Alleen nog maar
staking bij UKF
kunstmestfabriek
Shell Moerdijk weer in bedrijf
Eenzame
sleper
Wereldeconomie beter afstemmen
op behoefte ontwikkelingslanden
Publiek wil
vers vlees
van slager
MAANDAG 1 OKTOBER 1979
ROTTERDAM/MOERDIJK (ANP) - Sinds vanmorgen
wordt er alleen nog maar gestaakt bij de kunstmestfa
briek Albatros UKF in Pernis. De werknemers van Shell
Moerdijk zijn, in navolging van hun collega's in Pernis,
vanmorgen om kwart over zeven weer aan het werk
gegaan.
Zaterdagmiddag leek het erop dat
ook aan de staking bij Albatros
spoedig een einde zou komen.
Dat kwam door een bemidde
lingspoging van burgemeester
Van der Louw van Rotterdam.
Gisteravond liet het concern de
Industriebond FNV echter weten
niet met de laatste voorstellen
akkoord te kunnen gaan. Het op
handen zijnde akkoord bestond
uit een extra vrije dag voor de
mensen die werken in vol-conti-
nudienst. Deze dag zou komen bij
de vijf extra vrije dagen die bij de
laatste (afgebroken) cao-onder-
handélingen waren aangeboden.
Die extra dag was voor de Indus
triebond een eerste stap naar een
vijfploegendienst en een 35-urige
werkweek. Het zou voor de bond
reden zijn om de leden bij Alba
tros in Pernis op te roepen weer
VEEMARKT LEIDEN - Aanvoer op de
markt van maandag: 1982; slachtrunde-
ren 1225; schapen of lammeren 757.
Prijsnoteringen slachtvee: stieren le
kwal. 7,25 tot 7,95; stieren 2e kwal. 6,80
tot 7,15; vaarzen le kwal. 7,30 tot 7,90;
vaarzen 2e kwal. 5,80 tot 6,40; koeien le
kwal. 6,90 tot 7,85; koeien 2e kwal. 6,00
tot 6,25; koeien 3e kwal. 5,60 tot 5,85;
worstkoeien 4,50 tot 5,50; extra kwal. en
dikbillen 9,00 tot 14,50 per kg geslacht
gewicht.
Gebruiksvee: schapen 150 tot 190; lam
meren 160 tot 210 gulden per stuk.
Toelichtingen: slachtrunderen, aanvoer
ruim, handel redelijk, prijzen stabiel;
schapen en lammeren, aanvoer redelijk,
handel redelijk, prijzen stabiel.
LEERRAPPORTEN
'an hedenmorgen 7 uur
sS
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Rotterdam
Twente
VLissingen
mist 17
onbew. 14
licht bew. 15
licht bew. 17
mist 15
onbew.
Zd. Limburg licht bew. 17
Aberdeen
Athene
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genéve
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Stockholm
Wenen
Cada Blanca
Istanbul
Las Palmas
Beiroet
licht bew.
licht bew.
licht bew.
onbew.
12 10
29 21
24 15
19 5
19 6
licht bew.
swaar bew. 20 6
zwaar bew. 16 9
onbew. 15 1
onbew. 27 13
mist 21 10
mist 19 10
onbew. 17 7
onbew.- 28 9
onbew. 24 14
licht bew. 24 10
mist 16 4
half bew. 26 17
ar bew. 27 16
onbew. 11 1
aan het werk te gaan. Industrie
bond-districtsbestuurder Johan
Stekelenburg zei in een reactie
dat UKF gezwicht is onder druk
van collega bedrijven en moge
lijk ook van de werkgeversorga
nisatie VNO.
Voordat UKF met dit besluit
kwam, had burgemeester Van
der Louw een verklaring uitge
geven waarin stond dat Albatros
UKF verwacht dat een 35-urige
werkweek en een vijfploegen
dienst in de komende jaren een
realiteit kan worden. Fasering,
aldus de verklaring, laat de UKF-
directie wel afhangen van de so
ciaal-economische situatie. Maar
Albatros UKF zal bij haar perso
neelsbeleid rekening houden met
een vijfploegendienst. Dat ge
beurt onder meer met een aan
passing van de reserve bezetting
en de capaciteit van de bedrijfs-
school, zo liet Van der Louw we
ten.
