Oude paardestal werd jeugdhuis
„Pretoria" was professor
Berkhof vaak te machtig
Wanneer is deWinterschilder
voor 't laatst bij u geweest?
GSBSBB
Hij brengt weer
een fikse premie mee:
30gulden per man per dag!
Ga even na of 't weer eens tijd wordt.
In Noorden hangt een ruif aan de gevel...
Politieke bevrijding is nodig9
maar ze is maar een fragment"
Keukens
van klasse.
poggenpohl
VRIJDAG 26 OKTOBER 1979
In het dorpje Noorden,
achter Nieuwkoop, is
gisteravond een kerke
lijk jeugdhonk geopend
in een gebouwtje dat
zo'n zestig jaar geleden
als paardestal in ge
bruik werd genomen.
Noorden zelf is door de manier
van bebouwing - een lintvorm
- en zijn oppervlakte al vrij
uitgestrekt, maar voor de 350
zielen tellende hervormde ge
meente geldt dat nog sterker
omdat daar ook mensen op het
grondgebied van Nieuwkoop,
Zevenhoven, Wilnis en Kame-
rik bij horen. Om het kerkje
aan de Noordse Dorpsweg te
bezoeken moeten sommigen
een grote afstand afleggen.
Tegenwoordig geeft dat geen
problemen, maar vroeger
moesten de meesten dat lopen.
Alleen de bevoorrechten
kwamen met de koets naar de
kerk. Voor de paarden werd
een speciale "kerkstal" ge
bouwd.. De dieren waren na
melijk bezweet als de lange rit
ten einde was, en het was niet
goed ze dampend buiten te la
ten staan.
Ongeveer twintig jaar geleden
had de stal als zodanig geen
nut meer. De auto had de laat
ste viervoeter de dienst opge
zegd. De ruimte werd daarna
nog jaren als fietsenloods ge
bruikt.
Thuis
Na de komst van de jonge domi
nee Zoutendijk begin vorig
jaar is er in Noorden wat ker
kelijk jeugdwerk van de
grond gekomen. Dat bracht
een paar mensen op de ge
dachte voor de doordeweekse
activiteiten een eigen ruimte
te maken. De enige activiteit
voor de jeugd waren tot dat
ogenblik de catechisaties ge
weest, en die werden gegeven
in de consistorie achter de
kerk, die qua grootte en sfeer
ongeschikt is om ander
jeugdwerk tot ontwikkeling te
brengen.
Toen viel het oog op de oude
paardestal. Voor een bedrag
van f. 50.000 is deze nu ver
bouwd tot jeugdhuis. Het re
sultaat is, zowel uit- als in
wendig, verrassend. Een
doelmatig, sfeerrijk onder
komen, waarin vooral kleine
re groepen - en die heeft Noor
den eigenlijk alleen maar -
zich helemaal thuis kunnen
voelen.
De stal heeft ook de nodige sani
taire uitrusting gekregen, en
een keukentje ontbreekt
evenmin. De sfeer van vroeger
is er zoveel mogelijk bewaard
Zo kon de architect dankzij
een flinke lichttoevoer via de
sterk, gewijzigde voorgevel de
halfronde stalraampjes in de
zijgevel behouden.
Symbool
Ook de naam van het gebouwtje
herinnert aan de historische
functie. Het heet "De Ruif'.
Dominee Zoutendijk onthulde
gisteravond het bordje. Aan
de buitenkant is een echte
paarderuif aangebracht.
Daaraan hecht ds. Zoutendijk
nog een andere betekenis.
"Vroeger", zo vertelde hij ons,
"was onder theologen het
spreekwoord gangbaar datje
de ruif niet te hoog moest han
gen. Waarmee werd bedoeld
dat ze de boodschap van de
bijbel op een voor de mensen
begrijpelijke manier moesten
brengen".
Dit spreekwoord zal nu niet
minder actueel zijn dan toen
de Noordse boeren nog met
hun koets naar de kerk reden.
De ruif is van gebruiksvoor
werp symbool geworden. Van
een kerk die een menselijke
taal zal moeten spreken om
nog gehoor te vinden.
