liPHllCma9!
Ommekeer in sociaal klimaat
door actie van havenslepers
Wel eens last van koffie?
Koffie Haq, probleemloos lekker!
Want Hag is échte koffie, gezuiverd Br
van schadelijke stoffen zoals coffeïne.
Ja, zo'n kopje
écht goed!
Hag doetje goed.
ELSEVIERS
Met de beëindiging van de staking van het sleepbootperso-
neel van Smit Internationale en Smit Vos is de rust in
Rotterdam weer enigszins teruggekeerd. De sleepboten
varen weer, schepen worden weer gelost en ook Shell
Chemie draait na een korte onderbreking weer op volle
toeren.
Stilte voor de storm? Volgens velen
wel. De kans op een storm is door
de ontwikkelingen in Rotterdam
wel een stuk groter geworden.
Want al lijkt de staking van het
sleepbootpersoneel op het eerste
gezicht niets te hebben opgele
verd, de actie heeft natuurlijk wel
wat losgemaakt. Bijvoorbeeld
een loonsverhoging van f 28,50
per maand voor het personeel dat
onder de haven-cao valt. Het
sleepbootpersoneel zelf zal daar
nog tot januari van het volgend
jaar op moeten wachten.
Maar er zijn meer dingen gebeurd
waardoor de stakingsacties van
de laatste weken niet zo snel ver
geten zullen worden. Bijvoor
beeld de doorwerking van de ac
ties in het kabinetsbeleid. De sta
king brak uit, juist op het mo
ment dat minister Albeda van so
ciale zaken en minister Andries-
sen van financien een groot me
ningsverschil hadden over het al
dan niet handhaven van de
koopkracht van de inkomens tot
32 duizend gulden ("modaal").
Andriessen stond op het stand
punt dat ook de inkomens bene
den deze grens het komend jaar
een veer zouden moeten laten.
Albeda, ervan overtuigd dat dit
nog meer moeilijkheden met de
vakbeweging zou opleveren,
probeerde zijn collega van finan
ciën van dit plan te weerhouden.
Overtuigd
vens zei hij dat in bedrijven waar
het goed ging, best wat meer be
taald zou kunnen worden. Waar
mee de FNV-voorzitter
streep zette onder het gecoördi
neerde arbeidsvoorwaardenbe
leid zoals dat de afgelopen jaren
door de FNV is gevoerd.
Deuk
Toch is ook de vakbeweging geha
vend uit de strijd gekomen. Het
prestige van menige bond heeft
een flinke deuk opgelopen. Vak
bondsbestuurders zijn in de ha
ven door hun eigen leden wegge
hoond. Ontevreden leden bezet
ten zelfs enige tijd het kantoor
van de Vervoersbonden FNV. De
vakbeweging heeft lijdzaam
moeten toezien hoe partijen als
de CPN en de Socialistiese Partij
en splintergroeperingen zoals De
Rode Morgen een staking volle
dig beheersten.
De actie van het sleepbootperso
neel maakte duidelijk dat groe
pen werknemers niet eens op de
nullijn wensten te gaan zitten,
laat staan de minlijn. Albeda
kreeg zijn zin binnen het kabinet.
Via een belastingmaatregel
wordt nu de koopkracht van de
werknemers met een inkomen
tot 32 duizend gulden voor 1980
gegarandeerd.
De staking brak ook uit op het mo
ment dat de vakbeweging de eer
ste aanzetten gaf tot het formule
ren van het arbeidsvoorwaar
denbeleid voor het komend jaar.
Binnen de FNV, waar toch al heel
wat onvrede heerste over de cao
resultaten van dit jaar, werd de
roep om een minder strak beleid
van bovenaf steeds groter.
Bondsbestuurders uit goed flore
rende bedrijfstakken zeiden hun
leden nauwelijks meer te kunnen
overtuigen van de noodzaak tot
loonmatiging ten bate van de
zwakke bedrijven. De staking
van het sleepbootpersoneel en la
ter de rest van de haven voor
meer geld onderstreepte dat nog
Hoe langer de arbeidsonrust in de
Rotterdamse haven voortduurde,
des te dreigender werd de taaj
van FNV-voorzitter Wim Kok..
