U «enziin met 9>aa bingo-
13.30 tot S^bekendeartm«^---
1 uu. ^enzil" »._4ten of btny".
13'3° t0,!t. van bekendeerb__
qezelhge B ffl3 bieden w»l ipXclusieV dvin en V j,nPr$
de bowling meemake dineren da dan even 93St.
„rmiddebverbhivenwi.
Hom9CKhD,BCKZ HOBECABEDBUV^
S E. de Haa°
(directe'
urV
Inhakend op het gevoel dat de uit
latingen van Oosteuropese zijde
en nu ook van Puja vooral gericht
lijken op beïnvloeding van de
publieke opinie in Nederland, zei
Van der Klaauw dat de in Neder
land opgeslagen kernwapens nu
eenmaal onderdeel uitmaken van
de militaire afschrikkinspolitiek
van beide machtsblokken.
„Brezjnjevs voorstel geen kern
wapens te richten op landen die
deze wapens niet op hun grond
gebied hebben, zal onze houding
niet beïnvloeden", aldus Van der
Klaauw.
Mi7iister Van der Klaauw (rechts) wordt i
gaarse collega Puja begroet.
Boedapest door zijn Hon-
ANKARA (AFP/Reuter) - Een
Turkse militaire rechtbank heeft
gisteren vier leden van de organi
satie "Adelaars van de Palestijn
se revolutie" ter dood veroor
deeld, hun voornaamste Turkse
medeplichtige kreeg 19 jaar ge
vangenisstraf, drie andere Tur
ken werden veroordeeld tot straf
fen van zes maanden tot vier jaar.
De vier Palestijnen hadden in juli
de Egyptische ambassade in An
kara bezet. Bij dc aanval op de
ambassade, 13 juli van dit jaar,
schoten z.ij twee Turkse politiea
genten dood. Tijdens de bezet
ting kwam een personeelslid van
de ambassade om het leven toen
hij bij een ontsnappingspoging
uit een raam viel. Aan de bezet
ting kwam na twee dagen een
einde na bemiddeling door leden
van de Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie PLO.