Directeur H. van den Berg van UKF
heeft toegegeven, dat er gisteren
over Albatros vrij uitgebreid ge
praat is met andere bedrijven en
met de Algemene Werkgevers
vereniging, een onderdeel van de
werkgeversorganisatie VNO.
''Als wij nu door de knieën waren
gegaan, hadden wij de hele zaak
in de Botlek overhoop gehaald",
zei hij "en als wij over de drempel
heen waren gegaan, dan hadden
er meer bedrijven moeten vol
gen".
Een zesde vrije dag stuitte volgens
Van den Berg ook op technische
bezwaren bij Albatros zelf. Ter
wijl het jaar al grotendeels om is,
zouden de werknemers opnieuw
vakantiedagen krijgen, wat tot
bezettingsproblemen in de fa
briek zou leiden, aldus directeur
Van den Berg.
De directie van Albatros-UKF
dwingt met haar "onverantwoor
de, harde opstelling" de stakers
bij Albatros tot scherpere acties.
Dat is de kern van het telegram
dat het actie-comité gisteravond
heeft gestuurd aan de directie
van UKF-Pemis.
Het actiecomité vindt dat de direc
tie het FNV-beleid "schromelijk
geringschat". Het ging, aldus het
telegram, om een minimaal prin
cipe-akkoord, waarvoor Indus
triebond en comité toch de leden
wilden adviseren weer aan het
werk te gaan.
Shell Moerdijk
De stakende werknemers bij Shell
Moerdijk hebben zaterdag beslo
ten het werk met ingang van van
daag weer te hervatten. De uit
slag van de stemming was 62 voor
werkhervatting en 35 tegen.
Na afloop van de twee vergaderin
gen (één voor de ochtendploeg en
één voor de nachtploeg) zei be
stuurder Flipse dat hervatting
van het werk niet betekent dat de
Industriebond de eisen van een
verkorte werkweek en een vijf
ploegendienst heeft laten vallen.
Op basis daarvan wil de bond weer
onderhandelen met Shell. "We
staan sterk, want Shell weet dat
we het bedrijf in Moerdijk plat
krijgen, desnoods met vijftig
man. En dat had Shell nooit ge
dacht", aldus Flipse.
Bij Shell-Moerdijk werken onge
veer negenhonderd mensen,
waarvan de helft in de produktie.
Daarvan is de overgrote meer
derheid georganiseerd bij de In
dustriebond FNV. Tijdens de ac
tie heeft de bond er nog honderd
leden bij gekregen, zeggen de
stakingsleiders.
ROTTERDAM
- Het enige
sleepbootje dat
nog vaart in 's
werelds grootste
haven. Het is de
Finland,
eigendom van de
Stichting
Stoomschip. Het
bootje voer
zaterdag door de
haven in het
kader van de
Open Havendag
DEN HAAG (ANP) - De wereldeconomie moet beter
afgestemd worden op de behoeften van de ontwik
kelingslanden. De Nederlandse regering streeft er
naar het wereldeconomische systeem zodanig te stu
ren dat de ontwikkelingslanden een sterkere positie
krijgen en hun belangen beter aan bod komen. Het
Nederlands beleid gaat in dit opzicht op bepaalde
gebieden verder dan het streven naar de Nieuwe In
ternationale Economische Orde (NIEO).
Dit zei minister De Koning (ontwikkelingssamenwer
king) vandaag in Amsterdam bij de Maatschappij
voor Nijverheid en Handel naar aanleiding van de
nota "Ontwikkelingssamenwerking in Wereldeco-
nomisch Perspectief'. Deze nota handelt over de po
sitieverbetering van de ontwikkelingslanden in de
wereldeconomie. Bij de verwezenlijking van de
nieuwe economische orde gaat het erom de interna
tionale orde voor de ontwikkelingslanden bruik
baarder te maken, aldus de bewindsman.
Volgens De Koning streeft Nederland internationaal
naar meer hulp dan de doelstelling van 0.7 procent
van het bruto nationaal produkt van de rijke landen.
Met betrekking tot de bescherming van de eigen in
dustrie stelt Nederland zich op het standpunt dat dit
niet ten koste mag gaan van de arme landen en wil de
regering een koppeling leggen tussen bescherming
en herstructurering.