(Van onze redactie geestelijk leven)
Professor Berkhof is onlangs van een conferentie in Zuid-
Afrika teruggekeerd met de vraag of het evangelie niet
ernstig wordt versmald als men het vóór alles ziet als
een inspiratiebron voor menselijk handelen in de we
reld. De interviewers van de IKON en de KRO bleken bij
zijn terugkeer alleen geinteresseerd in de vraag of deze
conferentie iets tot een, al dan niet gewelddadige, revo
lutie in Zuid-Afrika had bijgedragen.
De Leidse hoogleraar in de theolo
gie stelt dan wel de vraag wat
"bevrijding", christelijk gespro
ken, in wezen is. Was Paulus in de
gevangenis nu bevrijd of niet?
Berkhof vindt dat christenen
voorzichtiger met dat grote
woord moeten omgaan. Met de
bevrijding van Mozambique en
Vietnam zijn we er niet. Politieke
bevrijding is nodig, maar ze is
maar een fragment van de Be
vrijding. Het wordt tijd, zo meent
Berkhof, dat we "saamhorig"
worden.
Die kerkenconferentie in Pretoria,
met zo'n kleine 6000 deelnemers,
was bedoeld om in de verdeelde
christenheid van Zuid-Afrika
een besef van eenheid te brengen
en van roeping tot getuigenis met
woord en daad, de politieke daad
niet uitgezonderd. Berkhof was
er niet alleen als deelnemer, acht
dagen lang, maar ook als spreker.
In het blad "Saamhorig" van de
Nederlandse Raad van Kerken
vertelt hij van zijn ervaringen op
deze massale ontmoeting van oe
cumenisch en evangelisch inge
stelde christenen, blank en zwart.
Twee stromen
De "evangelischen" in de wereld -
Berkhof gebruikt liever de En
gelse term "evangelicals" - on
derscheiden zich door een sterke
nadruk op de radicaliteit van de
zondeval, de redding van de
mens door het kruisoffer van
Christus, de noodzaak van be
kering door de Heilige Geest, de
roeping van de gelovige om van
Christus te getuigen, de verwach
ting van zijn wederkomst en de
inspiratie en onfeilbaarheid van
de bijbel. Hun voornaamste grief
tegen de Wereldraad van Kerken
was (en is nóg wel) dat deze het
woordgetuigenis voor Christus
ging verwaarlozen ten gunste van
diakonale en zelfs politieke ak-
ties. Omgekeerd verweten de
meer oecumenisch gerichte
christenen* - "ecumenicals" - de
evangelischen een gebrek aan
politieke betrokkenheid.
Mensen in de Derde Wereld vinden
deze tegenstelling maar westers
gedoe. Hun geloof is meestal
evangelisch en hun verantwoor
delijkheidsgevoel in de wereld
oecumenisch. In Pretoria waren
beide stromingen op voet van ge
lijkwaardigheid aanwezig.
Professor Berkhof ervoer daar, dat
de evangelischen veel emotio
neler zijn dan de oecumenisch
ingestelden. De blanke evangeli
schen omdat ze van het opwek
kingstype van de evangelist Billy
Graham zijn, de zwarte omdat ze
emotioneel veel sterker zijn ont
wikkeld dan Noordeuropeanen.
Berkhof stond met mensen uit de
nuchtere calvinistische Zuid-
afrikaanse kerken wel een beetje
vreemd te kijken naar het emo
tionele bondgenootschap van
Britse Zuidafrikaners en zwar
ten. God werd geprezen met ein
deloos zingen, dansen, klappen
en omhelzen, en er waren talrijke
bekeringsgetuigenissen. Mij
werd het vaak te machtig, bekent
BERKHOF
- stond wel een beetje vreemd te
kijken -
hij. Voor de pinkstergroepen was
het nog wat te schraal.