Looneisen waren nodig om de
koopkracht van grote groepen
werknemers veilig te stellen. Te-
Een paar honderd meter verderop
van het rumoer in de haven on
derhandelde Industriebond FNV
bestuurder Piet Scheele met de
directie van Shell Chemie over
een nieuwe cao. Hoewel de voor
zitter van de Industriebond, Arie
Groenevelt, al in mei van dit jaar.
had toegegeven dat de strijd voor
de 35 urige werkweek verloren
was, legde Scheele dit punt sa
men met de eis voor een vijfploe
gendienst, toch weer op tafel.
Sterker nog, toen Shell hier niet
op inging werden de vestigingen
van Shell Chemie in Pernis en
Moerdijk onder zijn leiding stil-
.Moest die 35-urige werkweek een
vijfploegendienst er bij Shell nu
per se komen, of vond de Indus
triebond FNV dat zij in het sta-
kingsgeweld niet kon achterblij
ven en ook een daad moest stel
len? Dat de bond de situatie bij
Shell verkeerd heeft beoordeeld,
staat als een paal boven water. De
"actiebereidheid" bleek veel
minder j?root te zijn dan de Indus
triebond had verwacht. Geweld
«■ww'w&r 7 jp "«i
Werkwilligen bij Shell Chemie proberen de blokkade van stakers te doorbrekenNog nooit is de spanning t ijdens
een staking tussen werkwilligen en stakers zo groot geweest. Ook dit maakt de acties van de afgelopen weken tot
een uniek gebeuren.
Vakbondsbestuurders, altijd drei
gend met acties dan wel harde ac
ties, liepen op een gegeven mo
ment te leuren met werkwillig-
heidsverklaringen. Wie zo'n ver
klaring ondertekende, kreeg een
uitkering van de bond. De vak
bond als stakingsbreker; welke
werkgever had dat anno 1979 nog
durven dromen?
van de kant van de Shell directie
werd gretig aangegrepen om de
staking binnen een week weer op
te heffen. Het betekende de zo
veelste nederlaag van dit jaar
voor de Industriebond FNV.
aangetoond dat^het hoog tijd
wordt dat alle betrokkenen weer
om de tafel gaan zitten om tot wat
meer duidelijkheid op dit punt te
komen.
iedereen is weer aan het werk.
"Maar we komen terug" hebben
de diverse actieleiders al aange
kondigd. Dat zal dan vooral ge
beuren op de vakbondsvergade
ringen waar het cao-beleid door
het volgend jaar wordt bepaald.
Deze vergaderingen worden
momenteel overal in het land ge
houden. De eerste berichten zijn
niet bemoedigend voor de rege
ring Van Agt die loonmatiging zo
hoog in het vaandel heeft staan.
De werknemers zijn het matigen
beu. Dat is de algehele tendens
van het ogenblik.
Voor 23 augustus, toen de staking
uitbrak, leek iedereen zich weer
verzoend te hebben met een jaar
tje nullijn. Nu. bijna twee maan
den en heel wat stakingsacties la
ter, is dat lang niet meer zo zeker.
Lpongolf
Tot voor kort was de havenstaking
van 1970 in Rotterdam een be
grip. Het was de staking die een
loongolf van 400 gulden door het
hele land veroorzaakte. En het
was deze loongolf die het toen zit
tende kabinet De Jong voor het
eerst in zijn bestaan echt in moei
lijkheden bracht.
Het begint er op te lijken dat de sta
king van het Rotterdamse sleep
bootpersoneel net zo'n begrip
gaat worden, maar dan voer de
jaren '80. Het kabinet Van Agt
kan danig in moeilijkheden ko
men wanneer één van de peilers
van het beleid, loonmatiging,
wegvalt. De staking van de Rot
terdamse havenslepers van zeven
en een halve week met alles wat
daar omheen is gebeurd, heeft
voor een ommekeer gezorgd in
het sociale klimaat van ons land.
Meningen op deze
pagina zijn voor
rekening van de
auteur».