Bij de multinationale ondernemingen is het streven
gericht op een klacht recht en een betere onderhan
delingspositie van de ontwikkelingslanden. Minister
De Koning benadrukte dat het verbeteren van de
postie van de ontwikkelingslanden slechts één on
derdeel van ontwikkelingssamenwerking is. Het an
dere aspect is de directe bestrijding van de armoede
door middel van hulp aan ontwikkelingslanden, al
dus de bewindsman.
DEN HAAG (ANP) - Het publiek
geeft de voorkeur aan het kopen
van vers vlees bij de slager, bo
ven het verpakte vlees in de su
permarkt. In deze supermarkten
worden vleesvitrines met ver
pakt vlees steeds meer vervan
gen door ambachtelijke slagers
afdelingen. Dit zei A. P. Goos-
sens, vice-voorzitter van het
Bedrijfschap Slagersbedrijf,
vandaag in Den Haag, bij de vie
ring van het 25-jarig bestaan
van het schap.
In de beginjaren van het schap be
stond de vrees dat de super
markten de traditionele vlees
verkoop zouden doen verdwij
nen. Niets is minder waar geble
ken, aldus Goossens. De terug
gang van het aantal verkoop
plaatsen van vers vlees - met
zestien procent tot 8400 (inclu
sief de slagersafdelingen van de
supermarkten) - is zeer gunstig
vergeleken bij andere branches
in de levensmiddelensector, zo
stelde hij.
Het slagersberoep kent zeer goede
toekomstmogelijkheden, meent
Goossens. De gemiddelde omzet
per bedrijf is in vijfentwintig
jaar toegenomen van één tot vijf
ton. Hoewel voor een gedeelte
een gevolg van prijsstijgingen,
speelt ook de omzetvergroting
naar zijn mening hierbij een be
langrijke rol: de vleesconsump
tie per hoofd van de bevolking
steeg in 25 jaar van 36 kilo tot 63
kilo in 1978.
Hij noemde het een zeer betreu
renswaardige ontwikkeling dat
de Voedingsbonden FNV in 1978
uit het schap zijn getreden. De
Voedingsbonden FNV hadden,
evenals hun CNV-collega's kri
tiek op het functioneren van het
schap. Het CNV bleef in het
schap, het FNV stapte eruit.
Goossens deed een beroep op de
Voedingsbonden FNV "de lege
plaatsen weer in te nemen".
Volgens Goossens komt het ge
bruik van sulfiet - naar zijn me
ning gebruikt voor de frisse
kleur van met name gehakt en
gehaktprodukten - in de slagerij
praktisch niet meer voor. Kon-
sumenten Kontakt meldde afge
lopen week al dat het sulfietge-
bruik in één jaar tijd met de
helft is verminderd.
Het tekort aan vakbekwaam per
soneel in het slagersbedrijf is
nijpend, aldus de vice-voorzit
ter van het bedrijfschap. Hij
meent echter dat er een wending
ten goede begint te komen, ge
zien het aantal aanmeldingen
van leerlingen bij het vakon
derwijs van de Stichting voor
het Slagersvakonderwijs SVO
in Utrecht. In 1970 bedroeg het
aantal leerlingen 1.500, acht jaar
later 2.500.
half bew.
onbew.
licht bew.
onbew.
JOHANNESBURG - Het lijkt wel
Sinterklaasfeest in Zuid-Afrika.
De bijna onbegrijpelijke droom
van dr. Nico Diederichs, de ver
leden jaar overleden staatspresi
dent en voordien minister van fi
nanciën, is werkelijkheid gewor
den en bovendien allang over
troffen. Jaren geleden voorspel
de hij dat de goudprijs op een ge
geven ogenblik wel de 200 dollar
per ounce zou halen. Hij werd
daarna ironisch „Mister Gold"
genoemd.
Sindsdien houdt het vuurwerk
rondom het gele metaal, dat tot
de zinloze en tegelijkertijd meest
begeerde grondstoffen der
mensheid behoort, niet meer op.
Dagelijks berichten de Zuidafri-
kaanse kranten: „de goudprijs in
Londen op 320 dollar..." „goud
stijgt in Zurich op 360 dollar..."
„goud behaalt de recordprijs van
370 dollar..." „goud klimt op naar
de 400 dollar Zelfs de meest op
timistische economische specia
listen in Zuid-Afrika zijn ver
baasd. Maar de Zuidafrikaanse
regering en vooral de als vakman
beschouwde minister van finan
ciën, senator Owen Horwood,
neemt de kans waar.