Tweede plaats
Belangrijker dan die buitenkant
was voor hem het evangelische
geloofstype zelf. De evangeli
schen zijn, naar zijn indruk, op
een zeer onmiddellijke manier
gericht op de werkelijkheid van
God, van Christus en van de
Geest. Die is er niet maar alleen
om de wereld te inspireren, maar
heeft een geheel eigen betekenis
tegenóver onze wereld met haar
maatschappelijke en politieke
problemen, zózeer zelfs dat deze
problemen gewoonweg naar de
rand van de aandacht worden ge
drongen. Belangrijker dan heel
onze aardse toestand is voor de
evangelischen dat de toestand
tussen God en ons radikaal an
ders wordt, dat wij onze zonden
door het offer van Jezus laten
verzoenen en dat wij voor eeuwig
als kind van God worden geadop
teerd. Daarin moeten alle gelovi
gen, boven de scheidingen van
volken, rassen en klassen uit, hun
eenheid vinden.
Oecumenisch ingestelde mensen
kunnen het maar moeilijk aan
vaarden dat de politieke en so
ciaal-economische verhoudin
gen op de tweede plaats zouden
komen. Het geloof zonder de
werken is immers dood. Dat be
aamt Berkhof volledig. En dat is
ook in Pretoria uitentreuren ge
zegd.
Dubbele bekering
Maar, denkend aan de grote zen
dingsstrateeg Kraemer, meent hij
dat er een dubbele bekering no
dig is: van de wereld naar God toe
en dan weer van God uit naar de
wereld toe. De oecumenischen
leggen vaak de nadruk op het
tweede. Daarmee, zo meent
Berkhof, bevestigen zij hun posi
tie meer dan dat ze haar kritise
ren. We hebben momenteel de
eerste helft hard nodig. Dat moe
ten we ons door de evangelischen
laten zeggen. Pas als je verankerd
bent in de Absolute, wordt je we
reld gerelativeerd en kun je er
greep op krijgen.
Berkhof ontmoette in Pretoria
zwarten voor wie door de bevrij
ding van Christus hun politieke
bevrijding haar prioriteit had
verloren. Hij denkt dat dit een
bijbels kenmerk van echte be
kering is. Hij ontmoette er ook
blanken voor wie de bekering tot
Christus betekende dat zij zich
nu niet meer voor de politieke
bevrijding van hun zwarte naas
ten interesseerden. Dat is een
halve bekering of misschien zelfs
een schijnbekering.
Vandaar Berkhofs conclusie uit de
ze conferentie in Pretoria: "Het
wordt tijd dat we saamhorig
worden".
ADVERTENTIE
Beetje uitgekeken op uw keuken?
Hebt u 't idee dat het allemaal aparter zou kunnen?
B Toe aan een slaapkamer die helemaal nieuw is?
Verf op kozijnen en deuren beschadigd?
B Was u tien jaar geleden een ander mens dan nu?
Gewoon zin in wat anders op de muren?
B Afbladderend plafond in de badkamer?
Bij vrienden op originele ideeën gekomen?
B Trek in een premie die niet kinderachtig is?
Raakt de trap een tikje afgetrapt?
Nieuwe meubels gekocht, de laatste tijd?
Denkt u aan een ander huis, *11*
maar niet aan verhuizen? pf
Publikatie van het Bedrijfschap Schildersbedrijf te Rijswijk (ZH
De premie wordt verleend door het
Bedrijfschap Schildersbedrijf voor
onderhoudsbinnenschilder- en behang-
werk dat minstens 3 mandagen vergt,
dat wordt uitgevoerd tussen 19 novem
ber 1979 en 7 maarl 1980 en waarvoor
de aanvraag vóór het begin van de
verkzaamheden is ingediend. De premie
regeling geldt niet alleen voor particu
lieren. maar ook voor bedrijven, scholen,
ziekenhuizen, instellingen, gemeenten en
andere lagere overheden. Uw schilder
kent de voorwaarden en regelt de
aanvraag voor u.
Zangmiddag. Morgen, zaterdag,
wordt in de Groene of Willi-
brordkerk te Oegstgeest een
zangmiddag gehouden voor
kerkkoren en cantorijen in Lei
den en omstreken, uitgaande van
de Stichting Centrum voor de
Kerkzang. Ook belangstellenden
die geen lid zijn van een koor zijn
welkom. De middag begint om
half 2 en eindigt om 5 uur. Het
programma vermeldt samen
zang, het instuderen van enkele
liederen, een inleiding over de
cantorijpraktijk door Barend
Schuurman, een orgelintermezzo
van Theo Goedhart, een theepau
ze en ten slotte een vesper waarin
de ingestudeerde liederen een
plaats krijgen.
