Staat van beleg in Pakistan Assad krijgt wapens van de Sowjet-Unie Gevechten in hoofdstad van El Salvador Minister Botha naar Rhod conferentie Vijftien jaar voor Chinese dissident Kaping eindigt op Malta Vloedgolf teistert Rivièra WOENSDAG 17 OKTOBER 1979 PAGINA 9 SAN SALVADOR (Reuter/UPI/ GPD) - Na de militaire staats greep in de Middenamerikaanse republiek El Salvador zijn giste ren in enkele voorsteden van de hoofdstad San Salvador gevech ten uitgebroken tussen het leger en linkse guerrillabewegingen. Er zouden zeker acht doden zijn gevallen, en enkele tientallen gewonden. Eerder hadden leden van de revolu tionaire strijdkrachten van het volk (ERP) korte tijd vier radio stations bezet en opgeroepen tot een opstand tegen de nieuwe machthebbers. Hevige schietpartijen worden ge meld uit de plaats Mexicano (20.000 inwoners), een dichtbe volkte voorstad van San Salva dor, waar guerrilleros het stad huis hadden bezet. Tanks en troepen zijn Mexicano en twee andere plaatsen binnengetrok ken om de guerrilleros te verdrij ven. Elders maakte het leger een eind aan de bezetting van vier fabrie ken, die twee maanden geleden door ontevreden arbeiders waren overgenomen. Ook hier vielen schoten, en in één fabriek brak brand uit. Volgens de politie kwamen bij deze actie drie jonge activisten om het leven. In de Nicaraguaanse hoofdstad Managua verklaarden twee ERP- leiders dat de afzetting van presi dent Romero niet meer is dan een poging van de heersende klasse om haar macht te redden. Een woordvoerder van een andere guerrilla-groepering, Farn, beti telde de coup als een 'nieuw avontuur van de Verenigde Sta ten.' De aartsbisschop van San Salva dor, Oscar Romero, heeft in een radiorede linkse en rechtse ex- treminsten opgeroepen de wa pens neer te leggen. Hij meende dat de eerste verklaringen van de nieuwe machthebbers een belof te van een "nieuwe periode in de geschiedenis van dit land" in houden. De militaire junta heeft de afgezette president Romero ervan be schuldigd, dat hij El Salvador in een chaos heeft gestort. "Zijn re gering was niet in staat om het geweld van extreem-rechts en extreem-links te stoppen. Zij verdedigde de belangen van de rijken, maar vergat het volk. De verlangens van de armen werden beantwoord met onderdrukking. Romero riskeerde een burger oorlog". De gevolgen van deze politiek wa ren catastrofaal: er werd geen stuiver meer geïnvesteerd, ne gentien ambassades vertrokken, buitenlandse industrieën zoch ten hun heil in andere landen en de nationale bourgeoisie koos, na eerst haar kapitaal overgemaakt te hebben, voor een veiliger resi dentie in het buurland Honduras. Om het imago van El Salvador op te poetsen, 'hebben de nieuwe machthebbers een democrati sche opening in het vooruitzicht gesteld: vrije verkiezingen op korte termijn, gevluchte Salva- dorenen kunnen veilig naar hun land terugkeren, amnestie voor de politieke gevangenen, vrijheid van politieke partijen en vak bonden en eveneens zijn er land hervormingen beloofd. Ook is de junta van plan om de fas cistische organisatie Orden te ontmantelen. Deze beweging met naar schatting 200.000 leden is door de heersende klasse opge richt om El Salvador tegen het communisme te beschermen. Orden was belast met het spione ren en terroriseren van de bevol king (met name op het platteland) en stond onder leiding van de af gezette Romero. ISLAMABAD (UPI) - President Mohammed Zia ul-Haq van Pakistan heeft gisteren de algemene verkiezingen in zijn land voor onbepaalde tijd opgeschort. Daarnaast heeft Zia alle politieke partijen verboden en censuur op gelegd aan de pers in een poging de „staat van beleg te maken zoals hij moet zijn" Generaal Zia schortte alle politieke activiteit op, bevroor de fondsen van de politieke partijen, ver klaarde de krijgstribunalen tot het hoogste gezag en kondigde een complete kabinetswijziging aan. In een toespraak van 25 mi nuten tot het land zei de Pakis taanse leider dat hij het besluit had genomen de verkiezingen op te schorten (oorspronkelijk vast gesteld voor 17 november) omdat hij niet verwachtte dat de gang naar de stembus „stabiliteit zou waarborgen". "De algehele situa tie in het land is nu zo dat, behou dens enkele uitzonderingen, de meeste partijen om individuele redenen niet aan de verkiezingen deelnemen", zo zei Zia. Hoewel hij geen namen noemde van par tijen die niet zouden