Na de opstand in Soweto in 1976 is
de Zuidafrikaanse economie ach
teruit gegaan. Een tijd lang kwa
men er nauwelijks buitenlandse.
investeringen, die dringend no
dig waren voor de ontwikkeling
van verschillende projecten zoals
de havens van Saldanha- en Ri-
chardsbaai en de Sasolbedrijven,
waar olie uit kolen wordt ver
vaardigd en die tegen 1981 zeker
wel zestig procent van de oliebe
hoefte zouden moeten produce
ren. De inflatie steeg tot meer dan
12 procent per jaar. De prijzen
voor de meest benodigde voe
dingsmiddelen zoals brood,
melk, mais, vlees, bleven stijgen.
De werkloosheid steeg, vooral
onder de zwarte bevolking en be
reikte een niveau van bijna twee
miljoen. Het bouwbedrijf lag
praktisch volkomen stil.
De goudindustrie, die altijd al ge
zien werd als de ruggegraat van
de Zuidafrikaanse economie,
bracht redding. In de eerste acht
maanden van 1978 had de Zuid
afrikaanse handelsbalans al weer
een overschot van meer dan 490
miljoen rand (één Zuidafrikaanse
rand is gelijk aan f 2,33). Dit jaar is
het overschot gestegen tot meer
dan 1425 miljoen rand.
Van januari tot en met augustus
1979 importeerde Zuid-Afrika
voor 4,632 miljard rand. In het
zelfde tijdperk in 1978 waren dat
4,072 miljard rand. Het land ex
porteerde voor 6,057 miljard rand
(in de eerste acht maanden van
1978 4,562 miljard rand). De uit
voer naar Afrikaanse landen
steeg van 343 miljoen rand op 458
miljoen. De belangrijkste afne
mers bleven echter Europa en de
USA. De export naar Europa be
droeg 3,236 miljard rand en naar
Amerika van 919 miljoen op 1,191
miljard rand. Een belangrijk ge
deelte hiervan is goud.
Tijdens het belastingjaar 1978 wer
den alleen zes miljoen Kruger-
rand geëxporteerd, de gouden
munten die nog steeds in de USA,
Engeland en Duitsland worden
beschouwd als een interessante
belegging. De goudmijnen be
gonnen een reeks nieuwe mijnen
te bouwen en reeds stilgelegde en
bijna uitgeputte mijnen weer in
gebruik te nemen.
In 1978 produceerde Zuid-Afrika
704,5 ton goud. De inkomsten van
de goudmijnen groeiden met 37
pet op 3,674 miljard rand. Dit jaar
zal Zuid-Afrika 710 ton goud pro
duceren, maar de inkomsten
door dit metaal waren in de eerste
zes maanden van 1979 al 2,222
miljard rand.
Senator Owen Horwood kon dan
ook de horen des overvloeds over
Zuid-Afrika uitstorten. Volko
men onverwacht maakte hij be
kend dat het land dit jaar een
feestelijk cadeau in de vorm van
een overschot van 216 miljoen
rand te verdelen heeft. Dit bedrag
zal door extra bedragen aan de
gepensioneerden, verminderin
gen in de belasting en subsidies
voor levensmiddelen en trans
portkosten aan de bevolking be
taald worden.
Een bedrag van 24,5 miljoen rand
zal in oktober aan de gepensio
neerden worden uitgekeerd,
waarbij echter ook de „apart
heids-aap" uit de mouw kwam
kijken. Zwarte renteniers krijgen
bijna de helft minder dan blanke
gepensioneerden. Ironisch vroe
gen dan ook het dagblad „The
Star" en „Rand daily mail" of het
goud dat door zwarte mijnwer
kers gedolven wordt ook minder
waard is dan dat van blapken.
Samen met de economische inspui
ting van senator Horwood kwa
men andere politieke en econo
mische maatregelen. Vanaf af
gelopen vrijdag is de snelheids
beperking van 70 km per uur
worden verhoogd tot 90 km per
uur. Benzinestations zullen za
terdags weer geopend zijn. Dit
wordt vooral gezien als een sti
mulans voor de industrie en voor
het toerisme. De Zuidafrikaanse
hotels en vakantieoorden zoals
het Krugerpark en de badplaat
sen aan de Indische Oceaan had
den de laatste maanden enorme
moeilijkheden. Thans wordt
verwacht dat het toerisme weer
toeneemt en dat buitenlandse be
zoekers dit jaar een bedrag van
400 miljoen rand in Zuid-Afrika
zullen uitgeven.