Afscheid en intrede. Op 11 no
vember zal ds. C. Vermeulen af
scheid nemen van Zevenhuizen
(ZH) om op 25 november om half
3 intrede te doen in de hervormde
gemeente te Valkenburg (ZH).
Ds. J. Gebraad te Katwijk aan
den Rijn zal hem die morgen in
Valkenburg bevestigen. Op 25
november neemt ds. H. D. de Wit
afscheid van de gereformeerde
kerk in Lisse. Veertien dagen la
ter, 9 december, hoopt hij intrede
te doen in het Friese Oosterwol-
de. De intrede van ds. A. C. Kerst
en (Den Haag) in de gereformeer
de kerk te Katwijk aan Zee is be
paald op 11 november.
Beroepingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Alblasserdam
W. G. Gerritsen De Lier, te Win-
desheim (Ov.) H. J. Smit, predi
kant voor buitengewone werk
zaamheden (hervormd-gerefor
meerdejeugdbonden) te Utrecht;
aangenomen naar Vriezenveen
G. J. van Steeg Dussen, naar
Woudenberg F. Luitjes Kootwij
kerbroek. Toegelaten tot de
evangeliebediening en beroep
baar gesteld: J. H. van Daalen
Veenendaal, D. M. van der Linde
Rotterdam. D. Ph. C. Looijen
Zeist en W. Wagter Westerlee.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Wageningen
P. Lok Kampen, te Zuidhom J.
Geersing Hengelo; bedankt voor
Oegstgeest-Lisse R. van Nus
Bruchterveld.
Vacatures. Gezien de moeilijk
heden die veel hervormde ge
meenten ondervinden bij het
vervullen van predikantsvacatu
res, heeft de landelijke commis
sievoor het beroepingswerk in de
Hervormde Kerk de mogelijk
heid geopend voor predikanten
en kandidaten om hun belang
stelling voor een vacante predi
kantsplaats kenbaar te maken.
Dat is geen sollicitatie maar al
leen de mededeling dat men inte
resse heeft voor een bepaalde
post. De commissie beschouwt
de mededeling als volstrekt ver
trouwelijk maar houdt er wel
ernstig rekening mee bij het sa
menstellen van haar advies aan
de vacante gemeente. Secretaris
van de beroepingscommissie is
ds. G. Pettinga, pas in dienst ge
treden als secretaris van de pro
vinciale kerkvergadering van
Utrecht.
Schillebeeckx. De hoogleraren
en lectoren en een grote meer
derheid van de wetenschappe
lijke medewerkers aan de theo
logische faculteit van de katho
lieke universiteit in Nijmegen
beschouwen in een verklaring
het proces tegen collega Schil
lebeeckx - het onderzoek door
Rome naar ketterijen in een van
zijn boeken - als in strijd met de
rechten van de mens. Deze pro
cedure gaat volgens hen ook in
tegen de aard en de functie van
de theologie en tegen het evan
gelie.
Rassen. De Nederduits Gere
formeerde Kerk van Namibië
(Zuid-West-Afrika) heeft zich op
haar synode in Windhoek met
een motie uitgesproken tegen
huwelijken tussen mensen van
verschillend ras. De 63 voorstan
ders (8 tegen) menen dat er reli
gieus, cultureel en biologisch
zulke grote verschillen kunnen
bestaan dat de kerk haar predi
kanten niet moet toestaan derge
lijke huwelijken in te zegenen.
ADVERTENTIE
Komfort, kwaliteit en door
dacht design. Kenmerkend
voor een Poggenpohl
keuken Met veel praktische
snufjes Met vele verborgen
kwaliteiten Kom eens langs.
Ziet u zelf hoeveel extra's
een Poggenpohl u biedt
Zonder dat u meer betaalt
bv Gebr Rolff s Handelmij
Industrieweg 14 De Grote Polder
Zoeterwoude-Rijndijk
Tel 071-899206