Uniek
i actievoeren, maakt
de Rotterdamse stakingen even
eens tot een vrij uniek gebeuren
in de Nederlandse arbeidsver
houdingen. Zelden is de span
ning tussen werkwilligen en sta
kers zo groot geweest. Werkge
vers kregen te maken met
"dweilploegen" op hun terrein
die werkwilligen trachtten te
"overtuigen" het werk maar neer
te leggen. Dat overtuigen ge
beurde niet altijd zonder intimi
datie zoals de argeloze tv kijker
kon constateren in het Journaal.
Toch bleven ook de werkgevers
niet stilzitten. Shell organiseerde
een tegenactie van werkwilligen
om de blokkade die door stakers
was opgeworpen, te doorbreken.
Wat kan wel en wat kan niet tijdens
een staking. Dat is de vraag die
werkgevers, werknemers en
overheid gezamenlijk dienen op
te lossen. Partijen zijn het nog
steeds niet eens kunnen worden
over stakingsregels of een sta
kingscode. De gebeurtenissen
van de afgelopen tijd hebben
koffie
HffC
Een staking die de stakers op het eerste gezicht niets
heeft opgeleverd, maar toch voor een ommekeer
heeft gezorgd in het sociale klimaat van ons land.
Zo is de actie van het sleepbootpersoneel dat afge
lopen maandag weer aan het werk ging, het best te
karakteriseren. De 500 slepers hebben met hun
stakingsactie gezorgd voor onrust binnen de vak
beweging, onrust bij de werkgevers en onrust bin
nen het kabinet Van Agt dat één van de belangrijk
ste peilers van zijn beleid ziet wegvallen.
Daarom zou het best zo kunnen zijn dat deze actie op
dezelfde wijze de geschiedenis ingaat als de haven
staking van 1970. Eén overeenkomst is er al: plaats
van handeling was beide keren Rotterdam.
Landerigheid is weer troef in dit
met de week dikker wordende
weekblad. Zoals de meeste bla
den deze week wordt ingegaan op
het rapport van Lou de Jong. El
sevier is nogal lovend over de
onthullingen: De rehabilitatie
van Frangois van 't Sant (dik
wijls van verraad beschuldigd)
en van wijlen jhr. Hendrik van
Vredenburch, Harer Majesteits
gezant in Brussel".
En er is nog een andere verdienste,
juicht het commentaar "Dr. Lou
de Jong heeft in deze gehandeld
met goedkeuring van de regering
en met medeweten van koningin
Juliana. Hij heeft daarmee de
hoogste autoriteiten bereid ge
vonden een taboe te doorbreken
dat, zoals blijkt, aanleiding is
geweest tot valse beschuldigin
gen".
Elsevier maakt zich zorgen over het
groeiend aantal wao'ers: eender
de van werkend Nederland. Die
kosten moeten door tweederde
worden gedragen, leert een een
voudig rekensommetje.
Daarbij komt nog dat een groot
aantal van deze wao-ers oneigen
lijk tot deze verkapte werkloos
heid wordt veroordeeld. Daarvan
is ook de werkgever de schuld,
die de wao ziet als een gemakke
lijke weg om mensen weg te wer
ken, constateert het blad.
De krakende coalitie, die nog vóór
het kerstreces zware uitspraken
van de Kamer krijgt te verduren,
is eveneens een reden tot grote
zorg, vindt Elsevier. Maar de
hoop is nog niet verloren, want
Maup Caransa heeft een kroon
prins benoemd: Tom Wester-
meijer, een jongen uit het volk,
aldus dit weekblad.
Frangoise Vandermeersch is een
katholieke non die werkt voor
organisaties die humanitaire
steum aan Vietnam geven. Ook
reisde zij door Cambodja. Haar
ooggetuigeverslag dient de voor
pagina van VN onder de kop: De
moord op Cambodja.
Haar verslag stemt tot nadenken
over de gevolgen van het Pol Po-
tregime, maar roept eveneens
vraagtekens op over hoe het nu
verder moet met dit geteisterde
land, dat nog steeds onder hevige
strijd gebukt gaat. Er zijn geen
kinderen onder de vier meen
"Er zijn er maar weinig geboren.
En van degenen die wel geboren
werden, moesten er veel sterven.