Ondanks enorme tegenstand in de
eigen partij is minister-president
Pieter Wilhelm Botha van plan
om tegelijkertijd zijn (betrekke
lijk) gematigd-liberale koers
voort te zetten. De aankondiging
dat alle zwarte werknemers lid
van vakbonden kunnen worden,
de onderhandelingen om de uit
tientallen verspreide stukken
land bestaande thuislanden tot
een levensvatbaar geheel samen
te voegen en ook het feit dat in
november een braintrust van za
kenlieden en politici met Botha
over een federatie van Zuidafri
kaanse staten zal praten, al deze
ontwikkelingen worden door in
dustriëlen, diplomaten en politici
gezien als positieve stappen.
Nadat het Wiehahn-rapport werd
gepubliceerd, met aanbevelingen
die strekten tot verzachting van
de apartheid, stroomden binnen
een week tijd weer zeshonderd
miljoen rand aan buitenlandse
investeringen naar Zuid-Afrika,
hetgeen erop duidt dat de kapita
listische wereld opnieuw ver
trouwen begint te krijgen in de
ontwikkeling in dit land en in de
politiek van minister-president
Botha. De hoop bestaat dan ook
dat de groeikoers, die van 5.5 pet
in de zestiger jaren daalde tot 3,5
pet in 1978, dit jaar weer de 6 pet
zal halen. De Zuidafrikaanse
rand is met 4 pet tegenover de
Amerikaanse dollar en met 5 pet
tegenover alle andere geldeen-
heden sterker geworden, zei de
zer dagen dr. Gerhard de Koek,
één der adviseurs van de minister
van Financiën. Hij verklaarde
verder dat Zuid-Afrika dit keer
sterker gewapend is tegen een te
verwachten recessie als in
1974.
Het grootste probleem op korte
termijn is het groeiend verzet te
gen Botha's politiek in de eigen
partij. Nog steeds is een man als
dr. Andries Treurnicht niet be
reid onvoorwaardelijk de koers
van de liberale Botha te volgen.
Op elke aankondiging van de mi
nister-president - inclusief de
bekendmaking van Botha, dat
ook de wet tegen gemengde hu
welijken en tegen de immoraliteit
veranderd kan worden, indien er
verstandige voorstellen komen -
heeft Treurnicht tot nog toe met
een waarschuwing gereageerd.
Waarnemers menen dan ook dat
de eindstrijd nog voor de deur
staat en sommige optimisten
zeggen zelfs dat tussen Amerika's
president Jimmy Carter en Zuid-
Afrika's Pieter Wilhelm Botha
een bepaalde overeenstemming
bestaat beiden kunnen alleen
maar nieuwe verkiezingen win
nen, indien zij de steun van de
zwarten hebben.
KARL BREYER
187.00 202.00e
GOUD EN ZILVER Pcr
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs is van
daag in een tamelijk zwakke
stemming geopend. Vooral Ko
ninklijke Olie en KLM hadden
onder aanbod te lijden en deze
waarden gaven dan ook de groot
ste negatieve verschillen te zien.
205.00 205,00
23,50 23.50
173.00 172.50
129,80 129.20
276,00 276,50
95.00 95.00
82,70 82,70
384.00 385,00
100,00 100,00
104.30 104,30
600,00 610.00
131,00 131.00
120,00 120.50
132.90 133,30
151,10 151,60
80,30 80.20
105.20 105.40
124,00 125.00
139.30 139.00
208,00 205.00
vorige 931/1033,50
22.75 25.75
Elders bleven de verschuivingen
van meer bescheiden aard. Oo de
obligatiemarkt zag men aan de
vooravond van de inschrijving op
de nieuwe 8,75 pet staatslening
(dinsdag) een lichte afbrokkeling
optreden.
123.00 126 00
36.25 39,25
Koninklijke Olie opende 1,40 la
ger op 153, waarna de notering
verder terugliep tot 152 60
KLM was bijna 2 lager op ruim
90, hetgeen een nieuu diepte
punt voor 1979 inhield. De overi
ge internationals brokkelde twee
tot drie dubbeltjes af.