hebben deelgenomen, hebben de meeste oppositiegroepen (waaronder de Pakistaanse Volkspartij van wij len oud-premier Bhoetto) gewei gerd zich te laten inschrijven omdat zij zich verzetten tegen de eisen die werden gesteld. Censuur De Pakistaanse president zei dat de censuur voor de pers met onmid dellijke ingang van kracht is ge worden. Elk bericht over politie ke activiteit is nu onwettig. "Poli tieke manifestatie en bijeenkom sten zijn verboden. Kranten en tijdschriften die de natie hebben vergiftigd, die de sfeer hebben verpest en het nieuws hebben vervormd zijn verboden". Kran ten die wel kunnen verschijnen zullen aan censuur worden on derworpen. Zia heeft tevens de normale rechtsgang opgeschort. "Krijgstribunalen zullen het hoogste gezag vormen", zo kon digde hij aan. Generaal Mohammed Zia ul-Haq trok 27 maanden geleden alle macht in Pakistan aan zich via een militaire staatsgreep tegen het bewind van Zulfikar Ali Bhoetto, die in april van dit jaar werd geëxecuteerd. In juli 1977 kondigde hij voor het land de staat van beleg af. Het punt van de verkiezingen was internatio nale gespreksstof geworden, en met name de vraag of Zia Pakis tan zou doen terugkeren naar een democratische regime. Terwijl Zia zijn toespraak tot het volk hield vertelde een officiële woordvoerder aan buitenlandse correspondenten dat "de censuur zich niet tot de buitenlandse pers uitstrekt, maar dat de regering het op prijs zal stellen als de bui tenlandse pers de regels van de censuur voor ogen houdt en niets doet wat deze regels naar letter en geest schendt" MALTA (UPI) - Bevrijde gegij zelden van een Libisch vlieg tuig verlaten het luchthaven gebouw op het vliegveld van Malta om hun weg te vervol- Drie jonge Arabieren in de een Libisch vliegtuig op een bin nenlandse vlucht gekaapt. Ze wilden het naar Italië of Zwitserland laten vliegen. Toen de gezagvoerder op Mal ta landde om te tanken, gaven de kapers zich aan de politie De kapers, vermoedelijk een Sy rische en twee Tunesische stu denten, gaven zich over nadat Mintoff hun luchtvervoer naar een nog niet onthulde be stemming had aangeboden. LONDEN (Reuter/UPI) Afrika's minister van landse zaken Botha i avond onverwacht naar - Zuid bui ten- gister- Londen NICE (UPI) - Twee vloedgolven hebben gistermiddag de Franse Rivièra getroffen over een gebied van meer dan vijftig kilometer en aan minstens zeven mensen het leven gekost. Jachten en plezier vaartuigen werden als lucifers doosjes op de kust gesmeten en op de boulevards van badplaat sen werd grote schade aange richt. De vloedgolven troffen het Middellandse Zeegebied van Menton via Nice tot Antibes. Volgens de politie van Nice was daar aan het belangrijkste deel van de boulevard geen schade aangericht, maar verdronken zes arbeiders die in het havengebied werkten aan de bouw van een scheepswerf. Naar drie mensen wordt nog gezocht. In Antibes verdronk een zakenman die door de zich terugtrekkende golf naar zee werd gesleurd. Volgens ooggetuigen trok de zee zich plotseling zo'n 300 meter te rug om daarna als een enorme golf op de kust te beuken. Verondersteld wordt dat de vloed golven zijn ontstaan door een on derzeese grondverschuiving. De ze zou weer zijn veroorzaakt door het naar zee stromende water van de rivier de Var die als gevolg van zware regenval sterk was ge zwollen. Vloedgolven worden doorgaans veroorzaakt door aardbevingen onder zee, maar er zijn er geen gemeld. De politie heeft de stranden ont ruimd en de autoriteiten hebben bewoners en toeristen gemaand de kust te mijden met het oog op mogelijk nieuwe vloedgolven. vertrokken, naar men aanneemt om erop te wijzen dat Zuid-Afri- ka militair in Zimbabwe-Rhode- sië tussenbeide zal komen als de vredesbesprekingen onder lei ding van de Britten mislukken. Botha's vertrek valt samen met de topconferentie van de vijf zoge noemde Frontlijnstaten (Botswana, Mozambique, Zam bia, Tanzania en Angola) die het in grote lijnen eens zijn met de weigering van het Patriottisch Front van Nkomo en Mugabe om de door Engeland voorgestelde grondwet voor Rhodesië te aan vaarden. Volgens functionarissen van het ADVERTENTIE ministerie van buitenlandse za ken in Pretoria gaat Botha naar Londen om de standpunten van de Zuidafrikaanse regering over te brengen met betrekking tot de toestand in zuidelijk Afrika en in het bijzonder Zimbabwe-Rhode- Het Patriottisch Front