Nu is de helft van de vrouwen in
de vruchtbare leeftijd steriel. De
dwangarbeid, de ondervoeding
en ook de angst hebben die sterili
teit veroorzaakt".
Is er nog hoop voor het volk van
Cambodja? vraag je je af na lezing
van dit relaas.
"Het kaasmeisje van verkeer en wa
terstaat", zo kenschetst Neelie
Smit-Kroes zichzelf tegenover
Bibeb. Over haar ook door het
Simplistisch Verbond opge
merkte splitten zegt de dappere
staatssecretaris: "lk vind dat je
best mag choqueren. Dat zet de
n het denken. En ik
vind ook dat ik dat niet in een
grijze pij hoef te doen".
Bij het vertrek laat Bibeb zich ont
vallen: "Ik vind je wel aardig, of
nee. toch niet, aardig is het woord
niet". En ziet dat ze tot in haar
wijd open ogen verstrakt.
Even daarvoor heeft Smit-Kroes
gezegd, dat ze zich getraind heeft
in het niet tonen van haar gevoe
lens.
Verder in VN een interview met
Joop Den Uyl, een analyse van
het nationale Kabinet van Ruud
Lubbers en de zeer naieve brief
van Van der Klaauw over de Pa
ralympics. Bovendien een extra
dikke boekenbijlage, waarin on
der meer de Vijftigers levend
worden begraven.
hervormd
nederland
De kernwapenkwestie wordt in
Hervormd Nederland besproken
met Hans de Boer. "Een moge
lijkheid is dat Nederland geen
deel meer heeft aan de kernbewa
pening van de NAVO, zoals
Noorwegen en Denemarken dat
nu al niet hebben. Dat kan dus
blijkbaar. Dan zullen andere
landen ze nemen en dan krijg je
weer het schone-handen-ver-
haal".
De Boer vindt niet dat Nederland
dan uit de NAVO zou moeten. De
Boer, eerste vice-voorzitter van
de CDA-fractie, gelooft echter
niet in dit "alles of niets-verhaal
HN filosofeert wat over de nieuwe
rechter. "De nieuwe rechter is
een vrouw en stemt progressief'.
Maar is daarmee het traditionele
mannenbolwerk wel echt ver
overd?
Catherine Keyl roept de lezers op
een briefkaart naar de paus te
sturen met de mededeling dat
"vrouwen ook mensen zijn".
Jos Schneider schreef alvast een
uitgebreid portret van de Russi
sche leider, die nu eens niet op de
mestvaalt van de geschiedenis zal
belanden, maar binnenkort ge
woon met pensioen gaat, aldus
Schneider. Bert Jansen probeert
achter de oorzaak van de snel
stijgende populariteit van "The
Police" te komen. Een popgroep
die in korte tijd de platenmarkt
veroverde.
De Amsterdamse wethouder Jan
Schaefer drukt in de HP zijn spijt
uit over het opstappen van CPN-
wethouder Rudi van der Velde:
Rudi heeft een groot gevoel voor
humor en dat kun je node missen
in het Amsterdamse bestuur. Dat
kan je je wel voorstellenHij kan
op een fantastische ma
de grond inboren, op een
r waar je plat om ligt. Rudi
is toch wel een produkt van de
vernieuwing uit de jaren zestig".
Overigens is Van der Veldes humor
niet de enige reden waarom
Schaefer zijn heengaan betreurt.
"Men weet zeker dat Brezjnjev een
(Amerikaanse) pacemaker heeft
in verband met een haperende
hartfunctie, dat hij een (West-
duits) gehoorapparaat draagt
vanwege zijn afnemend gehoor".
,*an officier van jus
titie Abspoel wordt door hemzelf
beschreven: "Het Maagdenhuis-
proces was een vergissing",
schrijft hij in De Tijd.
Maar dat proces is wel goed voor
een aantal amusante gebeurte
nissen, waarmee hij zijn betoog
doorspekt.
Hans Vandenburg heeft zijn Grup-
po Sportivo opgeheven. In een
interview met Jim van Alphen
geeft hij de reden tot het de rug
toekeren van het succes: "Ik wil
een wereldreis kunnen maken of
gewoon ergens in zee dmv. n
Het relaas van een opgelucht
ANNEMIEK RUYGROK