Rhodesië, heeft gisteren laten weten dat het weer zal deelnemen aan de Lon- dense conferentie over de toe komst van Zimbabwe-Rhodesië als het opheldering krijgt over de kwestie van het recht op landbe zit van de blanke minderheid in een onafhnakelijk Zimbabwe. Deze kwestie heeft president Nye- rere van Tanzania ertoe gebracht voor vandaag een topconferentie bijeen te roepen van de vijf zoge naamde Frontlijnstaten. Nyere sprak in dit verband van een 'vol komen kunstmatige crisissfeer in Londen. Het gaat er in Londen alleen maar om wie het geld ver schaft voor de schadevergoeding die aan de blanke boeren in Rho desië zal worden uitbetaald, als hun land opnieuw wordt ver deeld". (Van correspondent) BEIROET-Terwijl president Hafez Assad van Syrié bezig is zijn bezoek aan Moskou af te ronden, voorspelt het staatsstation Ra dio Damascus dat het resultaat van de Synsch-Russische top ontmoeting „de politieke machtsverhoudingen in het Midden- Oosten drastisch zal veranderen". Zonder erbij te zeggen waarop deze veronderstelling is gebaseerd, meldt het station dat de Sowjet-Unie..nu symphutiek staat tegenover de Syrische stelling dat een strategische balans in het Midden-Oosten moet worden hersteld" Met de term „strategische balans" bedoelen de Syriërs een situatie waarbij de Sowjet-Unie meer moderne wapens aan Syrië zou leveren als tegenwicht voor het ultramoderne wapentuig dat Is rael van de Amerikanen ontvangt. De Syrische stelling is dat - na Egypte's wegvallen als confrontutieland tegen Israel de Arabi sche afwijzers van de Egyptisch-Israëlisch-Amerikaanse Camp- Duvidformule alleen dan politiek sterk zullen staan om ook vrede met Israel te sluiten (uiteraard op andere voorwaarden dan Sadat dat deed), wanneer zij militair nagenoeg de gelijken zullen zyn van de joodse staat. Wanneer, met andere woorden, de strategi sche balans in het Midden-Oosten is hersteld. De Russen leverden Syrië afgelopen zomer een honderdtal'tanks van het type T-72. Deze worden als de modernste ter wereld beschouwd. Maar Damascus heeft vooral behoefte aan moderne jagers (Mig-25 en -27). In twee recente luchtgevechten met de Israëli's in het Libanese luchtruim verloren de Syriërs niet min der dan negen Mig-21's, die geen partij bleken te zijn voor de door Amerika geleverde F-15 van Jeruzalems luchtmacht. In de Beiroetse pers wordt nu. behalve over Russische wapenle veranties aan Syrië, druk gespeculeerd welke vorm de Sowjet- Synsche relaties zullen gaan aannemen. Er wordt gesproken over het eventueel afsluiten van een vriendschapsverdrag. Ara bische vriendschapsverdragen met Moskou zijn evenwel geen garantie voor werkelijk duurzame relaties met het Kremlin. In 1971 bijvoorbeeld sloot niemand minder dan de Egyptische pre sident Sadat een verdrag met de Russen. Nog geen jaar later zette hij 18.000 Russische militaire adviseurs het land uit. Hij verbrak het verdrag en richtte zijn diplomatie op Washington. Ook het Iraaks-Russische vriendschapsverdag, afgesloten in 1972, heeft niet kunnen voorkomen dat Bagdad de Iraakse communisten onderdrukt. De Syrisch-Russische relaties - nooit bekroond met een vriend schapsverdrag - hebben door de jaren heen ups en downs ge kend, met als crisishoogtepunt zomer '76 toen Assad herhaalde verzoeken uit IVfoskou negeerde een einde te maken aan het Syrische offensief tegen de strijdkrachten van de Palestijns moslim-linkse alliantie in Libanon. Toch is Assad er altijd in geslaagd een „werkrelatie" met de Russen te blijven behouden en heeft hij de Syrische communisten binnen zijn kabinet en het „Nationale Progressieve Front" (alliantie van de regerende Baath-partij en Nasseristen) gehandhaafd. De officiële Syrische zienswijze dat de ultra-rechtse Moslim Broe derschap verantwoordelijk is voor de recente onrust en seetari- sche spanningen in Syrië, kan een reden zijn voor Assad zijn samenwerking met de Syrische communisten uit te breiden. Het Sówjet persbureau Novosti heeft al aangekondigd dat de Svriers op Russische steun kunnen rekenen in hun strijd tegen de Mos lim Broederschap. Ondanks hun uitgesproken oppositie tegen de door Amerika ge sponsorde Egyptisch-Israëlische vrede, hebben de Russen - tot groot verdriet van de Arabieren, de Syriérs niet op de laatste plaats - tot nu toe een afwachtende houding aangenomen wat de Midden-Oostencrisis betreft De Arabische top in Bagdad (nov.'78), waar besloten werd het Sadat-regime te isoleren, heeft in Moskou wantrouwen veroorzaakt. Vooral vanwege de rol die daar gespeeld werd door conservatieve Arabische landen als Sa- oedi-Arabic. Maar nu de Saoedi s hun verzet tegen Sadat volhou den, zijn de relaties tussen Moskou en Rijaad verbeterd, wat overigens nog steeds niet tot diplomatieke banden heeft ge leid. Gezien hun gespannen relaties met Bagdad, waren de Sowjets ook nogal achterdochtig over de toenadering eerdei dit jaai tussen Irak en Syrië. Nu het tussen Bagdad en Damascus niet meer botert, is het aannemelijk dat Syrië's afhankelijkheid van de Russen zal toenemen, omdat de steun die Assad vanuit Irak verwachtte niet gerealiseerd werd. Partner Sinds de Midden-Oostenonderhandelingen vlak na de oktober- oorlog van 1973 begonnen, heeft de Sowjet-Unie er altijd op ge staan samen met Amerika een gelijkwaardige partner te zijn in het regionale vredesproces. De Russen waren mede-voorzitter van de vredesconferentie in Genève in december '73. De Russi sche rol in het Midden-Oosten werd evenwel tot een minimum teruggebracht doordat president Sadat zijn vredesinitiatief lan ceerde door naar Jeruzalem te gaan. de Camp-Davidakkoorden te tekenen en een eenzijdige vrede met Israel af te sluiten. Het Libanese blad As Safir roept de Syriërs nu op dit naar aanlei ding van Assads bezoek aan Moskou - „de Sowjet Unie een gelijkwaardige partner in het Midden-Oostenproces te maken, zoals Sadat Amerika via de Camp-Davidformule een dominante rol in het Midden-Oosten heeft gegeven". Door politieke waarnemers in de Arabische wereld wordt het resul taat van Assads bezoek aan Moskou beschouwd als graadmeter voor een eventuele toenemende rol van de Russen in het Midden- Oosten. Daarnaast wordt verwacht dat de Sowjet-Unie meer mo derne wapens aan Syrië zal leveren, wat betekent dat het aantal Russische militaire adviseurs in Syrië zal toenemen. Het resul taat van Assads bezoek aan Rusland moet evenwel eerder in politieke dan in militaire termen worden vertaald. PEKING (AFP) - De Volksrecht bank in Peking heeft het in het eerste semi-openbare proces sinds 1949 tegen een politieke dissident de 29-jarige Wie Jins- heng tot 15 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Vierhonderd geno digden mochten het proces bij wonen. Daar waren geen buiten landers bij. De Chinese pers en de televisie waren sterk vertegen woordigd. Wie, gewezen elektricien van de dierentuin van Peking, was leider De Noorse schrijver Johan Bor gen is op 77-jarige leeftijd over leden. In totaal publiceerde hij 15 romans, tien verzamelingen novellen, toneel- en hoorspelen en een grote hoeveelheid dagbladstukjes, essays en arti kelen. Borgen werd als een van de belangrijkste personen van de Noorse literatuur be schouwd. van complex 'democratische be weging' en van het clandestiene blad 'tansuo' (onderzoekingen). Hij is schuldig bevonden aan het onthullen van militaire geheimen betreffende de Chinees-Vietna mese oorlog en aan contrarevolu tionaire activiteit. Wei voerde zelf zijn verdediging Van de diensten van de toegewe zen advocaat wilde hij geen ge bruik maken. Het ten laste geleg de ontkende hij niet. Hij vond dat hij gelijk had. Jeugdige dissidenten spraken te genover buitenlandse verslagge vers van een onwettig proces en van een parodie op de recht spraak. Amnesty International heeft ern stige twijfel of de Chinese dissi dent een eerlijk proces heeft ge had. In een telegram aan de Chinese Vi- ce-premier Deng Xi.h using Vraagt Amnesty International om open baarmaking van alle stukken die in het proces tegen Wie zün ge bruikt Bovendien wil de organi satie dat het publiek zal worden toegelaten als de zaak in hoger beroep komt. Volgens Amnesty lijkt het proces tegen Wei in strijd et de i de Chi- etten die bedoeld zijn om verbetering te brengen in de be scherming van individuen tegen willekeurige arrestatie en oneer lijke processen. Afgezant Bazargan weer vrijgelaten TEHERAN (UPI) - 6c afgezant van premier Bazargan van Iran, Sa- deq Zibakalam, die sinds zater dag in handen was van Koerdi sche opstandelingen, is weer op vrije voeten, zo meldt de "Tehe ran Times". Zibakalam werd on gedeerd vrijgelaten na, zoals hij verklaarde twee dagen en nach ten te hebben vergaderd (finan cien) leiders van de Koerden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 9